k e n n i s & w e t e n s c h a pHet <strong>Jeroen</strong> <strong>Bosch</strong> <strong>Ziekenhuis</strong> wil het wetenschappelijk onderzoek naar een hogerplan brengen. Daartoe heeft het een beleidsplan Zorg voor Wetenschap opgesteld,waarin vier onderzoekslijnen zijn benoemd. Ervaren JBZ-clinici fungeren alscoördinatoren en kartrekkers, om deze wetenschappelijke speerpunten tot eensucces te maken.<strong>Ziekenhuis</strong> zet in op wetenschappelijkonderzoekEen van hen is kinderarts Esther de Vries,tevens voorzitter van de Wetenschapscommissievan het ziekenhuis. Ze legt uitwaarom het tijd werd voor verandering. ‘AlsSTZ-ziekenhuis hebben wij een missie’,vertelt ze. ‘STZ staat voor topklinischepatiëntenzorg, onderwijs en opleiding, entoegepast wetenschappelijk onderzoek. Datlaatste komt wat minder goed uit de verf.De samenhang tussen verschillendeonderzoeken ontbreekt, er is geenduidelijke structuur en de onderzoekenleveren te weinig resultaat op.’Tijd voor een nieuwe koers dus, met hetbeleidsplan Zorg voor Wetenschap alskompas. ‘De winst is dat we keuzes hebbengemaakt’, stelt Esther. ‘Er is duidelijkheidover de onderzoekslijnen: Kanker, afweerOnderzoekslijn Innovatie in Techniek‘Enthousiasme overbrengen op anderen’‘Ik heb de afgelopen zeven jaar in het <strong>Jeroen</strong><strong>Bosch</strong> <strong>Ziekenhuis</strong> veel onderzoek gedaan engepubliceerd’, vertelt chirurg Koop Bosscha,‘vooral over oncologische onderwerpen. AlsCoördinator van Innovatie in Techniek probeer iknu ook anderen enthousiast te maken omonderzoek te doen. Tijdgebrek is vaak eenprobleem voor veel specialisten. Het is dus lastig,maar het kan wel degelijk. Je moet het niet alléén willen doen. Enthousiasmeerassistenten in opleiding, verzamel mensen om je heen.’‘Van onderzoek word je altijd beter’, gaat hij verder. ‘Alleen al doordat je kritisch kijktnaar je eigen prestaties en je openstelt voor nieuwe inzichten en technieken. Bovendienvereisen de visitaties van de opleidingen tegenwoordig het uitvoeren vanwetenschappelijk onderzoek. De voorwaarden in het ziekenhuis zijn uitstekend. Webeschikken over veel patiënten en interessante vernieuwende technieken, zoalsrobotchirurgie, laparoscopische chirurgie (kijkoperatie met videocamera/beeldscherm)en nieuwe technieken op het gebied van IVF.’Oncologisch/gastro-intestinaal chirurg Koop Bosschaen infecties; Innovatie in Techniek; Hart enVaten en Leven in Balans. Ook zijn inmiddelsdrie van de vier Coördinatorenbenoemd (zie kaders). En nu gaan we ervoor! Het ziekenhuis neemt dit heelserieus, dat blijkt al uit het feit dat allecoördi natoren echt worden vrijgemaaktvoor deze taak. Uiteraard is dit een procesen staan we pas aan het begin. Als coördinatorenrichten we ons eerst op hetschrijven van een plan van aanpak. Maar wehebben al wel duidelijk ideeën over waar wenaar toe willen.’Na 1, 3 en 5 jaar zal een evaluatie plaatsvindendoor de voorzitter van de Raad van Bestuur,de portefeuillehouder ‘Onderzoek’ van hetBestuur Vereniging Medische Staf en decoördinatoren.Onderzoekslijn Kanker,afweer en infecties‘Mensen en ideeënsamenbrengen’‘Er zijn heel veelmensen in onzeorganisatie metgoede ideeën.Vaak ontbreektde tijd en deervaring om dieom te zetten inconcreteprojecten. Maarwat als je nueens de juiste mensen bij elkaar brengt… Ikben dan ook volop in gesprek metoncologen, longartsen, laboranten,verpleegkundigen, diëtisten.