Zorggids Oost-Vlaanderen 2018-2019

REDACTIONEEL
REFLEXOLOGIE
De voetreflexologie (ook reflexologie
of reflexzonetherapie)
is een pseudowetenschappelijke
alternatieve geneeswijze die
ervan uitgaat dat alle organen
en lichaamsdelen in verbinding
staan met plaatsen op de voeten.
De reflexologie deelt de
voetzool in — sommigen voegen
daar ook de handen en de
oren aan toe — in zones die corresponderen
met delen in het
lichaam zoals het hart en de
lever en stelt dat de massage
van deze zones een onbelemmerde
energiedoorstroming in
het hele lichaam herstelt en/of
onderhoudt, en dat aan de voetzool
gevoeld kan worden met
welk corresponderend orgaan er
iets aan de hand is. Reflexologie
meent dat energiedoorstroming
de basis is van onze gezondheid
en dat ziekte het gevolg zou zijn
van energieblokkeringen. Dit is
echter in strijd met de moderne
geneeskunde (ziekteleer en fysiologie),
die ziekte koppelt aan
aanwijsbare ziekteveroorzakers
zoals virale en bacteriële infecties,
of aan factoren van genetische
aard.
Historiek
William Fitzgerald, een Amerikaanse
keel-, neus- en oorarts,
verdeelde in zijn boek genaamd
“Zone Therapy” in 1917 het lichaam
in 10 verticale zones. Hij
stelde dat druk die op een bepaalde
plek in het lichaam werd
uitgeoefend een verdovende uitwerking
had op andere plekken
in dezelfde zone.
Fitzgeralds theorieën werden
verder uitgewerkt door Joe
Shelby Riley. Hij verdeelde het lichaam
in 4 horizontale zones en
begon met het vastleggen van
specifieke punten op handen en
voeten die een relatie zouden
hebben met specifieke delen
van het lichaam.
Eunice Ingham, een verpleegster
en fysiotherapeut, was uiteindelijk
degene die alle punten
in kaart bracht. Ze schreef twee
boeken over het onderwerp.
Ook is zij degene die de therapie
haar naam gaf.[2] Het heet
een “reflex” omdat een behandeling
van een punt een reactie
heeft op een andere plek in
het lichaam: een reflex. Doreen
Bayley en Hanne Marquardt studeerden
met Eunice Ingham. Zij
brachten de therapie naar Engeland
en Duitsland in respectievelijk
1966 en 1970.
In het jaar 1961 uitte de beroepsvereniging
van fysiotherapeuten
bezwaren tegen het gebruik van
de term therapie in “zonetherapie”
en vanaf die tijd werd het
woord reflexologie gebruikt.
In Nederland werd het onder
andere onderwezen bij de opleiding
voor schoonheidsspecialiste
door Adry Hermans. Zij
ontwikkelde oorreflexzonemassagetherapie.
Uitgangspunten
Volgens de reflexologie stroomt
in het menselijk lichaam energie
in banen. Deze energiebanen
zouden we op ongeveer 800
punten in ons lichaam kunnen
beïnvloeden. Ook de acupunctuur
gebruikt deze punten, maar
werkt in tegenstelling tot reflexologie
met naalden die op de
reflexpunten in de huid worden
gestoken. De makkelijkste plaatsen
om te beïnvloeden zijn de
handen en de voeten.
De reflexologie gaat ervan uit
dat het lichaam in tien zones
is verdeeld, die zones worden
in kaart gebracht op de voeten.
Iedere voet heeft zo vijf zones.
Daarnaast wordt het lichaam
ook verticaal op de voet geprojecteerd
- het hoofd ligt bij de
tenen, en de voeten bij de hiel.
Iedere zone heeft zo zijn eigen
‘karakteristieken’. Door vervolgens
op bepaalde plaatsen druk
uit te oefenen, zou er op een andere
plaats in het lichaam een
bepaald orgaan of een bepaalde
klier worden gestimuleerd. Op
de handen en voeten komen volgens
de reflexologie alle punten
samen die met de organen en
klieren verbonden zijn.
Wetenschap over voetreflexologie
De bewering dat alle organen
en lichaamsdelen in verbinding
staan met plaatsen op de voeten,
vindt geen ondersteuning in de
moderne anatomie en fysiologie.
Het “Handboek Andere Geneeswijzen”
(2001) van de Verbruikersunie
(België) besluit dan
ook: “Er is geen enkel bewijs dat
bepaalde zones van de voetzool
overeenkomen met organen. Er
is geen enkel bewijs dat er een
ophoping van stofwisselingsslakken
zou zijn. Als diagnostische
methode is deze methode af te
raden. Als ontspannende massage
is ze aanbevelenswaard”.
Op 27 januari 2009 heeft de Natural
Standard in samenwerking
met de medische faculteit van
Harvard een onderzoek gepubliceerd
naar de effectiviteit van reflexologie.
De conclusie daarvan
was dat reflexologie weliswaar
niet schadelijk is, maar dat er ook
zeer weinig bewijs is voor enige
effectiviteit.
ZORGGIDS OOST-VLAANDEREN | 123