Gedichtenbundel

Emoties zijn
woorden die moeten stromen...
1
KRACHT ONTPOPT
Een verhaal met mensen, door mensen
en dankzij mensen.

2
Ik smeek:
wees wie je bent
in je doen & zijn
in je voelen, oh zo klein
Patricia (36)
Je waaide naar buiten
Je waaide naar buiten
en schudde me
van je schouders af
niets
nam je
van me mee
ik bleef
alleen
op de stoep
bang
voor het donker
Ilse (49)

3
Mijn papa was een boom
Ik was zijn kleine meisje op foto’s in de truck.
We klommen samen tot de hoogste kruinen.
Met zijn blote handen bouwde hij mijn droomhut
waar ik nu alleen zit met een scherpe bijl
waarmee ik wild in het rond hak in de takken,
door de schors, in de knobbels van de boom.
Papa is het hoekje om, uit de bocht gegaan.
Ik draag zijn veel te grote, rode hemden nog.
Geert (52)

4
Aandacht vraag ik jou
STOP met de show
HALT aan het taboe!
Patricia (36)
Vrij als een vogel
Het is niet te voorkomen
Dat vogels landen
Op onze schouders van droevigheid
Maar…
Het is wel te voorkomen
Dat ze nesten bouwen
In ons haar
Muriel (44)

5
De heilige woede
(Voor Rufend)
In je woorden hoor ik het ongehoorde
de schreeuw van eeuwen
nooit uitgeschreid
zij wekken de heilige woede
in mijn hart en huid
zij maken me vrij van het eigen beperkte ik
mogen wij met je dromen
samen opklimmen
uit de kloven van gruwel en geweld
naar het open veld van liefde
Geert (75)

6
Porseleinen lentes
Vijf lentes
hadden m’n ogen gezien.
Ik geloofde in Kerst en de
Sint, in gouden ringen uit de
sjiekenbak.
Waren het er veertig?
Winters die ons scheidden?
Dat boze wolven niet enkel in
sprookjes bestonden, wist jij al
zomerslang.
Vastberaden me uit m’n
kinderlijke luchtbel
te halen, daalde jij met mij
aan de hand de keldertrap af.
Trede voor trede, weg, van
het feestgelach.
Jouw gulzige halen, gretige
happen,uit mijn porseleinen
kinderlijf.
Ongeduldige pretlichtjes
schitterden in de ogen die ik
nooit vergeten zal.
Waar bleef de jager in
het bos?
Gedempte stemmen vragen
boven of er nog hapjes moeten
zijn.
Bloedeloos loopt de wolf
nog steeds los.
Greyce (30)

7
De tijd
Wees trots op wat je hebt gedaan
De weg die je hebt ingeslaan
Hulp zoeken is geen gemakkelijk begin
Langzaam dringt het binnenin
Ook al durf je niet van hoop dromen
Daar zijn je tranen, laat ze stromen
Van donkere tijden naar helder licht
De tijd geeft je inzicht
Christine (63)

8
Nieuwe morgen
de nacht is onrustig, dik en donker
het lijkt erop
dat er in overvloed
met een volledig levend beeld
jij intuïtief in mijn diepste voelen
verankerd zit
warmte en vruchtbare creativiteit
was ons verrukkelijk offer aan
ons samenstaan
we zijn al bij de kliffen
van de totale verlatenheid -
vol ontzag richten onze zielen zich op
in onze ongedwongen verwondering voor elkaar
we vonden altijd redenen en de seizoenen
voor een nieuwe morgen
Geert (75)

9
Papa
Soms voelt mijn leven als een rugzak vol keien
zwaar, niet te harden
vol pijn
dagen als zwarte stemmen van de kraai
Soms is de rugzak licht
een klavertje vier tussen distels
Een leven vol vroeger wil ik
Opnieuw dat kleine meisje zonder rugzak
je dochter
V. (35)

10
Isolatiekamer
Hier zit ik dan,
op het puntje
van het bed.
Mijn bed.
Dat bed.
Bed.
Bed
dat ik heb vervloekt,
verzwegen en vermoord.
Bed
dat mijn leven redde.
Bed
waar ik zo van hou.
Geen bed ter wereld
dat dit kunnen zou.
Je troostte me als geen ander,
met je solide hardheid en
riemen als het moest.
Wat ben je Schoon,
Bed.
Pretentieloos, eenvoudig,
zacht.
Je stille kracht.
Nooit zei je eens wat terug.
Stilzwijgende trouw, je enige
antwoord.
Wat was je stil, Bed.
Geen bed
kan zo mooi stil zijn, als jij.
Gehaat en gekoesterd
door velen, gevreesd
door nog meer.
Al ben ik blij,
niet meer op jou
te hoeven liggen, ook zal
ik je missen.
Ten diepste heb je me
geroerd.
Wanneer het weer donker
wordt in dat hoofd van me
zal ik jou gedenken,
hoe je me troosten zou,
warmen wou.
Dat bed.
Bed
‘Hier zult gij rusten’
je enige gebod.
Hier zit ik dan, op het
puntje van dat bed.
Je hebt me groot
en klein gezien.
Liet twee weken lang mijn
geheimen op jou rusten.
Zoals je voordien voor vele
anderen deed en nog zal
doen.
Greyce 30

