4020 Essent, Jaarverslag 2000 - AIAS

JAARVERSLAG2 0 0 0

De mensen van Essent.Enthousiaste medewerkers, op het werk en thuis,in hobby en sport. Elke dag weer zorgen zij dat u enik kunnen rekenen op gemak en comfort van Essent.Medewerkers met hart voor de zaak.Hun zaak.Ritha Fokkema Supervisor Klantenbeheerbij Essent Friesland

InhoudsopgaveJaarverslag2000Jaarrekening2 Kengetallen39 Geconsolideerde jaarrekening4 Personalia4 Raad van Commissarissen4 Raad van Bestuur4 Stafdirecteuren4 Divisiedirecteuren4 Centrale Ondernemingsraad59 Vennootschappelijke jaarrekening62 Overige gegevens5 Verslag van de Raad van Commissarissen7 Profiel van de onderneming9 Verslag van de Raad van Bestuur9 Voorwoord10 Regelgeving en belangrijke trends in de markt12 Doelstellingen en strategie14 Overzicht van omzet en resultaten16 Ontwikkeling van de organisatieessent200017 Resultaten en ontwikkelingen per divisie17 Essent Retail19 Essent Energie21 Essent Netwerken24 Essent Kabelcom26 Essent Milieu29 Essent Internationaal30 Personeel en organisatie31 Milieubeleid34 Financieel verslag1jaarverslag

Kengetallen2000199920001999in miljoenenin miljoenenomzetEUREURNLGNLGnetto-omzet5.0653.83111.1628.442waarvan:elektriciteit2.9512.1946.5034.835gas1.3481.0422.9702.295warmte9162201137overig4289317kabelcom219174482384milieu414351912774financiënbrutomarge1.7071.4413.7613.175personeelslasten5084831.1191.064bedrijfsresultaat4654231.025932nettoresultaat gewone bedrijfsuitoefening329272725599nettoresultaat3697168131.579cashflow (exclusief buitengewoon resultaat)8517591.8741.672eigen vermogen1.8782.1564.1384.752essent2000balanstotaal7.4897.67116.50316.9052000199920001999informatie per aandeelEUREURNLGNLGwinst per aandeeluit gewone bedrijfsuitoefening2,201,824,844,00inclusief buitengewoon resultaat2,464,795,4310,54dividend per aandeel0,550,451,211,00financiële ratio’s *rentabiliteit gemiddeld totaal vermogenuit gewone bedrijfsuitoefening10,2%9,5%inclusief buitengewoon resultaat10,9%17,4%rentabiliteit gemiddeld eigen vermogenuit gewone bedrijfsuitoefening16,3%14,2%inclusief buitengewoon resultaat18,3%37,5%solvabiliteit27,6%34,6%interest coverage rate2,3 x2,1 xgearing56,8%50,5%*De berekeningswijze is toegelicht op bladzijde 67.2jaarverslag

20001999personeelaantal medewerkers ultimo jaaraantal10.24610.273fte9.8759.852waarvan:segment energiefte7.8538.092segment kabelcomfte1.010827segment milieufte1.013933elektriciteitafzetGWh43.89635.510aantal klantenx 1.0002.3892.320decentrale productieGWh7.4392.649gasafzetmln m 37.1886.243aantal klantenx 1.0001.7311.681warmteafzetGJ x 1.00017.58912.805essent2000aantal klantenx 1.0003844kabelcomabonnees audio/videodienstenx 1.0001.5871.481milieuafvalverwerkingx 1.000 ton5.3114.552De activiteiten van Nutsbedrijven Maastricht zijn in 2000 opgenomen.3jaarverslag

PersonaliaRaad van Commissarissendr. J.V.H. Pennings, voorzittermr. J.A.M. Hendrikx, vice-voorzitterdrs. J.R.A. Boertjensir. D.D.P. BosscherJ.H.M. Bronckersmr. F.J.M. Houbenir. K. Hubéemw. W.H. Huijbregts-SchiedonSj. Kremerdrs. R. Lanningdrs. A.G. van Leersumdrs. C.J.J.S. Majoorprof. dr. P.W. MoerlandRaad van Bestuurir. W.K. Wiechers, voorzittermr. J.W. van Busseldrs. J.P. Niewegir. G.J.M. Prieckaertsmw. mr. M.G. Edens, secretarisStafdirecteurenmw. drs. A.C. van Huffelen, Strategiedrs. W.A. Keus RA, Corporate Controldrs. E. van Kogelenberg, Personeel & Organisatieessent2000DivisiedirecteurenEssent Retail, drs. H. BlommendaalEssent Energie, M.M. van ’t NoordendeEssent Netwerk, mr. L.P. de VriesEssent Kabelcom, P.Y.N.M. Ummels (waarnemend directeur)Essent Milieu, drs. J. DamEssent Internationaal, vacatureCentrale OndernemingsraadJ.P.B. de Jong, voorzitterW. Camfferman, vice-voorzitterJ. Schuiling, secretarisJ.W. Willems, 2e secretarisJ. KiersJ. RavenW. DekkerL. van de BurgtJ. WermerT. KolléeF. PersoonJ. GeurtsR. WaverijnK.G. Heeringamw. E. van Timmeren-HogewindG. van Diggelenmw. mr. D.H. Dümmer, ambtelijk secretarisA. van der Heijden, ambtelijk secretaris4jaarverslag

Verslag van de Raad van CommissarissenBericht aan de aandeelhouders Voor uligt het verslag van het eerste jaar waarin Essentals geïntegreerd bedrijf heeft geopereerd. De Raadvan Commissarissen is trots op de slagvaardigewijze waarop de fusie is voltooid en is tevredenmet de behaalde financiële resultaten. In heteerste jaar van haar bestaan heeft Essent belangrijkevoortgang gemaakt met haar transformatienaar een veelzijdige, marktconforme dienstverlener.Door de voorspoedige integratie worden opveel terreinen synergievoordelen behaald.Essent combineert uiteenlopende expertises,commerciële visie en individuele creativiteit toteen unieke positionering in de markt. Daarmeeheeft het jonge concern in korte tijd naamgemaakt en verwachtingen gewekt.Als commissarissen steunen wij het streven vande Raad van Bestuur om Essent verder te ontwikkelentot een klantgerichte en slagvaardigeserviceorganisatie. De Raad was betrokken bijhet ontwerp van de strategienota ‘Focus en Groei’.De daarin gepresenteerde koers en visie waarborgende continuïteit van Essent en dienendaarmee de belangen van al onze stakeholders.De Raad van Commissarissen volgt de voorbereidingenom Essent te privatiseren op de voet.Een beursnotering kan het financiële draagvlakvan Essent versterken en de realisatie van degroeistrategie van de onderneming versnellen.Verhandelbaarheid van de aandelen geeft dehuidige eigenaren de gelegenheid om hun belangte verminderen of geheel te verkopen. Een meerderheidvan gemeentelijke en provinciale vertegenwoordigersheeft tijdens een buitengewoneaandeelhoudersvergadering op 19 december 2000ingestemd met ‘het besluit om te starten met devoorbereidingen van een beursgang, teneindedaarover medio 2001 een definitieve beslissingte nemen’.Als gevolg van de door de Tweede Kamer gesteldebeperking aan de privatisering van de netwerkenberaadt het bestuur van Essent zich op de consequentiesdie dit heeft voor de positioneringsplannenvan Essent. Een en ander kan leiden tot eentemporisering van de plannen, maar doet niets afaan het streven van het ondernemingsbestuur omhet aandelenbezit van Essent te verbreden naarprivate investeerders.De aandelen van Essent zijn op dit moment inhanden van circa 150 overheden, waaronder zesprovincies. De meeste gemeenten hebben hunzeggenschap gebundeld in twee Verenigingen vanGemeentelijke Aandeelhouders, respectievelijkvoor Noord- en Zuid-Nederland. Dit vereenvoudigthet overleg en vergemakkelijkt de besluitvorming.De regionale en lokale overheden blijvenook na de voorgenomen privatisering belangrijkestakeholders van de onderneming. Essent zalimmers nauw samenwerken met de regionale enlokale overheden bij investeringen in debestaande infrastructuur en de ontwikkeling vaninnovatieve projecten op het vlak van energie endatacommunicatie. Dat geldt met name bij deontwikkeling van bedrijventerreinen en nieuwbouwlocaties.In dat opzicht is en blijft Essent eenregionaal gewortelde onderneming en dus nauwverbonden met regionaal bestuur en beleid.De Raad van Commissarissen telt thans dertienleden en kwam in het verslagjaar achtmaal bijeen.In het belang van een goede corporate governancewerd in het voorjaar een nieuw reglement vastgesteld.Kort daarop werden de Raad van Commissarissenen de Raad van Bestuur het eens over eenduidelijke afbakening van hun taken.In april benoemde de Raad mr. J.W. van Bussel totlid van de Raad van Bestuur. Hij kwam in deplaats van drs. ing. C. Witvliet, die in het najaarvan 2000 met pensioen ging. De Raad van Commissarissendankt de heer Witvliet voor zijngrote aandeel in de totstandkoming van Essenten zijn visie op de vormgeving van deze nieuweonderneming. Op 12 september 2000 isdrs. J.R.A. Boertjens benoemd tot lid van de Raadvan Commissarissen. Hij volgt drs. A.B. Sakkersop, die aftrad in verband met zijn benoeming totessent20005jaarverslag

urgemeester van Heerlen. De Raad is de heerSakkers erkentelijk voor zijn inbreng.De Raad van Commissarissen stemt in met hetdoor de Raad van Bestuur voorgestelde dividenden zal dit voorstel tijdens de AlgemeneVergadering van Aandeelhouders aan hen tergoedkeuring voorleggen.De Raad spreekt tot slot zijn waardering uit voorde wijze waarop de Raad van Bestuur reeds in heteerste jaar na de fusie de voorwaarden heeftgeschapen voor verdere focus en groei van deonderneming en dankt de Raad van Bestuur voorzijn niet aflatende inspanningen Essent tot grotereontwikkelingen te brengen.De Raad heeft voorts grote waardering voor demedewerkers van Essent, die door hun motivatieen inzet hebben bijgedragen aan het gunstigeresultaat en belangrijke vernieuwingen in deorganisatie.Arnhem, 26 april 2001essent2000Namens de Raad van Commissarissendr. J.V.H. Pennings, voorzitter6jaarverslag

Profiel van de ondernemingEssent is in 1999 ontstaan uit een fusie van devoormalige nutsbedrijven PNEM, MEGA Limburgen EDON en maakt een uitdagende transformatiedoor van nutsbedrijf naar een klantgerichte dienstenleverancier.De strategie is gericht op ‘Focusen Groei’: concentratie op activiteiten, waaraanhet bedrijf zijn kracht ontleent en waar de grootstekansen voor groei liggen. Essent bouwt aaneen brede retail-organisatie met een stevig fundamentin netwerkactiviteiten, een ‘gemakswinkel’voor consument en kleinzakelijke markt.Dat betekent meer dan het leveren van stroom,gas, kabelsignalen of afvalverwerking. Aan datbasispakket worden diensten en producten toegevoegd,zodat meerwaarde ontstaat voor deklant. Voor grotere bedrijven is Essent partner inrisicomanagement en op het gebied van energieproductieen -handel ligt het zwaartepunt opondersteuning en behoud van de eigen marktenconcurrentiepositie.Door bundeling van aanwezige expertise enoptimaal gebruik van fysieke en virtuele netwerken,biedt Essent totaaloplossingen door hetaanbieden van een veelheid aan producten endiensten.Essent bestaat uit een holding en zes divisies: Retail:levering aan de consument enkleinzakelijke markt; Energie: productie van elektriciteit enduurzame energie, energieleveringaan zakelijke klanten enaanvullende diensten rondenergie (bijvoorbeeld exploitatievan warmtekrachtcentrales,openbare verlichting of verkeersregelsystemenen beheer vanenergiesystemen voor deindustrie); Kabelcom: audio- en videodiensten, telefonieen breedbandige data- eninternetcommunicatie; Milieu: ketenbeheer in afvalverwerking,energie uit afval en productievan secundaire brand- en bouwstoffen; Netwerk: beheer en exploitatie van(energie)netwerken; Internationaal: dienstverlening buitenNederland (thans in deBondsrepubliek Duitsland).essent2000De organisatieEssent Holding ArnhemEssentRetailEssentEnergieEssentNetwerkenEssentKabelcomEssentMilieuEssentInternationaalAandelenverhouding Essent NVprovincies74% (afgerond) gemeenten 26% (afgerond)Groningen6,0%Flevoland0,02%Nagenoeg alle gemeenten in deDrenthe2,3%Noord-Brabant30,8%genoemde provincies, alsmede eenOverijssel18,7%Limburg16,1%aantal gemeenten in Friesland.7jaarverslag

“Niets is meer ontspannen dan, naeen week hard werken, in het weekendculinair bezig te zijn. Ik zorg danvoor een heerlijk diner, voor de energiezorgt Essent, vanzelfsprekend.”Patricia de Regt Projectleider Facility deskbij Essent Netwerken

Verslag van de Raad van BestuurVoorwoord Focus en groeiDe tijd gaat snel. Op 3 december 1999 was deofficiële oprichtingsdatum van Essent, dat werdgevormd uit meerdere bedrijven met uiteenlopendeculturen: PNEM, EDON en MEGALimburg. Deze bedrijven vonden elkaar doorgelijkgerichte ambities en een gemeenschappelijkevisie op de toekomst van de sector. Het jaar2000 ligt inmiddels achter ons. In twaalf maandentijd heeft Essent een vliegende start gemaakt.Essent is inmiddels een goede bekende, wehebben onze naam gevestigd. Het lijkt alsofEssent er altijd geweest is. Dat mag beslist eenprachtige prestatie genoemd worden.Natuurlijk heeft het van iedereen in het bedrijfeen flinke inspanning gekost om dat voor elkaarte krijgen. Achter de schermen is hard gewerktom onze organisatie vorm te geven. Dat heeftbehoorlijke impact gehad op onze medewerkers.Mensen zijn verhuisd naar andere locaties,nieuwe teams zijn geformeerd, nieuwe kantorenzijn geopend, andere gesloten. Nieuwe mensenhebben ons management versterkt. Toch kunnenwij constateren dat de fusie goed is verlopen.De integratie van bedrijfsprocessen, mensen ensystemen die daarvoor nodig was, is in eerste faseachter de rug.Maar we hebben ook goed naar buiten gekeken.Het jaar 2000 hebben we intensief gewerkt aan deformulering van onze strategie voor de toekomst.Focus en groei zijn daarin de kernpunten. In hetkort komt het erop neer dat Essent zich wil concentrerenop die activiteiten waarin haar krachtligt en waar de grootste kansen voor groei liggen.Dus hebben we een duidelijke keuze gemaakt.Essent wordt enerzijds een ‘gemakswinkel’ voorde consument en de kleinzakelijke markt.Onze klanten krijgen in dit marktsegment eenbreed aanbod van producten op maat, aangevuldmet een breed scala van facilitaire diensten.Daarnaast wil Essent de klanten in het grootzakelijksegment ondersteunen als partner inenergie- en afvalmanagement, zodat zij zich kunnenconcentreren op hun kernactiviteiten.9Dit betekent dat we meer bieden dan alleenstroom, gas en afvalverwerking. We voegendiensten en producten toe aan ons basispakket,waardoor een aanzienlijke meerwaarde ontstaatvoor onze klanten. Met extra faciliteiten steunenwe klanten bij het managen van hun inkooprisico’sop de geliberaliseerde markt. Daarmeehebben we de traditionele nutsgedachte definitiefverlaten en transformeren we Essent in een klantgerichtedienstenleverancier.Het afgelopen jaar hebben we benut om deorganisatie zo in te richten dat we onze strategiekunnen uitvoeren. Het Retailbedrijf voor consumentenen de kleinzakelijke afnemers staat in desteigers. De drie productdivisies Energie, Milieuen Kabel worden de toeleveranciers van consumentenproductenvoor dit Retailbedrijf. EssentEnergie en Essent Milieu zullen net als nu rechtstreeksleveren aan het zakelijke segment.Het Netwerkbedrijf en onze productiebedrijvenvormen onze verzekering voor de toekomst.Het netwerk vormt de voor ons vitale verbindingmet de klant. De opwekkingscapaciteit waar weover beschikken maakt Essent minder afhankelijkvan externe prijsschommelingen. De door onsbeheerde elektriciteitscentrales versterken dehandelspositie van Essent. Bovendien stelt deeigen productiecapaciteit ons in staat om,al naar gelang de groothandelsprijzen voor gas enelektriciteit zich ontwikkelen, de voor ons voordeligsteinkoopvariant te kiezen. Deze combinatievan activiteiten geeft Essent een sterke basis voorhet realiseren van onze rendementsdoelstelling.Tot 2004 streeft Essent naar een jaarlijkse toenamevan de brutowinst per aandeel met tenminste 15% en een omzetgroei van jaarlijks10% (gecorrigeerd voor prijseffecten).Deze groeidoelstellingen zijn ambitieus, maarnoodzakelijk om een sterke marktpositie endaarmee ook onze zelfstandigheid te behouden.De Nederlandse markt biedt nog tal vanmogelijkheden om nieuwe producten endiensten aan te bieden aan onze klantenkring.Voor de groei op langere termijn is Essentaangewezen op expansie buiten de lands-jaarverslagessent2000De diversificatievan dienstenversterkt decommerciëlebasis van Essenten maakt hetassortiment aantrekkelijkvoorconsumentenen bedrijven

essent2000Dankzij haaractiviteitenin productie,handel en distributiebehaaltEssent een hoogrendement opgeïnvesteerdemiddelengrenzen. De recente acquisities in Duitsland zijneen eerste stap naar internationalisering van onzeactiviteiten. De voorgenomen beursgang zal dezeexpansie ondersteunen. Het aantrekken vannieuw kapitaal is gewenst om op het Europesespeelveld een zelfstandige rol te blijven spelen.Essent beschikt over de capaciteit en gedrevenheidom duurzame waarde te creëren voor haarklanten, aandeelhouders en haar eigen medewerkers.In haar eerste bestaansjaar heeft deonderneming dat overtuigend aangetoond.ir. W.K. WiechersVoorzitter van de Raad van BestuurRegelgeving en belangrijketrends in de marktLiberaliseringDe door het Kabinet in gang gezette liberaliseringvan de energiesector had in 2000 belangrijkegevolgen voor de marktomgeving vanEssent. Het vrijlaten van de tarieven voor grootverbruikersen de vrije handel tussen producentenen leveranciers dwingen de gehele sector toteen grotere doelmatigheid en marktconformeexploitatie. Met de komst van grote buitenlandsepartijen die meerderheidsbelangen nemen inNederlandse distributiebedrijven zijn de concurrentieverhoudingenbovendien ingrijpendgewijzigd.Essent heeft in dit concurrerende speelveldpositie gekozen. Hoewel zij zich primair richt opde mid- en downstream-activiteiten, wil Essenteen belangrijk deel van haar productiecapaciteitbehouden. Daarmee wordt de sterke positie die inhet verslagjaar werd opgebouwd in de inkoop enhandel van energie ondersteund. Dankzij haareigen productie heeft de onderneming vat op degehele leveringsketen en biedt de toegenomenconcurrentie in deze markt voor Essent meerkansen dan bedreigingen.In de komende jaren zal de herschikking vanmarktposities en belangen op het vlak vanproductie en distributie voortgaan. Ditproces versnelt wanneer ook de kleinverbruikersen particulieren kunnenkiezen uit meerdere leveranciers.10Onder invloed van Europese marktverhoudingenen verdere deregulering van de energiesector zalde druk op de marges toenemen. Tegen die achtergrondzet Essent vaart achter de diversificatie vandiensten, waardoor de omzetbasis wordt verbreeden de aantrekkelijkheid van het dienstenpakketvoor de klanten kan worden vergroot.Om de stapsgewijze liberalisering van de energiemarktin goede banen te leiden, worden regelsen procedures uitgewerkt door het PlatformVersnelling Energieliberalisering (PVE). In ditoverleg maken de energiebedrijven afspraken metTenneT, Gasunie, het ministerie van EconomischeZaken, de Consumentenbond en diverse werkgeversorganisaties.Centraal staan de technischeen organisatorische voorzieningen waardoorconsumenten en kleinere ondernemingen op zijnlaatst in 2004 de vrijheid krijgen om daadwerkelijkte kunnen kiezen uit meerdere leveranciers.Ook de belangen van de consumenten wordendoor afspraken in het PVE gewaarborgd. Essent iseen uitgesproken voorstander van versneldeliberalisering en neemt actief deel aan het beraad. PrivatiseringIn het verlengde van de liberalisering bereidende Nederlandse energiebedrijven zich voor opprivatisering. Dit streven is een logisch gevolgvan het beëindigen van het monopolie van dezebedrijven. Publiek eigendom is niet meer noodzakelijkom afnemers te beschermen in een marktmet concurrentie. Strenge regelgeving kan misbruikvoorkomen van het nog resterende monopolieop de fysieke infrastructuur.De nationale regels zijn gebaseerd op Europeserichtlijnen voor de liberalisering van de energiesector.De Nederlandse wet- en regelgeving is echterveel stringenter dan die van de andere EU-lidstaten.Gelet op dit regelgevend kader zou eengefaseerde privatisering, die volgt op de gefaseerdeliberalisering van de sector, een voor dehand liggende beleidskeuze zijn. Daarmee zou deNederlandse situatie aansluiten bij die van deomringende landen, waar de energievoorzieningal vóór het vrijmaken van de markt vergaandwerd geprivatiseerd.Door verschillende oorzaken is deze voor de handliggende privatisering opnieuw ter discussiejaarverslag

gesteld. Dit mondde begin 2001 uit in een politiekcompromis binnen de huidige regeringscoalitie.Privatisering van het juridisch eigendom van denetwerkbedrijven wordt volgens dit besluitgeblokkeerd, terwijl tegelijkertijd de toch albeperkte bevoegdheden van de eigenaar van denetwerkbedrijven nog verder worden ingeperkt.Dit voorstel wordt gedaan in een tijd waarin erconsensus lijkt te bestaan over de wenselijkheidom de vennootschappelijke bevoegdheden vanaandeelhouders eerder uit te breiden dan te beperken.Voorts zijn er onduidelijke voorstellen gepresenteerdwaarin het economisch eigendom vande netwerkbedrijven wordt ontkoppeld van heteconomisch vruchtgebruik. De minister vanEconomische Zaken zal in het parlement nogmoeten verduidelijken hoe deze scheiding in depraktijk kan worden uitgewerkt.Met deze nieuwste beleidsvorming kiest Nederlandvoor een koers die sterk afwijkt van watelders in Europa gangbaar is. Voor de Nederlandseenergiebedrijven leidt dit tot een belangrijke concurrentieachterstand.Afhankelijk van de uitwerkingvan de Haagse plannen, die door hun compromiskarakternog tal van tegenstrijdigheden enonduidelijkheden bevatten, zal dit beleid meer ofminder ingrijpende gevolgen hebben. Voor Essentbetekent deze ontwikkeling in elk geval dat zij devoorbereiding van een beursgang voorshandsheeft stopzet. Pas wanneer meer zicht ontstaat opde nieuwe randvoorwaarden die in wet- en regelgevingaan privatisering worden gesteld, zalopnieuw moeten worden bekeken of en in welkevorm privatisering mogelijk en aantrekkelijk is.De realisatie van de groeistrategie van Essentwordt op korte termijn overigens niet gehinderddoor het ontbreken van de mogelijkheid om voorde financiering hiervan privaat kapitaal aan tetrekken.Als investeerder in lokale infrastructuur is Duurzame energieDuurzame energie is een belangrijk themavan het overheidsbeleid, zowel nationaal alsinternationaal. Enerzijds wordt gepoogd om energieverbruiken opwekking met milieubelastendebrandstoffen terug te dringen door middel vanfiscale prikkels. Anderzijds worden producentenaangemoedigd om over te schakelen op energievriendelijkeEssent nauw betrokken bij de ontwikkelingbronnen. De van het regionale vestigingsklimaatgebruiker kanzo een groen productafnemen dat ook fiscaal wordt bevoordeeld.De convenanten waarin concrete doelstellingenzijn vastgelegd over de reductie van milieubelastendestoffen hebben gevolgen voor het beleidvan energieproducenten, -distributeurs en afvalverwerkendebedrijven. Deze doelen staan somsop gespannen voet met een rendementsgedrevenenergieproductie. Voor Essent weegt in dezegevallen het belang van een schoner milieuzwaar. Prikkels van overheidswege zijn echternoodzakelijk om ook de klant te bewegen omGroene Stroom en andere milieuvriendelijkeproducten af te nemen. Dit geldt ook voor maatregelendie een verdere reductie van het energieverbruikin de hand werken.Oude verplichtingenMet uitzondering van de regeling voor deimport van elektriciteit is de problematiek van dezogenoemde ‘bakstenen’ grotendeels naar tevredenheidafgehandeld. In december 2000 hebbende gezamenlijke energieproducenten, voorheenverenigd in de Sep, hun aandelen in TenneT alsbeheerder van het hoogspanningsnet verkochtaan de Staat. Met de baten uit de overdracht vanTenneT kunnen de energieproducenten, waaronderEPZ, een deel van de kosten dekken van deniet-rendabele energiecontracten en -projectendie in het verleden zijn aangegaan. De heronderhandelingenover deze contracten zijn nog nietafgerond en worden beïnvloed door de voordeze contracten beschikbare invoercapaciteit.De huidige omvang van energie-importen isontoereikend voor de verplichtingen die zijnaangegaan.essent2000 PrijsontwikkelingIn het verslagjaar werden de energieprijzensterk beïnvloed door de hoge olieprijs en – alsafgeleide daarvan – de prijs voor Nederlandsaardgas. Daarbij komt dat de verhoogde ecotax deenergieprijzen voor de niet-vrije markt flink deedstijgen. Deze tariefstijgingen werden door veelconsumenten ten onrechte toegeschreven aan11jaarverslag

