Ruimtelijk-functioneel Programma van Eisen - Gemeente Leiderdorp

Brede School Oude Dorp
Gemeente Leiderdorp
Ruimtelijk-functioneel
Programma van Eisen

Inhoudsopgave
1 Inleiding 1
1. 1 Achtergrond en vraagstelling 1
1. 2 Doel en inhoud Programma van Eisen 1
1. 3 Werkwijze 3
1. 4 Inhoud rapportage 3
2 Beschrijving partners 5
2. 1 Gebruikers 5
2. 2 De Kastanjelaanschool 5
2. 3 Stichting Kinderdagopvang Leiderdorp 7
2. 4 Visie op de Brede School Oude Dorp 8
3 Ruimtebehoefte en -programma 11
3. 1 Gemeentelijk kader 11
3. 2 Werkelijke ruimtebehoefte 11
3. 3 Opzet en leeswijzer ruimteprogramma 13
Bronnenlijst 27
Websites 27
Foto’s 27
Bijlagen 29
Bijlage 1 Betrokken personen 30
Bijlage 2 Afkortingen 31
Bijlage 3 Artikel bestemmingsplan 32
Colofon 34
4 Functionele lay-out en eisen 17
4. 1 Clustering en relaties 17
4. 2 Beschrijving van ruimten 17
4. 3 Beeldverwachting en beleving 23
4. 4 Flexibiliteit 23
5 Ruimtelijke haalbaarheid 25
5. 1 Locatie 25
5. 2 Toets ruimtelijke haalbaarheid 26

1 Inleiding
1. 1 Achtergrond en vraagstelling
De Brede School Oude Dorp (BSOD) wordt op de huidige plek van PC Basisschool
Kastanjelaan gebouwd. De nieuwbouw gaat onderdak bieden aan
de Protestants Christelijke Basisschool Kastanjelaan en Stichting Kinderopvang
Leiderdorp. Dat besloot de gemeenteraad op 20 april 2009.
Er zijn reeds plannen voor de realisatie van een brede school in Oude Dorp
vanaf circa 2002. De brede school was oorspronkelijk gepland aan de Ericalaan.
De plannen zijn in 2005 stilgelegd, mede vanwege bezwaren rondom
de ligging nabij de snelweg. Vervolgens is voor de Kastanjelaan een haalbaarheidsonderzoek
uitgevoerd om op deze locatie de Brede School Oude
Dorp te bouwen.
Stichting Brede School Nederland is gevraagd voor die locatie voor de Brede
School Oude Dorp een ruimtelijk-functioneel Programma van Eisen op te
stellen.
1. 2 Doel en inhoud Programma van Eisen
Een volledig Programma van Eisen (PvE) bevat de volgende onderdelen:
ruimtelijk-functioneel PvE:
o visie, mission statement en/of uitspraken over identiteit;
o beschrijving van de organisatie: werkwijze en omvang, nu en in
de toekomst;
o uitspraken over (fysieke, logistieke) relaties tussen en clustering
van organisatieonderdelen en/of ruimtes;
o ruimteprogramma: aantallen ruimten per soort en hun omvang;
o eventuele aanvullende functionele eisen en wensen over vorm,
afwerking, inrichting en uitstraling van ruimtes;
o richtinggevende uitspraken over beeldverwachting en beleving
van het gebouw;
o uitspraken over infrastructuur en terrein vanuit functioneel gebruik
(vraagkant);
technisch PvE: eisen aan constructie, (werktuigkundige en elektrotechnische)
installaties en afwerking;
financieel PvE: taakstellend budget, eventueel gesplitst naar onderdelen;
stedenbouwkundige randvoorwaarden: externe eisen vanuit terrein en
bestemming (aanbodkant).
Voorliggend PvE betreft het ruimtelijk-functioneel PvE voor de Brede School
Oude Dorp. Op basis van het PvE gekoppeld met stedenbouwkundige randvoorwaarden,
dient de architect een structuurontwerp te maken.
1

Het PvE omschrijft de bouwopgave, gevat in eisen, wensen en randvoorwaarden.
Het dient daarmee als basis voor het architectonisch ontwerp en
dient tevens als toetsingsdocument. Tevens kan het als instrument dienen
om de plannen steeds aan de ontwerpopgave te toetsen. Minstens zo belangrijk
is dat het PvE het nieuwe project concreet maakt; betrokkenen
betrekt bij het nadenken over de gewenste leer- en werkomgeving voor de
toekomst. Dit laatste geldt ook bij de Brede School Oude Dorp, waar de
diverse partijen samen vanuit een centrale pedagogische visie een leer- en
werkomgeving creëren.
1. 4 Inhoud rapportage
In hoofdstuk twee van dit Programma van Eisen is de beschrijving gegeven
van de identiteit van de betrokken organisaties. Vanuit deze identiteit is de
gezamenlijke visie omschreven. In hoofdstuk drie treft u het ruimteprogramma
voor de brede school aan, getoetst aan de werkelijke ruimtebehoefte
en het gemeentelijk kader. Het vierde hoofdstuk gaat in op de clustering
en relaties van de ruimten. In hoofdstuk vier worden tevens de
beeldverwachting en beleving van de accommodatie omschreven. De ruimtelijke
haalbaarheid wordt toegelicht in hoofdstuk vijf.
1. 3 Werkwijze
Ten behoeve van het opstellen van het PvE voor de Brede School Oude
Dorp is een werkgroep opgericht met PC Basisschool Kastanjelaan (hierna
genoemd de Kastanjelaanschool), Stichting Kinderopvang Leiderdorp en
een vertegenwoordiging van de gemeente Leiderdorp die als projectleider
en toehoorder deelneemt.
Om een duidelijk beeld te verkrijgen van de gezamenlijke pedagogische
visie, eisen en wensen ten aanzien van huisvesting en de visie op samenwerking
zijn met de werkgroep drie sessies gehouden.
3