11
Mijn flip flop leven
Als kind mocht ik meereizen met papa’s reuzenwielenkar
In zijn zonnige wereld achter glas
Het landschap zoefde voorbij
De veilige cabine met papa bleef
Tot die
KLAP!
Vanaf dan liep ik met loden schoenen
Alleen langs de weg
De trucks reden me voorbij
het landschap werd stil
Mijn oude schoenen wil ik inruilen voor nieuwe
En mijn eigen weg zoeken
Langs berg en dal
V. (35)

12
Adem
adem waait ons aan
adem tussen mensen
die ons verder draagt
ons aan elkaar wagen laat
in de tedere verrukking
om het wonderlijk bestaan
ingehouden adem
van het luisterrijk verstaan
de echo van je dromen en verlangen
hij grijpt mij aan
hij steekt het licht
van toekomst aan
drijft mij naar de oevers
van ontroering om wat
lang verscholen bleef
de geringste en haar pijn
en soms is een glimlach genoeg
een ogen-blik, waarin heel even
je hart in bovendrijft
Geert (75)

13
Vluchtelingenkinderen
Modder en tentzeilen
Het dorp waarin ze leven
Dagen die niet ophouden
Maar ook nooit beginnen
En de wolken huilen
Want zelfs zij begrijpen niet
De regen druilt neer
Maar kan de angst niet wissen
Uit die vele kinderogen
Die je aankijken
Vragend
Waarom dit hun leefwereld is
Willy (65)

14
Hyperventilatie
jarenlang onbewust in
vechtmodus
moe gestreden, ongewild,
zonder besef tot dus
de elastiek
KNAPT
waar is het sterke geslacht?
verstrengeld in een web
meneertje maatschappij
waarom plaats je
geen andere waardenop
de eerste rij?
ja, je wil ons helpen
door onze pijntjes te stelpen:
dienstencheques
mindfullness
yogales
maar, waarom zo veel stress?
huismoeders verdwijnen
gezinnen scheiden
burn – out
er is iets grondigs fout
altijd enthousiast,
hyperactief
hyperventilatie
stagnatie
adembenemend
piano slorpt emoties op
& zegt aan energievreter
‘pieker’ STOP!
de klanken laten de adem
weer los
vrede in de kosmos
innerlijke rust
een zalige must
Volg je innerlijke gps!
Het is jouw levensles
Blijf de regisseur van je
eigen Leven
Laat niets of niemand je
doen beven
Je heb kracht
Meer dan je dacht!
Daphne (39)

15
Na gisteren en vannacht dacht ik…
laten we ‘t elkander
weten wanneer het minachten
zich ongestoord
meester maakt
van wat ons ooit
en nu nog bindt
en zich telkens herhaalt
zeggen we het
met spaarzaam tedere woorden
die elke tegenspraak
verdragen ?
of op zijn minst een verhaal,
een verzinsel dat onmacht en willekeur
verdicht tot iets minder brutaal
Geert (75)

16
Omdat het moet
omdat het jou vertroebelt
omdat het jou verontrust
omdat het in de weg zit
omdat het uitzondert
omdat het nooit af is
omdat het afbreekt
omdat het wringt
omdat het ooit
omdat het stoort
omdat het los wrikt
omdat het er uit moet
omdat het in je vel snijdt
omdat het jou verscheurt
omdat het naar de keel grijpt
omdat het iets teweeg brengt
Geert (52)

17
Mochten wij allemaal hetzelfde zijn...
Mochten wij allemaal hetzelfde zijn...
Oh wat leuk! Jullie eten ook graag Ossobuco!
Alle dagen gezellig feesten,
heel wat soorten thee en kaarsjes!
Jij en ik. Wij allemaal tesamen!
Hé, jij fietst even snel, en heb jij ook een pondje meer?
Gaan we wonen waar de zon overvloedig schijnt
en het enkel ‘s nachts regent?
Heb jij eczema? Hé, ik ook!
Leuk he, kunnen we samen zalfjes delen,
hoef ik nooit meer uit te leggen hoeveel pijn mijn huid doet,
want jullie begrijpen dat, jullie voelen hetzelfde!
Kruipen we lekker samen laat in bed?
Welterusten allemaal!
En niet te veel snurken he, want ik ken dat!
A.M.C (43)

18
Donkere WIND
Donkere wind overheerst mijn land
Er is geen schoonheid meer, geen lente
Ik heb geen dromen meer
Mijn moederland is verdwenen
Het lichaam van een kind drijft op het water
Ogen van kinderen rusten zoals vlinders op de bloemen,
Er is geen ingang, er is niets…
Mijn land van toen…
die lente, die fladderende vlinders, die schoonheid
Ik zie alleen donkere wind
Oorlog, vervreemd van alles en mezelf
Ik heb pijn, stop
STOP!
Rufend (47)

19
Big smile
Dans het piekeren en de moeilijkheden
uit je warme hart
Diep vanbinnen zitten mogelijkheden
het leven geeft je wat
je ervan krijgt
Tranen van geluk
door verdriet, wanhoop
Maar lachen overmeestert alles
Muriel (44)
Ma-de-lief-de
Witte fluweelzachte blaadjes,
lepelvormig, dakpansgewijs,
samen in een kring,
verbonden door een donker groen kroontje,
op een stengel, zo sterk, zo flexibel,
kleurenpalet gaande van licht tot fel,
omhuld door witte haartjes.
Wie is de gelukkige?
Een zes-potig helgroen beestje,
met 2 flinke voelsprieten
moeder-lief-je
Patricia (36)

