Ammoniak-HAN-1995

-13-
§2.3 APV en·Atmosfèerchemie
D.e verschillende APV -rapporten besteden vrijwel geen aandacht aan
de atmosfeerchemie van ammoniak. Dat wil niet zeggen dat de deelonderzoeken
van waaruit de APV-rapportage is samengesteld dit onderwerp niet
onderzocht zouden hebben.
Dat de APV-rapportage nauwelijks aandacht besteedt aan dit onderwerp
kan een aantal oorzaken' hebben. Men kan er van uitgaan dat het
merendeel·van de ammoniakemissie wordt veroorzaakt door de landbouw
hetgeen inhoudt dat de elnissiepunten van ammoniak laag zijn. Dat zou
o.a. tot gevolg hebben dat de verblijf tijd van· ammoniak in de atmosfeer
kort is zodat de chemische interactie van ammoniak met andere stoffen
minimaal is. ·Echter NH3 is de enige component van de verzurende
componenten besproken'in de APV-rapportage met een dichtheid kleiner
dan 1(0.77 gril; dus 11 ammoniak weegt bij O°C en een druk van 1 atmosfeer
0.77 gr).l~ Dit betekent dat ammoniak bij hoge concentraties (dus dichtbij de
bron) waarschijnlijk vrij snel in de lucht vervliegt. De andere verzurende
stoffen (5° 2 , NO x ) hebben . dichtheden groter dan 1 ,vat betekent dat die
gassen de fysische 'neiging' vertonen uit te 'zakken in de lucht (menging,
chemische en metereologische invloeden buiten beschouwing gelaten).2o
Chemische interactie lijkt wel degelijk een factor van betekenis te zijn.
APV-lIl bespreekt de chemische interactie (men spreekt van een 'sterke en
complexe onderlinge koppeling') van de verschillende gassen als volgt: 21
Aangezien de drie primaire gassen (S02f NO x ' NH 3 ) met elkaar en met de
verschillende reactieprodukten in de atmosfeer kunnen reageren en in
evenwicht ziin.., is er een sterke en complex~ onderlinge koppeling. Indien er
bijvoorbeeld geen NH 3 in de atmosfeer zou zijn, zou 50 2 minder snel
omgezet wordèriih S04 2 -. Het milieu zou echter ook "zuurder" zijn
waardoor de depositiesnelheden van zure verbindingen lager wordt (slechte
oplosbaarheid van deze verbindi,ngen in zure waterlagen). Het netto-effect·
IQ Lyde, D. R. (ed.) Handbook of Chemistry and Physics 75thEdition, 1995 eRe
Press. Andere belangrijke 'normale' dichtheden zijn: S02: 2.97 grIl; NO: 1.34 grIl;
N0 2 : 1.45 gr 11.
20 StnogVonning is een aardigvoorbeetd van het 'blijven hangen' van uitlaatgassen.
Ook tllpport R-86-8 (Asman, ·W.; ·Maas, H,. Schatting 'Van de depositie van ammoniak
en ammonium ,in Nedèrlánd tb.v. het beleid in het kader van 'de hinderwet, mei 1986)
'besteedt 'geen enkele 'aandilchtaan de fysische eigenschappen van ammoniak.· Bronhoogte
is ook hier 1réfcriterium voor depositie: ~Dichtbij een bron is de pluim nog relatief weinig
verdund en bevindt zich dichtbij het aardoppervlak. Daardoor is de droge dePositie veroorzaakt
door Jdie' bron ook het grootste dichtbij de bron .... ', lp. 5).
21 APV-UI, p.ll. CW'Sivering 'Van ons.