mchaaglanden.nl/sportmchaaglanden.nl/sportPersberichten.Sportflits, januari <strong>2011</strong>De nieuwsbrief Sportflits verscheen 3 maal in een oplage van 8000. svp de 3 versies invoegenSportFLitSNieuwsbrief van de afdeling Sportgeneeskunde Jaargang 4, editie 1, januari <strong>2011</strong>Persberichten (zie bijlagen, kan wrs mooier opgemaakt worden)55+? SPORTEN DUS!SportFLitSMet deze slogan roept de afdeling Sportgeneeskunde55-plussers op gezond te gaan sporten. Want de 55 jaarpasseren, is nog geen reden om achter de geraniumste gaan zitten. Integendeel, voor iedere 55-plusser is ereen geschikte sport te vinden. Daarbij is sporten leukén heel gezond.De belangrijkste reden om te gaan sporten is natuurlijkhet plezier dat sporten geeft en de gezelligheid. Maardaarnaast biedt sporten vele voordelen. Het is goedvoor hart, bloedsomloop en ademhaling, het reguleerthet suikergehalte en het houdt het cholesterolgehalte intoom. Bovendien is bewezen dat ouderdomsprocessenvertragen door regelmatig sporten. En niet te vergeten, hetlichaamsgewicht blijft op peil.Sportkeuring een mustVan sporten word je fit. Als oudere sporter krijgt u het gevoelsteeds meer aan te kunnen en dat werkt ook door in uwdagelijks leven. Echter, sporten is alleen goed als het opeen gezonde manier gebeurt. Daarom is een sportkeuringvooraf een must. Zeker voor 55-plussers die opnieuw gaansporten of voor het eerst met sporten beginnen. Door eensportkeuring te doen, krijgt u een uitgebreid onderzoek eneen persoonlijk advies. U weet dan welke sporten voor ugeschikt zijn en waar u tijdens het sporten op moet letten.Dit voorkomt blessures en gezondheidsproblemen.‘Je voelt je er zo heerlijk door’De heer Peters (79, niet op de foto) heeft zijn leven langmet groot plezier gesport. Hij fietste, liep hard en roeide.Die sporten pasten goed bij zijn werk. “Ik heb veel gereisden nam dan mijn loopschoenen mee, zodat ik iedereochtend een half uur tot drie kwartier kon hardlopen.”Nu fietst de heer Peters nog en iedere zaterdag roeit hijmet 7 andere 70-plussers in een acht. “Ik kan me nietvoorstellen dat ik niet meer buiten kan sporten. Je voelt jeer zo heerlijk door.”De heer Peters laat zich sinds vele jaren keuren op deafdeling Sportgeneeskunde. “Ik vind dat je dat moet doenals je ouder wordt. Ik zie Don de Winter ieder jaar, meerdan mijn eigen huisarts. Don loopt alles na en geeft tips.Zo adviseerde hij me naar de orthopeed te gaan toen ikpijn in mijn heup kreeg. Die constateerde dat ik een nieuweheup nodig had en niet meer mocht hardlopen. Ik vind deafdeling Sportgeneeskunde indrukwekkend; je wordt erplezierig geholpen en je krijgt goede adviezen.”Pers woont sportkeuring speler ADO Den Haag bijVoetballer Jens Toornstra van ADO Den Haaglichamelijk onderzoek van onder andere hart,onderging eind november een sportkeuringlongen, gewrichten, spieren en bloeddruk.op de afdeling Sportgeneeskunde. De mediaNa de sportkeuring krijgt men een persoonlijkwaren uitgenodigd om te kijken hoe zo’nsportadvies en een begrijpelijk eindverslag.keuring in zijn werk gaat.Jens Toornstra doorstond de keuring met glans.De afdeling Sportgeneeskunde verzorgt voor alleVoor iemand die twee seizoenen geleden nogselectiespelers, trainers en jeugdspelers van ADObij de amateurs voetbalde, is hij buitengewoonDen Haag de sportkeuringen. Een