De regionale overheden zijnstakeholders én partners in deEssent, wat leiddecommerciële ontwikkeling van Essent tot vragen en onbegrip.De‘bakstenen’ uitvroegere exploitatiezijn slechts voor een klein deel verdisconteerdin het verbruikerstarief.essent2000Doelstellingen en strategie Essent wil zich concentreren op een selectaantal groeimarkten waarin zij toegevoegdewaarde kan bieden. Door de fysieke netwerkenheeft zij direct contact met miljoenen klanten.De bestaande diensten op het vlak van energie,milieu en kabel vormen de basis voor een breedservicepakket gericht op consumenten en bedrijven.Voor de huishoudens en kleinzakelijke marktwordt een retailformule geïntroduceerd waarmeeindividuele klanten het servicepakket naar eigenvoorkeur kunnen samenstellen. De klanten in hetgrootzakelijk segment krijgen een breed aanbodvan maatwerkoplossingen en facilitaire diensten.In beide marktsegmenten staan comfort en integraleondersteuning centraal.KwaliteitEssent wil zich van andere aanbieders onderscheidendoor een hoge servicegraad en een klantgerichtebedrijfscultuur. In een markt die meer enmeer door prijsconcurrentie wordt getekend zalEssent zich verzekeren van een sterke positie dooreen hoog kwaliteitsniveau. Dit streven moetEssent een positie opleveren onder de vijf hoogstgewaardeerdeserviceproviders in Europa. Omdit doel te bereiken zal Essent haar activiteitenverbreden met faciliteiten voor energiebeheer,gevarieerde oplossingen voor milieuvriendelijkeenergie, afvalinzameling, facility management,innovatieve kabeldiensten en technische services.Essent heeft een grote binding met de verzorgingsgebiedenwaar zij al vele decennia actief is.Deze regionale focus is een strategisch belangrijkkenmerk. Excellente serviceHet nieuw op te zetten retailbedrijf inventariseertde behoeften van uiteenlopende groepenconsumenten en bedrijven en ontwikkelt eigentijdseproducten en services. Door in te spelen opde behoefte aan maatwerk, duurzame energie,digitale communicatiediensten, service en onderhoud,afvalbeheer en diverse andere facilities ontwikkeltEssent zich tot een veelzijdig partner vanconsument en onderneming. De omschakelingvan leveringsbereid naar vraaggericht betekenteen omkering in de klantrelatie. Dit vraagt vanalle Essent-bedrijven een vernieuwde bedrijfsvoering,die moet beantwoorden aan de hoogstenormen van operational excellence. OnafhankelijkDe voortgaande liberalisering van de Europeseenergiemarkt biedt aantrekkelijke kansenvoor de inkoop van energie, die Essent optimaalwil benutten. Door eigen productiecapaciteit aante houden ondersteunt Essent haar handelsactiviteitenen biedt zij een hoge leveringszekerheid.Tevens wordt via de eigen productie een schakelgelegd tussen incidentele prijsbewegingen in degroothandel van gas en elektriciteit. Op termijn iseen verdere uitbreiding van de activiteiten vanEssent op het Europese speelveld gewenst. Dit isin het belang van de onafhankelijkheid en dekwaliteit van de dienstverlening. In eerste instantiericht Essent zich op distributieactiviteitenin Duitsland. WaardegroeiUitgangspunt voor de concernstrategie is decreatie van duurzame waarde voor klanten enaandeelhouders. Essent streeft naar een jaarlijksegroei van de brutowinst per aandeel met tenminste 15%, alsmede een omzetgroei van 10%(gecorrigeerd voor prijseffecten). De directe toegangtot miljoenen klanten en honderdduizendenbedrijven geeft Essent uitstekende kansen bij hetontwikkelen van een veelzijdig retailbedrijf eneen klantgericht facility management. Met risicodragendvermogen van private investeerders zalEssent haar acquisitiestrategie sneller kunnenrealiseren.12jaarverslag

“Als ik bij Roda J.C.op de tribune zit, kan ikeen gevoel van trots op mijnbedrijf niet onderdrukken. Dat gaatvan vader op zoon.”Han Dassen Chauffeurbij Essent Netwerken

Duurzame energieEssent gelooft dat een duurzame energieopwekkingnoodzakelijk is om aan de vraag tekunnen blijven voldoen en een schoner milieu tebevorderen. Zowel op de consumentenmarkt alsin de zakelijke markt zet Essent zich in voor eenbeperking van het verbruik van conventioneleenergie. Een zuinig verbruik wordt bevorderddoor uiteenlopende vormen van energiemanagement,door voorlichting aan de consument en viade verwerking van afvalstoffen als secundairebrandstof. Aan de aanbodzijde neemt Essentinmiddels een leidende marktpositie in als producenten leverancier van milieuvriendelijkeenergie.Met haar eigen merk Groene Stroom wil Essenteen toppositie verwerven op de markt voor duurzameenergie in Nederland.Overzicht van omzeten resultaten Essent heeft in 2000 een bevredigende groeigerealiseerd, zowel naar omzet als resultaat.De netto-omzet nam toe met 32% totAls grootsteEUR 5.065 miljoen (1999: EUR 3.831 miljoen).Als gevolg van de sterk gestegenspeler opde Nederlandseinkoopprijzen van brandstoffenenergiemarkt heeft bleef de ontwikkeling van de brutomargeachter bij het omzetvolume en namEssent eenbelangrijketoe met 18% tot EUR 1.707 miljoen (1999:rol in deEUR 1.441 miljoen). Het totaal van de bedrijfslastensteeg met 15% tot EUR 1.807 miljoenvernieuwingen uitbreidingvaneen groei van het bedrijfsresultaat met 10% tot(1999: EUR 1.575 miljoen). Dit resulteerde inde regionale EUR 465 miljoen (1999: EUR 423 miljoen).infrastructuurvan Essent, wat bijdroeg aan een stijgende afzetOver de gehele linie groeide het aantal klantenvan elektriciteit en gas. De nieuwe groeimarktenvan Essent – met name de diensten van EssentKabelcom en Essent Milieu – vertoonden naarverhouding een forse omzetgroei.Na verdiscontering van het resultaat uit de nietgeconsolideerdedeelnemingen en het belang vanderden komt het resultaat uit gewone bedrijfsuitoefeningop EUR 340 miljoen, dat is 25% hogerdan in het voorgaande jaar (EUR 271 miljoen).In het verslagjaar werd een buitengewoon resultaatvan EUR 40 miljoen geboekt; dat is aanzienlijklager dan de EUR 444 miljoen die in 1999werd verkregen, welke haar oorzaak onder anderevond in een boekwinst uit de verkoop van het50%-belang in NV EPON. Het netto-resultaat(na belasting en buitengewone resultaten) over2000 kwam uit op EUR 369 miljoen (1999:EUR 716 miljoen).In het verslagjaar hebben de handelsactiviteitennaar verhouding sterk bijgedragen aan de winstgevendheidvan de operationele activiteiten vanEssent. Daarnaast wist de onderneming in 2000over de volle breedte van de concernactiviteitende nodige efficiencyvoordelen te behalen.De voortgaande integratie van de voormaligefusiepartners heeft op operationeel terrein totkostenbesparingen geleid. Als gevolg van versneldeafschrijvingen op een deel van de infrastructuurwerd het resultaat echter gedrukt.Door versnelde aflossing wist Essent haar langlopendeleningen te verminderen.Het vennootschappelijke balanstotaal 2000 namtoe met 28% tot EUR 2.853 miljoen (ultimo 1999:EUR 2.224 miljoen). Deze ontwikkeling is voornamelijktoe te schrijven aan recente acquisities,met name in de Bondsrepubliek Duitsland.De solvabiliteit kwam over 2000 uit op 27,6%, bijeen rentabiliteit op het gemiddeld geïnvesteerdvermogen (exclusief buitengewoon resultaat)van 10%. PrijsbeleidDe prijzen voor gas en elektriciteit inNederland zijn als gevolg van de sterk gestegenolieprijs in 2000 fors omhoog gegaan. Tegenoverde gemiddelde omzetgroei van 32% staat eengemiddelde afzetgroei in 2000 van 24% (elektriciteit)en 15% (gas). De stijging van de brandstofprijzenheeft echter geleid tot margedruk.De gerealiseerde brutomarge over de afzet vanenergie kwam dan ook uit op EUR 1.264 miljoen,en was daarmee 20% hoger dan in 1999(EUR 1.052 miljoen).In het verslagjaar heeft Essent haar marktaandeelin de grootzakelijke markt licht zien dalen. Dit ishet gevolg van de nieuw ontstane prijsconcurren-14jaarverslag

tie in dit marktsegment. In tegenstelling totandere aanbieders, die met lage prijzen proberenhun marktaandeel te vergroten, kiest Essent voorbehoud van een acceptabele winstmarge en hetleveren van diensten met toegevoegde waarde.Door de geliberaliseerde marktverhoudingen konEssent in de sector voor grootverbruik selectieveropereren. Niet het volume, maar het rendementvan geleverde diensten en waardecreatie voor deklant zijn daarbij de uitgangspunten. ProductieEssent heeft in 2000 de structurele kosten inde grootschalige productie en distributie teruggedrongen.Door meer gas en elektriciteit in tekopen op de vrije markt kon de inkoopportefeuilleworden geoptimaliseerd. Ook de investeringslastenvielen in 2000 lager uit. Vooral in deproductie werd minder geïnvesteerd, wat spoortmet het streven van Essent om haar kapitaalbeslagin de productie te verlagen. De verwachtingis dat leveranties van buitenlandse producentenzullen toenemen zodra de capaciteit van hetgrensoverschrijdend gas- en elektriciteitsnetwordt uitgebreid. Essent is het enige Nederlandseenergiebedrijf dat zowel grootschalig produceertals distribueert. Door een rationeel gebruik vandeze capaciteit, die afhankelijk van de marktprijzenvoor energie werd aangevuld met leverantiesvan derden, konden in 2000 belangrijke kostenvoordelenworden behaald. HandelsactiviteitenDe handelsactiviteiten hebben in 2000 eenbelangrijke bijdrage geleverd aan het resultaat.Via haar handelsdochter Essent Energy Tradingwas Essent een belangrijke partij op de energiebeursdie in 2000 werd ingesteld. De binnenEssent aanwezige kennis van de Europese energiemarktgaf Essent Energy Trading een zekervoordeel bij het innemen van posities op deAmsterdam Power Exchange (APX). Vanwegetoename van het aantal partijen dat handelt viadeze beurs is het niet aannemelijk dat dezehandelsactiviteiten in 2001 en volgende jaren indezelfde mate winstgevend zullen zijn.Als producent, distributeur en handelaar is Essentin alle segmenten van de leveringsketen vertegenwoordigden is ze een onafhankelijke speler op deNederlandse energiemarkt. Dit versterktde onderhandelingspositie van de onderneming,wat in 2000 tot uiting kwam in gunstige inkoopconditiesen naar verhouding lage tarieven. PersoneelskostenDe personeelskosten zijn in 2000 licht gestegendoor extra inzet van vaste medewerkers enflexibele arbeidskrachten in de startfase van denieuwe organisatie. In 2000 is een begin gemaaktmet de harmonisatie van arbeidsvoorwaarden vande Essent-bedrijven. Een verdereharmonisatie van bedrijfsgebondenregelingen wordt in2001 in overleg met de ondernemingsradenen de vakbonden gerealiseerd.Bij de salariëring van hetpersoneel wordt een meer marktconformarbeidsvoorwaardenpakket nagetabelewinstmargeDoor een accepstreefddat de vergelijking met andere kan Essent nieuweaanbieders in de markt kan doorstaan. diensten ontwikkelenmet eenEen reductie van de personeelskostenmoet een belangrijke bijdrage leveren aan hoge servicegraadde vermindering van de operationele kostenals geheel. Van medewerkers wordt verwachtdat zij in de toekomst flexibeler kunnenworden ingezet in verschillende functiesen op andere locaties. Vooruitzichten 2001Met ingang van januari 2001 is er een eindegekomen aan de Overeenkomst van Samenwerking(OvS) tussen de Samenwerkende EnergieProducenten (Sep) en de vier productiebedrijven.Ook het Protocol tussen de distributiesector en deproductiebedrijven is per 1 januari beëindigd; hetbetreft hier de afspraak waarbij de distributiebedrijvengedurende vier jaren de vaste kostenvan de productiesector tot een bedrag van maximaalEUR 1,5 miljard per jaar zullen vergoeden.Een en ander betekent dat vanaf 1 januari 2001 deprijs voor elektriciteit in de wholesalemarkt opbasis van de marktconforme vraag- en aanbodverhoudingentot stand komt.Deze ontwikkelingen leiden in 2001 tot eenzekere trendbreuk in de elektriciteitsproductie.Essents productiebedrijf ontvangt niet langer15jaarverslag

Voor groei oplangere termijnmoet Essentop Europeseschaal activiteitenontwikkelenessent2000vergoedingen van de Sep voor afschrijvingen,exploitatie- en financieringskosten. Deze lastenzullen nu op basis van de zelf gegenereerde omzetmoeten worden gedekt. Daarbij is de omzet nietlanger gebaseerd op het oude ‘costplus’-systeem, maar op vraag- en aanbodop de wholesalemarkt. Daartegenoverstaat echter dat niet langer bijdragen aande Sep dienen te worden afgedragen, dievoortvloeiden uit de protocolafspraken.Naar verwachting zal de liberalisering van dewholesalemarkt een verlagend effect hebben opzowel omzet als inkoopkosten.Het effect op de brutomarge zal voornamelijkafhangen van het prijsniveau in de wholesalemarkten de mate waarin de vaste kosten van deenergieproductie kunnen worden gedekt. Evenalsin voorgaande jaren zal bij de verkoop aan klantendie reeds vrij zijn in de keuze van hun energieleverancierrekening moeten worden gehoudenmet hevige concurrentie. Verder zullen de tarievenvoor levering aan beschermde klanten envoor netwerktransportdiensten worden beïnvloeddoor de door DTe toegepaste efficiencymaatstaven.Tegenover de bovengenoemde ontwikkelingen,die in het algemeen een negatief effect op deomzet zullen hebben, staan positieve ontwikkelingen.Deze resulteren in het voor de eerste maalvolledig consolideren van de resultaten vanStadtwerke Bremen, een toenemende omzet inkabelgerelateerde producten en additioneleomzet in dienstverlenende activiteiten rondomhet huis (onder meer reparatie en onderhoudsdiensten,verhuur van installaties). De reeds ingang gezette kostenbesparingsprogramma’s inde komende jaren zullen naar verwachtingde resultaten positief beïnvloeden.Ontwikkeling vande organisatie Essent heeft haar organisatie in 2000 voorbereidop de uitvoering van haar strategischeprogramma ‘Focus en Groei’. Klantgericht ondernemen,waardoor Essent haar meerwaarde kantonen, is daarin een leidend thema. Consumentenen zakelijke klanten moeten voor een breed scalaaan diensten en comfortproducten terecht kunnenbij Essent. Ten behoeve van de consumentenmarktis een retailformule ontworpen waarmeevia verschillende kanalen een gevarieerd assortimentkan worden aangeboden. Hierbij is het vanondergeschikt belang of Essent zelf of een derdepartij de producent is.Voor de distributie van haar producten zal Essentgebruikmaken van e-commerce, telemarketing,direct mail en mogelijk ook verkoop- en servicefilialen.Uitgangspunt is de bestaande klantenbasis,die een uitstekende uitgangspositie biedtom de beoogde groei te realiseren. De drie productdivisiesblijven de zakelijke markt bedienenen ontwikkelen daarnaast consumentenproductendie worden geleverd aan het retailbedrijf.In zowel de consumentenmarkt als de zakelijkemarkt biedt Essent een productenportfolio datvoor de klant vanzelfsprekende samenhangvertoont. Afhankelijk van het gewenste serviceniveaukiest de zakelijke afnemer zelf welk distributiekanaalbij hem past.Een klantgerichte organisatie vraagt om flexibeleprocessen en IT-systemen. Het afgelopen jaar isdan ook veel energie gestoken in de verbeteringvan het front office en de integratie van klantenbestandenvan de oorspronkelijke bedrijven diebinnen Essent zijn gefuseerd.In het kader van de nieuwe Elektriciteitswet ishet Netwerkbedrijf ontvlochten. Deze activiteit –die zowel qua personeelsomvang als bedrijfsbezittingenhet grootste onderdeel vormt van Essent –vormt in de nieuwe structuur een aparte divisiemet een eigen omzet- en resultaatverantwoordelijkheid.16jaarverslag

Resultaten en ontwikkelingen per divisieEssent Retail ResultatenEssent Energie Zuid, Essent Energie Noord,Essent Friesland en Nutsbedrijven Maastrichtverzorgden in het verslagjaar de levering vanelektriciteit, warmte en gas aan de consument enkleinzakelijke markt, die volgens de huidigeregels behoren tot de beschermde klanten. Zij zijntevens verantwoordelijk voor de administratieveafwikkeling van deze leveringen. Aan het eindvan het jaar werd besloten om de commerciëleactiviteiten gericht op de consumentenmarktsamen te voegen in het nieuw op te zetten retailbedrijf.Door de kanteling van de organisatie is detransparantie van het concern vergroot en hebbende commerciële afdelingen meer armslag.De klantgerichtheid van betrokken bedrijfsonderdelenis aanzienlijk verbeterd. Samen met deServiceorganisatie Inhome vormen de leveringsbedrijvende kern van het nieuw gevormdeRetailbedrijf van Essent. Dit zal ook de distributievan kabeldiensten en afvalverwerking verzorgen.Klantgerichte tarifering De omzetontwikkelingvan de leveringsbedrijven vertoonteen stabiel beeld. Essent heeft, in tegenstelling totandere energiebedrijven, de voor 2001 aangekondigdetariefsverhoging ten gevolge van de ecotaxniet doorberekend in de voorschotnota’s.Dit voordeel voor de klanten wordt gedekt doorhet lagere gasverbruik vanwege de milde wintermaanden.Klanten zijn in de gelegenheid gesteldop vrijwillige basis hun voorschot te verhogen.Een bescheiden deel heeft hiervan gebruikgemaakt.Optimalisering servicegraad Essentheeft moeten constateren dat de prestaties vande callcenters per regio zeer verschilden en nietaltijd voldeden aan het niveau van klantenservicedat Essent zich als norm stelt.Personeelsproblemen en een niet optimaal functionerendback-office waren de voornaamste oorzakendat de service onvoldoende was. Inmiddelszijn maatregelen genomen om de servicegraad teoptimaliseren. Het afgelopen jaar is een serviceformulegeïntroduceerd waarin normen zijn vastgelegdvoor allerlei aspecten van de dienstverleningdie Essent levert. Dit in aansluitingop de sectorbrede afspraken die hierover met deConsumentenbond zijn gemaakt. Deze normenzijn via verschillende media gecommuniceerdmet de markt. Wanneer Essent een bepaaldebelofte niet kan nakomen, ontvangt de klant eencompensatie. Dat klanten deze aanpak waarderenblijkt uit de maandelijkse klanttevredenheidsonderzoekendie Essent laat uitvoeren: de tevredenheidvan de klantenkring is groeiende.Een ander serviceaspect betreft de schriftelijkecommunicatie met de klant. Deze kon verderworden verbeterd doordat er technologische voorzieningenzijn getroffen in hardware en software.Door de ingebruikname van een nieuw informatiesysteemkan Essent klantgroepen nauwkeurigerspecificeren. Daarmee is de basis gelegdvoor Customer Relationship Management enkan informatie gericht worden afgestemd opde doelgroep, zoals Groene-Stroom-klanten.Een volgende stap hierin is de harmonisatie enflexibilisering van de verschillende klantinformatiesystemendie bij de leveringsbedrijven ingebruik zijn. Dit aspect is van belang ter voorbereidingop de liberalisering van de markt.Verbetering interne efficiencyDe uitkomsten van de klanttevredenheidsonderzoekengeven Essent de informatie om continu deeigen processen bij te stellen. Kleine aanpassingenin het proces, zowel in werkmethodes alsgeautomatiseerde processen, hebben in deze massamarktvaak grote effecten op de productiviteit.De verbetering van de interne efficiency is vorigjaar opgestart en heeft reeds tot kostenreductiegeleid. De grootste verbeteringen en kostenreductieworden echter verwacht wanneer deafzonderlijke leveringsbedrijven hun processenen informatiesystemen op elkaar hebben afgestemd.Dit maakt het mogelijk om gegevensbestandenen klantinformatie uit te wisselen.Essent Retailbiedt eengeïntegreerdpakket aangemaksproductenvoor woningen bedrijfessent200017jaarverslag

