Structuurvisie (37,5 Mb) - Gemeente Wijdemeren

InhoudVoorwoord 5Deel 1.1. Inleiding 82. Ontwikkelingsgeschiedenis 122.1 Ontwikkelingsgeschiedenis2.2 Landschap en cultuurhistorie3. Bodem, water en natuur 203.1 Bodem3.2 Water3.3 Natuur3.4 Conclusie4. Netwerken 264.1 Wegen4.2 Recreatieve paden4.3 Vaarwegen5. Occupatie 325.1 Wonen5.2 Werken5.3 Landbouw5.4 Recreatie en toerisme6. Opgaven 40Deel 2.7. Visie 507.1 Gewenste, toekomstige ruimtelijke structuur7.2 Economie7.3 Wonen7.4 Infrastructuur7.5 Recreatie7.6 Landschap7.7 Projectenlijst8. Verantwoording 68Bijlage- Ontwikkelingsgeschiedenis- Beeldkwaliteit Juliana-Bernhardplein- BeleidLiteratuurlijstColofon3

VoorwoordHoe ziet gemeente Wijdemeren er uit in 2030?Wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen waarwe komende decennia rekening mee moetenhouden?Waar is nog ruimte voor natuur, wonen, werken,verkeer en recreatie?Onze structuurvisie geeft daar antwoord op. Devisie geeft richting aan de gewenste ruimtelijkeinrichting van Wijdemeren waardoor hetdirect duidelijk wordt of bepaalde initiatievendaarbinnen passen.“Beheerste ontwikkeling met behoud van hetgoede”, is het motto. Maar ook dynamiek, inspiratieen uitdaging voor de komende generaties.De visie is gevoed door inbreng van veel inwoners,ondernemers, andere belanghebbendenen maatschappelijke instellingen. In totaal zijnvier inspiratieavonden gehouden en de input iszoveel mogelijk verwerkt.De uitdaging is nu om de visie te vertalen inconcrete plannen en vast te leggen in bestemmingsplannen.Wij hebben er gelijk voorgekozen om de ontstaansgeschiedenis van onzefraaie gemeente op te nemen. Want met kennisvan het verleden kunnen we de toekomstigeontwikkelingen beter vormgeven.5

6DEEL 1.

81 Inleiding

AmsterdamveengrondenNaardermeerstroomrugHorstermeerDrechtStuwwal‘s GravelandStuwwalzandgrondenbosdroogmakerijzanderijVechtstad/lintenwaterLandschap rond 1200 Landschap rond 1700200 1700 1700190kweloog2.1 OntwikkelingsgeschiedenisInleidingOm de landschappelijke situatie van de gemeenteWijdemeren te begrijpen, wordt eerstde ontwikkeling in regionaal verband vanafomstreeks 1200 in beeld gebracht. Vervolgenswordt ingezoomd op de ontwikkelingen vanaf1850, voor het grondgebied van de huidigegemeente.Eerste ontginning - 1200De eerste ontginning van het veen vindt plaatsvanaf 1000 na Chr. Boeren, die tot dan toezijn gevestigd op de stuwwal van ‘t Gooi ende hoger gelegen oeverwallen langs de Vecht,ontginnen het veenkussen dat daar tusseninligt. De afwatering is daarbij richtinggevend.Vanaf het hoogste punt van de veenbult loopteen veenstroom (De Drecht) die afwatert opde rivier de Vecht. Deze veenstroom wordtgebruikt voor de afwatering van de percelen. Erworden wegen en kaden aangelegd met daaropde boerderijen. Deze ontginningsassen vormende basis van waaruit wordt ontgonnen.Het veen ligt ten tijde van de eerste ontginningenkele meters hoger dan de omgeving. Doorde ontwatering daalt het maaiveld na enkeleeeuwen en is afwatering via natuurlijk vervalniet meer mogelijk.In het veen liggen verschillende veenmeren, ofkwelogen, zoals het Horstermeer en het Naardermeer.Hier was de uittreding van kwel zogroot dat er geen vegetatie kon groeien en is hetnooit tot veengroei gekomen. Het Naardermeeren Horstermeer zijn dus natuurlijke meren.Natte vervening en zanderij - 1700Rond 1500 wordt het veengebied te nat voorakkerbouw en schakelt men over op weidebouw.Vanaf de 16de eeuw begint ook denatte vervening van het gebied: vanaf schuitenwordt onder water het veen opgebaggerd. Hetopgebaggerde veen wordt te drogen gelegd opde legakkers, waarna het als brandstof (turf)gebruikt kan worden. Legakkers zijn smallepercelen die de oorpronkelijke ontginningvolgen. Deze smalle percelen waren kwetsbaaren sloegen weg of werden vergraven, waardooraan de winderige westkant grote veenplassenontstonden, zoals de Loosdrechtsche Plassen.Deze plassen zijn dus, in tegenstelling tot hetNaardermeer en het Horstermeer, ontstaandoor menselijk ingrijpen.14

16 Ontginningswijze van het landschapontginningsbasis / lintkaderivier / ontginningsriviertjeontginningsrichting

203 Bodem, wateren natuur

32VeengrondenRivierkleigrondenHogere zandgronden:humuspodzolgrondenLagere zandgronden: veengrondop zand met humuspodzolgrondBodemkaartKalkloze zandgronden3.1 BodemInleidingHet huidige landschap wordt bepaald doorgrofweg drie verschillende bodemtypen: derivierkleigronden ten westen van de gemeenteWijdemeren, de veengebieden en tenslotte dehoger gelegen zandgronden ten oosten van degemeente Wijdemeren.1 RivierkleigrondenDe Vecht heeft klei en zavel afgezet, waarbijde kleinste kleideeltjes verder van de stroomzijn afgezet dan de grotere zanddeeltjes. Doorinklinking van het veen kwamen de kalkrijkefijnzandige stroomruggen hoger te liggen. Dekalkloze zware klei ligt lager in de kommen.2 VeengebiedTussen de Vecht en de Utrechtse Heuvelrug ligteen groot veengebied met een zandondergrond.Een groot deel is ontgonnen waardoor een deelvan het veen is verdwenen. Bij de zogenaamdenatte vervening zijn plassen ontstaan.Ook de Horstermeerpolder bestaat voor eendeel uit drooggelegde veengronden. Hier endaar komt het dekzand aan de oppervlakte.Daarnaast komen hier zeer humeuze, donkergekleurde zavelbovengronden op een ondergrondvan slappe, kalkrijke klei voor.3 Hogere zandgrondenDe stuwwal bestaat grotendeels uit zand. Er komengrindrijke, grofzandige holtpodzolgrondenen haarpodzolgronden voor. Op de overgangnaar lagere zandgronden vindt men een gordelstuifzand en een sterk golvend reliëf. Op demiddelhoge zandgronden is de bodem geschiktgemaakt voor agrarisch gebruik door ophogingmet potstalmest. Hierdoor is een humushoudendebovengrond ontstaan.De lagere veenontginningszandgronden bestaanuit zowel veen als zand. Het gebied kenmerktzich door hoge grondwaterstanden eneen zeer humeuze tot humusrijke bovengrond.22

Spiegel- enBlijkpolderplasAnkeveenschePlassenKortenhoefschePlassenWijde GatWijde BlikHilversumsch KanaalVechtWaterleidingplasLoenderveensePlasVuntusWestelijke DrechtEerste PlasDerde PlasTweede PlasWeerslootVierde PlasBreukeleveensePlasKalverstraatVijfde PlasWaterkaart3.2 WaterDe plassen, kanalen en riviertjes vormen eenbelangrijk onderdeel van de gemeente Wijdemeren.Het water beslaat circa 40% van de totaleoppervlakte van de gemeente.Noordelijke PlassenIn het noordelijke gedeelte van de gemeentekomen vier plassen voor:De Spiegel- en Blijkpolderplas is door zandwinningontstaan. Per boot is de plas alleen bereikbaarvanaf de Vecht via de Zanderijsluis. DeAnkeveensche en Kortenhoefsche Plassen zijnbijzondere natuurgebieden. Zij zijn geslotenvoor recreatievaart. Alleen met een gids zijn zetoegankelijk. Het Wijde Gat is een wat kleinereplas die zuidelijk van de Kortenhoefsche plassenligt.Zuidelijke PlassenDe Wijde Blik is de meest noordelijk gelegenplas die alleen via het Hilversums Kanaal is tebereiken. De Loenderveense Plas is een grote,voor recreatie afgesloten plas ten zuiden vanhet Wijde Blik en is bestemd als buffer voor dedrinkwatervoorzining. De Vuntus is een kleineplas ten oosten van de Loenderveense Plas.De Eerste tot en met de Vijfde Plas vormeneen groot aaneengesloten plassencomplex: DeLoosdrechtse Plassen. Deze vijf plassen zijnenigszins van elkaar gescheiden door eilandjes,overblijfselen van legakkers en rietkragen, maarvormen samen één plas, die via de Vecht te bereikenis. De Breukeleveense Plas of Stille Plasis de meest zuidoostelijk gelegen plas.23

Oppervlak bos in 1900Oppervlak bos in 20003.3 NatuurDe natuur in de gemeente Wijdemeren bestaatuit open water, riet, graslanden en bos. Vooralwater speelt een grote rol in de natuur van gemeenteWijdemeren. Waterkwaliteit is de basisvoor hoge natuurwaarden. Door de kwel vanuitde stuwwal is de waterkwaliteit op sommigeplekken zeer goed. De kwel zorgt voor gradiëntenmet een bijzondere vegetatie.VerdichtingAls de oppervlakte bos in 1900 wordt vergelekenmet de oppervlakte bos in 2000, valt opdat het landschap op een groot aantal plekkendichtgroeit. Rond 1900 werd het landschapdoor turfsteken, rietsnijden en het kappenvan geriefhout opengehouden. Deze eeuwenoudevormen van landschapsbeheer hebbenhun economische basis verloren. Het gevolgis dat de oevers en legakkers langzamerhandbegroeid zijn geraakt met voornamelijk elzen.Dat is een spontaan proces. Vooral op die plekkenwaar in 1900 nog open legakkers warenis nu veel begroeiing opgeschoten. Petgatenzijn dichtgegroeid en hebben inmiddels heteindstadium van moerasbos bereikt. Hiermeegaat de leesbaarheid van de unieke verkavelingvan legakkers en petgaten verloren. Zowel decultuurhistorische waarde als de natuurwaardevan het landschap lopen daardoor terug.Doordat veel petgaten zijn dichtgegroeidblijven er minder plekken over die tussen hetbeginstadium water en het eindstadium bos zitten.Juist de verscheidenheid aan verschillendesuccessiestadia zorgt voor een grote biodiversiteiten voor een gevarieerd landschapsbeeld.24

264 Netwerken

Middenweg, HorstermeerpolderNieuw LoosdrechtsedijkN201Infrastructuur4.1 WegenRegionale ontsluitingDe wegen in het gebied volgen veelal de loopvan oude kades. Vanwege het vele water is dewegenstructuur in het veengebied grofmazig.In het gebied liggen drie regionale wegen.De N201 verbindt de A2 met Hilversum, deN523 ontsluit het noordwestelijke deel van degemeente Wijdemeren, en de N236 verbindtHilversum met Weesp.Lokale ontsluitingHet hele gebied is goed ontsloten door middelvan lokale wegen. De wegen zijn echter opveel plaatsen erg smal doordat ze op een oudekades liggen met aan weerszijden bebouwingen water. Verbreden is daarom geen optie ofzeer lastig. Hierdoor hebben de wegen wel eenkarakteristiek profiel.ProblematiekVeel bewoners ervaren het autoverkeer als eengroot knelpunt. Op de N201, de belangrijkstetoegangsweg naar de gemeente, staat hetverkeer richting A2 regelmatig vast. Verderwordt de verkeersdruk op het Noorder- enZuidereinde in ‘s-Graveland door bewoners alshoog ervaren.28

DammerkadeLambertszkadeLambertszkadeKromme RadeKromme RadeFiets- en wandelpadenDammerkade4.2 Recreatieve padenFiets- en wandelpadenEr zijn verschillende fiets- en wandelpaden tevinden in het gebied. Het hele gebied is goedtoegankelijk voor fietsers en wandelaars. Doorde smalle wegen, vooral langs de plassen, is hetniet overal mogelijk gescheiden fietspaden aante leggen. Toch kan ook hier goed gefietst worden.Door het vele water is het netwerk relatiefgrofmazig.Hoewel het gebied al redelijk ontsloten is voorrecreatief langzaam verkeer, liggen er ook nogmogelijkheden voor nieuwe recreatieve ontsluitingen.Zo is de Horstermeer nog niet goedontsloten voor recreatief langzaam verkeer.Ook zijn er weinig paden die dwars door degraslanden heen lopen. De veenverkaveling isdaardoor niet erg beleefbaar.29

Kajakken op de Loosdrechtse Plassen30

Hilversums KanaalSpiegel- enBlijkpolderplasAnkeveenschePlassenKortenhoefschePlassenWijde GatWijde BlikVechtWaterleidingplasLoenderveensePlasVuntusEerste PlasWestelijke DrechtTweede PlasDerde PlasWeerslootVierde PlasBreukeleveensePlasbevaarbaar waterniet bevaarbaar waterKalverstraatVijfde Plaswater speciaal geschikt voor kano’svaarrouteVaarnetwerkvaarverbinding4.3 VaarwegenVaarnetwerkEr zijn veel mogelijkheden voor de watersportop en rond de plassen. Door het gevarieerdelandschap is er ruimte voor zowel motorvaartuigen,zeilers en kanoërs. Niet alle plassenzijn echter met elkaar verbonden. Een aantalgebieden zijn hierdoor geïsoleerd. Een voordeelis dat bepaalde plassen een eigen sfeer krijgenomdat er bijvoorbeeld alleen kleine vaartuigenkunnen komen.Vanuit de Loosdrechtse Plassen zijn er enkeledoorsteken naar de Vecht, zoals de Weersloot,de Westelijke Drecht en het Hilversumsch Kanaal.Ook vanaf de Spiegel- en Blijkpolderplasis er een doorsteek naar de Vecht.31

325 Occupatie

Intratuin langs de Vreelandseweg5.2 WerkenSectorenIn de gemeente Wijdemeren werken de meestemensen in de zakelijke dienstverlening. Daarnaastspeelt ook de vrijetijdsector een grote rol.Vooral jachthavens, horeca en recreatieterreinenzijn een belangrijke bron van inkomsten inde gemeente Wijdemeren. Agrarische bedrijfsvoeringis een relatief kleine sector binnen degemeente.BedrijventerreinenIn de gemeente Wijdemeren ligt een aantalkleine bedrijventerreinen. Binnen de dorpsgrenzenvan Nieuw Loosdrecht ligt de Rading(Hallinckveld), een wat groter bedrijventerrein.Aan de Oud-Loosdrechtsedijk ligt eenklein bedrijventerrein: De Zodde. Ten westenvan Kortenhoef ligt een klein bedrijventerreinDe Kwakel. Tegenover ‘s Graveland aan denoordkant, liggen twee bedrijventerreinen vrijdicht bij elkaar. Het bedrijventerrein De Slenkligt direct tegenover ‘s Graveland en doet opdie plek afbreuk aan de sfeer en kwaliteit van‘s Graveland. Ten noorden van De Slenk ligtbedrijventerrein De Boomgaard. Ten noordenvan Nederhorst den Berg ligt Reeweg, een watkleiner bedrijventerrein. Tenslotte is er nog hetbedrijventerrein Nieuwe Walden in de Horstermeerpolder,gelegen aan het lint.Locatie bedrijventerreinen gemeente Wijdemeren36

