Plannings- aanwijzing4.2 MB - Viessmann

Bewaren in: 

Map Vitotec, planningsdocumentatie, 

register 8 

VIESMANN 

Planningsaanwijzing 

Zonnecollectoren van Viessmann – 

geschikt voor elke behoefte 

Gebruik van zonne-energie voor het verwarmen van tapwater, 

verwarmings- en zwembadwater via een warmtewisselaar 

alsook voor de productie van proceswarmte. 

VITOSOL 200-F, 300-F 

Vlakke collector, type SV en SH 

voor montage op platte en schuine daken alsook voor vrijstaande 

montage, 

Type SH ook voor montage aan gevels 

Vlakke collector met groot oppervlak, type 5DI 

voor dakintegratie op schuine daken met dakpanbedekking 

5818 135-9 B/fl 8/2007 

VITOSOL 200-T 

Uiterst efficiënte, direct doorstroomde vacuümbuiscollector 

bij de montage op schuine en platte daken, aan gevels 

en voor vrijstaande montage 

VITOSOL 300-T 

VITOSOL 

Vacuümbuiscollector volgens het Heatpipe-principe voor 

montage op schuine daken en voor vrijstaande montage 

op platte daken

Inhoudsopgave 

Inhoudsopgave 

1. Principes van zonnetechniek 1. 1 Inzetbereik van de planningaanwijzing . . . ................................ 4 

1. 2 Gegevens inzake zonnestraling. ........................................ 4 

&Invloed van richting, inclinatie en overschaduwing . . . ..................... 4 

2. Technische informatie 2. 1 Overzicht van het Viessmann-collectorgamma. ............................ 4 

&Gegevens over de collectoroppervlakken. ............................... 6 

3. Plannings- en werkingsaanwijzingen 

3. 1 Dimensionering van het zonnesysteem. . . ................................ 7 

&Installatievoortapwateropwarming..................................... 7 

&Installatie voor de tapwateropwarming en ondersteuning van de kamerverwarming.............................................................. 

8 

&Installatie voor zwembadwateropwarming – warmtewisselaarencollector..... 9 

3. 2Keuzevanhettypemontage ........................................... 10 

&Schuine daken – opdakmontage . . . .................................... 10 

&Schuine daken – dakintegratie ........................................ 11 

&Plattedaken ....................................................... 12 

&Gevelmontage...................................................... 17 

&Algemene montageaanwijzingen . . .................................... 18 

3. 3Dimensioneringvandebuisdiameter .................................... 20 

&Werkingswijzen van een zonnesysteem . ................................ 20 

&Materiaalvoordeinstallatie........................................... 21 

&Installatievoorbeelden (hydraulische aansluiting) Vitosol 200-F, 300-F, type SV 

enSH............................................................. 21 

&Installatievoorbeelden (hydraulische aansluiting) Vitosol 200-T, type SD2 ..... 21 

&Installatievoorbeelden (hydraulische aansluiting) Vitosol 300-T, type SP3 ..... 22 

3. 4 Dimensionering van de circulatiepomp . . . ................................ 23 

3. 5 Veiligheidstechnische uitrusting. ........................................ 25 

&Aanwijzingen bij het wamtedragend medium . ............................ 25 

&Aanwijzingen bij de stagnatie . ........................................ 26 

&Expansievat ....................................................... 26 

&Aanwijzingen bij het voorschakelvat .................................... 28 

&Veiligheidsklep . .................................................... 29 

&Veiligheidstemperatuurbegrenzer . . .................................... 29 

3. 6Optimalisatievanhettotalesysteem..................................... 30 

4. Toepassingsvoorbeelden 4. 1 In onze klimaatzone: bivalente installaties ................................ 34 

4. 2Hoeteinstalleren? ................................................... 34 

4. 3 Bijkomende functie voor tapwateropwarming . . ............................ 34 

4. 4 Bescherming tegen verbranden . ........................................ 34 

4. 5 Installaties vanaf 20 m2 collectoroppervlak . . . ............................ 34 

4. 6 Afkortingen in de schema's. ............................................ 34 

4. 7 Toepassingvoorbeeld 1a. . . ............................................ 35 

&Bivalente tapwateropwarming met warmwaterboiler Vitocell-100-B of Vitocell 

300-B, met Vitosolic 100 . ............................................ 35 

4. 8 Toepassingsvoorbeeld 1 b . ............................................ 37 

&Bivalente tapwateropwarming met warmwaterboiler Vitocell 100-B of Vitocell 

300-B, met Vitosolic 200 . ............................................ 37 

4. 9 Toepassingsvoorbeeld 2. . . ............................................ 39 

&Bivalente tapwateropwarming en ondersteuning van de kamerverwarming door 

eenverwarmingswaterbuffer,metVitosolic200........................... 39 

4.10 Toepassingsvoorbeeld 3. . . ............................................ 42 

&Bivalente tapwateropwarming met twee warmwaterboilers, met Vitosolic 200 . . 42 


&Bivalente tapwateren zwembadwateropwarming. . . . ..................... 44 

4.12 Toepassingvoorbeeld 5a. . . ............................................ 48 

&Bivalente tapwateropwarming en ondersteuning van de kamerverwarming met 

Vitosolic200....................................................... 48 

4.13 Toepassingvoorbeeld 5b. . . ............................................ 50 


Vitosolic200....................................................... 50 



Vitosolic200....................................................... 52 

5. Extra functies van de Vitosolic 

100 

5. 1 Onderdrukking van de naverwarming door de verwarmingsketel . ............. 54 

&InstallatiesmetVitotronic-regelingenmetKM-BUS........................ 54 

&Installaties met andere Viessmann regelingen. ........................... 54 

5. 2 Bijkomende functie voor de tapwaterverwarming . . . . . . ..................... 55 

5. 3Thermostaatfunctie................................................... 55 

2 VIESMANN VITOSOL 

5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 

Inhoudsopgave (vervolg) 

6. Extra functies van de Vitosolic 

200 

5. 4 Maximumbegrenzing van de boilertemperatuur ............................ 55 

5. 5Collectorkoellfunctie.................................................. 55 

5. 6Terugkoelfunctie ..................................................... 55 

5. 7Aanwijzingbijdecollectorkoel-enterugkoelfunctie......................... 55 

5. 8Intervalfunctie ....................................................... 55 

5. 9 Warmtebalancering . . . ................................................ 56 

5.10 Bescherming tegen vorst . . ............................................ 56 

6. 1 Maximumbegrenzing van de boilertemperatuur ............................ 56 

6. 2Externewarmtewisselaar.............................................. 56 

6. 3Koelfunctie.......................................................... 56 

6. 4Intervalfunctie ....................................................... 56 

6. 5Collectorkoelfunctie .................................................. 56 

6. 6Terugkoelfunctie ..................................................... 57 

6. 7 Bescherming tegen vorst . . ............................................ 57 

6. 8Parallelrelais........................................................ 57 

6. 9 Onderdrukking van de naverwarming door de verwarmingsketel . ............. 57 

&InstallatiesmetVitotronic-regelingmetKM-BUS.......................... 57 

&Installaties met andere Viessmann-regelingen . . . . . . ..................... 57 

6.10Boiler2(tot4)aan.................................................... 58 

6.11Boilerlading......................................................... 59 

6.12 Boilervoorrangschakeling. . ............................................ 59 

6.13 Bijkomende functie voor de tapwaterverwarming . . . . . . ..................... 59 

&InstallatiesmetVitotronic-regelingenmetKM-BUS........................ 59 

&Installaties met andere Viessmann-regelingen . . . . . . ..................... 60 

6.14 Thermostaatfunctie, ΔT-regeling en schakelklokken . . . ..................... 60 

6.15 Warmtebalancering . . . ................................................ 61 

&Uitbreidingsset warmtehoeveelheidsteller . . . ............................ 61 

7. Woordenlijst ........................................................................ 61 

8. Index ........................................................................ 63 

VITOSOL VIESMANN 3

2 

Principes van zonnetechniek 

1.1 Inzetbereik van de planningaanwijzing 

Thermische zonne-installaties vormen vooral in combinatie met 

een Viessmann verwarmingsinstallatie een optimale systeemoplossing 

voor tapwateren zwembadwateropwarming, ondersteuning 

van de kamerverwarming en andere 

lagetemperatuurtoepassingen. Een groot deel van de thermische 

zonne-installaties worden toegepast in ééngezinswoningen. Hier 

biedt Viessmann voor zowel de nieuwbouw als voor de modernisering 

geprefabriceerde pakketten. In deze planningsdocumentatie 

kunnen passende pakketten eenvoudig en snel voor 

installatie's tot 20 m 2 absorberoppervlak worden gedimensioneerd. 

1.2 Gegevens inzake zonnestraling 

Invloed van richting, inclinatie en overschaduwing 

Schaduw vermindert de energie-opbrengst 

Het collectorveld moet zo geplaatst en gedimensioneerd worden 

dat de invloed van schaduwwerpende, naburige gebouwen, 

bomen etc. gering blijft. 

Technische informatie 

2.1 Overzicht van het Viessmann-collectorgamma 

Vlakke en buiscollectoren van Viessmann zijn voor de tapwateren 

zwembadwateropwarming, de ondersteuning van de kamerverwarming 

alsook voor generering van proceswarmte geschikt. 

Vacuüm-buiscollectoren hebben in vergelijking met vlakke collectoren 

een kleinere oppervlaktebehoefte (montageoppervlak) bij 

gelijk vermogen. Door de afzonderlijke buizen axiaal te draaien 

Het rendement varieert naargelang de collectoren (type montage). 

Een hellend dak op het zuiden levert het hoogste rendement. Een 

dak op het oosten of westen daarentegen slechts ca. 80%. 

kunnen zuidafwijkingen gedeeltelijk worden gecompenseerd. Het 

vacuüm in de buizen garandeert een optimale isolatie. Daardoor 

kan ook een geringe straling (diffuse straling) worden gebruikt (in 

ieder geval in het voorjaar en in de herfst). Vacuüm-buiscollectoren 

worden daarom bij voorkeur voor de verwarmingsondersteuning 

gebruikt. 


5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 

Technische informatie (vervolg) 

Collector/montage Type Bruto 

oppervlak 

Vitosol 200-F 

A, B (opdak/dakintegratie), D, E 

(F alleen bij type SH2) 

A (dakintegratie) 

Vitosol 300-F 

A, B (opdak/dakintegratie), D, E 

(F alleen bij type SH3) 

Absorberoppervlak 

Bij montage aan gevels of liggend op platte daken adviseren wij 

het collectoroppervlak 20 tot 30% groter te maken (zie de afbeelding 

op pagina 4). 

Voor een rendementsvergelijking kan het Viessmann berekeningsprogramma 

ESOP worden gebruikt. 

Apertuuroppervlak 

Afmetingen Gewicht 

Breedte Hoogte Diepte 

m 2 

m 2 

m 2 

mm mm mm kg 

SV2 2,51 2,32 2,33 1056 2380 90 52 

SH2 2,51 2,32 2,33 2380 1056 90 52 

5 DI 5,25 4,76 4,92 2570 2040 116 105 

SV3 2,51 2,32 2,33 1056 2380 90 52 

SH3 2,51 2,32 2,33 2380 1056 90 52 

VITOSOL VIESMANN 5 

2

2 

Technische informatie (vervolg) 

Collector/montage Type Bruto 

oppervlak 

Vitosol 200-T, type SD2 

A, B, C, D, (F alleen bij 

type SD2, 1 m 2 ,) 

Vitosol 300-T, type SP3 

A, D, E 

1m 2 

2m 2 

3m 2 

2m 2 

3m 2 

Gegevens over de collectoroppervlakken 

Vlakke collector 


Apertuuroppervlak 

Afmetingen Gewicht 

Breedte Hoogte Diepte 

m 2 

m 2 

m 2 

mm mm mm kg 

1,44 1,02 1,06 709 2031 143 26 

2,88 2,05 2,11 1418 2031 143 51 

4,32 3,07 3,17 2127 2031 143 76 

2,88 2,05 2,11 1418 2031 143 51 

4,32 3,07 3,17 2127 2031 143 76 

Vacuümbuiscollector 

A Bruto oppervlak 

Lengte x breedte der buitenafmetingen; is bij de meeste programma's 

voor het aanvragen van subsidies doorslaggevend 

B Absorberoppervlak 

Selectief gecoat oppervlak 

C Apertuuroppervlak 

Grootste geprojecteerde oppervlak waardoor de zonnestraling 

kan binnendringen 


5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 

Plannings- en werkingsaanwijzingen 

3.1 Dimensionering van het zonnesysteem 

Installatie voor tapwateropwarming 

Basis voor de dimensionering van een zonnesysteem voor tapwateropwarming 

is de warmwaterbehoefte. De Viessmann pakketten 

zijn op een zonnedekkingspercentage van ca. 60% gedimensioneerd. 

Het boilervolume moet ca. 1,5 tot 2 maal zo groot zijn als 

de dagelijkse warmwaterbehoefte, rekening houdend met de 

gewenste tapwatertemperatuur. 