“Als zweefvlieger voel je de krachtvan de wind bijna aan den lijve.Essent weet die kracht om te zettenin duurzame energie.”Monique Janssen Carpost medewerkerbij Essent Milieu

OntwikkelingenVoorbereiding op vrije marktDe leveringsbedrijven volgen nauwkeurigde voortgang die het Platform VersnellingEnergieliberalisering (PVE) boekt. De afsprakendie in dit sectorberaad worden gemaakt hebbenvergaande consequenties voor de te ontwikkelenIT-systemen. De keuzevrijheid die een vrije consumentenmarktmet zich meebrengt, leidt namelijktot een complex van vraagstukken die directeimpact hebben op de bedrijfsvoering en interneprocessen van de energiebedrijven. Om een perfecteuitvoering te kunnen garanderen zijn zijafhankelijk van de tijdigheid en snelheid van devoorstellen die PVE aan de Dienst uitvoering enToezicht elektriciteitswet (DTe) doet ten aanzienvan de uitvoering. Essent zet zich in voor eensnelle en doorzichtige besluitvorming zodat deleveringsbedrijven zich spoedig kunnen voorbereidenop de vrije markt.Essent is een veelzijdig partnerbeveiliging,onder-van consument en onderneminghoud) enGroene Stroom.De verschillende merken worden geïntroduceerdals merken van Essent. In de toekomst zal deklant naast deze merken ook andere merken vanderden aantreffen op de ‘schappen’ van Essent.Omzetgroei Het streven is om bij debestaande klant meer producten af te zetten.Een grotere naamsbekendheid van Essent, eenklantgericht assortiment en een uitgekiendemulti-channel-strategie moeten dit bewerkstelligen.Eén van de kanalen die Essent wilgebruiken is internet. Daarvoor wordt binnen deretaildivisie momenteel een e-commerce-strategieontwikkeld. In het kader van het assortimentsbeleidworden voortdurend nieuwe productenontwikkeld waarvan de eerste in het jaar 2001 opde markt gebracht worden.Klantenbinding Klantenbinding is methet oog op de komende liberalisering van deconsumentenmarkt voor stroom in 2004 debelangrijkste doelstelling voor Essent. Behalvedat klanten kunnen overstappen naar een andereenergieleverancier, kunnen ook andere retailershet speelveld betreden. De toegevoegde waardedie Essent aan de klant biedt, is essentieel bij hetwerven van nieuwe klanten. Daarom koestertEssent haar bestaande klantenkring, zowel dievan de leveringsbedrijven als van de Energiewachten,door een samenhangend pakket vangemaksproducten in en om huis aan te bieden.Door haar naamsbekendheid te vergroten wilEssent ook voor nieuwe klanten de vanzelfsprekendegemakswinkel worden voor de aan hetbasispakket toegevoegde producten en -diensten.Assortiment Essent Retail richt zich op deconsumenten- en kleinzakelijke markt in Nederland.Behalve het traditionele assortiment, zoalselektra, gas, warmte en kabeltelevisie, levertEssent Retail een samenhangend pakket aangemaksproducten voor in en rond woning ofkantoor. Hiertoe behoren internettelefonie(Twinner), snel internet (@Home), interactieve tv(Mr. Zap), afvalinzameling op maat, Inhome(pakket van diensten in en om het huis zoalsEssent Energie ResultatenDe divisie Essent Energie is ontstaan door debundeling van activiteiten die gericht zijn op dereeds geliberaliseerde delen van de markt. Hetbetreft productie, handel in commodities en delevering van energie, industriewater en dienstenaan het grootzakelijk segment.Kwaliteit als hoogste prioriteit EssentEnergie heeft in 2000 voor een belangrijk deelbijgedragen aan het totale bedrijfsresultaat vanEssent. Met name de handelsomzetten en de eigenproductiecapaciteit waren hierin bepalend. Essentstelt zich op het standpunt dat prijs niet het enigeconcurrentiewapen moet zijn in de vrije markt.Zij wil zich onderscheiden als leverancier vanproducten en diensten die voor de klant meerwaardehebben. Het afgelopen jaar is gebleken datveel klanten de langetermijnrelatie met Essent ende kwaliteit van de dienstverlening net zo belangrijkvonden als concurrerende prijzen.In die gevallen waar grootzakelijke klanten vanwegeprijsoverwegingen wel de concurrentie verkozen,heeft Essent als producent van energie viaverkopen op de groothandelsmarkt toch de volumesgeleverd tegen de condities die zij wenselijkessent200019jaarverslag

Onze klantenvinden dekwaliteit van deLevering van industriewater enaanverwante diensten vormt eenachtte. Daarmeesnel groeiend aandeel in het totalewerd de switchserviceaanbod van Essent Energievan klantendie kozen vooreen alternatieve distributeurruimschoots gecompenseerd.Eigen productiecapaciteit Essent is hetenige Nederlandse energiebedrijf met eigen grootschaligeproductiecapaciteit. Het bezit van eigenproductiecapaciteit bleek van belang te zijn omsnel in te kunnen spelen op prijsfluctuaties op deAPX. Essent was hierdoor veel minder afhankelijkvan derden en goed in staat haar volume- en prijsrisico’saf te dekken. Een belangrijke gebeurteniswas de verwerving van een 100%-belang in deenergiecentrales in Noord-Brabant en Limburg.Tot die tijd waren deze centrales, alsmede de tweecentrales in Borssele, voor tweederde eigendomvan Essent en voor eenderde eigendom van Deltabinnen de Elektriciteitsmaatschappij Zuid-Nederland(EPZ). Essent heeft het resterende eenderdebelang in de energiecentrales in Noord-Brabant enLimburg gekocht van Delta, terwijl EPZ is voortgezetals joint venture tussen Essent en Delta ineen 50-50%-aandelenverhouding. Hetbetreft hier uitsluitend de kernenergiecentraleen de kolengestookte een-dienstverlening enheid in Borssele.een duurzameleveringsrelatieHandelsactiviteiten De handelsactiviteitenvan Essent Energie kregen eennet zo belangrijkals een stevige impuls door de oprichting van Accessconcurrerend Energy.tariefDit bedrijf is in 2000 ontstaan door een samenwerkingsverbandmet Centrica Plc, een vande grootste energieleveranciers in Groot-Brittannië. Essent en Centrica zijn samende grootste gashandelaar in Europa en behoren alselektriciteitsleverancier tot de top vijf. Dezehandelscombinatie is het afgelopen jaar zeersuccesvol geweest op de groothandelsmarkt voorgas en stroom. Desondanks is de samenwerkingmet ingang van 1 januari 2001 in goede harmoniebeëindigd. Dit heeft te maken met de concurrentiepositiedie beide bedrijven ten opzichte vanelkaar innemen. Nu Essent door de overname vanEPZ een controlerend belang heeft in de productievan EPZ vormt de handelsactiviteit een belangrijkstrategisch stuurinstrument om de capaciteitoptimaal te benutten. Essent wil hierin volledigzeggenschap hebben om adequaat te kunneninspelen op marktbewegingen.Gas Essent is een grote leverancier van gasin Nederland en neemt met een marktaandeel van16% een respectabele tweede plaats in op de gasmarktna Gasunie. Door de handel in gas onderscheidtEssent zich van andere energiebedrijven.Gas heeft een flexibiliserende werking op de activiteitenvan Essent: afhankelijk van de situatie opde groothandelsmarkt zet Essent gas in voor hetzijproductie- hetzij handelsactiviteiten. Met dezogenoemde Zebra-gasleiding die via ZeeuwsVlaanderen naar Engeland loopt, beschikt Essentover eigen invoercapaciteit, waardoor zij kan profiterenvan prijsbewegingen op andere markten. OntwikkelingenEssent Energie bereidt zich voor op de vrijmakingvan het middensegment van de zakelijkemarkt in 2002. De huidige leveringsbedrijvenbedienen circa 22.000 zakelijke klanten, hetgeenongeveer 30% marktaandeel inhoudt. EssentEnergie bedient sinds 1 januari 2001 dit marktsegment,terwijl de administratieve afhandelingen feitelijke levering in 2001 nog door debestaande leveringsbedrijven worden verzorgd.In de tussentijd richt Essent Energie haar organisatiein om een dergelijk groot aantal nieuweklanten naar behoren te bedienen. Essent Energiezal hen via verschillende kanalen gaan benaderen.Naast account managers die ingezet wordenin het topsegment, zullen telemarketing, directmail en e-commerce gebruikt gaan worden alsverkoopkanalen.Utility Plus Essent streeft voor het totaleconcern naar waardecreatie. In de marktstrategievan Essent is niet de prijs, maar een hoog kwaliteitsniveauhet voornaamste concurrentiewapen.Het onderscheidend vermogen en de bijbehorenderendementsverbetering moeten liggen in dewaarde die wordt toegevoegd aan het bestaandeproductenpakket. Passend binnen de utility plusstrategie gaat de energiedivisie een pakket commodityplus producten samenstellen waarmee zijde markt klantgericht tegemoet kan treden.Groene Stroom is hiervan een sprekend voorbeeld.20jaarverslag

Klanten die het milieu een goed hart toedragenzien de meerwaarde in van duurzame energie enzijn bereid hiervoor naar Essent over te stappen.Essent wil zich actief profileren als leveranciervan Groene Stroom, met een product dat wordtgeproduceerd door Essent Energie. Essent ismarktleider in duurzame energie. Dit productwordt via het retailbedrijf in eerste instantie aande consument aangeboden. De doelstelling is omhet aantal huishoudens dat Groene Stroomgebruikt uit te breiden van 100.000 nu tot 400.000over drie jaar.Groeimarkten Essent Energie wil zich ookverder ontwikkelen als dienstenleverancier.Momenteel worden verschillende conceptenonderzocht en ontwikkeld. Zo ziet Essent Energiegoede mogelijkheden in de markt voor beheer vanenergie-infrastructuren bij grote industriële klanten.Essent heeft ruime ervaring met deze vormvan dienstverlening. Dit type samenwerkingvindt op brede schaal plaats zowel in het grootindustriëlesegment (chemie) als bij middelgrotebedrijven (tuinbouw). De continuïteit en kwaliteitvan de dienstverlening die Essent Energiehaar klanten hierbij biedt, worden als zeer belangrijkervaren.In de kantorenmarkt is sprake van een sterk versnipperdaanbod van dienstenleveranciers, zoalsschoonmaak, beveiliging en onderhoud. EssentEnergie wil voor dit segment een variant brengenvan het multi utility concept dat Essent introduceertin de consumentenmarkt. In dit geval zietEssent Energie een intermediaire rol voor zichweggelegd bij de inkoop en het management vanverschillende kantoorfacilities. Door gebruik temaken van nieuwe technologie is het mogelijkbeheer en controle van de energie-infrastructuurvoor meerdere locaties op afstand uit te voeren.Dit heeft grote efficiencyvoordelen voor eigenarenvan vastgoedportefeuilles.Handel als hart van de divisie Naastproductie en verkoop zijn de handelsactiviteitenop de APX en andere groothandelsmarkten eenkernactiviteit van Essent Energie. Voor Essent iseen liquide energiemarkt zeer belangrijk in verbandmet het geïnvesteerde vermogen in haarproductieapparaat. In die liquide markt zoektEssent Energie naar de optimale balans tussenverkoop en gebruik van eigen productie en inkopenvan derden. Om de productie nauwkeurig afte stemmen op de vraag zijn kennis van de markt,inzicht in de behoeften van klanten en een visieop de prijsontwikkeling van grondstoffen van hetgrootste belang. Essent Energie heeft daarom zeerbewust haar trading-activiteiten in het centrumvan haar onderneming geplaatst.Warmtekrachtcentrales Door de combinatievan sterk gestegen gasprijzen en voortdurendedaling van de elektriciteitsprijs zijn veelvan Essents warmtekrachtcentrales verliesgevendgeworden in 2000. Aan het eind van 2000 is eenactieplan ontwikkeld om de resultaten van dedecentrale opwekking in warmtekrachtcentralesdrastisch te verbeteren. Essent Energie streeftdaarbij naar een betere controle op de inzet vanwarmtekrachtcentrales. Er wordt gewerkt aan eensysteem waarmee Essent het aanbod vanuit dezekleine centrales kan beïnvloeden. Door een verbeterdecoördinatie kan wellicht worden voorkomendat krachtbronnen die energetisch zeerrendabel zijn met het oog op de uitstoot van CO 2,op grond van economische overwegingenmoeten worden afgestoten.Sluitingen kun-gas en elektriciteit wordtDe levering vannen echter,in ons land zelden onderbrokendoor storingen.gezien deomvang Essent wil in haar distributiegebiedvan dedeze hoge norm vasthoudenverliezen, nietuitgesloten worden.essent2000Waterdiensten zullen een groeiend aandeel vormenin het totale serviceaanbod van EssentEnergie. Met name in het grootzakelijke segmentbieden de levering van industriewater en aanverwantediensten gunstige kansen. Dit past in dedoelstelling van Essent om klanten een samenhangendpakket van producten en diensten aante bieden.Essent Netwerken ResultatenPer 1 januari 2001 is het beheer vande energienetwerken ondergebracht in de nieuwopgerichte Divisie Netwerken. Deze divisie vormtde verbindende schakel tussen de afnemers vanenergie en de overige activiteiten van Essent.21jaarverslag

essent2000De kerntaken van de Divisie Netwerken betreffenhet beheren, onderhouden en waar nodig uitbreidenvan de infrastructuur in de verschillendeleveringsgebieden. Deze activiteiten staan ondertoezicht van de DTe. De uitvoerende werkzaamhedenworden voor een deel uitbesteed. Door eenverstandige regie van onderhoud en bouw kanEssent in de komende jaren besparingen realiseren,die noodzakelijk zijn om de door de DTeverlangde tariefsverlagingen te realiseren. DeDivisie Netwerken opereert gescheiden van deverkoopactiviteiten.Sinds 1999 is in alle regio’s een volledige scheidingtussen levering en distributie doorgevoerd.De eerder in gang gezette reorganisatieprocessenwerden in 2000 voortgezet en enkele nieuwe zijnopgestart. Alle distributieactiviteiten zijnverenigd binnen de Divisie Netwerken. De onderlingerelatie tussen de netwerkbedrijven en deandere groepsmaatschappijen wordt vastgelegd inservice level agreements. Op basis hiervan kunnende netbeheerders een marktconforme dienstverleningaan derden aanbieden. Voor dezediensten heeft de DTe strikte regels opgesteld.Netwerken Ondanks de lage marges dievolgens voorschrift van de DTe werden aangehouden,heeft het Netwerkbedrijf in 2000 eenbevredigend resultaat laten zien. Dit was vooralmogelijk vanwege aanzienlijke efficiencyverbeteringendie de netwerkbedrijven hebbendoorgevoerd. Door natuurlijk verloop en de inzetvan flexibele arbeidskrachten kon het personeelsbestandstructureel worden ingekrompen. In 2000is ook het niveau van de structurele kosten aanmerkelijkverlaagd. Dit werd bereikt door eenverbeterde planning en fasering van de werkzaamheden.De coördinatie van het onderhoudop tal van locaties is door automatisering verbeterd.De samenwerking tussen de netwerkbedrijvenvan de voormalige fusiepartners inHetNoord- en Zuid-Nederland wordt in 2001 geïntensiveerd,met name in de ontwikkeling vanNederlandsedistributienetgeldt alsnieuwe diensten.een van de meestFacilitaire diensten Onder debedrijfszekere in Divisie Netwerken vallen met ingang vande wereld2001 eveneens alle facilitaire dienstendie de overige activiteiten van het concernondersteunen. Een wezenlijkonderdeel van de facilitaire dienstverlening is deondersteuning op het vlak van de personele mobiliteit.De vanzelfsprekendheid waarmee voorheengebruik werd gemaakt van eigen facilitaire dienstenheeft in 2000 plaatsgemaakt voor een zakelijkeafweging. Een aantal ondersteunende takenwordt gedeeltelijk reeds uitbesteed. De competitiemet aanbiedingen van derden heeft de internekostenefficiency van de ondersteunende dienstengestimuleerd.Als gevolg van clustering van activiteiten en eenrationeler beheer van bedrijfsruimten en wagenparkenkonden in 2000 forse kostenreductiesworden behaald. Kennis en competenties binnende verschillende Essent-bedrijven worden gebundeld,wat bijdraagt aan de slagvaardigheid van detotale organisatie. De ondersteunende dienstendienen in de komende jaren te transformeren naareen modern facilitair bedrijf, dat de ambities vande gehele onderneming op doeltreffende wijzehelpt realiseren. OntwikkelingenIn 2001 zullen de netwerkbedrijven hunserviceniveau verder opvoeren. Een perfectfunctionerend netwerkbedrijf is voor Essent hetvisitekaartje naar de klant. De Divisie Netwerkenheeft een aantal streefnormen geformuleerd voorverbetering van de operationele slagvaardigheid.De organisatie wordt zodanig ingericht dat eensnelle response op storingen en andere klachtenis verzekerd, ook nadat de levering is geliberaliseerd.Klachten en specifieke verzoeken vanklanten zullen centraal worden geregistreerd,waarna regionale servicediensten worden belastmet een snelle uitvoering van reparatiewerk.Een maximale klanttevredenheid is in dezecompetitieve markt immers een beslissendefactor bij de creatie van aandeelhouderswaarde.De prestaties worden door een periodieke benchmarkinggetoetst aan die van andere, toonaangevendedienstverleners. In het kader van eenslagvaardige serviceverlening en technischeondersteuning zal ook de relatie met de toeleverendebedrijven en uitvoerende aannemerskritisch worden bekeken.22jaarverslag

“Het is een machtig gevoel om inde spotlights te staan. Zonder Essentzou dat feitelijk onmogelijk zijn.”Henk Faber Manager producten & dienstenbij Essent Netwerken

De netwerkbedrijven van Essent beschikken overuitstekende faciliteiten voor integrale planningen nieuwbouw. Met deze kennis zal Essent ookbuiten de traditionele verzorgingsgebieden meedingennaar opdrachten van ontwikkelaarsen overheden. Met ingang van mei2001 mogen gemeenten via een open aanbestedingopdracht geven voor de bouwDe kracht vanEssent schuiltvan een energie-infrastructuur op groterein hoogwaardige locaties. Omdat daarbij vaak sprake is vannetwerken,investeringen in duurzame energie enwaarin voortdurendwordt overheid concurrentie mogelijk gemaakt openergiebesparende technieken, heeft de rijks-geïnvesteerd bouwlocaties met minimaal vijfhonderd woningen.De vrije aanbesteding op nieuwbouwlocatiesbiedt Essent aantrekkelijke kansen voor de ontwikkelingvan een hoogwaardige infrastructuur.Een goed geoutilleerd netwerk vormt eveneens debasis voor diverse additionele diensten vanandere Essent-bedrijven.essent2000Uit een internationale vergelijking waarbij debetrouwbaarheid van de energiesectoren in deontwikkelde industrielanden is onderzocht, blijktdat Nederland veruit de hoogste bedrijfszekerheidbiedt. De levering van gas en elektriciteit aanbedrijven en particulieren wordt in ons landzelden onderbroken door storingen. Essent wilbinnen haar distributiegebieden deze hoge normintact houden. Dit laat onverlet dat op het vlakvan onderhoud en beheer van de netwerken in dekomende jaren flinke besparingen mogelijk zijndoor een meer gerichte inzet van mensen enmaterialen. Ook ten aanzien van onderhoud envervangingsinvesteringen is een verdere rationaliseringvan de bedrijfsvoering mogelijk, waardoorde structurele kosten van het beheer kunnenworden verlaagd.Essent Kabelcom ResultatenEssent Kabelcom heeft 1,6 miljoen abonneesvoor kabeltelevisie in Noord- en Oost-Nederland,Noord-Brabant en Limburg en is daarmee op ditmoment de tweede aanbieder van kabeltelevisiein Nederland. Essent Kabelcom levert een scalaaan producten dat over het eigen coax- en glasvezelnetwerkwordt aangeboden en verhuurt haartransportcapaciteit aan derden.De producten van Kabelcom behoren tot het kernassortimentdat Essent wil aanbieden in haarretailbedrijf. Castel Media is het multimedia- entelevisieproductiebedrijf van Kabelcom, dat alseen zelfstandige business unit opereert.Evenals andere kabelbedrijven bevindt EssentKabelcom zich in een opstartfase waarbij aanzienlijkeinvesteringen noodzakelijk zijn voor hetopwaarderen van het netwerk en voor de ontwikkelingvan nieuwe producten. Ondanks de terugslagvan het financiële klimaat in de ICT-sectorheeft Essent Kabelcom een zeer goede uitgangspositie,doordat zij beschikt over een fijnmazignetwerk en een breedbandige verbinding met deeindgebruikers (local loop). De inzet op drietypen dienstverlening – de audio- en videodiensten,internet en telefonie – blijkt succesvol.Consumentenmarkt De vraag naarinternetaansluitingen via de kabel is volgensverwachting gestegen. Essent Kabelcom brengtdit product, waarmee de gebruiker over een zeersnelle internetverbinding beschikt, onder hetmerk @Home op de markt. Tegenover hogereomzetten in dit segment staan echter relatief hogeverkoopkosten in het eerste jaar, waardoor hetpositieve effect pas op langere termijn zichtbaarzal zijn.Het huidige klantenbestandbiedt een belangrijke basisvoor de afzet van nieuwediensten, zoals interactievetelevisie, snelle internetverbindingenen internettelefonieDe omzetontwikkeling in de markt van interactievetelevisie is minder voorspoedig geweestdan gepland. De markt voor interactieve televisiestaat nog in de kinderschoenen. In maart 2000 isdeze dienst onder de naam Mr. Zap geïntroduceerd.De consument is nog niet vertrouwd methet concept van interactieve televisie en er is noggeen sprake van een behoefte zoals die er is voormobiele telefonie en internet. Essent Kabelcom24jaarverslag