Groenewoud, ten zuiden van Kortenhoef5.3 LandbouwLandbouw als landschapsbeheerderDe kwaliteiten van natuur en landschap in hetVechtplassengebied hebben ertoe geleid datgrote delen van het plangebied zijn aangewezenals Reservaat- en Beheersgebied.Deze ontwikkeling biedt voor een productiegerichtelandbouw weinig perspectief. Uitbreidingsmogelijkhedenzijn beperkt, de externeproductiefactoren zijn matig en er is niet veelzicht op verbetering.Nabij de kern van Kortenhoef en Loosdrechtliggen gronden die agrarisch gebruikt wordenen die ook in de toekomst agrarisch gebruiktkunnen blijven aangezien deze gebieden geendeel uitmaken van de EHS of Natura 2000 gebieden.Gedeelten van de Horn- en Kuijerpolderen de Horstermeer zijn het leefgebied vande Weidevogels en worden op grond daarvandoor agrarische bedrijven beheerd.De genoemde ontwikkelingen hebben geleid toteen relatief extensief landbouwkundig gebruiken een versnelde afname van het aantal agrarischebedrijven. Desondanks speelt de landbouwnog een rol in het buitengebied. Naastde veehouderijen zijn ook paardenhouders enhobbyboeren beheerder van de gronden. Hetgrootste deel van de agrarische bedrijven wordtals nevenbedrijfstak of hobbymatig uitgeoefend.Het aantal kleine bedrijven is dan ookrelatief groot. Daarnaast richten agrariërs zichop verbrede landbouw. Verbrede landbouw is,wat betreft het bedrijfsinkomen, niet alleengericht op de traditionele landbouwproductie,maar genereert tevens inkomsten uit natuur- enlandschapsbeheer, (verblijfs)recreatie, huisverkoopvan landbouwproducten, stalling, verhuuren dergelijke.De agrarische gronden in bezit van de VerenigingNatuurmonumenten zijn allemaal extensiefin gebruik. Voor gronden die in agrarischbeheer zijn, is er een duidelijke relatie tussenexterne productieomstandigheden en intensiteitvan het grondgebruik.Verbrede landbouwGezien het overheidsbeleid voor de natuur ende landbouwkundige structuur van het gebied,mag niet worden verwacht dat de landbouwkundigeontwikkelingen op uitbreiding, modernisering,intensivering en schaalvergroting zijngericht. Een afname van het aantal landbouwbedrijvende laatste jaren wijst ook in dezerichting. Eerder zullen de bestaande bedrijvenzich richten op verbrede landbouw, hobbymatigelandbouw en afbouwen van het bestaandebedrijf. Hiervoor heeft de Provinciale Verordeningvoldoende regelingen opgenomen.Twee Scenario’sVoor het realiseren van de natuurdoelstellingenzijn twee scenario’s voorstelbaar:1. Bij een verdergaande grondverwerving voornatuurdoeleinden zal het landbouwareaalversneld afnemen, evenals het aantal agrarischebedrijven. Dit scenario is echter niet realistischgelet op de huidige financiële omstandigheden.2. Agrariërs maken gebruik van de mogelijkhedenvan natuurbeheer en agrarisch natuurbeheeren vullen op die manier hun inkomenaan. Ook dan is sprake van een verdergaandeextensivering. Ook dit scenario staat echterfinancieel onder druk.37

landgoederenzone ‘s Graveland ‘s watersportgebiedniet niet bevaarbaar water waterjachthavenstrand strandkasteel kasteelkampeerterreinRecreatieve en toeristische attractiesijsbaan ijsbaankwaliteitsverbeterende maatregelen, (veelal)gekoppeld aan uitbreiding van de aanwezigebebouwing.De recreatieve waarde van het gebied zal metname voor de natuurgerichte recreant toenemen.Verbetering van de waterkwaliteit,uitbreiding van het natuurareaal en plaatselijkeverbetering van de ontsluiting voor extensieverecreatie vormen de basis voor deze verwachting.Tegelijkertijd zal ook de vraag naarhoogwaardige recreatieve uitloopgebieden inde nabijheid van de Randstad toenemen doorontwikkelingen als meer vrije tijd, meer vraagnaar korte vakanties in eigen land, vergrijzingvan de bevolking, etc. De recreatieve druk ophet plangebied zal daarom naar verwachtingverder toenemen.Naast de aantrekkingskracht van het watersportgebiedzijn voor het plangebied met namede bijzondere ecologische, landschappelijke encultuurhistorische kwaliteiten bepalend voorde grote recreatieve aantrekkingskracht van hetgebied.Voor bijna driekwart van de dagtochtjes is deauto het vervoermiddel. Het vergroten vande aantrekkingskracht van dagrecreatievebestemmingen, vergroot tevens de behoefte aanparkeerplaatsen.39

Cultuurhistorisch waardevolle veenverkaveling zichtbaar maken‘s Graveland: kwetsbare kwaliteiten veiligstellenVerkavelingsstructuur: cultuurhistorische waarde vergroten door beplantingte verwijderen.Verkavelingsstructuur: het Hol, een afwisselend veenlandschap metopen en beboste percelen1. Veenverkaveling met sloten voor de ontwatering2. Het veen wordt ‘verveend’ en wordt zowel boven als onder water weggegraven;Er ontstaan legakkers en petgaten3. De petgaten groeien langzaam dichtVerkavelingsstructuur: opeenvolging van stadia van het dichtgroeien vanpetgaten en legakkersMeer afwisseling in veenlandschap door af en toe afgraven van petgaten42Verkavelingsstructuur: ingreep in het veenlandschap om meer landschappelijkeafwisseling en biodiversiteit te creëren

Waardevolle natuur behouden en versterkenOpgavenDe centrale opgave voor gemeente Wijdemerenis het vinden van een balans tussen het waardevollelandschap en de hedendaagse dynamiek.Op grond van de analyse van het landschap enhet beleid (zie bijlage) worden hieronder debelangrijkste opgaven voor gemeente Wijdemerengeformuleerd.1. CultuurhistorieWijdemeren heeft veel cultuurhistorie. In destructuurvisie wordt aandacht gevraagd voorDe Nieuwe Hollandse Waterlinie, De Ster vanLoosdrecht, de ’s Gravelandse buitenplaatsen,maar ook voor meer recente cultuurhistoriein de vorm van de Horstermeerpolder. Dezeensembles vragen om behoud, ontwikkeling eneen betere recreatieve ontsluiting, met specialeaandacht voor de ontsluiting over het water.2. Behoud en versterking van deopenheid van landschapEen belangrijke conclusie is dat het veengebieddichtgroeit. Hiermee gaat de karakteristiekeverkaveling van petgaten en legakkers verloren.Daarnaast wordt de natuur eenzijdiger doordater nog maar één stadium aanwezig is: het eindstadiumbos. Ook het landschappelijk beeldwordt eenzijdiger, er verdwijnen vergezichtendoor de toenemende begroeiing.Opgave is om de openheid weer te herstellen.Ook het versterken van de agrarische sectoris belangrijk voor een open landschap. Deveehouderij is sinds jaar en dag beheerder vangrote delen van het buitengebied en daarmeemede verantwoordelijk voor het open houdenvan het landschap.3. Behoud en versterking van herkenbarelandschappelijke eenhedenDe gemeente Wijdemeren heeft een bijzondereontstaansgeschiedenis en een veelheid aanlandschappelijke eenheden met hoge landschappelijkeen cultuurhistorische kwaliteit. Weonderscheiden de stroomrug van de Vecht, deplassen en venen, de droogmakerij de Horstermeeren de ’s Gravelandse buitenplaatsen. Dezebijzondere landschappen verdienen zorgvuldigbehoud en instandhouding. Door gerichteingrepen wordt waar mogelijk de herkenbaarheidversterkt.4. InfrastructuurDe gemeente Wijdemeren wordt gekenmerktdoor het water. Wijdemeren kan nog meergebruik maken van het water. De gemeente wilde haalbaarheid onderzoeken van het herstel43

Verkavelingsstructuur: bijzondere verkavelingsstructuren beleefbaar maken door aanleg recreatieve padenInpassing bedrijventerreinen: bedrijventerrein De Slenk tegenover ‘sGravelandHorstermeer: versterken van de ruimtelijke eenheid met eigen identiteitHorstermeer: opgaande beplanting in de Horstermeer verwijderen omruimtelijke verbrokkeling tegen te gaan (bij de Radioweg)44Horstermeerpolder: ringdijk accentueren, contrast met omringendveenlandschap vergroten

Dorpsranden: verzachten noordzijde Kortenhoefvan oude vaarverbindingen en waar mogelijknieuwe vaarverbindingen maken. Veerverbindingenkunnen de overbelaste wegen in hethoogseizoen ontlasten. Door de dorpen beterte verbinden met het water wordt het wonen eraantrekkelijker en wordt de recreatie gestimuleerd.5. WonenWijdemeren heeft behoefte aan nieuwe woningen,vooral voor jongeren, ouderen en gehandicapten.Vanwege de hoge natuurwaarden enlandschappelijke waarden is het beleid voorwoningbouw van andere overheden restrictief.Naast Overmeer Zuid dat nu in ontwikkeling is,is Ter Sype nog de enige grotere woningbouwlocatie.Toch moet het mogelijk zijn om in deandere kernen, zoals Ankeveen, woningen tebouwen, als dit het voorzieningenniveau en dekwaliteit van het landschap verbetert. Daarbijkan gedacht worden aan het vergroten van derecreatieve toegankelijkheid van het landschapen het contact met het water. Woningbouwmoet zorgvuldig tegen andere belangen wordenafgewogen, zoals de vaak beperkte infrastructuur,het belang van het open landschap en hetnatuurbelang.6. Ruimte voor ondernemers endynamiekEr moet een balans gevonden worden tussenbehoud van het waardevolle landschap en dehuidige dynamiek. Het is niet de bedoeling omhet landschap ‘op slot’ te zetten, het landschapmoet verder ontwikkeld kunnen worden naarhedendaagse behoefte, met respect voor landschappelijkewaarden.7. HerstructureringVerschillende voormalige bedrijventerreinenvragen om een andere bestemming. Bedrijvenliggen in de toekomst optimaal ontsloten,zonder overlast voor woongebieden en goedingepast in het landschap. Omsloten doorwoongebieden liggen diverse kleinere verouderdelocaties die voortvarend ontwikkeldmoeten worden. Bij herontwikkeling wordtsteeds gezocht naar herstel van het contact methet landschap en het water.8. Recreatie en toerismeRecreatie en toerisme zijn belangrijke pijlersvoor de economie van Wijdemeren. Het toerismeloopt al jaren terug. Er is een kwaliteitsslagnodig om de sector te versterken, met meeraandacht voor dagrecreatie en een verbredingvan het aanbod voor dagrecreanten. Naast aan-45

Begroeiing langs de N201 ter hoogte van Wijde Blik verhindert zicht ophet waterKansen voor het maken van openbare ruimte aan het water: de jachthavenSnel aan de Dammerweg in Nederhorst herstructurerenKansen voor het maken van openbare ruimte aan het water: de jachthavenSnel aan de Dammerweg in Nederhorst herstructurerenUitstraling jachthavens verbeteren: overmaat aan reclame beperken inoverleg met eigenarenNieuwe Hollandse Waterlinie: bij fort Spion kunnen recreanten overnachtenen kamperenRecreatieve ontsluiting ook door weilanden, in overleg met eigenaren(referentie wandelpad door weiland, een kerkenpad dat in ere is hersteld)Contact met het water: meer zicht op het water creëren en bestaandedoorzichten veiligstellen46Contact met het water: meer vergezichten over het water maken (zoalshier vanaf de Horndijk)

Huidige situatie NieuwewegOpenheid en zicht op het water versterken, impressie Nieuweweg met zicht op de plasdacht voor pleziervaart moet er meer ook aandachtuitgaan naar natuurgerichte recreatie enrecreatie gekoppeld aan de rijke cultuurhistorievan Wijdemeren. Dagrecreanten willen op ééndag meerdere ervaringen opdoen en dat vraagtom een uitstekende recreatieve ontsluiting, aantrekkelijkedorpskernen, een mooi landschap,voorzieningen die met elkaar verknoopt zijn enheldere informatievoorziening.9. Vergroten van het zicht op en hetcontact met het waterDoor de bebouwing in dichte linten, en de opslagvan bosschages ontbreekt op veel plaatsenhet zicht op het water. De oevers zijn vaak nietopenbaar toegankelijk. In projecten op kleineschaal en grote schaal moet hierin verbeteringgebracht worden. Denk daarbij aan het makenvan boulevards, stranden, en het behouden ofvergroten van de doorzichten op het water inde linten.10. Verbeteren van de openbareruimteDe openbare ruimte van de dorpskernen isop veel plaatsen sleets, rommelig en wordtgedomineerd door geparkeerde auto’s, reclameen uitstallingen. Deze kernen verdienen beter.Investeren in een aantrekkelijke openbareruimte verhoogt het woongenot en trekt meerklandizie.11. Sport en educatieVoor de inwoners van Wijdemeren is het vanbelang om over voldoende mogelijkhedenvoor sport en onderwijs te blijven beschikken.Gedacht wordt aan een mogelijke ontwikkelingvan een combinatie van onderwijsmogelijkheden(brede school) en sportfaciliteiten tenwesten van Kortenhoef indien hier aantoonbarebehoefte aan bestaat en er financiële middelenbeschikbaar zijn.47

48DEEL 2.

507 Visie

stad, dorpbedrijfsterreinlintsnelweghoofdwegregionale wegspoorlijnstuwwal/bos‘s Gravelandveenplassenstad, dorpveenweidebedrijfsterreinnat boslintdroogmakerijsnelwegoeverwallenhoofdwegontginningsgrensregionale wegontginningsrivierspoorlijntrekvaart / kanaalstuwwal/bos53 Bestaande ruimtelijke structuur‘s GravelandGemeentegrens

54 Gewenste toekomstige ruimtelijke structuur

7.1 Gewenste toekomstige ruimtelijke structuurs’Gravelands’GravelandBestaande ruimtelijke structuurDe bestaande ruimtelijke structuur is aangegevenop de kaart hiernaast. De ruimtelijkestructuur wordt hoofdzakelijk bepaald doordrie verschillende landschapseenheden: destroomrug van de Vecht, het veenplassengebieden de stuwwal van ‘t Gooi. De Horstermeerpoldervormt als droogmakerij een eigen ruimtelijkeeenheid. Ook ‘s Graveland heeft een eigenkarakter.De linten, van waaruit het veen ooit is ontgonnen,zijn de ruggengraat van het veengebied.NaardenZevormen samen met de ontginningsgrenzen eensamenhangend geheel, en vertellen het verhaalvan de ontginning van de wildernis in de Middeleeuwen.De ‘Ster’ bij Nieuw-Loosdrecht iseen karakteristiek punt, dat laat zien dat deveenstroom de Drecht voor de afwatering werdgebruikt.De Loosdrechtse Plassen zijn veelal van elkaargescheiden door slechts een enkele overgeblevenlegakker. LandschapNaarden NaardenOp de kaart is zichtbaar dat aan de oostkantLegendaBos uitdunnen daar waar mogelijk,openheid vergrotenRecreatieBeplanting toevoegen, contrast versterkenVerwijderen wegbeplanting, zicht op hetwater makenHerstel lanen ‘s GravelandEcologische verbindingszoneSanering/herontwikkeling vuilstort hetGroenewoudLocatieLegendamogelijk nieuw landgoedInfocentrum Fort Kijkuit, entree gemeenteWijdemerenMogelijke locatie MercedesmuseumOpen plek aan het water maken/verbeterenNieuw-LoosdrechtBoulevardBoulevard, begin/eindpunt veerbootStrand, begin/eindpunt veerbootasteel SypesteynN201 als entreeTUitbreiding routenetwerk (wandelen/fietsen)van de veenplassen bos is ontstaan. Door dekwel is het hier nat en groeien de petgaten langzaamdicht met broekbos. Hierdoor wordt deoorspronkelijke verkaveling minder zichtbaar.De latere ontginningen van de Horstermeerpolderen ‘s Graveland zijn nog rationeler dande veenverkavelingen. De Horstermeerpolderheeft een traditionele polderopzet met een middenwegdie de polder in twee helften snijdt metaan weerszijden een smalle verkaveling. Om hetcentrale deel ligt een bredere vaart in de vormvan een vierkant.‘s Graveland heeft eveneens een rationeleRecreatieverkaveling met ontginningslijnen haaks opde stuwwal. Aan de westkant wordt ‘s Gravelandbegrensd door een trekvaart waaroverLegendahet zand werd afgevoerd naar Amsterdam.Infocentrum Fort Kijkuit, entree gemeenteDe ontginning Wijdemerenvan ‘s Graveland en het stelselvan trekvaarten zijn dan ook nauw met elkaarMogelijke locatie Mercedesmuseumverbonden.Open plek aan het water maken/verbeterenAan de Boulevard noordkant ligt een stukje van deStrand, begin/eindpunt veerbootInfrastructuurN201 als entreeTUitbreiding routenetwerk (wandelen/fietsen)- Rondje Horstermeerpolder- Rondje Legenda Fort Spion- De ster van Nieuw-LoosdrechtInfocentrum Fort Fort Kijkuit, Kijkuit, entrée entrée van vangemeente gemeenteUitbreiding WijdemerenvaarroutenetwerkUitbreiding Uitbreiding routenetwerkkanonetwerk(wandelen/fietsen)Uitbreiding UitbreidingBevaarbaar vaarroutenetwerkmaken ‘s Gravelandse vaart voorroeiboten, sloepen en fluisterbotenNieuwe Nieuwe veerbootroute/staande mastroute mastrouteNieuwe veerbootroute/staande mastrouteNieuwe Nieuwe sluis sluisNieuwe sluisKade Kade als als scheiding scheiding tussen tussenLoenderveensche Plas Plas en en vaarroute vaarroute (met (met twee tweeopties opties voor voor het het maken maken van van een een nieuwe nieuwe doorgang) doorgang)InfrastructuurT TBeperken Beperken parkeren parkeren langs langs de de weg wegT TTransportbedrijven verplaatsenP PParkeerterreinP PParkeerterrein evenementenmogelijke mogelijke sport sport en/of en/of educatieve educatieve voorzieningstroomrug van de Vecht binnen de gemeente-Boulevard, begin/eindpunt veerbootgrenzen van Wijdemeren. De invloedssfeer vande Vecht reikt niet ver in de gemeente Wijdemeren.Dit gedeelte van de Vecht valt ook binnenhet gedeelte dat bekend staat als de ‘Boerenvecht’,en heeft een minder rijke sfeer dan de‘Herenvecht’, meer naar het zuiden.Gewenste toekomstige ruimtelijkestructuurOp de kaart hiernaast wordt de gewenstetoekomstige ruimtelijke structuur van degemeente Wijdemeren weergegeven, inclusiefalle gewenste ruimtelijke ontwikkelingen. Hetgaat daarbij om de ruimtelijke structuur die opde langere termijn, in een periode van 10 tot 40jaar, kan worden gerealiseerd. Deze gewensteruimtelijke structuur wordt op de volgendepagina’s toegelicht aan de hand van de thema’seconomie, wonen, infrastructuur, recreatie enlandschap. De voorstellen zijn mede gebaseerdop de inbreng van bewoners van de gemeenteWijdemeren in vier inspiratie-avonden Inparagraaf 7.8 zijn de voorstellen vertaald naareen projectenlijst.WonenEconomieNTLegendaBebouwing blijft binnen BBG(Bestaand Bebouwd Gebied)Uitbreiding OvermeerNieuw centrum Oud-LoosdrechtHerontwikkeling bestaande bebouwingVerbeteren dorpsrand Kortenhoef doortoevoegen van een vaarverbinding, routesen incidenteel wonenLegenda Nederhorst: Reevaart + wonenInfocentrum Meer bouwen Fort voor Kijkuit, jongeren/ouderen/entrée van gemeenteWijdemeren, gehandicaptenstimuleren van toerisme en recreatieHerstructureren mogelijke sport en/of bedrijventerreineducatieve voorzieningen verbeteren landschappelijke inpassingDetailhandel aan Nootweg stimulerenHerontwikkelen Knorr-terreinUitbreiding De KwakelNederhorst: detailhandel aan Reevaart stimulerenVerbeteren openbare ruimte Oud-Loosdrecht,nieuw centrum Oud-Loosdrecht55Verplaatsen transportbedrijven