sportkeuringfit. Eredivisie Live maakte opnamen van debestaat uit een sportspecifiek consult door eensportkeuring. U vindt deze op YouTube en via Twitter:sportarts. Daarna volgt uitgebreidwww.twitter.com/mchsportSportgeneeskunde keurt jeugdige topgolfersGolf is in opkomst. Een groeiend aantal Nederlandersbeoefent deze sport en steeds meer jeugdspelersdringen door tot de top. Maar bij deze jonge golferskomen al geregeld blessures voor die hun ontwikkelingin de weg staan. Vroegtijdige opsporing moet hierverandering in brengen, aldus de Sport <strong>Medisch</strong>e Raadvan de Nederlandse Golf Federatie (NGF).De Sport <strong>Medisch</strong>e Raad is opgericht op initiatief vanCoks Bosman, chirurg in het MCH en commissielid Topgolf.De raad heeft tot doel een betere structuur aan te brengen inde medische begeleiding van (top)golfers om zo blessures tevoorkomen of tijdig te behandelen.AfgestemdSamen met sportartsen uit vijf Nederlandse ziekenhuizenmet een NOC/NSF topsport certificaat, waaronder hetMCH, is een speciaal op golf afgestemde sportmedischekeuring ontwikkeld. Bosman: “Het is de bedoeling datde selectiespelers van de jeugd, jong oranje en oranjeregionaal gekeurd gaan worden. Verder is er voor iedereregio een centrum aangewezen dat spelers met blessuresbehandelt. Die centra rapporteren aan de Sport <strong>Medisch</strong>eRaad. Zodoende is de kwaliteit van de medische begeleidinggewaarborgd.”Zwakheden opsporenDe afdeling Sportgeneeskunde van het MCH neemt dekeuringen in de regio West voor zijn rekening. De keuringbestaat onder andere uit een inspanningstest metademgasanalyse, longfunctieonderzoek, bloedonderzoeken onderzoek van het bewegingsapparaat. Bij golf komenAankomend sportarts in NRC Handelsbladvooral blessures aan rug,elleboog en pols voor.“Omdat golf een opkomendesport is, zijn veel medicinog onbekend met dezeblessures”, legt sportartsHans Tol uit. “De keuringvoor golfers is zodanigontwikkeld dat we even tuelezwakheden snel kunnenopsporen.In nauw overleg met eengespecialiseerd fysiotherapeut van de NGFwordt vervolgens een opde persoon afgestemdconditie-, lenigheids- enkrachttrainingsprogrammasamengesteld. Hiermeekan de speler zich verderontplooien.”ContinuïteitAnnemieke Campo (12 jr)Door de nieuwe aanpak NK Strokeplay 2010van de NGF wordt er kennisontwikkeld van de sportmedische kant van topgolf. Dit isin het belang van de continuïteit van het Nederlandsetopgolfprogramma.Door deelname aan dit traject doet de afdelingSportgeneeskunde van het MCH kennis en ervaring op in debehandeling van topgolfers. En daar profiteren dan ook weerde recreatieve golfers van.22 September promoveerde Robert-Jan de Vos,vrijwel geen effect te hebben. Een eenvoudige oefentherapiesportarts in opleiding in het MCH, op een proefschrift werkt bij 6 van de 10 patiënten.over de behandeling van Achillespeesblessures.Zijn bevindingen waren zodanig dat het NRCRustig afwachtenHandelsblad driekwart pagina voor zijn proefschrift De oefentherapie werkt dus bij iets meer dan de helftinruimde. Wat waren zijn belangrijkste bevindingen? van de mensen. Alle overige behandelingen kunnen alsexperimenteel worden beschouwd. Eigenlijk is de enigeEen Achillespeesblessure is de schrik voor iedere hardloper; remedie voor Achillespeesklachten die niet reageren opbijna de helft krijgt ermee te kampen. Met