Medium / Jaargang 28 / #03 / Augustus 2015

DANCE, POP &
BOLLYWOOD
Drie muziekstijlen,
drie culturen
Muziek bestaat even lang als de mens, we
maakten zelfs eerder muziek dan vuur. Nu leven
we in een tijd waarin muziek overal om ons
heen is en elke cultuur een eigen geluid heeft.
Zo staat Nederland bekend om de vele topdj’s,
IJsland om de vele alternatieve pop/rockbandjes
en als je Bollywood hoort, denk je gelijk
aan India. Maar wat zegt de dancemuziek over
onze cultuur? Waarom komen er zo veel goede
alternatieve bandjes uit IJsland? En wat zegt de
overdreven Bollywoodmuziek over de Indiase
normen en waarden?
Doe maar normaal,
dan doe je al gek
genoeg
”
TEKST: LARA JEURISSEN
De Nederlandse nuchtere dance
Armin van Buuren, Tiësto, Hardwell. De Dutch sound is een
internationaal begrip en de dj’s vliegen de hele wereld over met
hun muziek. Toch ligt de oorsprong van het dancegenre niet in ons
kikkerlandje, maar in de Verenigde Staten. In de jaren tachtig werd
de disco-dancemuziek populair onder homoseksuele Amerikaanse
mannen, die onder invloed van poppers en XTC de hele nacht
door feestten. De muziek werd geassocieerd met drugs en
homoseksualiteit en de conservatieve Amerikanen wilden er niks van
weten. In Amsterdam kreeg de muziekstijl gelukkig wel de kans zich
te ontwikkelen.
Beginjaren
In de jaren tachtig ging het economisch slecht in Nederland,
jongeren werden bang gemaakt met slechte toekomstperspectieven.
Ze zochten uitvlucht in het nachtleven, de dancemuziek en de drugs
die daarbij hoorden.
Ook in Duitsland, België, Groot-Brittannië en Scandinavië werd
de dancemuziek bekend. Door een brede internationale oriëntatie
zagen de Nederlandse dj’s dit op tijd en konden de buitenlandse
ontwikkelingen worden geïntegreerd in de Nederlandse sound. Oog
hebben voor ontwikkelingen in het buitenland en deze integreren in
het eigen land is typerend voor de open en tolerante Nederlandse
cultuur.
Vernieuwing en ontwikkeling van de Nederlandse sound is prima,
maar een Nederlandse dj zal nooit een heel erg afwijkend nummer
maken. Daar zijn we te calvinistisch voor en dat trekt een minder
groot publiek. Ons motto is zoals het gezegde: ‘doe normaal, dan
doe je al gek genoeg’. Daar onze nuchtere houding bij opgeteld
maakt dat de Nederlandse dj’s internationaal zo worden geprezen.
Het zijn harde werkers, ondanks hun beroemdheid en rijkdom.
Nederlanders zijn commercieel ingesteld en willen wel geld verdienen
aan het product dat ze leveren, dus ze zullen altijd rekening houden
met vraag en aanbod bij het maken van muziek.
IJslandse dorpse pop/rock
IJsland heeft evenveel inwoners als bandjes en al deze bandjes
maken bovengemiddeld goede muziek. Zo werd driekwart van de
optredens op het festival Noorderslag in Groningen door IJslandse
bandjes verzorgd. Waarom zijn de IJslandse bandjes zo goed? Het
antwoord: de muziek is gewoon eigenaardig.
IJslanders zijn individualistisch, ze moeten allemaal uniek zijn. Het is
daarom belangrijk dat een bandje muziek maakt die nooit eerder is
gemaakt. IJsland is drie keer groter dan Nederland, maar heeft net
zo veel inwoners als de stad Utrecht. Dit zorgt ervoor dat IJsland
een soort uitgestrekt dorp is waar iedereen elkaar kent. Als je muziek
maakt die de zus van de buurvrouw al eens eerder heeft gehoord
toen het bandje van de neef van haar zwager in het café optrad, kun
je het als band wel vergeten.
Elke IJslander heeft in een band gespeeld of speelt nog in een
band. Hoe kan dat? De leden van de band Samaris leggen het, in
een interview met Robert van Gijssel voor de Volkskrant, uit aan de
hand van de IJslandse geschiedenis. De eerste inwoners van IJsland
hadden naast werk op het land niks te doen in de koude tijden.
Dus verzonnen ze verhalen om aan elkaar te vertellen, zodoende
ontstonden de IJslandse Sagen. Dat zijn middeleeuwse verhalen
over de eerste reizen van de Vikingen en hun kolonisatie van IJsland,
die al eeuwenlang mondeling overgebracht worden aan nieuwe
generaties. Volgens de bandleden vertellen IJslanders nog altijd
graag verhalen. “Dat zit verankerd in de cultuur”, en met muziek
vertel je ook een verhaal.
Woonkamermuziek
Terugkomend op het individualisme van de IJslanders, kan
daaraan worden toegevoegd dat de bandleden alles zelf doen:
promoten, podia regelen om op te treden en ervoor zorgen dat
er platen worden verkocht. De zelfredzaamheid zorgt voor een
huiskamergevoel in de sound van de muziek, het is authentieke niet
perfecte muziek. “Het zijn liedjes om met een clubje vrienden op te
zetten in de woonkamer met de kachel aan en echt naar een verhaal
te luisteren”, aldus de bandleden van Samaris.
IJslanders vertellen
nog altijd graag
verhalen, dat zit
verankerd in de
cultuur
”
28 / MEDIUM APRIL 2015 MEDIUM APRIL 2015 / 29