Verbreding van bewonersbetrokkenheid - Ids Breeuwsma / Hay van der sterren

laatste in het ABCD-proces: eerst moet er een stevige basis aan eigen bronnen zijn gelegd en een
begin van een eigen strategie voor de wijk liggen. Pas dan zou de wijk naar mogelijke ondersteuning
van buiten moeten zoeken. In financieel opzicht moet die in de Amerikaanse situatie vaak van nongouvernementele
fondsen komen. Allerlei nationale en lokale fondsen krijgen dan ook veel aandacht.
Ook wordt ingegaan op de wijze waarop lokale instituties (bibliotheken, brandweer en politiekorpsen,
artiesten en theaters enz.) hun partners elders bij een wijk kunnen betrekken en zodoende
de kloof tussen binnensteden en buitenwijken, steden en platteland kunnen helpen overbruggen.
3.3 Posities en rollen
De rol van de wijkbewoners, individueel of in groepsverband, staat centraal in de benadering.
Over de rol die de verbanden van bewoners zouden moeten spelen laat ABCD geen twijfel bestaan:
zij moeten als producent of eventueel gelijkwaardig partner van (overheids)instituties kunnen werken
aan de versterking van hun wijk. McKnight (2001) constateert dat ondanks alle goede intenties nonprofit
en gemeentelijke organisaties de neiging vertonen om zich in de eerste plaats te bekommeren
om het vergroten van de organisatorische kracht van de organisatie en een grotere effectiviteit van
hun interventies en pas in de tweede plaats om de mensen waarop ze zich zouden moeten richten zelf.
Ook zet hij vraagtekens bij de ‘gelijkwaardigheid’ die vaak aan samenwerkingsrelaties tussen
overheden en burgers of instellingen en burgers wordt toegekend. Volgens zijn observaties bestaan
in macht gelijkwaardige partnerships (samenwerkingsverbanden) tussen groepen individuen en instituties
nauwelijks. Samenwerkingsverbanden zijn bijna altijd vooral instrumenteel voor de eigen doelen
van instituties. Bewoners en hun verbanden zouden idealiter langzaam maar zeker een denkbeeldige
machts- of participatieladder op moeten kunnen klimmen, maar in de praktijk worden de twee
bovenste treden nauwelijks bereikt, stelt McKnight.
Participatieladder (John McKnight):
• Producent (van visies en projecten; bewoner heeft de regie)
• Partner (gelijkwaardige positie van bewoner, overheid en instanties)
• Advocaat (bewoner behartigt belangen van de buurt)
• Adviseur (bewoner adviseert aan overheid en instanties)
• Cliënt/consument
Niettemin behoort samenwerking in de wijk tot de essenties van de ABCD-methodiek (zie stap 2).
Ook erkent men dat externe ondersteuning - door de gemeentelijke overheid of in wijkopbouw
gespecialiseerde professionals - bij de start van het proces, of bij het zetten van een nieuwe stap
nodig kan zijn. Aan het optreden van de overheid moeten strikte eisen gesteld worden, vindt ABCD.
Voor overheden, stedelijke diensten en aan de overheid gelieerde instituties in wijken als scholen,
politie, etc. ziet de methode een aantal mogelijkheden:
1. De overheid en instituties moeten op zoek gaan naar coalities en verbanden -zowel bewoners
belangenvereniging als one-issue groepen die op het gebied van wonen, onderwijs, jongeren,
milieu en gezondheid of economisch ontwikkeling actief zijn.
2. Vervolgens zou bij deze groepen en verbanden aangeschoven kunnen worden als er behoefte is
aan ondersteuning: van bewonersparticipatie in overheidsbeleid, naar overheidsparticipatie in
burgerinitiatieven.
3. Die ondersteuning zou kunnen bestaan uit:
• financiële en technische assistentie;
• het overdragen van verantwoordelijkheden: bijvoorbeeld in de vorm van een onderwijsdienst
die verantwoordelijkheid aan een lokale school overdraagt, of de beschikbaarstelling door de
overheid van braakliggende grond aan een buurt;
BCDABCDABCDABCDONZEBUURTAANZETABCDABCDABCDABCDABCDABCDABCDABCDABCD 11