De-ondernemende-burger

1 WIJKONDERNEMINGENboodschap aan de bewoners van een wijk als deze is: neem de regie in handen,wacht niet op een professional die zegt: “Jullie zijn arm en zwak, wij gaan helpen”,maar doe zelf iets.’ Een overheid die alle problemen overneemt, maakt de gemeenschapzwakker. ‘Er zijn te veel professionals en te veel subsidies, dat leidt totafhankelijkheid en geklaag. Tot het plafond bereikt wordt, en op dat punt zittenwe nu.’ Zijn doel is om met de Lucas Community een beweging op gang te krijgenwaarbij bewoners door ondernemerschap en in samenwerking zichzelf en de buurtontwikkelen. ‘In plaats van subsidies uitdelen, gaat de gemeente dan diensteninkopen bij bewonersbedrijven.’ Dat El Filali zelf ook zo’n ‘professional’ is, maakthet ingewikkeld, geeft hij grif toe. Daarom doet hij zijn werk voor de Lucas inmiddelsals buurtbewoner van Osdorp en niet meer als ASW’er.In de Lucas stroopten de bewoners de mouwen op. De school was in slechte staat,na asbestverwijdering was de boel de boel gelaten. Van Stichting DOEN kregen ze50.000 euro. Het timmeren, verven en poetsen deden ze allemaal zelf. Een voor eenwerden de provisorisch opgeknapte lokalen in gebruik genomen, en die trokkenweer nieuwe initiatieven zoals een beautysalon en een geluidsstudio. Nancy Loor,met een verleden als kok, kreeg 4.500 euro subsidie om een keuken in te richten vanwaaruit zij, samen met buurtmoeders, een cateringbedrijf kon gaan opzetten.Het stadsdeel, eigenaar van het pand, tolereerde hun aanwezigheid, maar ambtenarendie langskwamen, waren argwanend. Bevreesd ook voor concurrentie methet nieuwe Huis van de Wijk, twee straten verderop, waar niet langer de opbouwwerkersde activiteiten organiseerden maar de bewoners dat zelf moesten gaandoen. El Filali: ‘Welzijn Nieuwe Stijl − prachtig! Maar wel ván de overheid, en debewoners hier gingen aan de slag zónder overheid. Je zou denken dat als de bewonershet zelf doen, de overheid haar plannen kan stoppen, maar nee, de overheidwilde dat zij stopten!’Ambtenaren stelden voorwaarden aan het opknappen, ‘met het eisenboek voorvastgoedverhuur in de hand’. Zo moest er een dure nooduitgang komen, waar eensimpele uitweg mogelijk was. ‘Wij hadden het gevoel dat de regels werden gebruiktom ons tegen te houden. In plaats van te vertellen wat niet mag, zouden ze moetenmeedenken over hoe het mogelijk te maken.’Gaandeweg verbeterden de verhoudingen. Het stadsdeel werd afnemer vanNancy’s catering. ‘Ze kregen respect voor onze vasthoudendheid en inzet’, zegtEl Filali. Belangrijk was dat de Lucas bekendheid kreeg in de stad, en onderdeelwerd van een doe-het-zelfbeweging met als basis Pakhuis De Zwijger, die vanuit decentrale stad beleidsmatige en financiële steun kreeg. In de buurt kreeg de Lucaseen gezicht door bij gelegenheden tuinfeesten te organiseren.BewondernemersOmdat de Lucas pertinent tegen structurele subsidie is – ‘Dan word je gestuurd’ –moet het initiatief voor eigen inkomsten zorgen. El Filali: ‘Toen we onszelf de vraagstelden: wie zijn wij?, en ik als antwoord gaf: ondernemende bewoners, kwam erprotest: wij zijn geen ondernemers die winst nastreven. Vervolgens kwam iemand12