Nederhorstden BergDe BoomgaardAnkeveenOvermeerMachinewegNieuw WaldenDe SlenkHorstermeerPolderDe Kwakels’GravelandKortenhoefTOud-LoosdrechtDe ZoddeNKnorr-terreinNieuw-LoosdrechtEconomieTHallinckveldLegendaEconomieLegendaInfocentrum Fort Kijkuit, entrée van gemeenteWijdemeren, stimuleren van toerisme en recreatieNInfocentrum Fort Kijkuit, entrée van gemeenteWijdemeren, stimuleren van toerisme en recreatieHerstructureren bedrijventerreinen verbeteren landschappelijke inpassingDetailhandel aan Nootweg stimulerenHerontwikkelen Knorr-terreinUitbreiding De KwakelNederhorst: detailhandel aan Reevaart stimulerenHerstructureren bedrijventerreinen verbeteren landschappelijke inpassingVerbeteren openbare ruimte Oud-Loosdrecht,nieuw centrum Oud-LoosdrechtNDetailhandel aan Nootweg stimulerenTVerplaatsen transportbedrijven56Herontwikkelen Knorr-terreinVoorstellen voor de gemeente Wijdemeren: Economie

7.2 EconomieRecreatie en toerisme zijn belangrijke pijlersvoor de economie van Wijdemeren. Om deteruggang van het toerisme te compenserenzet de gemeente in op het krachtig stimulerenvan de dagrecreatie en het verbreden van hetrecreatief aanbod. Voor Wijdemeren met zijnvele water, natuur, landschap en cultuurhistoriein de nabijheid van de grote steden liggen ergrote kansen, maar tegelijk vraagt dit wel omaanpassingen in de ruimtelijke structuur. Demoderne dagrecreant stelt andere eisen aan zijnomgeving dan de toerist uit de jaren vijftig. Dedagrecreant zal zich snel willen oriënteren enwil op één dag meerdere attracties of vormenvan recreatie kunnen combineren.Wij stellen voor om de gemeente Wijdemerente voorzien van een herkenbare ‘poort’ aan eenbelangrijke toegangsweg vanuit de Randstad.Fort Kijkuit is hiervoor een interessante locatie.Dit fort, met zijn hoge cultuurhistorischewaarde, ligt in de toekomst prominent aan debelangrijkste entrée naar de gemeente vanaf deA2, de N201. In de paragraaf recreatie (§7.6)wordt dit verder besproken.Er ligt een opgave om de bedrijventerreinenBoomgaard en de Slenk te herstructurerenen landschappelijk beter in te passen. Ook delandschappelijke inpassing van Machineweg enNieuw Walden zou kunnen worden verbeterd.Dit kan worden bereikt door meer uniformiteiten een rustige uitstraling van de bebouwing,aandacht voor een rustig beeld naar deopenbare weg en goed vormgegeven groeneovergangen waar de bebouwing grenst aan hetlandschap. Het bedrijventerreintje gelegen tenzuidwesten van De Kwakel en in het verlengdevan de Kerklaan kan nog beperkt wordenuitgebreid in de zin van intensiveren. Hetbebouwingspercentage is namelijk opgehoogden de realisatie van een bedrijfswoning wordttoegestaan.Het noordelijk gelegen grotere bedrijventerreinDe Kwakel, waar onder meer de gemeentewerfis gevestigd, blijft qua omvang gelijk. Slechtsde bestemming van een gedeelte van het terreinis aangepast aan het feitelijk gebruik: eenbedrijfsdoeleinden bestemming in plaats vangemeentewerf.Door herschikking van functies moet ruimteworden gevonden voor nieuwe bedrijfsvestigingenvan onder andere transportbedrijven.Transportbedrijven liggen nu op enkele plekkenin de haarvaten van het wegensysteem enzouden beter aan een hoofdontsluiting kunnenliggen. Ook de ontwikkeling van de woningbouwlocatieter Sype is gediend bij een verminderingvan de verkeerdruk. Transportbedrijvenworden daarom zoveel mogelijk verplaatst naarbedrijfsterrein De Boomgaard, die via de N236goed aangetakt is op het snelwegennetwerk.De Nootweg in Nieuw-Loosdrecht kan zichverder ontwikkelen tot winkelstraat van allure.Dit vraagt wel om een betere inrichting vande openbare ruimte, met aandacht voor hetruimtelijk goed oplossen van het parkeren eneen aantrekkelijk verblijfsklimaat.Binnen de gemeente liggen kleinere en grotereterreinen met een bedrijfsfunctie die vragenom herstructurering. Het Knorr-terrein ligt vrijgoed ontsloten aan de rand van de bebouwingvan Nieuw-Loosdrecht en vormt de entrée vanLoosdrecht. Door deze prominente plek in degemeente moeten er hoge kwaliteitseisen wordengesteld aan deze ontwikkeling. Infrastructuuren parkeren vragen daarbij om aandacht.Het Knorr-terrein heeft nog steeds een bedrijfsbestemming.Door de eigenaar wordtonderzocht of deze bestemming kan wordenvoortgezet.In Nederhorst den Berg liggen er kansen voorhet stimuleren van de detailhandel aan het lint,gekoppeld aan het terugbrengen van de Reevaart.Meer hierover in §7.6 Recreatie.In Oud-Loosdrecht verdient de openbareruimte een ingrijpende opknapbeurt. De uitstralingvan de openbare ruimte van het dorp isin het algemeen sleets, rommelig en onaantrekkelijk.Het water is niet of nauwelijks beleefbaar.De openbare ruimte wordt gekenmerkt doorgeparkeerde auto’s, hekken, reclame-uitingen,vlaggen, en uitgestalde boten op trailers. Ruimtevoor de voetganger ontbreekt vaak binnenhet smalle profiel. In een integraal plan moet, insamenwerking met bewoners en ondernemers,worden gekeken hoe Oud-Loosdrecht weer eenaantrekkelijk verblijfsklimaat kan krijgen entegelijk de verkeersdruk en parkeerdruk in dehand gehouden kunnen worden. De recreatieveaantrekkelijkheid wordt daardoor vergroot ende lokale economie krijgt een impuls.57

Nederhorstden BergAnkeveenOvermeerHorstermeerPolders’GravelandKortenhoefOud-LoosdrechtNieuw-LoosdrechtWonenNaardenLegenda58HorstermeerPolderAnkeveenKortenhoefs’GravelandWonenLegendaBebouwing blijft binnen BBG(Bestaand Bebouwd Gebied)Uitbreiding OvermeerNieuw centrum Oud-LoosdrechtHerontwikkeling bestaande bebouwingBebouwing blijft binnen BBG(Bestaand Bebouwd Gebied)LandschapUitbreiding OvermeerLegenda Nieuw centrum Oud-LoosdrechtHerontwikkeling bestaande bebouwingBos uitdunnen daar waar mogelijk,openheid Verbeteren vergroten dorpsrand Kortenhoef doortoevoegen van een vaarverbinding, routesBeplanting en incidenteel toevoegen, wonen contrast versterkenVerwijderen Nederhorst: Reevaart wegbeplanting, + wonen zicht op hetwater makenMeer bouwen voor jongeren/ouderen/Herstel gehandicapten lanen ‘s GravelandEcologische mogelijke sport verbindingszoneen/of educatieve voorzieningSanering/herontwikkeling vuilstort hetGroenewoudVerbeteren dorpsrand Kortenhoef doorLocatie mogelijk nieuw landgoedVoorstellen voor de gemeente Wijdemeren: Wonentoevoegen van een vaarverbinding, routes

7.3 WonenDe gemeente heeft als uitgangspunt voor destructuurvisie geformuleerd: ‘een beperkteontwikkeling met behoud van het goede’.De gemeente hecht sterk aan het belang vanopenheid en landschappelijke kwaliteit enconformeert zich daarom aan het beleid vande Provincie over wonen, zoals neergelegd inde Structuurvisie 2040. De gemeente neemtde ‘ja, mits’ benadering over van de Provincie.Bouwplannen buiten BBG worden getoetstaan strenge kwalitatieve criteria. Belangrijkevoorwaarden zijn dat wonen en landschap metelkaar worden verbonden en elkaar versterkenen dat de bouwplannen aansluiten bij de landschappelijkecontext en de cultuurhistorie. Tedenken valt aan het recreatief ontsluiten van hetlandschap, het maken van doorzichten naar hetwater en het maken van openbare ruimte aanhet water. Nieuwbouw is dorps van karakter enschaal.Het percentage sociale woningbouw in bouwprojectenis in principe 35%. Daarmee wordttegemoet gekomen aan de vraag naar woningenvoor jongeren, ouderen en gehandicapten.Ter Sype is en blijft de belangrijkste grotetoekomstige woningbouwlocatie. De beperkteinfrastructuur rond ter Sype is een belangrijkknelpunt dat om aandacht vraagt. Het vraagtook om aanpassingen aan vliegveld Hilversum.Bij de ontwikkeling van Ter Sype wordt de kansbenut om een aansluiting te maken met eenrecreatief routenetwerk naar de Ster van Loosdrechten kasteel Sypestein.De voorwaarde om wonen met landschapsontwikkelingen cultuurhistorie te verbindenmaakt het voorstelbaar om woningen te bouwenin andere grotere kernen van Wijdemeren.In Nederhorst den Berg is het terugbrengen vande historische Reevaart een aanleiding om tebezien hoe dit gecombineerd kan worden metwoningbouw, in een integraal plan. Meer hieroverin §7.6 Recreatie. In Kortenhoef ligt aan denoordrand van de naoorlogse uitbreiding eenkans om de harde dorpsrand te verzachten doorhet beperkt toevoegen van woningen. Dit zoumoeten worden gecombineerd met het recreatiefontsluiten van het landschap met paden envaarwegen naar de buitenplaatsen.Ten zuiden van Kortenhoef ligt ook nogeen mogelijkheid om beperkt uit te breiden.Belangrijke randvoorwaarden voor beideuitbreidingsmogelijkheden zijn de beperkteauto-ontsluiting, het behoud van de landschappelijkwaardevolle contrasten tussen het openveen en de buitenplaatsenreeks op het afgegravenzand van de stuwwal, en de ecologischeverbindingszone.Op een aantal locaties liggen herstructureringsmogelijkheden:naast de al eerder genoemdevoormalige bedrijfsterreinen van Knorr enNera zijn dat Godelindehof, Kerklaan, Dennenlaan,Juliana-Bernardplein, het Oppad ende voormalige vuilstort Groenewoud.Ten zuiden van Kortenhoef ligt de voormaligevuilstortplaats Groenewoud die gesaneerd moetworden. Hiervoor is een plan in ontwikkelingdat onder meer (een aantal) waterwoningenbehelst ter financiering van het gehele plan.De locatie De Kwakel nabij de gemeentewerf inKortenhoef kan in aanmerking komen voor eentoekomstige ontwikkeling op het gebied vansport en/of onderwijs.De in gang gezette ontwikkeling van het nieuwedorpscentrum van Oud-Loosdrecht met wonen,winkels en recreatieve voorzieningen ènopenbare ruimte aan het water is beloftevol enwordt verder gestimuleerd.In principe streeft de gemeente Wijdemerennaar 35% sociale woningbouw bij welke woningbouwontwikkelingdan ook. Aangezien ditwegens diverse oorzaken niet altijd mogelijk is,wordt een regeling in het leven geroepen, die ervoor zorgt dat in het geval van projecten waargeen sociale woningbouw kan worden gerealiseerdeen bedrag per woning wordt gestort ineen woonfonds (reserve wonen) opdat eldersin de gemeente goedkope woningen kunnenworden gerealiseerd (zie ook hoofdstuk 8).Wijdemeren is een recreatieve gemeente. Onderdeeldaarvan is de ruime beschikbaarheidvan recreatiewoningen. Het komt regelmatigvoor dat gevraagd wordt om medewerking teverlenen aan de omzetting van de recreatiewoningnaar een woonhuis (permanent bewoondewoning). Om de recreatieve voorzieningen oppeil te houden en mogelijk te vernieuwen kan,middels een anterieure overeenkomst, indienbesloten wordt om medewerking te verlenen,een bijdrage worden gevraagd aan een Recreatiefonds(reserve recreatie). Daarnaast wordteen parkeerfonds en een woonfonds opgericht.59

Nederhorstden BergAnkeveenOvermeerHorstermeerPolderKortenhoefs’GravelandInfocentrumFort KijkuitPPTPPPOud-LoosdrechtNaardenNieuw-LoosdrechtInfrastructuurTLegendaInfocentrum Fort Kijkuit, entrée vangemeente WijdemerenNaardenAnkeveenUitbreiding routenetwerk (wandelen/fietsen)Uitbreiding vaarroutenetwerkInfrastructuurNieuwe veerbootroute/staande mastrouteNieuwe sluisHorstermeerPolderKortenhoefs’GravelandLegendaInfocentrum Fort Kijkuit, entrée vangemeente WijdemerenUitbreiding routenetwerk (wandelen/fietsen)TTKade als scheiding tussenLoenderveensche Plas en vaarroute (met tweeopties voor het maken van een nieuwe doorgang)Beperken parkeren langs de wegTransportbedrijven verplaatsenUitbreiding vaarroutenetwerkPParkeerterreinP60Nieuwe veerbootroute/staande mastroute P Parkeerterrein evenementenNieuwe sluisVoorstellen voor mogelijke de gemeente sport en/of Wijdemeren: educatieve Infrastructuurvoorziening

