Houtsingelhoofdstructuur Zuidelijk Westerkwartier - Provincie ...
Houtsingelhoofdstructuur Zuidelijk Westerkwartier - Provincie ...
Houtsingelhoofdstructuur Zuidelijk Westerkwartier - Provincie ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Waarom dit project?<br />
De vier gemeenten, de provincie en de waterschappen<br />
willen in de regio West-Groningen de samenhang tussen<br />
landschap, landbouw, wonen en natuur behouden en<br />
versterken. Hoe zij dit willen doen, staat beschreven in<br />
het Landschappelijk Raamwerk <strong>Westerkwartier</strong>. Een<br />
belangrijk project uit dit raamwerk is de optimalisering<br />
van de houtsingelhoofdstructuur (HSHS), omdat hier het<br />
zoeken naar een evenwicht tussen natuur & landschap<br />
en de landbouw centraal staat. De houtsingels zijn<br />
karakteristiek voor het landschap in het <strong>Zuidelijk</strong> <strong>Westerkwartier</strong>.<br />
De regio wil ze dan ook zo goed mogelijk<br />
beschermen. Daarnaast wil de landbouw graag mogelijkheden<br />
om uit te breiden, wat betekent dat er ook enige<br />
flexibiliteit gevraagd wordt ten aanzien van de houtsingels.<br />
Het resultaat: een kaart en spelregels<br />
In het project is daarom gezocht naar mogelijkheden om<br />
de bestaande HSHS te verbeteren en tegelijkertijd<br />
tegemoet te komen aan de wens van de landbouw om<br />
schaalvergroting. Het resultaat is een kaart met een<br />
indeling in gebieden en begeleidende spelregels, die<br />
moeten leiden tot een verbeterde HSHS én ruimte voor<br />
de landbouw. Deze spelregels geven onder andere aan<br />
hoe de HSHS in stand wordt gehouden, onder welke<br />
voorwaarden singels verwijderd mogen worden, en waar,<br />
wanneer en hoe compensatie daarvoor plaats moet vinden.<br />
De vier gemeenten zullen dit alles doorvertalen in de<br />
gezamenlijke herziening van de bestemmingsplannen<br />
voor het buitengebied en in hun algemene plaatselijke<br />
verordening (APV).<br />
Overleg met belanghebbenden<br />
Vanaf het begin van het project is regelmatig overlegd<br />
met organisaties en personen die bijzonder belang hebben<br />
bij de HSHS, zowel vanuit de natuur als vanuit de<br />
landbouw. Dit is gebeurd door middel van interviews en<br />
workshops. Verder heeft de begeleidingscommissie<br />
Landschapselementen <strong>Zuidelijk</strong> <strong>Westerkwartier</strong> een<br />
belangrijke rol gespeeld. In deze commissie zitten onder<br />
andere vertegenwoordigers uit de georganiseerde en<br />
ongeorganiseerde landbouw, Agrarische Natuurverenigingen,<br />
Landschapsbeheer Groningen, Stichting<br />
Milieubeheer <strong>Westerkwartier</strong>, Dienst Landelijk Gebied,<br />
de gemeenten, waterschappen en de provincie.Op<br />
verschillende momenten tijdens het project zijn tussentijdse<br />
resultaten aan deze commissie voorgelegd voor advies.<br />
Wat is een houtsingel?<br />
Een houtsingel is een zelfstandige beplantingseenheid<br />
met een breedte van tenminste 2 meter, die buiten de<br />
bebouwde kom ligt. Deze beplanting bestaat uit een<br />
bomen- en/of struikenrij die altijd langs een beek of sloot<br />
of langs perceelscheidingen ligt. Een singel kan bestaan<br />
uit een aaneengesloten rij bomen met of zonder<br />
ondergroei, maar er kunnen ook onderbrekingen in zitten.<br />
Wegbeplantingen langs doorgaande openbare wegen en<br />
erfbeplantingen zijn geen houtsingels.<br />
De visie<br />
Er zijn plaatselijke verschillen in de houtsingels van het<br />
<strong>Zuidelijk</strong> <strong>Westerkwartier</strong>. Daarom is het <strong>Zuidelijk</strong><br />
<strong>Westerkwartier</strong> eerst op basis van landschappelijke<br />
verschillen ingedeeld in deelgebieden. Dit is gedaan op<br />
basis van de hoeveelheid singels in een gebied en de<br />
dichtheid van die singels. Dit heeft geleid tot de volgende<br />
deelgebieden:<br />
besloten gebieden met een duidelijke singelstructuur<br />
halfopen gebieden met transparante singels<br />
open gebieden met restanten van singels<br />
open gebieden met nauwelijks singels<br />
Daarnaast is geïnventariseerd wat de ontwikkelingen en<br />
het beleid in de verschillende deelgebieden zijn. Zo staat<br />
bijvoorbeeld in het Provinciaal Omgevingsplan 2000 (POP)<br />
welke gebieden de hoofdfunctie landbouw hebben en in<br />
welke gebieden de ontwikkeling van de natuur centraal<br />
staan.<br />
Al deze verschillen vormen de basis voor een visie op<br />
hoe men in het gebied wil omgaan met de ontwikkeling<br />
en instandhouding van de HSHS. Dit heeft geleid tot de<br />
volgende opgaven.<br />
Behoud (en herstel): hier staat het behoud van de<br />
