Bart Stomphorst – Luis in de pe - Vno Ncw

48
Portret Tekst: Frank den Hoed, foto’s: Jeroen Poortvliet
Bart Stomphorst –
Niets leek hem saaier dan de postmarkt, zei hij
eens. Maar niets is veranderlijker dan een mens.
Bart Stomphorst, directeur van postbezorger Sandd,
vindt het inmiddels een groot avontuur. “Het gaat
helemaal niet om de enveloppen.”
“Ik was niet eens in de Kamer toen opnieuw werd
besloten tot uitstel.” Bart Stomphorst (39) kan zich
er nog over verbazen dat de laatste stap op weg naar
een volledige liberalisering van de postmarkt wéér niet is
gezet. Een collega die er wél bij was, sms-te hem over het
nieuwe uitstel. “Ik dacht: het zal toch niet waar zijn? Uitstel
had ik al eerder meegemaakt, maar zo kort voor tijd? Het
voelde een beetje als een gelijkspel in de laatste minuut.
Ik was er echt van overtuigd dat het recht nu een keer zou
zegevieren.”
Het is nu drie maanden geleden dat hij te horen kreeg dat de
openstelling van dat laatste stukje van de postmarkt – briefpost
tot 50 gram – wéér werd uitgesteld. Maar inmiddels is
er weer hoop. Vorige week kondigde staatssecretaris Heemskerk
van Economische Zaken aan dat de volledige vrijmaking
van de postmarkt er misschien toch nog snel komt: als
datum circuleert nu 1 juli.
Stomphorst kijkt opvallend ontspannen terug op de recente
gang van zaken. “We hebben gedaan wat we konden binnen
onze mogelijkheden.” Nuchter stelt hij vast dat hij nu
eenmaal niet de statuur heeft van tnt-baas Peter Bakker. “Er
was toch meer voor nodig om het kabinet over de streep te
trekken.” Zelfs een in eigen huis ontwikkeld compromis, bedoeld
om de angel uit de discussie te halen, haalde het niet.
Stomphorst c.s. hadden een quotum voorgesteld. Van de totale
Nederlandse markt van 5 miljard poststukken in 2008,
zou een klein deel – zo’n 1 procent – worden vrijgegeven
voor nieuwe marktpartijen. “Met dat quotum kon worden
voorkomen dat de markt gelijk op z’n kop zou gaan. Ik vond
het een reëel idee. Maar helaas is het in de Kamer niet uit de
verf gekomen.”
De domper volgde amper een half jaar na een groot feest:
de ingebruikneming van het nieuwe onderkomen, aan de

FORUM 13 maart 2008 49
Luis in de pels
In de spaarzame vrije tijd
die Bart Stomphorst heeft,
trekt hij er graag met zijn
gezin op uit. Bijvoorbeeld
in de bossen bij Lage Vuursche.
bosrijke rand van Apeldoorn. Die gebeurtenis aan de IJsseldijk
was voor hem ‘een emotioneel moment’. Hij sprak de
aanwezigen toe. Dankte de mensen voor hun inzet. En nam
de gelegenheid te baat om ook zijn vrouw en kinderen in
het zonnetje te zetten. “Ze hebben zich altijd heel betrokken
gevoeld bij mijn werk. En ze hadden een zware tijd achter de
rug. Ik vond het mooi dat ik hen zo kon bedanken.”
Bevlogen Trots als een pauw showt hij het nieuwe pand van
Sandd. Het sorteercentrum met zijn vele laaddocks oogt misschien
niet zo bijzonder, het daarvoor geplaatste kantoor ‘op
poten’ is dat wel. Het is voorzien van grote glaspartijen. De
doorkijkjes symboliseren de transparantie waarvoor Stomphorst
zegt te staan.
Hij lijkt in niets, in ieder geval uiterlijk, op zijn tegenstrever,
tnt-topman Peter Bakker. Hij is informeel gekleed: “Een pak
draag ik alleen als ik daarvoor een reden zie.” Op de werkvloer
wil hij de medewerkers van het bedrijf graag het gevoel
geven dat hij ‘een van hen’ is. Gezien de losse manier waarop
hij tijdens een ronde door het bedrijf communiceert, lijkt hij
in die opzet geslaagd. “Weet je, ik word er blij van als ik door
het distributiecentrum van ons bedrijf loop. Dat je ziet dat
je met je mensen iets hebt neergezet. Vier jaar geleden zei
iedereen: het zou mooi zijn als we een keer in zo’n grote hal
zitten en delen van het proces zijn geautomatiseerd. En nu is
het zover.”