2 Beschrijving partners
2. 1 Gebruikers
De Brede School Oude Dorp huisvest twee partners. In dit hoofdstuk worden
beknopt zowel de individuele identiteit van deze twee kernpartners
omschreven als de gezamenlijke visie omschreven.
De kernpartners voor de Brede School Dorp zijn de organisaties die op dagelijkse
basis bij de brede school betrokken zijn, te weten:
Protestants-Christelijke Schoolvereniging Leiderdorp: PC Basisschool
Kastanjelaan;
Stichting Kinderopvang Leiderdorp: Peuteropvang, kinderdagverblijf en
buitenschoolse opvang.
2. 2 De Kastanjelaanschool
Voor de nieuwbouw van de brede school wordt uitgegaan van tien groepen
(zie ook paragraaf 4.2).
De volgende tekst is afkomstig van de website van de Kastanjelaanschool.
Pedagogisch klimaat
Van leren kan alleen sprake zijn als de sociaal-emotionele ontwikkeling harmonisch
verloopt. Daarom moet ieder kind zich op school thuis voelen. Het
welbevinden van het kind staat op School Kastanjelaan hoog in het vaandel!
Wij zien het als onze taak om de school te maken tot een veilige plek waar
ieder zich geaccepteerd en gerespecteerd weet. Dat doen we door respectvol
met elkaar om te gaan en door elkaar steeds weer aan te spreken op verantwoordelijkheden.
Leren is veel meer dan het opdoen van allerlei feitenkennis. Leren betekent
vooral het verwerven van vaardigheden en het je eigen maken van inzichten;
de kinderen moeten structuren en verbanden ontdekken en al denkend en
handelend tot oplossingen komen.
De leerstof wordt aangeboden door de leerkrachten, die daarnaast vooral een
observerende en sturende rol hebben. De kinderen zijn voor een deel verantwoordelijk
voor hun eigen leerproces. Hun betrokkenheid moet hun kansen op
succes vergroten.
In al deze processen is een goed contact met de ouders onontbeerlijk. Om de
school- en de thuissituatie op elkaar te laten aansluiten, moeten de ouders
weten welke prioriteiten door de school worden gesteld. Om een kind optimaal
te kunnen begeleiden, moet een leerkracht op de hoogte zijn van de gezinsomstandigheden.
5

Bron: www.kinderopvangleiderdorp.nl

Kerncompetenties PCSV
De school is:
De school om de hoek
Kind- en maatschappijgericht
Innovatief en reflecterend
Organisatie van het onderwijs
School Kastanjelaan verzorgt passend onderwijs waarbij respect,
vertrouwen, veiligheid, welbevinden en betrokkenheid kernbegrippen
zijn.
Passend onderwijs biedt de kinderen de leerstof waar ze „aan toe
zijn‟. Kinderen willen dolgraag leren.
Het is de taak van de leerkrachten om de kinderen díe leerstof te
bieden die past bij hun leer- en ontwikkelingsniveau. Leerstof moet in
de zone van de naaste ontwikkeling‟ liggen, is niet te moeilijk, maar
biedt wel voldoende uitdaging.
Elk kind heeft recht op een ononderbroken ontwikkeling waarbij het
kan leren in eigen tempo en op eigen niveau.
Bron: www.pcsvleiderdorp.nl/kastanjelaan
2. 3 Stichting Kinderdagopvang Leiderdorp
SKL is een professionele kinderopvangorganisatie waar de menselijke
maat regeert. Centraal in het werk van SKL staat het kind in zijn/haar
ontwikkeling. Daar is het SKL om te doen. SKL biedt alle vormen van
kinderopvang opvang, uitgezonderd de gastouderopvang. Hierdoor
kan SKL kinderen vanaf hun babytijd tot en met het einde van de
basisschoolperiode opvang, en daarmee begeleiding bij hun ontwikkeling
door de jaren heen, bieden. De ouders/verzorgers worden
persoonlijk betrokken bij de ontwikkeling van hun eigen kind(eren) in
de SKL-omgeving.
Als maatschappelijke ondernemer heeft SKL veel aandacht voor haar
plek in de lokale samenleving, hetgeen zich in de loop der jaren heeft
vertaald in langdurige lokale samenwerkingsverbanden van diverse
aard (o.a. Rijnland Zorggroep, korfbalclub Velocitas, hockeyvereniging
Alecto, OBSG en PCSV). SKL biedt met negen vestigingen in
Leiderdorp en één in Hoogmade opvang dicht bij huis. SKL luistert
naar de wens van haar klanten en vertaalt dit in haar opvangaanbod.
Daarom biedt SKL ook flexibele en verlengde opvangmogelijkheden.
Bron: www.kinderopvangleiderdorp.nl
7

