Rechten - UHasselt

Patrick Dierick
Partner Deloitte Fiduciaire -
Tax & Legal Services
De studie van het juridisch denken
Het draagmoederschap, de uitwijzing van asielzoekers, de vorming van een nieuwe
federale regering, het zijn maar enkele voorbeelden van belangrijke gebeurtenissen
die de afgelopen tijd in het nieuws waren. Maar niet alleen hier speelt het recht een
rol. Iedereen heeft er in het dagelijkse leven mee te maken. Alleen ben je je daar
niet altijd van bewust. Zelfs een eenvoudige handeling zoals het kopen van een
brood wordt beheerst door verschillende regelingen uit het overeenkomstenrecht, het
handelsrecht, het consumentenrecht, het ondernemingsrecht, het aansprakelijkheidsrecht
en de warenwetgeving.
De betekenis van het recht in de hedendaagse samenleving kan niet onderschat worden.
Het recht regelt de meest uiteenlopende maatschappelijke aspecten en beïnvloedt
vrijwel al onze handelingen. Er is zelfs sprake van een juridisering van onze
samenleving. Dat komt omdat er meer wetten worden aangenomen (bijvoorbeeld over
onderwerpen die voordien niet waren geregeld, zoals het homohuwelijk). Bovendien
zorgen de toenemende globalisering en de snelle uitbreiding van de Europese Unie
voor een stijgend aantal grensoverschrijdende activiteiten. Het recht is daarom niet
langer een louter interne aangelegenheid, maar vormt een samenspel van nationaal,
Europees en internationaal recht. Ook daar is men zich niet van bewust, maar zelfs
een dagdagelijkse handeling zoals winkelen wordt beheerst door de Europees-rechtelijke
consumentenkoop.
De rol van de jurist
Kenmerkend voor het recht is dat het gaat om een bijzondere ordening van normen
die gericht is op een redelijke en rechtvaardige organisatie van de samenleving. Het
recht is met andere woorden nodig om kaders te scheppen, om het leven geordend te
laten verlopen. De normen zelf zijn vastgelegd in geschreven en ongeschreven regels,
wetten en bepalingen waarvan de naleving meestal door de overheid kan worden
afgedwongen.
Juristen spelen bij dit alles een belangrijke rol. Juristen maken zich sterk voor het
algemene belang en ijveren voor de rechten van particulieren, bedrijven en de overheid.
Daartoe bestuderen ze de regels en wetten en passen ze deze toe in de praktijk.
Geregeld moeten ze ook de regels interpreteren en op zoek gaan naar een creatieve
oplossing voor een bepaald probleem. Vaak bevinden juristen zich daarbij in het
spanningsveld tussen recht en rechtvaardigheid.
Maatschappijgerichte studie
Dat rechten vooral een maatschappijgerichte studie is, blijkt uit de veelheid van
menselijke activiteiten die op een of andere wijze onderworpen is aan juridische
regels: arbeidsverhoudingen, voogdijzaken, uitkeringen, gezondheidszorg, milieu,
mensenrechten, consumentenzaken, verkeer, politiek, sport, familiale verhoudingen
en zo meer. Het recht bestrijkt kortom alle mogelijke maatschappelijke vraagstukken.
Daarmee is ook de rechtswetenschap, die het recht bestudeert en interpreteert, net zo
afwisselend en dynamisch als de maatschappij zelf. Juist dat maakt de rechtenstudie
tot een veelzijdige en uitdagende opleiding.
“Als juridisch adviseur van talrijke familiale
ondernemingen ondervinden wij dagelijks
de nood van bedrijfsleiders aan accuraat
en praktisch juridisch advies. Vaak wordt
in kleine en middelgrote ondernemingen
business gedaan ‘vanuit de buik’ en op basis
van vertrouwen en beschouwt men het
opstellen van juridische documenten als
een ‘noodzakelijk kwaad’. Maar, tijden veranderen!
In ons exportgericht kmo-land
werken onze Limburgse en Vlaamse bedrijven
meer en meer grensoverschrijdend. De
bedrijfsleider van vandaag ervaart de noodzaak
om de wettelijke en contractuele omgeving
waarin hij werkt op punt te stellen.
Wie kan anticiperen en conflictvermijdend
werken heeft sterke troeven in handen,
want goede afspraken maken goede
vrienden. De bedrijfswereld is vragende
partij naar meer rechtszekerheid en correctheid.
De Angelsaksische juridische invloedssfeer
en de globalisering zorgen ervoor dat
het contractenrecht erg belangrijk wordt,
óók in de familiale kmo’s.
De jurist als ondernemingsadviseur is dan
ook een beroep met een mooie toekomst
en een grote uitdaging. Hij evolueert meer
en meer, net zoals de accountant, naar
‘trusted advisor’ van de ondernemer. De
complexe regelgeving waarin vandaag onze
ondernemer moet werken, heeft nood aan
goed opgeleide juristen met een brede visie
over het (internationaal) ondernemings- en
economisch recht. De UHasselt heeft een
sterk opleidingsprogramma dat studenten
een zeer goede basis biedt om ‘de juridische
ondernemingsadviseur’ bij uitstek te
worden.”
12 | UHasselt Magazine | april 2008