Personen Warmwaterbehoefte 

per 

daginl 

Boilervolume 

in l 

Collector 

45°C 60°C Aantal 

vlakke 

collectoren 

SV/SH/5DI 

2 80 60 

3 

4 

120 

160 

90 

120 

300 

2/2/1 

5 

6 

200 

240 

150 

180 400 

3/3/– 

7 280 210 

8 320 240 500 4/4/– 

10 400 300 

Oppervlak 

bij vacuümbuiscollectoren 

De gegevens in de tabel gelden bij de volgende voorwaarden: 

& uitlijning ZW, Z of ZO 

& dakinclinaties van 25 tot 55º 


3m 2 

4m 2 

5m 2 

6m 2 

3

3 

Plannings- en werkingsaanwijzingen (vervolg) 

Installatie voor de tapwateropwarming en ondersteuning van de kamerverwarming 

A Kamerwarmtebehoefte van een woning (ongeveer vanaf 

bouwjaar 1984) 

B Kamerwarmtebehoefte van een lage-energiewoning 

C Warmwaterbehoefte 

D Zonne-energieopbrengst bij 5 m 2 absorberoppervlak (vlakke 

collector) 

E Zonne-energieopbrengst bij 15 m 2 absorberoppervlak (vlakke 

collector) 

*1 Rekening houden met badkamerinrichting. 

Terwijl het warmteverbruik voor de tapwateropwarming gedurende 

het gehele jaar relatief constant is, bestaat op het moment van de 

grootste warmtebehoefte voor de kamerverwarming slechts een 

zeer geringe aanbod zonne-energie (zie het diagram). Om ondersteuning 

van de kamerverwarming te realiseren moet het 

collectoroppervlak relatief groot bemeten worden. Daardoor kan 

er in de zomer stagnatie in het zonnecircuit optreden. 

Basis voor de dimensionering van een zonnesysteem voor ondersteuning 

van de kamerverwarming is, naast de warmtebehoefte 

van het gebouw in de overgangstijd en in de winter, de warmtebehoefte 

voor de warmwaterbereiding in de zomer. Bij stookbehoefte 

in de zomer, bijv. ter vermijding van condenswater in kelders of 

vloerverwarming in de badkamer wordt de warmtebehoefte verhoogd. 

Voor een econoimische werking van een installatie voor 

solaire verwarmingsondersteuning moet het collectoroppervlak 

max. 2 tot 2,5 keer zo groot zijn als voor de warmtebehoefte in de 

zomer. 

Zich uitsluitend richten op de kamerwarmtebehoefte kan tot problematische 

overdimensionering van het zonnesysteem leiden. 

Hydraulisch kunnen installaties voor de ondersteuning van de 

kamerverwarming door gebruik van een verwarmingswaterbuffer, 

bijv. Vitocell 340-M of 360-M, zeer eenvoudig worden ingebouwd. 

Bij wezenlijk hogere eisen aan de tapwateropwarming kan alternatief 

een Vitocell 140-E of 160-E in combinatie met een bivalente 

warmwaterboiler of de verswatermodule worden ingezet. Deze 

module zorgt voor warm water volgens het doorstroomprincipe. 

Door de verwarming in lagen in de Vitocell 360-M en 160-E wordt 

de belading van de buffer geoptimaliseerd. Het door zonnewarmte 

opgewarmde bufferwater wordt via de laaddoorn direct naar het 

bovenste gedeelte van de buffer geleid. Daarmee staat het sneller 

voor de tapwateropwarming ter beschikking. 

Bij lage-energiewoningen (warmtebehoefte kleiner 50 kWh/(m 2 · 

a)) zijn solaire dekkingspercentages tot 35% met betrekking tot de 

totale energiebehoefte, incl. tapwateropwarming mogelijk. Bij 

gebouwen met een hogere warmtebehoefte valt het dekkingspercentage 

lager uit. 

Personen Warmwaterbehoefte 

per 

daginl 

Buffervolume 

in 

l* 1 

Collector 

45°C 60°C Vlakke 

collector 

2 80 60 

3 120 90 

4 160 120 

5 200 150 

6 240 180 

7 280 210 

8 310 240 

750 

750 

1000 

1000 

4xSV 

4xSH 

6xSV 

6xSH 

Vacuümbuiscollector 

Voor de berekening van de werkelijke, totale dekking kan het 

Viessmann berekeningsprogramma ”ESOP” worden gebruikt. 

2x3m 2 

4x2m 2 

3x3m 2 


5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 


Installatie voor zwembadwateropwarming – warmtewisselaar en collector 

Openluchtbaden 

Openluchtbaden zijn in Midden-Europa normaal van mei tot september 

open. Hun energieverbruikt hangt in principe af van het 

lekpercentage, de verdamping, de uitstroming (water moet koud 

bijgevuld worden) en de transmissiewarmteverliezen af. Door een 

afdekking kan de verdamping en daarmee het energieverbruik 

van het zwembad aanzienlijk verminderd worden. De grootte 

energielevering komt direct van de zon, die op het bekkenoppervlak 

schijnt. Daarmee heeft het zwembad een ”natuurlijke” basistemperatuur, 

die als gemiddelde bekkentemperatuur via de 

werkingstijd in de tabel hieronder kan worden afgebeeld. 

Aan dit typische temperatuurverloop kan door een zonnesysteem 

niets worden veranderd. De bijdrage van de zon leidt tot een 

bepaalde verhoging van de basistemperatuur. Naargelang de verhouding 

tussen zwembadoperpvlak en collectoroppervlak kan een 

verschillende temperatuurverhoging worden bereikt. 

Typisch temperatuurverloop van een niet verwarmd buitenbad 

(maandelijkste gemiddelde waarde) in de periode1-1 tot 31-12. 

Plaats: Würzburg 

Zwembadoppervlak: 40 m 2 

Diepte: 1,5 m 

Plaats: beschermd en 's nachts afgedekt 

Het volgende diagram geeft aan met welke verhouding tussen 

absorberoppervlak tot zwembadoppervlak welke temperatuurverhoging 

gemiddeld kan worden bereikt. Deze verhouding is 

wegens de betrekkelijk geringe collectortemperaturen en de 

gebruikstijd (zomer) onafhankelijk van het gebruikte collectortype. 

Aanwijzing 

Als het zwembad bovendien met een conventionele verwarmingsinstallatie 

op een verhoogde steuntemperatuur wordt gebracht en 

gehouden, verandert deze verhouding niet. De opwarmfase van 

het zwembad kan echter aanzienlijk worden verkort. 

Overdekte baden 

Overdekte baden hebben normaal gesproken een hogere doeltemperatuur 

dan buitenbaden en worden het gehele jaar gebruikt. 

Als het gehele jaar een constante zwembadtemperatuur wordt 

gewenst, moeten overdekte baden bivalent worden verwarmd. 

Om foute dimensioneringen te voorkomen, moet de energiebehoefte 

van het zwembad worden gemeten. Daarvoor moet de 

naverwarming gedurende 48 uur uitgezet worden en de temperatuur 

bij het begin en einde van de meetperiode worden vastgesteld. 

Uit het temperatuurverschil en de zwembadinhoud kan zo 

de dagelijks energiebehoefte van het zwembad berekend worden. 

Bij nieuwbouw moet een warmebehoefteberekening voor het 

zwembad worden opgesteld. 

Op een zomerdag (zonder schaduw) geeft een collectorinstallatie 

bij zwembadwateropwarming in Midden-Europa een energiehoeveelheid 

af van gemiddeld 4,5 kWh/m 2 absorberoppervlak. 

Berekeningsvoorbeeld voor Vitosol 200-F 

Zwembadoppervlak: 36 m 2 

Gemiddelde zwembaddiepte: 1,5 m 

Zwembadinhoud: 54 m 3 

Temperatuurverlies in 2 dagen: 2 K 

Energiebehoefte per dag: 54 m 3 · 1 K · 1,16 (kWh/K · m 3 )= 

62,6 kWh 

Collectoroppervlak: 62,6 kWh : 4,5 kWh/m 2 = 

13,9 m 2 

Dit betekent: 6 collectoren. 

Voor een eerste benadering (kostenraming) kan men van een 

gemiddeld temperatuurverlies van 1 K/dag uitgaan. Bij een gemiddelde 

zwembaddiepte van 1,5 m betekent dat om de steuntemperatuur 

op peil te houden een energiebehoefte van ca. 

1,74 kWh/(d·m 2 zwembadoppervlak). Daarvoor kunnen per m 2 

bekkenoppervlak ca. 0,4 m 2 absorberoppervlakken zinvol ingezet 

worden. 

De in de tabel aangegeven max. absorberoppervlakken mogen 

niet overschreden worden onder de volgende omstandigheden: 

& dimensioneringsvermogen van 600 W/m 2 

& temperatuurverschil tussen zwembadwater (aanvoer van de 

warmtewisselaar) en zonnecircuitretour max. 10 K 

Vitotrans 200, type WTT 

Max. aansluitbaar absorberopper- 

Bestelnr. 3003 453 3003 454 3003 455 3003 456 3003 457 3003 458 3003 459 

vlak Vitosol m 2 

12 20 26 42 68 100 170 


3

3 


3.2 Keuze van het type montage 

Bij de keuze van het type montage, opdakmontage of dakintegratie, 

spelen bouwkundige gegevens een rol. Wij adviseren bijv. bij 

nieuwbouwprojecten de dakintegratie. Daarvoor zijn de vlakke 

collectoren ontworpen. 

Viessmann biedt voor de bevestiging van alle collectortypes universele 

systemen aan, die de montage vereenvoudigen. De 

bevestigingssystemen zijn geschikt voor bijna alle daken bedekkingstypes 

alsook voor de montage op platte daken en aan 

gevels. 

Schuine daken – opdakmontage 

Dakoppervlaktebehoefte 

Collector a mm b mm 

Vitosol 200-F, Type SV 2380 1056 + 16* 

300-F 

1 

Type SH 1056 2380 + 16* 1 

Vitosol 200-T Type SD2, 1 m 2 

2031 709 + 47* 1 

Type SD2, 2 m 2 

2031 1418 + 47* 1 

Type SD2, 3 m 2 

2031 2127 + 47* 1 

Vitosol 300-T Type SP3, 2 m 2 

2031 1418 + 102* 1 

Type SP3, 3 m 2 

2031 2127 + 102* 1 

Opbouw 

A Collector 

B Montagehout 

C Dakhaak 

D Montagerail 

*1 Deze waarde er voor elke bijkomende collector bij optellen. 

Daarvoor worden montagesets voor bevestiging resp. montage 

aangeboden. 

De collectortypes sluiten bepaalde bevestigingen echter uit (zie 

tabel op pagina 5). 

De bevestigingssystemen zijn voor sneeuwlasten van max. 

2,55 kN/m 2 gedimensioneerd. Voor de vlakke collectoren, type SV 

en SH zijn er aparte bevestigingssets voor hogere sneeuwlasten 

tot 4,25 kN/m 2 . 

DIN 1055 respecteren. 

Op de dakspanten worden dakhaken met de passende montagerails 

gemonteerd. 

Aanwijzing 

Bij de montage zonder dakhaak, bijv. op plaatijzeren daken, worden 

de montagerails ter plekke direct met de klemblokken of 

bevestigingsijzers op de onderconstructie geschroefd. 

Voor de montage op verschillende daktypes moeten ter plekke de 

overeenkomstige bevestigingsmogelijkheden voor de montagerails 

worden voorzien. 

Dakhaak voor integratie in een pannendak 

Dakhaak voor integratie in een leien dak 

Dakhaak voor integratie in een leipannendak 

Dakhaak voor integratie in een golfplaatdak 

Bevestigingsijzer voor een plaatdak 


5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 


Klemblok voor een plaatdak 

Schuine daken – dakintegratie 

Bedekking met dakpannen 

Voor deze soort montage zijn de vlakke collectoren van 

Viessmann ontworpen. 

& Regeldakinclinatie* 1 30° 

& Aanbrengen van onderdaken 

– en met 6 tot 10° lagere regeldakinclinatie: 

regenveilig onderdak 

– en meer dan 10° lagere regeldakinclinatie: 

waterdicht onderdak 

& Wij adviseren dakintegratie alleen bij daken met pannen, waarvandegrootte”c” 

max. 65 mm bedraagt. 

Aanwijzing 

Bij plaatvormige daken zoals Tegalit of soorgelijke types moet 

de montage in samenspraak met een dakdekker worden geregeld. 

& Om voor een correcte ventilatie onder het dak te zorgen moet 

aan de nok minstens 3 rijen pannen worden voorzien. 

Leipanbedekking 

Voor deze soort montage zijn de vlakke collectoren van 

Viessmann type SV, ontworpen. 

& Regeldakinclinatie* 1 

– Leipannendak met dubbele dekking: ≥30° 

– Enkele dekking met schindels: ≥40° 


– Een met 6 tot 10° lagere regeldakinclinatie: 

regenveilig onderdak 

– Een meer dan 10° lagere regeldakinclinatie: 



aan de nok minstens 3 rijen bakstenen worden voorzien. 

Leibedekking 

Voor deze soort montage zijn de Viessmann platte collectoren, 

type SV, ontworpen. 

& Regeldakinclinatie* 1 

– Schubbendak: ≥25° 

– Dubbel schubbendak: ≥22° 

– Leiendak: ≥25° 

– Schubbendak: ≥25° 

– Dubbele rechthoekdekking: ≥22° 

– Punthoekdekking: ≥30° 


– Een maximaal 10° lagere regeldakinclinatie: 


– Een meer dan 10° lagere regeldakinclinatie is niet toegestaan 


aan de nok minstens 3 rijen lleien worden voorzien. 

