juli/aug nr 4: Het verhaal van de wind - IKON

De geest van God waait als een wind...
zaaien op de aarde. Maar zo is het niet. Je hoort de
wind waaien en langzaam komt de man in beweging.
Hij loopt terug over het zandige duin. Terug naar waar
huizen zijn en mensen. Een glimlach op het gezicht.
Wel tien minuten heb ik gekeken naar een man die
bedrukt is. Zoals mensen bedrukt kunnen zijn. Opgesloten
in zichzelf. Innerlijk beweegt er niets. Voor de
bewogenheid van ánderen is dan ook geen plaats. Als
de wind komt en de man opleeft en glimlacht, glimlach
ook ik. Een glimlach van begrip. Nu begrijp ik de
man. De windstilte bedrukte de wereld van de oude
man. Zittend op die berg wacht hij op wind. Dat is wat
hij nodig heeft: Wind!
Een bries kan zo nodig zijn. Mijn tweede zoon die autistisch
is en niet kan praten leeft ervan op. Zodra we
uit de auto stappen om onze wekelijkse lange wandeling
te maken, zie ik hoe hij zijn gezicht naar de wind
richt. Hoe meer wind hoe prettiger hij zich voelt.
Met zoveel wind, geest en adem wisten de
bijbellezers geen raad. Uiteindelijk werd een
mooi plekje bedacht in de drie-eenheid. Sindsdien
vertrouwen we op de Vader en de Zoon,
en als derde de Geest, die een etiket erbij kreeg:
Heilige. Dat heilige stond erbij om haar af te
zonderen van al die andere geesten waar mensen
over spreken.
Feministische theologie
Wat moeten we met die derde partij in het
bondgenootschap Vader, Zoon en Heilige
Geest? Het zijn de mensen die zich vastgezet
voelen in de kerk door al die geloofsregels, die
de Heilige Geest ontdekken. Want daar zit beweging
in, daar zit vaart in. Ook de feministische
theologie voelde zich er van het begin af
aan in thuis. Het beeld was zo veel geslachtsneutraler
dan de Vader en de Zoon.
Hendrik Willem Mesdag (1831-1915)
Pneuma en ruach
Een van de meer bekende liederen die zeer
Ook de bijbel is van wind doortrokken, al is die wind
geliefd werd bij Vrouwen voor Vrede was van Maria de
ze achteraf. ‘Maar wat was ik blij toen ik na de avond-
stroomt immers op eigen kracht. Uiteindelijk gaf hij
dan vertaald naar drie woorden: geest, adem en wind.
Bruyne:
mavo een baan vond’. En veel later ook haar partner
zich over. De rivier verdampte en liet zich meevoeren
Pneuma is het Griekse woord en als je het met een
‘De geest van God waait als een wind,
ontmoette waar ze onlangs - bijna 70 - mee getrouwd
door de armen van de wind die hem vervolgens, waar
zachte p uitspreekt, dan hoor je de wind ontsnappen.
op vleugels van de vrede.
is. ‘Dat was de wind van de zestiger jaren waar ik op
de bergen de woestijn volgden, weer liet vallen zodat
Ook het Hebreeuws gebruikt voor dezelfde
wind/
Als adem die ons leven doet,
meegewaaid ben’, zegt ze nu.
hij als regen neerkwam op de aarde en opnieuw een
geest/adem een woord dat klanknabootsend is. Ruach.
deelt ons een onrust mede.
stroom kon worden.
De Ruach van God, zijn wind, zijn adem. Vanaf zin twee
Die soms als storm durft op te staan,
Een verhaal van een Derwisj.
Zo leer je dat je je reis alleen maar kunt voortzetten
komt hij gelijk om de hoek kijken.
geweld en kwaad durft tegen gaan:
Het is niet enkel de Christelijke traditie die zich zo door
als je je durft laten meenemen door de wind.
Genesis 1: 2: De aarde was woest en leeg, duisternis
een koele bries die zuivert.’
de wind bewogen weet. Ook uit mystiek islamitische
lag over de diepte, en de geest (ruach) van God zweef-
kringen kennen we zo’n verhaal.
De wind als trooster
de over de wateren. Een andere bijbelpassage spreekt
Het is niet de wind die tot bedaren brengt, maar de
Er was eens een rivier die vanuit zijn bron op reis ging.
Er zijn momenten in het leven waar een mens niet
weer van God als iemand die verschijnt op de vleugels
wind die tot opstand maant.
Langs allerlei landschappen trok de rivier, strakke en
goed weet waar hij het zoeken moet. Zo herinner ik
van de wind.
Nee, je hoeft niet gehoorzaam en nederig te zijn, al is
overzichtelijke landschappen waardoor het makkelijk
me iemand die op het laatst van zijn – nog jonge le-
je dat als waardevolle vrouwelijke inbreng nog zo aan-
stromen was. Langs woeste en hoge berglandschap-
ven - enkel maar een autorit naar de hei wilde maken.
In de liefdespoezië van het Hooglied komt ze als volgt
geleerd. Wees maar onrustig. Ga, ga op zoek buiten je
pen stroomde de rivier.
November was het en bepaald fris. Zo zaten we daar
voor:
huis, buiten je gezin. Durf te briesen tegen onrecht en
Tot hij bij de woestijn aankwam. Het stromen hield
op twee tuinstoelen met een deken omgeslagen. Het
‘Ontwaak, noordenwind! Kom, zuidenwind!
verdrukking.
op. Want wat de rivier ook deed, hij zakte hopeloos
ging hem om de wind, zei hij. De laatste dagen zat hij
Waai door mijn hof,
Zoals ik laatst een vrouw die terugkeek op haar leven
weg in het zand. Moedeloos werd de rivier. Tot hij een
altijd even buiten. Even de wind voelen.
laat zijn balsems geuren.
hoorde vertellen hoe het was toen ze met twee jonge
stem hoorde die hem zei: ‘Laat je meenemen door de
Gevoelloos en roerloos als de oude man in de film van
Mijn lief moet in zijn hof komen,
kinderen thuis zat en zo’n behoefte had om met het
wind!’ Het idee sprak de rivier niet meteen aan. ‘Zich
Joris Ivens. Op zoek naar kracht om weer in beweging
laat hij daar zijn zoete vruchten proeven.’
leven mee te doen. Dat verlangen botste met haar
laten meenemen? Zich laten dragen? Zou hij zijn
te komen.
man, die niet begreep hoe vast ze zat. Uiteindelijk liep
persoonlijkheid niet verliezen? Zou zijn Ego niet ver-
‘Zoek de wind’ is wat de dichters zeggen. Laat je be-
het op een scheiding uit. ‘Een heel onrustige tijd’, zegt
dampen? Zou hij nog wel een rivier zijn…?’ Een rivier
roeren en meenemen door de wind. |
mensen pagina 4/5