echografisch oefentherapie: rustig afwachten. Uiteindelijk herstellen deonderzoek kan de ernst van deze echo-afwijkingen in kaart meeste mensen dankzij of ondanks de behandeling vanzelf.worden gebracht. De Vos toonde echter aan dat de ernstMCH valt 4x in de prijzenvan deze afwijkingen niets zegt over het resultaat van eenOp 25 en 26 november vond het congres van de Verenigingbehandeling.voor Sportgeneeskunde (VSG) plaats. Robert-Jan de Vos wonde eerste prijs voor de beste wetenschappelijke publicatie inGeen effect2009 en de tweede prijs voor de beste voordracht. Suzan deDaarnaast onderzocht De Vos voor het eerst de zin vanJonge, ook in opleiding tot sportarts in het MCH, veroverde detherapieën die in de dagelijkse praktijk worden gebruikt.eerste prijs in deze categorie. Sportarts i.o. Petra GroenenboomHij vond dat patiënten met Achillespeesklachten niet sneller(atlete Rotterdam Atletiek) won met haar team de sportprijs:herstellen door moderne behandelmethoden. Een operatie,‘Beste sportploeg van Rotterdam 2010’.een injectie met bloedplaatjes of een nachtspalk blijkenSportflits, april <strong>2011</strong>SportgeneeskundeMCH AntoniushoveBurg. Banninglaan 12262 BA LeidschendamTelefoon (070) 357 4235Fax (070) 357 4114www.mchaaglanden.nl/sportSportartsen:J.L. TolA. WeirTh.C. de WinterSportartsen in opleiding:F.P. GrootP. GroeneboomTekst en redactie: tekstbureau Pier op Papier (specialiteit: gezondheidszorg)www.pieroppapier.nlVeel verzekeraars hebben een vergoedingsregeling voor de sportmedische onderzoeken.Een totaaloverzicht van de verzekeraars is te vinden via www.sportgeneeskunde.com/FSMISportFLitSNieuwsbrief van de afdeling Sportgeneeskunde Jaargang 4, editie 2, april <strong>2011</strong>Hamstringblessure? Meld u aan!SportFLitSIedereen kent de beelden van tv: een sporter in vollesprint grijpt naar de achterkant van zijn been en zakt opde grond. De diagnose is meteen duidelijk: een scheurtjein de hamstring. Vele topsporters en amateursporterslopen vroeg of laat zo’n hamstringblessure op.De afdeling Sportgeneeskunde van het MCH start samenmet het UMC Utrecht en de KNVB een wetenschappelijkonderzoek naar een nieuwe behandelmethode voor dezeblessure. Wat houdt die behandeling in en wat kunt u eraan hebben?De hamstringblessure is de nummer 2-blessure bijprofvoetballers. Ieder seizoen krijgt één op de zes ermeete maken. Daarnaast treedt de blessure veel op bijhockeyers en atleten. Hoe vaak de blessure voorkomt bijamateursporters is niet bekend. “Dat komt omdat de meestesporters niet naar de huisarts gaan”, legt arts-onderzoekerGuus Reurink uit. “Ze houden een tijdje rust en beginnen danweer voorzichtig met sporten. Dat werkt meestal goed, maarduurt lang. Bovendien is de kans groot dat er na verloop vantijd wéér een hamstringblessure ontstaat.”Kans op herhaling verkleinenBij de nieuwe behandeling worden zogenaamdegroeifactoren direct in de hamstring ingebracht. Dit gebeurtdoor middel van een injectie met een verhoogde concentratiebloedplaatjes, het Autoloog Conditioned Plasma (ACP).De plaatjes scheiden groeifactoren uit die het herstel van despier bevorderen. De bloedplaatjes in het ACP worden uitwww.hamstringonderzoek.nlhet bloed van de patiënt gehaald. Reurink: “Het idee is dateen hoge concentratie groeifactoren zorgt voor een optimaalen zelfs sneller herstel. Topsporters