Dakoppervlaktebehoefte 

Collector a mm b mm 

Vitosol 200-F Type SV2 3000 2100 + 1080* 2 

Type SH2 1500 3410 + 2410* 2 

Type 5DI 2800 3300 

Vitosol 300-F Type SV3 3000 2100 + 1080* 2 

Type SH3 1500 3410 + 2410* 2 

*1 Als regeldakinclinatie wordt de dakinclinatiegrens aangeduid, waarbij een dakbedekking als voldoende regenveilig geldt. 

De hier aangegeven waarden voldoen aan de regels van het dakdekkersvak. Afwijkende gegevens van de fabrikant moeten worden 

gerespecteerd. 

*2 Deze waarde er voor elke bijkomende collector bij optellen. 


3

3 


Opbouw 

Type SV, SH 

A Collector 

B Afdekraam 

C Montagehout 

D Spielijst voor de ondersteuning van de dekloodplaat → waterafvoer 

Platte daken 

Bij de opstelling van de collectoren is een inclinatiehoek van 35 

tot 45º ideaal. Daarbij moeten de minimumafstanden tot de dakrand 

volgens DIN 1055 aangehouden worden. Buiten het bereik 

kunnen duidelijk verhoogde windturbulenties ontstaan. Bovendien 

is de installatie voor revisiewerkzaamheden moeilijk toegankelijk. 

Als de dakafmetingen een wijziging in de veldindeling eisen, moeten 

even grote deelvelden worden gepland. 

Een collectorinstallatie kan op een vast gemonteerde onderconstructie 

of op betonnen platen worden bevestigd. Bij montage op 

betonnen platen moeten de collectoren beveiligd worden tegen 

glijden en optillen door extra gewichten (zie tabellen op de volgende 

pagina's). 

Glijden is het verschuiven van de collectoren op het dakoppervlak 

door de wind, veroorzaakt door gebrekkige hechtwrijving tussen 

dakoppervlak en collectorbevestigingssysteem. 

Bepaling van de collectorrijenafstand z 

Om ongewenste schaduwen te voorkomen moet bij montage van 

meerdere collectorrijen achter elkaar een bepaalde afstand (maat 

z) worden aangehouden. 

Type 5DI 

A Collector 

B Afdekraam 

C Montagehout 

E Dekloodplaat → waterafvoer 

Aanwijzingen bij type 5 DI 

Het meegeleverde montagehout is voor een sneeuwlast van 

0,75 kN/m 2 gedimensioneerd. 

Bij grotere sneeuwlasten moet nog een montagehout (door installateur 

te voorzien) per ophangpunt ter ondersteuning worden 

gemonteerd. 

Als meerdere collectoren over elkaar gemonteerd worden, tussen 

de collectorrijen 2 tot 3 panrijen afstand aanhouden. Hydraulische 

verbindingen moeten door de installateur worden aangebracht. 

z = collectorrijafstand 

α = collectorinclinatiehoek 

β = hoek van de zonnestand 


5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 


α Afstand collectorrijen z in mm 

Vitosol 200-F, 300-F Vitosol 200-T, 300-T 

SV SH 

Flensburg 

25° 6890 3060 5880 

35° 8370 3720 7140 

45° 9600 4260 8190 

50° 10100 4490 8630 

60° 10890 4830 — 

80° — — — 

Kassel 

25° 5830 2590 4980 

35° 6940 3100 5920 

45° 7840 3480 6690 

50° 8190 3640 6990 

60° 8720 3870 — 

80° — — — 

München 

25° 5160 2290 4410 

35° 6030 2680 5150 

45° 6710 2980 5730 

50° 6980 3100 5960 

60° 7350 3260 — 

80° — — — 

Vitosol 200-F, 300-F, type SV en SH 

De collectorsteunen zijn voorgemonteerd. Ze bestaan uit voetsteunen, 

steunpunten en stelsteunen. De bovenste stelsteunen 

hebben gaten voor het instellen van de inclinatiehoek. 

Voor 1 tot 6 collectoren in één rij zijn verbindingsstutten nodig 

voor een stevige stand. 

Type SV 

Collectorsteunen – opstelhoek α 25 tot 60° 

Collectorsteun 

Type SV is alleen voor de montage op onderconstructies voorzien 

(zie afbeelding op pagina 15). 

Type SH is voor de montage op onderconstructies en met inleggewichten 

voorzien (zie afbeelding op pagina 15). 

Gatmaat van de voetsteunen 


3

3 


Type SH 








5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 


Montage op onderconstructie, maat z, zie pagina 12 

A Verbindingsstut 

Montage op onderconstructie, maat z, zie pagina 12 

A Verbindingsstut 

Collectortype x mm y mm 

SV 596 481 

SH 1920 481 


3

3 


Aan te brengen verzwaring en max. belasting van de onderliggende constructie op platte daken 

Berekeningen volgens DIN 1055-4, 8/1986 en DIN 1055-5, 6/ 

1975. 

De gegevens voor de verzwaring in de tabel hebben betrekking op 

het aantal kg per collector. 

De waarden voor een inclinatiehoek van 60 en 80° op aanvraag. 

Collectorinclinatiehoek 25º 45º 

Bescherming tegen Bescherming tegen Bescherming tegen Bescherming tegen 

het wegglijden 

het loskomen 

het wegglijden 

het loskomen 

Hoogte boven het 

terrein 

m tot8 8tot20 tot8 8tot20 tot8 8tot20 tot8 8tot20 

Type SV1 kg 295 554 144 304 508 842 128 224 

Type SH1 kg 323 561 155 345 492 845 132 254 

Vitosol 200-T, type SD2 

A Steunpunt A 

B Steunpunt B 

Belading en max. belasting van de onderliggende constructie op platte daken 


1975. 

Het rendement kan door het draaien van de vacuümbuizen met 

25º ten opzichte van de horizontale lijn worden geoptimaliseerd. 

Bescherming tegen het wegglijden Bescherming tegen het loskomen 

Hoogte boven het terrein m tot 8 8 tot 20 tot 8 8 tot 20 

Collectortype 2 m 2 

3m 2 

2m 2 

3m 2 

2m 2 

3m 2 

2m 2 

3m 2 

Gewicht per steunpunt A kg 22 33 44 65 15 22 31 46 

Gewicht per steunpunt B kg 26 39 46 69 18 27 32 49 


5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 


Vitosol 200-T, type SD2 en Vitosol 300-T, type SP3 

Maat z zie pagina 12 

A Steunpunt A 

B Steunpunt B 

Belading en max. belasting van de onderliggende constructie op platte daken 


1975. 

Combinatie x mm y mm 

2m 2 /2 m 2 

900/900 620 

2m 2 /3 m 2 

900/1200 824,5 

3m 2 /3 m 2 

1200/1200 1029 

Collectorinclinatiehoek van 25º 




3m 2 

2m 2 

3m 2 

2m 2 

3m 2 

2m 2 

3m 2 

Gewicht per steunpunt A kg 76 116 129 195 26 41 51 80 


Collectorinclinatiehoek van 45º 




3m 2 

2m 2 

3m 2 

2m 2 

3m 2 

2m 2 

3m 2 

Gewicht per steunpunt A kg 102 156 177 266 — — — — 


Gevelmontage 

Vitosol 200-F, 300-F, type SH 

De collectorsteunen zijn voorgemonteerd. Ze bestaan uit voetsteunen, 

steunpunten en stelsteunen. De stelsteunen hebben 

gaten voor het instellen van de inclinatiehoek. 


3

3 


Collectorsteunen – opstelhoek γ 10 tot 45° 

A Gevel 

Vitosol 200-T 

A Gevel 

Algemene montageaanwijzingen 

& Tegen hoge temperaturen bestendige isolatie voor de zonneleidingen 

gebruiken. De isolatie mag aan de buitenkant geen 

vocht opnemen. Als er geen vochtbelastingen te verwachten 

zijn, kan binnenin met openporie-materiaal worden gewerkt. 

Collectoren bereiken bij pompstilstand en sterke zonnestraling 

stilstandtemperaturen van meer dan 200 ºC, in vacuümbuizen 

zelfs max. 300 ºC. 

& Aansluit- en sensorleidingen beschermen tegen het aanvreten 

door vogels en kleine knaagdieren. 


& Het bevestigingsmateriaal moet door de installateur worden 

voorzien. 

& De collectorsteunen zijn voor sneeuwlasten van max. 6 kN/m 2 

gedimensioneerd. 

Het rendement kan door het draaien van de vacuümbuizen met 

25º ten opzichte van de verticale lijn worden geoptimaliseerd. 

& Zonnesystemen alleen met Viessmann warmtedragend medium 

”Tyfocor-G-LS” vullen, geen mengsel van verschillende media 

gebruiken. Aanwijzingen bij het warmtedragend medium op 

pagina 25 respecteren. 

& De solaire leidingen moeten door een geschikte dakdoorvoer 

(verluchtingsdakpan) worden geleid. 


5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 


Technische bouwbepalingen voor de uitvoering van buiscollectorinstallaties 

De regels voor de uitvoering van buiscollectorinstallaties staan in 

de lijst Technische Bouwbepalingen (LTB). 

Daarin hebben alle bondslanden de technische regels voor het 

gebruik van lijnvormig gelaagd glas (TRLV) van het Deutschen 

Instituts für Bautechnik (DIBT) opgenomen. Daaronder vallen ook 

buiscollectoren. Daarbij gaat het in de eerste plaats om de 

bescherming van begaanbare en berijdbare oppervlakken tegen 

naar beneden vallend glas. 

& Glas met een inclinatiehoek groter dan 10° worden als "overkops 

opgehangen glaswerk" aangeduid 

& Glas met een inclinatiehoek kleiner dan 10° worden als "verticaal 

opgehangen glaswerk" aangeduid 

& Bij verticaal opgehangen glaswerk, waarvan de bovenkant max. 

4 m boven een verkeersoppervlak ligt, wordt de TRLV niet toegepast 

& Glas dat valt onder de TRLV is veiligheidsglas zoals draadglas, 

ESG, VSG, VG en spiegelglas volgens DIN 1249 

& Afwijkende soorten glas, zoals bijv. collectorglas, mogen 

gebruikt worden als door voldoende maatregelen het naar beneden 

vallen van glas effectief kan worden voorkomen, bijv. door 

er netten of opvangbakken onder te plaatsen, zie volgende 

afbeeldingen 

Dakpantype Ventilatiediameter cm 2 

Frankfurter pannen 32 

Dubbele S 30 

Taunus pannen 27 

Harzer pannen 27 


3

3 


Aardleiding/bliksembescherming van het zonnesysteem 

Het buizensysteem van het zonnecircuit moet in het onderste deel 

van het gebouw elektrisch geleidend worden aangesloten conform 

de AREI-/RGIE-voorschriften. De zonnecollectorinstallatie 

mag enkel door bevoegde vakmensen en met inachtname van de 

plaatselijke omstandigheden op een bestaande of nieuwe bliksembeveiligingsinstallatie 

worden aangesloten. Ook een plaatselijke 

equipotentiaalverbinding mag enkel door vakmensen en met 

inachtname van de plaatselijke omstandigheden tot stand worden 

gebracht. 

3.3 Dimensionering van de buisdiameter 

Werkingswijzen van een zonnesysteem 

Debiet in het collectorveld 

Collectorinstallaties kunnen met verschillende specifieke debieten 

gebruikt worden. Eenheid daarvoor is het debiet in liter/(h·m 2 ). 

Bij gelijke instraling, dus gelijk collectorvermogen, betekent een 

hoog debiet een geringe temperatuurspreiding in het collectorcircuit. 

Een laag debiet betekent een grote temperatuurspreiding. Bij 

een grote temperatuurspreiding stijgt de gemiddelde collectortemperatuur, 

d.w.z. het rendement van de collectoren daalt overeenkomstig. 

Daarvoor wordt bij gering debiet de inzet van 

hulpenergie (pompstroom) verlaagd. 

De Viessmann zonnesystemen Vitosolic werken volgens de matched-flow-werking. 

Het betreffende debiet stelt zich naargelang 

de collectortemperatuur zelf in. 

Max. debiet 

Vlakke collectoren 40 l/h 

Vacuümbuiscollector: 60 l/h 

Om een effectieve restontgassing bij mogelijk laag drukverlies in 

het buizenwerk te garanderen, moet de stroomsnelheid tussen 0,4 

en 0,7 m/s liggen. 

In de volgende tabellen worden de geadviseerde buisafmetingen 

aangegeven. 

Vlakke collectoren 


in m 2 

Buisafmeting DN Koperen buis 

Afmeting 

4,6 13 15 x 1 

6,9 13 15 x 1 

9,2 16 18 x 1 

11,5 16 18 x 1 

13,8 20 22 x 1 

16,1 20 22 x 1 

18,4 25 28 x 1,5 

Vacuümbuiscollectoren 


in m 2 

Buisafmeting DN Koperen buis 

Afmeting 

2en3 13 15x1 

4en5 13 15x1 

6tot8 16 18x1 

9 tot 13 20 22 x 1 

14 en 15 25 28 x 1,5 


5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 


Materiaal voor de installatie 

& Er worden normale koperen buis en rood-messing fittingen 

resp. roestvaststalen buis gebruikt. 

