11.07.2015 Views

Het ontstaan van de Jordaan - theobakker.net

Het ontstaan van de Jordaan - theobakker.net

Het ontstaan van de Jordaan - theobakker.net

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

het <strong>ontstaan</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>Jordaan</strong>met Nieuwe Braak werd aangeduid. Dat het toenal 1647 was had nog an<strong>de</strong>re oorzaken, waarovereen ka<strong>de</strong>r over ‘speculanten’ bericht. De Palmgrachtkomt grofweg overeen met <strong>de</strong> weerslootdie in <strong>de</strong> vijftien<strong>de</strong> eeuw <strong>de</strong> functie <strong>van</strong> afwatering<strong>van</strong> <strong>de</strong> Kostverlorenwetering kreeg, <strong>de</strong> Kattensloot.Over het gekrakeel rond die weteringgaat het in mijn stuk over <strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis <strong>van</strong> <strong>de</strong>Kostverlorenwetering.Diepgaand on<strong>de</strong>rzoek <strong>van</strong> archivaris J.Z. Kannegieteren Dr. L. Jansen (PW) helpt ons een paarou<strong>de</strong> pa<strong>de</strong>n en sloten in het huidige stratenplanterug te vin<strong>de</strong>n. Daarbij moet opgemerkt wor<strong>de</strong>ndat sommige pa<strong>de</strong>n zo belangrijk en veelzeggendwaren dat <strong>de</strong> namen royaal ook voor het weer gebezigdwer<strong>de</strong>n. Bij <strong>de</strong> weren met meer dan éénpad kreeg het weer soms <strong>de</strong> naam <strong>van</strong> <strong>de</strong> eigenaarof instelling, zoals het Benninghweer en hetLeprozenland.Van minimaal vier drainagesloten <strong>van</strong> <strong>de</strong> ontginningweten we dat die na verbreding een <strong>Jordaan</strong>grachtoplever<strong>de</strong>n. Dat was om te beginnen <strong>de</strong>Goudsbloemgracht, die zelfs nauwelijks verbreedwerd. De twee pa<strong>de</strong>n langs <strong>de</strong> sloot, het Vrijdomspadten zui<strong>de</strong>n en het Ouwe Franse pad ten noor<strong>de</strong>nvorm<strong>de</strong>n na 1613 <strong>de</strong> ka<strong>de</strong>n langs <strong>de</strong> gracht.Van het laatste pad is zelfs bekend dat het over <strong>de</strong>Haarlemmerdijk nog doorliep over het buitendijkseland. De naam Vrijheidspad verdween na 1613snel maar het Franse pad hield als benamingstand tot <strong>de</strong> <strong>de</strong>mping <strong>van</strong> <strong>de</strong> Goudsbloemgrachtin 1857, om plaats te maken voor <strong>de</strong> naam Willemsstraat.De Bloemgracht is een verbreding<strong>van</strong> <strong>de</strong> weersloot die <strong>van</strong> <strong>de</strong> Corsgenspoort aanhet Singel tot <strong>de</strong> Kostverlorenwetering bij <strong>de</strong>Tolbrug doorliep. In <strong>de</strong> negentien<strong>de</strong> eeuw werdook het <strong>de</strong>el buiten <strong>de</strong> Singelgracht verbreedtot Hugo <strong>de</strong> Grootgracht. De Rozengrachtis een verbreding <strong>van</strong> wat buiten <strong>de</strong> stad alsLange Bleekersloot doorliep tot <strong>de</strong> wetering.Ook <strong>de</strong> Passeer<strong>de</strong>rsgracht was een voormaligeweersloot. Meer weten we <strong>van</strong> <strong>de</strong> pa<strong>de</strong>n op <strong>de</strong>weren en wat er <strong>van</strong> gewor<strong>de</strong>n is. Van noordnaar zuid: <strong>de</strong> eer<strong>de</strong>r genoem<strong>de</strong> Franse pad enVrijdomspad langs <strong>de</strong> Goudsbloemgracht eneen niet te plaatsen Nieuwe Baanpad richtingklooster. <strong>Het</strong> Spaansch leger werd na 1613Anjeliersstraat, het Thuynpad werd Tuinstraaten het Cruyspad werd Egelantiersstraat. <strong>Het</strong>(Nieuwe) Lakenpad ging op in <strong>de</strong> Egelantiersgrachtof vorm<strong>de</strong> een ka<strong>de</strong> daar<strong>van</strong>. De laatstevier pa<strong>de</strong>n lagen zo dicht bij elkaar dat ze inonbeken<strong>de</strong> combinatie op eenzelf<strong>de</strong> weer gelegenmoeten hebben. Tussen Egelantiers- enBloemgracht was het Stadtsland met daarophet Lijnbaanspad en Corsgenspad. Op ditweer, tegen <strong>de</strong> Lijnbaansgracht aan, wer<strong>de</strong>n<strong>de</strong> textielververs gedwongen hun domicilie te6

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!