20
Stad
kom terug
kom in zomerse tooi
in het gewaad van liefde
laat dan
alle vogels los
zing zonder schroom
het loflied van vrede en recht
slinger dan
je straten en kanalen
rond de hals van pleinen en wijken
van parken en fonteinen
grindt je wandelpaden van wanhoop
vast met de wereldwijde broederschap
dat elke omwalling openvalt
in velden en bossen van onthaal
door vrede overbloeid
een veelkleurige levensgloed
Geert (75)

21
Een eend
Zoals een eend laat ik mij glijden tussen mensen
De zon schittert op mijn lichaam
Zoals een eend ontdek ik de rondingen van mijn lijf
Mijn ogen glanzen als knikkers
Zoals een eend zwem ik naar de overkant
Golvend, trillend op het water
Ik ben mooi
Tussen takken en twijgen beweeg ik mij voort
Daar wacht mijn geliefde
Christine (63)

22
Ooit...
Plooit de ruimte zich om je heen
In dodelijke omhelzing
En slorpt de achtergrond alle sporen op
Tikt de tijd van je weg
In eeuwigdurend afscheid
En verslindt het luchtledige alle herinneringen
Verdampt je ziel tot een singulier punt
Om uit het iets te verschijnen
Aan de achterkant van een heelal
Even...
Twaalf op een lijn
Gevat
In een volmaakte cirkel
Eén witte ziel
Geringd
In een metalen omhulsel
Twee soefie dansers
Gevangen
In een tijdrovende achtervolging

23
Soms...
Knipt de tijd als een stroper bij maanloze nacht
Vitale knooppunten
Uit het ragfijne web van mijn herinneringen
Gomt de wereld als een verstrooide corrector
Vertrouwde metgezellen
Uit het zichtveld van mijn vermoeide ogen
Wenkt het zwarte gat als een gedienstige portier
op het einde van de tunnel
En wijst me een plek aan voor het slapengaan
Frank (58)

24
Van ademnood naar adembenemend
Een aanhoudend gedreun bereikt mijn slaperige hersenen;
als het getik van een metronoom dringt de boodschap bij
mij door: opstaan, opstaan, opstaan… Ik sleur mijn lichaam
uit bed, verbijt de pijn en storm de kamer van dochterlief
Jetje binnen om haar te wekken. Mijn automatische piloot
coördineert de hectiek van de ochtendstond: snel een kom
muesli, Jetje straalt in haar zomerjurkje terwijl het buiten
vriest, oplaaiende moeder-dochter confrontatie terwijl de klok
als een tijdbom verder tikt.
Manlief mijdt liever dit tafereel, kus op de mond en tot
vanavond.
Jetje en ik fietsen als gekken en halen nét de bel.
Mijn loodzware tas doet mijn fiets slingeren, de riem van
mijn laptop brandt in mijn schouder; ik rijd met één hand
en verstuur nog snel een sms met de andere. Hijgend als een
topcoureur kom ik uitgeteld op het werk aan.
De ellenlange lijst mails grijnst mij toe alsof ik een muis in
een leeuwenkooi ben. De telefoon rinkelt non-stop. Empatisch
aanhoor ik elk probleem, elke beller antwoord ik behulpzaam
zoals een lakei zijn heer dient. Om de vijf minuten voeg ik een
nieuwe post-it toe aan mijn torenhoge stapel deadlines.
Midden in een gesprek raakt de luchttoevoer abrupt
afgesloten, mijn stem verdwijnt en ik staar verkrampt naar
de telefoon. In de verte hoor ik een stemmetje dat mijn lijst
to-do’s afratelt als was het een eindeloze reeks lege potjes op
de band, inhoud toevoegen, afwerking erin, deksel erop, lintje
eromheen en de volgende, zonder ophouden, tot om 17.01 uur
de bevrijdende bel gaat. Ik sluit mijn ogen, hap naar adem,
diep van binnen kolkt en borrelt er iets omhoog en duwt
tegen mijn oogleden. De kracht is onverbiddelijk.
Zoals bij zondvloed de dam het begeeft, stromen de tranen
over mijn wangen.

Hoewel het een druilerige dag is zet ik mijn pet en zonnebril
op; in mijn onopvallendste outfit flits ik de deur uit. Hoofd
omlaag, schouders belast met een rugzak vol emoties, ogen op
het grauwe wegdek gericht, vertrek ik naar de praatgroep.
Met een klein hartje stap ik de kamer in.
De hartverwarmende blik van de coach en het heerlijke kopje
thee vertragen mijn hartslag. Iedereen stelt zich voor.
Zoveel schijnbaar relaxte vrouwen worstelen met
uiteenlopende levensvragen. Oef, ik ben niet de enige, dit
wordt steeds duidelijker naarmate de avond vordert. In de
pauze ontmoet ik fijne dames bij wie ik eindelijk begrip voel.
Het delen van onze kwetsbaarheid is balsem op onze open
wonden. Uitkijkend naar de volgende bijeenkomst keer ik met
een gerust hart naar huis.
De tijd staat niet stil. Elke morgen begroet ik mezelf in de
spiegel met de woorden “Ik er mag zijn” en “Het komt goed”.
Ik glimlach; het voelt vertrouwd en geruststellend. Vriendelijk
maar beslist wijs ik de vraag naar mijn bestaansrecht de deur
uit. Dochterlief Jetje maak ik rustig wakker. Ik speel paardje
met haar en draag haar op mijn rug naar de ontbijttafel.
Hinnikend smeer ik mijn kleine amazone een boterham en
schenk haar een glaasje water in. Na een opmonterend ontbijt
draven we de trap op en puzzelen we samen de kleren bijeen
tot een aanvaardbaar ensemble. In galop naar school, waar
Jetje huppelend de poort binnengaat. Op de terugweg zwaai
ik naar een oude man. Geen zin om al naar huis te gaan, ik
fiets richting bos. Daar aanschouw ik het steeds wijzigende
kleurenpalet van de mossen en schorsen. Ik sta versteld van
alle tinten groen en voel een sprongetje in mijn hart. Ik raak
de schors van een eik aan, sluit mijn ogen en voel gladheid,
ruwheid, diepe groeven, scherpe kantjes, golvend stukje
boomstam, uiteenlopende, onbenoembare vormen, aan de ene
kant plakt mijn vingertop wat meer aan de schors door het
vocht…
Als ik huiswaarts fiets voel ik een vloed van positieve energie
door me heen stromen. Net als de schoonheid van de natuur
neemt mijn schoonheid de nodige tijd om te ontluiken, om
vervolgens, in al haar kwetsbaarheid, krachtig te zijn.
25
Patricia (36)

