Congres brengt de toekomst in kaart - VU medisch centrum ...

Henriette Delemarre ontvangt Edgar Donckerprijs
Henriette Delemarre van de
afdeling kindergeneeskunde heeft
de prestigieuze driejaarlijkse Edgar
Donckerprijs gekregen. De prijs
werd op 2 november uitgereikt
tijdens het jaarlijkse congres van de
Nederlandse Vereniging voor
Kindergeneeskunde.
1 jaar Sneller Beter
Marco Ritt, voorzitter van de NVvH,
hoogleraar en hoofd plastische chirurgie
aan VUmc, nam het initiatief tot het
parallelsymposium. Ritt: “Zorg voor
handen is teamwork. De eerste reparatie
van zenuwletsel wordt in de regel
uitgevoerd door de handchirurg. Het
herstel na een operatie is vaak een
moeilijk proces, waarin de ergo- of
fysiotherapeut een centrale rol speelt.
Het ligt voor de hand om elkaar bij de
nieuwste ontwikkelingen te betrekken
en kennis uit te wisselen.”
Intelligente hand
Het zwaartepunt van het symposiumprogramma
ligt bij recente ontwikkelingen
op het gebied van zenuwonderzoek.
Ritt: “Onze collega’s van het
universiteitsziekenhuis van Malmö
presenteren de resultaten van hun
6
Delemarre heeft de prijs ondermeer
gekregen omdat zij veel onderzoek
verricht naar de consequenties van
foetale groeistoornissen op de postnatale
groei- en ontwikkeling, maar
ook studies doet naar de foetale programmering
van groei en puberteit
en onderzoek verricht naar gender
identiteitsstoornissen. Zij heeft deze
nieuwe onderzoekslijnen zelfstandig
Het was een drukte van belang bij de stand van VUmc op de landelijke Sneller
Beterconferentie in Gouda. Op 31 oktober verzamelden zich vierhonderd
geïnteresseerden en prominenten van het ministerie van vws, de Orde
van Medisch Specialisten, zonmw en avvv én de deelnemende ziekenhuizen.
De dag werd georganiseerd omdat Sneller Beter pijler 3 een jaar geleden
is gestart. De resultaten liegen er niet om. Minister Hoogervorst beloofde
dan ook via een interactieve verbinding aan alle aanwezigen ook
Parallelsymposium Grip on nerves
Handchirurgen en handtherapeuten
wisselen kennis uit
■ Ursula Wopereis
De Nederlandse Vereniging voor
Handchirurgie presenteert in
samenwerking met het Nederlands
Gezelschap voor Handtherapie op
19 november het parallelsymposium
voor handchirurgen en
handtherapeuten in Nederland.
Het symposium besteedt aandacht
aan actuele ontwikkelingen op het
gebied van handchirurgie, zenuwregeneratie
en revalidatie. In de
Amstel zaal van VUmc worden zo’n
150 handspecialisten verwacht.
onderzoek naar de interactie tussen
handchirurgie en de werking van het
brein. Bij zenuwletsel is het belangrijk
dat de zenuw weer groeit en het juiste
zenuwuiteinde bereikt. Gebeurt dit
niet, dan worden signalen niet goed
doorgegeven, waardoor de hand niet
goed functioneert. Met alle kennis
over handchirurgie ontdekken we ook
fenomenen die zich niet laten verklaren
in de hand en dus in het brein
gezocht moeten worden.”
De voordracht van dr. M.F. Meek
(umcg) over neurotubes tipt Ritt als
zeer actueel: “Neurotubes zijn oplosbare
verbindingen die als geleider dienen
voor de uitgroeiende zenuw. Ik
werk zelf sinds kort met neurotubes.
Bij elke nieuwe techniek vraag je je
natuurlijk af of deze net zo goed of
beter is dan de gangbare methode, in
dit geval: het handmatig aan elkaar
zetten van zenuwen. Het symposium
biedt een prachtige gelegenheid om
ervaringen uit te wisselen.”
