S pecial - VOS/ABB

In verband met de huidige situatie is
besloten dat er een pragmatische oplossing
moet komen. “Als de wet het ons
met de hoge stichtingsnorm onmogelijk
maakt om De Mijlpaal van kleur te laten
verschieten, dan moeten wij als openbaar
bestuur ook de deur openzetten voor
andere scholen die algemeen toegankelijk
zijn. Onze principes van openbaar
onderwijs behouden we volledig, die zijn
in de statuten verankerd.” Martens benadrukt
dat de uitgangspunten van PlatOO
en die van de Nutsscholen heel dicht bij
elkaar liggen. De overeenkomsten zijn
volgens haar des te sterker in Brabant,
waar de rk-basisscholen en de door het
CDA gedomineerde gemeentebesturen
nog steeds veel invloed hebben.
“Algemene toegankelijkheid is onlosmakelijk
verbonden aan het openbaar
onderwijs én aan de Nutsscholen, op die
punten vinden wij elkaar. De katholieken
zéggen ook dat ze algemeen toegankelijk
zijn, ze gaan zelfs zo ver dat het
lijkt alsof hun katholieke identiteit er
niet meer toe doet. Ze zeggen dat we in
feite allemaal hetzelfde zijn, maar dat is
natuurlijk niet zo! Voor ons doet onze
identiteit er wel degelijk toe, wij verloochenen
die niet. Als je ergens voor staat,
en bij ons is dat de openbare identiteit
en de algemene toegankelijkheid, dan
moet je dat ook waarmaken! Dat de
katholieke scholen dat niet of nauwelijks
doen, is hun zaak. Wij gaan daar niet in
mee!”
“Wat voor ons en de Nutsscholen ook
heel zwaar weegt, is dat we allebei
nadrukkelijk niet van de christelijke cultuur
uitgaan, maar dat wij actief pluriform
zijn. Bij ons kunnen leerlingen en
leerkrachten van welke afkomst dan ook
echt zijn wie ze zijn. Sterke ouderbetrokkenheid
is een ander doorslaggevend
punt waarop PlatOO en de Nutsscholen
elkaar vinden. Wij willen niet denken
vanuit een paternalistische cultuur. Bij
ons is de mening van de ouders heel
belangrijk. Je zou dus kunnen zeggen
dat wij tot één familie behoren.”
Samen sterker
Voor directeur Karin Langereis van
Nutsschool De Gentiaan in Son en
Breugel, op dit moment ook nog eenpitter,
is het een zeer positieve ontwikkeling
dat PlatOO bezig is om een samenwerkingsbestuur
te worden. “Ook wij
hebben toenadering tot PlatOO gezocht,
omdat het veel beter is voor de kwaliteit
van ons onderwijs om tot een groter
bestuurlijk geheel te behoren. Maar bij
ons leeft niet de nadrukkelijke wens om
een openbare basisschool te worden.
Het is voor ons het belangrijkste dat we
samen sterker staan. Dat is goed voor
de positie van het algemeen toegankelijk
onderwijs. Wij kunnen ons op deze
manier nog sterker onderscheiden van
het traditionele katholieke basisonderwijs
in deze regio.”
De ontwikkelingen in de omgeving van
Helmond zijn nog volop in beweging. Er
zijn positieve signalen dat ook andere
Nutsscholen zich bij PlatOO willen aansluiten.
Nut van ‘t algemeen
De algemeen toegankelijke
Nutsscholen vinden hun oorsprong
in de Maatschappij tot Nut van ’t
Algemeen. Op de website van deze
organisatie, die in 1784 werd opgericht,
staat dat de verbetering van het onderwijs
voor een breed publiek als kernactiviteit
wordt beschouwd. Belangrijke
doelstellingen zijn volksontwikkeling,
sociale bewogenheid, gemeenschappelijk
welzijn en democratisch denken.
Onderwijsvernieuwing wordt gezien
als ‘onderdeel van een doorlopend
maatschappelijk ontwikkelingsproces,
los van een bepaald levensbeschouwelijk
of politiek standpunt’. Er waren
Nutsscholen van kleuteronderwijs
tot en met het Nutsseminarium voor
pedagogiek aan de Universiteit van
Amsterdam. Het Nutsbasisonderwijs is
daar nu nog van over.
Nutsscholen zijn bijzonder neutraal, en
vallen dus per definitie niet onder een
bestuur voor openbaar onderwijs. Het
beleid is in handen van een vereniging
of stichting met een eigen bestuur,
meestal van ouders. Vooral in gemeenten
met sterke confessionele politieke
partijen, waar het onmogelijk was een
openbare school op te richten, bleken
de Nutsscholen een goed alternatief
voor algemeen toegankelijk onderwijs
zonder christelijke en/of politieke dogma’s.
In de loop van de jaren zijn op verschillende
plaatsen samenwerkingsverbanden
met openbare scholen aangegaan.
Een voorbeeld hiervan is de nauwe
samenwerking tussen het Nuts- en
openbaar basisonderwijs in Den Bosch.
Deze twee denominaties zijn sinds
2004 partners in de ATO Scholenkring,
waarbij ATO staat voor Algemeen
Toegankelijk Onderwijs.
Meer informatie over Nutsonderwijs
staat op www.nutalgemeen.nl.
Colofon
Over Onderwijs is het relatieblad van
VOS/ABB, de vereniging van openbare
en algemeen toegankelijke scholen
en een van de grootste werkgeversorganisaties
in het onderwijs. Bijna 400
besturen met circa 2800 scholen en ruim
850.000 leerlingen zijn aangesloten.
Het blad verschijnt zeven keer per jaar.
Redactie-adres:
Over Onderwijs
Postbus 162, 3440 AD Woerden
overonderwijs@vosabb.nl
tel: 0348 - 405 270
Redactie:
Lucy Beker (eindredactie)
Martin van den Bogaerdt
Medewerkers aan dit nummer:
Karin van Breugel, Jurgen van Dijk, Inge
Klijn, Dieuwke van Putten
Fotografie:
John Beumer, Martin van den Bogaerdt,
Martin Droog, Jan van der Meijde,
Gerhard van Roon, Marla Smith Stevels,
Martine Sprangers, Harry Tielman,
Dennis Wubs
Foto omslag:
Leerlingen van de Open Schoolgemeenschap
Bijlmer in Amsterdam
Foto: Martine Sprangers
Ontwerp en lay-out:
Afdeling Vormgeving, Bussum
Druk:
Giethoorn ten Brink, Meppel
Advertentiebureau:
Recent, Amsterdam
020 - 330 89 98
info@recent.nl
Contactpersoon: Ray Aronds
Abonnementen:
Leden van VOS/ABB ontvangen een
exemplaar per bestuur en per school
gratis.
Extra abonnementen mogelijk
(zie www.vosabb.nl).
Abonnement niet-leden:
63 euro per jaar.
Opgeven als abonnee bij:
VOS/ABB, t.a.v. Irene Smit,
tel: 0348 - 405 203; e-mail:
ismit@vosabb.nl
Copyright:
Alle rechten voorbehouden.
over onderwijs 31