26
Kerst op afdeling 15
Red me.
Red me van dit monster dat me overmeesterd heeft.
Als klauwen scheuren m’n handen de kleren waarin ze deze
ochtend m’n lijf hadden gehuld. Red me, alsjeblief.
Hier lig ik dan. Met niets op mijn huid, dan een geleende
pyjama. In een vreemde stad, vastgebonden aan voeten en
lende.
Aandachtig luister ik naar de monoloog die de stilte hier
voert. Wat is ze mooi, ja, prachtig.
Ontdaan van elk geweld, elke misplaatste verwachting.
Elke constructie of complexiteit. Ze ís gewoon, zichzelf.
Als een fluwelen deken wikkelt ze zich traag troostend om
me heen.
De nachtverpleegkundige ontgrendelt de deur en merkt al
gauw dat de injectie werkt. Zijn milde stem schrikt de stilte
niet op, lijkt haar veeleer te strelen.
Om me te beschermen tegen nare aanwezigheden, knipt hij
nog een lichtje aan, voor hij me weer alleen laat. Zelf in het
donker straalt hij rust en vertrouwen uit.
De deur valt in het slot.
Deze cel zou voor twee weken mijn veilige hol worden,
waarin ik me dankbaar te rusten kon leggen.
Ik word gered.

27
De maanden die daarop volgen, geeft de tijd me
mondjesmaat prijs wat er gebeurde. Je bent gevlucht.
Je woont in Brugge nu.
Nee, je verloving is niet langer. Je liet het altaar
onbewandeld, het bruidskleed ongedragen. De psychose liet
je allerlei vreemde theorieën geloven.
Je dacht dat je een opdracht had, een Missie. Je hoorde
u.
Rustig maar, meisje.
Je familie vraagt achter je. Je vriendinnen missen je.
Je werk heb je opgezegd, maar je collega’s stuurden
bloemen.’
Eén jaar later tolt mijn hoofd nog na.
Kerst in Brugge.
Greyce (30)

28
Boek
Een boek is soms als een lege bladzijde
Soms vind ik geen woorden
zijn er geen zinnen die ik begrijp
Een boek heeft vele hoofdstukken
En vele bladzijden
Wanneer de inspiratie komt
lukt het om te schrijven
kan ik al wat ik voel en beleef opschrijven
wordt alles begrijpelijk
V. (35)
Zwaarmoedigheid
als flarden
allerlei
m’n hoofd
omsingelen
en in druppels
uiteenspatten
in klinkklare
onzin
help me dan
de herfst in
Ilse (49)

29
Stilte van de straten
Stilte van de straten
Het doet pijn de straten van de stilte en de droevige gezichten
van de mensen
“Silence” doet pijn aan mijn stad, die is uitgegroeid tot meer
als een stad van geesten
Ik herken de gezichten van de mensen niet meer
Allen zijn vreemd
Stilte in de gezichten van voetgangers en verbazing in de
ogen van de martelaren
Nu, de tijd van de moorden en oorlogen
Het verdriet en verwoestingen
Kinderen, ze lachen niet, maar huilen
Zelfs de geur van de steden zijn veranderd
Ik herken mezelf niet meer
Alles is vreemd voor mij geworden
Ik hoor het gelach van de heuvels niet meer
Sigaretten en vuur stijgen tot aan de hemel
Donkere wolken dekken de hemel , verstoppen de steden
Ik kan niet meer verlangen naar het verleden
of het heden
Ik ken mezelf niet eens meer
Ik ben anoniem… onzichtbaar
Rufand (47)

30
الشو ارع صمت
تالمني صمت الشوارع ووجوه الناس الحزینة
تالمني صمت مدینتي التي باتت اشبھ بمدینة الاشباح
لم اعد
اعرف الوجوه الموجودة فیھا
كلھا باتت غریبة
صمت في وجوه المشاة ودھشة في عیون الشھداء
انھ زمن القتل
والحروب
زمن الحزن والدمار
لم ارى طفلا یضحك سوى البكاء
حتى رائحة
مدینتي تغیرت لم اعد اشم رائحة الجوري
تالمني نفسي لاني لم اعد اعرفھا
اشعر
انھا غریبة اصبحت
لي
لم اعد اسمع ضحكات السمر من الشرفات المنازل
غیردخان السكائر والحرائق تتصاعد الى السماء
تختلط مع الغیوم الداكنة التي تغطي سماء مدینتي
Rufand (47)
Rufand (47) Naast vorig gedicht plaatsen – dit is een
vertaling van stilte van de straten
23