& Gebruik geen verzinkte buizen, verzinkte fittingen en ook geen 

gegrafiteerde dichtingen. Hennep alleen in combinatie met een 

druk- en temperatuurbestendig afdichtmiddel* 1 gebruiken. 

& Gebruikte onderdelen moeten tegen het warmtedragend 

medium (samenstelling zie ”Technische blad” bij de collector) 

bestand zijn. 

& De isolatie van buisleidingen buitenshuis moet temperatuur- en 

UV-stralingsbestendig zijn en bestand zijn tegen aanvreten 

door vogels en kleine knaagdierenstralingsbestendig. 

& ”Hete” buisleidingen binnenshuis volgens de erkende regels der 

techniek (brandbescherming, aanrakingsbescherming) isoleren, 

bijv. HT-isolatie (=isolatie geschikt voor hoge temperaturen) 

van de firma Armacell. 

Installatievoorbeelden (hydraulische aansluiting) Vitosol 200-F, 300-F, type SV en SH 

Enkelzijdige aansluiting 

A Aanvoer 

B Retour 

C Ontluchting (afsluitbaar) 

A Aanvoer 

B Retour 


Wisselzijdige aansluiting 

A Aanvoer 

B Retour 


A Aanvoer 

B Retour 


Installatievoorbeelden (hydraulische aansluiting) Vitosol 200-T, type SD2 

Aanwijzing 

Max. 15 m 2 collectoroppervlakken kunnen door serieschakeling aan één veld worden aangesloten. 

*1 Een geschikt middel is de Viscotex-solarpasta van de fa. Locher CH-9450 Altstätten 


3

3 


Enkelzijdige aansluiting van onderen (voorkeursvariant) 

A Aanvoer 

B Retour 


Serieschakeling 

A Aanvoer 

B Retour 


A Aanvoer 

B Retour 


Installatievoorbeelden (hydraulische aansluiting) Vitosol 300-T, type SP3 

Aanwijzing 

Max. 6 m 2 collectoroppervlakken kunnen aan één veld worden aangesloten. 


5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 


Aansluiting links (voorkeursvariant) 

A Aanvoer 

B Retour 


A Aanvoer 

B Retour 


3.4 Dimensionering van de circulatiepomp 

Om de montage en de keuze van de pompen en de veiligheidstechnische 

inrichtingen te vereenvoudigen biedt Viessmann in de 

zonnepakketten de Solar-Divicon, type PS10, aan. 

De Solar-Divicon omvat: 

& voorgemonteerde en afgesloten armaturen- en beveiligingsgroep 

& Debietindicatie voor controle van het solarsysteem bij inbedrijfstelling 

en tijdens de werking 

Aansluiting rechts 

A Aanvoer 

B Retour 


& geïntegreerde terugslagkleppen 

& aansluiting voor een voorschakelvat (indien nodig) 

Voor installaties met een tweede pompcircuit zijn een Solar-Divicon 

en een aparte zonnepompstreng nodig. 


3

3 


A Solar-Divicon 

B Debietindicatie 

Opbouw van de Solar-Divicon 

B Debietindicatie 

C Veiligheidsgroep 

C Veiligheidsgroep met aansluiting voor een expansievat 

D Zonnepompstreng 

E Aansluiting voor een voorschakelvat 

F Afsluitklep 

G Thermometer 

H Terugslagklep 

K Zonnewarmtecircuitpomp 

Technische gegevens bij de Solar-Divicon resp. bij de pompstreng 

Solar-Divicon Type PS10 PS20 

Zonnepompstreng Type P10 P20 

Circulatiepomp (merk Grundfos) 25-60 25-80 

Nominale spanning V~ 230 230 

Vermogensopname in de vermogenstrappen I, II, III W I 40 I 140 

(zie de karakteristieken hieronder) II 60 II 210 

III 75 III 245 

Max. pompdebiet m 3 /h 1,4 2,8 

Max. opvoerhoogte m 5,8 8 

Debietindicatie l/min 2 tot 12 7 tot 30 

Veiligheidsklep (enkel bij Solar-Divicon) bar 6 6 

Max. werktemperatuur °C 120 120 

Max. werkdruk bar 6 6 

Aansluitingen (klemringschroefverbinding Ø): 

zonnecircuit (roestvaststalen zonneleiding) mm 22 22 

expansievat (enkel bij Solar-Divicon) mm 22 22 

Aanwijzing 

Installaties met Vitosolic 

Pompen met een opgenomen vermogen groter dan 120 W moeten 

in combinatie met de zonneregeling Vitosolic via een extra relais 

worden aangesloten en de toerentalregeling voor deze pomp 

moet worden uigeschakeld. 


5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 


3.5 Veiligheidstechnische uitrusting 

A Collector 

B Veiligheidsklep 

C Solar-Divicon 

D Voorschakelvat (zie pagina 28) 

E Expansievat (zie pagina 26) 

F Bivalente warmwaterboiler 

G Veiligheidstemperatuurbegrenzer (zie pagina 29) 

h Statische hoogte 

Aanwijzingen bij het wamtedragend medium 

Na installatie de installatie goed spoelen. 

Het warmtedragend medium ”Tyfocor-G-LS” mag niet aan permanente 

temperaturen van meer dan 170 ºC worden blootgesteld. 

Hogere temperaturen kunnen in combinatie met vreemde stoffen 

zoals zuurstof, tonder en spaanders tot ontbinding van het warmtedragermedium 

leiden, te herkennen aan een donkere verkleuring 

van het medium. Dit kan tot dichtslibben en korstvorming in 

het zonnecircuit leiden. 

Na het vullen van het toestel met warmtedragermedium moet het 

toestel correct ontlucht worden en gecontroleerd worden of er 

warmteafname in het systeem plaatsvindt, met andere woorden of 

langere stagnatietijden vermeden worden. 

Voorwaarden ter bescherming van het warmtedragermedium: 

& voor het geval dat de installatie stilstaat moet door de desbetreffende 

uitvoering van de systeemhydraulica voor het volgende 

gezorgd worden: 

De beveiliging van de zonne-installatie moet volgens DIN EN 

12975 en 12976 plaatsvinden. 

Het collectorcircuit moet zo beveiligd worden dat bij de hoogst 

mogelijke collectortemperatuur (= stilstandtemperatuur) geen 

warmtedragend medium uit de veiligheidsklep kan lopen. 

Dat moet door de correcte dimensionering van het expansievat en 

de aanpassing van de installatiedruk worden bereikt. 

– het warmtedragend medium moet bij het bereiken van de 

kooktemperatuur door de dan ontstane eerste stoomblazen 

zo volledig mogelijk uit de collectoren gedrukt kunnen worden. 

– Het warmtedragend medium moet door het expansievat resp. 

door het voorschakelvat opgenomen kunnen worden. 

& De werkingstoestand van het warmtedragend medium moet in 

het kader van onderhoud jaarlijks worden gecontroleerd. Met de 

zonnesysteemtestkoffer (toebehoren) kunnen pH-waarde-controles 

en vorstbeschermcontrole worden uitgevoerd. 

Naar behoefte kan na consultatie met de fabrikant van het 

warmtedragermedium een lab-technische controle plaatsvinden. 

TYFOROP CHEMIE GmbH 

Anton-Rée-Weg 7 

D - 20537 Hamburg 

Tel.: ++49 (0) 40 20 94 97-0 

Fax: ++49 (0)40 20 94 97-20 

e-mail: info@tyfo.de 

Internet: www.tyfo.de 


3

3 


Aanwijzing 

Te hoge temperaturen zijn in het bijzonder in combinatie met zuurstof 

kritisch. Daarom de zonne-installatie voor inbedrijfstelling ontluchten. 

Aanwijzingen bij de stagnatie 

Het kan nooit uitgesloten worden dat de installatie stil komt te 

staan, bijv. door defecten of verkeerde bediening. Om deze reden 

moeten zonnesystemen volgens de betreffende regels stilstandveilig 

worden uitgevoerd, d.w.z. ze mogen hierbij geen schade lijden 

of een gevaar vormen. 

Expansievat 

Opbouw en werkingswijze 

Een expansievat is een gesloten expansievat, waarvan de gasruimte 

(stikstofvulling) van de vloeistofruimte (warmtedragend 

medium) door een membraan is gescheiden en waarvan de voordruk 

afhankelijk is van de installatiehoogte. 

In de collectoren moet in koude toestand een overdruk van minstens1 

bar aanwezig zijn. 

Daaruit volgt bijv. bij een statische hoogte van 8 m een installatiedruk 

van 1,8 bar. De druk in het expansievat moet 0,3 bar lager 

ingesteld zijn dan de installatiedruk. 

In warme toestand stijgt de installatiedruk met ca. 1 tot 2 bar. 

Om te voorkomen dat bij stoomvorming (stagnatie) warmtedragend 

medium zou ontsnappen via de veiligheidsklep, moet het 

expansievat groot genoeg worden gedimensioneerd zodat het bij 

stoomvorming de collectorinhoud kan opnemen. 

A Warmtedragermedium 

B Stikstofvulling 

C Stikstofbuffer 

D Veiligheidsvoorraad, min. 3 l 

E Veiligheidsvoorraad 

F Toestand bij levering (3 bar voordruk) 

G Zonnesysteem gevuld zonder warmte-inwerking 

H Onder maximumdruk bij de hoogste temperatuur van het 

warmtedragend medium 

Collectoren en aansluitleidingen zijn voor de in het stagnatiegeval 

max. te verwachten temperaturen gedimensioneerd. Echter bij 

temperaturen van meer dan 170 ºC worden de eigenschappen 

van het warmtedragend medium negatief beïnvloed (zie 

pagina 25). Bij de planning van het collectorveld moet erop gelet 

worden dat de installatie probleemloos kan uitdampen (bijv. geen 

zonneleidingen over het collectorveld leggen). 

Technische informatie 

Expansievat Inhou- Ø a b Aanslui- Gewicht 

dting 

l mm mm kg 

A 18 280 370 R¾ 7,5 

25 280 490 R¾ 9,1 

40 354 520 R¾ 9,9 

B 50 409 505 R1 12,3 

80 480 566 R1 18,4 

Keuze van het expansievat 

(afhankelijk van het collectortype en in combinatie met een 6-barveiligheidsklep) 

De gegevens in de volgende tabellen zijn richtwaarden. Een 

rekenkundige controle is nodig. 

Aanwijzing 

De grootte van het expansievat moet door de installateur gecontroleerd 

worden. 


5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 


Vitosol 200-F, 300-F, type SV 


in m 2 

Inhoud van de 

installatie in 

liter 

Statische 

hoogte in 

meter 

Aanbev. 

inhoud van 

het expansievat 

in liter 

4,6 17 5 25 

18 10 

20 15 40 

6,9 21 5 40 

23 10 

25 15 

9,2 27 5 40 

29 10 

31 15 50 

11,5 31 5 40 

34 10 50 

38 15 80 

13,8 33 5 50 

36 10 

39 15 80 

18,4 50 5 80 

53 10 

56 15 

Vitosol 200-F, 300-F, type SH 


in m 2 

Inhoud van de 


liter 

Statische 

hoogte in 

meter 

Aanbev. 

inhoud van 


in liter 

4,6 19 5 25 

20 10 40 

21 15 

6,9 23 5 40 

25 10 

27 15 50 

9,2 32 5 40 

35 10 50 

38 15 80 

11,5 34 5 50 

38 10 80 

41 15 

13,8 37 5 80 

40 10 

43 15 

18,4 55 5 80 

58 10 

61 15 2 x 50 

Vitosol 200-T 


in m 2 

Inhoud van de 


liter 

Statische 

hoogte in 

meter 

Aanbev. 

inhoud van 


in liter 

2 27 5 25 

28 10 40 

29 15 

3 29 5 40 

30 10 

31 15 

4 31 5 40 

32 10 50 

34 115 

5 34 5 50 

36 10 

38 15 80 

6 36 5 50 

38 10 80 

40 15 

8 43 5 80 

46 10 

49 15 

9 45 5 80 

48 10 

51 115 2 x 50 

10 47 5 80 

50 10 

53 15 2 x 50 

12 49 5 80 

51 10 2 x 50 

53 15 

15 61 5 2 x 50 

64 10 2 x 80 

67 15 

18 85 5 2 x 80 

90 10 

95 15 


3

3 


Vitosol 300-T 


in m 2 

Inhoud van de 


liter 

Statische 

hoogte in 

meter 

Aanbev. 

inhoud van 


in liter 

2 24 5 25 

25 10 

26 15 

3 24 5 25 

26 10 

27 15 40 

4 25 5 25 

26 10 

27 115 40 

5 27 5 25 

29 10 40 

31 15 

6 27 5 25 

29 10 40 

31 15 

8 31 5 40 

34 10 

37 15 

9 31 5 40 

35 10 

38 115 50 

10 32 5 40 

35 10 50 

38 15 

12 34 5 40 

37 10 

40 15 50 

15 44 5 40 

49 10 50 

54 15 80 

18 59 5 50 

63 10 80 

68 15 

Aanwijzingen bij het voorschakelvat 

Voorschakelvat of gelaagde temperatuurtank beschermen bij 

stagnatie het expansievat tegen oververhitting. Volgens VDI 6002 

wordt de inbouw aanbevolen als de inhoud van de buisleidingen 

tussen collectorveld en expansievat minder dan 50% van het 

opnamevermogen van het juist bemeten expansievat is. 