heeft echter op de lange termijn goede verwachtingenvan dit soort producten.Zakelijke markt In de kleinzakelijkemarkt is Essent Kabelcom gestart met het aanbiedenvan een pakket aan diensten onder denaam Total Connect. Het betreft onder meerbreedbandcapaciteit voor data, internet entelefonie, thuiswerkfaciliteiten en Virtual PrivateNetworking voor bedrijven met meerderevestigingen. Er blijkt veel behoefte te zijn aandit productenpakket getuige de stijgende omzetin dit segment.haar leidende positie in dit segment te behouden,onder meer door het pakket de komende jarenverder uit te breiden.Hiervoor zullensignalen steedsmeer digitaal doorgegevenworden in over een fijnmazigEssent Kabelcom beschiktplaats van analoog. kabelnetwerk dat eenDeze ontwikkeling is uitstekende basis biedtnoodzakelijk om tevoor de ontwikkelingkunnen blijven concurrerenmet andere distributie-internet- envan innovatievekanalen van radio en televisie.telecomdiensten OntwikkelingenEssent Kabelcom ontwikkelt een scala aannieuwe producten voor de consumentenmarkt enkleinzakelijke markt die via de kabel of het glasvezelnetwerkgeleverd kunnen worden. EssentKabelcom streeft naar samenwerking met anderekabelbedrijven om haar productiefunctie enpositie als toeleverancier van het retailbedrijf degewenste schaal te kunnen geven. Het voornemenvan de overheid om het kabelnetwerk toegankelijkte maken voor derden (Open NetworkProvision, ONP) vergroot de kansen voor aanbiedersvan concurrerende diensten. EssentKabelcom concentreert zich dan ook op een snelleintroductie van kabeldiensten en een renderendeexploitatie.Het huidige klantenbestand biedt een belangrijkebasis voor de afzet van nieuwe diensten, zoalsinteractieve televisie, snelle internetverbindingenen internettelefonie. De doelstelling is dat eind2002 ruim 200.000 klanten een abonnementhebben op één van deze diensten. Behalve productenvoor de consumentenmarkt biedt EssentKabelcom een samenhangend pakket zakelijkeproducten voor de kleinzakelijke markt. In dezemarkt wil Essent Kabelcom de komende jarensterk groeien door alert in te spelen op debehoefte van het MKB waarbij zij haar regionaleaanwezigheid goed wil benutten.Radio en televisie De doorgifte van eenbreed pakket van radio- en televisieprogramma’svormt nog altijd het belangrijkste product vanEssent Kabelcom. De onderneming is erop gericht@Home: snel internetOp basis van de @Home dienst biedt EssentKabelcom snelle internettoegang via de kabel.De klant krijgt tegen een vast bedrag per maandeen permanente snelle internetverbinding meteen aantrekkelijk servicepakket. @Home biedtvia haar portal een scala aan aanvullende diensten,zoals nieuws, spelletjes en videoclips.Dat Kabelcom met dit product voldoet aande behoefte blijkt wel uit het feit dat zij metbeperkte reclame-inspanning een uitstekendomzetresultaat wist te realiseren. Eind 2000 washet klantenbestand gegroeid tot circa 50.000.Momenteel wordt via testmarketing onderzochtof een basisproduct waarmee klanten alleen betalenvoor de snelle verbinding een kans heeft in demarkt. Eind 2001 zullen ruim 100.000 aansluitingengerealiseerd zijn voor de een of andere vormvan snel internet.Mr. Zap: interactieve televisieDigitalisering van de infrastructuur biedt ongekendemogelijkheden. Nu al biedt EssentKabelcom nieuwe interactieve diensten via detelevisie aan onder de merknaam Mr. Zap.Klanten krijgen daarmee de beschikking over eengroter aantal televisiekanalen dan via hun kabelabonnement.Bovendien kunnen ze films bestellen,videogames spelen en muziek beluisteren vancd-kwaliteit. Via de settop box die bij Mr. Zapwordt geleverd, wordt het analoge televisietoestelgeschikt gemaakt voor de ontvangst van hetdigitale signaal. Daardoor is Essent Kabelcom instaat om voortdurend nieuwe toepassingen toete voegen. Ondanks de nog aarzelende houdingessent200025jaarverslag

van de consument verwacht Essent Kabelcom opde langere termijn veel van dit nieuwe product.Inspelend op kritische reacties uit de markt wordtde productformule momenteel nauwkeurigerafgestemd op de vraag van de klant, waardoorMr. Zap naar verwachting breder geaccepteerd zalworden.Twinner: telefonie + internet In 2000heeft Essent Kabelcom telefonie via de kabelgeïntroduceerd in de consumentenmarkt. Met hetproduct Twinner biedt Essent Kabelcom de klanttwee lijnen: één voor telefonie en één voor (dialup)internet. Er blijkt duidelijk behoefte te zijnaan een alternatieve vorm van telefonie zoalsdie wordt geboden door bijvoorbeeld KPN.De internettechnologie biedt ook aantrekkelijkekansen voor nieuwe telecomdiensten. Klanten dietoegang hebben tot internet via de kabel kunnenmet hulp van een eenvoudige applicatie ook viade kabel telefoneren.De doelstelling is om in het eigen marktgebied20% – 30% marktaandeel te behalen, waarbijklanten de dienstverlening als superieur kwalificeren.Essent Kabelcom bereidt momenteel haarorganisatie voor op deze massale toeloopvan klanten. Daarbij is het vanMet nieuwe technologielevert Essentgroot belang dat de organisatie heteen belangrijketempo kan bijhouden zodat de servicegraadop een hoog niveau blijft. Het afgelo-bijdrage aande verwerking pen jaar is dan ook veel energie gestoken in hetvan afval tot opzetten van een klantinformatie- en rekeningsysteemdat de nieuwe activiteiten kan onder-GroeneStroomsteunen.Essent Milieu ResultatenEssent Milieu richt zich op afvalinzamelingvoor het bedrijfsleven en gemeentelijke overhedenalsmede recycling en eindverwerking vanafval (verbranden, storten, composteren). Viamanagementcontracten met gemeenten wordeninitiatieven ontwikkeld voor een efficiënte enmilieuverantwoorde inzameling van afval. In dekomende jaren zal het accent worden gelegd opproducten die voor hergebruik op de marktkunnen worden gebracht.Acquisities Essent Milieu maakte in 2000een gunstige omzetontwikkeling door. Met namede verbrandingsinstallatie te Wijster droeg bij aande volumegroei. De divisie heeft op grote schaalactiviteiten geacquireerd, waardoor de positie vanEssent Milieu als integrale speler op de afvalmarktwerd versterkt. Met het oog op toekomstigeliberalisering van de afvalmarkt in 2005 is hetvan belang dat Essent Milieu over voldoendeinstroom van afval blijft beschikken. Afgelopenjaar is overeengekomen de activiteiten inInzameling & Logistiek onder te brengen bij deVan Gansewinkel Groep te Soerendonk.Tegelijkertijd breidde Essent Milieu haar belangin deze strategische partner uit van 25% naar45%. Hierdoor is het marktgebied van EssentMilieu voor afvalinzameling indirect aanzienlijkvergroot. Essent Milieu krijgt bovendien het eersterecht om afval van Van Gansewinkel tegenmarktprijzen af te nemen en heeft daardoor deinstroom van voldoende afval voor de toekomstveiliggesteld.Castel Media Castel Media heeft een goedereputatie opgebouwd in het ontwikkelen vanbreedband portals voor internettoegang. Nusnelle verbindingen over verschillende typeninfrastructuren in hoog tempo operationeel worden,neemt de vraag naar dynamische websitestoe. Castel Media heeft reeds grote ervaring metaudiovisuele producties voor landelijke en regionaletelevisie. Deze competenties zijn uitstekendinzetbaar in de wereld van snel internet.Verwacht wordt dat de activiteiten van CastelMedia zullen vervijfvoudigen de komende jaren.In recycling wist Essent Milieu haar positie teversterken door de overname van de recyclingactiviteitenvan Bowie Beheer. Het betreft hergebruikvan bouw- en sloopafval, bedrijfsafval enafvalhout dat wordt verwerkt tot nieuwe grondstoffen.Een andere acquisitie betrof de overnamevan twee stortplaatsen in Noord-Brabant, te wetenC.A. Spinder (Tilburg) en de Kragge (Bergen opZoom). Tevens zijn de commerciële taken van hetafvalinzamelingbedrijf Circulus overgenomen.Voor het verkrijgen van bouw- en sloopafvalworden nieuwe innamepunten in heel Nederlandingericht en verwacht Essent Milieu een goedemarktpositie te kunnen verwerven.26jaarverslag

Managementcontracten Via managementcontractenmet gemeentelijke overhedenworden activiteiten naar de consument ontplooid.Het afgelopen jaar werd een overeenkomst geslotenmet de gemeenten Apeldoorn en Deventerwaarin het management van de publieke takenvan afvalinzamelbedrijf Circulus werd overgenomendoor Essent Milieu. Van Gansewinkel gaat deactiviteiten uitvoeren.Desinvestering Behalve investeringenwas er in het afgelopen jaar ook sprake van desinvesteringen.De sector Inzameling & Logistiekis verkocht en het belang in AfvalverbrandingZuid-Nederland (AZN) werd teruggebracht naar49,9%. De Brabantse Ontwikkelingsmaatschappijheeft de overige aandelen gekocht.Essent maakt zich sterk voor duurzamemarkt energie en hergebruik van afvalstoffenwordtbelemmerddoor tegenstrijdigeuitgangspunten in het LandelijkAfvalbeheersplan, in provinciaal en gemeentelijkbeleid en in richtlijnen van de Europese Unie. Zolang in verschillende landen met uiteenlopendedefinities wordt gewerkt is de mogelijkheid voorgrensoverschrijdende activiteiten in afvalverwerkingbeperkt.Utility Plus Essent Milieu is actief in dezakelijke markt met de marketing en verkoopvan diensten op het gebied van afvalmanagement.Het gaat hier om inzameling en logistieke dienstendie onder de naam Van Gansewinkel wordenuitgevoerd.Brand ATF De brand bij ATF te Drachtendie vorig jaar in mei plaatsvond, heeft veel overlastveroorzaakt voor de omringende agrarischebedrijven. Vanwege het gevaar van uitstoot vangevaarlijke stoffen moesten de boeren hun vee opstal houden. ATF heeft de schade aan deze bedrijvenin de meeste gevallen naar tevredenheidkunnen afhandelen. Uit nader onderzoek dat deprovincie Friesland heeft laten uitvoeren blijktdat er wellicht sprake is van enige verhoging vanhet niveau van gevaarlijke stoffen rondom delocatie ATF. De waarden die zijn gemeten wijzenechter niet op gevaar voor de volksgezondheid.ATF heeft een vergunning aangevraagd voor herbouwvan de opslaghal op basis van een geheelnieuw ontwerp met verscherpte veiligheidseisen.Over het nieuwe ontwerp is intensief overlegdmet de gemeente, provincie en de landelijkebrandweerkoepel. OntwikkelingenEssent Milieu baseert haar beleid op dehuidige regelgeving en afspraken met de overheid.Essent Milieu ondersteunt het overheidsbeleidom het moratorium op verbrandingsinstallatiesen stortplaatsen te handhaven. Zij stelt zichop het standpunt dat de continuïteit van ditbeleid noodzakelijk is om afvalbedrijven tebewegen tot investeringen in milieuvriendelijkerecycling van afval. De ontwikkeling van deze27Secundaire brandstoffen/secundairebouwstoffen Essent Milieu wil haar sterkepositie in eindverwerking nu verder benuttendoor zich in plaats van afvalverwerker te positionerenals commerciële onderneming: inkopervan grondstoffen en leverancier van duurzameproducten, zoals bouwstoffen, energie, (elektriciteit+ gas), compost en brandstoffen. EssentMilieu wil uitgroeien tot de belangrijkste leveranciervan deze secundaire brandstoffen inNederland. Deze ontwikkeling ligt eveneens inlijn met de afspraken die gemaakt zijn met deoverheid. De energieproducenten zijn met deoverheid overeengekomen dat 17% brandstoffenvoor energieopwekking in 2020 uit milieuvriendelijkebrandstoffen zullen bestaan. Essent Milieuheeft in overleg met de Nederlandse overheidgepleit voor een verruiming van de definitie vanbrandbaar afval, waardoor de Nederlandse regelsstroken met de normen die elders in Europa vankracht zijn. Door sterker te kijken naar de nuttigetoepassing ontstaan nieuwe bronnen voor deproductie van secundaire brandstoffen.Via managementcontractenmetMerkenbeleid In de komende jaren zalde organisatie worden gekanteld van een gemeentenproductgerichte naar een op de markt georiënteerdestructuur. Essent Milieu heeft vier Essent Milieuontwikkeltproductgroepen gedefinieerd die zij via eigen initiatieven voorverkoopmaatschappijen onder eigen merknaamop de markt gaat brengen. Het betreft en milieuverant-een efficiëntewoorde inzamelingvanjaarverslagafvalessent2000

“Mijn werk bij de chemischafvalinzameling van Essent Milieuis niet altijd even fris. Toch ben ik blijdat ik een steentje kan bijdragen aan eenschoner milieu.”Rachid Quald Chaib Medewerker chemisch afvalinzamelingbij Essent Milieu

de hiervoor genoemde secundaire brandstoffen,die worden benut voor energieopwekking. Hierligt een sterke verbinding met Essent Energie dieeen grote afnemer is van secundaire brandstoffenpassend in het ‘waste to energy’ concept. Compostzal worden verkocht door Conviro die hiermeereeds actief is op de markt voor grootverbruikers.Insulinde gaat secundaire bouwstoffen op demarkt brengen, bijvoorbeeld ten behoeve van decementindustrie. Secundaire grondstoffen zulleneveneens onder eigen merknaam worden verkocht.Essent Milieu ziet goede exportmogelijkhedenvoor dit productenpakket. Zij heeft reedsactiviteiten opgestart in Duitsland en Zweden.heeft zich ontwikkeld tot geïntegreerde dienstverleneren sluit daarmee goed aan bij de utilityplus diensten die Essent in Nederland ontwikkeltvoor de zakelijke markt. Ook qua positionering enklantenbasis sluiten Stadtwerke Bremen enStadtwerke Bielefeld goed aan bij de strategie vanEssent. De Duitse markt is voor Essent een interessantetestmarkt voor uiteenlopende vormenvan commerciële dienstverlening. Essent heefteen eigen verkoopkantoor in Düsseldorf. Dezevestiging heeft middelgrote ondernemingen alsklant die reeds gebruikmaken van de geliberaliseerdedistributie. Tot nu toe levert Essent aandeze klantenkring uitsluitend elektriciteit.Essent Internationaal ResultatenEssent heeft haar Duitse activiteiten ondergebrachtin een aparte divisie: Essent Internationaal.Door de overname van Stadtwerke BremenAG (Swb) werd begin 2000 een belangrijk bruggenhoofdop de Duitse markt verworven. Met eenbelang van 51% beschikt Essent over de zeggenschapin deze veelzijdige dienstverlener. Swb isproducent en distributeur van energie en heeftdaarnaast omvangrijke activiteiten op de terreinentelecom, drinkwaterwinning, industriewateren afvalverwerking. Daarnaast is Swb gespecialiseerdin waterzuivering, rioolwaterzuivering enfaciliteiten op het terrein van vastgoed. De ondernemingtelt 4.400 medewerkers en een klantenbestandvan 290.000 consumenten en circa30.000 zakelijke klanten. Swb bedient daarnaast1.100 grotere industriële klanten. In 2000 realiseerdeSwb een omzet van EUR 827 miljoen.De onderneming heeft in 2000 een belangrijkepersoneelsreductie doorgevoerd, waardoor dewinstgevendheid van de diverse activiteiten inde komende jaren belangrijk zal toenemen.In 2000 is door Stadtwerke Bremen op haar beurteen bod gedaan op 49,9% van de aandelen inStadtwerke Bielefeld. Dit stedelijke energiebedrijfkent een hoogwaardig dienstenprofiel en rekenteen groot aantal industriële ondernemingen totzijn klantenkring. Gelet op het profiel van beidebedrijven verwacht Essent voordelen te behalendoor kennisuitwisseling, met name op het vlakvan utility plus services. Stadtwerke Bremen AG OntwikkelingenDe Divisie Essent Internationaalwil zich ook in de Duitse markt positionerenals retailer voor de consumentenproductenen aanbieder van sector is sterkDe Duitse energie-utility plus diensten voor de zakelijke versnipperd en biedtmarkt. De divisie zal het commercieel Essent aantrekkelijkebeleid en de strategie van Essent in Duitslandcoördineren en de ontwikkeling en vergrotingkansen voor schaal-toepassing van attractieve servicepakkettenvoor Duitse klantengroepen versnellen.Hierbij wordt voortgebouwd op de naamsbekendheidvan de bedrijven waarin Essentparticipeert. Daarnaast is een merkontwikkelinggewenst voor het pluspakket om de vraagpotentieop de Duitse markt optimaal te benutten.De commerciële ervaringen in Nederlandzijn van belang, maar de serviceconcepten zullenmoeten worden aangepast aan specifiek Duitsemarktomstandigheden.De Duitse markt is sterk in beweging, wat kansenschept maar ook risico’s oplevert voor Essent.Door de fusies RWE-VEW en VEBA-VIAG (vormingvan E.on) zijn er zeer sterke spelers op deDuitse markt ontstaan die een bedreiging kunnenvormen voor andere partijen in de markt. De tweegrote combinaties concentreren zich met name opproductie en handel. Hun belangen in de segmentenretail en kleinzakelijk verbruik zijn beperkt,al participeren zij in vele regionale en stedelijkeenergiebedrijven. De strategie van Essent is complementairte worden aan de positie van de groteDuitse spelers.29jaarverslag

In het nieuwe arbeidsvoorwaardenpakketligt het accentAfgezien van dezeop flexibiliteit, individualiseringconcentraties isen marktconformiteitde Duitseenergiemarktnog zeer versnipperd.De feitelijke distributie was eind 2000 nogverspreid over enkele honderden regionale bedrijvenen Stadtwerke. Veel regionale overheden zijnvan plan om hun belangen af te stoten of hebbenprivatisering van de distributiebedrijven in ganggezet. Essent ziet dan ook kansen om een grootaantal deelnemingen te verwerven. Zo kan degroeidoelstelling van Essent worden gerealiseerden tegelijk een substantieel belang in de groteDuitse markt worden opgebouwd. Een dergelijkepositie schept de mogelijkheid om allianties aante gaan met vergelijkbare partijen en zo tegenwichtte bieden aan de dominante positie van degrootste spelers.essent2000Personeel en organisatie In 2000 heeft de Raad van Bestuur met deCentrale Ondernemingsraad en vakorganisatiesovereenstemming bereikt over een sociaal plan,dat onder meer voorziet in een geleidelijkevermindering van het aantal medewerkers vianatuurlijk verloop en seniorenregelingen. Verderis afgesproken dat personeel breder zal wordeningezet zodat incidentele capaciteitsproblemenflexibel kunnen worden opgevangen. Van personeelsledenin ondersteunende functies wordtverwacht dat ze in een groter verzorgingsgebiedinzetbaar zijn.Het sociaal plan maakt tevens de weg vrij vooreen geleidelijke integratie van arbeidsvoorwaardenvan de verschillende rechtsvoorgangers vanEssent. Dit proces is in 2000 in gang gezet. Inzetdaarbij was het formuleren van een modern enmarktconform arbeidsvoorwaardenpakket voorHet sociaalnieuw personeel. Het streven is om de onderhandelingenmet de bonden en de onderne-plan legt debasis voor een mingsraden in de eerste helft van 2001 af temodern enronden. In het nieuwe arbeidsvoorwaardenpakketstaan flexibiliteit, individualiseringmarktconformarbeidsvoorwaardenpakketvooreveneens bijdragen aan de cultuur-en marktconformiteit voorop. Dit zalnieuw personeelomslag die in de organisatie wordtnagestreefd.Het sociaal plan voorziet in een scala van instrumentenom de gevolgen op te vangen van destroomlijning van de organisatie en de integratievan diensten. Tevens is een zorgvuldige plaatsingsprocedureomschreven voor eigen medewerkersdie van functie moeten veranderen.Met de bonden is een werkgarantie overeengekomen.Het interne mobiliteitsbureau draagtzorg voor herplaatsing van boventallige medewerkersbinnen of buiten de organisatie.Het verloop in het personeelsbestand was evenalsin voorgaande jaren gering. Ondanks de relatievekrapte op de arbeidsmarkt heeft Essent relatiefweinig problemen met het werven van nieuwpersoneel. De onderneming heeft een gunstigimago onder werkzoekenden.Honderden medewerkers van Essent namen in2000 deel aan cursussen in het kader van omenbijscholing. Het betreft vooral medewerkersuit technische en ondersteunende diensten, diekunnen worden ingezet in serviceverlenendefuncties, zoals bij de regionale call centers.In 2000 werd voor jongere medewerkers diewillen doorgroeien binnen de organisatie hetjong-talentprogramma ontwikkeld.Daarnaast is een management developmentprogramma gestart voor hooggekwalificeerdemedewerkers.In de loop van 2001 zal in alle Essent-bedrijveneen nieuw, uniform personeels- en salarissysteemin gebruik worden genomen. De samenvoegingvan de bedrijfsonderdelen binnen Essent verlooptgunstig, ondanks de soms uiteenlopende bedrijfsculturen.In 2001 wordt voorrang gegeven aan deontwikkeling van de organisatie in de afzonderlijkedivisies. De Centrale Ondernemingsraadwordt nauw betrokken bij de verdere structureringvan de organisatie en de medezeggenschapop divisieniveau.Als multi-utility onderneming heeft Essent eenunieke positie in de energiesector. Essent participeertdaardoor ook in verschillende sector-cao’svan de Werkgeversvereniging Energie- en Nutsbedrijven(WENb). Als grote speler in de sectoris Essent vertegenwoordigd in diverse werkgeversdelegatiesvan de WENb en als zodanigbetrokken bij de vaststelling van de cao’s voor30jaarverslag