De Stichting Kinderopvang Leiderdorp neemt deel in de Brede School Oude
Dorp met zowel kinderdagopvang als buitenschoolse opvang. De kinderdagopvang
bestaat uit drie keer twee ruimten: twee groepsruimten voor
baby‟s, twee groepsruimten voor peuters en twee groepsruimten voor peuter
en/of verticale groepen. Er komt Buitenschoolse Opvang (BSO) voor zes
groepen.
2. 4 Visie op de Brede School Oude Dorp
De nieuwe brede school is een bruisende school, maar ook een brede
school met rust. De kinderen zullen spelend leren en talen niet meer naar
huis. De school is tevens aantrekkelijk voor ouders, alle voorzieningen komen
onder één dak, de ouders hoeven niet meer te pendelen. Door samenwerking
van beide partners ontstaat er een win-winsituatie.
“Het is onze taak om 30 jaar vooruit te kijken.”
“Als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg.”
(Gehoord tijdens de werkgroepsessies)

De volgende tekst is gezamenlijk opgesteld door SKL en PCSV Leiderdorp 1
“Het doel is te komen tot een Brede School in de brede betekenis van het
woord. Vanuit visie en inhoud.
Uitgangspunt is het realiseren van maximale, praktisch realiseerbare samenwerking
van de participerende partijen. Gericht op de integrale begeleiding
van de ontwikkeling van kinderen in de leeftijd van 0 tot en met 12
jaar. Dit betekent dat de pedagogische visies op elkaar zijn afgestemd, met
behoud van eigen accenten, waar wenselijk.
De organisatiesturing vindt plaats van binnen naar buiten: denken en werken
alsof het één organisatie betreft. Naar buiten, waar relevant twee partijen
zichtbaar dienen te zijn en/of waar wenselijk voor de profilering, maar
ook waar nodig m.b.t. wettelijke voorschriften.
De participerende partijen hebben een gedeelde verantwoordelijkheid voor
de zorg van de ontwikkeling van de hen toevertrouwde kinderen van 07.30
tot 18.30 uur. De invulling van de dag is flexibel.
De partijen benutten de vierkante meters binnen het pand zo optimaal
mogelijk. Ieder voor zich maar waar mogelijk samen. Waar nodig, gelet op
o.a. wettelijke kaders, zijn de vierkante meters duidelijk herkenbaar per
partij. De partijen behouden het recht de m 2 /ruimtes zo operationeel mogelijk
in te richten.
“Een leven lang leren” is het leidende principe voor zowel de medewerkers
als voor de kinderen toevertrouwd aan de medewerkers die in dienst zijn
van de participerende partijen.
De participerende partijen gaan één functiehuis ontwikkelen voor beide
partijen profijtelijk, omdat daarmee kwalitatief goede medewerkers een
uitdagende, afwisselende baan met een substantieel aantal contracturen
kan worden geboden. Zo krijgen bijvoorbeeld pedagogisch medewerkers
BSO de mogelijkheid in de ochtenduren als onderwijsondersteunend personeel
met lesbevoegdheid actief te zijn. Het leidt tot multifunctioneel inzetbare
medewerkers.
De participerende partijen combineren activiteiten zoals Sinterklaas, het
buurtfeest, projecten zoals Kinderboekenweek enz.”
1 Vriesema, J. en Vroon, F. (2009)
9

3 Ruimtebehoefte en -programma
3. 1 Gemeentelijk kader
Aan de hand van de stedenbouwkundige massastudie 2 (hierna genoemd:
massastudie) is het ruimtelijk kader opgenomen. Uitgangspunt is dat voor
onderwijs binnen de BSOD 1.360 m² BVO (bruto vloeroppervlakte) gebouwd
gaat worden overeenkomend met tien groepen. Dit kader is vastgesteld
door de raad op 20 april 2009. Voor de ruimtebehoefte voor de kinderopvang
is uitgegaan van een ruimtebehoefte van 1.280 m² BVO.
3. 2 Werkelijke ruimtebehoefte
Binnen het vastgestelde kader in bruto vloeroppervlak is met de werkgroep
aan de hand van haar visie en onderwijs- en opvangconcept de werkelijke
ruimtebehoefte bepaald. Hiervoor is geanalyseerd welke ruimten nodig zijn
en welke ruimten samen gebruikt worden. Resultaat is een lijst met ruimten
en hun afmetingen, die binnen het kader van het raadsbesluit dient te passen.
2
Architectenbureau janweeda (2008)
11

