Medium / Jaargang 27 / #03 / Juni 2014

More documents

Recommendations

Info

het dak eraf! Bestaat het glazen plafond voor vrouwen wel? Het lijkt een uitgekauwd onderwerp: de discussie over het al dan niet bestaan van een glazen plafond, over vrouwenquota en over de cultureel ingebedde rolverdeling tussen man en vrouw. Waar dat glazen plafond eigenlijk vandaan komt, hoe vrouwen in de top dit zelf ervaren en welke rol beeldvorming hierbij speelt, zijn vragen die in die discussie vaak achterwege blijven. De media berichten regelmatig over een onbreekbaar plafond, maar de feiten lijken iets anders te zeggen. Tekst: roos beune Terug in de tijd Dat emancipatie al lang geen vies woord meer is en vrouwen steeds vaker kostwinner zijn of op topfuncties terecht komen is niets nieuws. Het verkrijgen van hoge functies voor vrouwen was een van de doelen van de tweede feministische golf in de jaren zestig en zeventig van de 20ste eeuw. We kennen allemaal Aletta Jacobs, die als eerste vrouw in 1871 aan de universiteit mocht studeren. Nog geen zestig jaar geleden was de gehuwde vrouw niet handelingsbekwaam: zij mocht niet zelfstandig een overeenkomst afsluiten. In 1968 werd het platform Man Vrouw Maatschappij (MVM) opgericht, die weer de bekende Dolle Mina’s voortbrachten. De derde feministische golf kwam op in de jaren negentig en werd gedreven door vele nieuwe culturen die in Nederland samenkomen. De focus ligt voor deze stroming op zelfontplooiing. Topvrouw Eveline Ruinaard is sinds januari vorig jaar directeur Bestuursrechtspraak bij de Raad van State in Den Haag. Zij begon na haar studie Rechten als Rechterlijk Ambtenaar in Opleiding (RAIO) en kwam terecht bij verschillende rechtbanken in allerlei leidinggevende functies. In de twintig jaar dat Eveline werkzaam is geweest bij de Rechterlijke Macht heeft ze duidelijk de veranderingen in de bedrijfscultuur meegemaakt. “Natuurlijk is er sprake van een old boys network, ook bij de Rechterlijke Macht. Vooral de generatie vrouwen voor mij heeft moeite gehad om daar verandering in aan te 14 / MEDIUM JUNI 2014 medium #3 versie 2.indd 14 5/14/2014 4:01:34 PM
engen. Toch is dat wel gebeurd en hebben veel vrouwen zich daartussen weten te vestigen.” Van een glazen plafond is volgens haar geen sprake, in elk geval niet in de rechtspraak. Kunst Wel ziet ook Eveline een verschil in hoe mannen en vrouwen omgaan met hun carrière. “Wellicht heeft het te maken met een cultureel ingebedde rolverdeling tussen man en vrouw. Zelf merk ik daar niets van: ik vind dat als je samen kinderen krijgt, je ook samen verantwoordelijk bent voor de opvoeding en het huishouden. Wel heb ik in mijn omgeving gezien dat andere vrouwen zich toch meer verantwoordelijk voelen voor hun gezin. Zo gingen vrouwen bijvoorbeeld na het werk eerder naar huis om de kinderen te halen, terwijl mannen nog even bleven borrelen. Dat zijn de momenten waarop je netwerkt en jezelf zichtbaar maakt.” Jezelf zichtbaar maken is iets wat Eveline als een van de belangrijkste verklaringen ziet voor een succesvolle carrière. Dat heeft verder niet zoveel met geslacht te maken. “Het is de kunst om zowel te doen waar je goed in bent, als jezelf te onderscheiden door je vinger op te steken.” Op de vraag of die assertieve houding wellicht meer in de mannelijke aard zit, zegt ze: “Ja, vrouwen zijn over het algemeen wellicht iets bescheidener en hebben eerder een afwachtende houding.” Gendermix Rond november vorig jaar ontstond er een discussie rondom het invoeren van een vrouwenquotum bij grote bedrijven. Dit initiatief werd door verschillende media flink onder een vergrootglas gelegd en bracht oud zeer over emancipatie, rolverdeling, feminisme en discriminatie met zich mee. Eveline ziet geen heil in de positieve discriminatie aan de hand van een dergelijk quotum. “Ik ben voorstander van een gemengde bedrijfscultuur, omdat ik in mijn eigen loopbaan heb gemerkt dat dat zijn vruchten afwerpt. Volgens mij is een quotum geen goede manier om dat te bereiken. Je kunt mensen het beste aannemen op hun kwaliteiten.” Dat laatste is ook wat nu steeds vaker gebeurt. Door het afbrokkelende mannennetwerk wordt steeds vaker gekeken naar competenties en kwaliteiten van de sollicitant, ongeacht het geslacht. Toch heeft volgens Eveline de discussie rondom het glazen plafond en invoeren van quota die mannen wel aan het denken gezet. “Waarschijnlijk vroegen ze zich eerst af wat ze nou met al die vrouwen moesten, maar zagen ze later ook juist in wat ze ermee konden! Er is nu duidelijk sprake van een verandering, en dat is goed.” Familyplanning Vrouwenbladen, kranten en televisie laten maar wat graag het stereotype