Claeys & Engels - Agoria

Herstructurering en 

informatie & consultatie 

9 mei 2011 

Chris Engels 

Claeys & Engels 

© Claeys & Engels 2011 

1

Begrip collectief ontslag 

Niet overal identiek (CAO 

nr. 10 versus CAO nr. 24 

versus KB 9 maart 2006) 

Aantal 

werknemers in 

de onderneming 

Aantal 

ontslagen 

CAO nr. 24 - Renault 

20 – 100 > 9 

• in een periode van 60 dagen 

• minimum aantal “ontslagen” 

• in een onderneming (TBE) of 

een afdeling ervan 

100 – 300 10% 

> 300 30 

• geen betrekking op de persoon 


2

Case: IBM (Vz. Arbrb. Brussel 14 juli 2005) 

“Bridge To Retirement” programma 

Belgische wetgeving versus EU Richtlijn 98/59: “beëindiging 

van de arbeidsovereenkomst die uitgaat van de werkgever” 

Europese rechtspraak 

• Elke beëindiging die de werknemer niet heeft gewild 

• Niet wanneer op initiatief van de werknemer 

Directe werking van een Richtlijn / uitspraak in kortgeding 


3

Begrip sluiting 

Definitieve stopzetting van de hoofdactiviteit 

Vermindering van het personeelsbestand tot minder dan 

25% 

• Vergelijkingspunt: laatste vier kwartalen 

Onderneming (TBE) of afdeling 


4

Case Batico: Arbh. Luik 14 november 2007 

Batico: aankoop, verhuur, bouw en exploitatie van 

onroerend goed 

Ontslag van 25 van de 27 werknemers (bouwvakkers) 

Sluiting van de onderneming of een afdeling? 

• Hoofdactiviteit 

• Begrip afdeling: cohesie + technische autonomie + afzonderlijke 

activiteit + afzonderlijke personeelsgroep 


5

Informatie & consultatie 

CAO nr. 9 

• Artikel 11: fusie, concentratie, overname, sluiting, belangrijke 

structuurwijziging 

CAO nr. 24 

• Bijzondere consultatie bij collectief ontslag 

• Doel: collectief ontslag vermijden / verminderen + gevolgen 

verzachten 

Sluitingswet 

• Sectorale CAO’s 

• Bij gebrek aan sectorale CAO: artikel 19 KB Sluitingen 

– Informatie bij beslissing tot sluiting 

– Werknemers door aanplakking 

– Ondernemingsraad (of vakbondsafvaardiging) 


6

Overzicht van de procedure 

Beslissing (Raad van Bestuur) mbt intentie 

Aankondiging van de intentie aan de OR 

Brief met intentie aan regionale tewerkstellingsdienst 

Consultatie over intentie 

Afsluiten van consultatie (in onderling akkoord of eenzijdig) 

Beslissing (raad van bestuur) mbt collectief ontslag 

Mededeling aan de OR 

Brief met beslissing aan de regionale tewerkstellingsdienst 

Brief aan diverse ministeries (bij sluiting) 

Aanplakking in onderneming 

Sperperiode 

Oprichting tewerkstellingscel 

Aanvraag erkenning economische & technische redenen 

Aanvraag brugpensioen aan verlaagde leeftijd 


7

Wie consulteren? 

Ondernemingsraad 

Vakbondsafvaardiging 

Personeel of vertegenwoordigers (hoe organiseren?) 

Preventiecomité (wet van 23 april 2008) 


8

Case DHL 

EUHQ + directe I&C 

Grootschalige reorganisatie van EUHQ 

• Volgend op eerder collectief ontslag 1j tevoren 

• Procedure directe I&C personeel 

• Groot aantal hooggeschoolde buitenlandse werknemers 

Start procedure moment voorafgaand vraag oprichting VA 


9

CASE DHL 

08/06/2009 intentie collectief ontslag aan werknemers 

17/06/2009 vakbond + sommige personeelsleden 

19/06/2009 LBC, BBTK en ACLVB aanvraag oprichting VA 

22/06/2009 namenlijst mogelijke VA meegedeeld 

01/07/2009 dagvaarding 

03/07/2009 

zal verzoek evalueren 

I&C eenzijdig afgesloten 

14/07/2009 oprichting VA betwist 

VA “in oprichting” of “betwist” # VA 

Nood betrekken secretarissen? 


