Zandwinning op de Zeeuwse banken - Noordzeeloket
Zandwinning op de Zeeuwse banken - Noordzeeloket
Zandwinning op de Zeeuwse banken - Noordzeeloket
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
met lokaal (zwak) grindhou<strong>de</strong>nd zand dan wel slibhou<strong>de</strong>nd zand. In <strong>de</strong> troggen tussen<strong>de</strong> <strong>banken</strong> is lokaal grindhou<strong>de</strong>nd zand, dan wel slib aanwezig. Door Hommes (2004)is <strong>op</strong>gemerkt dat zand <strong>op</strong> <strong>de</strong> t<strong>op</strong>pen over het algemeen grover is dan het zand in <strong>de</strong>troggen, waarbij niet aangegeven is <strong>op</strong> welke gegevens dit is gebaseerd. Het is nietzo dat in alle troggen <strong>de</strong> bo<strong>de</strong>msamenstelling (veel) fijner is, vanwege lagerestroomsnelhe<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> diepere <strong>de</strong>len. Uit <strong>de</strong> aanwezigheid van <strong>de</strong> zandgolven in <strong>de</strong>troggen kan wor<strong>de</strong>n afgeleid dat <strong>de</strong> stroomsnelhe<strong>de</strong>n flink kunnen <strong>op</strong>l<strong>op</strong>en in <strong>de</strong>zegebie<strong>de</strong>n. Aanvullen<strong>de</strong> gegevens over <strong>de</strong> bo<strong>de</strong>msamenstelling (bijvoorbeeld als‘bijvangst’ van bo<strong>de</strong>mbemonstering van benthos) zijn gewenst om gefun<strong>de</strong>er<strong>de</strong>uitspraken over <strong>de</strong> sedimentsamenstelling te doen.Op basis van boringen en seismische gegevens is door Laban en Schüttenhelm(1981) vastgesteld dat verschillen<strong>de</strong> <strong>banken</strong> (Buiten<strong>banken</strong>, Mid<strong>de</strong>lbank,Schouwenbank) een kern hebben die zij “initial ridge” hebben genoemd, die bestaatuit fijn zand. De schelpen in <strong>de</strong>ze afzetting zijn soorten uit <strong>de</strong> <strong>op</strong>en zee, het betreft dusgeen restanten van ou<strong>de</strong> wadafzettingen. Op basis van pollenanalyse is bepaald dat<strong>de</strong>ze initiële <strong>banken</strong> een ou<strong>de</strong>rdom hebben van meer dan 5000 jaar voor he<strong>de</strong>n.Daaron<strong>de</strong>r liggen ou<strong>de</strong>re Holocene en Pleistocene afzettingen, die ook voornamelijkuit zand bestaan. Overigens blijkt uit aanvullend seismisch en geologisch on<strong>de</strong>rzoekdat <strong>de</strong> geologische <strong>op</strong>bouw van <strong>de</strong> <strong>Zeeuwse</strong> <strong>banken</strong> waarschijnlijk complexer is danin het gepubliceer<strong>de</strong> mo<strong>de</strong>l wordt aangenomen (mon<strong>de</strong>linge toelichting Ad van <strong>de</strong>rSpek, Deltares).Tussen <strong>de</strong> kust en Bollen van Goeree, voor <strong>de</strong> kust van Goeree, is fijn, siltig zandaangetroffen met kleilagen (Laban en Schüttenhelm, 1981). Ook aan <strong>de</strong> landzij<strong>de</strong> van<strong>de</strong> Rabsbank wordt Holoceen materiaal aangetroffen met kleilagen (Elbow enBanjaard formatie).De geologische gegevens van <strong>de</strong> Zeeuwsche <strong>banken</strong> bie<strong>de</strong>n weinigaankn<strong>op</strong>ingspunten over het ontstaan ervan. De <strong>banken</strong> kunnen zijn ontstaan alsrelicten van ou<strong>de</strong> (geomorfologische) structuren (“moribund”), Het is ook mogelijk dat<strong>de</strong> <strong>Zeeuwse</strong> <strong>banken</strong> zijn <strong>op</strong>gebouwd en in stand gebleven on<strong>de</strong>r invloed van <strong>de</strong>getijstroming. Over het ontstaan en <strong>de</strong> ontwikkeling van <strong>banken</strong> on<strong>de</strong>r invloed van(getij) stroming is veel gepubliceerd. Op basis van <strong>de</strong> geologische <strong>op</strong>bouw, <strong>de</strong>oriëntatie en (het ontbreken) van grootschalige dynamiek kunnen er geenmechanismen voor <strong>de</strong> vorming van <strong>de</strong> <strong>banken</strong> wor<strong>de</strong>n uitgesloten.De verschillen met an<strong>de</strong>re <strong>de</strong>len van het NCP.In termen van morfologie en waterbeweging is het belangrijke verschil tussen <strong>de</strong><strong>Zeeuwse</strong> <strong>banken</strong> en <strong>de</strong> rest van het NCP <strong>de</strong> aanwezigheid van <strong>de</strong> <strong>banken</strong>.Zandgolven zijn <strong>op</strong> grote <strong>de</strong>len van het NCP aanwezig. Ook <strong>de</strong> hogestroomsnelhe<strong>de</strong>n tre<strong>de</strong>n <strong>op</strong> veel plekken in <strong>de</strong> Noordzee <strong>op</strong>. En <strong>de</strong>bo<strong>de</strong>msamenstelling van fijn en mid<strong>de</strong>l zand wordt <strong>op</strong> veel plekken in <strong>de</strong> Noordzeeaangetroffen. Daarmee is <strong>de</strong> variatie in <strong>de</strong> waterdiepte door <strong>de</strong> aanwezigheid van <strong>de</strong><strong>banken</strong> <strong>de</strong> on<strong>de</strong>rschei<strong>de</strong>n<strong>de</strong> factor voor het gebied.18