willen natuurlijk zo snelmogelijk weer in het veld staan. Wij zijn ook geïnteresseerdof we de kans op herhaling verkleinen door het toedienenvan ACP.”Kosteloze topsportzorgAls u aan het onderzoek meedoet, krijgt u geheel kosteloosde zorg die normaal topsporters krijgen. De ervarensportartsen van het Nederlands voetbalelftal, Jong Oranje enNOC/NSF geven de behandeling.Wanneer er inderdaad sprake is van een hamstringblessure,wordt er een MRI gemaakt. Is daarop schade aan de spierte zien? Dan kunt u aan het onderzoek meedoen. Er wordtbloed afgenomen en er wordt geloot. U heeft 50 procentkans op een injectie met ACP en 50 procent kans op eeninjectie met een zoutoplossing. U en de arts weten nietwat u krijgt. Dat hoort u pas na afloop van het onderzoek.Een week later krijgt u opnieuw een injectie. Daarna volgenmaximaal vijf weken sportfysiotherapie. Het jaar na deinjecties, moet u nog twee keer terugkomen en u wordtregelmatig gebeld om te kijken hoe het met u gaat.Wanneer kunt u meedoen?U kunt aan het onderzoek meedoen als u:• tussen de 18 en 50 jaar oud bent;• korter dan 5 dagen geleden een hamstringblessureheeft opgelopen;• geen andere blessures heeft(bijvoorbeeld aan knie of enkel).Het is belangrijk dat u zich zo snel mogelijk aanmeldt.Dus loopt u bijvoorbeeld zondag een hamstringblessureop? Neem dan direct contact op met arts-onderzoekerGuus Reurink, tel. (06) 42 982 289. Meer informatie overhet onderzoek vindt u op www.hamstringonderzoek.nl.Sportartsen: G.J. Goudswaard (KNVB), H. Tol (MCH) enM.H. Moen (UMCU)Groene bal voor Project ‘Bewegen tegen kanker’Op het Moved By Congres over maatschappelijkbetrokken ondernemen mocht sportarts Don de Winternamens het MCH ‘De groene bal’ in ontvangst nemenvan de Stichting Meer dan voetbal. Dit voor het project‘Bewegen tegen kanker’ dat het MCH samen metADO Den Haag is gestart.‘De groene bal’ wordt verleend aan initiatieven die dekracht van voetbal inzetten voor een betere samenleving.‘Bewegen tegen kanker’ is zo’n initiatief. In dit projectkrijgen (ex)kankerpatiënten een bewegingstrajectaangeboden om hun welzijn te verbeteren.Don de Winter uiterst rechts op de fotoGezocht: mensen met chronische achillespeesklachtenHoge verwachtingen van nieuwe behandelmethodeDe afdeling Sportgeneeskunde van het MCH start in de Achillespees op de plek waar de blessure zit.binnenkort, samen met het Erasmus <strong>Medisch</strong> <strong>Centrum</strong>, Wij denken dat de gezonde peescellen het overnemen vaneen wetenschappelijk onderzoek naar een nieuwe de ongezonde Achillespeescellen, zodat de Achillespeesbehandelmethode van chronische Achillespeesklachten. sterker wordt. Een vergelijkbaar onderzoek in Australië bijVeel mensen hebben last van deze blessure en een dieren wijst dit ook uit.”afdoende behandeling is tot op heden niet gevonden.Mogelijk brengt dit baanbrekende onderzoek hierEerste keerverandering in.Mensen die aan het onderzoek meedoen, krijgen geheelkosteloos een optimale behandeling door sportartsen metAchillespeesklachtenveel ervaring op het gebied van peesblessures. De helftontstaan vaak doorvan de deelnemers wordt geïnjecteerd met de gekweekteoverbelasting. Met name peescellen, de andere helft met een zoutoplossing.mensen die veel sporten Daarna volgt drie maanden oefentherapie. Ook wordenkunnen klachten ontwikkelen, echo’s