Gevangenis Gent - Vlaanderen.be

30
Het gehele proces duurt vaak veel te lang waardoor een aantal onder hen de ‘neiging’
hebben om zich te gaan settelen binnen de gevangenis wat uiteindelijk niet de
bedoeling kan zijn. Er is heel veel afstemming nodig met de andere diensten op dit
vlak: wie neemt wat op, wie zegt wat tegen de deelnemer, enz. Dit is van belang om
ook transparantie naar de deelnemer zelf te garanderen. Regelmatig overleg met de
betrokken diensten is dan ook nodig. Het heeft overigens een sterke meerwaarde als
ook de deelnemer zelf bij zo’n overleg kan zijn, maar dit is momenteel niet de
werkwijze binnen de gevangenis.
Betrokken familieleden blijven vaak in de kou staan. Ook van die kant wordt er in
toenemende mate appel gedaan op ons. De maatschappelijk werker van het ZT
speelt hierin een belangrijke rol.
In 2011 waren er 65 nieuwe aanmeldingen. Na screening kwamen daarvan 21
personen in aanmerking om in de werking te starten. In een zestal dossiers was
nog een diagnosestelling nodig om een aanvraag voor een VAPH erkenning te
kunnen opstarten (vnl. dossiers waarbij er een vermoeden van NAH of ASS was).
Sommige van deze dossiers werden op transfer gezet vooraleer we deze
beeldvorming konden afronden.
In totaal namen 51 geïnterneerden effectief deel aan onze werking in 2011. Daarvan
waren 30 reeds in 2010 of eerder opgestart).
De zorgvraag binnen de muren wordt steeds zwaarder. Meer en meer worden de
medewerkers van het centrum OBRA geconfronteerd met cliënten die naast hun
verstandelijke beperking één of meerdere psychiatrische problemen hebben. Door
hun lange verblijf in de gevangenis en het ontbreken van de juiste kaders merken we
dat bij een aantal van hen deze psychiatrische problematiek de bovenhand krijgt op
de verstandelijke beperking. De detentie laat bij hen des te scherper zijn sporen na.
Met zo’n complexe problematiek valt men op den duur overal tussen de mazen van
het net. Bij de uitbouw van de zorgvraag botst men vaak op de structurele
beperkingen eigen aan een gevangenis (vb. geen aangepaste time-out ruimte, tekort
aan mono-cellen,…). Dit maakt het werken aan re-integratie niet makkelijker, het
demotiveert de cliënt. Een bijkomende probleem dat we bij sommige ‘langblijvers’
zien opduiken is dat ze zich gaan ‘nestelen’ in de gevangenis. Het gebeurt dat een
geïnterneerde, die vrij op proef is in een voorziening, zich terug aanmeldt met de
vraag zich om weer te laten opsluiten.
Het stijgend aantal geïnterneerden met een verstandelijke beperking, een grotere
wordende zorg intramuraal,….. maken dat het centrum OBRA genoodzaakt is om
haar werking tijdig bij te sturen of/en aan te passen.
Het blijvende probleem van de overbevolking heeft zijn weerslag op het dagelijks
leven in de Gentse gevangenis. Geïnterneerden en andere categorieën van
gedetineerden zitten onder hetzelfde regime (cf. situatie van arresthuis), maar door
de overbevolking ligt het steeds moeilijker om mensen individuele cellen te geven,
wat gezien hun problematiek doorgaans een noodzaak is. De setting kan daardoor
ook weinig groeien naar een meer aangepaste setting die rekening houdt met de
specifieke behoeften van de doelgroep. Zo is er nood aan meer afgebakende
leefruimtes, meer aangepaste rust- of isoleerruimtes, een aangepast tuchtregime,
beter afgestemde loonsituatie, enz.
Het centrum OBRA streeft naar een integrale en inclusieve benadering. De
detentieschade op vlak van sociale relaties en sociaal netwerk bij de doelgroep is
enorm omdat zij zelf minder in de mogelijkheid zijn deze relaties te onderhouden
omwille van hun beperkingen (geen brieven schrijven, minder financiële
mogelijkheden, …). Ook de netwerken van onze deelnemers zijn veelal beperkt op
verschillende vlakken, waardoor de kansen op een het onderhouden van de sociale
relaties verkleinen (financieel, praktisch, cognitief, …).
jaarverslag 2011
hulp- en dienstverlening aan gedetineerden in de gevangenis van Gent