3. 3 Opzet en leeswijzer ruimteprogramma
Het ruimteprogramma bestaat uit de opsomming van alle benodigde ruimten.
Per omschreven ruimte is het aantal en de grootte van die betreffende
ruimte aangegeven.
Over de som van alle oppervlakten (“totaal FNO”) wordt vervolgens een
opslag (de bruto/nuttig-factor) berekend voor constructie en installaties,
verkeersruimte en indelingsverlies. Dit resulteert in het benodigde bruto
vloeroppervlak (BVO). Er is gekozen om een relatief krappe bruto/nuttig
factor te hanteren van 1,25. Door het concept met multifunctionele ruimten
en gekoppelde klaslokalen is relatief weinig „monofunctionele‟ circulatieruimte
nodig.
Ruimte voor techniek
Voor een optimale integratie van het schoolgebouw en de installaties zijn
de ruimten ten behoeve van de installaties reeds benoemd. Dit is een stimulans
om zo vroeg mogelijk in het ontwerpproces tot een integraal ontwerp
te komen waarin alle gebouwgebonden disciplines zijn opgenomen.
Aanvullende informatie ruimteprogramma
In de rechterkolommen van het ruimteprogramma zijn de vierkante meters
onderverdeeld. De blauwe kolom geeft inzicht in de ruimten die op de Begane
Grond moeten worden gesitueerd. De anders gekleurde kolommen
geven de toerekening van de vierkante meters naar partner weer.
13

PC Basisschool Kastanjelaan
fnm² / ruimte
aantal ruimtes
totaal fnm²
Begane grond m2
BS Kastanjelaan m2
KO SKL m2
RUIMTEPROGRAMMA BREDE SCHOOL OUDE DORP LEIDERDORP 19-11-09
TOEREKENING
opmerkingen
onderbouw stamlokaal 40 4 160 schijfdeur per 2 lokalen 160 160
berging leermiddelen 10 1 10 *W 10
garderobe leerlingen inclusief
toilet onderbouw 3 4 12 kleine toiletpotten 12 12
speellokaal kleuters 84 1 84 84 84
berging speellokaal kleuters 6 1 6 6 6
speelhal 80 1 80 met muziekhoek, aan speellokaal 80 80
woonkeuken / kinderkookcafe (BSO-3) 35 1 35 aan speelhal 35
berging keuken 10 1 10 tevens koelkasten en vriezer SKL 5 5
leerlingtoiletten 3 6 18 bij multifunctionele ruimten n.t.b. 18
bovenbouw stamlokaal 40 6 240 mogelijk om per 2 lokalen te koppelen 240
zelfstandige werkruimte (ZW) 200 1 200 groepswerk, 80 leerlingwerkplekken, bibliotheek, handvaardigheid 200
berging leermiddelen 10 1 10 10
handvaardigheid 40 1 40 aan zelfstandige werkruimte 40
garderobe leerlingen inclusief 0
toilet bovenbouw 3 6 18 18
werkruimten personeel kamer directie 24 1 24 twee werkplekken, bij kamer clustermanager SKL 24
eenpersoonskamer staf / spreekkamer 10 4 40 ICT, IB 40
conciërge 10 1 10 10
overige ruimten repro 9 1 9 inclusief papieropslag 9
lerarenkamer 45 1 45 (gedeeld SKL + Kastanjelaanschool) circa 15 personen 35 10
berging algemeen 20 1 20 20
pantry (bij leskeuken) 7 1 7 7
garderobe personeel 5 1 5 5
toilet MIVA + douche 5 2 10 5 10
toiletten docenten 3,5 2 7 7
werkkast 4 2 8 voorzien van uitstortgootsteen 8
pantry 7 1 7 op 1e verdieping, andere verdieping dan leskeuken 7
entree (bruto)
voorzien van ruime schoonloopmat
lift (bruto)
techniek (bruto)
NUTS, LBK, CV, verdeelkasten
serverruimte 6 1 6 1 patchkast 5 1
buitenberging school / BSO 40 1 40 40 15 25

Kinderopvang SKL
naschoolse opvang peuteropvang (BSO-1) 70 1 70 met pantry in zelfde ruimte / toezicht naar groep 70 70
peuter toilet en verschoningsruimte 7 1 7 7 7
BSO-ruimte 4+ (BSO-2) 30 1 30 1 stamgroepruimte, naast medegebruik, aan speelhal in nis 30 30
rustruimte / lounge (BSO-4) 30 1 30 1 stamgroepruimte, naast medegebruik, aan ZW 30
BSO-ruimte 6+ (BSO-5) 40 1 40 1 stamgroepruimte, grenzend aan ZW 40
toiletten
medegebruik school
BSO-spelruimte (BSO-6) 60 1 60 1 stamgroepruimte, grenzend aan ZW 60
kinderdagopvang groepsruimte baby's 56 2 112 112 112
slaapkamers baby's 9 4 36 let op afmeting bedden[ 130 x 80] cm, 3 bedden + 1 wandelwagen 36 36
sanitaire ruimte baby's 10 1 10 gedeeld door 2 ruimtes, 2 aankleedtafels, douche/bad 10 10
garderobe / kastjes / maxicosy's 5 2 10 10 10
groepsruimte peuters 56 2 112 ook te gebruiken als slaapruimte 112 112
slaapkamers peuters 15 2 30 7 bedden [130 x 80] cm 30 30
sanitaire ruimte peuters 12 2 24 aanname 3 toiletjes, 2 aankleedtafels, douche/bad, wastafeltje 24 24
garderobe / kastjes 5 2 10 10 10
groepsruimte peuters + verticaal 56 2 112 ook te gebruiken als slaapruimte 112 112
slaapkamers peuters 15 2 30 7 bedden [130 x 80] cm 30 30
sanitaire ruimte peuters 12 2 24 aanname 3 toiletjes, 2 aankleedtafels, douche/bad, wastafeltje 24 24
garderobe / kastjes / maxicosy's 5 2 10 10 10
berging klaptafels 3 3 9 1 op begane grond, 2 op verdieping 3 9
snoezelruimte 12 1 12 3-4 kinderen van 0-4 jaar tegelijk 12 12
speelruimte 3+ en entreehal 40 1 40 40 40
overig was- en droogruimte 6 1 6 *W 6
magazijn 10 1 10 5 10
eenpersoonswerkkamer 12 1 12 senior pedagogisch medewerker 12
werkkamer 18 1 18 clustermanager, bij kamer directie school 18
werkkamer praktijkopleider 18 1 18 praktijkopleider, 2 personen 18
werkkamer Lunchtijd 24 1 24 3 personen 24
overleg kamer 12 1 12 12
buitenberging KDV 25 1 25 25 25
toiletten personeel 3,5 1 3,5 voorts medegebruik school 4 4
SUBTOTAAL FNO BEGANE GROND 1.103
SUBTOTAAL BVO BEGANE GROND b/n- factor 1,25 toegestane bebouwing 1.213 (massastudie Janweeda Arch.) 1.378
SUBTOTAAL FNO BASISSCHOOL KASTANJELAAN (NETTO) 1.085
SUBTOTAAL BVO BASISSCHOOL KASTANJELAAN b/n factor 1,25 gemeentelijk kader BVO 1.360 1.356
SUBTOTAAL FNO STICHTING SKL 1.023
SUBTOTAAL BVO STICHTING SKL b/n factor 1,25 gemeentelijk kader BVO 1.280 1.279
TOTAAL BVO
2.635 * W = op de begane grond gewenst
15