<strong>Ziekenhuis</strong>breed! Vanuit die gesprekkenontstaan straks een drie- of viertalaandachtsgebieden binnen deonderzoekslijn. Daar wil ik onderzoeksgroepenaan koppelen die projecten gaanopzetten en subsidies proberen binnen tehalen. Maar dan zijn we wel ruim een jaarverder.’‘Waarom het ziekenhuis heeft gekozenvoor deze onderzoekslijn? Onder denoemer kanker, afweer en infecties vallenheel veel samenhangende ziektebeelden.De koppeling is dus logisch. Bovendienbetreft het een groeiende patiëntengroep.Denk maar aan infectieziekten als Q-koortsen het aantal oncologische patiënten doorde vergrijzing.’Kinderarts-infectioloog/immunoloogEsther de Vries12 | Cura, jaargang 6, nummer 2
k e n n i s & w e t e n s c h a pOnderzoekslijn Hart en Vaten‘Veel mogelijk in het JBZ’‘In het JBZ zijn veel mogelijkheden voor toegepast wetenschappelijkonderzoek. Er is veel kennis in huis. Bovendienbehandelen we hier een grote groep patiënten metcardiovasculaire aandoeningen. Dat biedt kansen voor onderzoek,zowel op klinisch als verpleegkundig terrein. Als CoördinatorOnderzoekslijn Hart en Vaten kan ik een bijdrage leveren aan de kwaliteit van de zorgin ons ziekenhuis. Een prachtige uitdaging! Allereerst ben ik er om mensen tefaciliteren die onderzoek willen doen op het gebied van cardiovasculair geneeskunde.Daarnaast ga ik in gesprek met de verschillende vakgroepen, om te horen wat volgenshen nodig is om het wetenschappelijk onderzoek op een hoger plan te tillen. Vanaf 1juli ben ik hiervoor wekelijks een dagdeel beschikbaar.’Internist-nefroloog, epidemioloog Ellen Hoogeveen*De Coördinator van de onderzoekslijnLeven in Balans was nog niet bekendtijdens het schrijven van het artikel. nPylephlebitis; septische tromboflebitis vande poortader en mesenteriaal vatenGBEen 44-jarige vrouw werd op de IntensiveCare (IC) opgenomen in verband met eenseptische shock gecompliceerd doormeervoudig orgaan falen waaronder eenzogenaamd adult respiratory distresssyndrome. Tien dagen voor de opnamewerd een appendicitis gediagnosticeerd.Omdat patiënte al langer klachten had,werd zij daarvoor conservatief behandeld.Aanhoudende progressieve buikpijn tijdensde IC opname en het optreden vanleverfunctiestoornissen wekte hetvermoeden op een mogelijke pylephlebitis.Pylephlebitis is een septische tromboflebitisvan de poortader of zijn aftakkingen. Dit iseen weliswaar bekende maar zeldzamecomplicatie van abdominale infecties in deregio, die wordt gedraineerd door hetportale veneuze systeem. Computertomografie bevestigde de diagnose waarbijeen groot appendiculair infiltraat werdgezien in het mesocolon tot aan demesenteriaal vaten (figuur 1). De venamesenterica superior was geoccludeerdvanaf het gebied van vetinfiltratie tot in devena porta (figuur 2). De behandeling is bijvoorkeur conservatief en ondersteunendinclusief langdurig antibiotica gebruik.Afhankelijk van de ernst kan overwogenworden de patiënt te ontstollen. Met dezebehandeling herstelde patiënte volledig. nCPC de Jager, internist-intensivist, M. Leuken,radioloog, PC Wever, arts-microbioloogFiguur 1Figuur 2Appendicitis met uitgebreide vetinfiltratie tot aan de grote mesenteriaal vatenCT-Contrast in veneuze fase met verminderde aankleuring van de vena portaduidend op trombose van dit bloedvat (pijl). VC = vena cava inferior, AO= aortaCura, jaargang 6, nummer 2 | 13