gemaakt van de pees; iets wat normaal gesprokenmaar ook niet-sporters niet gebeurt. De Jonge: “Het is de eerste keer datkrijgen er soms mee te deze behandeling in Nederland gegeven wordt en demaken. De klachten beginnen verwachtingen zijn hoog.”sluipend. Mensen voelen pijnals ze met sporten starten,maar merken dat de klachten Wanneer kunt u meedoen?verdwijnen als ze eenBent u tussen de 18 en 55 jaar? Heeft u langer dan tweetijdje bezig zijn. Na verloop van tijd gaan de klachten niet maanden Achillespeesklachten? En heeft u nog nooitmeer over; de pijn steekt ook na het sporten de kop op en injecties in of operatie aan de Achillespees gehad? Meld u’s ochtends bij het opstaan voelt de pees stijf aan.dan aan via telefoonnummer (070) 7044626, of per e-mail:h.tol@mchaaglanden.nl, s.dejonge@erasmusmc.nl.PeescellenMeer informatie vindt u op www.achillespeesonderzoek.nl.De oorzaak van Achillespeesklachten is onduidelijk.Arts-onderzoeker Suzan de Jonge vertelt dat er meerderetheorieën zijn. “In deze studie gaan we ervan uit dat dekwaliteit van de cellen in de pees invloed heeft op deklachten. Uit onderzoek is gebleken dat de peescellen ineen gezonde Achillespees er anders uitzien dan peescellenin een geblesseerde Achillespees. Wat wij nu gaan doen, iseen beetje weefsel uit de gezonde kniepees van een patiënthalen. Dit weefsel zetten we op kweek, waardoor de cellenvermenigvuldigen. En dat injecteren we bij diezelfde patiëntSportgeneeskundeMCH AntoniushoveBurg. Banninglaan 12262 BA LeidschendamTelefoon (070) 357 4235Fax (070) 357 4114www.mchaaglanden.nl/sportSportartsen:J.L. TolA. WeirTh.C. de WinterSportartsen in opleiding:F. GrootP. GroeneboomTekst en redactie: tekstbureau Pier op Papier (specialiteit: gezondheidszorg)www.pieroppapier.nlVeel verzekeraars hebben een vergoedingsregeling voor de sportmedische onderzoeken.Een totaaloverzicht van de verzekeraars is te vinden via www.sportgeneeskunde.com/FSMI15<strong>Jaarverslag</strong> Sportgeneeskunde <strong>2011</strong> - Bijlagen 26
mchaaglanden.nl/sportSportflits, september <strong>2011</strong>SportFLitSNieuwsbrief van de afdeling Sportgeneeskunde Jaargang 4, editie 3, september <strong>2011</strong>15 jaar sportgeneeskunde MCH!SportFLitSAls kersverse sportarts trad Don de Winter op 1 april1996 in dienst van ziekenhuis Sint Antoniushove, lateronderdeel van het MCH. Hij begon als ware pioniermet helemaal niets: geen kamer, geen telefoon, geenpatiënten. Nu, 15 jaar later, blikt hij met een tevredengevoel en ook enige trots terug. We stellen hem eenpaar vragen.Hoe ging dat 15 jaar geleden?“De eerste paar maanden was ik alleen maar bezig metbekendheid verwerven in en buiten het ziekenhuis en allerleipraktische dingen regelen. Heel af en toe behandelde ikeen sporter. Met steun van de raad van bestuur en met hulpuit verschillende hoeken van het ziekenhuis is de afdelinglangzaam opgebouwd. Soms was het echt leentjebuurspelen. Had ik voor een nieuwe fietsergometer geen kamer,dan stapte ik naar de cardioloog en zei: ‘Kun jij mijn mooiefietsergometer gebruiken, gebruik ik jouw kamer.’”Wanneer stond de afdeling op poten?