Bij totale lengtes van buisleiding kleiner dan 10 m of dakcentrales 

adviseren wij een voorschakelvat in te bouwen. 

Als er een voorschakelvat moet worden ingebouwd, moet dit 

samen met het expansievat in de aanvoer worden ingebouwd. 


5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 


Voorschakelvat en expansievat in de aanvoer 

A Collector 



D Expansievat 

E Voorschakelvat 

Veiligheidsklep 

Aanspreekdruk van de veiligheidsklep is volgens DIN 3320 de 

max. druk van de installatie +10 %. 

De veiligheidsklep moet volgens EN 12975 en 12976 gedimensioneerd 

zijn. 

De veiligheidsklep moet op het vermogen van de collector of de 

collectorgroep afgestemd zijn en daarvan het maximumvermogen 

van 900 W/m 2 kunnen afleiden. 

De afblaas- en afvoerleidingen moeten in een open vat uitmonden 

als water met antvriemiddel of synthetische warmtedragers die 

met water gemengd kunnen worden, gebruikt worden (bijv. 

Viessmann warmtedragend medium) en waarvan het koopunt 

boven dat van water ligt. Het vat moet minstens de totale inhoud 

van de collectoren kunnen opnemen. 

Veiligheidstemperatuurbegrenzer 

De zonneregelingen Vitosolic 100 en 200 hebben een elektronische 

temperatuurbegrenzing. 

Een veiligheidstemperatuurbegrenzer in de warmwaterboiler is 

nodig als per m 2 absorberoppervlak minder dan 40 liter boilervolume 

beschikbaar is. Daarmee worden temperaturen van meer 

dan 95 ºC in de warmwaterboiler zeker vermeden. 

Voorbeeld 1: 

3 vlakke collectoren Vitosol 200-F of 300-F, 

7m 2 absorberoppervlak, 

Expansievat in de retour 

A Collector 



D Expansievat 

Er mogen alleen veiligheidskleppen gebruikt worden die voor 

max. 6 bar en 120 ºC gedimensioneerd zijn en de kenletter ”S” 

(solar) in het constructiekenmerk hebben. 

Aanwijzing 

De Solar-Divicon heeft een veiligheidsklep voor max. 6 bar en 

120 ºC. 

Warmwaterboiler met 300 liter inhoud 

300:7 = 42,8 l/m 2 , 

d.w.z. er is geen veiligheidstemperatuurbegrenzer nodig. 

Voorbeeld 2: 

4 vlakke collectoren Vitosol 200-F of 300-F, 

9,2 m 2 absorberoppervlak, 

Verwarmingswaterbuffer met 750 liter inhoud 

750:9,2 = 81,5 l/m 2 , 

d.w.z. er is geen veiligheidstemperatuurbegrenzer nodig. 


3

3 


3.6 Optimalisatie van het totale systeem 

Een hoogwaardige zonnecollector alleen garandeert nog geen 

optimale werking van de zonne-installatie. Het komt veel meer 

aan op de complete systeemoplossing. Viessmann levert alle 

componenten die voor een zonnesysteem nodig zijn: 

& op het zonnesysteem afgestemde regelingen 

& warmwaterboiler met laag geplaatste solaire warmtewisselaar 

& afgestemde toebehoren die een snel regelgedrag en daarmee 

de hoogste opbrengst van het zonnesysteem mogelijk maken 

B Snelontluchter (met T-stuk) 

Bestelnr. 7316 789 

Correct aangelegede zonnesystement met op elkaar afgestemde 

systeemcomponenten dekken 50 tot 60% van de jaarlijkse energiebehoefte 

voor de tapwateropwarming van één- en tweegezinswoningen. 

Bij de dimensionering van zonnesystemen zijn wij u 

graag behulpzaam. 

A Zonnecollector 

B Snelontluchter (met T-stuk) 

of 

C Manuele ontluchter 

D Aansluitkabel, 1 m lang 

E Zonneaanvoer- en -retourleiding 

F Solar-Divicon (zie pagina 23) 

G Voorschakelvat (zie pagina 25) 

H Zonneregeling 

K Thermostatische, automatische mengklep 

L Luchtafscheider 

M Warmwaterboiler 

N Inschroefelement 

of 

O Montageset voor de aansluitleiding 

P Aansluitkabel, 24 m lang 

R Vularmatuur 

S Zonnehandvulpomp 

T Expansievat (zie pagina 26) 

Aanwijzing 

Een juiste ontluchting van het collectorcircuit is een vereiste voor 

een storingsvrije en efficiënte werking van het zonnesysteem. De 

ontluchter in de collecteraanvoer op een toegankelijke plek inbouwen, 

voor componenten zoals pomp of warmtewisselaar (in stromingsrichting 

gezien). Daarmee kan lucht ontsnappen voor deze 

moeilijk te onluchten componenten bereikt. 

Aan het hoogste punt minstens één ontluchter monteren. 

Met afsluitkraan en klemringschroefverbinding. 


5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 


C Manuele ontluchter 


D Aansluitkabel 


E Zonneaanvoer- en -retourleiding 


Flexibele geribde buis van roestvast staal met isolatie, klemringschroefverbinding 

en sensorkabel. 

K Thermostatische, automatische mengklep 


Klemringschroefverbinding met ontluchting. 

Aan het hoogste punt minstens één ontluchter monteren. 

Ribbelbuis van roestvast staal met isolatie en klemringschroefverbinding. 

Standaardset: 12 m 

Uitbreidingsset: 6 m 

Voor het begrenzen van de warmwateruitlooptemperatuur. 

Instelbereik 35 tot 65 ºC. Met klemringschroefverbinding. 


3

3 


L Luchtafscheider 


NInschroefelement 

Toebehoren bij de warmwaterboiler 

O Montageset voor de aansluitleiding 

Te monteren in de aanvoerleiding van het zonnecircuit, bij voorkeur 

vóór de inlaat in de warmwaterboiler. 

Voor de inbouw van de boilertemperatuursensor in de retour van 

de warmwaterboiler. 

Met automatische ontluchting, afsluitkraan en klemringschroefverbinding. 

Aanwijzing 

Bij gebruik van de montageset is het inschroefhoekstuk niet 

nodig. 

Onderdelen: 

& 2 klemringschroefverbindingen 

& dichtingen en buisklemmen 

& 2 inschroef-hoekstukken (1 hoekstuk met dompelhuls en 1 

hoekstuk zonder) 

Warmwaterboiler a mm Bestelnr. 

Vitocell 100-B, -300-B, 300 l 190 7143 746 

Vitocell 300-B, 500 l 242 7143 747 

Vitocell 340-M en 360-M 242 7143 748 

Aanwijzing 

Bij gebruik van de montageset zijn de inschroef-hoekstukken voor 

de montage van de boilertemperatuursensor in de retour van de 

warmwaterboiler niet noodzakelijk. 


5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 


P Aansluitkabel 


R Vularmatuur 


S Zonnehandvulpomp 


Drieweg-omschakelklep 


Voor het verbinden van de Solar-Divicon met de warmwaterboiler. 

Ribbelbuis van roestvast staal met isolatie. 

Voor het spoelen, vullen en ledigen van de installatie. 

Met klemringschroefverbinding. 

Voor het bijvullen en het verhogen van de druk. 

Bij installaties met ondersteuning van de kamerverwarming. Met 

elektrische aandrijving. 


3

4 

Toepassingsvoorbeelden 

4.1 In onze klimaatzone: bivalente installaties 

In onze klimaatzone volstaat de zonnestraling niet om de tapwater- 

of zwembadwateropwarming en de kamerverwarming louter te 

dekken met zonne-energie. 

Daarom moet een zonnesysteem dat wordt gebruikt voor tapwater- 

of zwembadwateropwarming en/of kamerverwarming steeds 

worden gecombineerd met een andere warmtegenerator. 

4.2 Hoe te installeren? 

In de planningsvoorbeelden met verschillende uitvoering worden 

op de volgende pagina's de functies beschreven en de installatie 

in schema's afgebeeld. Een overzicht van de betreffende noodzakelijke 

regelapparaten samen. 

De aangegeven temperaturen zijn richtwaarden; naargelang de 

betreffende eisen kunnen andere waarden ingesteld worden. 

4.3 Bijkomende functie voor tapwateropwarming 

Volgens de geldende voorschriften moet in grotere installaties met 

boilerinhoud van meer dan 400 liter of wanneer de buisleiding tussen 

warmwaterboiler en aftappunt meer dan 3 liter buisinhoud 

heeft, het totale watervolume op 60 ºC worden gehouden. Voorverwarmingstrap 

van meer dan 400 liter moeten dagelijks eenmaal 

op 60 ºC worden verwarmd. 

4.4 Bescherming tegen verbranden 

Warm water met temperaturen boven 60 °C veroorzaakt brandwonden. 

Om de temperatuur op 60 °C te begrenzen moet een 

menginrichting, bijv. een thermostatische mengautomaat (toebehoren 

bij de warmwaterboiler, zie ook pagina 31), ingebouwd worden. 

4.5 Installaties vanaf 20 m 2 collectoroppervlak 

Zie planningsaanwijzing ”Grote zonnesystemen voor tapwateropwarming”. 

4.6 Afkortingen in de schema's 

KW Koud water 

WW Warm water 

RL Retour 

VL Aanvoer 

Bij bivalente installaties wordt de nodige bijkomende warmte bijvoorbeeld 

geleverd door een verwarmingsketel op olie of gas. 

De in de voorbeelden aangegeven circulatiepompen (in de Solar- 

Divicon) zijn wisselstroompompen. 

Als de warmtebehoefte voor de tapwateropwarming naar het zich 

laat aanzien door de zonne-installatie kan worden gedekt, wordt 

door de Vitosolic 100 of 200 de naverwarming van de warmwaterboiler 

door de CV-ketel onderdrukt. 

Wij adviseren daarvoor verwarming in de late middaguren zodat 

het onderste boilergedeelte of de voorverwarmingstrap die door 

het te verwachten aftappatroon (s avonds en de volgende morgen) 

weer koud is, en zodoende weer met zonnewarmte kan worden 

verwarmd. 

Als werking met een bypass-pomp en extra functie voor de tapwateropwarming 

gewenst is, moet deze laatste via de schakelklok 

van de Vitosolic 200 plaatsvinden. 

Z Sensoren 

R Relais (circulatiepomp, omschakelklep) 


5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 

Toepassingsvoorbeelden (vervolg) 

4.7 Toepassingvoorbeeld 1a 

Bivalente tapwateropwarming met warmwaterboiler Vitocell-100-B of Vitocell 300-B, met Vitosolic 100 

Hoofdcomponenten 

& Viessmann zonnecollectoren 

& Warmwaterboilers Vitocell 100-B en Vitocell 300-B 

& Vitosolic 100 

& Solar-Divicon 

& Olie/gasketel 

Functiebeschrijving 

Tapwaterverwarming zonder zonne-energie 

Het bovenste gedeelte van de warmwaterboiler wordt door de verwarmingsketel 

verwarmd. De boilertemperatuurregeling met boilertemperatuursensor 

van de ketelregeling schakelt de 

circulatiepomp voor de boilerverwarming. 

Installatieschema 


B Omlooppomp 

Benodigde toestellen 

Tapwaterverwarming met zonne-energie 

Als het temperatuurverschil tussen collectortemperatuursensor 

S1 en boilertemperatuursensor S2 groter is dan het inschakeltemperatuurverschil 

”DT E”, wordt de zonnecircuitpomp R1 ingeschakeld 

en wordt de warmwaterboiler verwarmd. 

De pomp R1 wordt volgens de volgende criteria uitgeschakeld: 

& waarde komt onder het uitschakel-temperatuurverschil ”DT A” 

& overschrijden van de elektronische temperatuurbegrenzing 

(max. bij 90 °C) van de regeling of de op de veiligheidstemperatuurbegrenzer 

(indien nodig) ingestelde temperatuur. 

De eisen voor de extra functie (zie pagina 34) worden door de circulatiepomp 

R2 gerealiseerd. 

C Warmwaterboiler 

D CV-ketel 

& CV-ketel op olie of gas 

of 

& wandtoestel op olie/gas 

E Interface naar de warmwaterboiler 

F Interface verwarmingscircuit 

Pos. Omschrijving Aantal Bestelnr. 

Regeling van de verwarming van de warmwaterboiler door zonne-energie 

1 Vitosolic 100 1 7246 594 

S1 Collectortemperatuursensor 1 

S2 Boilertemperatuursensor* 1 1 

*1 Voor de inbouw is het inschroefelement nodig (bij Vitocell 100-B meegeleverd, bij Vitocell 300-B toebehoren). 


4

4 



R1 Zonnecircuitpomp (geleverd met de Solar-Divicon, zie pagina 23) 1 7188 391 of 7188 392 

R2 Circulatiepomp (omlading) 1 Prijslijst Vitoset 

2 Veiligheidstemperatuurbegrenzer (zie pagina 29)* 1 1 Z001 889 

3 Aansluituitbreiding (alleen nodig bij aansluiting van circulatiepomp R2 en/of veiligheidstemperatuurbegrenzer 

of onderdrukking van de naverwarmtijd met ketelcircuitregeling 

zonder KM-BUS) 

1 7170 927 

*1 

Voor de inbouw in de Vitocell 300-B is de boilerafsluitkap nodig (toebehoren bij de warmwaterboiler). Bij Vitocell 100-B rekening houden 

met max. aansluitbare collectoroppervlak. 