topvrouw zien. De vraag hoe ze hun baan combineren met hun gezinsleven, of ze wel een goede moeder en partner kunnen zijn en hoe het ze gelukt is zich door het glazen plafond heen te werken, dragen bij aan de beeldvorming rondom deze vrouwen. “Ik las laatst twee keer een interview met dezelfde vrouw over haar carrière. Beide keren was de aanleiding het feit dat ze een nieuwe functie had aanvaard. In het ene blad was ze een vrouw met een hoge functie en goede kwaliteiten en in het andere blad was ze moeder van een kind met een stoornis. Op die manier houden de media het ongelijke beeld over de kansen voor vrouwen wel in stand. Terwijl ik denk dat dat erg onterecht is in deze tijd.” Toch kunnen we er weinig aan doen dat vrouwen nu eenmaal zwanger kunnen worden en mannen niet. Dit heeft hoe dan ook invloed op je loopbaan. “Je kunt dat maar beter accepteren en gewoon je eigen moment kiezen”, zegt Eveline. Toen ze zelf zwanger werd tijdens haar periode als RAIO keek haar omgeving raar op: zwanger worden deed je toch pas als je die opleiding afgerond had? “Maar als rechtbanken zochten naar afgestudeerde RAIO’s, dan waren veel van de vrouwen daarvan ineens zwanger. Het is dus eigenlijk nooit goed.” Nu Eveline als leidinggevende zelf met dit soort situaties in aanraking komt probeert ze een voorbeeld te zijn voor haar collega’s. “Ik feliciteer ze en vraag of alles goed gaat. Hoe het op de werkvloer geregeld wordt is dan van latere zorg. Een werkgever heeft nu eenmaal helemaal niets te vinden van of te zeggen over familyplanning.” Geldzaken Onderzoek wijst uit dat mannen nog altijd gemiddeld achttien % meer verdienen dan vrouwen in dezelfde functie. Dit zegt in principe niets over de doorgroeimogelijkheden van vrouwen, maar wel degelijk iets over de ongelijkheid die er nog steeds bestaat tussen mannen en vrouwen op de arbeidsmarkt. Eveline plaatst kanttekeningen bij het onderzoek: “Dit is hoe het vervolgens in de krant verschijnt, maar er is geen rekening gehouden met het feit dat vrouwen vaker een parttime baan hebben. Dan werk je gemiddeld minder uur per maand, en in het onderzoek zijn maandlonen vergeleken, niet uurlonen.” Toch denkt ze wel dat vrouwen inderdaad minder verdienen dan mannen, maar geeft hier een andere verklaring voor. “Het komt niet doordat vrouwen minder waard zijn, maar doordat zij minder goed zijn in het onderhandelen! Het gaat erom dat je duidelijk bent over wat je waard bent.” ” Mannen blijven vaker hangen bij de borrel. Dat zijn momenten waarop je netwerkt en jezelf zichtbaar maakt. Het belangrijkste is je startsalaris, omdat werkgevers zich daar altijd op baseren. Nu Eveline zelf mensen aanneemt vraagt ze ook altijd wat het laatst verdiende salaris is, om daar vervolgens op door te onderhandelen. Op de werkvloer is het een onderwerp waar niet openlijk over wordt gesproken. “Wij hebben het er niet aan de vergadertafel over, zo van: hoeveel verdien jij? Maar ik probeer wel altijd duidelijk te zijn over wat ik te bieden heb en hoeveel dat waard is.” Als je eenmaal in hogere functies belandt krijg je te maken met loonschalen en speelt die ongelijkheid volgens Eveline minder. Medialogica Vaak zien we interviews voorbijkomen met topvrouwen en altijd met de insteek hoe zij op hun functie terecht zijn gekomen. Met daarbij als standaardvraag: “Hoe deed je dat met je kinderen?” Er is een groot verschil met de insteek van de interviews met topmannen. MEDIUM JUNI 2014 / 15 medium #3 versie 2.indd 15 5/14/2014 4:01:34 PM
Page 1 and 2: medium TIJDSCHRIFT VOOR COMMUNICATI
Page 3 and 4: inhoud 01 02 04 35 Cover Paul de Le
Page 5 and 6: van deze show speelt zich ook af in
Page 7 and 8: verband zijn gerukt. Het lijkt een
Page 9 and 10: hoe fake is reality tv? Iedereen we
Page 11 and 12: goedkoop mogelijke formats die toch
Page 13: Nog maar een dag in de lucht en de
Page 17 and 18: column lotte huijg no stress, no su
Page 19 and 20: *bliep Young, wild and free *bliep
Page 21 and 22: edenken. Alles moest anders. We zeg
Page 23 and 24: MEDIUM JUNI 2014 / 23 medium #3 ver
Page 25 and 26: doodleuk entertainment column jeroe
Page 27 and 28: Iran gebruikers: er zijn zo’n 800
Page 29 and 30: Franse duivenloft tijdens de Eerste
Page 31 and 32: MEDIA- column wieteke jongbloed WIJ
Page 33 and 34: ook in mijn geval. Ik nam contact o
Page 35 and 36: yournalism - the cure against news
Page 37 and 38: Vragen aan het medium Medium presen
Page 39 and 40: Herhaal dit kunstje op wereldmilieu
Page 41 and 42: tijd over things to do events / boo
Page 43 and 44: colofon Medium is het tijdschrift v

Medium / Jaargang 27 / #03 / Juni 2014

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?