Figuur 4.1 Clusters en relaties, begane grond en eerste verdieping

4 Functionele lay-out en eisen
4. 1 Clustering en relaties
Omwille van de beperkte ruimte op de locatie zal de nieuwbouw minimaal
twee en waarschijnlijk drie lagen bedragen. Bij het opstellen van de clusters
aan ruimten binnen het gebouw is, op basis van de pedagogische en onderwijsvisie,
uitgegaan van een mogelijke spreiding van de belangrijkste ruimten
in twee lagen.
Basis is de verdeling in onderbouw en kinderdagopvang, te situeren op de
begane grond, en de oudere kinderen inclusief buitenschoolse opvang op de
verdieping. De lokalen van de school zijn klein; maar er wordt voor een
groot deel van de tijd gebruik gemaakt van grote gedeelde ruimten in de
directe nabijheid van de lokalen. Voor de onderbouw is dit de speelhal en bij
voorkeur de combinatie van speelhal en speellokaal. De bovenbouw maakt
gebruik van een hal voor zelfstandig werken. Bij beide „hallen‟ bevinden zich
garderobenissen en voldoende bergruimte voor de domeinen. Aan de hand
van deze specifieke indeling zijn bepaalde ruimten op de begane grond gewenst
en bepaalde ruimten op de begane grond vereist.
Begane grond
Op de begane grond komen vier onderbouwlokalen voor de school, de door
de jongste kinderen gedeelde speelhal en indien mogelijk het speellokaal
voor de kleuters. De speelhal en het speellokaal liggen aan elkaar opdat er
op een speelse manier één grote centrale hal ontstaat.
Eveneens op de begane grond zijn de ruimtes voor de kinderdagopvang,
peuteropvang en buitenschoolse opvang te vinden (voor de jongste kinderen).
Verdieping(en)
Op de verdieping worden de ruimten voor de bovenbouw van de school en
de meeste ruimten voor de buitenschoolse opvang gesitueerd. De bovenbouwlokalen
zijn rondom de zelfstandige werkruimte geschikt. Vanwege de
druk op de begane grond zal een aantal nevenruimten voor activiteiten van
de school en buitenschoolse opvang zich ook op de verdieping bevinden.
4. 2 Beschrijving van ruimten
Entree
Voor het basisonderwijs dient er een centrale entree komen; dit is de hoofdentree.
Deze entree wordt gebruikt door de school en de peuteropvang. De
hoofdentree dient “laagdrempelig” over te komen. Het is geen harde eis dat
hier de conciërgeruimte wordt gesitueerd. Indien dit wel gebeurt dient er
aandacht te zijn voor toezicht en entree beveiliging.
Er komt een eigen entree voor de kinderdagopvang vanwege veiligheid (direct
toezicht), kleinschaligheid en logistieke redenen (b.v. gebruik van buggy‟s).
De kinderdagopvang is ook bereikbaar vanuit de centrale entree en
vice versa; doch enkel voor geautoriseerd personeel. Bij de entree van de
kinderdagopvang is een kleine speelhal gesitueerd (entree KDO) voor de
kinderen van peuter- en dagopvang.
17