7.4 InfrastructuurVooral veel bewoners in ‘s Graveland enKortenhoef ervaren het autoverkeer als eengroot knelpunt. Parkeren wordt overal als eenprobleem gezien. Op de N201, de belangrijkstetoegangsweg naar de gemeente, staat het verkeerrichting de A2 regelmatig vast. Verder is deverkeersdruk op het Noorder- en Zuidereindein ’s Graveland in de ogen van veel bewoners tehoog.Het Beleidsplan Verkeer Wijdemeren 2011-2020 is in juni 2011 door de gemeenteraadvastgesteld. In het plan zijn 3 speerpuntenopgenomen: Verkeersveiligheid, leefbaarheid enbereikbaarheid. Om dit te bereiken worden eenaantal maatregelen getroffen. Zo zal wordenonderzocht of de woonkernen in hun geheel als30 km zone kunnen worden aangemerkt; zalregionaal bezien worden of de infrastructuurkan worden uitgebreid; en wordt de mogelijkheidom een stelsel van randwegen aan teleggen onderzocht. Voor meer informatie wordtverwezen naar het Beleidsplan.De ontwikkeling van nieuwe infrastructuurter beperking van de overlast wordt verhinderddoor het vele water, de cultuurhistorischewaarden en de natuurwaarden die in het gedingzijn. Voor de oplossing van de verkeersdrukin ’s Graveland is de gemeente afhankelijk vanbuurgemeenten. In de voorliggende conceptstructuurvisiewordt de uitkomst van deverkeerswerkgroep afgewacht.Er liggen kansen bij het verder recreatief ontsluitenvan het landschap voor voetgangers enfietsers. Rond de Horstermeer kan een nieuweroute worden ontwikkeld over de ringdijk. BijFort Spion wordt ook een nieuwe recreatieveroute voorgesteld. De landschappelijk unieke‘Ster van Loosdrecht’ wordt alleen voor voetgangersen kano’s ontsloten, met een vaarverbindingvan de Drecht naar kasteel Sypesteinen een wandelverbinding van de Drecht naar dewoningbouwlocatie Ter Sype.Nieuwe vaarverbindingen zijn van groot belangvoor de watersport. Rijkswaterstaat wil hetrecreatief vaarverkeer op het Amsterdam-Rijnkanaal terugdringen. Daarmee ontstaat erbehoefte aan nieuwe noord-zuidverbindingen.De eerste kans ligt in het terugbrengen van dehistorische Reevaart in Nederhorst den Berg.Het project heeft verschillende voordelen: erontstaat een nieuwe route vanaf de Vecht voorde recreatievaart, de lokale middenstand kanprofiteren, de oorspronkelijke stedenbouwkundigekwaliteit van het dorp wordt hersteld en dewaterberging neemt toe. In een integraal planmoet bekeken worden hoe dit project vorm kankrijgen, met aanvullende woningbouw langs deReevaart als een mogelijke kostendrager.De aanleg van een ringvaart rond de Horstermeerpolderis mogelijk een ingreep, waarmeemeerdere problemen kunnen worden opgelost.De huidige droogmakerij heeft in tegenstellingtot de meeste andere droogmakerijen geeneigen ringvaart als boezemwater. Wanneer depolder wel een dergelijke ringvaart krijgt kande waterproblematiek wellicht verder wordenopgelost. Dit vergt nader onderzoek. Een belangrijkvoordeel is ook dat er een nieuwe vaarverbindingontstaat die de Spiegelplas verbindtmet het Hilversums Kanaal. Ook kunnen de ’sGravelandse buitenplaatsen via een zijtak vande ringvaart worden ontsloten. De ringvaartwordt daarmee een belangrijke schakel voor derecreatievaart.Vanaf het Hilversums kanaal kan een staandemastroute worden gerealiseerd door het verkleinenvan de Loenderveense plas. Door eeneen kade parallel aan de Horndijk te maken kanhet recreatieve vaarverkeer gescheiden blijvenvan de Loenderveense plas, die gebruikt wordtvoor drinkwaterwinning. De watersport rondOud-Loosdrecht krijgt daarmee geweldigeimpuls. Aandachtspunt is het behoud van hetzicht op het open water vanaf de Horndijk.Door op enige afstand van de weg een kade teplaatsen ontstaat er voldoende maat aan openwater en blijven zeilboten gescheiden van dedrinkwatervoorziening.Door aanpassingen aan bruggen en sluizenwordt de ‘s Gravelandse vaart voor kleine(fluister)boten bevaarbaar gemaakt. Daarmeeontstaat ook de unieke mogelijkheid om debuitenplaatsen van ’s Graveland opnieuw vanafhet water te bezoeken.Oud-Loosdrecht heeft te maken met een hogeparkeerdruk en veel verkeer. Er zal worden onderzochtof het mogelijk en wenselijk is om deparkeerproblemen op te lossen door transferia,en/of parkeerpockets in het lint achter de rooilijnvan de woningen, het instellen van betaaldparkeren of het instellen van blauwe zones.Een veerverbinding vanaf de N201/Fort Kijkuitnaar Oud-Loosdrecht is een interessante mogelijkheidom in het hoogseizoen de verkeersdrukte beperken en recreanten op een aantrekkelijkemanier naar Oud-Loosdrecht te vervoeren.Voor de ontsluiting van Ter Sype wordt eennieuw plan gemaakt.Vanaf Recreatieterrein de Strook kan eentweede veerverbinding richting het dorpscentrumvan Oud-Loosdrecht worden ontwikkeld.Bij nieuwbouw, uitbreiding, verbouw of bijwijziging van een functie worden eisen gesteldaan het aantal te realiseren parkeerplaatsen.In de “Beleidsregels parkeernormen gemeenteWijdemeren”, vastgesteld op 7 februari 2006,is aangegeven hoe het beleid rondom parkeernormenen nieuwbouw wordt vormgegeven.Bij ontwikkelingen moet in beginsel wordenvoldaan aan de parkeernorm en moet het aantalbenodigde parkeerplaatsen op eigen terreinworden gerealiseerd. Voorkomen moet wordendat de parkeervraag wordt afgewenteld op deopenbare ruimte.In de praktijk kunnen zich situaties voordoenwaarbij niet kan worden voldaan aan één ofbeide eisen. In dit soort gevallen bestaat demogelijkheid om onder voorwaarden af tewijken van gestelde eisen. Aan het verlenen vaneen vrijstelling kan een financiële consequentie,de afkoopregeling, gekoppeld worden. Hiervoormoet dan een anterieure overeenkomst wordengesloten. Met deze financiële verplichting wordtde gemeente in staat gesteld het benodigde aantalparkeerplaatsen op een alternatieve locatiete realiseren. De financiële bijdrage wordt namelijkin een Parkeerfonds (reserve parkeren)gestort. Hiervan kunnen ook transferia wordeningericht of parkeermeters worden geplaatst(zie hoofdstuk 8).61

Nederhorstden BergAnkeveenOvermeerHorstermeerPolderKortenhoefs’GravelandInfocentrumFort KijkuitN201 entreeNaardenFort SpionOud-LoosdrechtRecreatieLegendaNieuw-LoosdrechtInfocentrum Fort Kijkuit, entree gemeenteWijdemerenAnkeveen NaardenMogelijke locatie MercedesmuseumKasteel SypesteynOpen plek aan het water maken/verbeterenBoulevardRecreatieBoulevard, begin/eindpunt veerbootStrand, begin/eindpunt veerbootHorstermeerPolderRecreatieLegendaKortenhoefInfocentrum Fort Kijkuit, entree gemeenteWijdemerens’GravelandLegendaInfocentrum Fort Kijkuit, entree gemeenteWijdemerenMogelijke locatie MercedesmuseumOpen plek aan het water maken/verbeterenBoulevardBoulevard, begin/eindpunt veerbootTN201 als entreeUitbreiding routenetwerk (wandelen/fietsen)- Rondje Horstermeerpolder- Rondje Fort Spion- De ster van Nieuw-LoosdrechtUitbreiding vaarroutenetwerkUitbreiding kanonetwerkBevaarbaar maken ‘s Gravelandse vaart voorroeiboten, sloepen en fluisterbotenMogelijke locatie MercedesmuseumStrand, begin/eindpunt veerbootNieuwe veerbootroute/staande mastroute62Open plek aan het water maken/verbeterenTN201 als entreeNieuwe sluisVoorstellen voor de gemeente Wijdemeren: Recreatie

7.5 RecreatieDe gemeente heeft als speerpunt in haar beleidhet stimuleren van de dagrecreatie, het verbredenvan het recreatieve aanbod, het innoverenvan de verblijfsrecreatie en het recreatiefaantrekkelijker maken van de gemeente. Eenvertaling daarvan in deze structuurvisie is hetcreëren van een recreatieve poort naar Wijdemeren:een goed zichtbare en goed bereikbareplek met informatie over het gebied, de natuur,het landschap, de watersportmogelijkheden enandere toeristische informatie. Een centraleplek van waaruit recreanten het landschap tevoet, met de fiets of per boot het gebied kunnengaan verkennen. Fort Kijkuit is de aangewezenlocatie voor een dergelijke voorziening. Hethistorische fort, onderdeel van de Nieuwe HollandseWaterlinie, ligt nu nog verstopt tussenhet groen aan de N201. Voorstel is om het fort,conform de historische situatie, weer een vrijschootsveld te geven over de Vreelandseweg.Het Fort wordt dan zichtbaar vanaf de N201.Vanaf de N201 is het fort voor de recreant metde auto uitstekend bereikbaar. In de nabijheidvan het fort komt ruime parkeergelegenheid.In het fort kunnen bezoekers zich oriënterenop natuur, landschap, cultuurhistorie en hetrecreatieve aanbod in Wijdemeren. Vanaf hetfort zijn er vele vaarverbindingen en routes enis er de mogelijkheid om het landschap te voetof per fiets of vanaf het water te verkennen.De N201 wordt ontwikkeld als de landschappelijkeentree naar Wijdemeren. Op dit momentzijn de bermen van de weg begroeid metspontaan opgeslagen elzen en andere bomen enstruiken, waardoor er vanaf de weg weinig totgeen zicht over het water is. Dat is een gemistekans. De automobilist krijgt in de toekomstschitterende vergezichten over het water vande plas met de veelzeggende naam ‘Wijde Blik’voorgeschoteld. De plassen worden daarmeezichtbaar voor bezoekers bij hun eerste kennismakingmet het gebied. Het maken van zichtlijnenof vizieren over het water kan eenvoudigdoor op strategische plekken de beplantingte verwijderen. De N201 wordt daarmeevoor automobilisten het visitekaartje van degemeente, met zicht op het water, de natuuren de bedrijvigheid op het water, en met zichtop Fort Kijkuit als recreatieve poort. Langsde N201 kan een strand of boulevard wordenontwikkeld aan het water van de Wijde Blik, dievia een parallelstructuur wordt ontsloten. Hierworden aanvullende mogelijkheden gemaaktom te parkeren.In het algemeen is het beleid gericht op het vergrotenvan de zichtbaarheid, de beleefbaarheiden de toegankelijkheid van het water. Er zal inbestemmingsplannen aandacht komen voorhet behoud van waardevolle doorzichten in delinten en het behouden of vergroten van openbareruimte aan het water. Ook aan beperkingvan de hoogte van hekken en hagen en anderebeplanting op erfscheidingen op particulier terreinin de sterk verdichte linten zal in bestemmingsplannenaandacht worden besteed.Op verschillende locaties liggen er kansen omcontactpunten met het water en het landschapte maken te maken of bestaande plekken teverbeteren. Jachthaven Snel in het lint vanNederhorst den Berg is hiervan een voorbeeld.Het terrein heeft te maken met achterstallig onderhouden verwaarloosde opstallen. Hier liggenkansen voor herstructurering van het terrein,met als inzet meer contact vanuit de openbareruimte en het lint op het water en een betererecreatieve toegankelijkheid van het water en hetlandschap, te voet, te paard of per boot.De Horndijk aan de Loenderveense plas inOud-Loosdrecht is een van de weinige royaleroutes langs het water, waar vanaf de openbareweg het water te beleven is over een lengtevan 300m. Hier verdient de inrichting van deopenbare ruimte meer aandacht, met hoogwaardigebestratingsmaterialen, mooie banken enverlichting en terughoudend ingerichte parkeerplaatsen.Op de kop van Oud-Loosdrecht wordteen boulevard of pier voorgesteld, met kiosken,aanlegplaatsen voor passanten en een halte vooreen veerboot naar Fort Kijkuit.Aan de Nieuw Loosdrechtsedijk in de Boomhoek,bevindt zich een belangrijke verblijfsrecreatieveconcentratie van toeristische/recreatievebedrijven die bezig zijn met een kwaliteitslag.Deze bedrijven hebben te kennen gegeven datzij willen innoveren en investeren in hun bedrijven.Waar mogelijk verdient ook de inrichtingvan de openbare ruimte meer aandacht. Gedachtwordt aan hoogwaardige bestratingsmaterialen,mooie banken, beplanting, verlichting en niet inhet oog springende aangelegde parkeerplaatsen.Zo kan een veilige publieke ruimte ontstaanwaarbij de aanwezige recreatieparken, bootverhuur,horeca en veerboot bereikt kunnen wordenzonder gebruik te hoeven maken van de auto.Nieuwe rietkragen in de Loosdrechtse plassenkunnen een rol spelen in het verbeteren van dewaterkwaliteit. Doordat de werveling van hetwater afneemt kan het slib beter neerslaan enneemt de helderheid van de plassen toe.Kasteel Nederhorst is een waardevol monument,dat echter nauwelijks zichtbaar is vanuit zijnomgeving. De recreatieve aantrekkelijkheid vanNederhorst den Berg zou sterk toenemen als hetkasteel meer beeldbepalend wordt in het dorp.Tot slot kan de realisatie van een Mercedes museumin Oud-Loosdrecht bijdragen aan een attractieverdagbestedingspakket in Wijdemeren.Referentie promenade (Bodenmeer, Zwitserland)63

Nederhorstden BergAnkeveenOvermeerHorstermeerPolderKortenhoefs’GravelandOud-LoosdrechtNieuw-LoosdrechtNaardenLandschapLegendaNaardenBos uitdunnen daar waar mogelijk,openheid vergroteneerAnkeveenLandschapLegendaBeplanting toevoegen, contrast versterkenVerwijderen wegbeplanting, zicht op hetwater makenHerstel lanen ‘s GravelandEcologische verbindingszoneHorstermeerPolderBos uitdunnen daar waar mogelijk,openheid vergrotenSanering/herontwikkeling vuilstort hetGroenewoud64Kortenhoefs’GravelandBeplanting toevoegen, contrast versterkenLocatie mogelijk nieuw landgoedVerwijderen wegbeplanting, zicht op hetVoorstellen voor de gemeente Wijdemeren: Landschapwater maken

7.6 LandschapIn de 19e eeuw was het snijden van riet en hetkappen van hout een bron van inkomsten voorde arme bewoners rond de plassen. Hout en riethebben een hun economische functie verlorenen Natuurmonumenten heeft het kostbarebeheer van veel van de moerasgebieden overgenomenvan particulieren. In plaats van dat hetgeld oplevert, kost het beheer van de natuurgebiedennu geld. Door het, in vergelijkingmet het verleden, extensievere beheer, krijgenbomen en struiken nu volop kansen om uit tegroeien tot bosschages en bos. Daardoor is hetlandschap in de afgelopen decennia dichtgegroeid.Landschappelijk betekent dit in hetalgemeen een verarming. Weidse vergezichtenverdwijnen en het contact vanaf de weg met hetwater verdwijnt. Ook vanuit biodiversiteit is deverbossing van het landschap een verschraling,omdat soorten gebonden aan open water enriet verdwijnen en het jonge bos vooralsnogweinig bijzondere soorten huisvest. Het cultuurhistorischbelangrijke ontginningspatroonvan het landschap verdwijnt onder een dekenvan bos. Wèl bieden de spontaan opgeschotenbosjes de mogelijkheid om visueel onaantrekkelijkefuncties (bedrijfsbebouwing, recreatieterreinen)aan het oog te onttrekken.De gemeente hecht veel belang aan het herstelvan de openheid. Het beheer van het landschapzal daarom moeten worden gericht op hetvergroten van de openheid. Door een reeks vanmaatregelen zal de openheid worden gestimuleerd.De gemeente zal voorlichting geven enzal particulieren, wegbeheerders en Natuurmonumentenstimuleren om beheerplannen meerte richten op openheid en contact met het water.Middels een inventarisatie zal worden bekekenwelke bomen waardevol zijn. De gemeenteheeft ook een Bomenbeleidsplan 2011-2035opgesteld in 2011. Hier staan alle beschermenswaardigeboomstructuren in aangegeven.De plaatselijke verwerking van het af te voerenorganisch materiaal (bosschages, riet, bagger)zal worden gestimuleerd. Te denken valt aanbijvoorbeeld het plaatselijk verwerken van hout,riet en bagger in een biogasinstallatie. Op dezemanier kan een lokale duurzame energievoorzieningontstaan.De Horstermeer neemt een bijzondere landschappelijkepositie in binnen Wijdemeren.Het is een recent ontginningslandschap uit heteinde van de 19e eeuw. Met een afwijkende,sterk rationele opzet van de verkaveling en eenafgeronde vorm, vormt het een eigen eenheidbinnen de gemeente Wijdemeren. Deze landschappelijkeeenheid moet behouden blijvendoor de polder als geheel open te houden. Hetdeels onder water zetten van de polder zou ookafbreuk doen aan de landschappeljike eenheiden contrast met de omringende veenpolders enveenplassen. Door de contour van de Horstermeerte beplanten in combinatie met eenwandelpad en een ringvaart kan de landschappelijkeeenheid nog beter beleefbaar wordengemaakt. Met het Waterschap moet overlegplaatsvinden over de aard van de beplantingaangezien het om een primaire waterkeringgaat. De sfeer van de kale Middenweg kanworden verbeterd door het aanbrengen vanlaanbeplanting.Op verschillende plaatsen in de gemeenteworden doorzichten op de plassen gemaaktwaarmee het water vanaf de openbare wegbeleefbaar wordt gemaakt. Naast de eerder genoemdeplekken langs de N201 bij Fort Kijkuit,gaat het om onder andere de Nieuweweg.De lanen van ’s Graveland hebben een hogeleeftijd en zijn aan het einde van hun levenscyclus.Deze lanen vormen de structuurlijnen vandeze bijzondere landschapseenheid. Natuurmonumentenheeft uitgebreid plannen gemaaktvoor herstel van de lanen. Dat geldt niet voorde lanen op de andere particuliere buitenplaatsen.De gemeente ondersteunt en stimuleert deoverige eigenaren bij het maken van beheerplannenen herstelplannen.Er zijn drie particuliere initiatieven voor hetontwikkelen van nieuwe landgoederen. Hetgaat om landgoed Petersburg, wat op de plaatsligt van een voormalig landgoed aan de Vecht,landgoed Vlinderburg en Terra Nova dat tenwesten van de waterleiding plas is gelegen. Degemeente vindt het een interessant initiatief enstaat er positief tegenover. De ontwikkeling vanlandgoederen kan ook een bijdrage leveren aande recreatie en toeristen sector in Wijdemeren.Samen met de initiatiefnemers zal wordenonderzocht of en op welke wijze het mogelijk isom de nieuwe landgoederen ruimtelijk geziente realiseren.65

