Puzzels - Wageningen UR

20 >> achtergrond
BREINBAGAGE
Nadenken over
Uitdagende
Vraagstukken
Leuke hersenkrakers voor op het strand, tijdens de
bergwandeling of de fietstocht. Resource vroeg medewerkers
naar hun Uitdagende Vraagstuk – een kwestie
op of rond hun vakgebied waar ze nog geen antwoord
op hebben.
tekst: Albert Sikkema
Han Lindeboom, buitengewoon hoogleraar Mariene
Ecologie
‘Paul Crutzen, de Nederlandse Nobelprijswinnaar,
heeft gesteld dat we in het antropoceen leven. Er is geen
plaats op aarde waar geen menselijke invloed is te
meten en vele aspecten van het systeem aarde worden
nu beïnvloed of zelfs gedomineerd door mensen.
Onderzoekers als Marten Scheffer en Terry Hughes
hebben ons veel geleerd over omslagpunten, waarbij
een bepaalde grens wordt bereikt waarna we in een volstrekt
anders functionerend systeem terecht komen.
Dat geldt ook voor klimaat en CO2. Wellicht hebben we
met CO2 al zo’n omslagpunt bereikt of zijn we überhaupt
niet meer in staat om het te vermijden. In elk
geval is duidelijk dat het sterk groeiende aantal mensen
aan de basis ligt van onze problemen. Waarom proberen
we die groei niet te stoppen door het aantal nakomelingen
te beperken tot één kind per persoon (twee
voor een echtpaar) en dat als norm te aanvaarden?’
Prem Bindraban, voormalig directeur van bodeminstituut ISRIC, net begonnen
als directeur van het Virtual Fertilizer Research Centre in Washington
‘Nutriënten uit (kunst)meststoffen zijn onontbeerlijk om voldoende voedsel
te produceren voor 7 en straks 9 miljard mensen. Innovatieve oplossingen voor
meststoffen zijn nodig om de voedsel- en milieudoelen te halen. Meststoffen
worden gemijnd (fosfaat, kalium) of in een fabriek gemaakt (stikstof) om vervolgens
aan de bodem te worden toegediend. Daardoor komt meteen al 30 tot wel
70 procent van de meststoffen niet ten goede aan de plant. Na consumptie door
mens en dier komen ook de meststoffen van de planten in het milieu terecht.
Maar de enige plek waar we die meststoffen willen hebben is in de plant.
Waarom moeten de nutriënten uit die meststoffen door de wortels worden
opgenomen? Als nutriënten pas in de bladeren in het biochemische proces
worden geassimileerd, kunnen we dan niet meteen een deel via het blad laten
opnemen of een infuus aan de stam van een (fruit)boom hangen? Welke planteigenschappen
en bodemorganismen kunnen er dan mede voor zorgen dat die
meststoffen zo efficiënt mogelijk worden opgenomen als het toch aan de
bodem wordt toegediend? Er is terecht veel aandacht voor het terugwinnen van
meststoffen. Kunnen we dan niet meteen stikstof uit de lucht opvangen en
alleen daar toedienen waar we het nodig hebben?’
Harry Wichers, hoogleraar Immuunmodulatie door voedsel
‘Ik verbaas me nogal over het energiebeleid in ons
land. Hoewel ik broeikasscepticus ben, is een alternatief
energiebeleid wat mij betreft ook om andere dan klimatologische
redenen zeer de moeite waard, al was het maar
om onafhankelijker te worden van dubieuze regimes in
het Midden-Oosten of buitengewoon onplezierige pseudo
tsaren. Het verbaast me dat we er niet in slagen om gericht
te kiezen welke alternatieve energiebron in onze omstandigheden
het meest veelbelovend is. Waarom is onze inzet
versnipperd en lopen we inmiddels een enorm eind achter
bij de rest van Europa? Is dat omdat Shell hier het energiebeleid
bepaalt misschien?’
Herman Eijsackers, voorzitter van de Wetenschappelijke
Adviesraad van Wageningen UR
‘Meest uitdagende vraagstuk voor mij is hoe je science for
impact kunt bedrijven zonder beschuldigd te worden van
‘heulen met de industrie’. Merkwaardig is namelijk dat de
universiteiten van Delft, Eindhoven en Twente minstens zo
intensief samenwerken met de industrie, terwijl ze zelden in
de hoek van de maatschappelijke discussie terechtkomen.
Mogelijk komt dat omdat Wagenings onderzoek de mensen
persoonlijk raakt, via hun voedsel, natuurbeleving en verder
welbevinden. Daarom moet de samenwerking van Wageningen
zich volgens mij niet beperken tot beleid en industrie,
maar ook de burger erbij betrekken. Maar hoe doe je dat?’
RESOURCE — 27 juni 2013