MSIF pp1-28 DUTCH - Stichting MS Research

MSin focus Nummer 1 • 2003S-verpleegkundigeMedicijnen die de oorzaak kunnenzijn van moeheid (ook als afmatting,uitputting of slaperigheid aangeduid)*PijnstillersAnti-epilepticaAntidepressivaAntihistaminicaMiddelen tegen hoge bloeddrukOntstekingsremmersAntipsychoticaAstmamedicijnenKoolzuuranhydraseremmersHartmedicijnenMiddelen tegen diabetesMiddelen tegen maagdarmziektenMiddelen tegen aandoeningen vande urinewegen engeslachtsorganenHormoonvervangingMedicijnen die hetimmuunsysteem beïnvloedenSpierontspannersNicotinebevattende middelenKalmerende slaapmiddelen*Bewerkt uit Physician’s Desk Reference,1998, Medical Economics, Inc.Een ander bruikbaar middel in het beoordelen vanmoeheid is een dagboek. Hierin noteert de persoon metMS de tijden en situaties waarbij de grootste moeheidoptrad en ook - waarschijnlijk zelfs belangrijker - tijden enomstandigheden waarbij de moeheid het minst is. DeMS-verpleegkundige kan de persoon helpen bij hetbeginnen met een moeheidsdagboek.Wat kan worden gedaan om vermoeidheid teverminderen?Een belangrijke strategie om te leren hoe het best metmoeheid kan worden omgegaan, is praten met anderemensen met dezelfde klacht. Het vergelijken vanstrategieën om zelf de moeheid onder controle te krijgen,helpt vaak beter dan het advies van eengezondheidszorgmedewerker.Het is ook belangrijk voor mensen met MS om open overhun moeheid te praten met familie en vrienden, zodat zijhet probleem begrijpen en beter kunnen helpen wanneerdit nodig is. Weten dat moeheid een echt symptoom vande ziekte is, helpt mensen om open te praten metanderen. De MS-verpleegkundige kan een belangrijke rolspelen bij het aan de persoon en de familieleden lerenom moeheid beter te begrijpen en er beter mee om tegaan.Het is normaal voor mensen met MS om verschillendemedicijnen op hetzelfde tijdstip in te nemen. Daarommoet de verpleegkundige ervoor zorgen, dat de persooneen lijst bijhoudt van alle medicaties, inclusiefcomplementaire of alternatieve therapieën, en dat hij of zijdeze informatie voortdurend bijwerkt. Er zijn veelmedicijnen, die gebruikt worden tegen andere MSsymptomen,die moeheid kunnen veroorzaken ofverergeren. Daarom is het van belang, dat de persoon bijelke bezoek aan de verpleegkundige en neuroloog zijn ofhaar medicatielijst weer actueel maakt.Dat een persoon de diagnose MS heeft gekregen,betekent niet dat hij of zij geen andere ziekten kankrijgen. De medicatielijst moet dus alle medicatiebevatten, niet alleen de medicatie die verband houdtmet MS.15