Projectenlijst Structuurvisie Wijdemeren d.d. 25 oktober 2010Projectenlijst Structuurvisie Wijdemerenthema* project Reserve/Fonds korte omschrijving partije1.1 E/I/R/LFort KijkuitROntwikkelen Fort Kijkuit aan N201 tot recreatieve / toeristische poort naar WijdemerenNM/Prov1.2 E/L1.3 ELoodijk/ de Slenk herstuctureren bedrijventerreinen gemeentDetailhandel Nootweg stimuleren detailhandel, herinrichten openbare ruimte gemeent1.41.51.61.71.81.92.12.22.32.42.53.13.23.33.43.5E/WE/W/I/R/LE/I/R/LE/W/I/R/LE/IW/I/LW/I/LWW/I/L/RWI/R/LI/R/LI/R/LI/R/LI/R/LI/R/LE/RHerontwikkelen Knorr herstructureren gemeentReevaartOpenbare ruimte Oud LoosdrechtRRNieuw dorpscentrum Oud Loosdrecht Rverbeteren openbare ruimte, toevoegen voorzieningen voor recreanten en wonen gemeentVerplaatsen transportbedrijven (i.v.m. Ter Sype)WVerbeteren dorpsrand Kortenhoef + vaarverbinding Fort Kijkuit -Ringvaart Horstermeer- 's Graveland Rontwikkelen incidenteel wonen in combinatie met nieuwe vaarverbinding en wandelpaden provincieWwandel-/fietsroute rond Horstermeer Rontwikkelen padenstelsel als nieuwe recreatieve schakel in padensysteem provincieRwandel-/fietsroute Fort Spion Rnieuwe recreatieve schakel in padensysteem provinciewandel-/kanoroute de Ster van Loosdrecht/Kasteel Sypesteyn Rnieuwe recreatieve schakel provincienieuwe vaarverbinding Fort Kijkuit- Oud Loosdrecht Rstaande mastroute van Hilversums Kanaal via Wijde Blik provincieRhaalbaarheidsonderzoek aanleg Reevaart in combinatie met gebiedsontwikkeling:wonen/detailhandel/jachthavensstudie verbeteren openbare ruimte, verminderen parkeren op straat en onderzoek aanvullendparkeren, reclame-objectenverplaatsen bedrijven die locale wegennet sterk belasten naar beter ontsloten locaties; bv. de Slenken Loodijk of meer richting A27bebouwing blijft binnen bestaand gebouwd gebied gemeente voegt zich naar beleid Structuurvisie Provincie 2040 provincieOntwikkelen Ter SypeHerontwikkeling woningbouwlocaties binnen bestaand bebouwd gebied(BBG)Bouwen voor jongeren/ouderen/ gehandicaptenringvaart rond Horstermeer plus wandel/fietsrouteinstellen veerdienst Fort Kijkuit -Oud Loosdrechtontwikkelen tot woningbouwlocatie in combinatie met betere auto- ontsluiting en recreatieveontsluiting landschapGodelindehof, Kerklaan, Juliana-Bernardplein, Oppadstimuleren woningenbouw voor jongeren/ouderen/ gehandicapten; randvoorwaarde ontwikkelenen meegeven aan te ontwikkelen woningbouwlocatieshaalbaarheidsonderzoek naar graven van ringvaart als vaarverbinding en als bijdrage oplossingwaterproblematiek Horstermeerveerdienst en transferium vanaf omgeving Fort Kijkuit ontlast de infrastructuur van het centrumvan Oud- LoosdrechtDe Boomhoek Verbeteren van de inrichting van de openbare ruimte gemeentprovinciegemeentgemeentprovincieprovincieprovincieprovinciewaternet3.6I/R/Lnieuwe veerverbinding recreatieterrein De Strook - Oud LoosdrechtRveerverbinding beperkt verkeershinder en stimuleert recreatieondernem3.7I/R/Lpier of boulevard toevoegen in Oud-LoosdrechtRonderzoek mogelijkheden toevoegen hoogwaardige openbare ruimte aan het water om te flaneren gemeent4.1W/I/R/Lherstuctureren jachthaven Snel, Dammerweg, Nederhorst den BergRonderzoek herontwikkelen terrein, vergroten openbare ruimte, contact met water vanafDammerweg en toegankelijkheid en beleefbaarheid water en oeversgemeent4.24.34.44.54.65.1I/R/LI/R/LI/R/LI/R/LI/R/LR/Lherinrichten Horndijk, Oud-Loosdrecht Ronderzoek ínrichting hoogwaardige verblijfsplek met zicht op het water gemeentverbeteren N201 als entree naar WijdemerenRzicht op water Vijfde Plas vergroten Rvergroten zicht op water vanaf de Nieuweweg door verwijderen beplanting gemeentbevaarbaar maken ‘s-Gravelandse vaart Ronderzoek opstarten naar de uitvoerbaarheid gemeentopenheid versterken door uitdunnen beplantingtoevoegen beplanting HorstermeerRvergroten zicht op water vanaf de N201 door plaatselijk verwijderen beplanting , onderzoekhoogwaardige verblijfsplek met parkeergelegenheid en zicht op het wateropstellen beheersplannen en plan verwerking afval om spontaan dichtgroeien van percelen,wegbermen en oevers tegen te gaanmaken beplantingsvoorstel, een ring van bomen rondom vergroot de herkenbaarheid van deHorstermeer als landschappelijk eenheidmaken beplantingsvoorstel, toevoegen van laanbomen geeft de Middenweg een sterk enherkenbaar profielprovincieprovincieprovinciegemeent5.2Lherstel lanen 's Gravelandin navolging van NM herstelplannen voor uiteenvallende lanen op particuliere buitenplaatsen in's Graveland stimulerengemeent5.3L/E/I/W/R/sanering vuilstort Groenewoudsanering in combinatie met ontwikkeling woningbouw en natuurgerichte recreatieprovincie5.4WOnderzoek naar woningbouwlocaties voor alle kernen gemeentthema*66E=economie

vullendpartijen betrokken bij financiering/uitvoering urgentie uitvoeringstermijnNM/Provincie/gemeente/recreatieondernemers/RBT ++2015gemeente/ ondernemers/ provincie +2017-2020gemeente/ ondernemers ++2011-2012gemeente/ ontwikkelaar +++ 2012-2015provincie/gemeente/ ontwikkelaar/woningcooperatie/AGV ++2020gemeente/ ondernemers +++ looptgemeente/ ondernemers +++ loopt 2010-20157.7 Uitvoering/ProjectenlijstIn de bijgaande tabel wordt een overzicht gegevenvan de projecten die in deze structuurvisieworden voorgesteld. Op basis van deze lijstkan een ruimtelijke agenda worden gemaaktvoor concrete uitvoering van projecten in degemeente Wijdemeren.bv. de Slenk gemeente/ ondernemers/ provincie +?provincie/gemeente/ ontwikkelaar/woningcooperatie/particuliere eigenaren ++loopteatieveprovincie/gemeenten/ ontwikkelaar/particuliere eigenaren ++ looptprovincie/gemeente/ ontwikkelaar/woningcooperatie +++ looptden provincie/gemeente/ ontwikkelaar/woningcooperatie/particuliere eigenaren +2015-2020ontwikkelen provincie/gemeente/ ontwikkelaar/woningcooperatie/particuliere eigenaren +++looptprovincie/gemeente/ grondeigenaren/natuurmonumenten/AGV +++2012-2015plossingprovincie/gemeente/waterschap +++2013provincie/gemeente/ grondeigenaren/ Natuurmonumenten ++2014provincie/gemeente/ grondeigenaren/AGV/waternet ++ looptprovincie/gemeente/waterschap/ ondernemers+++2012-2015centrumwaternet/ gemeente+++2013gemeente / ondernemers +++2013-2016ondernemers/ gemeente/ provincie/gemeente Amsterdam++2015-2020te flaneren gemeente/ provincie++++2012-2014fgemeente/ondernemers/ particulieren +++2014gemeente/ waternet/gemeente Amsterdam/AGV +++2015rzoekprovincie/gemeente/waterschap ++2013gemeente/recreatieschap/plassenschap ++++2012gemeente/provincie/waterschap/particulieren +++2015-2018celen,provincie/gemeente/waterschap/NM/bewoners +++2012an deprovincie/gemeente/waterschap/NM ++2014ngemeente ++aatsen in gemeente/particulieren ++provincie/gemeente/ontwikkelaar/NM +++gemeente/provincie/e.a. +2014>2015loopt2020thema*E=economieW=wonenI=infrastructuurR=recreatieL=landschap/natuur67

688 Verantwoording

VerantwoordingInspraak bewonersDeze structuurvisie is gemaakt in nauwesamenwerking tussen Strootman Landschapsarchitectenen de gemeente Wijdemeren.Daarnaast is er intensief contact geweest metde bevolking en ondernemers tijdens vierbijeenkomsten: in Loosdrecht op 16 juni 2010,in Nederhorst den Berg op 21 juni 2010, inKortenhoef op 23 juni 2010 en in Loosdrechtop 13 oktober 2010. Naar aanleiding van dezebijeenkomsten is de concept structuurvisieaangepast. Belangrijke discussiepunten waren:• Natuurontwikkeling in de Horstermeer• Verkeersoverlast in ‘s-Graveland• Herstel van de vaarverbinding door Nederhorstden Berg• Parkeerprobleem Oud-LoosdrechtDe raadcommissie Ruimte & Economie heeftop 30 november 2011 besloten om de ontwerpstructuurvisie ter inzage te leggen met ingangvan 2 februari 2012 gedurende een termijnvan 6 weken. Gedurende deze termijn is, op 22december 2012, de ontwerp structuurvisie aaneenieder gepresenteerd. Naar aanleiding vanhet ontwerp zijn ca. 15 zienswijzen ingekomen.Deze zijn samengevat en beantwoord in deNota “Beantwoording reacties Structuurvisie”.Verkeersoverlast in ‘s-GravelandBewoners maken zich grote zorgen over dehoge verkeersdruk op de Noorder- en Zuidereindein ‘s-Graveland. De gemeente erkent hetprobleem, de oplossing hiervoor is echter nieteenvoudig.Natuurontwikkeling in de HorstermeerEr is veel discussie geweest over de toekomstvan de Horstermeer. De gemeente hecht veelwaarde aan de grote cultuurhistorische kwaliteitvan de droogmakerij. Tegelijkertijd wilde gemeente de ruimte geven aan de ondernemersin de Horstermeer. Dat betekent dat degemeente geen voorstander is van grootschaligenatuurontwikkeling en het deels onder waterzetten van de droogmakerij.Herstel van de vaarverbinding doorNederhorst den BergEr is een lokaal initiatief om de Reevaart teherstellen. De gemeente vindt dat een sympa-70thieke gedachte die veel kwaliteit kan toevoegenaan Nederhorst den Berg. De gemeente zietook knelpunten waar het gaat om ruimtebeslagen huidige parkeervoorzieningen. Bovendienzijn met dit initiatief hoge kosten gemoeidwaardoor realisatie op korte termijn niet waarschijnlijkzal zijn. Samen met de initiatiefnemerszal de gemeente een verkenning uitvoerennaar de mogelijkheden om dit initiatief teverwezenlijken.Parkeerprobleem Oud-LoosdrechtVoor de kwaliteit van de openbare ruimte in hetcentrum van Oud-Loosdrecht is het van belangom het beeld niet teveel te laten dominerendoor geparkeerde auto’s. Een aantrekkelijkeopenbare ruimte is zowel in het belang vanbewoners en bezoekers als van ondernemers.Voor het oplossen van het parkeerprobleemzijn verschillende mogelijkheden, zoals hetinvoeren van betaald parkeren, het aanwijzenvan blauwe zones, of het maken van parkeerveldjesachter het bebouwingslint. De gemeentezal samen met de bewoners en ondernemersverkennen wat hiervoor de meest wenselijkeoplossing is.Naast deze belangrijkste punten van discussie iser met bewoners en ondernemers over diversepunten van gedachte verwisseld. In de bijlagezijn de verslagen van de avonden met de bewonersen ondernemers opgenomen.UitvoeringHet is van belang dat de structuurvisie aangeeftof en op welke wijze de voorgestelde projectenen maatregelen kunnen worden gerealiseerd enhoe de kosten kunnen worden gedekt. Voor dedekking van de kosten van de plannen is eenaantal instrumenten beschikbaar. Zo kunnener eigen middelen worden ingezet, subsidiesvan andere overheden worden verkregen enaan private partijen worden gevraagd om eenbijdrage te leveren.In de structuurvisie zijn nagenoeg geen (behalveTer Sype) grote woningbouwprojecten ofuit te geven gronden opgenomen. Inkomstenhieruit vallen dus niet te verwachten. Wel kunnener subsidies of bijdragen bij andere overhedengezocht worden. Met betrekking tot o.a.de staande mastroute kan subsidie aangevraagdworden bij de provincie.Tot slot kan aan private partijen gevraagd wordeneen bijdrage te leveren aan de gemeente.De Wet op de ruimtelijke ordening biedt hiertoemogelijkheden.Mogelijke uitvoeringsmaatregelenDe WroDe Wro kent een publiekrechtelijke en een privaatrechtelijkemogelijkheid om een financiëlebijdrage aan ruimtelijke plannen te verkrijgen.In beide gevallen moet er een aantoonbare relatietussen de structuurvisie en het plan zijn.In de publiekrechtelijke variant stelt degemeente zelf een exploitatieplan voor eenbepaald gebied vast. Hierin kunnen de kostenvoor bovenplanse voorzieningen wordenopgenomen naast de kosten die binnen hetexploitatieplan passen. (art. 6.13, lid 7 Wro).De privaatrechtelijke variant (art. 6.24, lid 1Wro) ziet op het sluiten van anterieure overeenkomsten.Dat wil zeggen dat er afspraken wordengemaakt voorafgaande aan de vaststellingvan de planologische maatregel. Dan draagt demarktpartij bijvoorbeeld bij aan een bovenplanseruimtelijke ontwikkeling zoals natuur,recreatie en infrastructuur.ParkeerfondsBij nieuwbouw, verbouw of bij wijziging vaneen functie worden eisen gesteld aan het aantalte realiseren parkeerplaatsen. In de “Beleidsregelsparkeernormen gemeente Wijdemeren”,vastgesteld op 7 februari 2006, is aangegevenhoe het beleid rondom parkeernormen ennieuwbouw wordt vormgegeven.Bij ontwikkelingen moeten in beginsel wordenvoldaan aan de parkeernorm met als uitgangspuntdat op eigen terrein wordt geparkeerd.Voorkomen moet worden dat de parkeervraagwordt afgewenteld op de openbare ruimte. Vande norm kan ontheffing worden verleend.In de praktijk kunnen zich situaties voordoenwaarbij niet kan worden voldaan aan één ofbeide eisen. In dit soort gevallen bestaat de mogelijkheidom onder voorwaarden af te wijkenvan gestelde eisen. Aan het verlenen van eenontheffing kan een financiële consequentie, deafkoopregeling, gekoppeld worden. Hiervoormoet dan een anterieure overeenkomst wordengesloten. Met deze financiële verplichting wordt