de sectoren Telecom, Afval & Milieu, Productie ende sector-cao Distributie.Milieubeleid Essent onderschrijft haar maatschappelijkeverantwoordelijkheid voor een schoner milieu.Essent geeft hieraan op verschillende maniereninvulling. Essent is momenteel marktleider alshet gaat om productie en verkoop van duurzameenergie, die zij onder haar eigen merknaamGroene Stroom verkoopt. Bijna de helft vanhet opgestelde duurzame energievermogen inNederland wordt beheerd door Essent. De doelstellingis om de omzet in Groene Stroom dekomende jaren te verviervoudigen en ook deproductiecapaciteit in die mate te vergroten.Daarbij wordt gedacht aan energieopwekkingdoor gebruik te maken van windenergie, zonneenergie,biogas en biomassa.Essent Milieu speelt hierbij een belangrijke rol alsleverancier van biogas en biomassa waarmeeenergie kan worden opgewekt passend in Essents‘waste to energy’ concept. Essent voorziet reeds250.000 huishoudens van Groene Stroom ofstroom die is opgewekt via afvalverwerking.Investeren in duurzame energie In hetafgelopen jaar heeft Essent gerichte investeringengedaan in de uitbreiding van duurzame productiecapaciteit.Met de vervanging van kolen en gas alsgrondstof levert Essent een bijdrage aan de Kyotodoelstellingom in 2020 10% van de energie opduurzame wijze op te wekken. Deze doelstellingvloeit voort uit afspraken die werden gemaakttijdens de internationale klimaatconferentie inKyoto. In de centrales van Geertruidenberg enCuijk wordt inmiddels energie opgewekt methout in plaats van kolen. Hout wordt aangemerktals een kortcyclische brandstof, waarmee op termijneen belangrijke reductie in de uitstoot vanCO 2 kan worden gerealiseerd. In Geertruidenbergwordt 150.000 ton sloop- en afvalhout vergast,wat overeenkomt met ruwweg de helft van hetaanbod op de Nederlandse markt. Cuijk is degrootste houtverbrandingscentrale in Europa enverwerkt schoon hout. De CO 2-reductie van beidecentrales bedraagt samen 270 kiloton per jaar.In november 2000 werd een zonnecentrale ingebruik genomen in Annen ten behoeve vande energievoorzieningvanWaterleidingmaatschappijexportkansen voor produc-Essent Milieu ziet gunstigeDrenthe. Ruim tien ten uit de recycling vanprocent van de energiewordt opgewekt Nieuwe activiteitenbouwafvalcompostering.met behulp van deze op dit vlak wordenzonnecentrale.ontplooid in DuitslandHierdoor wordt jaarlijks en Zweden30.000 m 3 gas bespaard.In de loop van 2001 wordenwindmolenparken in Noordoost-Groningen,Flevoland en Costa Rica ingebruik genomen.MAP-doelstelling Essent en haar rechtsvoorgangershebben sinds 1991 actief gewerkt aanhet MilieuActiePlan (MAP). De energiebedrijvenen de overheid hebben zich destijds vastgelegd opeen gezamenlijke reductie van de uitstoot vanCO 2, oplopend tot 17.000 kiloton (kton) op jaarbasisin 2000 (vergeleken met het niveau van1991.) Het MAP, gefinancierd met toeslagen opde energielevering, is per 31 december 2000 beëindigd.In 2000 benutte Essent EUR 20,4 miljoenvoor de uitvoering van het MAP. Daarnaast zijnvoor een vergelijkbaar bedrag projecten in uitvoeringdie ook na het verslagjaar worden voortgezet.De totale MAP-doelstelling voor Essent bedroeg6.308 kton CO 2; dat is 37% van de totale doelstellingvan de energiesector. Inclusief het laatsteMAP-jaar 2000 heeft Essent deze norm ruimschootsgehaald en werd een CO 2-reductie gerealiseerdvan 6.537 kton (104% van de doelstelling).Onderstaande tabel vermeldt de resultaten vanhet MAP van 1991 tot en met 2000.Met name het resultaat bij huishoudens kwamver boven de doelstelling als gevolg van subsidiemaatregelenvoor isolatie en de hoogrendementsketelsin de afgelopen tien jaar.Het overgrote deel van de besparingen is danook verkregen door de toepassing van isolatiematerialen.Over de gehele periode werden ca.4.600 zonneboilers geplaatst in aangesloten huishoudens.De doelstelling uit het eerder geslotenessent200031jaarverslag

convenant met de ministeries van EconomischeZaken en Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordeningen Milieubeheer is echter nog niet gerealiseerd.Deze actie zal dan ook na het aflopen van de MAPworden voortgezet.In de zakelijke markt bleef het resultaat,Essent neemtbehalve bij verwarming en isolatie en verlichting,achter bij de prognose.verantwoordelijkheidvoor eenDesondanks kreeg in 2000 een aantal activiteitenbijzondere aandacht. Zo heeft Essentschoner milieu,en investeerde samen met Eindhoven Airport een projectin 2000 fors gestart voor warmteterugwinning uit het platformvan het vliegveld voor levering aan eenin nieuweproductiecapaciteitIn Zwolle werd in het verslagjaar de NOVEMnaastgelegen Vinex-woningbouwlocatie.voorEnergy Award uitgereikt voor een project waarinduurzame Essent, de Gemeente Zwolle en het bedrijfenergieWärtsila samenwerkten in hergebruik vanwarmte. Opgewekte warmte van proefstandenvoor dieselmotoren wordt nu benut voor verwarmingvan kantoorgebouwen op het bedrijventerreinHanzeland. Dit levert een besparing opvan 1.500 ton CO 2 per jaar. Zwolle kent daarnaastop het bedrijventerrein Hessenpoort een grootschaligproject op het gebied van duurzamewarmte-koudelevering. Met 1800 m 2 zonnepanelenwordt in Annen in Drenthe per jaar150.000 kWh Groene stroom opgewekt.Per 1 maart 2000 heeft het Essent Energiebesparingsfondsvanwege groot succes zijnactiviteiten beëindigd, toen het maximale kredietbudgetwas aangesproken. In de afgelopen jarenheeft het fonds zo’n EUR 23 miljoen aan kredietenverstrekt waarmee het bedrijfsleven energiebesparendemaatregelen heeft kunnen financieren.Essent heeft zelf een substantiële bijdrage geleverdaan het terugdringen van de CO 2-uitstootdoor de ingebruikname van de bio-energiecentralein Cuijk. Hier wordt door houtverbrandingGroene Stroom opgewekt voor 60.000 huishoudens.De realisatie van een houtvergassingsinstallatiebij de Amercentrale in Geertruidenberglevert een jaarlijkse reductie op van 170.000 tonCO 2-emissie.essent2000Inkomsten uit toeslagen volgens MAPin 2000 (in EUR)huishoudenszakelijkemarkttotaalelektriciteit3.168.3504.456.0167.624.366gas4.865.1172.267.9597.133.076warmte49.08714.66263.749totaal8.082.5546.738.63714.821.191Het in de jaarrekening opgenomen bedrag aan toevoegingen omvat zowel de inkomsten uit toeslagen als rentedotaties en specifiekeinkomsten ter dekking van de uitgaven voor de publieke taak.Resultaten MAP Essent per doelgroep1991 tot en met 2000 (kton CO 2)resultaat1999resultaat2000resultaat1991-2000doelstelling1991-2000percentagegerealiseerdhuishoudens416691.227829148%zakelijke markt (utiliteit + industrie)2531808121.20168%warmtemarkt2722.2282.120105%nieuwe technologie41734241582%duurzame energie2535091.9281.743111%totaal9537776.5376.308104%32jaarverslag

“De wereld van Essent Kabelcom is flitsenden snel. Ik zit als product manager dicht optechnologische vernieuwingen waarmee onzeklanten hun voordeel kunnen doen.”Jeroen Slaghekke Product managerbij Essent Kabelcom

Keurmerk Aangezien de verbruiker nietkan controleren of duurzame energie voldoet aande productienormen, heeft Essent samen met hetWereldnatuurfonds een garantiesysteem ontwikkeld.Daarbij zijn twee factoren van belang:volume en productiemethode. Essent garandeertdat zij niet meer Groene Stroom levert dan zijproduceert. Essent garandeert dat Groene Stroomvan Essent 100% duurzaam geproduceerd wordt.Het Wereldnatuurfonds controleert of Essent aandeze twee criteria voldoet.Overheidsbeleid Om klanten te stimulerenom duurzame energie te gaan gebruiken isEssent een sterk voorstander van stimuleringsmaatregelenvan de overheid. Hierbij valt tedenken aan vrijstelling van ecotax of anderemilieubelastingen. Om producenten te bewegenhun energetisch voordelige doch economischonrendabele warmtekrachtcentrales in te zettenzijn eveneens prikkels nodig van overheidswege.noodzaak tot herstructurering van de energiesectorvan de Groep. Een en ander leidde in 1999 toteen – per saldo – bijzondere bate van ruim EUR444 miljoen.In 2000 bedroegen de bijzondere batenEUR 40 miljoen. Het betreft hier met name deopbrengst verkregen uit het afsluiten van eencross border lease-overeenkomst met betrekkingtot een aantal gasnetwerken.De netto-omzet van Essent steeg met 32%, medeonder invloed van de doorwerking van de sterkgestegen olieprijs in de prijzen voor gas en elektriciteit.De gemiddelde volumegroei in 2000bedroeg een meer bescheiden 24% in elektriciteiten 15% in gas. Hiervan had ca. 1% respectievelijk2% betrekking op het netto-effect van acquisitiesen desinvesteringen. Derhalve bedroeg de autonomegroei 23% voor elektriciteit en 13%voor gas.essent2000Financieel verslagOverzicht van omzeten resultatenEssent heeft in het jaar 2000 haar winstgroeidoelstellingruimschoots gehaald: de brutowinstper aandeel – vóór buitengewone posten –vertoonde een stijging van ruim 21% ten opzichtevan 1999. Het nettoresultaat van de groep, inclusiefbuitengewone posten, kwam uit opEUR 369 miljoen. Dat is beduidend lager dan denettowinst in 1999 van bijna EUR 717 miljoen.In het nettoresultaat van 1999 was echter eenomvangrijke bijzondere bate begrepen: de boekwinstop de verkoop van het 50%-belang inNV EPON aan Electrabel en ING.Daartegenover stond dat in 1999 een voorzieningis gecreëerd ter dekking van verplichtingen,die voortvloeien uit deHet bedrijfsresultaat van de Groep steeg met 10%tot EUR 465 miljoen. Vooral de energieactiviteitenvan Essent droegen bij aan de resultaatsverbeteringen.De handelsactiviteiten, waarin de ondernemingeen sterke positie heeft opgebouwd, zorgdenvoor een positieve invloed op de brutomarge.Daarnaast werden efficiencyvoordelen gerealiseerddoor de voortgaande integratie van activiteitenvan de voormalige fusiepartners.Bij de divisies Kabelcom en Milieu vielen debedrijfsresultaten in 2000 enigszins lager uit.Bij de kabelactiviteiten was dit vooral het gevolgvan versnelde afschrijvingen vanwege het uitgebreideinvesteringsprogramma om de netwerkengeschikt te maken voor twee-wegverkeer. Ook dehogere marketingkosten die samenhingen met deintroductie van nieuwe diensten op de kabeldrukten het bedrijfsresultaat van de DivisieKabelcom.Essent is een sterk voorstandervan stimuleringsmaatregelenvan de overheidHet negatieve saldo van financiële baten en lasten(EUR 131 miljoen) lag bijna 14% lager dan in hetvoorgaande jaar. Deze gunstige ontwikkelingwerd enerzijds veroorzaakt door de wederomhoge cashflow uit operationele activiteiten enanderzijds door de ontvangst van de opbrengstvan het verkochte belang in EPON.34jaarverslag

Met de overname vanDe resultaatsverbeteringenleiddentot een duidelijkStadtwerke Bremen AG (Swb)heeft Essent een belangrijkbruggenhoofd verworvenen Energy Systems (Zuid) gestartmet de bouw van een houtvergassingsinstallatieophogere rentabiliteit ophet gemiddeld geïnvesteerdop de Duitse markthet terrein van de Amercentralein Geertruidenberg,vermogen, dat overdie in oktober 2001 in gebruik genomen wordt.2000 10,2% bedroeg (tegen9,5% in 1999). De rentabiliteitop het gemiddeld eigen vermogen kwam uit op16,3% (tegen 14,2% in 1999). Bij de berekeningvan de rentabiliteitscijfers zijn de buitengewone Acquisities endesinvesteringenIn juni 2000 hebben Essent en de stad Bremenposten buiten beschouwing gelaten.overeenstemming bereikt over de verwerving van Kasstroom en investeringenDe kasstroom behoort tot de belangrijksteeen controlerend belang (51%) door Essent inStadtwerke Bremen AG (Swb). Essent verkrijgt ditbelang door enerzijds 87.166 aandelen (41,5%)over te nemen van de Bremer Versorgungs- undsturingsvariabelen van Essent. In toenemendemate wordt aandacht besteed aan het optimaliserenvan de in vaste activa en werkkapitaal vastgelegdemiddelen. Investeringen dienen waardeaan de onderneming toe te voegen. Per activiteitgelden specifieke WACC’s (Weighted AverageCost of Capital) waarbij rekening wordt gehoudenmet het risicoprofiel, de rentevoet en het vantoepassing zijnde vennootschapsbelastingtarief.Verkehrsgesellschaft mbH (BVV). Daarnaast zalEssent een aandelenemissie volledig onderschrijven,waardoor haar belang op 51% uitkomt.Alhoewel de aandelenemissie eerst in 2001 zalplaatsvinden, is Essent reeds gerechtigd tot 51%van het 2000-resultaat van Stadtwerke Bremen.De Swb-groep realiseerde in 2000 een omzet vanruim EUR 827 miljoen en een bedrijfsresultaatvan EUR 147 miljoen.In 2000 is de kasstroom uit bedrijfsactiviteitenessent2000uitgekomen op bijna EUR 1,0 miljard.In de jaarrekening 2000 van Essent is een belangvan 41% in Stadtwerke Bremen opgenomen onderNa aftrek van per saldo financiële lasten tenbedrage van EUR 131 miljoen en rekeninghoudende met de resultaten uit niet-geconsolideerdedeelnemingen, het belang van derdenin groepsmaatschappijen en de vennootschapsbelastingde financiële vaste activa, terwijl het aandeel inhet resultaat (51%) in de verlies-en-winstrekeningonder resultaat uit deelnemingen wordt getoond.In 2000 is door Stadtwerke Bremen AG een aanbodgedaan om een 49,9%-belang inresulteert een kasstroom uit operatio-nele activiteiten van ruim EUR 0,9 miljard (1999:Stadtwerke Bielefeld te verwerven.In juli 2000 kondigdeHet onderhoud van denetwerken en de vervangingsinvesteringenEUR 0,7 miljard).De uitgaven ten behoeve van investeringen inmateriële en immateriële vaste activa bedroegenin totaal EUR 483 miljoen, een stijging tenopzichte van 1999 van 9%. In het verslagjaar werdEssent deverwervingvan een50,1%-meerderheidsbelangzullen bedrijfsmatigerworden aangestuurd. De structurelekosten kunnen zo worden verlaagd, watook in het voordeel is van de afnemersmet name geïnvesteerd in de netwerkinfrastructuurvan Essent. Zo investeerde Essent Kabelcomin de verdere verglazing van haar kabelnetwerken,terwijl in opdracht van de diverse netbeheerderseen totaalbedrag van EUR 145 miljoen werdbesteed aan investeringen in de uitbreiding c.q.vervanging van elektriciteits-, gas- en warmtedistributienetwerken.In 2000 werd eveneens forsgeïnvesteerd in de uitbreiding van de productiecapaciteitaan in NutsbedrijvenMaastricht. In november 2000 werden de aandelen– met terugwerkende kracht tot 1 januari2000 – door de gemeente Maastricht overgedragen.Op 31 december 2000 breidde Essent haarbelang in Nutsbedrijven Maastricht uit tot 57,2%.Afgesproken is dat Essent in de komende vijfjaren telkens haar belang op 31 december met7,1% zal vergroten.van duurzame energie. Zo is doorEPZ35jaarverslag

Op 31 december 2006 zal Essent de volledigeeigendom hebben verworven.Eveneens in juli 2000 werd overeenstemmingbereikt met Delta Nutsbedrijven overde ontvlechting van de belangen vanEssent en Delta in deEssent Internationaal Energieproductiemaatschappij Zuidwil zich in de Duitse Nederland (EPZ). De afspraak komt eropmarkt positioneren neer dat Essent de elektriciteitsproductieactiviteitenvan EPZ in Noord-Brabant enmet een breedpakket vanLimburg volledig in haar bezit verkrijgt, terwijlde Zeeuwse centrales – de kernenergiecen-consumentenproductenen trale en de kolengestookte eenheid in Borssele –utility plusworden ondergebracht in een joint venturedienstenwaarin beide partijen een 50%-belang behouden.gericht opDe joint venture levert de door haar geproduceerdeelektriciteit op basis van langetermijncon-de zakelijkemarkttracten aan haar beide aandeelhouders. Aangeziendeze transacties, waarvoor gebruik zal wordengemaakt van een juridische splitsing, op balansdatumnog niet waren voltooid, is in de geconsolideerdebalans van Essent nog rekening gehoudenmet het minderheidsbelang van DeltaNutsbedrijven (33,3%). In de resultatenrekeningessentis echter uitgegaan van de economische inwerkingtredingvan afspraken over ontvlechting per20001 september 2000.In december 2000 realiseerde Essent Milieu eenaantal transacties. Allereerst werd het belang inde Van Gansewinkel Groep (VGG), actief in deinzameling, verwerking en recycling van afval,uitgebreid van 25% tot 45%. Tevens werd de aanzetgegeven een aantal bedrijven uit de businessunit Inzameling & Logistiek van Essent Milieuover te dragen aan de Van Gansewinkel Groep.Deze relatief kleine bedrijven passen beter bij deuitgebreide inzamelingsactiviteiten van VGG.Verder wordt de op een aantal werkgebieden reedsbestaande samenwerking tussen Essent Milieu enVGG verder geïntensiveerd. Eveneens in 2000werd de overname van de stortplaats De Spinderin Tilburg voltooid. Essent Milieu wordt eigenaarvan de stortplaats, het op- en overslagstation ende stortgasinstallatie. De scheidings- en vergistinginstallatiezal samen met Grontmij wordenbedreven.Een belang van 30,1% in NV AfvalverwerkingZuid Nederland (AZN) werd verkocht aan deBrabantse Ontwikkelingsmaatschappij (BOM).Daarmee besloot Essent Milieu een actief jaarwaarin eerder reeds de overname van het bouwensloopafval recyclingbedrijf Bowie en de stortplaatsDe Kragge 2 in Roosendaal konden wordengemeld. Essent Kabelcom ten slotte nam in hetverslagjaar de kabelactiviteiten van NV Rendoover (73.000 CAI-abonnees). Daarnaast werdenenkele gemeentelijke kabelnetwerken verworven. FinancieringDe financiering van de Essent Groep wordtcentraal aangestuurd vanuit de Treasury-afdelingop het hoofdkantoor in Arnhem. Hierdoor wordtzeker gesteld dat de benodigde financiële middelenop een effectieve en kostenefficiënte wijzeworden aangetrokken.De strategie is erop gericht om enerzijds de financieringvan Essent op lange termijn te waarborgenen anderzijds de rentelasten te minimaliseren. Indat kader heeft Essent besloten tot het aanvragenvan een credit rating bij twee toonaangevenderating agents (Moody’s en Standard & Poor’s).Bij het ter perse gaan van dit jaarverslag waren devoorbereidingen voor het verkrijgen van de creditratings afgerond. Essent verwacht met behulp vande credit ratings gemakkelijker toegang te krijgentot de Europese kapitaalmarkt. Sinds de introductievan de euro in een groot deel van de EuropeseUnie is het aantal potentiële verschaffers vanzowel kortlopende als langlopende financieringaanzienlijk toegenomen. Voorwaarde om dezebronnen te benutten is echter dat kapitaalverstrekkerssnel de kredietwaardigheid van de tefinancieren onderneming kunnen beoordelen.Credit ratings zijn daarbij in toenemende mateonontbeerlijk.36jaarverslag

De financieringsbehoefte in het verslagjaar kongeheel worden gedekt uit de intern gegenereerdecashflows en uit de opbrengst van de verkoop vanhet 50%-belang in NV EPON. Over de verkoop vandit belang werd eind 1999 overeenstemmingbereikt met Electrabel en ING. Nadat de bevoegdemededingingsautoriteiten in Brussel begin maarthet groene licht hadden gegeven werd de transactie,waarmee een bedrag van EUR 956 miljoen wasgemoeid, voltooid.Gedurende het verslagjaar is door EssentEUR 800 miljoen aan acquisities besteed, waarvanEUR 568 miljoen betrekking had op overnames inDuitsland. Het nog te betalen bedrag voor de verwervingvan een belang van 41% van de opbalansdatum nog niet geleverde aandelen inStadtwerke Bremen AG is opgenomen onder de(kortlopende) overige schulden.De netto gearing van Essent bedroeg per ultimo2000 57%. Er wordt naar gestreefd om de gearingniet boven de 50% te laten uitstijgen. Alleen inhet geval van een strategische acquisitie wordteen hogere gearing acceptabel geacht, mits devooruitzichten een terugkeer naar het gewenstemaximum binnen een acceptabele tijdsperiodemogelijk maken. De nettorentelasten bedroegenin 2000 EUR 131 miljoen (1999: EUR 151 miljoen).In 2001 zullen de rentelasten, als gevolg van de inmet name de tweede helft van 2000 voltooideacquisities, naar verwachting aanzienlijk hogeruitkomen dan in het verslagjaar.Desalniettemin zal de nagestreefde minimaleinterest cover ratio (3,0 x) niet worden onderschreden. RisicomanagementIn het verslagjaar is verder vorm gegeven aanrisico managementbinnen dedivisie Energie.Behalve het opzettenvan een daartoe Essent verwacht metondersteunend informatiesysteem,is een ratings gemakkelijkerbehulp van de creditmethodiek van kwantificeringvan risico’s in-de Europese kapitaal-toegang te krijgen totgevoerd. Op basis van een marktVaR (Value at Risk) benadering,wordt het risico binnende daarbij afgesproken limietenbewaakt. Voor de overige divisies is gestart met deontwikkeling van een gestructureerde inventarisatievan de aanwezige risico’s. Binnen het inontwikkeling zijnde besturingssysteem zal doormiddel van periodieke rapportages sturingworden gegeven aan de gerapporteerde risico’s. VennootschapsbelastingDe energieactiviteiten van Essent vallenmet ingang van 1 januari 1998 onder devennootschapsbelastingplicht. Echter, op grondvan de overgangsmaatregelen die zijn getroffen inhet kader van de liberalisering van de energiemarkten,heeft de wetgever voor de eerste vier jaren(tot en met 2001) het nultarief van toepassingverklaard. Vanaf 2002 zal het dan geldende volletarief – momenteel 35% – op de fiscale winstenvan de energiemaatschappijen worden toegepast.essent2000De resultaten van de milieu- en kabelcomactiviteitenzijn reeds onderhevig aan het gebruikelijkevpb-tarief.Gedurende het verslagjaar is er in sectoraal verbandeen aantal keren overlegd met de Belastingdienstover de te hanteren definitie van de‘waarde in het economisch verkeer’, die volgensde Wet Vennootschapsbelasting de basis vormtvoor de waardering van activa en passiva op de De nettofiscale openingsbalans. Daarbij is echter gearing vandermate weinig voortgang geboekt, dat grote Essent bedroegonzekerheid is blijven bestaan ten aanzien per ultimo 2000van de verschillen tussen de fiscale boekwaardenen de in de jaarrekening opgenomen57%boekwaarden op basis van de historische37jaarverslag

aanschafprijs. In verband hiermee is er vanafgezien om in de jaarrekening 2000 een belastinglatentieuit dien hoofde op te nemen. DividendbeleidTen tijde van de fusie tussen de PNEM/MEGAGroep en de EDON Groep tot Essent is afgesprokendat er naar zal worden gestreefd een marktconformdividend uit te keren, waarbij rekeningwordt gehouden met het toenemende risico dat deaandeelhouders van de onderneming lopen alsgevolg van de voortschrijdende liberalisering vande energiemarkten.essent2000In dit kader wordt voorgesteld om over 2000 eenbedrag van ruim EUR 82,2 miljoen aan de aandeelhoudersuit te keren. Dit bedrag komt neer op eenuitkering van 25% van het nettoresultaat uitgewone bedrijfsuitoefening. Ten opzichte van deuitkering over het jaar 1999, toen EUR 68,0 miljoenwerd gedistribueerd, betekent dit een stijgingvan 21%. De toename in de dividenduitkeringhoudt daarmee gelijke tred met de stijging in denettowinst vóór bijzondere posten.38jaarverslag