5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 


4.8 Toepassingsvoorbeeld 1 b 

Bivalente tapwateropwarming met warmwaterboiler Vitocell 100-B of Vitocell 300-B, met Vitosolic 200 















B Omlooppomp 



S1 en boilertemperatuursensor S2 groter dan het inschakel-temperatuurverschil 

ΔTin is, wordt de zonnecircuitpomp R1 ingeschakeld 

en wordt de warmwaterboiler verwarmd. 

De zonnecircuitpomp R1 wordt volgens de volgende criteria uitgeschakeld: 

& dalen onder temperatuurverschil ΔTuit & overschrijden van de elektronische temperatuurbegrenzing 






D CV-ketel 


of 


E Interface naar de warmwaterboiler 

F Interface verwarmingscircuit 


4

4 


Benodigde apparaten 



1 Vitosolic 200 1 7170 926 


S2 Boilertemperatuursensor * 1 1 




3 Aftakdoos 1 door de installateur te 

voorzien 

*1 

Voor de inbouw is het inschroefelement nodig (bij Vitocell 100-B meegeleverd, bij Vitocell 300-B toebehoren). 

*2 




5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 


4.9 Toepassingsvoorbeeld 2 

Bivalente tapwateropwarming en ondersteuning van de kamerverwarming door een verwarmingswaterbuffer, 

met Vitosolic 200 




& Verwarmingswaterbuffer Vitocell 140-E of Vitocell 160-E 



& Zonnepompstreng 










S1 en boilertemperatuursensor S2 groter is dan het temperatuurverschil 

ΔTin, wordt de zonnecircuitpomp R1 ingeschakeld. 







Kamerverwarming zonder zonne-energie 

Als het temperatuurverschil tussen buffertemperatuursensor S5 

en verwarmingsretourtemperatuursensor S6 kleiner is dan het 

temperatuurverschil ΔT6uit , blijft de omschakelklep R6 spanningsloos 

(stand ”AB-B”). De warmwaterbuffer wordt niet doorstroomd. 

De CV-ketel verzorgt het verwarmingscircuit met warmte volgens 

de op de ketelcircuitregeling ingestelde verwarmingsstooklijn. 

Kamerverwarming met zonne-energie 

Als de warmwaterboiler niet verwarmd kan worden en het temperatuurverschil 

tussen collectortemperatuursensor S1 en buffertemperatuursensor 

S4 groter is dan het temperatuurverschil ΔT2 in 

is, wordt de circulatiepomp R4 voor het verwarmen van de warmtewisselaar 

ingeschakeld. Als de temperatuur daalt onder het temperatuurverschil 

ΔT2 uit of bij het bereiken van de 

maximumbuffertemperatuur T sp2max wordt deze uitgeschakeld. 

De temperatuur in de verwarmingswaterbuffer wordt ook door de 

elektronische temperatuurbegrenzing of de beveiligingstemperatuurbegrenzer 

(indien nodig) begrensd. Bij het overschrijden van 

de ingestelde temperatuur schakelen deze de boilerlaadpomp R4 

uit. 

De looptijd van de boilerlaadpomp R4 wordt ca. alle 15 min. gedurende 

ca. 2 min. (waarden omstelbaar) onderbroken om te controleren 

of de temperatuur op de collectortemperatuursensor hoog 

genoeg wordt om op verwarming van de warmwaterboiler om te 

schakelen. Als in deze tijd ΔT-Kol wordt overschreden, wordt de 

warmwaterboiler verder verwarmd. 


en CV-circuit-retourtemperatuursensor S6 groter is dan het temperatuurverschil 

ΔT6 in, dan wordt de omschakelklep R6 op stand 

”AB-A” gezet; het verwarmingsretourwater wordt via de buffer 

naar de CV-ketel gevoerd. Als de temperatuur van het aldus voorverwarmde 

retourwater niet voldoende is, verwarmt de CV-ketel 

dit op tot de benodigde aanvoertemperatuur is bereikt. Bij daling 

onder het temperatuurverschil ΔT6 uit wordtdeklepopstand”AB- 

B” gezet. 


4

4 




B Omlooppomp 


Benodigde apparaten 

D CV-ketel 


of 


F Evenwichtsfles 

E Verwarmingswaterbuffer* 1 



1 Vitosolic 200 1 7170 926 




*1 Max. aansluitbare collectoroppervlak respecteren (zie het technisch blad van de warmingswaterbuffer). 

*2 Voor de inbouw is het inschroefelement nodig (bij Vitocell 100-B meegeleverd, bij Vitocell 300-B toebehoren). 


5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 




2 Veiligheidstemperatuurbegrenzer (zie pagina 29)* 1 Regeling van de kamerverwarming door zonne-energie 

1 Z001 889 

S4 Temperatuursensor (verwarmingswaterbuffer), opwarming 1 Levering van pos. 1 

S5 Temperatuursensor (verwarmingswaterbuffer), ontladen 1 7170 965 

S6 Retourtemperatuursensor (verwarmingscircuit) 1 7170 965 

R4 Zonnecircuitpomp voor de bufferverwarming 

(zit in de solarpompstreng, zie pagina 23) 

1 7188 393 of 7188 394 

R6 Drieweg-omschakelklep 1 7814 924 

2 Veiligheidstemperatuurbegrenzer (zie pagina 29) 1 Z001 889 


voorzien 

*1 




4

4 



Bivalente tapwateropwarming met twee warmwaterboilers, met Vitosolic 200 



& 2 Warmwaterboilers Vitocell 100-V of Vitocell 300-V 






De warmwaterboiler 2 wordt door de CV-ketel verwarmd. De boilertemperatuurregeling 

met boilertemperatuursensor van de ketelregeling 

schakelt de circulatiepomp voor de boilerverwarming. 

Circulatiepomp (indien aanwezig) is ingeschakeld en omlaadpomp 

R5/R6 is uitgeschakeld, zodat de tapwatercirculatie alleen 

via de warmwaterboiler 2 loopt. 




ΔT in, wordt de zonnecircuitpomp R1 ingeschakeld. 



& dalen onder temperatuurverschil ΔTuit 


(max. bij 95 ºC) van de regeling of van de op de veiligheidstemperatuurbegrenzer 


Als het temperatuurverschil tussen de sensoren S5 en S6 groter 

is dan het temperatuurverschil ΔT6 in of tapwateropwarming in 

combinatie met de extra functie voor de tapwateropwarming (zie 

pagina 34) is vrijgegeven, wordt de omlaadpomp R5/R6 ingeschakeld, 

bij daling onder het temperatuurverschil ΔT6 uit resp. bij 

beëindiging van de extra functie wordt de pomp uitgeschakeld. 

De circulatie loopt via beide warmwaterboilers. Daardoor wordt 

het in de warmwaterboiler 1 opgewarmde water in warmwaterboiler 

2 gepompt. Warmwaterboiler 2 wordt daarmee ook door zonneenergie 

verwarmd. 

De circulatiepomp B (indien aanwezig) voor de warmwaterboiler 

2 wordt via de ketelcircuitregeling geschakeld. 

Aanwijzing 

Extra functie voor de tapwateropwarming als er geen KM-BUSverbinding 

naar de ketelcircuitregeling bestaat, zie pagina 60. 


B Omlooppomp 

C Warmwaterboiler 1 5818 


135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 


D Warmwaterboiler 1 

E CV-ketel 


of 


F Interface naar de warmwaterboiler 

G Interface verwarmingscircuit 

Benodigde regeltoestellen 



1 Vitosolic 200 1 7170 926 


S2 Boilertemperatuursensor* 1 1 



Circulatie-omschakeling 

S5 Temperatuursensor boiler 1 1 Levering van pos. 1 

S6 Temperatuursensor boiler 2 1 7170 965 

R5/R6 Omlaadpomp 1 Prijslijst Vitoset 


voorzien 

*1 Voor de inbouw is het inschroefelement (toebehoren) nodig. 

*2 Voor de inbouw in de Vitocell 300-V is de boilerafsluitkap nodig (toebehoren bij de warmwaterboiler) nodig. 


4

4 



Bivalente tapwateren zwembadwateropwarming 



& Vitocell 100-B of Vitocell 300-B 

& Zwembad 

& 2 warmtewisselaars 
















(max. bij 95 ºC) van de regeling resp. van de op de veiligheidstemperatuurbegrenzer 




Zwembadwateropwarming 

Als de maximumboilertemperatuur T spmax bereikt is of als de warmwaterboiler 

niet verder opgewarmd kan worden, wordt gecontroleerd 

of het zwembad opgewarmd kan worden. Als het 

temperatuurverschil tussen collectortemperatuursensor S1 en 

temperatuursensor S4 groter is dan het temperatuurverschil 

ΔT2 in, wordt de circulatiepomp R4 ingeschakeld. Bij daling onder 

het temperatuurverschil ΔT2 uit resp. bij het bereiken van de maximumzwembadtemperatuur 

T sp2max wordt de pomp uitgeschakeld. 

De looptijd van de circulatiepomp R4 wordt ca. alle 30 min. gedurende 

ca. 7 min. onderbroken (waarden t-st en t-umw instelbaar) 

om te controleren of de temperatuur op de collectortemperatuursensor 

hoog genoeg wordt om op verwarming van de warmwaterboiler 

over te schakelen. 

Als het temperatuurverschil tussen temperatuursensor S3 en temperatuursensor 

S4 groter is dan het temperatuurverschil ΔT5in, 

wordt de circulatiepomp voor de zwembadwateropwarming R3 

ingeschakeld. Bij daling onder het temperatuurverschil ΔT52 uit 

resp. bij het bereiken van de ingestelde temperatuur Th2 uit wordt 

de pomp R3 uitgeschakeld. 

Als de zonne-energie niet voldoende is om het zwembadwater op 

te warmen vindt zwembadwateropwarming plaats door de olie-/ 

gasketel via de temperatuursensor S5 op warmwisselaar 2. 

De circulatiepomp 6 en de filterpomp 7 worden bij daling onder 

Th3 in in en bij het bereiken van Th3 uit uitgeschakeld. 

De filtertijd en eventueel naverwarming door de CV-ketel moet 

buiten de tijden liggen waarop verwarming door zonne-energie te 

verwachten is. De in- en uitschakeltijden via schakelklok 2 instellen. 


5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 




B Omlooppomp 


D CV-ketel 


of 


H Interface naar de warmwaterboiler 

K Interface verwarmingscircuit 

E Zwembad 

F Warmtewisselaar 2 

G Warmtewisselaar 1 


4

4 


M Inschakelsignaal voor filterinstallatie met pomp 7 

N Extern inschakelen van de brander in combinatie met de volgende 

regelingen: 

& Vitotronic 200 en 300: 

aansluiting in stekker aBÖ aan klemmen ”Aan”, ”Aan” 

of 

aansluiting in stekker ”X12” 

of 

in bus ”DE4” in de schakelmodule-V in stekker a-D aan 

klemmen ”1” en ”2” 

& Wandtoestellen met Vitotronic 200, type HO1: 

aansluiting in de externe uitbreiding H1, bestelnr. 7179 058, 

in stekker aVD aan klemmen ”1” en ”2” 


Pos. Omschrijving 


Aantal Bestelnr. 

1 Vitosolic 200 1 7170 926 





2 Veiligheidstemperatuurbegrenzer (zie pagina 29)* 2 Regeling van de verwarming van het zwembadwater door zonne-energie 

1 Z001 889 

S3 Temperatuursensor (warmtewisselaar 1) 1 7170 965 

S4 Temperatuursensor (zwembad) 1 Levering van pos. 1 

R3 Circulatiepomp voor zwembadwateropwarming 1 Prijslijst Vitoset 

R4 Zonnecircuitpomp voor zwembadwateropwarming (in de solarpompstreng inbegrepen, 

zie pagina 23) 

1 7188 393 of 7188 394 

3 Temperatuurbewaker (maximumbegrenzing) 1 Z001 887 

4 Hulprelais 

Regeling van de verwarming van het zwembadwater door de CV-ketel 

1 7814 681 

S5 Temperatuursensor (warmtewisselaar 2) 1 7170 965 

5 Temperatuurbewaker (maximumbegrenzing) 1 Z001 887 

6 Circulatiepomp voor zwembadwateropwarming (naverwarming) 1 Prijslijst Vitoset 

*1 

Voor de inbouw is het inschroefelement nodig (bij Vitocell 100-B meegeleverd, bij Vitocell 300-B toebehoren). 

*2 




5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 



7 Pomp van de filterinstallatie 1 door de installateur te 

voorzien 

8 Hulprelais 1 7814 681 


voorzien 


4

4 


4.12 Toepassingvoorbeeld 5a 

Bivalente tapwateropwarming en ondersteuning van de kamerverwarming met Vitosolic 200 



& Verwarmingswaterbuffer met of zonder verwarming in lagen 

Vitocell 340-M of Vitocell 360-M 






Het bovenste gedeelte van de boiler wordt door de verwarmingsketel 

verwarmd. Het geïntegreerde tapwaterdoorstroomelement/ 

naverwarmingselement wordt door het eromheen lopende bufferwater 

opgewarmd. 