de gemeente in staat gesteld (alsnog het benodigde)aantal parkeerplaatsen op een alternatievelocatie te realiseren. De financiële bijdragewordt namelijk in een Parkeerfonds (reserveparkeren) gestort.Voorlopig krijgt het Parkeerfonds (reserveparkeren) alleen werking voor Oud Loosdrecht.Gedacht wordt aan projecten zoals een parkeerdekop het Vuntusplein en een evenementenparkeerterrein.RecreatiefondsWijdemeren is een recreatieve gemeente. Onderdeeldaarvan is de ruime beschikbaarheidvan recreatiewoningen. Het komt regelmatigvoor dat gevraagd wordt om medewerking teverlenen aan de omzetting van de recreatiewoningnaar een woonhuis (permanent bewoondewoning). Hierdoor worden er recreatiewoningenaan het recreatief areaal onttrokken. Omde recreatieve voorzieningen op peil te houdenen mogelijk te vernieuwen en/of uit te breidenkan, middels een anterieure overeenkomst,een bijdrage worden gevraagd, indien beslotenwordt om medewerking te verlenen, ten behoevevan een recreatiefonds (reserve recreatie). Derecreatieve investeringen zoals genoemd in deprojectenlijst kunnen hieruit worden bekostigd.WoonfondsDe gemeente vindt het belangrijk dat er binnenbij nieuwbouwprojecten voldoende aandachtmoet zijn voor betaalbare huur- en koopwoningenvoor onder andere starters, alleenstaandenen ouderen. Daartoe heeft de gemeente in haarWoonvisie het uitgangspunt opgenomen dat35% van de te realiseren woningen binnen eenproject sociaal bereikbaar moet zijn. Omdatdit niet in alle gevallen mogelijk is, wordt eenregeling in het leven geroepen, die er op zietdat in die gevallen waarbij niet voldaan wordtaan het uitgangspunt van 35% sociale woningbouw,een bedrag per woning wordt gestort ineen Woonfonds (reserve wonen). Vanuit hetfonds kunnen dan door de gemeente bijdragenworden gedaan voor woningbouwprojectendie zonder geldelijke steun niet volgens de uitgangspuntenuit de Woonvisie zouden kunnenworden gebouwd, bijdragen worden gedaan tenbehoeve van het opstellen van beleid dat of realiserenvan concrete projecten die bijdragen aanhet realiseren van huisvesting voor specifiekedoelgroepen zoals starters, senioren en zorgvragers.Tenslotte financiert het fonds ook (extra)onderzoek, inhuur van externe deskundigheiden of tijdelijke inhuur van externe adviseurs tenbehoeve van het wegnemen van knelpunten enhet bevorderen van de procesgang om sociaalbereikbare woningbouw te realiseren.Binnen Wijdemeren kunnen de gelden danworden ingezet voor de volgende bouwlocatiesen thema’s:• De woningbouwlocaties zoals met namegenoemd in deze Structuurvisie;• De thema’s herontwikkeling woningbouwlocatiesbinnen bestaand bebouwdgebied, bouwen voor jongeren / ouderen/ gehandicapten en onderzoek naar woningbouwlocaties,zoals genoemd in dezeStructuurvisie;• De gezamenlijke doelen en ambities zoalsvastgelegd in de prestatieafspraken tussende gemeente en de woningbouwverenigingenalsmede de (VROM-) startersleningenen de bijdragen aan projecten in de socialehuursector;• Project Voorstraat, Project GemeentwerfDennenlaan, Project Oppad (Kindertrefpunt),Project Kerklaan Kortenhoef, ProjectArnout Voetlaan, Project Meenthof,Project Groenewoud, naast de projectendie voorkomen op projectenlijst.Regionaal bedrijventerreinfonds met transformatierechten2009Om de (problemen en kansen op de) bedrijventerreinenmarktin de Gooi en Vechtstreek aante pakken, is op basis van een door de gemeenteradenbekrachtigde totaalvisie een intergemeentelijksamenwerkingsmodel geïntroduceerdstrekkend tot instelling van een RegionaalFonds met Transformatierechten.Uitgangspunt is dat de gewestgemeentenstreven naar behoud van de op dit momentbestaande bedrijventerreinen in de regio.Transformatie van bestaand bedrijventerreinwordt zoveel mogelijk afgeremd danwel gecompenseerd.Zo moet ook de herstructureringvan bestaande bedrijventerreinen een impulskrijgen.In 2009 hebben de gemeenten Gooi en Vechtstreek,met uitzondering van Muiden, beslotentot het instellen van een ‘transformatiefonds’.Werking van het fonds in het kortDe gewestgemeenten handhaven de bedrijfsbestemmingvan de huidige bedrijventerreinen.Transformeert een locatie (deels) dan:• Wordt de bedrijfsruimte binnen degemeente gecompenseerd met bedrijfsruimte,of• Stort de gemeente een bedrag per ha in hetregionale fonds om andere bedrijventerreinenop te knappen.Transformatie van een locatie betekent eenbestemmingsplanwijziging waarbij de bedrijfsbestemming(bedrijfsruimte) plaats maakt vooreen andere functie (meestal wonen).Onderdelen van het genomen raadsbesluit totvorming van een regionaal bedrijventerreinenfondsvormen een:A. Basislijst werklocaties en eenB. Lijst met transitielocaties.Op de onder A. genoemde lijst voorkomendewerklocaties is het vastgestelde beleid met instellingvan een fonds met transformatierechtenzonder meer van toepassing.Voor de locaties opgenomen op de sub B.genoemde lijst wordt om locatiespecifiekeredenen een maatwerkoplossing toegepast; dezelijst heeft een aflopend karakter en in principekunnen locaties op deze lijst op enig momentweer terugkeren naar de basislijst.Op de bedrijventerreinen is het op regionaalniveau afgestemde beleid (transformatiefonds)van toepassing met uitzondering van het voormaligeKNORR-terrein in Loosdrecht.ProjectenlijstDe in deze structuurvisie opgenomen projectenlijstgeeft de ruimtelijke projecten weer diezullen worden uitgevoerd. Deze lijst is dynamischen kan tussentijds worden aangepast. Definanciële uitwerking rondom de fondsen moetnader worden uitgewerkt in door de gemeenteraadvast te stellen Verordeningen.71

72Bijlagen

1. Ontwikkelingsgeschiedenis2. Beeldkwaliteit Juliana-Bernhardplein3. Beleid73

1. Ontwikkelingsgeschiedenis• Historische kaarten• Ontginningssystematiek74

Historische kaarten1850De kaarten hierboven en op de volgende bladzijdenlaten de veranderingen in het landschapin de gemeente Wijdemeren goed te zien.Rond 1850 zijn er verschillende plassenontstaan door vervening. De Drecht is nog alsveenstroom in een grotere waterpartij te herkennen.Naar de Drecht toe is een deel van hetveen ontgonnen waarbij de afwatering richtinggevendwas. Zo is de Ster ontstaan, een markantewaaiervormige verkaveling rondom het punt76waar de Drecht ontsprong. De Horstermeer wasal in 1629 drooggelegd, maar door de sterkekweldruk werd de polder na enkele jaren alopgegeven zodat er weer een meer ontstond.De bebouwing is beperkt en bestaat veelal uitlintbebouwing, dit in contrast met de esdorpenvan het Gooi. Ten opzichte van nu was hetlandschap veel opener. De stuwwal van hetGooi is nog voor een groot deel bedekt metheide. ‘s Graveland heeft zich in de 17de eeuwsnel ontwikkeld. Op de kaart van 1850 zijn alTopografische kaart 1850verscheidene landgoederen zichtbaar.In de 17de eeuw wordt de Hollandse Waterlinieaangelegd om de Fransen tegen te houden. Inde gemeente Wijdemeren worden langs eenaantal accessen (verhoogde delen in het terreindie niet onder water liepen) forten aangelegd.

1900In 1882 wordt een tweede poging gedaan omhet Horstermeer droog te leggen. Deze keerlukt het wel om de polder droog te houdendankzij de stoomkracht. Ook het Naardermeeren de Bethunepolder, ten zuiden van degemeente Wijdemeren, zijn nu drooggelegd.Behalve de drooglegging van het Horstermeeren het Naardermeer zijn er niet veel groteveranderingen in het landschap ten opzichtevan 1850. De polders rondom de Horstermeerbestaan uit een fijne verkavelingsstructuur vanlegakkers afgewisseld met petgaten. Anderedelen bestaan uit grasland en grote veenplassen.Ten noorden van de gemeente Wijdemerenwerd een spoorlijn aangelegd door hetNaardermeer, tussen Amsterdam en de stedenop de stuwwal.Vanaf 1815 wordt begonnen met de aanleg vande Nieuwe Hollandse Waterlinie. Het uitbreidenvan de Hollandse Waterlinie heeft als doelom ook Utrecht te beschermen, dat tot dan toeTopografische kaart 1900buiten de waterlinie lag. Vanaf 1871 wordt de linieaangeduid als Nieuwe Hollandse Waterlinie.Van 1880 tot 1920 wordt de Stelling van Amsterdamaangelegd. De stelling was een verdedigingslinie,gelegen op een afstand van 10 tot 15kilometer, rond het centrum van Amsterdam.De stelling omvat inundatiegebieden (gebiedendie ten behoeve van de verdediging enkeledecimeters onder water konden worden gezet)versterkt met forten langs de accessen (toegangendie door een inundatie voeren).77

Topografische kaart 19401940Het Naardermeer is weer (deels) een plas omdatde kwelstroom vanuit de stuwwal te sterk isgebleken.De verkaveling in de polders rondom de Horstermeerpolderbegint te eroderen. Legakkersworden afgegraven of weggeslagen en zo ontstaaner kleine en grote plassen. Ook rondomde Drecht ontstaan waterplassen in de verkaveling.Vergeleken met 1850 is er in ‘t Gooi veelbebouwing en bos bijgekomen.In 1937 wordt het Hilversums Kanaal opengesteld.Het kanaal verbindt Hilversum met derivier de Vecht en het Amsterdam-Rijnkanaal.78

2000In het algemeen is het landschap verdicht doorde toename van bebouwing en beplanting. Aande randen van de plassen is er meer begroeiingbij gekomen. De linten zijn verdicht en vanuitde linten zijn kernen ontstaan zoals Nieuw-Loosdrecht, Kortenhoef en Nederhorst denBerg. Door zandwinning zijn de Spiegel- enBlijkpolderplas ontstaan. De legakkers die hierlagen zijn bijna helemaal verdwenen. Een deelvan de Loenderveense Plas is omkaad. Hierwordt water geborgen voor de productie vandrinkwater.De Reevaart, een vaart bij Nederhorst denBerg, die Utrecht met Amsterdam verbindt isTopografische kaart 2000gedempt. Het dorp heeft hierdoor geen directeverbinding meer met de Vecht.79

OntginningssystematiekOntginningssystematiek rondom Horstermeer (uit: Vergeten land, C. de Bont)80

Ontginningssystematiek vanuit de Drecht (uit: Vergeten land, C. de Bont)81

2. BeeldkwaliteitJuliana-Bernhardplein• Nieuw erf aan de Vecht• Nieuwbouwlocatie bestaande boerderij82

GaasperplasWeesp1AmsterdamVechtNaarGeinAbcoudeNigtevecht2Nederhorstden BergSpiegel- enBlijkpolderplasAnkeveenschePlassenAnk1BaambruggeAngstelAmsterdam-RijnkanaalOvermeerHorstermeer PolderVinkeveenschePlassenA2Locatie van het te herontwikkelen boerenerf (1) en de nieuwe locatie (2) van het boerenerfaan de VechtVreelandWijde Blik2. Juliana-BernhardpleinHilverNieuwer Ter-AaLoenen a/d VechtWaterleidingLoenderveenscheVuntusJuliana-BernhardpleinPlasPlaseigenaar heeft samen met een projectontwikkelaarOud-LoosdrechtAan het Juliana-Bernardplein nr. 6 in Nederhorsteen plan gemaakt voor de verplaatsingden Berg bevindt zich een melkveehouderij.van zijn bedrijf naar de Eilandseweg aan deDe locatie ligt aan de rand van de Vecht. Op basis van de Eerste plannen Plasvan de eigenaarhistorische kern van Nederhorst den Berg, in is een beeldkwaliteitplan opgesteld, dat op dede buurt van de kerk en Kasteel Nederhorst. volgende pagina’s is opgenomen. Het beeldkwaliteitplanvormt het kader voor de verdereTweede PlasVanwege geurhinder is het wenselijk dat hetbedrijf wordt verplaatst naar een locatie op stedenbouwkundigeLoosdrechtsche Plassenen architectonische uitwerkingmeer afstand van de woonbebouwing. DeDerde Plasvan de plannen.DrechtVierde PlasBreukeleveenschePlas84

Luchtfoto van het te herontwikkelen boerenerfHuidige situatie erf Juliana-Bernhardplein85

Studie historische erven aan de VechtBoerenerven liggen als een lint aan de VechtTwee locatiesHet project Juliana-Bernhardplein omvat tweelocaties: een nieuw te bouwen erf aan de Vecht,en het bestaande boerenerf dat opnieuw wordtontwikkeld.1. Nieuw erf aan de VechtOm tot richtlijnen te komen voor de beeldkwaliteitvan het nieuwe erf van het Juliana-Bernhardplein,is een studie gedaan naar historischeerven aan de Vecht. De historische ervenworden gekarakteriseerd door een aantal kenmerkenzoals de oriëntatie van het woonhuis,het ensemble van gebouwen, materiaalgebruiken erfbeplanting. Op basis van deze karakteristiekenzijn uitgangspunten geformuleerd voorhet nieuw te bouwen erf.staan ook vaak in de richting van de Vecht ophet erf opgesteld. Voor het nieuwe boerenerfbetekent dit dat de woning ook op de Vechtmoet worden georiënteerd.Ensemble erfDe bestaande boerenerven bestaan uit eenwoonhuis met verschillende bijgebouwen.Het woonhuis bestaat uit één volume, in eenrechthoekige, soms bijna vierkante, vorm. Vaakstaat er vlak achter het woonhuis een schuur.De bijgebouwen staan achter het woonhuis, hetvolume staat in de richting van het erf, meestalhaaks op de Vecht. Voor het nieuwe boerenerfbetekent dit dat het woonhuis voor op het erfstaat. De stallen en bijgebouwen liggen achterde achtergevelrooilijn van het woonhuis.86Oriëntatie erf en woonhuisDe bestaande boerenerven liggen in een lintaan de Vecht. De erven en woonhuizen oriënterenzich allemaal op de Vecht. De bijgebouwenErfontsluitingDoorgaans loopt er bij de bestaande boerenerven,vanaf de doorgaande weg, een afrit het erfop, die uitkomt naast het woonhuis. Het nieuwe

ijgebouwenboomgaardVechtoriëntatieop de VechtStudie nieuwe erven aan de Vechtwoonhuis tuinerfbeplantingdoorgaande wegBeeldkwaliteit nieuw erf aan de Vechtboerenerf zou op een zelfde wijze moetenworden ontsloten.Plaats van de woning t.o.v. de wegBij de bestaande boerenerven kan het woonhuiszowel pal aan de weg, als op enige afstandvan de weg staan. In de regel staan de woonhuizentussen de 5m en 50m vanaf de doorgaandeweg. Deze afstanden vanaf de doorgaande wegzouden ook voor het nieuwe boerenerf moetenworden aangehouden.Schaal van de woning t.o.v. de bijgebouwenBij de bestaande boerenerven is het woonhuishet gezicht van het erf naar de weg toe. Debijgebouwen zijn nooit veel hoger dan hetwoonhuis. Voor het nieuwe boerenerf betekentdit dat de bijgebouwen qua hoogte niet mogendomineren over het woonhuis.MateriaalgebruikHet woonhuis en de bijgebouwen van debestaande boerenerven hebben meestal gedektekleuren. Het woonhuis is vaak opgetrokkenuit een roodbruine baksteen. De kap is bedektmet zwarte/donkere dakpannen van gebakkenmateriaal. De bijgebouwen zijn opgetrokken uitdezelfde roodbruine baksteen als het woonhuisof uit een ander materiaal in gedekte kleuren.Voor het nieuwe boerenerf betekent dit dat hetwoonhuis en de bijgebouwen moeten wordengebouwd in gedekte kleuren. Voor het woonhuismoet een roodbruine baksteen wordentoegepast, en een kap gedekt met donkeredakpannen van gebakken materiaal. Dat geldtook voor bijgebouwenErfbeplantingDe bestaande boerenerven worden omgevendoor erfbeplanting ter beschutting van het erf.Voor het woonhuis ligt vaak een kleine tuin.Er kunnen enkele bomen voor het woonhuisstaan, maar het woonhuis is nog zichtbaarvanaf de weg. Het voorste deel van het erfdat aan de weg ligt kan ook plaats bieden aaneen boomgaard. Voor het nieuwe boerenerfbetekent dit dat het erf omgeven moet zijnmet erfbeplanting. Voor het woonhuis ligt bijvoorkeur een tuin en eventueel kan er aan deweg nog een kleine boomgaard liggen.NokrichtingDe nokrichting van de woonhuizen op debestaande boerenerven staat bijna altijd haaksop de Vecht. De voorgevel richt zich dus naarde weg/de Vecht. Daarom moet ook de nokrichtingvan het nieuwe boerenerf haaks op deVecht staan.87