Jaarrekening200040 Geconsolideerde winst- enverliesrekening41 Geconsolideerde balans42 Geconsolideerd kasstroomoverzicht43 Toelichting op de geconsolideerdejaarrekening44 Grondslagen voor consolidatie,waardering en resultaatbepaling47 Toelichting op de geconsolideerdebalans54 Toelichting op de geconsolideerdewinst- en verliesrekening59 Vennootschappelijke balans59 Vennootschappelijke winst- enverliesrekening60 Toelichting op de vennootschappelijkejaarrekening62 Overige gegevens62 Accountantsverklaring62 Winstbestemming63 Belangrijkste deelnemingen vande Essent Groep66 Kengetallen 1996 – 200067 Berekeningswijze financiële ratio’s68 Gegevens Raad van Commissarissen

Geconsolideerde winst- en verliesrekening2000199920001999in miljoenenin miljoenenEUREURNLGNLGnetto-omzet5.064,93.830,811.161,68.441,9inkoopkosten3.358,42.390,07.400,95.266,9brutomarge1.706,51.440,83.760,73.175,0b geactiveerde productie voor het eigen bedrijf73,476,1161,6167,6c overige bedrijfsopbrengsten209,5206,6461,6455,2d Sep-normvergoeding283,1274,6623,9605,2totaal brutomarge inclusief overige bedrijfsopbrengsten2.272,51.998,15.007,84.403,0e personeelslasten507,8483,01.119,11.064,4f afschrijvingen521,6486,61.149,51.072,2g kosten uitbesteed werk, materialen en andere externekosten589,9505,71.300,01.114,5h overige bedrijfskosten188,199,9414,4220,1totaal bedrijfslasten1.807,41.575,23.983,03.471,2bedrijfsresultaat465,1422,91.024,8931,8essent2000i financiële baten117,8101,2259,6222,9i financiële lasten248,5252,5547,5556,5per saldo financiële lasten130,7151,3287,9333,6j resultaat uit niet-geconsolideerde deelnemingen14,416,631,836,5k belang derden in resultaat8,917,519,638,6resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening vóór belastingen339,9270,7749,1596,1belastingen over gewone bedrijfsuitoefening–10,91,5–24,13,2resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening na belastingen329,0272,2725,0599,3l buitengewoon resultaat40,0444,388,2979,2resultaat na belastingen369,0716,5813,21.578,540jaarrekening

Geconsolideerde balansna winstbestemming31-12-200031-12-199931-12-200031-12-1999in miljoenenin miljoenenactivaEUREURNLGNLGvaste activab immateriële vaste activa7,310,215,822,3c materiële vaste activa5.237,45.554,011.541,512.239,2d financiële vaste activa694,4384,11.530,3846,4totaal vaste activa5.939,15.948,313.087,613.107,9vlottende activae voorraden97,376,8214,5169,3f vorderingen1.380,91.580,73.043,03.483,5totaal vlottende activa1.478,21.657,53.257,53.652,8liquide middelen71,865,3158,2143,9totaal activa7.489,17.671,116.503,316.904,6passivag eigen vermogenminderheidsbelang derden1.877,5190,52.156,4170,54.137,5419,84.752,1375,8essent2000groepsvermogen2.068,02.326,94.557,35.127,9h voorzieningen1.198,31.150,22.640,62.534,5i langlopende schulden1.566,32.063,53.451,74.547,3j kortlopende schulden2.656,52.130,55.853,74.694,9totaal passiva7.489,17.671,116.503,316.904,641jaarrekening

Geconsolideerd kasstroomoverzicht2000199920001999in miljoenenin miljoenenuit operationele activiteitenEUREURNLGNLGbedrijfsresultaat465,1422,91.024,8931,8buitengewoon resultaat40,040,988,290,2afschrijvingen521,6486,61.149,51.072,2toename handelsvorderingen–295,2–56,9–650,7–125,3toename voorraden–20,5–3,9–45,2–8,6mutatie handelsschulden156,5–40,9344,9–89,7mutatie overige vorderingen–191,6–151,7–422,3–334,5toename voorzieningen en overige schulden325,3130,9716,8288,5uit bedrijfsactiviteiten1.001,2827,92.206,01.824,6financiële baten en lasten–130,7–151,3–287,9–333,6resultaat uit niet-geconsolideerde deelnemingen14,416,631,836,5belang derden in resultaat–8,9–17,5–19,6–38,6vennootschapsbelasting–10,91,5–24,13,2kasstroom uit operationele activiteiten865,1677,21.906,21.492,1essent2000uit investeringsactiviteiteninvesteringen en desinvesteringen in(im)materiële vaste activa–492,8–421,7–1.085,8–929,1verwerving groepsmaatschappijen en deelnemingen–837,3–196,7–1.845,1–433,5vervreemding groepsmaatschappijen en deelnemingen956,20,02.107,00,0mutatie overige financiële vaste activa–93,5200,5–206,0441,9kasstroom uit investeringsactiviteiten–467,4–417,9–1.029,9–920,7uit financieringsactiviteitenaflossingen op langlopende leningen–357,1–649,2–786,9–1.430,6opgenomen langlopende leningen114,957,4253,3126,4mutatie in kortlopende leningen–66,8423,2–147,2932,7uit te keren dividend aan aandeelhouders–82,2–68,0–181,2–149,9kasstroom uit financieringsactiviteiten–391,2–236,6–862,0–521,4kasstroomontwikkeling in het jaar6,522,714,350,0saldo liquide middelen begin boekjaar65,342,6143,993,9saldo liquide middelen ultimo boekjaar71,865,3158,2143,942jaarrekening

Toelichting op de geconsolideerdejaarrekening Algemene toelichtingAlle bedragen zijn, tenzij anders vermeld, opgenomen in miljoenen euro’s. Als aanvullende informatieworden de bedragen tevens in miljoenen guldens vermeld. Als omrekenkoers van euro’s naar guldens is EUR 1 =NLG 2,20371 gehanteerd.Op 6 juli 2000 werd een overeenkomst gesloten inzake de verwerving door Essent van een belang van 51% van deaandelen in Stadtwerke Bremen AG. Omdat de juridische afwikkeling van deze transactie pas in de loop van 2001voltooid zal worden, zullen Stadtwerke Bremen AG en haar dochtervennootschappen en deelnemingen eerst metingang van 1 januari 2001 integraal geconsolideerd worden in de jaarrekening van Essent. In de geconsolideerdebalans 2000 van Essent is de deelneming in Stadtwerke Bremen AG (41,54%) gewaardeerd op nettovermogenswaarde.In de geconsolideerde resultatenrekening is rekening gehouden met het feit dat de transactie na voltooiingterugwerkt tot 1 januari 2000. Derhalve is 51% van het geconsolideerde resultaat van de Stadtwerke Bremen Groeponder Resultaat Deelnemingen opgenomen.Op 29 november 2000 werd een overeenkomst gesloten met de gemeente Maastricht inzake de overname van alleaandelen van N.V. Nutsbedrijven Maastricht. Op 31 december 2000 was 57,2% van de aandelen in het bezit vanEssent. De resterende aandelen zullen gefaseerd worden overgedragen. Op 31 december 2006 zullen alle aandelenvan N.V. Nutsbedrijven Maastricht in het bezit zijn van Essent. N.V. Zowel de balans op 31 december 2000 alsde winst- en verliesrekening over 2000 zijn opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening van Essent over hetjaar 2000.Op 22 december 2000 werd een overeenkomst gesloten met de N.V. Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij inzake deverkoop van een belang van 30,1% van de aandelen in N.V. Afvalverbranding Zuid-Nederland. Omdat als gevolg vandeze transactie het belang van Essent in N.V. Afvalverbranding Zuid-Nederland op 31 december 2000 is teruggebrachttot 49,9% is de balans van deze onderneming op 31 december 2000 niet opgenomen in de geconsolideerdebalans van Essent op 31 december 2000. De deelneming in N.V. Afvalverbranding Zuid-Nederland is gewaardeerd opnettovermogenswaarde.Onderstaande samenvatting van de grondslagen, waarop de financiële verslaglegging is gebaseerd, is bedoeld alsleidraad bij de interpretatie van de financiële overzichten.essent2000 VennootschapsbelastingMet ingang van 1 januari 1998 zijn de ondernemingen in de energiesector belastingplichtig geworden voor devennootschapsbelasting. Gedurende een overgangsperiode van vier jaren wordt echter een tarief van 0 procent opde fiscale winst toegepast. Vanaf 2002 geldt het volle tarief (momenteel 35 procent).Binnen de Groep wordt door de maatschappijen die actief zijn in de energiemarkten gewerkt aan de opstelling vande fiscale openingsbalans per 1 januari 1998. In het jaar 2000 zijn met hulp van externe taxateurs taxaties uitgevoerdter bepaling van de taxatiewaarde van de sectorspecifieke materiële vaste activa. Over de uitkomsten vandeze taxaties vindt momenteel intensief overleg plaats met de Belastingdienst.Met latente belastingvorderingen of -verplichtingen als gevolg van de op 31 december 2000 bestaande waarderingsverschillentussen de commerciële en fiscale balansen, is in de jaarrekeningen van de energiemaatschappijen noggeen rekening gehouden, in verband met de momenteel bestaande onzekerheid omtrent de door de Belastingdienstte hanteren definitie van het begrip ‘waarde in het economisch verkeer’. De Belastingdienst en een vertegenwoordigingvan de sector voeren momenteel overleg over deze definitie.De maatschappijen van de Groep werkzaam in de kabel/telecom- en afvalmarkten, alsmede werkmaatschappijenwaarvan de werkzaamheden zich kwalificeren als ‘nevenactiviteit’ in de zin van de Wet Energiedistributie, zijnbelastingplichtig tegen het 35 procent belastingtarief. Actieve belastinglatenties worden alleen in de balans opgenomen,indien redelijke zekerheid bestaat omtrent de realisering daarvan.43jaarrekening

Grondslagen voor de consolidatieIn de groepsjaarrekening zijn de volgens uniforme grondslagen opgemaakte vennootschappelijke jaarrekeningvan Essent N.V. en haar groepsmaatschappijen opgenomen en wel op basis van de integrale methode. Het aandeelvan derden in het vermogen en het resultaat is afzonderlijk vermeld. Onderlinge activa en passiva alsmede baten enlasten zijn geëlimineerd.Onder groepsmaatschappijen worden verstaan organisatorisch verbonden maatschappijen, die tot de economischeeenheid van Essent N.V. behoren en waarop beslissende invloed wordt uitgeoefend.De in de groepsjaarrekening opgenomen belangrijkste deelnemingen zijn vermeld in de bijlage op bladzijde 63 toten met 65. Een volledige lijst met deelnemingen is, ingevolge de artikelen 379 en 384 titel 9 BW 2, gedeponeerd bijhet Handelsregister te Arnhem.Ingevolge artikel 402 titel 9 BW 2 is de vennootschappelijke resultatenrekening op een vereenvoudigde wijzeopgesteld.Voorzover niet anders vermeld, zijn de activa en passiva opgenomen tegen de nominale waarde.Grondslagen voor consolidatie, waarderingen resultaatbepalingGrondslagen voor de waarderingVreemde valutaDe activa en passiva in vreemde valuta worden omgerekend tegen de wisselkoersen geldend aan het einde vande verslagperiode. De verschillen die verband houden met de wijziging van wisselkoersen worden verwerkt in dewinst- en verliesrekening. In de winst- en verliesrekening zijn de kosten en opbrengsten, luidend in vreemde valuta,omgerekend in euro’s tegen de koers op het moment van de transactie.essent2000Immateriële vaste activaDe immateriële vaste activa bestaan uit aanloop- en ontwikkelingskosten. De betaalde goodwill bij overnameswordt in één keer ten laste van het Eigen Vermogen gebracht.Materiële vaste activaDe waardering van de materiële vaste activa vindt plaats op basis van verkrijgings- of vervaardigingsprijs onderaftrek van de ontvangen bijdragen, verminderd met de over deze waarde berekende afschrijvingen.De materiële vaste activa van de energiebedrijven worden lineair afgeschreven, met uitzondering van het projectfosforovengas Borssele dat annuïtair wordt afgeschreven.De materiële vaste activa van de kabel/telecombedrijven worden voornamelijk lineair afgeschreven, met uitzonderingvan het glasvezelnetwerk van de zogenaamde eerste, tweede en derde orde netvlakken dat, in overeenstemmingmet de in de jaren toenemende capaciteitsbenutting, annuïtair wordt afgeschreven.De materiële vaste activa van de milieu/afvalbedrijven worden gedeeltelijk lineair en gedeeltelijk annuitair afgeschreven.Een aantal met de stortplaatsen samenhangende activa wordt afgeschreven op basis van de werkelijk inhet jaar verbruikte stortcapaciteit.Financiële vaste activaDeelnemingen De onder deze rubriek gepresenteerde, niet-geconsolideerde deelnemingen worden onderscheidenin deelnemingen waarin een relatief belang van groter of gelijk aan 20 procent wordt gehouden, respectievelijkdeelnemingen waarin het relatieve belang kleiner dan 20 procent is.Deelnemingen met een relatief belang kleiner dan 20 procent worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs.Deelnemingen met een belang groter of gelijk aan 20 procent worden gewaardeerd op het evenredige aandeel in deintrinsieke waarde, met uitzondering van de deelneming in NV Sep. De waardering van het belang van 25 procentdat NV EPZ heeft in NV Sep is, gezien de onzekerheden omtrent de afwikkeling van de niet-martktconforme kosten(Stranded Costs) ongewijzigd gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs.44jaarrekening

De deelneming in Stadtwerke Bremen AG is gewaardeerd tegen de vermogenswaarde op 31 december 2000.Actieve belastinglatenties zijn, voorzover van toepassing, eveneens opgenomen onder de financële vaste activa.VoorradenDe voorraden zijn gewaardeerd op basis van de laatste inkoopprijzen of tegen verkrijgingsprijs.Op de waarde van de voorraden wordt een voorziening in mindering gebracht voor risico’s als veroudering, waardeverminderingen incourantheid.VorderingenVorderingen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Op de vorderingen op handelsdebiteuren is voorzovernoodzakelijk een voorziening in mindering gebracht voor oninbare vorderingen.VoorzieningenHerstructurering energiesector Deze voorziening is bestemd ter dekking van verplichtingen, die voortvloeienuit de noodzaak tot verdere reorganisatie en herstructurering van de energiesector van de Groep. Dezenoodzaak is enerzijds het gevolg van de te verwachten intensivering van de concurrentie in de markten waarin detot de Groep behorende energiemaatschappijen actief zijn en anderzijds het gevolg van nog te verwachten tariefaanpassingen.Tevens zal de voorziening worden gebruikt om, indien noodzakelijk, de waardering van specifiekeactiva aan te passen.Ziektekostenverzekering voormalige werknemers Deze voorziening is gevormd om aan de financiëleverplichtingen te kunnen voldoen met betrekking tot de ziektekostenverzekering van post-actief personeel.Bij het contant maken van de verplichtingen is gerekend met een rekenrente van 5 procent en is voorts rekeninggehouden met een sterftekans van de deelnemers, en een opbouw gedurende de actieve loopbaan.MilieuActiePlan (MAP) De voorziening B-Map wordt – althans in het verzorgingsgebied van de voormaligeEDON Groep – gevoed door het in rekening brengen van een milieutoeslag bij verbruikers. Daarnaast isrente toegevoegd over het gemiddeld saldo van de voorziening. Aan de voorziening worden gelden onttrokken diezijn of worden besteed aan het uitvoeren van activiteiten passend binnen de geformuleerde doelstellingen.essent2000Assurantie eigen risico De voorziening assurantie eigen risico dient ter dekking van risico’s, waartegende vennootschap zich niet of slechts gedeeltelijk verzekert. Schade verband houdend met deze in eigen beheergehouden risicodekking, inclusief vergoedingen voor bedrijfsschade, worden ten laste van de voorziening gebracht.Voor het deel van de voorziening dat gevormd is bij N.V. EPZ komen voorts ten laste van de voorziening, de boetesin het kader van de landelijke boete- en premieregeling in de productiesector.Groot onderhoud De voorziening is bestemd om de fluctuaties in de kosten van groot onderhoud van deelektriciteitscentrales en warmtekrachtcentrales te egaliseren.Amovering centrales Deze voorziening is bestemd om in de toekomst de amovering van de buitenbedrijf gestelde centrales van N.V. EPZ te kunnen bekostigen. De beoogde hoogte van de voorziening is gesteld opEUR 4,5 miljoen (NLG 10 miljoen) per productie-eenheid bij aanvang van de amovering.Kernenergie Dit omvat de voorzieningen ‘amovering kernenergiecentrale’, ‘boekwaarde restkern bij eindstopkernenergiecentrale’ en ‘opwerkings- en opslagkosten’.Er wordt van uitgegaan dat amovering van de kernenergiecentrale van N.V. EPZ zal plaatsvinden veertig jaar nadatde exploitatie daarvan is beëindigd. Deze ‘vervalperiode’ is mede met het oog op de dan verminderde stralingsbelastinggekozen. De jaarlijkse dotatie ten behoeve van de kernenergiecentrale wordt bepaald door een annuïtaireverdeling van de noodzakelijk geachte voorziening over een periode van dertig jaar op basis prijspeil ultimo boekjaar.Aan de voorziening wordt tevens rente toegevoegd ten laste van de winst- en verliesrekening.45jaarrekening

De voorziening boekwaarde restkern bij eindstop kernenergiecentrale dient ter dekking van de kosten van de laatstesplijtstoflading welke bij beëindiging van de levensduur van de kernenergiecentrale van N.V. EPZ nog in de kernvan de reactor aanwezig zal zijn. De voorziening is gebaseerd op ultimo 2000 bekende splijtstofkosten en de nogniet verstreken geschatte levensduur.De door N.V. EPZ gevormde voorziening voor opwerkings- en opslagkosten betreft de contante waarde van het reedsin de nucleaire splijtstofkosten opgenomen saldo van de geraamde bedragen voor (toekomstige) opwerkings- enopslagkosten en van de geschatte waarde van de in de toekomst vrijkomende restproducten na vermindering metde betaalde, respectievelijk ontvangen bedragen. Deze voorziening omvat tevens de nog te betalen kosten voor verwerking,transport en opslag van laag- en middel-radioactief afval.Afwerking stortplaatsen Deze voorziening wordt gewaardeerd op basis van de geprognosticeerde uitgaventen behoeve van de uit te voeren afwerking, samenhangende met de verhouding tussen de in het verleden benutteen de in de toekomst nog te benutten stortcapaciteit.Grondslagen voor bepaling resultaatNetto-omzetOnder de netto-omzet wordt verstaan de opbrengsten uit de productie en levering van energie, opbrengsten uitdienstverlening in kabel- en telecommunicatie en de opbrengsten met betrekking tot de milieu- c.q. afvalverwerkingen overige activiteiten, onder aftrek van over deze omzet geheven belastingen.De afrekening met kleinverbruikers geschiedt volgens het jaaropnamesysteem, waarbij de opname gespreid overhet gehele jaar plaatsvindt. De omvang van het totale kleinverbruik elektriciteit in het kalenderjaar is afgeleid uitde aan het net afgegeven hoeveelheid elektriciteit, verminderd met de levering aan overige afnemers en voorts metinachtneming van het vastgestelde netverlies. Bij de bepaling van de gasverkoop aan kleinverbruikers wordt gerekendmet een benaderd percentage voor lek- en meetverschillen.essent2000BedrijfslastenDe kosten worden bepaald op historische basis, met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde grondslagenvoor de waardering en worden toegerekend aan het verslagjaar waarop ze betrekking hebben. Winsten wordenverantwoord in het jaar waarin de producten zijn geleverd c.q. de diensten zijn verricht. Verliezen worden inaanmerking genomen in het jaar waarin zij voorzienbaar zijn.OverigKasstroomoverzichtHet kasstroomoverzicht is op basis van de indirecte methode opgesteld.46jaarrekening

Toelichting op de geconsolideerde balansb Immateriële vaste activaboekwaarde 1 januari 2000in miljoenenEUR10,2in miljoenenNLG22,3afschrijvingen ten laste van resultaat–2,9–6,5boekwaarde 31 december 2000cumulatieve afschrijvingen7,316,015,835,5aanschafwaarde ultimo boekjaar23,351,3Deze post bestaat hoofzakelijk uit aanloop- en ontwikkelingskosten.c Materiële vaste activaanderevastebedrijfsmiddelenbedrijfsgebouwenen terreinenleidingeneninstallatieswerken inuitvoeringniet inproductieprocesopgenomenactivatotaalin miljoenentotaalin miljoenenEURNLGboekwaarde 1 januari 2000737,04.451,2235,5128,41,95.554,012.239,2essent2000consolidatie endeconsolidatie–12,8–210,31,5–0,1–0,1–221,8–488,7investeringen14,5449,164,9–51,15,9483,31.064,9buiten bedrijfstellingen–49,0–4,2–1,4–4,1–0,7–59,4–130,9afschrijvingen–59,6–416,8–42,00,0–0,3–518,7–1.143,0boekwaarde31 december 2000630,14.269,0258,573,16,75.237,411.541,5cumulatieveafschrijvingen738,36.346,8255,2–1,20,47.339,516.174,2aanschafwaardeultimo boekjaar1.368,410.615,8513,771,97,112.576,927.715,7Door middel van sale-en-lease-back-transacties is het juridisch eigendom van een deel van de verbruiksmeters vanEssent overgedragen aan derden.Tevens is het juridisch eigendom van de roerende delen van drie warmtekrachtcentrales van Essent overgedragenaan derden. Bij NV MEGA Limburg is het juridisch eigendom van een groot aantal transformatoren en daaraangerelateerde apparatuur, via sale-en-lease-back-transacties, aan derden overgedragen.47jaarrekening