Zo terughoudend hij is met informatie over zijn privéleven,
zo enthousiast steekt hij van wal als ‘de zaak’ ter sprake
komt. De bevlogenheid waarmee hij over zijn werk verhaalt,
is opvallend. Want ooit riep de man die carrière maakte in de
marketing bij organisaties als Sara Lee, dat hem niets saaier
leek dan de postmarkt. “Ik had niet zoveel met dienstverlening.
Het was mij te abstract. Dit kón niet dynamisch zijn.
Ik had meer met tastbare producten: een pak suiker of een
mobiele telefoon.” Toch begon hij in 1999 aan het postavontuur.
“Gaandeweg merkte ik dat het helemaal niet ging om
die enveloppen. Dat er wel degelijk een uitdaging in zat: het
bouwen van het tweede postbedrijf van Nederland.”
Hij ging op persoonlijke ontdekkingstocht om te kijken hoe
de post werkte. Om in beeld te krijgen wat de kracht van tnt
Post was. Stage liep hij er niet. Wel volgde hij de activiteiten
van het postbedrijf van heel dichtbij. “Ik maakte meer praatjes
met de postbodes dan ooit tevoren, ha ha!” Hij snuffelde
zelfs nog eens rond in het hol van de leeuw, een sorteercen-
e

50 FORUM 13 maart 2008
‘Juist op het moment dat veel
mensen het bijltje erbij neergooien,
ga ik graag nog even door’
trum van tnt Post. Dat kon in die tijd nog gemakkelijk. “tnt
nam ons niet zo serieus. Inmiddels ligt dat anders.”
Transparant Een jaar of acht is hij nu bezig met het verwezenlijken
van zijn droom. Maar de gretigheid is er na al die
jaren nog steeds. Zijn verklaring is simpel: het bedrijf is nog
volop in ontwikkeling. “De eerste drie jaar was ik vooral bezig
met pionieren, missionarissenwerk. Iedereen vond het
interessant om mijn verhaal te horen, dat wel. Maar het geloof
was er nog niet helemaal. Ik was op zoek naar die ene
persoon die durfde te zeggen: laten we het maar eens met
hem proberen. En dat kostte tijd.”
Ik wist dat het me zomaar twee jaar zou kosten om een structuur
van 200 jaar oud te doorbreken. Het zou naïef zijn om te
denken dat je het wel in een paar maanden zou kunnen regelen.
In dat stadium is het een kwestie van geloof in jezelf, geloof
in het concept, geloof in dat het gaat gebeuren. Gelukkig
had ik de rugdekking van de investeerders. Zij hadden er alle
vertrouwen in dat het goed zou komen.”
“Ik heb een jaar lang vanuit een kantoor in Zeist gewerkt.
Dan zat ik weleens achter de pc te denken: schiet het nog een
beetje op?” Maar gewanhoopt heeft hij niet. “Ik wilde het absoluut
niet negatief zien. Ik was ervan overtuigd dat dit een
kans was die we moesten benutten. Ik vroeg me wel af of de
mensen om me heen het ook zouden volhouden.”
Uiteindelijk kwam die eerste order. “Groot feest was het. Ik
heb de mensen bij elkaar getrommeld en we hebben gezamenlijk
taart gegeten. Terugkijkend kan ik stellen dat we
veel te danken hebben gehad aan onze openheid en transparantie.
Dat ik het klanten eerlijk heb verteld als we iets niet
konden. Geen arrogantie getoond, pretenties gehad die ik
niet kon waarmaken. Het bedrijf zit nu in fase van groei naar
volwassenheid. Er zit nog volop ruimte in. Dat idee verlengt
mijn droom.”
Enthousiasme Hij werd geboren in Hilversum als oudste
van twee kinderen. Veertien jaar bracht hij door in Hoevelaken.
Zijn jeugd betitelt hij als ‘geweldig’. Veel meer wil hij er
liever niet over kwijt. “Houd het er maar op dat ik een heel
rustige, mooie jeugd heb gehad, zonder verschrikkelijk veel
hobbels.”
Hij volgde zijn opleiding aan de heao. “Ik had iets met marketing,
toen al. Had het idee dat ik de commercie in wilde.
De heao, richting commerciële economie, leek me dan wel
een logische zet. Het thuisfront vond het een verstandige
keuze.”
De drang tot ondernemen heeft hij niet van een vreemde.
Zijn vader bestierde een kleine drogisterijketen in het midden
van het land. Zijn kennismaking met het ondernemerschap
begon achter de balie. Het contact met mensen sprak
hem erg aan. Maar het grootste plezier beleefde hij aan de
organisatie van evenementen, zoals braderieën en uitverkoopdagen.