“Na ongeveer vijf jaar stond er een afdeling met voldoendepatiënten en kennis. Een jaar daarvoor waren we deopleiding sportgeneeskunde gestart en kregen we de eerstearts-assistent in dienst. Daardoor konden we meer patiëntenbehandelen. Na acht jaar kwam Hans Tol erbij, een paar jaarlater Adam Weir. Toen konden we het hele jaar doordraaienen was er altijd goede backup.”Was het niet moeilijk om na acht jaar een tweedekapitein op het schip te krijgen?“De komst van Hans Tol heeft de afdeling veel goed gedaan.Wij zijn twee totaal verschillende persoonlijkheden, vullenelkaar goed aan en hebben beiden hetzelfde doel voor ogen:ons vak neerzetten en uitbouwen. Dat is enorm goed gelukt:de afdeling heeft een goede naam in Nederland. Patiëntenkomen soms van heinde en ver om hier door ons behandeldte worden, arts-assistenten staan in de rij om hier in opleidingte komen en wetenschappers van diverse universiteiten hakengraag aan voor het doen van onderzoek.”sports Communication (Afrikaanse topatleten). Ook benik trots op de sprong voorwaarts die we wetenschappelijkgezien hebben gemaakt en waarvan de promoties vansportarts in opleiding Robert-Jan de Vos en sportartsAdam Weir het directe resultaat zijn.”Hoe zie je de toekomst?“Mijn droom is dat er over vijf jaar naast patiëntenzorg, veelaan opleiding en wetenschap wordt gedaan in een breed,goed functionerend team op één grote afdeling waar allesgebeurt. Daarnaast zie ik graag dat de sportgeneeskundeeen goede en waardevolle afdeling blijft binnen het MCH.In deze tijd van neergaande economie en bezuinigingenin de zorg is dat geen vanzelfsprekendheid. De afgelopen15 jaar hebben we een afdeling neergezet die staatals een huis, nu moeten we ervoor zorgen dat het nietafgebroken wordt.”Sportarts Adam Weir promoveert op onderzoek naar liesblessuresOp 23 juni promoveerde MCH-sportarts Adam Weir op verstaan de sterkte van de buik- en rugspieren en hoeeen proefschrift over de behandeling van liesblessures. stabiel iemand staat. Er wordt altijd gezegd dat mensen eenWat waren zijn belangrijkste bevindingen?liesblessure krijgen, omdat ze een slechte rompstabiliteithebben. Het bepalen van de rompstabiliteit gebeurt met eenOprekken van de liesspierspecifieke test. Adam Weir toont echter aan dat deze testIn zijn proefschrift vergelijkt Adam Weir dé twee behandeltherapieënbij liesklachten: spierversterkende oefeningen dezelfde patiënten uiteenlopende diagnoses stelden. Met deonbetrouwbaar is. Hij zag dat verschillende behandelaars bijonder leiding van een fysiotherapeut en de zogenoemde test kan de rompstabiliteit dus niet goed beoordeeld worden.Van den Akkermethode. Hierbij wordt de liesspier in één keer Het tegenstrijdige is, dat wel bewezen is dat het trainen vanflink opgerekt, waardoor de lengte van de spier verbetert en de rompstabiliteit een positief effect heeft bij liesklachten.de spierspanning vermindert. Adam Weir vergeleek de twee Een behandelaar kan patiënten met liesklachten dus weltherapieën in een gerandomiseerde trial. Op basis van loting adviseren de rompstabiliteit te trainen, maar mag nietliet hij de helft van een groep patiënten oefentherapie doen zeggen dat ze moeten trainen omdat hun rompstabiliteiten onderging de andere helft de Van den Akkermethode. slecht is, want dat laatste valt niet te bewijzen.Wat bleek? In beide groepen werden evenveel mensenbeter, namelijk 55 tot 60%. Maar de mensen die de Van den Meer informatie over het proefschrift:Akkermethode hadden ondergaan waren na gemiddeld drie http://igitur-archive.library.uu.nl/maanden