Hoe boeren het bolwerken - Zuivelhistorie Nederland

Elders had het idee van een ‘schaduwbestuur’ reeds ingang gevonden en ook het ILC was vanmening, dat hiermee de kadervorming zou worden gediend. Als eerste in Friesland beantwoorddede CAF de opgeworpen vraag bevestigend. Deze aankoopvereniging stelde in 1959 een dergelijk‘schaduwbestuur’ in, teneinde een groep jongeren bij het werk van de CAF te betrekken en hen inte leiden in de bestuurstaak. Het was een initiatief dat bij verschillende coöperaties zou wordengevolgd.Toen de Friese landbouw en de landbouwcoöperaties het jaar 1960 naderden, was er in tien jaarsinds 1950 meer veranderd dan in de twintig jaar daarvoor. Er was een proces van mechanisatieingezet, dat met de komst van de trekker op gang was gebracht. Machines waren de arbeid gaanvervangen en noodzaakten tot schaalvergroting. Met de komst van machines verdwenen er mensenen bedrijven. De jarenlang [095] bestaande traditie, dat boerenzoons boer werden zou langniet meer in alle gevallen worden gehandhaafd.Er waren landbouwwerktuigencoöperaties en een boerenhulporganisatie verschenen. Op de akkerbouwbedrijvenwerd het teeltplan aangepast aan de veranderende omstandigheden en in deveehouderij had de melkmachine een nieuw tijdperk ingeluid. Bij de industriële en handelscoöperatieswas er sprake van uitbreiding en modernisering en deze motoren van het raderwerk haddenook vaart gebracht in de dienstverlenende instellingen. Technisch, commercieel en wetenschappelijkkon men wijzen op successen. Maar evenmin als men zich in Nederland realiseerde, dat ernog een versnelling van de economische expansie, gepaard gaande met een welvaartgroei, aanstaandewas, kon men zich er in de landbouw en de landbouwcoöperatie een voorstelling van makendat de omwenteling die men had meegemaakt nog maar een begin was. In de zestiger jarenzou blijken dat deze slechts de aanzet was van nog meer ingrijpende veranderingen. De echte ‘revolutie’moest nog komen en dat zouden ook de landbouwcoöperatoren ervaren.Heruitgave zuivelhistorienederland.nl 44© I.L.C. in Friesland - 1986