Nederhorst den BergN523WillibrordkerkKasteel NederhorstNederhorst den BergPlangebiedN523WillibrordkerkKasteel NederhorstPlangebiedVechtVechtContext locatie erfErfafscheiding: beukenhaagrfafscheiding: beukenhaagDe twee bedrijfswoningen blijven gehandhaafdWooncomplex: simpel volume,lijkend op een schuurDe twee bedrijfswoningen blijven gehandhaafdHaag: daarbinnen de privétuinenooncomplex: simpel volume,jkend op eenVerharding:schuureenvoudig, éénmateriaal, asfalt met grind in slijtlaagHaag: daarbinnen de privétuinenrharding: eenvoudig, éénteriaal, asfalt met grind in slijtlaagOpen en groen terrein: zicht opKasteel Nederhorst behoudenPPTerrein van kasteel NederhorstTerrein van kasteel NederhorstOpen en groen terrein: zicht opKasteel Nederhorst behoudenPWoningen: verwant aan het nieuwewooncomplex elders op het erfPBeeldkwaliteit voor de ontwikkeling van het erf Juliana-BernhardpleinWoningen: verwant aan het nieuwewooncomplex elders op het erfNN2. Nieuwbouwlocatie bestaandeboerderijBeeldkwaliteit bestaande erfHet bestaande boerenerf wordt getransformeerdtot woongebied. De beeldkwaliteit isgericht op het zoveel mogelijk bewaren van hetkarakter van een traditioneel boerenerf: eenmooie voorkant gericht op de weg en een informeleinrichting achter de bestaande bedrijfswoningen.De vormgeving van de woningenverwijst naar de traditionele schuur. Daarnaastis er aandacht voor een goede overgang naarde openbare ruimte. In de tekeningen op dezeen de volgende pagina zijn de regels voor debeeldkwaliteit vastgelegd.M88

47 m47 m47 m1,3 m1,3 mafmetingen hoofdvolume1,3 mafmetingen hoofdvolumeafmetingen hoofdvolume3 m3 m3 m3 m3 m3 m3 m3 m15 m 3 m15 m15 mReferentie traditionele schuur met lage gootRegels voor het toevoegen van volume aan het hoofdvolume:Regels voor het toevoegen van volume aan het hoofdvolume:Regels voor het toevoegen van volume aan het hoofdvolume:min 15 %max 50 %min 15 %max 50 %min 15 %max 50 %min 15 %min 15 %min 15 %1. Maximaal 50% van de gevellengte toevoegen, op minimaal 15% vande gevellengte op de koppen geen toevoegingen doen1. Maximaal 50% van de gevellengte toevoegen, op minimaal 15% van1. de Maximaal gevellengte 50% op van de de koppen gevellengte geen toevoegingen toevoegen, op doen minimaal 15% vande gevellengte op de koppen geen toevoegingen doenReferentie woning met de vormgeving van eentraditionele schuur2. Toevoeging van 1 of 2 volumes, op de begane grond of de 1everdieping, altijd van vloer tot plafond2. Toevoeging van 1 of 2 volumes, op de begane grond of de 1e2. verdieping, Toevoeging altijd van van 1 of vloer 2 volumes, tot plafond op de begane grond of de 1everdieping, altijd van vloer tot plafond3. Insnijden mag3. Insnijden mag3. Insnijden magReferentie nissen als ingang van de woning- Dakhelling tussen de 400 en 500- Materiaal van de gevel: donker hout of een bruinrodebaksteen4. Uitbreiden op de 1e of 2e laag, nooit gecombineerd4. Uitbreiden op de 1e of 2e laag, nooit gecombineerd4. Uitbreiden op de 1e of 2e laag, nooit gecombineerd- Materiaal van het dak: riet of donkergrijze gebakkenpannen- Vensters in het dakvlak: maximaal 20%Beeldkwaliteit voor het wooncomplex89

3. Beleid• Cultuurhistorie• Bodem, water en natuur• Verkeer en vaarnetwerk• Wonen en ruimte• Werken en landbouw

Beleid cultuurhistorieCultuurhistorische Waardenkaart, Bouwkunde, ProvincieNoord-Hollandvan waardegrote waardezeer grote waardeCultuurhistorische Waardenkaart, Historische geografie,Provincie Noord-Hollandvan waardegrote waardezeer grote waardeBeleid cultuurhistorieDe Provincie Noord-Holland heeft eenCultuurhistorische Waardenkaart (CHW)opgesteld, om de cultuurhistorie op een systematischemanier te kunnen waarderen. DeCHW valt uiteen in vier onderdelen: bouwkunde,historische geografie, archeologieen provinciale/rijksmonumenten. Aan deelementen wordt een waardering toegekend uitde volgende klassen: ‘van waarde’, ‘grote waarde’tot ‘zeer grote waarde’.BouwkundeEnkele specifieke bouwwerken hebben eenwaardering gekregen zoals het voormalige fortten noorden van de Spiegelplas (van zeer grotewaarde), het gemaal van de Horstermeerpolderen het fort tussen de Horstermeerpolder en deWijde Blik (beiden van grote waarde).In Ankeveen zijn er enkele gebouwen van grotewaarde evenals de bebouwing aan de KortenhoefscheDijk. ‘s Graveland is in het geheel alsvan grote waarde aangemerkt en is bovendieneen beschermd dorpsgezicht.Historische geografieHeel ‘s Graveland is van zeer grote waarde.Daarnaast zijn de Horstermeerpolder, de HornenKuijerpolder, Ankeveensche Plassen, AnkeveenschePolder en de Kortenhoefsche Plassenaangemerkt als van grote waarde.ArcheologieEen deel van het dorp Nederhorst den Berg ishoog gewaardeerd op archeologisch vlak. Hetkasteel en de kerk op de zandopduiking zijnvan zeer grote waarde.Het lint van Ankeveen en Kortenhoef en hetlint langs ‘s Graveland zijn eveneens hooggewaardeerd.Provinciale- en rijksmonumentenDe gemeente Wijdemeren telt veel rijksmonumenten.Met name in de linten vanNieuw-Loosdrecht en ‘s Graveland zijn veelrijksmonumenten te vinden. Verder zijn errijksmonumenten in het lint van Kortenhoef,Ankeveen, Nederhorst den Berg en natuurlijkin ‘s Graveland zelf.Verspreid over de gemeente ligt ook nog eentiental provinciale monumenten.92

Cultuurhistorische Waardenkaart, Archeologie, ProvincieNoord-Hollandvan waardegrote waardezeer grote waardeLandgoed in ‘s Graveland93

Beleid waterLoenderveense PlasBeleid waterDe speelruimte en beleidsmogelijkheden dieeen gemeente heeft wordt grotendeels bepaalddoor het beleid van hogere overheden en hetwaterschap.Europees en rijksbeleidDe Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) issinds 2000 van kracht en schrijft voor dat in2015 alle waterlichamen een ‘goede ecologischetoestand’ (GET) moeten hebben bereikt,dan wel dat er zicht is op het bereiken van diesituatie in 2027. Het uitvoeren van de KRWis een gedeelde verantwoordelijkheid van alleoverheden in Nederland.Stedelijk waterbeheer is een van de speerpunten,waarbij men streeft naar een meerduurzame omgang met het water in bebouwdegebieden, rekening houdend met de verwachteklimaatsveranderingen. Het is van belangeen gemeenschappelijke visie van regionalegemeenten en waterbeheerders te ontwikkelenen meer aandacht te verkrijgen voor het afkoppelenvan verhard oppervlak en infiltratie in debodem.De Vierde Nota Waterhuishouding is op 22december 2009 opgevolgd door het NationaalWaterplan, dit is het rijksplan voor het waterbeleid.Het Nationaal Waterplan bevat, naasteen langetermijnvisie en een streefbeeld voor2040, een concreet uitvoeringsprogramma2009-2015. Het waterbeheer moet veranderenom Nederland in de toekomst, wat waterbetreft, veilig, leefbaar en aantrekkelijk tehouden. Belangrijk in de nieuwe aanpak is hetrealiseren van veerkrachtige watersystemen dieweer de ruimte krijgen, het niet afwentelen vanknelpunten in tijd of plaats, de drietrapsstrategie‘vasthouden, bergen, afvoeren’, en de ruimtedie nodig is voor de wateropgave te reserveren.Daarom zal de Tweede Kamer in maart 2011een nieuw Bestuurlijk Waterakkoord behandelen,die alle bestaande akkoorden vervangt.Provinciaal beleidIn het Provinciaal Waterplan Noord-Holland2010-2015, Beschermen, Benutten, Beleven enBeheren, wordt het provinciale beleid weergegevenop de waterhuishouding. Voor ruimtelijkeaspecten is het provinciaal Waterplan tevensStructuurvisie in de zin van de Wet ruimtelijkeordening. Voorts veronderstelt de provinciemet betrekking tot het stedelijk waterbeheerdat gemeenten in 2013 een vGRP (verbreedGemeentelijk Rioleringsplan) hebben opgestelden in 2012 een gezamenlijke watervisie binnenwaterhuishoudkundige eenheden hebben. Metname voor de Oostelijke Vechtplassen wenst deprovincie een regierol te vervullen, opdat Natura2000, KRW, recreatie en verdrogingmaatregelengoed op elkaar afgestemd worden.Beleid WaterschapHet waterschap Amstel, Gooi en Vecht streeftnaar ‘Werken aan water, in en met de omgeving’,zoals is geconcretiseerd in het WaterbeheerplanAmstel, Gooi en Vecht 2010-2015.94

Tweede PlasHet waterbeheerplan gaat in op de hoofdtakenvan het waterschap: veiligheid, voldoendewater, schoon water. Ook wordt aandachtgegeven aan de maatschappelijke neventaken:nautisch en vaarwegbeheer, recreatief medegebruik,natuurbeheer en cultuurhistorische,landschappelijke en architectonische waarden.Het nieuwe Bestuurlijk Waterakkoord zal hetwaterschap meer ruimte bieden om te komentot samenwerking in de waterketen.WaterwetDe Waterwet van 22 december 2009 regelt hetbeheer van oppervlaktewater en grondwater.Daarnaast levert de Waterwet een flinkebijdrage aan kabinetsdoelstellingen zoalsvermindering van regels, vergunningstelselsen administratieve lasten. Voorts schrijft deWaterwet in artikel 3.8 dwingend voor dat waterschapen gemeenten dienen samen te werkenop basis van gelijkwaardigheid. Het BestuurlijkWaterakkoord van 2011 stimuleert vergaandesamenwerking in de waterketen.Een ander belangrijk gevolg van de Waterwet isdat de huidige vergunningstelsels uit de afzonderlijkewaterbeheerwetten worden gebundeld.Dit resulteert in één vergunning, de Watervergunning,die met een wettelijk vastgesteldaanvraagformulier kan worden aangevraagd, bijvoorkeur via het waterschap.WaterkwaliteitDe waterkwaliteit van de Loosdrechtse Plassenstaat ter discussie. Het water is troebel door eente hoog fosfaatgehalte en opwervelend slib enbagger. Hierdoor komt onvoldoende licht op debodem om plantengroei – met name kranswieren-mogelijk te maken. Het ecosysteem raaktals gevolg hiervan in een neerwaartse spiraal;geen plantengroei betekent immers meer slibopwervelingen dus meer troebelheid. Dit leidtweer tot onvoldoende licht op de bodem omplantengroei mogelijk te maken en daarmee toteen verdere ecologische degradatie.Vanuit chemisch oogpunt is het water echter‘schoon’. Dit schone water, dat redelijk doorzichtigis en weinig of geen plantengroei kent isbij uitstek geschikt voor de recreatie: zwemmenen zeilen.Om de helderheid van het water zodanig tevergroten dat plantengroei weer mogelijk kanzijn is een flinke verlaging van de fosfaat- ensulfaatbelasting nodig. Daarvoor is ook eenverdergaande terugdringen van de strijklengte(de lengte waarover de wind vrij over waterwaait en golven maakt) nodig, dat bereikt kanworden door gedeeltelijke verontdiepen vande bodem en het (opnieuw) aanleggen vanrietkragen.95

Beleid natuurBodemvervuiling: vuilstortplaatsen in gemeente WijdemerenEHS met ecologische verbindingszonesBeleid natuurBodemIn het oog springende knelpunten zijn devoormalige stortplaatsen Groenewoud en destortplaatsen aan De Kwakel nabij Kortenhoef.In 2009 is een nader onderzoek op de voormaligestortplaats Groenewoud afgerond. Begin2011 wordt tussen een aantal regiogemeenten,de provincie Noord-Holland, waterleidingbedrijvenen Waternet een convenant getekendvoor de aanpak van diepe grondwaterverontreinigingen.Dit project, Masterplan Grondwatersanering’t Gooi, start in 2011 en loopt tot 2020.In dit project wordt de grondwaterproblematiekin de zogenaamde Zeeppolder aan de Dammerwegin Nederhorst den Berg nader onderzocht.In lijn met het project Masterplan Grondwatersanering’t Gooi loopt de bodemconvenantondertekend door VROM, IPO, de VNG enUnie van Waterschappen, onder andere tenaanzien van warmte-koudeopslag. De gemeente96Wijdemeren staat positief tegenover warmtekoudeopslagsystemenin de ondergrond.Wettelijk is de gemeente Wijdemeren in 2012verplicht om gebiedspecifiek bodembeleid vastte stellen (op grond van het Besluit bodemkwaliteit).Dit vanwege de verhoogde achtergrondconcentratiesin de bodem (lood, zink en PAKen arseen).WaterVoor het oplossen van de baggerproblematiekvan met name de Loosdrechtse Plassen, inclusiefde Vuntus en de Breukeleveense Plas wordtin 2011 een Plan van Aanpak gemaakt doorprovincie, Waterschap en gemeente. Tevenswordt er een nieuwe werk- en stuurgroep opgericht.Het Plan van Aanpak bestaat uit een mixvan maatregelen: aanplanten van rietkragen ophistorische plaatsten, uitbreiden van recreatieeilanden en het bezanden van de bodem rondomdeze eilanden, herstel van schoorwal enverondieping van de bodem ter plekke van deschoorwal, uitgraven van bestaande zandputtenen verwijderen van organisch bodemmateriaalop de Eerste Plas.Natuur, Ecologische HoofdstructuurDe Ecologische Hoofdstructuur (EHS) is eensamenhangend netwerk van bestaande en nogte ontwikkelen natuurgebieden in Nederland.Het vormt de basis voor het Nederlandsenatuurbeleid. De EHS levert, samen met hetNatura 2000-netwerk, een bijdrage aan hetbehoud en de versterking van de biodiversiteitin Nederland.Op 21 september 2010 heeft de provincieNoord-Holland de begrenzing van de EHSaangepast en opgenomen in de ProvincialeStructuurvisie 2040. Hiermee is bijna de gehelegemeente Wijdemeren onderdeel gewordenvan de EHS en wordt dit gebied planologischbeschermd. Gebieden binnen de EHS mogen inprincipe niet worden aangetast door de ontwikkelingvan bijvoorbeeld woningen, infrastruc-

Groene Ruggengraat: verbinding Naardermeer - Vinkeveense Plassen Natura 2000tuur of andere ingrepen. Gebeurt dit (ondervoorwaarden) toch, dan moeten de negatieveeffecten worden tegengegaan of gecompenseerd.De Provincie is momenteel de EHS aanhet herijken.Ecologische verbindingszonesEcologische verbindingszones maken onderdeeluit van de EHS en hebben als doel omnatuurgebieden met elkaar te verbinden, zodatplanten en dieren zich van het ene naar hetandere gebied kunnen verplaatsen over ‘groenewegen’. Dieren krijgen zo meer ruimte omvoedsel en soortgenoten te vinden. Hierdoornemen hun overlevingskansen toe.Wegen, spoorwegen en vaarwegen doorkruisende EHS. Door het aanleggen van faunapassageskunnen dieren deze barrières veilig passeren.Voorbeelden van faunapassages zijn specialeviaducten voor dieren (ecoducten) en paddenendassentunneltjes.De provincie Noord-Holland maakt deuitvoering van verbindingszones mogelijk insamenwerking met Waterschappen, gemeenten,Rijkswaterstaat, agrariërs, Nederlandse Spoorwegen,recreatieschappen en natuurbeschermingsorganisaties.In Wijdemeren wordt een faunapassage aangelegdtussen het Naardermeer en de AnkeveensePlassen. Ook zullen op diverse plaatsenkleinschalige doorgangen bij wegen en bruggenworden aangelegd.Natura 2000 Oostelijke VechtplassenDe minister van LNV heeft voor Nederland162 Natura 2000-gebieden aangewezen, metals doel het keren van de achteruitgang vande biodiversiteit. Gezamenlijk hebben ze eenoppervlakte van ruim 1,1 miljoen hectare.Ongeveer 69% is van deze gebieden water, derest (31%) is land. De Nederlandse gebiedenmaken deel uit van een samenhangend netwerkvan natuurgebieden in de Europese Unie. Dezegebieden waren eerder al aangewezen op grondvan de Vogelrichtlijn en de Habitatrichtlijn. DeOostelijke Vechtplassen in Wijdemeren is zo’nNatura 2000-gebied.Voor elk Natura 2000-gebied moet een beheerplanworden opgesteld. Hierin staat wat ermoet gebeuren om de natuurdoelen voor datgebied te halen en wie dat gaat doen. Beheerplannenworden opgesteld in nauw overlegmet eigenaren, gebruikers en andere betrokkenoverheden, vooral gemeenten, Waterschappenen provincies. De provincie Noord-Hollandis verantwoordelijk voor het beheerplan voorde Oostelijke Vechtplassen. Mogelijk wordt ditplan in 2012 vastgesteld.Ingrepen in het Natura 2000-gebied die significantnegatieve gevolgen voor het in standhouden van het gebied hebben, zijn vergunningplichtigop grond van de Natuurbeschermingswet.97