Daar het economisch eigendom is behouden, worden deze activa op dezelfde wijze verantwoord als de activa diejuridisch en economisch eigendom zijn van de Groep.Door Essent zijn, ter realisatie van de fiscale voordelen uit de energie-investeringsaftrek (EIA) en VAMIL-regeling,sale-en-lease-back-transacties afgesloten voor een groot aantal warmtekrachtcentrales en een windpark.Door Dorcogen BV is, ter realisatie van de energie-investeringsaftrek, een sale-en-lease-back-transactie afgesloteninzake het onverdeelde belang van Dorcogen BV in Desco CV.Door NV EPZ worden materiële vaste activa die zijn gefinancierd via financial lease transacties opgenomen, alswaren zij volledig eigendom van EPZ. Activering heeft plaatsgevonden onder aftrek van het contante waardevoordeelvan de transacties.Door NV Mega Limburg, NV EDON en BV PNEM Leidingen zijn cross-border-lease-transacties aangegaan metbetrekking tot het grootste deel van de gasnetten. Deze activa zijn voor een langdurige periode, via daarvoor opgerichtegroepsmaatschappijen, verhuurd aan derden. De betrokken derde partijen hebben deze activa weer onderverhuurdaan Essent Groepsmaatschappijen. Aan het einde van de overeengekomen looptijd van de onderverhuurperiodehebben deze het recht om de bij derden berustende rechten van verhuur te kopen. Zowel het juridisch alseconomisch eigendom zijn door de vennootschap behouden. Derhalve zijn deze activa opgenomen overeenkomstigde grondslagen die gehanteerd worden voor de overige materiële vaste activa van de Groep. Het nettovoordeel vandeze transacties is in het betreffende boekjaar rechtstreeks ten gunste van het resultaat gebracht.essent2000Door de NV VAM is een cross-border-transactie aangegaan met betrekking tot de vuilverbrandingsinstallatie teWijster. Het nettovoordeel van deze transactie is in het betreffende boekjaar rechtstreeks ten gunste van het resultaatgebracht.De belangrijkste gehanteerde afschrijvingstermijnen voor de materiële activa zijn: gebouwen 25 – 30 jaar; waterkrachtcentrales 30 – 40 jaar; kerncentrale EPZ 20 jaar; conventionele productie-eenheden EPZ en grootschalige warmtekrachtcentrales 15 jaar; stortgaseenheden/bio-energiecentrale 10 – 15 jaar; kleinschalige warmtekrachtinstallaties 10 jaar; distributienetten gas, warmte en elektriciteit 25 – 30 jaar; glasvezelnetwerken 20 jaar; afvalverbrandingsinstallaties 20 jaar.d Financiële vaste activadeelnemingenvorderingenop deelnemingentotaalin miljoenentotaalin miljoenenEURNLGboekwaarde 1 januari 2000136,2116,9253,1557,8investeringen232,195,2327,3721,1desinvesteringen–15,4–13,4–28,8–63,4boekwaarde 31 december 2000352,9198,7551,61.215,548jaarrekening

Overige financiële vaste activa2000199920001999in miljoenenin miljoenenEUREURNLGNLGLatente belastingvorderingen59,139,8130,287,7Overige83,791,2184,6200,9Totaal overige financiële vaste activa142,8131,0314,8288,6e Voorradenvoorraden105,684,7232,7186,7incourante voorraden (af)–8,3–7,9–18,2–17,4totaal voorraden97,376,8214,5169,3f Vorderingenhandelsdebiteuren745,2450,01.642,3991,6vorderingen op deelnemingen71,21,1156,92,4overige vorderingen556,81.125,31.226,92.480,1vooruitbetaalde kosten7,74,316,99,4essent2000totaal vorderingen1.380,91.580,73.043,03.483,5Onder de overige vorderingen is per 1 januari 2000 tevens de op dat moment bestaande vordering in verband met deverkoop van het 50% belang in EPON opgenomen.Onder de vorderingen is rekening gehouden met een voorziening voor dubieuze debiteuren van EUR 43,0 miljoenvoor het jaar 2000 (1999: EUR 31,0 miljoen).g Eigen vermogenVoor een toelichting bij het eigen vermogen wordt verwezen naar de toelichting bij de vennootschappelijkebalans.49jaarrekening

h Voorzieningenherstructureringenergiesectorziektekostenverz.voorm.werknemersmilieuactieplan1assurantiefondseigen risicogrootonderhoudsubtotaalin miljoenensubtotaalin miljoenenEURNLGboekwaarde 1 januari 2000460,952,523,438,836,8612,41.349,6herrubricering15,2–2,9–––15,1–2,8–6,1inbreng t.g.v. overnamesen consolidaties0,51,71,4–0,23,88,4deconsolidatie–––––––toevoegingen31,415,916,8–15,179,2174,4onttrekkingen–30,5–3,2–39,5–0,8–8,3–82,3–181,3boekwaarde31 december 2000477,564,02,138,028,7610,31.345,01 Naast het in het jaarverslag genoemde bedrag aan inkomsten uit toeslagen omvatten de toevoegingen tevens rentedotaties en specifiekeinkomsten ter dekking van de uitgaven voor de publieke taak.subtotaalamoveringcentraleskernenergieafwerkingstortplaatsenoverigtotaalin miljoenentotaalin miljoenenEURNLGboekwaarde 1 januari 2000612,420,7363,7100,253,21.150,22.534,5essent2000herrubricering–2,8––28,1–25,3––inbreng t.g.v. overnamesen consolidaties3,8–––0,94,710,4deconsolidatie––––5,4––5,4–11,8toevoegingen79,21,536,318,425,4160,8354,6onttrekkingen–82,3––10,6–12,7–6,4–112,0–247,1boekwaarde31 december 2000610,322,2389,4128,647,81.198,32.640,6Onder de grondslagen voor waardering is op bladzijde 45 en 46 een toelichting gegeven op de voorzieningen.50jaarrekening

i Langlopende schuldenboekwaarde 1 januari 2000in miljoenenEUR2.369,8in miljoenenNLG5.222,3waarvan met een looptijd langer dan 1 jaarwaarvan met een looptijd van ten hoogste 1 jaarinbreng als gevolg van overnames en (de)consolidatiesbij: in 2000 opgenomen leningenaf: in 2000 afgelost op leningen2.063,5306,3–285,0114,9–362,24.547,3675,0–628,0253,3–798,2boekwaarde 31 december 20001.837,54.049,4waarvan met een looptijd langer dan 1 jaarwaarvan met een looptijd van ten hoogste 1 jaar1.566,3271,23.451,7597,7specificatie leningen met een looptijd langer dan 1 jaar1-55-10looptijd in klassen10-15vanaf 15totaal perultimoboekjaarin miljoenentotaal perultimoboekjaarin miljoenenEURNLGrente %3-410,123,00,00,033,172,94-55-634,0296,617,5152,611,735,80,00,063,2485,0139,31.069,1essent20006-7238,8126,412,26,4383,8845,67-883,984,322,60,2191,0420,68-9237,954,41,01,2294,5649,09-1017,63,30,693,2114,7253,010-111,00,00,00,01,02,2totaal in EUR919,9461,583,9101,01.566,3totaal in NLG3.451,7Onder de langlopende schulden worden leningen opgenomen, die langer dan één jaar ter beschikking staan.De bedragen voor aflossing welke binnen één jaar vervallen, worden opgenomen onder de kortlopende schulden.Het gemiddelde rentepercentage over de langlopende schulden bedraagt 7,17% (1999: 6,78%).In de langlopende schuld is begrepen:Converteerbare obligaties De converteerbare obligaties zijn met ingang van 1 mei 2001 gedurende degehele verdere looptijd van de lening ter keuze van de houders converteerbaar in niet-royeerbare certificaten vangewone aandelen in Molens voor Milieu BV.Medium Term Notes Per ultimo 2000 zijn voor een bedrag van EUR 147,7 miljoen (NLG 325,6 miljoen)(1999: NLG 325,7 miljoen (EUR 147,8 miljoen)) Medium Term Notes uitgegeven.51jaarrekening

Achtergestelde leningen De achtergestelde leningen ad EUR 96,1 miljoen (NLG 211,7 miljoen)(1999: NLG 209,1 miljoen (EUR 94,9 miljoen)) zijn achtergesteld bij de vorderingen van andere schuldeisers.Langlopende verplichtingen windparken De langlopende verplichtingen windparken adEUR 21,3 miljoen (NLG 47,0 miljoen) (1999: NLG 46,1 miljoen (EUR 20,9 miljoen)) wordt gevoed uit B-map geldenen worden gewaardeerd op basis van netto contante waarde.Overige langlopende geldleningen De overige langlopende geldleningen bedragen EUR 1.215,9 miljoen(NLG 2.679,4 miljoen) (1999: NLG 3.298,9 miljoen (EUR 1.497,0 miljoen)).j Kortlopende schulden2000199920001999in miljoenenin miljoenenEUREURNLGNLGaflossingsverplichting langlopende schulden271,2306,3597,7675,0kasgeldleningen, commercial paper etc.813,0859,31.791,21.893,7kredietinstellingen63,683,9140,2184,9leveranciers428,9272,4945,1600,2belastingen en premies sociale verzekeringen75,980,3167,3176,9overig1.003,9528,32.212,21.164,2totaal kortlopende schulden2.656,52.130,55.853,74.694,9k Niet uit de balans blijkende verplichtingenessent2000EdeA V.O.F. In het kader van de samenwerking met DSM in EdeA V.O.F. hebben NV PNEM en NV MEGA LIM-BURG zich ten opzichte van DSM garant gesteld voor de verplichtingen van EZN Swentibold BV, welke optreedt alsvennoot in EdeA V.O.F.. Ten behoeve van de financiering van EdeA V.O.F. is door NV PNEM en NV MEGA LIMBURGper 17 januari 1997 een kredietfaciliteit verstrekt van gezamenlijk maximaal 145,2 miljoen euro (320 miljoen gulden).Leasetransacties In verband met lease-and-lease-back-transacties in 1998 bij NV MEGA LIMBURG gerealiseerd,bestaan contractuele verplichtingen en rechten met een contante waarde van USD 516,8 miljoen.Door NV EDON zijn in 1998 en 1999 cross border lease transacties aangegaan, waarbij de contractuele verplichtingenen rechten een contante waarde vertegenwoordigen van USD 1.094,4 miljoen resp. USD 689,5 miljoen.Door NV VAM is in 1999 een cross border lease transactie aangegaan, waarbij de contractuele verplichtingen enrechten een contante waarde vertegenwoordigen van USD 460,0 miljoen.Door Essent NV is in 2000 een cross-border-lease-transactie aangegaan, waarbij de contractuele verplichtingen enrechten een contante waarde vertegenwoordigen van USD 683,2 miljoen.Naar de inschatting van de Raad van Bestuur zullen de verplichtingen en rechten volledig worden gecompenseerd.Voor een aantal deelnemingen, waarmee Essent klant- en leveranciersrelaties heeft, zijn ten behoeve van financiersen andere betrokkenen garanties afgegeven. Uitgaande van de continuïteit van deze relaties zijn hier naar verwachtinggeen risico’s aan verbonden.Essent Zuid BV heeft in het kader van door Essent Energy Trading BV aangegane verplichtingen met betrekking toteen langlopende gastransportovereenkomst (Interconnector) een bankgarantie verstrekt van maximaalGBP 14,1 miljoen.52jaarrekening

Door Essent Energy Trading BV en Essent Energieverkoop Nederland BV zijn contracten afgesloten met externepartijen met een looptijd die eindigt na 31 december 2000.AZN In verband met de bouw van de afvalverbrandingsinstallatie te Moerdijk door de N.V. AfvalverbrandingZuid Nederland (AZN) zijn afvalleveringscontracten gesloten met de Noord-Brabantse afvalsturingsorganisatie enZeeuwse samenwerkingsverbanden. De verplichtingen uit hoofde van de betreffende financieringsovereenkomstenworden in de exploitatiefase volledig gedekt door inkomsten op grond van afvalleveringscontracten. De nakomingvan deze contracten kan worden gevorderd van de in de afvalsturingsorganisaties en samenwerkingsverbandendeelnemende gemeenten. Voor de verplichtingen uit hoofde van de financieringsovereenkomsten hebbenNV PNEM, NV MEGA LIMBURG en Delta Nutsbedrijven zich ten behoeve van de financiers gezamenlijk borggesteld voor maximaal EUR 227 miljoen (NLG 500 miljoen). Het aandeel van NV PNEM en NV MEGA LIMBURGhierin bedraagt maximaal EUR 182 miljoen (NLG 400 miljoen).l Verklaringen ex artikel 403 boek 2 BWEssent NV heeft zich, middels een verklaring ex artikel 403 boek 2 Burgerlijk Wetboek, hoofdelijk aansprakelijkgesteld ten behoeve van de volgende ondernemingen:Essent Zuid BV, Essent Netwerken & Facilities BV, Essent Netwerk Brabant BV, Essent Netwerk Limburg BV,Essent Netwerk Facilities Zuid BV, Essent Energie Zuid BV, Essent Energie Brabant BV, Essent Energie LimburgBV, Essent Facilities Zuid BV, Essent Energy Systems Zuid BV, Essent Lichtservices Zuid BV, Peelland Energie NV,BV Stadsverwarming Zuid, NV PNEM, PNEM Leidingen BV, NV MEGA LIMBURG, de BV’s Megasnet NV I t/m Ven NV Nutsbedrijf Heerlen.EDON Groep BV, Essent Netwerk Noord NV, Essent Energie Noord NV, Essent Energy Systems Noord BV,Edon Energiediensten BV, Edon Energiecontracten BV en de BV’s Edon Gasnetwerken Noord, Oost, Twente,West en Zuid, Essent Friesland BV (en haar 100% (klein)dochtermaatschappijen).Essent Energie BV, Essent Energie Verkoop Nederland BV, Essent Energy Trading BV, Essent Water BV.Essent Kabelcom BV, Castel Network Services BV, Castel Media BV, Castel AV BV, Castel Telecom Services BV.essent2000m Gebeurtenissen na balansdatumIn 2000 is door Stadtwerke Bremen AG een aanbod gedaan om een 49,9% belang in Stadtwerke Bielefeld teverwerven.53jaarrekening

Toelichting op de geconsolideerdewinst- en verliesrekening Opbouw bedrijfsresultaat per segmentIn onderstaand overzicht is het bedrijfsresultaat per segment weergegeven. De bedrijfsresultaten van de driesegmenten vormen samengeteld het bedrijfsresultaat van de groep. Bij de weergegeven bruto-marge, kosten enopbrengsten, zijn intercompany-leveringen tussen de segmenten inbegrepen. Deze worden op groepsniveau geëlimineerd.Tot het segment kabelcom worden de groepsmaatschappijen Essent Kabelcom en @Home Benelux gerekend, alsmedede aan kabelcom gelieerde activiteiten.Het segment milieu wordt gevormd door de groepsmaatschappijen Essent Milieu, Hanze Milieu, VAM, PMG Milieu-Services, NV AVL en de met deze maatschappijen verbonden dochtermaatschappijen en deelnemingen, en de aanmilieu gelieerde activiteiten.Alle overige groepsmaatschappijen, inclusief de houdstermaatschappijen, worden tot het segment energie gerekend.In 2000 zijn de activiteiten van NV Nutsbedrijven Maastricht voor het eerst integraal in de consolidatiebetrokken en daarmee in het bedrijfsresultaat van het segment energie opgenomen. Zowel de stijging van de brutomargevan 20% als de stijging van het bedrijfsresultaat van 16% in het segment energie wordt derhalve voor 3%verklaard door acquisities.20001999 20001999in miljoenenin miljoenensegment energieEUREURNLGNLGbrutomarge1.264,21.052,02.786,02.318,2overige opbrengsten566,7568,51.248,91.252,7essent20001.830,91.620,54.034,93.570,9bedrijfslasten1.430,31.274,83.152,32.809,3bedrijfsresultaat400,6345,7882,6761,6segment kabelcombrutomarge196,1150,2432,2331,0overige opbrengsten12,924,528,454,1209,0174,7460,6385,1bedrijfslasten201,9160,7444,9354,2bedrijfsresultaat7,114,015,730,9segment milieubrutomarge262,6246,9578,7544,0overige opbrengsten10,92,924,06,4273,5249,8602,7550,4bedrijfslasten216,1186,6476,2411,1bedrijfsresultaat57,463,2126,5139,354jaarrekening

Onder de overige opbrengsten zijn opgenomen de posten: geactiveerde produktie voor het eigen bedrijf, overigebedrijfsopbrengsten en, bij energie, Sep-normvergoeding.Onder de bedrijfslasten zijn opgenomen de posten: personeelslasten, afschrijvingen, overige bedrijfskosten enkosten uitbesteed werk, materialen en andere externe kosten.b Geactiveerde productie voor het eigen bedrijfDe geactiveerde produktie voor het eigen bedrijf betreft voornamelijk de aan investeringsprojectentoegerekende kosten van het eigen personeel en materieel.c Overige bedrijfsopbrengstenDe specificatie van deze opbrengsten is als volgt:2000199920001999in miljoenenin miljoenenEUREURNLGNLGopbrengsten werken voor derden97,285,3214,1187,9boekwinst verkoop materiële vaste activa9,10,920,02,0overige bedrijfsopbrengsten103,2120,4227,5265,3totaal overige bedrijfsopbrengsten209,5206,6461,6455,2d Sep-normvergoeding voor afschrijving en exploitatieDeze post betreft de door EPZ ontvangen Sep-normvergoeding voor afschrijvingen en voor de exploitatiekostenvan de centrales.essent2000e PersoneelslastenDeze lasten kunnen als volgt worden gespecificeerd:2000199920001999in miljoenenin miljoenenEUREURNLGNLGsalarissen415,1388,0914,6855,0sociale lasten42,439,193,586,2pensioenlasten40,438,089,183,8overige personeelskosten9,917,921,939,4totaal personeelslasten507,8483,01.119,11.064,455jaarrekening

Het gemiddeld aantal werknemers in 2000 bedraagt 10.290, als volgt te verdelen naar activiteit:aantalaantal fte’ssegment Energiesegment Kabelcomsegment Milieu8.4209459258.09091892510.2909.933Ultimo 2000 waren er 10.246 medewerkers werkzaam in onze onderneming (1999: 10.273), op basis van fte’sbedraagt dit aantal 9.875 (1999: 9.852).De bezoldiging van de Raad van Commissarissen bedraagt in het verslagjaar EUR 0,2 miljoen (NLG 0,5 miljoen);(1999: EUR 0,2 miljoen (NLG 0,5 miljoen)).De bezoldiging inclusief sociale lasten van de Raad van Bestuur bedraagt in het verslagjaar EUR 2,2 miljoen(NLG 4,9 miljoen); (1999: EUR 1,5 miljoen, NLG 3,4 miljoen).f AfschrijvingenDe afschrijvingen kunnen als volgt worden gespecificeerd:2000199920001999in miljoenenin miljoenenEUREURNLGNLGafschrijving immateriële vaste activa2,91,96,54,2essent2000afschrijving materiële vaste activa518,7484,71.143,01.068,0totaal afschrijvingen521,6486,61.149,51.072,2g Kosten uitbesteed werk, materialen en andere externe kostenDeze kosten kunnen als volgt worden gespecificeerd:2000199920001999in miljoenenin miljoenenEUREURNLGNLGmaterialen99,592,3219,3203,5uitbesteed werk279,0221,1614,9487,2uitzend- en inleenkrachten55,348,0121,8105,7overige kosten156,1144,3344,0318,1totaal kosten uitbesteed werk, materialenen andere externe kosten589,9505,71.300,01.114,556jaarrekening

h Overige bedrijfskostenVan de overige bedrijfskosten kan de volgende specificatie worden gegeven:2000199920001999in miljoenenin miljoenenEUREURNLGNLGcontractuele afdracht aan gemeenten16,616,636,536,6toevoegingen aan de voorzieningen132,163,7291,1140,2overige39,419,686,843,3totaal overige bedrijfskosten188,199,9414,4220,1Bij de overname van enkele energiedistributiebedrijven zijn overeenkomsten gesloten met betrekking tot de gasactiviteiten,op grond waarvan jaarlijks een uitkering aan gemeenten wordt gedaan (contractuele afdracht).Deze uitkeringen worden hetzij bepaald op basis van het saldo van de behaalde brutomarge en geïndexeerdeexploitatiekosten hetzij op basis van een minimum uitkering en zijn verantwoord onder de overige bedrijfskosten.i Uitkomst der financiële baten en lastenDe specificatie van deze post luidt als volgt:2000199920001999in miljoenenin miljoenenEUREURNLGNLGrentelasten248,5252,5547,5556,5essent2000rentebaten:normvergoeding rente Sep–51,1–57,0–112,6–125,5overige–66,7–44,2–147,0–97,4–117,8–101,2–259,6–222,9totaal financiële baten en lasten130,7151,3287,9333,6j Resultaat niet-geconsolideerde deelnemingenHet resultaat van de niet-geconsolideerde deelnemingen bestaat enerzijds uit het aandeel van de Groep inhet resultaat van die deelnemingen waarin een belang van 20 procent of meer wordt gehouden en anderzijds uitdividenden ontvangen van deelnemingen waarin de groep een belang van minder dan 20 procent houdt.k Aandeel derden in geconsolideerd groepsresultaatHet betreft hier het aandeel van derden in het resultaat van groepsmaatschappijen, waarin Essent geen100%-belang heeft.57jaarrekening

l Buitengewoon resultaatOnder het buitengewoon resultaat is het financieel voordeel na aftrek van kosten, netto EUR 32,4 miljoen(1999: EUR 40,9 miljoen); (NLG 71,5 miljoen (1999: NLG 90,2 miljoen) opgenomen, als gevolg van aangegane crossborderlease-transacties. Onder het buitengewoon resultaat van 1999 is de boekwinst van EUR 789,1 miljoen(NLG 1.739 miljoen) van het door de EDON groep verkochte 50%-belang in EPON opgenomen. In 2000 heeft deafwikkeling van de verkoop van het EPON-belang plaatsgevonden. Dit heeft geresulteerd in een additionele batevan EUR 7,6 miljoen (NLG 17 miljoen). Ook deze post is als buitengewone bate opgenomen. In 1999 is de dotatieaan de voorziening herstructurering energiesector ad EUR 385,7 miljoen (NLG 850 miljoen) als buitengewone lastverantwoord.essent200058jaarrekening

