10 jaar SBCM

Arbeidsontwikkeling als primair proces in de SW-sector
Van bak naar baan
Arbeidsontwikkeling moet de arbeidsmogelijkheden van SW-medewerkers
optimaliseren. Utopie of praktijk? Op een stralende herfstdag ontmoetten
een aantal hoofdrolspelers uit de praktijk elkaar en spraken over het thema
arbeidsontwikkeling. Waarom doe je aan arbeidsontwikkeling en hoe doe je dat?
Welke praktische tips zijn te geven aan SW-bedrijven?
Gesprekspartners
Pierre Heijnen, lid Tweede Kamer PvdA, voorheen wethouder
Den Haag en voorzitter Stimulansz
Angela Linders, zelfstandig projectadviseur
Jack Mikkers, burgemeester van Veldhoven,
voorzitter gemeenschappelijke
regeling SW regio Eindhoven
Peter Quik, algemeen directeur Ergon
Arie van Dijk, secretaris SBCM
Meerwaarde
´Het beeld dat de samenleving heeft van SW-bedrijven is achterhaald´,
zo opent Jack Mikkers de discussie. ´Men denkt dat
er nog steeds luciferdoosjes worden geplakt. Het besef dat SWbedrijven
professionele bedrijven zijn die zich actief op de markt
bewegen en producten maken die ook nog verkocht worden, is
er nog niet voldoende. Daar valt nog een slag in te slaan. De
gemeente, die de regierol vervult bij de uitvoering van de Wet sociale
werkvoorziening, heeft hierin een grote verantwoordelijkheid.
Ook richting de mensen die onder de wet vallen. Ik zie dat
als een ambassadeursfunctie: dat je als gemeente laat zien dat
SW-medewerkers een meerwaarde hebben voor het bedrijfsleven
en de maatschappij.´
"Het beeld dat de samenleving heeft van SWbedrijven
is achterhaald, men denkt dat er nog
steeds luciferdoosjes worden geplakt "
Investeren
Het belang van een gedeelde visie tussen bestuur en directie van
het SW-bedrijf wil Peter Quik onderstrepen. `Na een periode
van sterke interne oriëntatie werd rond 2002 bij Ergon vermaatschappelijking
het thema voor de toekomst. Arbeidsontwikkeling
is daar een voorwaarde voor, want alleen door arbeidsontwikkeling
bereik je dat maatschappelijke participatie voor mensen
met een afstand tot de arbeidsmarkt mogelijk wordt. Het
bestuur stond pal achter deze ommekeer en stelde een substantieel
bedrag ter beschikking om deze ontwikkeling te realiseren.
En dat was, vooral voor het creëren van intern draagvlak, een
belangrijk signaal. Arbeidsontwikkeling vraagt nu eenmaal om
een investering in de ontwikkelfase. Op termijn gaat het je wat
opleveren, maar daar moet je wel in geloven.´
Omslag
Jack Mikkers was als bestuurder nauw betrokken bij de omslag
die Ergon maakte. `Als gemeente hebben we indertijd gekozen
voor arbeidsontwikkeling, voor investeren in mensen. We
wilden ook af van het bedrijfje spelen als gemeente en die rol
meer door het bedrijfsleven laten oppakken.` Angela Linders
kenschetst het proces bij Ergon als heel herkenbaar. `Je ziet dat
op basis van persoonlijk engagement en de visie die gemeenten
hebben op hun verantwoordelijkheid als bestuurder besluiten
genomen worden om de omslag van productie naar arbeidsontwikkeling
te maken. En dat is niet niks. We hebben als sector
de ontwikkeling van mensen tot primaire proces gemaakt. En
we hebben het wel over een branche met meer dan 100.000
mensen die nu twee hoofdprocessen naast elkaar moet runnen.`
Jack Mikkers vult aan: `En dat in een periode van een jaar
of vijf. Voormannen die vroeger werden afgerekend op productie
moeten nu aantonen dat zij investeren in de ontwikkeling van
hun medewerkers.´
Containerbegrip
’ Dat klopt. Als SBCM constateren we dat arbeidsontwikkeling
uit de kinderschoenen is. De meeste SW-bedrijven hebben het in
hun visie verankerd. Maar daarmee blijft het nog wel een ‘jonge’
wetenschap.´Wat heb je er voor nodig om het goed aan te pakken?
En hoe meet je dat je goed presteert op dit vlak? Lastig, elk
SW-bedrijf gebruikt andere definities. Je ziet dat SW-bedrijven
er verschillende beelden bij hebben en verschillende nadrukken
leggen.´ Peter Quick herkent dit. `Toen wij met arbeidsontwikkeling
aan de slag gingen, moesten we intern duidelijk maken
wat we bedoelden. We hebben het concreet gemaakt. Dan ga
je met elkaar praten over procedures, processen, methodische
aanpak. En met dat praten blijf je bezig. Want de mensen die
een paar jaar geleden aan de wieg van de omslag stonden,
vertrekken op een gegeven moment door natuurlijk verloop.
Elk kwartaal leggen we onze visie daarom opnieuw uit aan alle
nieuwelingen binnen ons bedrijf.´ Naast het creëren van intern
8
9