31
Acendi uma vela
para ela,
tâo longe
Ik stak een kaars aan
voor haar,
zo ver weg
Liesbeth (50)

32
Ik had het eerst niet in de gaten
In een korte tijd leerden we elkaar kennen
het was toch efkens wennen
Samen gingen we door het donker heen,
en hielden elkaar op de been
De weg was lang,
maar we waren niet meer bang
Schouder aan schouder
werd het minder kouder
Ver zagen we het licht
Het einde was in zicht
Christine (63)

33
In de kurkdroge woestijn
ben jij die ene, unieke
cactusbloem die bloeit
in het midden van de nacht
ben jij dat paard
in de ontplofte mijn
in de pikzwarte kooi
ben jij de kanarie
die floot uit angst
aan de ingestorte schacht
Geert (52)

34
Ik steek een kaars aan
Ik steek een kaars aan
In je mondhoek zie
de breekbaarheid,
een uitdovende schaduw.
Wees lief voor je verdriet.
A.M.C. (43)

35
Samen feestvieren
Er kan
Zoveel meer
Dan je denkt !
Daarom denken we
altijd in oplossingen.
Feestvieren is
weet hebben van
het thuiskomen met velen
rondom een feestelijk
gedekte tafel.
Verlangen naar het woord
dat leven wekt
van iemand die
ons wacht
en naar ons uitziet.
Liefhebbend als een Moeder
Geduldig als een Vader !
Goede God
Abba Abba Vader
Uw kracht schenkt Gij
Aan allen
Die het goede leven
Willen ontvangen !
U die het leven heeft
U die de bron zijt !
Uw geven
wordt dankbaar ontvangen
Uw opdracht:
wordt geschonken
Uw delen
is de mens
grootste rijkdom
U en U
alleen kennen
als krachtbron
in mijzelf !
Dank U wel
Goede God
Vooral
Voor al het Goede
Dat ik wel nog mag doen !
Nederigheid is een bloem die
weinig zorg vraagt om te
kunnen groeien !
Dominique (55)

36
Mochten we allemaal hetzelfde zijn…
Mochten we allemaal hetzelfde zijn…
heerst saaiheid in onze soort
vlakt het mensdom af in zijn veelkleurigheid
is kunst onze redding, onze nieuwe poort,
maakt muziek ons leven rijk,
heelt woord en poëzie ons hemelhoog,
vereenzelvigen we ons met de natuur
& dat maakt de heropbouw van onze cultuur.
En mochten we niet allemaal hetzelfde zijn?
Patricia (36)

37
De kracht van stembevrijding
Ik was al eventjes de weg kwijt. Het leek allemaal niet zo te
vlotten in mijn leven. Zowel professioneel als binnen mijn
relatie liep het stroef. Ik piekerde heel veel en was voor veel
zaken angstig.
Ik bleef maar aanmodderen, leek gevangen in mijn eigen
web en voelde mij niet ten volle leven. Ik was de passie
kwijtgeraakt, de bezieling in alles wat ik ondernam. Dat
deed pijn. Ik wou ten volle leven en weer vreugde voelen.
Toen kwam stembevrijding op mijn pad. Het sprak me aan
omdat ik veel van zingen hou.
Van bij de eerste sessie was het raak. Ik kreeg de opdracht
mijn gevoelens een stem, een klank te geven. Dat was niet
zo simpel. Aanvankelijk kwam er niet veel meer dan een
luide zucht. Maar na een tijdje kwamen losse klanken als
vanzelf mijn mond uitgestroomd. Het leken wel oerklanken.
Op dat moment stroomde een diepe, intense vreugde bij mij
naar binnen. Het was zo’n pure ervaring. Ik straalde.
De weg doorheen de sessies was vrij heftig. Door het zingen
kwam ik in contact met blokkades binnen mezelf. Op die
momenten stokte mijn stem en voelde ik intens verdriet.
Soms kwamen er wat haperende, melancholische klanken
uit mijn keel. Soms leek het alsof er binnen in mezelf een
sluis op een kiertje was komen te staan, waarachter zich
een tranenvloed schuil hield. Ik kwam draken tegen die zich
al jarenlang diep in mij genesteld hadden. Terwijl ik zong
zag ik ze, ik keek ze recht in de ogen. Mijn adem stokte.
Ik was bang, heel klein en kwetsbaar. Een klein meisje
tegenover een gigantisch grote draak. Die gaf briesend te
kennen dat ik stil moest zijn. Stil en braaf.