Vennootschappelijke balansna winstbestemming31-12-200031-12-199931-12-200031-12-1999in miljoenenin miljoenenactivaEUREURNLGNLGvaste activamateriële vaste activa5,0–11,1–financiële vaste activa2.454,42.156,45.408,84.752,0totaal vaste activa2.459,42.156,45.419,94.752,0vlottende activavorderingen361,568,0796,7149,9totaal vlottende activa361,568,0796,7149,9liquide middelen32,3–71,20,1totaal activa2.853,22.224,46.287,84.902,0passivaeigen vermogenaandelenkapitaal149,7149,7330,0330,0agioreserveoverige reserve1.512,6215,21.512,6494,13.333,4474,13.333,41.088,7essent2000totaal eigen vermogen1.877,52.156,44.137,54.752,1voorzieningen56,8–125,3–kortlopende schulden918,968,02.025,0149,9totaal passiva2.853,22.224,46.287,84.902,0Vennootschappelijke winst-en verliesrekening2000199920001999in miljoenenin miljoenenEUREURNLGNLGresultaat deelnemingen444,3716,5979,21.578,5saldo overige baten en lasten–75,30,0–166,00,0saldo winst369,0716,5813,21.578,559jaarrekening

Toelichting op de vennootschappelijkejaarrekening Waardering en resultaatbepalingVoor de grondslagen van de waardering en resultaatbepaling, wordt verwezen naar de toelichting op degeconsolideerde jaarrekening.Financiële vaste activain miljoenenin miljoenenEURNLGstand 1 januari 20002.156,44.752,0acquisities125,7276,9resultaat deelnemingen444,3979,2ontvangen dividenden–391,7–863,1stand 31 december 20002.334,75.145,0overige financiële vaste activavorderingen groepsmaatschappijen119,7263,8essent2000totaal financiële vaste activa2.454,45.408,8Vorderingen2000199920001999in miljoenenin miljoenenEUREURNLGNLGgroepsmaatschappijen–68,0–149,9overige vorderingen361,5–796,7–totaal361,568,0796,7149,9 Geplaatst en volgestort aandelenkapitaalHet maatschappelijk kapitaal van de vennootschap bedraagt EUR 300 miljoen (NLG 661,1 miljoen).Dit betreft 300 miljoen aandelen van elk EUR 1,–. Hiervan zijn ultimo 2000 149.732.196 aandelen geplaatst envolgestort.Op 31 december 2000 worden 50.000 aandelen ESSENT NV (nominaal EUR 1,–) gehouden door dochtermaatschappijenEDON Groep BV alsmede Essent Zuid BV.60jaarrekening

AgioreserveIn het verslagjaar is de agioreserve niet gewijzigd.Overige reservein miljoenenin miljoenenEURNLGstand 1 januari 2000494,11.088,7resultaat na winstbestemmingbetaalde goodwill bij overnamesoverige mutaties286,8–567,82,1632,0–1.251,24,6stand 31 december 2000215,2474,1 VoorzieningenDit betreft overdracht van voorzieningen vanuit Essent-bedrijven, een dotatie aan de voorzieningherstructurering energiesector, en aan de voorziening ziektekostenverzekering voormalige werknemers.essent200061jaarrekening

Overige gegevensessent2000AccountantsverklaringOpdracht Wij hebben de jaarrekening 2000 vanEssent NV te Arnhem gecontroleerd. De jaarrekening isopgesteld onder verantwoordelijkheid van het bestuurvan de vennootschap. Het is onze verantwoordelijkheideen accountantsverklaring inzake de jaarrekening teverstrekken.Werkzaamheden Onze controle is verricht overeenkomstigin Nederland algemeen aanvaarde richtlijnenmet betrekking tot controleopdrachten. Volgensdeze richtlijnen dient onze controle zodanig te wordengepland en uitgevoerd, dat een redelijke mate van zekerheidwordt verkregen dat de jaarrekening geen onjuisthedenvan materieel belang bevat.Een controle omvat onder meer een onderzoek doormiddel van deelwaarnemingen van informatie ter onderbouwingvan de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening.Tevens omvat een controle een beoordeling van degrondslagen voor financiële verslaglegging die bij hetopmaken van de jaarrekening zijn toegepast en vanbelangrijke schattingen die het bestuur van de vennootschapdaarbij heeft gemaakt, alsmede een evaluatie vanhet algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn vanmening dat onze controle een deugdelijke grondslagvormt voor ons oordeel.WinstbestemmingStatutaire bestemming van het resultaatOvereenkomstig artikel 37 van de statuten staat dewinst, voor zover deze winst niet wordt gereserveerd ofkrachtens door de vennootschap toegekende winstrechtendient te worden uitgekeerd, ter vrije beschikking vande algemene vergadering van aandeelhouders.Ieder aandeel is gelijkelijk tot de winst gerechtigd.Bestemming resultaat boekjaar 2000De winst- en verliesrekening sluit met een saldo winstvan EUR 369,0 miljoen (NLG 813,2 miljoen).Het voorstel tot bestemming van de winst is als volgt:uitkering dividend 2000toevoeging aande algemene reservetotaalin miljoenenEUR82,2286,8369,0Dit voorstel is reeds in de jaarrekening verwerkt.in miljoenenNLG181,2632,0813,2Oordeel Wij zijn van oordeel dat de jaarrekeningeen getrouw beeld geeft van de grootte en samenstellingvan het vermogen op 31 december 2000 en van het resultaatover 2000 in overeenstemming met in Nederlandalgemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggevingen voldoet aan de wettelijke bepalingeninzake de jaarrekening zoals opgenomen in Titel 9Boek2 BW.Arnhem, 26 april 2001Ernst & Young Accountants62overige gegevens

Belangrijkste deelnemingen van de Essent Groepper 31 december 2000geconsolideerde groepsmaatschappijenvestigingsplaatsaandeelEssent GroepEssent Zuid BV (voorheen PNEM/MEGA-Groep NV) Tilburg 100%EDON Groep BV (voorheen NV EDON Groep) Zwolle 100%NV PNEM ’s-Hertogenbosch 100%NV MEGA LIMBURG Maastricht 100%energieBV Stadsverwarming Zuid Heerlen 100%Dorcogen BV ’s-Hertogenbosch 100%EDON Warmte/kracht Emmen BV Zwolle 100%Eemspolder LP BV Groningen 100%EnTrade Pipe BV Tilburg 100%Essent Energie Brabant BV (voorheen PNEM Energieverkoop BV) ’s-Hertogenbosch 100%Essent Energie BV ’s-Hertogenbosch 100%Essent Energie GmbH Düsseldorf 100%Essent Energie Limburg BV(voorheen MEGA LIMBURG Commerciële Zaken BV) Roermond 100%Essent Energie Noord NV (voorheen NV EDON Leveringsbedrijf) Zwolle 100%Essent Energie Verkoop Nederland BV ‘s-Hertogenbosch 100%Essent Energie Zuid BV(voorheen PNEM MEGA Energieverkoop BV) ’s-Hertogenbosch 100%Essent Energy Systems Zuid BV (voorheen Energy Systems BV) ’s-Hertogenbosch 100%Essent Energy Trading BV Waalre 100%Essent Facilities Zuid BV (voorheen PMG Facilities BV) Waalre 100%Essent Friesland NW-ZO NV (voorheen NV Frigem Holding) Leeuwarden 100%Essent Friesland ZW NV (Voorheen NV Westergo Holding) Sneek 100%Essent Lichtservices Zuid BV(voorheen PNEM MEGA Lichtservices BV) Valkenswaard 100%Essent Netwerk Brabant BV (voorheen PNEM Netwerk BV) ’s-Hertogenbosch 100%Essent Netwerk Facilities Zuid BV Nederweert 100%Essent Netwerk Limburg BV(voorheen MEGA LIMBURG Netwerk BV) Landgraaf 100%Essent Netwerk Noord NV (voorheen NV EDON Netwerk) Groningen 100%Essent Netwerken en Facilities BV Nederweert 100%EWK Nederland BV Groningen 100%EZN Swentibold BV Geleen 100%IJsselmij Warmte Kracht Hengelo BV Zwolle 100%MEGA Warmtekracht BV Maastricht 100%Molens voor Milieu BV Groningen 100%Nutsbedrijf Heerlen CoZ BV Heerlen 100%NV Nutsbedrijf Heerlen Heerlen 100%Peelland Energie NV Helmond 100%PNEM Leidingen BV ’s-Hertogenbosch 100%VAMIJ Beheer BV Wijster 100%Windpark Lauwersoog BV Groningen 100%Amergas BV Geertruidenberg 83,3%essent200063overige gegevens

geconsolideerde groepsmaatschappijen vestigingsplaats aandeelEssent GroepEPZ Utilities BV Eindhoven 66,7%N.V. Elektriciteit-Produktiemaatschappij Zuid-Nederland EPZ Eindhoven 66,7%Retourette BV Schiedam 59,7%NV Nutsbedrijven Maastricht Maastricht 57,2%essent2000milieu/afvalverwerkingArmhoede BV Zwolle 100%Beheersmaatschappij R. Bontrup BV (Bowie Groep) Wanroy 100%Berkel Milieubedrijven BV Zutphen 100%Bion Holding BV Zwolle 100%Coro BV Roosendaal 100%Deponie De Kragge BV Helmond 100%Essent Milieu BV (voorheen EDON Beheer BV) Zwolle 100%Hanze Milieu NV Zwolle 100%Hanze Re-Use BV Zwolle 100%Insulinde Recycling BV Amsterdam 100%NV PNEM Milieuprojecten ’s-Hertogenbosch 100%NV Sturing Afvalverwijdering Limburg Maastricht 100%PMG Milieu Services BV Valkenswaard 100%Spinder BV Tilburg 100%VAM NV Wijster 99,98%kabel/telecommunicatieCastel Media BV Groningen 100%CasTel Network Services BV Groningen 100%Coriotel BV Heerlen 100%Essent Kabelcom BV Groningen 100%NV CasTel Groningen 100%Palet Kabelcom BV Maastricht 100%@Home Benelux BV Amsterdam 63%overigEDON International BV Zwolle 100%Essent Deutschland GmbH Bremen 100%Essent Domestiq Services BV (EDON Domestiq Services BV) Zwolle 100%Essent Water BV Arnhem 100%Volta Limburg BV Landgraaf 79,5%Gaswacht/Gasrent Leeuwarden BV Leeuwarden 70%64overige gegevens

niet-geconsolideerde groepsmaatschappijenvestigingsplaats aandeel waarderings-Essent Groep grondslagenergieAccess Energy BV Diemen 50% vBV Energiewacht EGD Veendam 50% vDelesto BV Delfzijl 50% aEdeA V.O.F. Geleen 50% vEnergiecombinatie Meerhoven BV Eindhoven 50% vEnergiemaatschappij Noord Oost Participaties BV Arnhem 50% vGEAS Energiewacht vof Enschede 50% vKW Eemsmond BV Groningen 50% vNV Energiewacht Groep Zwolle 50% vNV WAMOB Helmond 50% vSalinco v.o.f. Hengelo 50% aV.O.F. Warmte/Kracht Maastricht Mill Maastricht 50% vWindpark Van Pallandt BV Middelharnis 50% vGaswacht/Gasrent Sneek BV Sneek 49,8% vStadtwerke Bremen AG Bremen 41,54% vDesco BV Dordrecht 33,3% vDesco CV Dordrecht 33,3% vInkoopcombinatie Elsta V.O.F. Middelburg 33,3% vAVI-Twente BV Enschede 15% vElsta BV Middelburg 25% vElsta BV & Co CV Middelburg 24,75% vCOVRA ’s-Gravenhage 20% kNV Samenwerkende Elektriciteits-Produktiebedrijven (Sep) Arnhem 16,7% kInterkraft Trading Arendal (Noorwegen) 14,3% kessent2000milieu/afvalverwerkingCoolrec BV Eindhoven 50% vNV Afvalverbranding Zuid-Nederland (AZN) ’s-Hertogenbosch 49,9% vVan Gansewinkel Groep BV Maarheze 45% vVeluwse Afval Recycling BV (VAR) Voorst 19,99% kkabel/telecommunicatieMediakabel BV Rotterdam 44,0% vTritone Telecom BV Maastricht 34,6% voverigBSC/Thorn Beheer BV Groningen 50% vKema Nederland BV Arnhem 25% vGastec NV Apeldoorn 23,6% kv = waardering deelneming op basis van vermogensmutatiemethodek = waardering deelneming op basis van verkrijgingsprijsa = waardering deelneming op basis van actuele waarde65overige gegevens

Kengetallen20001999pro forma1998pro forma1997pro forma1996personeelaantal medewerkers ultimo jaaraantal10.24610.27310.0518.1797.818fte9.8759.8529.6397.7997.643elektriciteitafzetGWh43.89635.51036.08630.97229.680aantal klantenx 1.0002.3892.3202.2822.2072.181gasafzetmln m 37.1886.2436.2025.9316.941aantal klantenx 1.0001.7311.6811.6551.5331.515warmteafzetGJ x 1.00017.58912.80510.8448.6128.642aantal klantenx 1.0003844444949essent2000kabelcomabonnees audio/videodienstenx 1.0001.5871.4811.4341.3441.193milieuafvalverwerkingx 1.000 ton5.3114.5522.6072.161166Toelichting gegevens:In de cijfers zijn vanaf 1997 AVL Limburg en AZN opgenomen; vanaf 1998 zijn EPZ, Nutsbedrijf Heerlen, @HomeBenelux en Westergo toegevoegd. De VAM is voor het eerst in 1999 opgenomen. De activiteiten van NutsbedrijvenMaastricht zijn vanaf 2000 opgenomen.66overige gegevens

Berekeningswijze financiëleratio’sCash flow (excl. buitengewoon resultaat)Nettoresultaat exclusief buitengewone baten plusafschrijvingen. Voor vergelijkingsdoeleinden is het buitengewoonresultaat buiten beschouwing gelaten.Rentabiliteit van het gemiddeld totaalvermogen(RTV) Bedrijfsresultaat (exclusief/inclusiefbuitengewoon resultaat) plus rentebaten plusresultaat uit deelnemingen x 100%, gedeeld door hetgemiddeld geïnvesteerd vermogen. Bij de bepaling vanhet gemiddeld totaal vermogen is de per ultimo 1999bestaande vordering inzake de verkoop van het belangin EPON buiten beschouwing gelaten.Rentabiliteit van het gemiddeld eigenvermogen (REV) Netto resultaat (exclusief/inclusiefbuitengewoon resultaat) x 100% gedeeld door hetgemiddeld eigen vermogen. Gebruikte afkortingenV volt, eenheid van elektrische spanningJ joule, eenheid van elektrische arbeidA ampère, eenheid van elektrische stroomVA volt x ampère, eenheid van elektrisch schijnbaarvermogenW watt, eenheid van vermogenWh wattuur, geleverde eenheid van 1 watt gedurende1 uurk kilo = 1.000 (kV = kilovolt, kWh = kilowattuur,KW = kilowatt)M mega = 1.000 kiloG giga = 1.000 megafte fulltime equivalents, aantal medewerkersomgerekend naar een volledige werkweekSolvabiliteit Groepsvermogen x 100% gedeelddoor het totaal vermogen per ultimo jaar. Bij de bepalingvan het totaal vermogen is de per ultimo 1999 bestaandevordering inzake de verkoop van het belang in EPONbuiten beschouwing gelaten.essent2000Interest coverage rate Bedrijfsresultaat plusrentebaten (incl. norm-vergoeding rente door SEP)gedeeld door de rentelasten.Gearing Rentedragend vreemd vermogen x 100%gedeeld door het rentedragend vreemd vermogen plushet groepsvermogen. Bij de bepaling van het rentedragendvreemd vermogen is verondersteld dat devordering inzake de verkoop van het belang in EPONper ultimo 1999 geëffectueerd is en resulteert in eendaling van het rentedragend vreemd vermogen meteenzelfde bedrag.Gemiddeld geïnvesteerd vermogen Som vanvaste activa en netto werkkapitaal.67overige gegevens

Gegevens Raad van Commissarissen dr. J.V.H. Penningsvoorzitternationaliteit : Nederlandsegeboortejaar : 1934benoemd : 3 december 1999hoofdfunctie : voormalig voorzitter Raad van BestuurOcé NVnevenfuncties: voorzitter Raad van Commissarissen NVIndustriebank LIOF voorzitter Raad van CommissarissenKoninklijke Grolsch NV voorzitter Raad van CommissarissenKoninklijke IBC BV voorzitter Raad van CommissarissenKoninklijke Ahrend NV commissaris Océ NV commissaris Wolters Kluwer NV drs. J.R.A. Boertjensnationaliteit : Nederlandsegeboortejaar : 1948benoemd : 12 september 2000hoofdfunctie : lid Gedeputeerde Staten van de provincieGroningennevenfuncties: commissaris NV NOM commissaris NV Groningen Airport Eelde voorzitter Groningen Seaports lid Nationale Havenraad voorzitter Regionale CommissieNoordelijke Zeehavens IPO: lid Adviescommissie RuimtelijkeOrdening, Volkshuisvesting,Economie en Mobiliteit plv. lid Sociaal Economische AdviesraadNoord-Nederland (SEAN)essent2000 mr. J.A.M. Hendrikxvice-voorzitternationaliteit : Nederlandsegeboortejaar : 1941benoemd : 3 december 1999hoofdfunctie : Commissaris der Koningin in deprovincie Overijsselnevenfuncties: voorzitter Raad van CommissarissenScania Nederland BV commissaris NV Bank NederlandseGemeenten voorzitter Waarderingskamer voorzitter Raad van ToezichtWaarborgfonds voor de Zorgsector voorzitter Koninklijke NederlandseHeidemaatschappij voorzitter VoorselectieTopmanagementgroep AlgemeneBestuursdienst lid Raad voor de Transportveiligheid ir. D.D.P. Bosschernationaliteit : Nederlandsegeboortejaar : 1945benoemd : 3 december 1999hoofdfunctie : Director Technology and DevelopmentSappi Fine Paper plcnevenfunctie : commissaris NV Elektriciteits-Produktiemaatschappij Zuid-NederlandEPZ (tot november 2000) J.H.M. Bronckersnationaliteit : Nederlandsegeboortejaar : 1945benoemd : 3 december 1999hoofdfunctie : lid Gedeputeerde Staten van de provincieLimburgnevenfunctie : commissaris NV Elektriciteits-Produktiemaatschappij Zuid-NederlandEPZ (tot november 2000)68overige gegevens

mr. F.J.M. Houbennationaliteit : Nederlandsegeboortejaar : 1939benoemd : 3 december 1999hoofdfunctie : Commissaris der Koningin in deprovincie Noord-Brabantnevenfuncties: lid van de Raad van Toezicht en AdviesVereniging Nederland Distributieland voorzitter van de Rijn-Schelde-Delta-Commissie bestuurslid Stichting NationaalGroenfonds Sj. Kremernationaliteit : Nederlandsegeboortejaar : 1945benoemd : 3 december 1999hoofdfunctie : burgemeester van de gemeenteDe Woldennevenfuncties: lid Algemeen Bestuur VNG lid Dagelijks Bestuur VNG Drenthe ir K. Hubéenationaliteit : Nederlandsegeboortejaar : 1930benoemd : 3 december 1999hoofdfunctie : voormalig vice-voorzitter Raad vanBestuur en Groepsraad NV Philipsnevenfuncties: voorzitter Raad van CommissarissenBrabantia/BIS International Holding NV voorzitter Raad van CommissarissenKoninklijke PTT Nederland NV voorzitter Raad van CommissarissenSimac Techniek NV W.H. Huijbregts-Schiedonnationaliteit : Nederlandsegeboortejaar : 1948benoemd : 3 december 1999hoofdfunctie : lid Gedeputeerde Staten van de provincieNoord-Brabantnevenfuncties: commissaris NV Elektriciteits-Produktiemaatschappij Zuid-NederlandEPZ (tot november 2000) voorzitter Havenschap Moerdijk drs. R. Lanningnationaliteit : Nederlandsegeboortejaar : 1935benoemd : 3 december 1999hoofdfunctie : voormalig gedeputeerde provincieOverijsselvoormalig burgemeester van de gemeenteHardenbergnevenfuncties: commissaris Waterleiding MaatschappijOverijssel commissaris WAVIN BV voorzitter Raad van CommissarissenWADINKO Beheer BV lid Raad van Toezicht Stichting Larcom commissaris Schagen Groep Beheer BV commissaris VNK (VerenigdeNederlandse Kruidendrogerijen B.V.) voorzitter Nationaal Park SallandseHeuvelrugessent200069overige gegevens

drs. A.G. van Leersumnationaliteit : Nederlandsegeboortejaar : 1934benoemd : 3 december 1999hoofdfunctie : voormalig voorzitter Kamer vanKoophandel voor Twente en Salland(nu: Veluwe en Twente)nevenfuncties: voorzitter Stichting Twente-promotie lid Raad van Toezicht RijksmuseumTwente lid Raad van Commissarissen TauwBeheer BV Deventer Honorair Consul B.R. Deutschland drs. C.J.J.S. Majoornationaliteit : Nederlandsegeboortejaar : 1943benoemd : 3 december 1999hoofdfunctie : burgemeester van de gemeente Weertessent2000 prof. dr. P.W. Moerlandnationaliteit : Nederlandsegeboortejaar : 1949benoemd : 3 december 1999hoofdfunctie : hoogleraar Ondernemingsfinanciering enCorporate Governance aan de KatholiekeUniversiteit Brabantnevenfuncties: voorzitter Raad van CommissarissenC.M. van Sillevoldt BV commissaris NV Elektriciteits-Produktiemaatschappij Zuid-NederlandEPZ (tot november 2000)70overige gegevens

essent200071overige gegevens

essent2000ColofonEssent Holding ArnhemBusinessparkGebouw B01Utrechtseweg 3106812 AR ArnhemPostbus 2686800 AG Arnhemtel: 026 851 10 00fax: 026 851 10 20internet: www.essent.nlCoördinatiemevrouw drs. A.J.M. de GrootConcept en realisatieC&F Report Amsterdam B.V.PapierOmslag: 300 grs Job Art Parilux mat (Grafisch Papier)Binnenwerk: 170 grs Satimat club naturel (Grafisch Papier)LettertypeDaxProforma

EssentHoldingArnhemBusinessparkUtrechtseweg 310Gebouw B016812 AR ArnhemPostbus 2686800 AG Arnhem