Beleid verkeer en vaarnetwerkOud LoosdrechtsedijkBeleid VerkeerRegionaalIn het gewest Gooi- en Vechtstreek wordt opdiverse terreinen samengewerkt. Zo ook op hetterrein van Verkeer. Op regionaal niveau geldteen afspraak uit 2003 waarin bepaald is welkewegen bestemd zijn voor doorgaand verkeer.Hiertoe behoren onder meer de N201, de OudLoosdrechtsedijk en het Noorder- en Zuidereinde.LokaalWijdemeren heeft in 2011 het Verkeersbeleidsplan2011-2035 opgesteld. het beleidsplanvormt de basis voor concrete maatregelenom verkeersoverlast terug te dringen en deverkeersveiligheid te vergroten. Tegelijkertijdmoeten bereikbaarheid en een goede doorstrominggewaarborgd blijven.Het is duidelijk dat de oude dijkstructuur eenbepalende rol speelt bij de verkeersontsluitingvan de gemeente Wijdemeren in het algemeen.Door de ligging en de aanwezigheid van beschermde(natuur)gebieden, is het uitbreidenvan het wegenstelsel nagenoeg onmogelijk,mocht dat gewenst zijn. Geconcludeerd kanworden dat een ingreep op een locatie in debestaande wegenstructuur direct gevolgen heeftop een andere locatie in de gemeente.Het verkeer op het Noorder- en Zuidereindein ‘s Graveland wordt als belastend ervaren.Naar aanleiding hiervan is in november 2010het Plan van Aanpak Verkeer Wijdemerenopgesteld. Hieruit komt onder meer naar vorendat het aandeel nachtelijk vrachtverkeer op hetNoorder- en Zuidereinde te verwaarlozen is endat het opstellen van een Verkeersbeleidsplanvan groot belang is.Het is de bedoeling dat de ‘Ruit’ van Loosdrechtwordt afgerond met de ontwikkeling van denieuwbouwwijk Ter Sype.98

Zicht op de Waterleidingplas en de Loenderveense PlasBeleid vaarnetwerkHet Amsterdam-Rijnkanaal is primair bedoeldvoor de grote beroepsvaart. Het beleid vanRijkswaterstaat is erop gericht het recreatievevaarverkeer zoveel mogelijk van het Amsterdam-Rijnkanaalnaar de Vecht te “verleiden”.Om dit te stimuleren is het beheer van de Vechtonlangs overgedragen aan het WaterschapAGV. Tevens is een grootschalig baggerprogrammaen een ‘upgrading’ van de Vecht afgesprokendat eind 2010 start met het baggerenvan het traject Muiden-Nigtevecht.De Vecht is voor de recreatievaart de hoofdroutevoor de noord-zuidrichting in dit gebied.Het vergroten van de vaarmogelijkheden in deregio Gooi en Vechtstreek en dan met namein de gemeente Wijdemeren draagt bij aan hetverbeteren van de recreatiemogelijkheden in degemeente en in het Groene Hart en is als zodanigvan belang voor het woon- en vestigingsklimaatvan de Randstad en voor het wonen enleven in Wijdemeren in het bijzonder.De recreatieve en toeristische waarde van hetwater zit hem in de afwisseling en de beleving.Het herstellen van verbindingen, met behoudvan de natuurwaarde en het ontsluiten van decultuurhistorie, geeft bewoners en recreantendie voorziening.Bovendien biedt het uitbreiden en herstellenvan vaarwegen in verstedelijkt gebied en innatuurgebied bij uitstek de mogelijkheid omkleinschalige ‘fluistervaart’ te stimuleren. Ditgeldt met name voor een vaarverbinding tussende Wijde Blik en de Eerste Plas.De kleinere vaarwegen ten oosten van de Vechtvergroten het samenhangend areaal vanbevaarbaar water, ontsluiten cultuurhistorischbelangrijke punten en natuur, gevenaansluiting op de netwerken voor wandelen enfietsen en ontsluiten woningen op doorgaandwater. Bij dit vaarwegennetwerk in Wijdemerenis uitbreiding van het ‘rondje Loosdrecht’en de toekomstige functie van fort Kijkuit alsWijdemeerse Poort in de Nieuwe HollandseWaterlinie en de Stelling van Amsterdam vangroot belang. Het ontsluiten van het dorpNederhorst den Berg door de oude Reevaartgeheel of gedeeltelijk te ontdempen past binnende plannen om de Waterlinie een belangrijkrecreatief gebied te maken.Dit alles laat onverlet dat naast deze uitbreidingin noord-zuidverbinding een verbinding inwestelijke richting ook van economisch belangis. In deze verbinding is met name een veiligekruising met het Amsterdam-Rijnkanaal vangrote betekenis.99

Beleid wonen en ruimte‘s-GravelandBeleid wonen en ruimteNota Ruimte (2006)In de Nota Ruimte worden de hoofdlijnen vanhet nationaal ruimtelijk beleid voor de periodetot 2020 aangegeven met een doorkijk naar2030. In de nota wordt onder meer uitgegaanvan een nationale Ruimtelijke Hoofdstructuur(RHS). Hiermee wordt het geheel van gebiedenen netwerken bedoeld die het Rijk van nationaalbelang vindt. Daar streeft het Rijk naarmeer dan basiskwaliteit alleen.Een onderdeel van de RHS zijn de nationalelandschappen. Wijdemeren maakt als geheeldeel uit van het Nationaal Landschap GroeneHart.De overheid wil het Nationaal LandschapGroene Hart in de toekomst verder ontwikkelenals een gebied voor ‘rust, ruimte en groen’en daarbij een goede balans bewaren metlandbouw en veeteelt. Ruimte voor (grootschalige)woningbouw staat dus onder druk.Specifiek moet rekening worden gehouden metde aanwezige cultuurhistorische en landschappelijkewaarden en het “ja, mits-regime”, tenaanzien van ontwikkelingen, dat in het GroeneHart geldt. Dit regime houdt in dat ruimtelijkeontwikkelingen wel mogelijk zijn maar alleenals de kernkwaliteiten van het betreffende landschapbehouden blijven of worden versterkt.Daarbij komt dat in nationale landschappen tenhoogste voor migratiesaldo nul gebouwd magworden. Dit houdt in dat er slechts gebouwdmag worden voor de eigen bevolkingsaanwas.Bij ieder woningbouwinitiatief zal dus eenafweging moeten plaatsvinden of dit gewenst isin verband met het migratiesaldo nul.Structuurvisie Noord-Holland 2040Provinciale Staten van de provincie Noord-Hollandhebben op 21 juni 2010 de Structuurvisie2040 aangenomen. De provincie zet in opklimaatbestendigheid, ruimtelijke kwaliteit enduurzaam ruimtegebruik.In de Structuurvisie Noord Holland is in hetbeleid voor bundeling van verstedelijking determ ‘Bestaand Bebouwd Gebied’ (BBG) geïntroduceerd.Het beleid betreffende BBG volgtin feite het ‘rode-contourbeleid’ op. Het is zelfsiets ruimer aangezien álle bestaande linten nuonder BBG vallen. Uitgangspunt is dat verstedelijkingalleen binnen BBG plaatsvind. BuitenBBG is, bij uitzondering, ontheffing mogelijken alleen dan wanneer de landschappelijkekwaliteiten gewaarborgd blijven.Provinciale Ruimtelijke VerordeningStructuurvisie (2010)In deze verordening kan de provincie regelsstellen voor de inhoud van gemeentelijkebestemmingsplannen, projectbesluiten enbeheersverordeningen. Bij het stellen van dezeregels moeten provinciale belangen in het gedingzijn. De gemeente heeft de plicht bestemmingsplannenaan te passen aan de provincialeverordening. De Provinciale verordening vanNoord-Holland stelt regels voor onder anderede onderstaande onderwerpen (voor zover voorde gemeente Wijdemeren van belang):• bundeling van verstedelijking en locatiebeleideconomische activiteiten;• rijksbufferzones;• ecologische hoofdstructuur• nationale landschappen (Groene Hart en Stellingvan Amsterdam);100

Beleid werken en landbouwOppad richting ‘s-GravelandBeleid werkenTransformatiefondsUitgangspunt is dat de negen regiogemeentenstreven naar behoud van de op dit momentbestaande bedrijventerreinen in de regio.Transformatie van bestaande bedrijventerreinenwordt zoveel mogelijk afgeremd, ofgecompenseerd.Als de bedrijfsbestemming toch wordt getransformeerd,moet de gemeente geld storten inhet regionaal fonds of moet de gemeente ditop een andere locatie compenseren. Vanuit ditfonds worden vervolgens herstructurering- enintensiveringopgaven ondersteund en ge(co)financierd. Op deze wijze wordt het verlies aan‘ruimte voor werk’ op de ene locatie gecompenseerddoor nieuwe ‘ruimte voor werk’ doorherstructurering en intensivering van, nu veelalverouderde, bedrijventerreinen.De doelstelling om behoud en het beter benuttenvan de bestaande ruimte voor werk na testreven, wordt hiermee optimaal bediend.Het fonds streeft niet naar de uitbreiding vande ruimte voor werk en vergroot dan ook nietde druk op de beperkte ruimte; het wenst debestaande ruimte voor werk optimaal te benuttendoor herstructurering en intensivering.De Basislijst Werklocaties en lijst metTransitielocatiesIn de basislijst zijn alle bedrijventerreinen inde regio opgenomen, die onder de werking vanhet Regionaal Fonds voor Transformatierechtenvallen. Dit betreft alle terreinen met de (hoofd)bestemming bedrijfsterrein van 1 hectare engroter. Uitzondering hierop zijn de bedrijventerreinendie in de Transitielocatielijst zijn opgenomen;daarvoor geldt dat die op grond vanbijzondere omstandigheden nu nog niet onderde onverkorte werking van het Regionaal Fondsvoor Transformatierechten kunnen vallen.Beleid landbouw- bieden van voldoende ontwikkelingsmogelijkhedenvoor bestaande volwaardige agrarischebedrijven;- bieden van voldoende ontwikkelingsmogelijkhedenvoor verbrede landbouw;- de voorliggende gemeentelijke Structuurvisieconformeert zich aan de StructuurvisieNoord-Holland 2040 van de Provincie.102

Beleid recreatie en toerismeSchaatsen bij AnkeveenBeleid recreatie en toerismeVoor behoud en ontwikkeling van de recreatievemogelijkheden van het gebied worden devolgende beleidslijnen geformuleerd:- uitbreiding van de recreatieve ontsluiting voornatuurgerichte recreanten;- afstemming van de ontwikkeling van overigerecreatievormen op de draagkracht van natuuren landschap; in veel gevallen betekent ditdat de recreatieve ontwikkelingsmogelijkhedenworden begrensd door meer kwetsbare“groene” kwaliteiten.- mogelijkheden in het bestemmingsplan openhoudenvoor seizoensverlengende recreatieactiviteiten.Bij de aanleg van nieuwe parkeerfaciliteitenverdient het de voorkeur dit te situerennabij horeca en andere bezoekersaantrekkendevoorzieningen.Een groot deel van de recreatieterreinen ligtin Natura 2000-gebied en zijn verder gelegenbuiten BBG (bestaand bebouwd gebied) van deprovinciale structuurvisie, waardoor er planologischebeperkingen zijn voor uitbreiding.103

104

ColofonDeze structuurvisie is tot stand gekomen met medewerking van:Gemeente WijdemerenGerard Abrahamse - WethouderBouwe Burema - afdeling Ruimtelijke OrdeningSandra van Dekken - afdeling Ruimtelijke OrdeningStrootman Landschapsarchitecten bvLisanne GerritsenBoto van der MeulenBerno StrootmanYmkje van de WitteBeeldMet dank aan de gepassioneerde fotografen die hun foto’s delen via www.flickr.com en www.panoramio.com, bladzijden: 17, 18, 19: 2e van onder, 35, 44: linksmidden,46: 2e rij van onder, 70, 72-73, 95, 99, 100, 102, 103.Alle overige beelden: © Strootman Landschapsarchitecten, tenzij anders vermeld.Amsterdam, 19 juli 2012105

106

Literatuurlijstauteur, Naam rapport, jaarRegio Amstel, Gooi en Vechtstreek; Leidraad verbrede landbouw & vrijkomende agrarische bebouwing; September 2009Watersportpartners; “Vaart in de vaart”: Het wensbeeld van de watersportpartners; mei 2010Stichting Vecht terug in het dorp Nederhorst den Berg; Visie voor terugbrengen van water in het dorp Nederhorst den Berg; mei 2010Provincie Noord-Holland; Structuurvisie Noord-Holland 2040: Kwaliteit door veelzijdigheid; februari 2010Gewest Gooi en Vechtstreek; Regiokaart 2015, overzicht van vastgesteld ruimtelijk beleid van de negen gemeenten van de regio Gooi enVecht; september 2005Gewest Gooi en Vechtstreek; Regionaal bedrijventerreinfonds met transformatierechten – uitwerking; februari 2009Brochure Gooi en VechtMWH b.v.; Bodemkwaliteitskaart en bodembeheerplan gemeente Wijdemeren; mei 2008Provincie Noord-Holland; Beleidskader Landschap en Cultuurhistorie Noord-HollandDienst Landelijk Gebied; Uitwerking aanzet tot voorkeursvariant Horstermeerpolder; augustus 2008Ron van ’t Veer & Dorien Hoogeboom; Atlas Natura2000 Naardermeer en Oostelijke Vechtplassen; december 2008Provincie Noord-Holland; Structuurvisie Noord-Holland 2040: Kwaliteit door veelzijdigheid; september 2009Bosch Slabbers; Staphorst een eigen wereld; oktober 2004Ministerie van LNV; Ontwerpbesluit Oostelijke VechtplassenWaternet; Onderzoek consequenties instellen flexibel peilbeheer Loosdrechtse Plassen; juli 2008Gemeente Wijdemeren; Raadsvoorstel; april 2008Natuurmonumenten; Fietsroute Gooi en VechtplassenProvincie Noord-Holland, Cultureel erfgoed Noord-Holland; “ontdek de Stelling van Amsterdam”Beleidsvisie BRTN 2008-2013: hoofdstuk 2.9 Noord-HollandHoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht; Watergebiedsplan Zuidelijke Vechtplassen; november 2008Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht; Watergebiedsplan Zuidelijke Vechtplassen; september 2008Ministerie van LNV; Het netwerk Natura 2000 (folder)Provincie Noord-Holland; Passende beoordeling ontwerp structuurvisie Provincie Noord-HollandProvincie Noord-Holland; Plan-MER Structuurvisie Noord-Holland, augustus 2009Waterbeheerplan Amstel, Gooi en Vecht; Europese Kaderrichtlijn Water, november 2008RBOI; Beperking verkeershinder Noordereinde en Zuidereinde ’s Graveland, oktober 2008Stuurgroep Groene Hart van de provincies; het Groene Hart, icoon van Nederland (uitvoeringsprogramma 2007-2013), februari 2007Provincie Noord-Holland, Provinciale Ruimtelijke Verordening Structuurvisie, september 2009Gewest Gooi en Vechtstreek; Basislijst transformatiefonds Werklandschappen, maart 2009Provincie Noord-Holland; Streekplan noord-Holland Zuid en streekplan (ontwikkelingsbeeld) Noord-Holland Noord, december 2007Leisuresult; Nieuwe tijden, nieuwe kansen, Visie op recreatie en toerisme in Wijdemeren, september 2008Provincie Utrecht; Wie is de Vechtstreek? Januari 2009Provincie Noord-Holland; Passende beoordeling ontwerp structuurvisie provincie Noord-Holland, beoordeling van gevolgen voorNatura2000-gebieden, augustus 2009Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht, Watergebiedsplan Zuidelijke Vechtplassen, november 2008Beleidsvisie BRTN 2008-2013, Hoofdstuk 2.9Gemeente Wijdemeren; Plan Wijdemeren 2011Websiteswww.natuurmonumenten.nl fietsroute Gooi en VechtplassenWikipedia; Loosdrechtse Plassen107

1081

109