10

Waarover informeren & consulteren? 

Schriftelijk verslag 

• Redenen van de voorgenomen ontslagen 

• Selectiecriteria 

• Aantal en categorie van de te ontslagen werknemers 

• Aantal en categorie van de in dienst zijnde werknemers 

• Wijze en berekening van eventuele extrawettelijke 

afvloeiingsuitkeringen 

• Periode tijdens dewelke tot collectief ontslag zal worden 

overgegaan 

Sociaal plan? 


11

Wanneer consulteren? 

CAO nr. 9 

• Voor enige bekendmaking (maar: artikel 3: alvorens de 

beslissing wordt genomen) 

CAO nr. 24 

• “wanneer de werkgever voornemens is tot collectief ontslag over 

te gaan is hij ertoe gehouden vooraf de 

werknemersvertegenwoordigers in te lichten en hen daarover te 

raadplegen” 

• Intentie versus beslissing 


12

Case Continental: Arbh. Luik 30 april 2007 

29 januari 2001: “pessimistisch over de toekomst” 

9 februari: fax van holding: “intentie tot sluiting” 

12 februari: inlichting ondernemingsraad 

19 februari: werknemers stellen 18 vragen 

21 februari: schriftelijk antwoord + PV “wettelijke 

verplichtingen voldaan” 

28 februari: mededeling aan Forem 

26 april: raad van bestuur 

25 mei: goedkeuring door algemene vergadering 

29 mei: werknemers aanvaarden voorstel sociaal plan 

30 mei: CAO 


13

Case Continental 

Geen reële consultatie? 

Plan al te ver gevorderd: “Ces considérations constituent 

véritablement les motifs mêmes du licenciement collectif, 

plutôt que les motifs du simple projet de licenciement tels 

que requis par l’article 6, alinéa 4 de la CCT n° 24” 

Bovendien: niet voldoende ernstig 


14

Case Fujitsu Siemens Computers EHJ 10 september 2009 – 

triggering event 

Internationale groep – 1 oktober 1999 

NL Holding 

• Vestigingen in Kilo (Finland) en Duitsland 

7 december 1999 

• Directie comité moeder : voorstel sluiting Kilo 

14 december 1999 

• RvB volgt voorstel maar geen concrete beslissing 

Raadpleging tussen 20 december 1999 en 31 januari 2000 

RvB beslist 1 februari 2000 sluiting 

8 februari 2000 ontslagen 


15

Case Fujitsu Siemens Computers 

Q: wat betekent: ‘overweegt tot collectief ontslag over te gaan’ 

• Tijdstip strategische beslissingen of wijzigingen in bedrijfsactiviteit 

die collectief ontslag noodzakelijk maken 

of 

• Plan opgevat om dergelijke maatregelen te treffen waarvan te 

verwachten is dat ze tot collectief ontslag zullen nopen 


16


Verplichting WG 

• Ook indien beslissing door zeggenschaphebbende onderneming 

• Ook indien niet op de hoogte 

Te vroeg – onnodig/slecht 

Voor raadpleging relevante factoren bekend 

Te laat – beslissing die collectief ontslag noodzakelijk maakt 


17


Kan wachten tot alle nodige info? 

mag tijdens raadpleging – verdere info verstrekken 

niet noodzakelijk bij opening – alle info al beschikbaar 

© Claeys & Engels 2011 18


Beslissing zonder aanduiding filiaal voor ontslagen? 

• Consultatie door werkgever 

• Dochteronderneming moet bekend zijn 


Hoe lang, hoe intensief consulteren? 

Tot alle vragen en suggesties onderzocht en beantwoord zijn 

Filibusteren 

Akkoord van iedereen nodig? 