38
Vaak had ik heimwee naar dat pure vreugdegevoel van
die eerste keer en dan raakte ik vertwijfeld. Ik vreesde dat
dit nooit meer terug zou komen. Toch zette ik door. Ik zong
mijn lied door tranen heen en elke dag klonk het anders.
Soms was het nauwelijks hoorbaar, soms klonk het ruw
en bitter. Soms kwam mijn verhaal met horten en stoten,
soms kolkte het eruit als een waterval. Door het zingen
en het praten er rond, kreeg ik inzicht in mezelf. Waarom
ik me vaak zo onzeker voelde en zo stil was. Waarom ik
nauwelijks plaats innam en in mijn web bleef zitten. De
draken hadden me al die tijd wijsgemaakt dat het zo moest
zijn. Maar ik geloofde ze niet langer. Langzaam bogen ze
het hoofd en kropen hun hol diep naar binnen. Ik zong...
ik zong...en overwon. Het was een fascinerend proces.
Onderweg voelde ik me groeien. Ik vond die pure vreugde
terug, die innerlijke kracht die er al die tijd was geweest.
Het zingen was de weg er naartoe, naar de krachtbron.
Nu voel ik me ten volle leven. Ik ben gelukkig. Ik ben zo
dankbaar voor de weg die ik heb afgelegd, voor het pad dat
me werd aangewezen.
I.V

39
Dementie
Als de zon schijnt bakt oma
wafels met slagroom
Ze staat in de keuken
Die is vol heerlijke geuren
Het kind is nieuwsgierig
De kat ligt op de stoel
Als het een grijze dag is
Stooft oma kattenvoer
Het kind trekt haar neus op
De kat is nieuwsgierig
V. (35)

40
Je praat
met mondjesmaat
proef je hoe het is
om je eigen stem
te horen meetrillen
in de ander raakt
jouw verleden je,
je sleept het mee,
je belandt gaandeweg
in het grillige
wit waar de ogen
blijven ronddrijven
die naar je kijken
die naar je omkijken
zij lezen in schaduwschrift
dat nu stilligt
onleefbaar, onleesbaar
op het tipje van je tong
ligt de gebroken sleutel
de monden vallen open
waar de krater gaapt
je waagt de sprong
in volle duisternis
je praat met wie
je zo ver volgt
Geert (52)

41
De boerderij
Waaiende wind
Een open plaats in de natuur
Platteland, het landschap
Draait rond mij
Hier wil ik altijd zijn
Tussen de weerloze vrienden
De wezens
Het tovert mij in een gelukkige vrouw
Vol vreugde
Mijn geheime tuin doet mij herleven
Laat mij open-bloeien
Muriel (44)

42
Open raam
Onrustige
Wolkjes / koffiewolkjes
In mijn dromen
Ik wil ze opdrinken
Koud.
ik hoor, ik zie, ik ruik
ik denk
ik proef
ik voel
A.M.C (43)

43
Het verhaal van Aline
Het is een eer om Aline te hebben gekend. Een
bewonderenswaardige vrouw, met een groot hart.
Haar vechtlust was groot, liefde haar wapen, dit is haar
verhaal...
Toen Aline 16 was, stierf haar moeder. Haar vader moest
ze vaak op café gaan zoeken. Ook van haar zussen moest ze
niet veel hulp verwachten. Haar oudste zus had haar eigen
gezin, haar jongere zus vluchtte naar het klooster omdat ze
de miserie thuis niet aan kon.
Aline voelde zich alleen en in de steek gelaten. Het
huishouden en de zorg voor de kinderen wogen zwaar op de
nog jonge schouders…
Aline trouwde en ging inwonen bij haar schoonfamilie.
Ze voelde er zich allesbehalve gewenst. De hoogzwangere
Aline mocht niet in huis blijven als haar man uit werken
was. Op een dag, viel ze en een vriendin ontfermde zich
over haar. In angst en paniek vertelde Aline haar verhaal.
De vriendin besloot de man van Aline in te lichten.
Hij was geschrokken en wou zo vlug als mogelijk verhuizen.
Ze konden twee kamertjes huren bij de pa van Aline, mits
Aline de zorg van het ouderlijke gezin er bij nam. Pas
wanneer een betaalbaar huurhuis gevonden werd kreeg het
jonge gezin eindelijk de rust die het verdiende…
Tot Aline zwanger was van haar 6de kind. Toen sloeg
het noodlot pas écht toe. Haar man verongelukte in de
mijn! Aline stond er weer helemaal alleen voor. Haar
schoonmoeder maakte het haar terug moeilijk. Enkele goede
vrienden stuurden haar naar Henri. Henri had gestudeerd
en kon haar helpen met de paperassen.

44
Na één jaar werd de verzekeringspremie van de mijn
uitbetaald. Dat geld loste haar problemen niet op,
integendeel. De rechter beval haar hiermee een huis te
bouwen voor haar en haar kindjes. Zo, dacht de rechter,
wordt het geld goed besteed en niet verspild. Maar Aline
zei aan de rechter: ‘Mijnheer de judge’, ik kan m’n kindjes
geen eten geven en niet kleden van die stenen’. Maar zoals
de rechter beval, zo geschiedde.
Haar familie en de mensen uit haar omgeving reageerden:
‘Aline, die heeft toch maar geluk in haar ongeluk. Zie hoe
rijk ze is, kijk in welk mooi huis ze woont.’ Maar binnen
in dat mooie huis was er armoe troef. Iedere dag was een
gevecht om de kindjes te geven wat ze nodig hadden.
Met de hulp van Henri bewerkte ze haar moestuintje en
kwamen er gezonde groenten en aardappelen op tafel.
Voor vlees was geen geld. Kledij werd versteld opnieuw
en opnieuw, om door te geven van de groten naar de
kleintjes... Iedere dag weer was een gevecht. Het deed haar
pijn, te weten hoe mensen over haar situatie dachten, ze
voelde zich gevangen en eenzaam in dat grote mooie huis.
Maar Aline gaf niet op….
Tot die dag dat Aline naar school werd geroepen. ‘Dit kon
zo niet verder’, zo zeiden de zusters. Haar kindjes waren
ondervoed en slecht gekleed.
Als hier geen verandering in kwam zouden haar kindjes
geplaatst worden. Het hart van Aline brak, de paniek moet
groot zijn geweest... Ten einde raad klopte Aline aan bij
haar steun en toeverlaat Henri. Henri stelde voor om tot
bij de directeur van de gemeenschapsschool te gaan. Daar
was een leerlingen tekort.