De boilertemperatuurregeling met boilertemperatuursensor van 

de ketelregeling schakelt de circulatiepomp voor de boilerverwarming. 










Als de zonne-instraling voor de tapwateropwarming voldoende is, 

wordt de totale verwarmingswaterbuffer door het zonnesysteem 

opgewarmd. 

Naverwarming door de CV-ketel in het bovenste bereik van de 

verwarmingswaterbuffer gebeurt dan als de op de ketelcircuitregeling 

de ingestelde gewenste temperatuur onderschreden wordt. 

Als de zonne-energie niet voldoende is, wordt in het onderste deel 

van de boiler het tapwater via het zonnesysteem voorverwarmd. 

In het bovense gedeelte wordt het door de CV-ketel op de 

gewenste temperatuur gebracht. 


Als het temperatuurverschil tussen temperatuursensor S5 en verwarmingscircuitretourtemperatuursensor 

S6 groter is dan het temperatuurverschil 

ΔT6 in, dan wordt de 3-weg-omschakelklep R6 op 

stand ”AB-A” gezet. Het verwarmingsretourwater wordt via de boiler 

naar de CV-ketel gevoerd. 

Als de temperatuur van het aldus voorverwarmde retourwater niet 

voldoende is, verwarmt de CV-ketel dit op tot de benodigde aanvoertemperatuur 

is bereikt. Bij daling onder het temperatuurverschil 

ΔT6 uit wordtdeklepopstand”AB-B” gezet. 


5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 




B Omlooppomp 


C Verwarmingswaterbuffer Vitocell 340-M of 360-M* 1 

D CV-ketel 


of 


E Evenwichtsfles 



1 Vitosolic 200 1 7170 926 


S2 Boilertemperatuursensor 1 



Regeling van de kamerverwarming door zonne-energie 

S5 Temperatuursensor (verwarmingswaterbuffer) 1 Levering van pos. 1 




voorzien 



4

4 


4.13 Toepassingvoorbeeld 5b 




& Verwarmingswaterbuffer Vitocell 140-E of Vitocell 160-E 

& Verswatermodule 



& Zonnepompstreng 




Het bovenste gedeelte van de verwarminswaterbuffer wordt door 

de verwarmingsketel verwarmd. De boilertemperatuurregeling 

met boilertemperatuursensor van de ketelregeling schakelt de circulatiepomp 

voor de boilerverwarming. 











opgewarmd. 

Naverwarming door de CV-ketel in het bovenste bereik van de 

verwarmingswaterbuffer gebeurt dan als de op de ketelcircuitregeling 

de ingestelde gewenste temperatuur onderschreden wordt. 

Als de zonne-energie niet voldoende is, wordt de verwarmingswaterbuffer 

via het zonnesysteem voorverwarmd en in het bovenste 

deel van CV-ketel op de gewenste temperatuur gebracht. 

Kamerverwarming zonder zonne-energie 


en verwarmingsretourtemperatuursensor S6 kleiner is dan het 

temperatuurverschil ΔT6 uit , blijft de omschakelklep R6 spanningsloos 

(stand ”AB-B”). De warmwaterbuffer wordt niet doorstroomd. 

De CV-ketel verzorgt het verwarmingscircuit met warmte volgens 

de op de ketelcircuitregeling ingestelde verwarmingsstooklijn. 



en CV-circuit-retourtemperatuursensor S6 groter is dan het temperatuurverschil 

ΔT6 in, dan wordt de omschakelklep R6 op stand 

”AB-A” gezet; het verwarmingsretourwater wordt via de buffer 

naar de CV-ketel gevoerd. Als de temperatuur van het aldus voorverwarmde 

retourwater niet voldoende is, verwarmt de CV-ketel 

dit op tot de benodigde aanvoertemperatuur is bereikt. Bij daling 

onder het temperatuurverschil ΔT6uit wordtdeklepopstand”AB- 

B” gezet. 


5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 




B Circulatie 

C Verswatermodule 

Benodigde toestellen 

D CV-ketel 


of 


E Verwarmingswaterbuffer* 1 


Regeling van de verwarming van de verwarmingswaterbuffer door zonne-energie 

1 Vitosolic 200 1 7170 926 






S5 Temperatuursensor (buffer), ontlading 1 Levering van pos. 1 





4

4 



Dit voorbeeld en toepassingsvoorbeeld 3 worden voor de modernisering 

van bestaande installaties met een monovalente warmwaterboiler 

geadviseerd. 




& Warmwaterboiler 

& Verwarmingswaterbuffer met of zonder verwarming in lagen 

Vitocell 340-M of Vitocell 360-M 






De warmwaterboiler wordt door de CV-ketel opgewarmd. 

De boilertemperatuurregeling met boilertemperatuursensor van 

de ketelregeling schakelt de circulatiepomp voor de boilerverwarming. 












opgewarmd. 

Als de zonne-energie niet voldoende is, wordt in de verwarmingswaterbuffer 

het tapwater via het zonnesysteem voorverwarmd en 

in de warmwaterboiler door de CV-ketel op de gewenste temperatuur 

gebracht. 

Een temperatuurgeregelde omlading van het warme water is niet 

mogelijk. 


Als het temperatuurverschil tussen temperatuursensor S5 en verwarmingscircuitretourtemperatuursensor 

S6 groter is dan het temperatuurverschil 

ΔT6 in, dan wordt de 3-weg-omschakelklep R6 op 

stand ”AB-A” gezet; het verwarmingsretourwater wordt via de boiler 

in de ketel geleid. 

Als de temperatuur van het aldus voorverwarmde retourwater niet 

voldoende is, verwarmt de CV-ketel dit op tot de benodigde aanvoertemperatuur 

is bereikt. Bij daling onder het temperatuurverschil 

ΔT6 uit wordtdeklepopstand”AB-B” gezet. 


5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 




B Omlooppomp 

C Verwarmingswaterbuffer Vitocell 340-M of 360-M* 1 

D Aanwezige warmwaterboiler 


E CV-ketel 


of 


G Evenwichtsfles 

F Inschroefcirculatie, bestelnr. 7198 542 



1 Vitosolic 200 1 7170 926 






S5 Temperatuursensor (verwarmingswaterbuffer) 1 Levering van pos. 1 




voorzien 



4

5 

Extra functies van de Vitosolic 100 

5.1 Onderdrukking van de naverwarming door de verwarmingsketel 

Installaties met Vitotronic-regelingen met KM-BUS 

Regelingen van het actuele leveringsprogramma zijn voorzien van 

de noodzakelijke software. Bij updaten van bestaande installaties 

moet de ketelcircuitregeling met een elektronicaprintplaat worden 

uitgerust (zie prijslijst). 

De naverwarming van de warmwaterboiler door de verwarmingsketel 

wordt door de zonneregeling onderdrukt als de warmwaterboiler 

wordt opgewarmd. 

Installaties met andere Viessmann regelingen 

Alleen mogelijk in combinatie met aansluituitbreiding (toebehoren). 



wordt opgewarmd. Via een weerstand in de 

aansluituitbreiding wordt een ca. 10 K hogere, werkelijke tapwatertemperatuur 

gesimuleerd. 

A Aansluituitbreiding (toebehoren) 

B Vitosolic 100 

C Bij aansluiting van een veiligheidstemperatuurbegrenzer de 

brug verwijderen 

D Zonnewarmtecircuitpomp 

E Circulatiepomp voor de opwarming van de voorverwarmingstrap 

(extra functie voor de tapwateropwarming) 

In de ketelcircuitregeling wordt via codeeradres ”67” een 3e 

gewenste tapwatertemperatuur ingesteld (instelbereik 10 tot 

95 ºC). Deze waarde moet onder de 1e gewenste tapwatertemperatuur 

liggen. 

De warmwaterboiler wordt pas door de verwarmingsketel verwarmd 

(zonnecircuitpomp loopt), als deze gewenste waarde niet 

met het zonnesysteem wordt bereikt. 

De warmwaterboiler wordt pas door de verwarmingsketel verwarmd 

(zonnecircuitpomp loopt), als deze gewenste tapwatertemperatuur 

niet met het zonnesysteem wordt bereikt. 

F Veiligheidstemperatuurbegrenzer (indien nodig) 

G Boilertemperatuursensor (PTC) van de ketelcircuitregeling 

H Boilertemperatuursensor (NTC) van de ketelcircuitregeling 

K Naar de ketelcircuitregeling (aansluiting voor een boilertemperatuursensor) 

L Netschakelaar, extern 


5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 

Extra functies van de Vitosolic 100 (vervolg) 

5.2Bijkomendefunctievoordetapwaterverwarming 

Alleen mogelijk in combinatie met Vitotronic-regelingen met KM- 

BUS en aansluituitbreiding (toebehoren). 

Bij installaties met een boilerinhoud van meer dan 400 liter moet 

de totale waterinhoud eenmaal per dag op 60 ºC verwarmd worden 

(zie pagina 34). Daartoe kan nog een circulatiepomp E ingeschakeld 

worden (aansluiting aan de aansluituitbreiding, zie 

pagina 54). 

5.3 Thermostaatfunctie 

Alleen mogelijk in combinatie met aansluituitbreiding (toebehoren). 

De thermostaatfunctie kan onafhankelijk van de zonnewerking 

worden gebruikt. 

Met deze functie wordt bereikt dat overtollige warmte zo snel 

mogelijk wordt afgevoerd. 

Thermostaatinschakeltemperatuur ”NHE” en de thermostaatuitschakeltemperatuur 

”NHA” kunnen ingesteld worden. 

5.4 Maximumbegrenzing van de boilertemperatuur 

Bij het overschrijden van de ingestelde maximumtemperatuur van 

de boiler wordt de zonnecircuitpomp uitgeschakeld om oververhitting 

van de warmwaterboiler te voorkomen. 

5.5 Collectorkoellfunctie 

Bij het bereiken van de ingestelde maximumtemperatuur van de 

boiler wordt de zonnecircuitpomp uitgeschakeld. 

Als de collectortemperatuur stijgt tot de ingestelde maximumtemperatuur 

van de collector, wordt de pomp zolang ingeschakeld tot 

de temperatuur 5 K lager is. Daarbij kan de boilertemperatuur verder 

stijgen, echter slechts tot 95 ºC. 

5.6 Terugkoelfunctie 

De functie is alleen zinvol als de collectorkoelfunctie geactiveerd 

is. Bij het bereiken van de ingestelde maximumtemperatuur van 

de boiler wordt de zonnecircuitpomp ingeschakeld om oververhitting 

van de collector te voorkomen. 's Avonds draait de pomp dan 

zolang door tot de warmwaterboiler via de collector en de buisleidingen 

tot de ingestelde maximumtemperatuur van de boiler wordt 

teruggekoeld. 

5.7 Aanwijzing bij de collectorkoel- en terugkoelfunctie 

De eigen veiligheid van het zonnesysteem dient gegaradeerd, in 

ieder geval door de correcte dimensionering van het expansievat, 

ook bij verder stijgende collectortemperatuur na het bereiken van 

alle grenstemperaturen. Bij stagnatie of bij verder stijgende collectortemperatuur 

wordt de zonnecircuitpomp vergrendeld of uitgeschakeld 

(collectornooduitschakeling) om een thermische 

overbelasting van de aangesloten componenten voor te zijn. 

5.8 Intervalfunctie 

Bij installaties met ongunstig geplaatste collectortemperatuursensor 

deze intervalfunctie activeren om de tijdsvertraging bij het 

registreren van de collectortemperatuur te verhinderen. 

Instellingen aan de ketelcircuitregeling: 

& 2e gewenste tapwatertemperatur moet gecodeerd worden 

& 4e warmwaterfase voor de tapwateropwarming moet geactiveerd 

worden 

Via de KM-BUS wordt dit signaal aan de Vitosolic 100 overgebracht 

en de circulatiepomp wordt ingeschakeld. 

Toestand bij levering: 

NHE = 40 ºC, 

NHA = 45 ºC 

instelbereik: 0,5 tot 95 ºC 

NHE > NHA Thermostaatfunctie voor gebruik van de overtollige 

warmte 

NHE < NHA Thermostaatfunctie voor de naverwarming 


5

6 


5.9 Warmtebalancering 

Voor het bepalen van de warmtehoeveelheid wordt rekening 

gehouden met het verschil uit collectoren boilertemperatuur, het 

ingestelde debiet, het soort warmtedragend medium en de werkingstijd 

van de zonnecircuitpomp. 

5.10 Bescherming tegen vorst 

Functie uitsluitend activeren bij gebruik van water als warmtedragend 

medium. 

Bij een collectortemperatuur lager dan +4 ºC wordt de zonnecircuitpomp 

ingeschakeld om collectorschade te voorkomen. Bij het 

bereiken van +5 ºC wordt de pomp uitgeschakeld. 

Extra functies van de Vitosolic 200 

6.1 Maximumbegrenzing van de boilertemperatuur 

Beschrijving, zie pagina 55. 

6.2 Externe warmtewisselaar 

Alle in een installatie aanwezige verbruikers moeten via de warmtewisselaar 

worden beladen. Als één van de verbruikers via zonnewarmte 

kan worden verwarmd, wordt de primaire pomp van de 

warmtewisselaar P WT ingeschakeld. Als de temperatuur daalt tot 

onder een instelbaar inschakeltemperatuurverschil wordt de 

secondaire pomp S WT ingeschakeld. 