hersteld, terwijl de mensen die de oefentherapie dissertations/<strong>2011</strong>-0609-200513/UUindex.htmlhadden gedaan gemiddeld vijf maanden nodig hadden.Vooral voor sporters is dat een belangrijk winstpunt.Adam Weir nam na twee jaar contact op met alledeelnemers. In beide groepen had een derde opnieuwliesklachten gekregen. Ook op de langere termijn maakt debehandelmethode dus geen verschil.RompstabiliteitEen tweede belangrijke bevinding betreft de relatie tussenliesklachten en rompstabiliteit. Onder rompstabiliteit wordtGezocht: mensen met een gescheurde voorste kruisbandDe afdeling sportgeneeskunde van het MCH is,tot een advies voor de medische praktijk, zodat individuelesamen met de afdelingen orthopedie van het MCH, patiënten met een voorste kruisbandscheur de bestehet Erasmus MC en de Reinier de Graaf Groep, een behandeling krijgen.wetenschappelijk onderzoek gestart om de bestebehandeling vast te stellen voor een gescheurdeMeedoen aan het onderzoek?voorste kruisband.U kunt aan het onderzoek meedoen als u tussen de 18 en65 jaar oud bent en korter dan twee maanden geleden eenEr zijn op dit moment twee behandelstrategieën voorvoorste kruisbandscheur heeft opgelopen. Het is belangrijkpatiënten met een gescheurde voorste kruisband. De eerste dat u zich zo snel mogelijk aanmeldt bij de polikliniekbestaat uit drie maanden trainen met een fysiotherapeut, Sportgeneeskunde van het MCH.U kunt ook contact opnemenwaarna wordt bepaald of een nieuwe voorste kruisband nodig met arts-onderzoeker Vincent Eggerding:is. De andere behandelstrategie is de voorste kruisband v.eggerding@erasmusmc.nl / (06) 52 691 303.zo snel mogelijk herstellen als de zwelling verdwenen is envolledige beweging van de knie mogelijk is. Het is niet bekend Meer informatie: http://www.erasmusmc.nl/47460/welke behandelstrategie tot de beste resultaten op de lange res/2920566/3158879/VKBruptuur.termijn leidt. Dit wetenschappelijk onderzoek moet leidenWaar ben je trots op?“Ik ben er trots op dat er na 15 jaar een polikliniek staatwaar we jaarlijks 8.000 sporters behandelen in driebehandelkamers, een trainingsruimte en een testruimte metstate of the art apparatuur. Ik ben trots op de professionelesportmedische begeleiding van ADO Den Haag en GlobalDon de Winter test hier ADO Den Haagkeeper Robert ZwinkelsSportarts Hans Tol naar QatarNa zeven jaar met veel enthousiasme op de afdelingSportgeneeskunde gewerkt te hebben, heeft sportartsHans Tol eind augustus het MCH verlaten. Hij gaat eennieuwe uitdaging aan in gespecialiseerd sportgeneeskundigen orthopedisch ziekenhuis in Doha (Qatar). Naast klinischewerkzaamheden, wordt zijn belangrijkste taak het opstartenen ontwikkelen van wetenschappelijke studies. Benieuwdwaar hij terechtkomt? www.aspetar.com.SportgeneeskundeMCH AntoniushoveBurg. Banninglaan 12262 BA LeidschendamTelefoon (070) 357 4235Fax (070) 357 4114www.mchaaglanden.nl/sportSportartsen:J.L. TolA. WeirTh.C. de WinterSportartsen in opleiding:F. GrootP. GroeneboomTekst en redactie: tekstbureau Pier op Papier (specialiteit: gezondheidszorg)www.pieroppapier.nlVeel verzekeraars hebben een vergoedingsregeling voor de sportmedische onderzoeken.Een totaaloverzicht van de verzekeraars is te vinden via www.sportgeneeskunde.com/FSMI<strong>Jaarverslag</strong> Sportgeneeskunde <strong>2011</strong> - Bijlagen 27