DOMO - Zuivelhistorie Nederland

[89] DE TOEKOMST
„In het verleden ligt het heden”.
Welnu, in de vorige hoofdstukken heb ik getracht het verleden neer te leggen. We hebben hierbij
gezien hoe in betrekkelijk weinig jaren een snelle groei van het DOMO-apparaat tot stand kwam.
De melkstroom in het DOMO-gebied is, als welhaast nergens anders, toegenomen en zal ook in
de naaste toekomst blijven stijgen. Steeds beter wordt de waterbeheersing. Steeds meer grond
wordt hierdoor en door grootse ruilverkavelingsprojekten drastisch verbeterd. Mede door de snelle
ontwikkeling van de K.I. Wordt de produktie per koe steeds meer opgevoerd. Tengevolge van
het steeds moeilijker wordende arbeidsvraagstuk – ook op de boerderij – is het aantal melkmachines
ook in Drenthe sterk gestegen.
1955 aantal melkmachines in Drenthe 257
1960 ,, ,, ,, ,, 2407
1961 ,, ,, ,, ,, 3295
1962 ,, ,, ,, ,, 4270
Iedere veehouder die een melkmachine aanschaft, houdt dan een paar koeien meer. De garantieprijs
voor de melk wordt steeds krapper. „De kostprijs van de melk moet lager” is altijd weer het
advies. Door rationalisatie (verlaging onkosten) is een lagere kostprijs mogelijk. Echter ook door
meer melk te produceren! Is het dan gewaagd te voorspellen dat in de eerstvolgende 5 jaren er
nog 50 – 75 milj. kg melk [91] in dit gebied bijkomt? En zal de DOMO hierdoor niet nog meer
melk ontvangen ?
Wij begonnen dit hoofdstuk met:
„In het verleden ligt het heden”
en zetten er nu achter:
„In het nu wat worden zal”.
Zal dit, zoals wij nu werken, ook passen in de toekomst, in de stroomversnelling van een zo dynamische
tijd?
Ik ben van mening, dat, zoals de DOMO werd gesticht en zoals ze de eerste jaren heeft gewerkt,
dit goed is geweest. Het is bij het begin goed geweest de zelfstandigheid en zelfwerkzaamheid
praktisch geheel bij de fabrieken te laten. Trouwens, wanneer direkt de vele „heilige huisjes” waren
aangetast, was er m.i. nooit een DOMO gekomen. We leefden 25 jaar geleden in een heel andere
tijd dan we nu meemaken. Doch ik ben er vast van overtuigd dat, wil de boer met zijn collega’s
elders meekomen, wil hij de hoogste waarde uit de melk halen, ook hij het roer drastisch zal
moeten omgooien. En dit zal ook zo snel mogelijk moeten gebeuren.
Het zal in de toekomst niet meer mogelijk zijn dat de plaatselijke fabriek geheel baas in eigen
huis is. Het is economisch niet meer verantwoord dat elke fabriek maar investeert naar eigen
goedvinden zonder dat grondig wordt nagegaan en vastgesteld of investeren economisch verantwoord
is.
Heruitgave zuivelhistorienederland.nl
81
© DOMO auteur Tj. BOIJENGA