Snelle herkenning van pees- en
zenuwletsels aan de hand zijn erg
belangrijk, want de mogelijkheden tot
herstel zijn na enkele weken al beduidend
slechter. De kwaliteit van de eerste
opvang bij handletsel is daarom
enorm belangrijk. “Wij proberen door
middel van publicaties en cursussen
kennisoverdracht te stimuleren. De
wetenschappelijke ontwikkelingen op
dit gebied gaan immers razendsnel”,
signaleert Ritt.
opgezet. Inmiddels zijn vele mensen
op onderdelen uit deze onderzoekslijnen
gepromoveerd en leidden deze
nieuwe onderzoekslijnen ook tot vernieuwing
van het onderwijsprogramma
van kinderendocrinologie in
VUmc. Delemarre is dan ook zeer verheugd
over de prijs: “Het is een erkenning
voor wat ik heb gedaan.”
Elke drie jaar reikt de Stichting Edgar
Rob Westerman, Gerda Blom en Joke
Klene, medewerkers beheer zorgadministratie,
pionieren sinds september
met dit systeem. VUmc is één van
de eerste ziekenhuizen dat via het
internet gebruik maakt van deze databank
met persoonsgegevens van alle
ingezetenen van Nederland. De faciliteit
is tot stand gekomen door samenwerking
van de universitair medisch
centra waarin Ans van Manen vanuit
VUmc participeerde.
“Door gebruik te maken van de gba
wordt de kwaliteit van de patiëntenbestanden
geoptimaliseerd en gaan er
minder arbeidsuren verloren aan uitzoekwerk”,
vat Rob Westerman de
voordelen samen. Iedere patiënt in
VU medisch centrum staat geregistreerd
in Patreg, het patiëntregistratiesysteem.
Met de combinatie van
persoonlijke gegevens, adresgegevens,
verzekeringsgegevens en een
uniek patiëntnummer worden niet
alleen alle onderzoeken en behandelingen
die een patiënt ondergaat gere-
Doncker Fonds een prijs uit aan
iemand, die zich verdienstelijk heeft
gemaakt op het gebied van de
geneeskundige zorg voor kinderen.
De prijs bestaat, naast een legpenning,
uit een bedrag van 25.000 euro
dat door de prijswinnaar vrijelijk kan
worden besteed en een bedrag van
125.000 euro voor een door de winnaar
in overleg met de jury en het
volgend jaar weer geld vrij te maken voor het landelijke kwaliteitsprogramma.
De posters die in Gouda te zien waren, zullen binnenkort ook in VUmc
tentoon worden gesteld. Wie al eerder benieuwd is naar de resultaten na
een jaar Sneller Beter, zie www.VUmc.nl/kwaliteitskatern. Sneller Beter
maakt onderdeel uit van het kwaliteitsbeleid van VU medisch centrum. Dit
beleid richt zich op het stimuleren van initiatieven ter verbetering van de
continue kwaliteit. ■ IvW
gistreerd en verwerkt, maar ook de
financiële zaken afgehandeld.
Het lijkt simpel, gewoonweg de juiste
gegevens aan de patiënt vragen, intypen
in Patreg en je hebt een 100%
betrouwbare registratie. “Was het
maar zo gemakkelijk”, vervolgt Westerman
zijn verhaal. “Patiënten of
begeleiders kunnen onjuiste dan wel
onvolledige gegevens verstrekken of
gegevens kunnen verkeerd worden
overgenomen door de medewerker.
De patiënt wisselt van zorgverzekeraar
of is verhuisd en vergeet dit door
te geven en ook de bestanden van de
zorgverzekeraars zijn niet altijd op
orde.”
Gegevens koppelen
Om tijdig en juist te declareren is het
belangrijk om te weten of en waar de
patiënt verzekerd is, maar ook naar
welk adres de factuur verzonden
moet worden. Westerman: “We controleren
de patiëntgegevens al via
gekoppelde databases van de zorgverzekeraars.
Maar het komt regelmatig
voor dat een patiënt niet in deze
bestanden voorkomt. De patiënt kan
niet verzekerd zijn, maar meer waarschijnlijk
is een verschil in de verschillende
databasegegevens van de
patiënt. Door onze gegevens te toetsen
in de database van de gba kunnen
we deze fouten of ontbrekende informatie
in 95% van de gevallen naar
boven halen. De gba moet je namelijk
Tracer – 10 november 2005 – Nieuws – Onderwijs – Onderzoek – Patiëntenzorg – Organisatie – Mededelingen – Vacatures –
bestuur van de Stichting Edgar Doncker
Fonds aan te wijzen project
betreffende onderzoek, onderwijs,
opleiding of patiëntenzorg op het
gebied van de geneeskundige zorg
voor kinderen.