45
De directeur luisterde naar Aline’s verhaal en stelde het
volgende voor: als al jouw kindjes bij ons op school komen,
dan betaal je het middagmaal van de oudsten en de
jongsten mogen gratis mee-eten. Dit was ‘t mooiste geschenk
dat ze ooit kreeg, zo vertelde ze later. Zelf at ze heel sober,
maar dat deerde haar niet, haar kindjes konden op school
een volwaardige maaltijd met vlees krijgen, dat was een
godsgeschenk.
Ook bij Henri thuis ging het intussen niet zo goed. Z’n
vrouw wilde hun zoon naar een verzorgingsinstelling
brengen wegens een heupprobleem. Henri wou dit absoluut
niet en maakte plannen om te vluchten met z’n zoon.
Hij vertelde z’n plan aan Aline. Als ze het wilde, mocht ze
meegaan.
En zo geschiedde. Aline, Henri en 7 kinderen vertrokken in
het geheim naar de andere kant van Vlaanderen.
Ze leefden eenvoudig en steunden elkaar in lief en leed.
Samen kregen ze nog een dochter…
Ik mocht getuige zijn van hun liefde. Zo speciaal was
het als hij haar ‘moedertje’ noemde. Haar wilskracht en
moederliefde heeft haar de kracht gegeven om niet op
te geven. Liefde gaf haar de kracht om de sprong in het
onbekende te maken, een sprong naar een beter leven...
C.V.

46
Moesten we allemaal hetzelfde zijn
Dan zou dat een grote ramp zijn
Hetzelfde karakter
Hoe zouden we kijken naar onszelf
Hoe zouden we kijken om in het reine te komen
met onszelf
Hoe zou mijn leven eruit zien
Zou ik echt telkens vallen over dezelfde fouten
Zou ik wel vooruit geraken
Zouden we allemaal dezelfde smaak hebben
Hoe zouden we naar de wereld kijken
Zou ik gelukkig zijn mochten we allemaal hetzelfde zijn
Zou ik niet in ruzie komen met mezelf
Zou ik mijn gebreken aan kunnen als ik het zag
Hoe zou ik denken over mezelf
Zou ik mezelf aanvaarden hoe ik ben uiterlijk
En innerlijk
Zou ik het wel aan kunnen
Zouden we allemaal dezelfde smaak hebben
V. (35)

47
To be or Not to be
elke dag
iedereen
komt op me af
ik kan
nergens heen
ik wil
alleen maar
even
niet
zijn
to be
or
not to be
Helaas
Ilse (49)

48
Ik steek een kaars aan
in een terloops moment van rust
huivert de kaarsvlam in de tegenwind
twijfelt even aan de zin
van zijn licht en warmte
zoals in de holte van de tijd
een schreeuw van stilte huivert
stolt haar was
tot jouw beeld
in het zachtste strand
van mijn herinneringen
zo tastbaar blijft
jou aanwezigheid
in mij ontvlamt
Geert (75)

49
Draaiende mallemolen
druk druk druk
de mallemolen draait
draait zot
en iedereen draait mee
komaan
ben je mal
ik pas
Ilse (49)

50
Mijn leven, mijn verhaal
Op 28 juni 1980 werd Candy geboren in een liefdevol gezin
samen met papa Nigel en grootmoeder Mary Elen. Het
gezin was een schoolvoorbeeld van liefde en geborgenheid,
ondanks het feit dat er heel wat financiële spanningen
waren. Oma en papa deden hun uiterste best om Candy
alles te geven wat haar hart verlangde. Echter sloeg het
noodlot toe en kwam het gezin op straat terecht door
financiële problemen. Aan liefde was er geen gebrek, maar
opvoeden kost niet alleen geld maar gebeurt ook best in
een stressvrije situatie. Oma en papa konden dit niet meer
waarborgen, en met heel veel pijn in het hart werd Candy
geplaatst.
Voor Candy was dit een donderslag bij heldere hemel, want
opeens viel haar warm nest als een kaartenhuis ineen.
Na enkele jaren te verblijven in opvanginitiatieven kreeg
Candy het meest verschrikkelijk nieuws. Papa Nigel was
overleden door een verkeersongeval. Candy voelde zich
verloren hierdoor, maar vond toch warmte bij enkele
steunfiguren Roos & Harry. Samen met hen probeerde ze
van iedere dag een mooie dag te maken. Het ging niet altijd
makkelijk, maar gaat niet bestaat niet uiteindelijk… Toch
merkte Candy dat door het overlijden van haar papa, alles
was veranderd. Niets was nog hetzelfde, en het gemis was
onmetelijk…
Na enkele jaren verloor Candy ook haar grootmoeder, en
vanaf toen ging alles nog verder bergaf. Het kleine meisje
dat ondertussen een tiener geworden was, voelde zich meer
dan ooit alleen op de wereld, ondanks het feit dat anderen
haar echt wilden helpen. Geen enkele hulp kon het verlies en
het gemis die ze ervaarde, goedmaken.