Niet-naleving kan blijken uit 

• Te weinig vergaderingen, te korte procedure 

• Te weinig voorbereidingstijd voor werknemers 

• Te snel antwoorden 


20

Sanctiemechanisme wet Renault 

Vordering tot reïntegratie 

• Enkel op grond van niet naleving verplichtingen uit de wet 

Renault 

• Collectieve betwisting: 30 dagen na aanplakking beslissing 

• Individuele betwisting: 30 dagen na ontslag 

• Prejudiciële vraag Arbh. Luik 3 januari 2008 

Schadevergoeding 


21

Case Versatel: Arbh. Brussel 22 september 2006 

Drie werknemers betwisten informatie- en consultatie via 

brief van hun vakbondssecretaris 

Collectieve betwisting? 

• Advies Nationale Arbeidsraad (nr. 1301) 

• Memorie van toelichting 

• Vertegenwoordigingsbevoegdheid vakbondssecretaris 


22

Case Continental: Arbh. Luik 30 april 2007 

Timing: 

• 21 februari 2001:PV “wettelijke verplichtingen voldaan” 

• 28 februari: brief aan Forem (beslissing) 

• 16 maart: brief van advocaat van 162 (op 190) werknemers 

Individuele betwisting mogelijk? 

• Sancties wet Renault versus andere sancties (CAO nr. 24) 

• Letterlijke lezing versus bedoeling van de wetgever 

• Richtlijnconforme interpretatie 

Materiële en morele schadevergoeding 


23

Case Mono Car Styling: Arbh. Luik 3 januari 2008 – 

EHJ 16 april 2009 

Feiten 

• 27 april 2004: ondernemingsraad: “productie voor Volvo loopt 

ten einde” 

• 24 mei: ondernemingsraad: bevestiging 

• 3 juni: CAO Sociaal plan: procedure is nageleefd 

• 8 juni: raad van bestuur beslist ontslagcriteria 

• 9 juni: brief aan VDAB 

Individuele betwisting mogelijk? 

• Arbrb. Luik: neen, maar wel andere vordering 

• Arbh. Luik: prejudiciële vraag aan Europees Hof van Justitie 

• EHJ 16 juli 2009 


24

BELGISCHE EN SUPRANATIONALE CONSULTATIE 

Transnationale reorganisaties met collectieve ontslagen 

meerdere landen 

Coördinatie tussen Belgisch en internationaal/Europees 

niveau (EOR) 

Is er een voorrangsregel? 

- start 

- tijdens procedure 

- afsluiting 


25


START PROCEDURE 

Wat gevolg van voorwaarde “voor enige bekendmaking” ? 

• OR in België altijd eerst 

• Vóór enige derde 

• EOR = derde 

Praktische aanpak 


26


TIJDENS PROCEDURE EN AFSLUITING 

Richtlijn EOR 94/45: niets 

Recast directive – CAO n°101, art 45 

• EOR overeenkomst 

• Indien niets bepaald, moet gelijktijdig kunnen 


27


Atijd vóór beslissing 

Nuttig effect 


28

Na de consultatie 

Beslissing (Raad van Bestuur) 

Kennisgeving aan ondernemingsraad 

Brief aan regionale tewerkstellingsdienst 

Sperperiode van 30 / 60 dagen 

Onderhandelen sociaal plan 


29

Herstructurering – Rol advokaat? 

Opvragen correcte gegevens 

• Tewerkstelling voorgaande kalenderjaar 

• Per onderneming / TBC / afdeling 

• . . . 

Beoordeling van alternatieven 

• Collectief ontslag 

• Gespreide ontslagen 

Voorbereiding Q&A 

Beoordeling van basispresentatie aan OR 

Beoordeling interne en externe communicatie 

Voorbereiding mogelijke rechterlijke tussenkomst 

• Eenzijdig verzoekschrift 

Onderhandelen ? 


30

Chris Engels 

Advokaat-Vennoot 

Claeys & Engels 

Vorstlaan 280 

1160 Brussel 

gsm: 0477 35 11 31 

telefoon: +32 2 761 47 12 

Fax: +32 2 761 46 77 

E-mail: chris.engels@claeysengels.be 

Website: www.claeysengels.be

Claeys & Engels - Agoria

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?