Conciergeruimte
De conciërgeruimte heeft één werkplek en hoeft niet aan de entree van de
school of aan de kinderopvang te liggen. De conciërgeruimte dient als werkkamer
en heeft geen baliefunctie. Voor de technische componenten die
doorgaans in een balie van een receptie zijn opgenomen dient een alternatieve
locatie bedacht te worden. Het gaat hier om componenten als: het
centraal bedienpaneel voor verlichting en ventilatie, de overwerktimer voor
verwarming en ventilatie, de brandmeldcentrale en lestijdsignalering.
Speelhal / speellokaal onderbouw
De onderbouwlokalen liggen aan een speelhal, waarin de themahoeken ofwel
domeinen zijn opgesteld. De speelhal is een gezamenlijke uitbreiding
van de kleine (onderbouw-)leslokalen. Ondanks de grote centrale ruimte
moet er voor de jonge kinderen nog wel het gevoel van een veilige thuisbasis
ontstaan.
De speelhal heeft mogelijk de vorm van een piste, met in het midden een
ruimte voor bijvoorbeeld dans of toneel. De piste kan dienst doen als trap en
als tribune. Het is ook mogelijk om thema‟s in hoeken van de piste op te
nemen. De speelhal is een onderwijsruimte, maar dient ook multifunctioneel
te kunnen worden ingezet. De multifunctionaliteit wordt vergroot door de
koppeling met het speellokaal, waar de kleuters spelen en bewegen. Het
speellokaal heeft bij voorkeur een vrije hoogte van 3,5 meter.
Zelfstandige werkruimte bovenbouw
De bovenbouwlokalen zijn gelegen aan de zelfstandige werkruimte. In de
zelfstandige werkruimte komen 80 leerlingwerkplekken, gedeeltelijk met
computers. Aan en in deze grote ruimte worden tevens de leerdomeinen /
vaklokalen gesitueerd, zoals handvaardigheid/tekenen, natuur, „wereld‟,
techniek, muziek, bibliotheek. In de nabijheid van ruimten voor handvaardigheid
en woonkeuken (BSO) is een deel van de ruimte ingedeeld met
groepstafels, die worden ingezet als uitbreiding van beide “vaklokalen”.
Stamlokalen
De stamlokalen dienen per twee lokalen gekoppeld te worden. Deze koppeling
vindt plaats middels een schuifdeur. De breedte van deze schuifdeur is
minimaal 180 mm. Het moet voor een docent mogelijk te zijn om middels
deze opening (bij een openstaande schuifdeur) toezicht op beide lokalen te
houden. De schuifdeur dient te voldoen aan de gestelde eisen in het technisch
Programma van Eisen op het gebied van akoestiek (het contactgeluid
en luchtgeluid).
Lerarenkamer
De lerarenkamer heeft een bezetting van circa 15 docenten. Deze ruimte
kan tevens dienst doen als vergaderruimte. De lerarenkamer wordt gebruikt
door zowel SKL als de Kastanjelaanschool. In deze ruimte is geen pantry
opgenomen, er wordt gebruik gemaakt van de pantry in de woonkeuken.
19

Figuur 4.2 Principe van kinderopvang

Directiekamer
De directiekamer voorzien ruimte voor twee werkplekken. Het heeft de
voorkeur om deze ruimte dicht bij het kantoor van de cluster manager van
SKL te plaatsen.
Activiteitenruimten en stamgroepruimten BSO
In het ruimteprogramma zijn diverse ruimten die onder schooltijd door de
school worden gebruikt en buiten schooltijd door de buitenschoolse opvang.
De ruimten hebben een specifieke inrichting als:
Stamgroepruimte BSO-1, peuteropvang. De peuteropvang wordt tot
13.00 uur gebruikt voor kinderen van 2 tot 3 jaar. In deze ruimte wordt
gespeeld en gegeten. In de middag maakt groep 1 en 2 gebruik van deze
ruimte.
Stamgroepruimte BSO-2 ruimte 4+, deze BSO-ruimte wordt gebruikt
door kinderen van groep 1 en 2. Hier wordt gegeten en gespeeld, de 4+
ruimte heeft een andere uitstraling dan de 6+ ruimte, deze specificaties
zijn nog niet gedefinieerd;
Stamgroepruimte BSO-3 woonkeuken; deze ruimte is voorzien van veilige
kookgelegenheden zowel op het kookstel als in magnetron/oven en
voorzien van een vaatwasser. Indien mogelijk komt hier een kookeiland
en voldoende werkruimte voor een klein groepje van 10-20 kinderen ter
voorbereiding. In deze ruimte wordt niet klassikaal gekookt;
Stamgroepruimte BSO-4, dit is een rustruimte/lounge met gezellige
hoekjes waar kinderen zich ook in kleine groepjes terug kunnen trekken;
Stamgroepruimte BSO-5 Ruimte 6+, deze ruimte is een verzamelruimte
voor de stamgroep. In de 6+ruimte wordt gespeeld en gegeten;
Stamgroepruimte BSO-6, computer- en spelruimte. Dit is een ruimte met
het oog op ontwikkelingen in de toekomst, deze ruimte wordt voorzien
van voldoende elektra-aansluitingen. In de middag vinden er tevens activiteiten
plaats buiten de stamgroepruimte.
Handvaardigheid: een licht handvaardigheidslokaal met warm en koud
stromend water en voldoende elektra-aansluitingen in verband met het
gebruik van diverse apparaten;
Speelhal die multifunctioneel te gebruiken is voor bijvoorbeeld voorstellingen
(podium en valgordijn en muziekinstallatie);
De stamgroepen hebben gezellige hoeken die de kinderen een gevoel van
een thuisplek geven. Volgens de wetgeving dient elke groep een „thuisplek‟
te hebben – het stamgroeplokaal. Hierin bevindt zich een deel van de vereiste
3,5 m² (functioneel nuttig vloeroppervlak) per kind. Voor de overige benodigde
oppervlakte moet (mede-)gebruik van andere ruimten worden aangetoond.
Hierin wordt uitgegaan van medegebruik van ruimten en de hallen
binnen school.
Toiletruimte
De toiletruimten liggen (deels) dicht bij de stamlokalen en dienen voorzien
te worden van voldoende fonteintjes.
Garderobe
De garderobe dient ten behoeve van het ophangen van jasjes van de leerlingen.
Hierbij dient rekening gehouden te worden met voldoende ruimte
voor logistiek en bereikbaarheid bij begin en eindtijd van de school. Haakjes
dienen zo bevestigd te worden dat kinderen zich hieraan niet kunnen verwonden.
Er dient voldoende ruimte aanwezig te zijn voor tasjes en gymspullen.
21