singel centraal en plaatselijk herstel is nodig.<br />
Herstel (en behoud): hier is herstel van bestaande<br />
singels gewenst, omdat er bijvoorbeeld veel gaten in<br />
de singels zijn gevallen, die tussenplanten kunnen<br />
opvullen.<br />
Omvorming ten behoeve van landbouw: hier is<br />
landbouw de hoofdfunctie, en er is meer ruimte voor<br />
verplaatsing van singels.<br />
Omvorming ten behoeve van natuur: hier wordt<br />
gestreefd naar een hoge ecologische diversiteit in en<br />
tussen singels. Het gaat om gebieden die grenzen<br />
aan natuurontwikkelingsgebieden.<br />
(Her)ontwikkeling: hier spelen veel nieuwe<br />
ontwikkelingen, en realisatie van nieuwe sterke<br />
landschapsstructuren is gewenst.<br />
Passief beheer: hier is openheid gewenst, zoals in<br />
polders en weidevogelgebieden. De singels mogen<br />
hier verdwijnen.<br />
Op de hiernaast afgebeelde kaart staat de indeling in<br />
deelgebieden en de visie op welke opgaven bij welke<br />
deelgebieden horen.<br />
Voor deze kaart zijn de gebieden met de opgave behoud<br />
en herstel samengevoegd<br />
bebouwing<br />
te behouden houtsingel<br />
passief beheer<br />
behoud en herstel<br />
singelreservaatsgebieden<br />
omvorming t.b.v. landbouw<br />
omvorming t.b.v. natuur<br />
ontwikkeling<br />
Uitgangspunten voor de spelregels<br />
De indeling in gebieden en het vaststellen van de opgaven<br />
is niet genoeg; er zijn algemene spelregels nodig voor<br />
het rooien, compensatie, herplant en coupures<br />
(doorgangen).<br />
Per opgave moeten ook specifieke spelregels komen.<br />
Het belangrijkste uitgangspunt voor deze spelregels is<br />
het streven om de totale lengte van de houtsingels op<br />
peil te houden (singelkwantiteit). Dit betekent dat wanneer<br />
ergens een singel gerooid wordt, er weer een singel<br />
geplant moet worden ter compensatie. Dit hoeft niet altijd<br />
in hetzelfde gebied te zijn, de spelregels moeten hier<br />
uitsluitsel over geven. De compensatieverplichting geldt<br />
overigens niet voor de deelgebieden met de opgave<br />
passief beheer. Daarnaast wordt ernaar gestreefd om de<br />
singelkwaliteit te verbeteren door bijvoorbeeld de keuze<br />
van nieuwe aanplant en de breedte van nieuwe singels.<br />
Algemene spelregels<br />
Voor het rooien van een singel moet men altijd een<br />
kapvergunning aanvragen.<br />
Rooien is niet mogelijk in singelreservaatsgebieden.<br />
Ook zijn er bijzondere singels en beeldbepalende<br />
bomen die niet gerooid mogen worden. De bijzondere<br />
singels staan op de kaart aangegeven.<br />
Compensatie vindt bij voorkeur plaats door herplant.<br />
In bepaalde gevallen kan gecompenseerd worden met<br />
een geldbedrag. Een financiële compensatie is niet<br />
mogelijk in deelgebieden met de opgave behoud en<br />
herstel.<br />
De nieuw aan te leggen singels hebben een minimale<br />
breedte van twee meter en bestaan uit een inheems<br />
assortiment van boom en struikvormers. Rooien van<br />
de singel mag pas nadat de herplant is gerealiseerd.<br />
Het maken van coupures (doorgangen) in singels is<br />
onder bepaalde voorwaarden toegestaan. Coupures<br />
bieden de landbouw de mogelijkheid om rond te rijden.<br />
Ook het maken van coupures moet men altijd<br />
compenseren.<br />
A7<br />
Spelregels per opgave<br />
De spelregels per opgave zijn bepaald op basis van de<br />
perceelslengte, de perceelsbreedte, coupures en<br />
compensatie. In de bijbehorende documenten die ter<br />
inzage liggen is er per deelgebied een aparte beschrijving<br />
van de spelregels met daaraan gekoppeld een streefbeeld.<br />
De volgende tabel geeft een samenvattend overzicht per<br />
opgave. De spelregels voor de gebieden met opgave<br />
behoud (en herstel) en herstel (en behoud) zijn<br />
samengevoegd.<br />
Opgave Max perceels- Compensatie Coupures<br />
lengte en breedte<br />
Behoud en 300 x 75 meter en altijd, in max. 15 m<br />
herstel 225 x 120 meter deelgebied<br />
Omvorming t.b.v. 300 x 250 meter altijd, binnen max. 30 m<br />
de landbouw<br />
en buiten<br />
deelgebied<br />
Omvorming t.b.v. 300 x 120 meter en altijd, in max. 15 m<br />
de natuur 225 x 150 meter deelgebied<br />
Herontwikkeling 300 x 180 meter altijd, binnen max. 15 m<br />
deelgebied<br />
aansluitend<br />
aan bestaande<br />
structuren<br />
Passief Beheer geen beperkingen geen geen<br />
beperking<br />
Beoordeling en handhaving van de<br />
uitvoering<br />
De gemeenten nemen de spelregels op in de bestemmingsplannen<br />
buitengebied. Maar wie beoordeelt vervolgens<br />
de kapaanvragen van singels en coupures en de<br />
voorgestelde compensatie door herplant of betaling?