‘Ik had er graag langer over gedaan’ FOTOGRAFIE: PETER STRELITSKI Paul Schreurs (49) was één van de laatsten die als doctorandus aan de <strong>Open</strong> <strong>Universiteit</strong> afstudeerde. Er is nog meer wat Paul tot een bijzondere student maakte. Hij was ook één van de eersten die zich in 1984 voor Bedrijfswetenschappen inschreef en in 1994 richtte hij faculteitsvereniging Karwan op. Na <strong>23</strong> jaar studie voelt hij zich een beetje ontheemd. Alsof er iets uit zijn leven is weggerukt. ‘Afgestudeerd voelt als afgeserveerd. Helaas ben ik de studie nu kwijt.’
www.ou.nl/emodulair 8 <strong>februari</strong> <strong>2008</strong> 7 Zoals hij zijn studie Managementwetenschappen tot in de puntjes probeerde te regisseren, zo voerde hij ook de regie over de fotosessie.‘Ik heb de fotograaf meegenomen naar een stootbok hier ergens in Groningen, je weet wel, zo’n balk die het einde van een spoor markeert. Voor mij symboliseert die het einde van een tijdperk, namelijk dat van de ongedeelde universitaire opleiding.’ Heel eigenwijs In 1984 schreef Paul zich in bij Bedrijfskunde, nu Managementwetenschappen. In de beginperiode ging het allemaal erg traag. De docenten moesten het studiemateriaal nog schrijven en Schreurs moest ongeveer een jaar wachten totdat hij de eerste boeken in huis had. De eerste modules die Bedrijfskunde op de markt bracht, waren vooral praktisch en voldeden niet aan zijn behoefte. Hij had al het diploma van de Hogere Bosbouw en Cultuurtechnische School en wilde een opleiding op academisch niveau. ‘Bedrijfskunde vond ik een leuke studie, maar ik miste in die begintijd het academisch niveau dat de opleiding nu wel heeft. Daarom heb ik toen zelf, heel eigenwijs, een vrij diplomaprogramma samengesteld met meer academische vakken zoals filosofie, ethiek en wetenschapsleer.’ Normale student Niet alleen zijn studie en de fotosessie zette Paul naar zijn hand. Hij had ook al precies in zijn hoofd waarover het interview moest gaan. Het moest een gesprek worden over slogans als ‘studeren in je eigen tempo’ en ‘studeren op je eigen plek’. Een goed idee, want wie kan er beter beoordelen of de <strong>Open</strong> <strong>Universiteit</strong> haar reclameleuzen waarmaakt dan iemand die er vanaf de oprichting bij was? Eigenlijk heeft ‘studeren in je eigen tempo’ wat Paul betreft weinig toelichting nodig.‘Ik wilde niet echt tijd voor de studie vrijmaken en alleen in verloren uurtjes studeren. Dat kan bij de <strong>Open</strong> <strong>Universiteit</strong>. Dan duurt het wél iets langer, in mijn geval <strong>23</strong> jaar.’ Desondanks beschouwt hij zichzelf als een normale student.‘Wil je in een redelijke tijd afstuderen, dan moet je volgens de <strong>Open</strong> <strong>Universiteit</strong> vijftien uur per week maken. Ik haalde er gemiddeld drie en deed elk jaar twee modules. De doorloop mag dan lang zijn, maar kijk je naar het aantal uren dat ik aan elke module besteedde, dan was ik een gewone student.’ Gouden formule Paul plaatst toch een kanttekening bij de slogan ‘studeren in je eigen tempo’. Op een gegeven moment werd hij geconfronteerd met een deadline: september 2007. Tot die maand konden studenten nog in de oude stijl afstuderen. Haalde hij die datum niet, dan zou hij onder de bamastructuur vallen en zou een fors aantal modules ongeldig worden. Hij zag het niet zitten om extra tentamens te doen en daardoor een jaar langer te studeren.‘Ik werd toen eigenlijk gedwongen sneller te studeren en heb vrij van mijn werk genomen om mijn scriptie te schrijven.’ Hij heeft nog een kanttekening bij de slogan. Of de <strong>Open</strong> <strong>Universiteit</strong> van hogerhand opdracht heeft gekregen of dat zij het zelf wil, dat weet Paul niet, maar er wordt volgens hem een zekere druk op studenten uitgeoefend om niet te lang over de studie te doen.‘Er wordt bijvoorbeeld een pakket met zes modules tegen een gereduceerde prijs aangeboden om studenten te stimuleren sneller te studeren.’ Hij vindt dat de universiteit zo haar eigen uitgangspunten geweld aandoet.‘De <strong>Open</strong> <strong>Universiteit</strong> staat voor mij voor een leven lang leren, óók een van haar slogans, in je eigen tempo, via modules die onbeperkt geldig blijven. Een gouden formule.’ ‘De <strong>Open</strong> <strong>Universiteit</strong> adverteert met ‘’studeren op je eigen plek’’. Voor mij was dat mijn bed.’ Zelfstandig studeren is ook zo’n slogan die Paul naar de <strong>Open</strong> <strong>Universiteit</strong> trok. Zelfstandig studeren is volgens hem ook zeer goed te doen, omdat de <strong>Open</strong> <strong>Universiteit</strong> altijd leerstof van ‘superieure didactische kwaliteit’ heeft aangeboden.‘Ik bestudeerde bijna anderhalve meter boeken en daarin zaten hooguit tien kleine onduidelijkheden. Wel ontbraken in de leerstof die Heerlen ontwikkelde meestal literatuurverwijzingen, waardoor ik de band met de internationale vakliteratuur miste. Wat dat betreft is de naam ‘’Gesloten <strong>Universiteit</strong>’’ beter op zijn plaats. Maar ik heb begrepen dat er nu meer standaardliteratuur van buiten Heerlen wordt gebruikt.’ Wat de boeken betreft, vooral de dikkere, heeft Paul nog een tip: de rechtermarge op de linkerpagina’s breder maken.‘Ik onderstreepte meestal de belangrijke passages. Bij de linkerpagina’s is de rechterkantlijn zo smal, dat het laatste deel van de zin gaat bollen. Met mijn duim moest ik de pagina dan platdrukken. Ik heb vele honderden, misschien wel duizend uren geduwd!’ Te zelfstandig Hoewel Paul studeren op afstand prefereerde, miste hij toch het contact met studenten en docenten. Daarom richtte hij in 1994 faculteitsvereniging Karwan op (nu Emergo, red.), wat karavaan betekent.‘Dat was een groep gelijkgestemde studenten Bedrijfskunde die elkaar stimuleerden.’ Overigens is het gebrek aan contact met docenten hem in de laatste fase van zijn studie behoorlijk opgebroken. Hij wilde zijn scriptie schrijven zoals hij alle tentamens had aangepakt: zelfstandig.‘Te zelfstandig, want mijn begeleider keurde mijn aanpak af. Uiteindelijk heb ik mijn eerste conceptscriptie bij het oud papier gedeponeerd en een nieuwe scriptie over een ander onderwerp geschreven. de student Toen kreeg ik zelfs haast, want ik dreigde de deadline niet te halen.’ Zijn scriptie noodzaakte hem trouwens regelmatig anders te studeren dan hij gewend was.‘Afgezien van mijn scriptie deed ik tachtig procent van mijn studie in bed.’ Zoals iemand anders voor het slapen een roman leest, zo las hij een half uurtje in een studieboek.‘Ik vond het prettig om me na de praktische dingen van mijn werk in theoretische kwesties te verdiepen. De <strong>Open</strong> <strong>Universiteit</strong> adverteert met ‘studeer op je eigen plek’. Voor mij was dat dus mijn bed.’ Nu, na zijn afstuderen, mist Paul iets. Hij voelt zich ontheemd.‘Naast mijn werk, de opleidingen die ik voor mijn beroep volg, de beroepsvereniging van ICT’ers waarin ik actief ben, speelde de studie altijd op de achtergrond. Die was altijd aanwezig en helaas ben ik de studie nu kwijt.’ Paul Troost