Was- en droogruimte
De afmeting van de wasmachine en droger van de kinderopvang kunnen
afwijken van de conventionele maten. De specifieke afmeting van deze machines
dienen nader afgestemd te worden.
Kinderopvang
De ruimten voor de kinderdagopvang worden per twee geclusterd. Tussen
de twee groepsruimten bevindt zich een gedeelde pantry en sanitaire ruimte
met douche/afspoelmogelijkheid. Bovendien zijn beide ruimten bereikbaar
vanuit één gezamenlijk voorportaal, waarin zich garderobe, heen- en weerkastjes,
stalruimte voor maxicosy‟s en/of kastruimte bevinden. Een voorbeeld
is gegeven in figuur 4.2 op de naastgelegen pagina.
Elke groepsruimte van de kinderopvang bevat een aantal slaapkamers zoals
aangegeven in het ruimteprogramma. De deur naar de slaapkamer wordt
voorzien van een klein raam zodat de bedden vanuit de groepsruimte zichtbaar
zijn. Er dient tevens extra aandacht besteed te worden aan de normen
en wetgeving op het gebied van daglicht en ventilatie voor deze slaapruimten.
Naast zes groepen kinderdagopvang is er een groep peuteropvang met een
eigen groepsruimte. Alle ruimten dienen (directe) toegang te geven tot een
omheind (buiten)speelterrein voor deze doelgroep.
Gymnastiekonderwijs
Voor gymnastieklessen gaan de leerlingen naar De Does, de gemeentelijke
sportaccommodatie. Ook de buitenschoolse opvang maakt gebruik van deze
accommodatie.
4. 3 Beeldverwachting en beleving
Aan de hand van een aantal sfeerbeelden zijn wensen geformuleerd over de
beeldverwachting en beleving voor de nieuwe brede school. Gewenst is een
gebouw, dat:
past in de wijk en omgeving; denk bijvoorbeeld aan donkerrode baksteen;
uitnodigend is: je wilt er graag naar binnengaan;
past in de groene omgeving, met tevens aandacht voor de terreininrichting;
veel licht binnenlaat;
gezellig en sfeervol is.
De volgende zaken passen niet binnen de beeldverwachting:
te futuristisch/werelds;
versieringen zonder doel op zich;
te prikkelend en fel van kleur: de kinderen en hun werkjes brengen de
kleur.
4. 4 Flexibiliteit
Er dient een bepaalde mate van flexibiliteit aanwezig te zijn op het gebied
van uitwisselbaarheid in ruimten tussen de Kastanjelaanschool en de kinderopvang.
Indien de ruimtebehoefte in de toekomst verschuift, dienen deze
partners en/of derden van elkaars ruimte gebruik te kunnen maken. Om dit
mogelijk te maken moet rekening worden gehouden met voldoende daglicht
en met het plaatsen van vaste wanden.
23

Eikenlaan
entree

5 Ruimtelijke haalbaarheid
5. 1 Locatie
De Brede School Oude Dorp wordt gebouwd aan de kruising van de Kastanjelaan
en de Lindelaan in Leiderdorp. De entree van de brede school ligt bij
voorkeur in het verlengde van de Eikenlaan en Kastanjelaan. Hierdoor ontstaat
er een visuele relatie met het “oude dorp”, zoals aangegeven met de
gele pijl in het figuur op de naastgelegen pagina. Vanuit veiligheidsoverwegingen
is het wenselijk dat de ingang van de kinderopvang niet via het eigen
speelterrein of het speelterrein van de school wordt bereikt.
Bestemmingsplan
De maximaal toegestane bebouwingsvlak 3 is 1.159 m 2 + 54 m 2 berging =
1.213 m 2 . Het totale bebouwingsvlak heeft een afmeting van 2.427 m 2 . De
maximale goothoogte bedraagt 5 m. Het huidige bestemmingsplan biedt de
mogelijkheid om 10% vrijstelling te verkrijgen voor het bebouwd vlak en
goothoogte. In het figuur hiernaast zijn de locatie en de gegevens van de
kavel weergegeven.
Benodigd speelterrein en benodigd buitenterrein
Voor het (verharde) speelterrein dient per kind voor de basisschool 3 m² te
worden voorzien. Uitgaande van tien groepen basisonderwijs mag het speelterrein
per school gemaximaliseerd worden tot 600 m².
Voor de kinderopvang dient en 3,5 m² per kind aan verhard speelterrein te
worden voorzien. De wettelijke minimale terreinoppervlakte
(2*9+4*14+14)*3,5= 308 m². Het speelterrein van de kinderopvang is een
helder afgescheiden terrein. Voor de BSO is wettelijk minimaal (120*3,5) =
420 m 2 benodigd, maar hiervoor wordt uitgegaan van medegebruik van het
speelterrein van de school.
Naast het speelterrein dient er voor het buitenterrein rekening te worden
gehouden met een: containeropstellingen en fietsenstalling. De fietsenstalling
dient ruimte te bieden aan circa 100 fietsen voor leerlingen en 30 fietsen
voor het personeel. Totaal is 1.500 m 2 aan buitenterrein zeer gewenst.
3
Artikel 11 en 42 van het bestemmingplan zijn gegeven in bijlage vier.
25