Delemarre zal het geld ondermeer
gebruiken om een therapie te ontwikkelen
voor verstoord eetgedrag.
Ze wil de processen in de hersenen
bestuderen, die ondermeer leiden tot
vormen van eetverslaving, zoals
binge eating - de drang om in korte
tijd heel veel te eten. Dit mechanisme
zou mogelijk kunnen worden geremd
door het medicament rimonabant.
“Rimonabant is een zogenoemde
cannabinoïd receptor antagonist”,
aldus Delemarre. “Het is bij volwassenen
een veelbelovende ondersteunende
therapie om de leefstijl ten
aanzien van eetgedrag te normaliseren.
Ik zou dan ook, samen met Bram
Felius van de afdeling kindergeneeskunde
en onderzoekers van de afdelingen
diëtetiek, medische farmacologie,
onderzoeksgroepen binnen
icen, het instituut voor neurowetenschappen
en de brain imaging groep
van Dick Veltman, willen achterhalen
of dit ook voor kinderen zou kunnen
gelden.”
Hersenonderzoek
Het onderzoek zal grotendeels worden
uitgevoerd met de fmri. Delemarre
wil hiermee ook achterhalen
welke invloed een nu toegepast educatieprogramma
op een verandering
in de cerebrale programmering van
eetgedrag heeft. Het programma
Go4it wordt gebruikt in de obesitaspolikliniek
van VU medisch centrum.Uiteindelijk
willen de onderzoekers
weten of overvoeding van
een zuigeling verantwoordelijk is
voor programmering van het eetgedrag,
waardoor de neuro-endocriene
controle van de energiehomeostase
blijvend verandert. Dit heeft een verminderde
gevoeligheid voor insuline
en een verhoogde kans op het krijgen
van type 2 diabetes als gevolg. De
financiering van het onderzoek is een
deel van de Edgar Donckerprijs. ■ JtH
Gegevens database gemeentelijke basisadministratie on-line
Aantal oninbare facturen verminderd
■ Marcel Licher
De kans dat een factuur voor een
genoten medische behandeling in VU
medisch centrum niet of moeilijk kan
worden geïncasseerd, is aanzienlijk
geslonken. Sinds kort kan hiervoor
namelijk de on-line databasegegevens
van de gemeentelijke basisadministratie
(GBA) worden gebruikt.
zien als de authentieke bron met persoonsgegevens
in Nederland.”
Privacy
Dat VUmc pas sinds kort gebruik
maakt van de gba ten bate van de
patiëntenzorg heeft vooral te maken
met het feit dat levering en gebruik
van deze gegevens gebonden is aan
wettelijke bepalingen in verband met
de privacy. Westerman: “In de gba
staan veel meer gegevens, die vanwege
de privacy niet toegankelijk mogen
zijn voor derden. Daarom moesten we
tot voor kort de gewenste gegevens
schriftelijk aanvragen. Een tijdrovende
en ook kostbare procedure. Iedere
aanvraag kostte ongeveer vijf euro en
aardig wat arbeidsuren.”
Vanaf eind 2004 is de gba uitgebreid
met een centraal deelregister, waarin
van alle inwoners van Nederland een
beperkte set gegevens wordt opgeslagen.
Dit register is voor bepaalde
gebruikers, na autorisatie van het
Ministerie van Binnenlandse zaken,
toegankelijk via een beveiligde internet
verbinding. “We moeten als ziekenhuis
dan ook aan allerlei regels
voldoen en dat moest eerst geregeld
worden. Nu kunnen we binnen een
paar minuten de gewenste gegevens
verkrijgen en de kosten zijn gereduceerd
tot dertig eurocent per aanvraag.
We zien nu al dat het aantal
facturen, dat als niet verwerkbaar
terugkomt aardig is geslonken.”