51
Wanneer Candy 18 jaar wordt, verlaat ze uiteindelijk de
voorziening waar ze verbleef, en komt op eigen benen
te staan. Een risico weliswaar, maar Candy wou het
veilige nest uit. Achteraf bekeken misschien niet de beste
oplossing, want die keuze zorgde ervoor dat Candy in
een rollercoaster kwam van een warme thuis naar een
uitzichtloze situatie.
Het lukte moeilijk om een stabiele relatie op te bouwen met
een partner, want ook hier zorgden financiële problemen
ervoor dat de relaties gedoemd waren om te mislukken.
Als klap op de vuurpijl werd Candy ook uit huis geplaatst.
De geschiedenis herhaalde zich dus….
Candy zwierf doorheen verschillende opvanginitiatieven,
en het straatleven in Vlaanderen. Uiteindelijk eindigde
de zwerftocht in Charleroi. Daar kroop ze over de grond
naar een uitweg om de verschillende vernederingen niet
te hoeven onder te gaan… Telkens opnieuw bleef haar
overlevingsinstinct bij haar. De situatie deed Candy
beseffen dat ze bijna een vogel voor de kat was, en dat ze
zich dringend moest herpakken.
Na heel veel inspanningen slaagde Candy erin om terug
naar het Venetië van het Noorden te komen. De terugkeer
was geen evidentie, want Candy had heel wat potten
gebroken in Brugge, ze kon dus enkel maar terug onder
strikte voorwaarden. Candy wist dat ze geen enkele keuze
meer had, dan zich te houden aan de regels van het spel, en
nam het aanbod zonder twijfel aan. Want alles was beter
dan ‘de hel van Charleroi.’
Uiteindelijk na een korte opvangperiode vond Candy haar
eigen plekje. Haar studio die voor haar een echte thuis
werd. En die thuis was iets wat Candy meer dan wie ooit
hard nodig had.

52
Candy heeft op 36 jarige leeftijd een leven achter de rug,
dat heel wat huisbibliotheken kan vullen. Het is een verhaal
van vallen en opstaan, maar het toont vooral de kracht
om te overleven en het belang van graag gezien te worden.
Candy beseft dat al het goede in haar leven gekomen is door
mensen die geloofden in haar, en die samen met haar mee
op weg gegaan zijn. Onvoorwaardelijk en vol warmte en
geborgenheid. Zo was naast papa Nigel, en oma Mary Ellen
ook Dakota er. Een vrouw uit de duizend, die Candy niet
alleen heeft terug doen geloven in haarzelf, maar ook haar
onvoorwaardelijk graag ziet en steunt.
Op vandaag durft Candy stellen dat je alles aankan, als je
maar weet dat mensen in jou onvoorwaardelijk geloven.
En weten dat veranderen niet van één dag op een andere
gebeurt, maar dat je tijd nodig hebt om te groeien.
V. (35)

53
Langs het donkere water
Ik ben bang voor wat komen gaat
Die drang, ik mag er niet aan denken
Toch ga ik er langsheen
Ik heb het weer gehaald
Christine (63)
Onderdak
Onderdak
en toen, zaten we samen,
volledig willekeurig opgeteld
in stilte
verscheen een engel in de gang
in de kamer,
er waaide een wind
volkomen terecht
lazen we elkaars woorden
Ann (57)

54
Huis te guur
In een grauwe straat
Achter de uitgeteerde muur
Daar woon je
Verborgen als een dier
In een vergeten huis
Naamloos en zonder gezicht
Ramen met gebarsten ruiten
Verweerde deuren zonder verf
En muren met verbleekt behang
Armoede achter gesloten luiken
Overleven als een opgave
De schaamte voorbij
Je huis is te guur
Maar andere kansen heb je niet
Je bent een schaduw in de buurt
Willy (65)

55
Wij proberen van in het begin
aandachtig de vale kleuren
die beklijven in de nacht
na te kijken en dit heelt
weduwen, weduwnaars
iedereen die achterblijft
tussen gedempte klanken
wij tasten de tonen af
die nooit overheersen
het laatste blad dwarrelt
naar beneden, ritselt
aan de zijden draad
wij zetten een trage dans in
de benen aarzelen
tevergeefs strekken
de bomen hun takken
wij schuren langs de schors
de stem die overslaat vertelt
wat is geweest, vervreemdt
zich van ons eigenzinnig zelf
terwijl de vleugels open staan
vliegen wij met ons hoofd
in het zopas gerooide bos
tegen wat verwijlt in zwijgen
Geert (52)

56
Bedankt Kracht Ontpoppers
Een verhaal schrijf je nooit alleen.
samen staan we sterker als voorheen
We hebben gelachen, gehuild en gevochten
we lagen in gras-groene weiden en scherpe bochten
Van olifantenhuid tot kippenvel
kracht versus kwetsbaarheid, we redden ons wel
Ambitieus. Verbindend. Kunstzinnig. Geëngageerd. Nodig
stop met die negatieve beeldvorming, dat is pas overbodig
Sloop die muren en geloof in jezelf
kop op, je kan het... maar het gaat niet vanzelf
Welkom emoties, welkom kunstwerken
genoeg met jezelf neer te halen en te beperken
Bedankt om jullie open te stellen
dankzij jullie hebben wij heel wat te vertellen
Een verhaal met mensen, door mensen en dankzij mensen.
Kracht Ontpopt gaat over ons allemaal.
Bedankt…
Met financiële steun van Welzijnszorg,
Brugge Dialoogstad en provincie West-Vlaanderen.