6.3 Koelfunctie 

Functie voor het afvoeren van overtollige warmte. Bij het bereiken 

van de maximumtemperatuur van de boiler en inschakeltemperatuurverschil 

worden de zonnecircuitpomp en een aan R4 aangesloten 

verbruiker ingeschakeld en als de temperatuur daalt tot 

onder het uitschakeltemperatuurverschil weer uitgeschakeld. 

6.4 Intervalfunctie 


6.5 Collectorkoelfunctie 



5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 


6.6 Terugkoelfunctie 


Aanwijzing bij de collectorkoel- en terugkoelfunctie op pagina 55 

respecteren. 

6.7 Bescherming tegen vorst 


6.8 Parallelrelais 

Met deze functie wordt parallel aan het relais dat de circulatiepomp 

van een zonnewarmteverbruiker schakelt, nog een relais 

geschakeld (afhankelijk van de installatieconfiguratie R3, R5 of 

R6), bijv. de aansturing van een omschakelklep. 

6.9 Onderdrukking van de naverwarming door de verwarmingsketel 

Installaties met Vitotronic-regeling met KM-BUS 





Installaties met andere Viessmann-regelingen 



(verbruiker 1) wordt opgewarmd. Via een weerstand wordt 

een ca. 10 K hogere, werkelijke tapwatertemperatuur gesimuleerd. 

De warmwaterboiler wordt pas door de verwarmingsketel 

verwarmd als deze gewenste tapwatertemperatuur niet met het 

zonnesysteem wordt bereikt. 



(verbruiker 1) wordt opgewarmd. In de ketelcircuitregeling 

wordt via codeeradres ”67” een 3e gewenste tapwatertemperatuur 

ingesteld (instelbereik: 10 tot 95 ºC). Deze waarde moet onder de 

1e gewenste tapwatertemperatuur liggen. De warmwaterboiler 

wordt pas door de verwarmingsketel verwarmd als deze gewenste 

tapwatertemperatuur niet met het zonnesysteem wordt bereikt. 


6

6 


Boilertemperatuursensor als PTC 

Boilertemperatuursensor als NTC 

6.10 Boiler 2 (tot 4) aan 

Met deze functie kan een bepaalde verbruiker (bijv. buffer of 

zwembad) uitgesloten worden van verwarming door het zonnesysteem. 

Onderbreking of kortsluiting van de desbetreffende boilertemperatuursensor 

wordt dan niet meer gemeld. 

A Aansluitruimte Vitosolic 200 

B Aftakdoos (door de installateur te voorzien) 

C Weerstand 20 Ω (door de installateur te voorzien) 

D Boilertemperatuursensor van de ketelcircuitregeling 

E Naar de ketelcircuitregeling, aansluiting voor een boilertemperatuursensor 


B Aftakdoos (door de installateur te voorzien) 

C Weerstand 10 kΩ (door de installateur te voorzien) 

D Boilertemperatuursensor van de ketelcircuitregeling 

E Naar de ketelcircuitregeling, aansluiting voor een boilertemperatuursensor 


5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 


6.11 Boilerlading 

Met deze functie kan een bepaald bereik van de warmwaterboiler, 

vastgelegd door de sensorposities, opgewarmd worden. 

De functie wordt via twee thermostaten en een relais gerealiseerd. 

6.12 Boilervoorrangschakeling 

Bij deze functie worden de warmwaterboilers in nummerieke volgorde 

verwarmd tot de overeenkomstige maximale boilertemperatuur 

is bereikt. 

6.13 Bijkomende functie voor de tapwaterverwarming 

Installaties met Vitotronic-regelingen met KM-BUS 





Instellingen aan de ketelcircuitregeling 

& 2e gewenste tapwatertemperatur moet gecodeerd worden 

& 4e warmwaterfase voor de tapwateropwarming moet geactiveerd 

worden 

Via de KM-BUS wordt dit signaal aan de zonneregeling overgebracht. 

De circulatiepomp (omlaadpomp) wordt op een instelbaar 

tijdstip ingeschakeld als de warmwaterboiler tevoren niet één keer 

per dag minstens 60ºC heeft bereikt. 


6

6 


Installaties met andere Viessmann-regelingen 


B Hulprelais, bestelnummer 7814 681 

C Weerstand (door de installateur te voorzien) bij 

PTC: 560 Ω 

NTC: 8,2 kΩ 

D Naar de ketelcircuitregeling, aansluiting voor een boilertemperatuursensor 

E Boilertemperatuursensor van de ketelcircuitregeling 

F Omlaadpomp 

6.14 Thermostaatfunctie, ΔT-regeling en schakelklokken 

De functies kunnen alleen gebruikt worden als de in- en uitgangen 

niet door functies in het basisschema zijn bezet. 

Thermostaatfunctie 

Het overeenkomstige relais schakelt bij het bereiken van de 

inschakeltemperatuur in en bij het bereiken van de uitschakeltemperatuur 

uit. 

ΔT-regeling 

Het overeenkomstige relais schakelt bij het overschrijden van het 

inschakeltemperatuurverschil in en bij het dalen onder het uitschakeltemperatuurverschil 

uit. 

De circulatiepomp (omlaadpomp) wordt op een instelbaar tijdstip 

ingeschakeld als de warmwaterboiler tevoren niet één keer per 

dag minstens 60ºC heeft bereikt. 

Via een weerstand wordt een tapwatertemperatuur van ca. 35 ºC 

gesimuleerd. 

Schakelklokken 

Het overeenkomstige relais schakelt op het inschakeltijdstip in en 

op het uitschakeltijdstip uit. (3 tijdvensters te activeren). 

Pas bij het bereiken van alle voor een relais geactiveerde inschakelvoorwaarden, 

schakelt dit relais in. 


5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 


6.15 Warmtebalancering 

De balancering kan met en zonder uitbreidingsset voor de warmtehoeveelheidsteller 

(toebehoren) worden uitgevoerd. 

& Zonder uitbreidingsset 

Door het temperatuurverschil tussen WMZ-aanvoer- en WMZretourtemperatuursensor 

en het ingestelde debiet 

& Met uitbreidingsset 

Door het temperatuurverschil tussen WMZ-aanvoer- en WMZretourtemperatuursensor 

en het door de debietmeter vastgesteld 

debiet 

Uitbreidingsset warmtehoeveelheidsteller 

Onderdelen: 

& 2 temperatuursensoren PT 500 met dompelhuls, R ½, 45 mm 

lang 

& debietmeter voor het bepalen van het debiet van water-glycolmengsels 

Als sensoren kunnen reeds gebruikte sensoren benut worden 

zonder de functies daarvan in het overeenkomstige schema te 

beïnvloeden. 

Debietmeetelement 06 15 25 

a mm 205 205 225 

Impulssnelheid l/imp. 1 10 25 

Nom. diameter DN 20 20 20 

Aansluitschroefdraad aan de meter R 1 1 1 

Aansluitschroefdraad van de schroefverbinding R ¾ ¾ ¾ 

Max. werkdruk P max. bar 16 16 16 

Max. werktemperatuur T max. ºC 110 110 110 

Nom. debiet ´ m 3 /h 0,6 1,5 2,5 

Grootste debiet ´ max. m 3 /h 1,2 3 5 

Scheidingsgrens ±3 % ²t l/h 48 120 200 

Kleinste debiet ´ min. l/h 12 30 50 

Drukverlies bij ca. ⅔ ´ Δp v bar 0,1 0,1 0,1 

Woordenlijst 

Absorber 

Toestel dat deel uitmaakt van een zonnecollector en dat dient om 

stralingsenergie te absorberen en deze als warmte af te geven 

aan een vloeistof 

Absorptie 

Opname van straling 

Stralingsintensiteit 

Het vermogen van de straling die een oppervlakte-eenheid treft, 

uitgedrukt in W/m 2 . 

Emissie 

Het uitzenden (uitstralen) van straling, zoals licht of deeltjes 

Evacueren 

Het wegzuigen van lucht uit een reservoir. Hierdoor daalt de luchtdruk 

en ontstaat een vacuüm 

Toegelaten omgevingstemperatuur 

& bij werking: 0 tot +40 ºC 

& bij opslag en transport: -20 tot +70 ºC 

Instelbereik voor een volumeaandeel aan Glycol: 0 tot 70 % 

(Viessmann warmtedragend medium 55%) 

Heatpipe (warmtepijp) 

Gesloten, capillairvormig reservoir dat een kleine hoeveelheid van 

een licht vluchtige vloeistof bevat 

Condensor 

Gedeelte waarin damp wordt neergeslagen als vloeistof 

Convectie 

Warmteoverdracht door stroming van een medium. Convectie veroorzaakt 

energieverlies als gevolg van een temperatuurverschil 

tussen het glas van de collector en de hete absorber 

Selectief oppervlak 

Om de doeltreffendheid van de absorber te verhogen, is deze 

voorzien van een speciale coating. Dankzij deze speciaal aangebrachte 

coating wordt de absorptie zeer hoog gehouden voor het 

invallende zonnelichtspectrum (ca. 94 %). De emissie van langegolf-warmtestralen 

wordt daarbij grotendeels vermeden. De speciale 

coating van zwarte chroom is uitermate duurzaam. 


7

7 

Woordenlijst (vervolg) 

Stralingsenergie 

Hoeveelheid energie die wordt overgedragen door straling 

Strooiing 

Wisselwerking van straling met materie waarbij de richting van de 

straling verandert; totale energie en golflengte blijven behouden. 

Vacuüm 

Luchtledige ruimte 

Warmtedragermedium 

Vloeistof die de nuttige warmte in de absorber van de collector 

overneemt en naar een verbruiker (warmtewisselaar) voert 

Rendement 

Het rendement van een zonnecollector is de verhouding van het 

afgevoerd vermogen van de collector tot het toegevoerd vermogen. 

Invloedparameters zijn o.a. omgevings- en absorbertemperatuur. 


5818 135-9 B/fl

5818 135-9 B/fl 

Index (vervolg) 

A 

Aardleiding .................................................................. 20 

Absorberoppervlak .......................................................... 6 

Afkortingen in de schema's .............................................. 34 

Algemene montageaanwijzingen ...................................... 18 

Apertuuroppervlak ........................................................... 6 

B 

Beschaduwing ................................................................ 4 

Bijkomende functie voor de tapwaterverwarming ............. 55, 59 

Bliksembescherming van het zonnesysteem ....................... 20 

Bruto oppervlak .............................................................. 6 

Buisdiameter ................................................................ 20 

C 

Circulatiepomp ............................................................. 23 

Collectorgamma ............................................................. 4 

Collectorkeuze ............................................................... 5 

Collectorrijenafstand ...................................................... 12 

D 

Dakoppervlaktebehoefte ............................................. 10-11 

Debiet ........................................................................ 20 

Dimensionering .............................................................. 7 

Dimensionering van de buisdiameter ................................. 20 

Dimensionering van de circulatiepomp ............................... 23 

E 

Expansievat ................................................................. 26 

F 

Framegegevens .............................................................. 4 

Functies van de zonneregeling 

& Vitosolic 100 .............................................................. 54 

& Vitosolic 200 .............................................................. 56 

G 

Gegevens inzake zonnestraling .......................................... 4 

Gevelmontage .............................................................. 17 

H 

Hydraulische aansluitingen ............................................. 21 

I 

Installatieaanwijzingen ................................................... 21 

Installatievoorbeelden .................................................... 21 

K 

Kamerverwarming ........................................................... 8 

Keuze van het collectortype ............................................. 10 

M 

Montage op platte daken ................................................. 12 

Montagemogelijkheden .................................................... 5 

N 

Naverwarmingsonderdrukking ..................................... 54, 57 

O 

Ondersteuning van de kamerverwarming .............................. 8 

S 

Schuine daken 

& dakintegratie ............................................................. 11 

& opdakmontage ........................................................... 10 

Solar-Divicon ............................................................... 23 

Stagnatie .................................................................... 26 

T 

Tapwateropwarming ........................................................ 7 

Thermostaatfunctie ....................................................... 55 

Toebehoren (dakhaken) .................................................. 10 

Toebehoren voor zonnesystemen ..................................... 30 

Totale systeem ............................................................. 30 

V 

Veiligheidsklep ............................................................. 29 

Veiligheidstechnische uitrusting ....................................... 25 

Veiligheidstemperatuurbegrenzer ..................................... 29 

Viessmann-collectorgamma .............................................. 4 

Voorschakelvat ............................................................. 28 

W 

Warmtebalancering .................................................. 56, 61 

Warmtedragend medium ................................................. 25 

Warmtewisselaar ............................................................ 9 

Warmwaterbehoefte ........................................................ 7 

Z 

Zwembadwateropwarming 

& openluchtbaden ........................................................... 9 

& overdekte baden .......................................................... 9 


7

Technische wijzigingen voorbehouden. 

135-9 B/flGedrukt op milieuvriendelijk, 

chloorvrij gebleekt papier 

Viessmann Belgium bvba-sprl 

Hermesstraat 14 

B-1930 ZAVENTEM 

Tel. : 02 712 06 66 

Fax : 02 725 12 39 

e-mail : info@viessmann.be 

www.viessmann.com5818 64 VIESMANN VITOSOL

Plannings- aanwijzing4.2 MB - Viessmann

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?