5. 2 Toets ruimtelijke haalbaarheid
Bebouwingsvlak
In het ruimteprogramma zijn in de kolom “Begane Grond” de ruimten aangegeven
die op de begane grond gesitueerd moeten worden. Dit komt neer
op een footprint ter grootte van circa 1.378 m 2 BVO voor het gebouw en de
buitenbergingen. Hieruit blijkt dat de ruimten die op de begane grond moeten
komen meer ruimte vragen dan het maximale bebouwingsoppervlak van
1.213 m 2 . Daarnaast zal de vorm van het nieuwe ontwerp voor Brede School
Oude Dorp mogelijk niet exact passen binnen de vorm van het huidige bestemmingsplan
waardoor niet het volledig beschikbare oppervlakte gebruikt
kan worden. De gemeente gaat er vanuit dat de totale opgave binnen het
bestemmingsplan wordt gerealiseerd.
Gebouw
Samen met de Kastanjelaanschool en Stichting Kinderopvang is gezocht naar
een oplossing om de binnen het toegestane bebouwingsoppervlak te blijven.
Eventueel mag het speellokaal op eerste verdieping worden gesitueerd, dit is
echter vanuit functioneel oogpunt niet wenselijk. Bovendien wordt het probleem
dan verlegd naar de 1 e en ten slotte naar de 2 e verdieping, waar de
mogelijkheden vanuit het bebouwingsoppervlak en goothoogte ook beperkt
zijn.

Bronnenlijst
Architectenbureau janweeda (2008): “Stedenbouwkundige massastudie
Bedeschool Oude Dorp Kastanjelaan Leiderdorp” kenmerk 0827 d.d. 16
oktober 2008.
PC Basisschool Kastanjelaan (2009): “Concept Programma van Eisen Basisschool
Kastanjelaan”, ontvangen 22 september 2009.
Vriesema, J. en Vroon, E. (2009): “Visiestuk Brede School Oude Dorp”,
versie concept kenmerk 090916 d.d. 16-09-2009.
VNG (2009): “Modelverordening Voorzieningen Huisvesting Onderwijs”.
Websites
www.pcsvleiderdorp.nl/kastanjelaan
www.kinderopvangleiderdorp.nl
www.leiderdorp.nl
www.kinderopvangleiderdorp.nl
Foto’s
Pagina 2, Stichting Kinderopvang Leiderdorp
Pagina 4, Basisschool Kastanjelaan
De overige foto‟s en figuren zijn samengesteld door Stichting Brede School
Nederland.
27

Bijlagen

Bijlage 1
Betrokken personen
De volgende personen waren betrokken bij de totstandkoming van deze rapportage:
Gemeente Leiderdorp
Joke Boot
Marlous Schreve
Rogier Brieko
Protestants-Christelijke Schoolvereniging Leiderdorp
Ferdinand Vroon
PC Basisschool De Kastanjelaan
Roald Vahl
Anne-rose Roselaers-de Gier
Stichting Kinderopvang Leiderdorp
Johan Vriesema
Roos Blaauwhof
Ellen van der Weij
Yvonne Sari
Brede School Nederland
Ester van Winkel
Anne Renkema

Bijlage 2 Afkortingen
SKL, Stichting Kinderdagopvang Leiderdorp
BSO, Buitenschoolse Opvang
CO2, Koolstofdioxide
GTO, Gewogen Temperatuur-overschrijdingsuren
EPC, Energie Prestatie Coëfficiënt
MIVA, MInderVAliden

Bijlage 3
Artikel bestemmingsplan

Colofon
Project
Ruimtelijk-functioneel Programma van Eisen
Projectnummer
06702A
Opdrachtgever
Gemeente Leiderdorp
Referentienummer
1809021049R3-ARE
Datum
7 december 2009
Status
Definitief werkgroep
Auteur(s)
ir. Ester van Winkel MBA, ir. Anne Renkema
Projectleider
ir. Ester van Winkel MBA
Stichting Brede School Nederland
Kerkhofstraat 21
5554 HG Valkenswaard
Postbus 32
5550 AA Valkenswaard
T +31 (0)40 2089260
info@bredeschool.com
www.bredeschool.com