Elisabeth in Zorgwijzer (pdf, 1,89 MB) - KU Leuven

GPS Hoe beviel het u in de reflec-2021 tiekamer? Zat de sfeer goed?Miet Smet: Ik vond de dialoogtussen mensen met een verschillendeachtergrond erg interessant. Dieverscheidenheid aan invalshoeken toontde brede maatschappelijke bekommernisom de ouderenzorg. In die zin is het eengeruststelling voor de ouderen: het themavan de vergrijzing leeft wel degelijkin alle geledingen van onze samenleving.Wij konden de presentaties in de congreszaalop scherm volgen en geregeld ontsponzich een discussie in de reflectiekamer.Een gesprek onder niet-specialistenverbreedt dikwijls het debat en verlichtook de serieuze presentaties. Ik vonddat een heel goede formule op zo’n grootcongres. Want een debat met 750 mensenvoeren is natuurlijk niet mogelijk.Hebt u zelf iets opgestoken van dezedag?Ik heb veel opgestoken over wat er leeftin de ouderenzorg. In de schoot vanOKRA, de ouderenbeweging waarvan ikvoorzitter ben, hebben we recent de vzwZorgrecht opgericht. Zorgrecht wil een ge-had voor de ouderenzorg. Toen ik mijnloopbaan begon, was ik actief binnen destudiegroep Mens en Ruimte. Ik heb metoen vooral ingewerkt in het thema vande huisvesting voor bejaarden. Maar er isondertussen ook een nieuwe invalshoek.Mijn moeder is een periode zorgbehoevendgeweest. Zij heeft het hele trajectdoorlopen: het ziekenhuis, de thuiszorg,een serviceflat, het woonzorgcentrum.Dan word je natuurlijk pas echt geconfronteerdmet het ouder worden, het ziekzijn, de eenzaamheid. Ook al had mijnmoeder vijf kinderen, toch kan je de ziekte,de angst en de eenzaamheid niet helemaalopvangen. Wat we in die periodeerg gemist hebben, is iemand die je begeleidt.Iemand die jou de mogelijkhedentoont, niet vanuit één voorziening, maarover alle sectoren heen. Want voor ouderenis de zorg vaak een doolhof. Op hetogenblik dat ze een keuze moeten maken,dikwijls in een crisissituatie, zijn ze onvoldoendeop de hoogte van de mogelijkheden.Daardoor maken veel mensen nietde juiste keuze. Het idee van een zorgcoördinatoris hier vandaag geïntroduceerddoor professor Huijsman uit Nederland.kleine dingen, dat zou toch een evidentiemoeten zijn. Ik hoop dat de sector nietwacht tot 2021 om hier iets aan te doen.Mensen in een woonzorgcentrum zijnsowieso al veel kwijt. Ze hebben hun vertrouwdeomgeving, de plek waar ze zichthuis voelden, moeten verlaten. Een paarmeubeltjes kunnen ze meenemen, datis het zowat. Mijn moeder was goed bijhaar verstand en heel realistisch. Ze wistdat haar tijd er bijna opzat. En dan lig jedaar als het ware bewust te wachten opde dood. In zo’n situatie kunnen kleinedingen een groot verschil maken. Zo veelmogelijk dezelfde vertrouwde gezichtendie je verzorgen, bijvoorbeeld. Dat is belangrijk.Of een raam dat uitzicht geeftop bedrijvigheid en mensen. Dat ene venstertjeis bijna letterlijk het enige vensterop de wereld dat nog overblijft. Dat soortkleine zaken is zo belangrijk voor het welbevindenen de gemoedsrust van ouderemensen.Hoe kijkt u in het algemeen tegen hetouder worden aan?Ach, ik ben 67 jaar, ik word zelf ook al eendagje ouder. Ik maak daar niet veel spel“De hele maatschappij heeft er belangbij dat de woonzorgcentra prettige enaantrekkelijke plaatsen om te wonen zijn”bruikersvereniging zijn voor alle ouderendie een of andere vorm van zorg genieten.Zowel intramuros als ambulant. Ons doelis om alle vragen of klachten van ouderenof hun familie ter harte te nemen. Hetgaat zowel om belangenbehartiging alsom informatieverstrekking. Daar is noodaan. Men spreekt dikwijls over ‘empowerment’van ouderen, maar dat staat noghelemaal in de kinderschoenen. De vzwZorgrecht is ondertussen erkend door ministerJo Vandeurzen en binnenkort kunnenwe een personeelslid aanwerven. Ikheb dus heel aandachtig geluisterd vandaag,want ik weet dat je alles in de juistecontext moet proberen te zien.Officieel bent u voorzitter van OKRAsinds vorig jaar, maar in de praktijkwas u al langer bij de beweging betrokken.Vanwaar dit engagement?Ik heb altijd een grote belangstelling ge-Daar blijkt zo’n zorgcoördinator niet alleende kwaliteit van de zorg te verbeteren,maar ook nog eens goedkoper uit tevallen voor de overheid. Misschien moetenwe ook in ons land eens bekijken hoewe dat het best kunnen organiseren.Voelde u zich wat aan uw lot overgelatenals ‘cliënt’ met uw moeder?Neen, dat is dan weer te sterk uitgedrukt.Onze voorzieningen werken goed, maarwe moeten de mensen beter wegwijs makenen begeleiden. Vandaag bekijkt deouderenzorg de evolutie op lange termijnmet het oog op 2021. Dat is noodzakelijk.Maar er zijn veel kleine dingen die wevandaag al kunnen realiseren. Mijn moederis in een prima woonzorgcentrum terechtgekomen.Geen kwaad woord erover.Maar dat ouderen zelf kunnen kiezen watze eten, dat ze zelf mogen beslissen hoelaat ze ’s ochtends opstaan… dat soortvan hoor. Ik heb er geen problemen meeen ook geen complexen over. Mijn vaderstierf toen hij 55 jaar was. Ik ben dus alheel blij dat ik zo lang mag leven in goedegezondheid. Bovendien is ouder wordenniet allemaal kommer en kwel. Veel ouderendoen nog ontzettend veel voor demaatschappij. Alleen wordt dat vaak overhet hoofd gezien. Hoeveel grootouderspassen niet op hun kleinkinderen? Isdaar ooit al de economische opbrengstvan berekend? En hoeveel ouderen zijnzelf niet als mantelzorger actief voor hunpartner? Ouderen kosten niet alleen, zehebben ook erg veel te bieden. Dat vergetenwe weleens.Tijdens een van uw tussenkomstenvanuit de reflectiekamer brak u eenlans voor een mooiere architectuur inde ouderenzorg. Vanwaar die klemtoon? | december 2010