Lachend: “Ik presenteerde dat soort zaken altijd
met veel bombarie.”
Vijf stellingen voor Bart Stomphorst
Cruijff is de verlosser.
“Voor Ajax lijkt dat wel zo te zijn. Voor mij de beste voetballer die Nederland ooit heeft
gehad, met een zeer ‘logische’ kijk op de wereld.”
Ik krijg liever een echte brief dan een e-mail.
“Een kaartje vind ik sympathieker. Voorkeur tussen een brief of een e-mail is er voor mij
niet. Het gaat tenslotte om de informatie.”
Vrijheid van meningsuiting gaat boven al het andere.
“In principe wel. Als de grondwet niet met voeten wordt getreden. En we moeten het
wederzijds respect niet uit het oog verliezen.”
Mijn kinderen krijgen slechter onderwijs dan ikzelf destijds.
“Nee, dat is niet mijn ervaring.”
Ondernemen in Nederland is gekkenwerk.
“Het wordt je zeker niet gemakkelijk gemaakt. Ondernemerschap wordt gepredikt, maar
beteugeld door de consensuscultuur en de regels die Nederland rijk is.”

FORUM 13 maart 2008
51
Curriculum Vitae
U heeft de drang om zich te bewijzen. Heeft u dat van thuis meegekregen?
Stilte… “Misschien wel. Maar ik ben me er nooit zo van bewust
geweest. Ik weet wel dat ik ook in mijn jonge jaren de
lat graag hoog legde. Soms té hoog. Dan stippelde ik een onmogelijk
pad uit en dan moest ik dat volgen. In het voetbal is
me dat helaas niet gelukt. Ik heb nog wel in de hoofdklasse
gespeeld, maar ik heb het daar niet veel verder geschopt dan
bankzitter. Ik droomde dat ik nog beter kon worden. Maar
helaas had ik daarvoor onvoldoende talent.”
Die drive om bijna onneembare hindernissen te slechten zit er nog
steeds in.
“Zeker. Juist op het moment dat veel mensen het bijltje erbij
neergooien, ga ik graag nog even door. Het boeit me om
mensen ervan te overtuigen dat iets wel degelijk mogelijk
is.”
Maar voor het slechten van barrières moet je soms een halve politicus
zijn. Bent u dat?
“Nou, in het begin was ik dat zeker niet. Eerlijk gezegd heb ik
de politiek pas anderhalf jaar geleden opgezocht. Tot dan toe
was ik vooral bezig met de bedrijfsvoering, met de opbouw
van het bedrijf. Daar had ik het druk mee, níet met de politiek.
Ik had ook niet het idee dat ik die kon beïnvloeden.”
“Ik dacht dat het vertrouwen van de politiek vanzelf wel zou
komen als we zouden laten zien dat we bezig waren met een
bedrijf dat waarde toevoegt aan de postmarkt, past binnen
de liberaliseringsgedachte. Maar helaas is het anders gelopen.
De laatste stap van de liberalisering is een stap waarmee
tnt veel denkt te verliezen. Wellicht hebben ze nooit geloofd
1968 Geboren in Hilversum
1992 Diploma heao
1992 Sara Lee – verschillende marketing- en salesfuncties
1994 Grada – marketing-, sales- en r&d-manager
1997 vnu Media Groep
1999 ceo Sandd
dat Sandd echt veel groter zou worden. Intussen is duidelijk
dat we het kunstje in de vingers hebben.”
Hij heeft erg moeten wennen aan hoe de politiek werkt. Aan
de argumenten waarmee in het heetst van de strijd wordt
geschermd. “Wordt ineens de Duitse discussie van het
grootste belang voor de liberalisering in Nederland. Of dat
er misschien maatschappelijke onrust ontstaat omdat het
tnt moeilijk wordt gemaakt. Ik verbaas me over het gemak
waarmee dit soort kritiek wordt geaccepteerd. Ik had verwacht
dat de afwegingen rationeler zouden zijn.”
Wennen was het voor hem ook aan de manier waarop de
vakbonden werken. “Ben je ervan overtuigd dat gesprekken
met de bondsvertegenwoordigers goed verlopen, lees je
vervolgens teksten waarvan je oprecht denkt: waar komt dít
vandaan? Teksten over hoe slecht wij met mensen zouden
omgaan en zo.”
“Blijkbaar spelen er dus nog andere belangen. Maar ik zeg je:
ik zal mijn authenticiteit niet verloochenen. Ik zal me altijd
richten op de inhoud. Of dat voldoende is? De tijd zal het
leren. Maar nog meer concessies doen, dat is voor mij een
brug te ver.” y