Inhoud - Pythagoras
Inhoud - Pythagoras
Inhoud - Pythagoras
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
De oplossing van de tweede vergelijking<br />
zou een verbetering van de oplossing van<br />
de eerste moeten zijn. Daarom schreef<br />
Newton x = z + p en vulde hij dat in:<br />
z = z+p-l(z + p)^ =<br />
= z +p - ^z - zp- fp.<br />
Wegstrepen van z en toepassing van de<br />
aèc-formule geeft ons<br />
;* = (l-2)± v'1-2^.<br />
Nu moet x bijna O zijn als z dat is, dus moe<br />
ten we p = (1 - 2) - Vl - 2z hebben.<br />
Newton had intussen al laten zien hoe je<br />
VI - 2z tot een oneindige som kunt<br />
ombouwen:<br />
VT^^2l=l-2-i22-i2^ &C.<br />
Daarmee vond hij p = jz^ -i- ^z? &c.<br />
Opgave 2. Kwadrateer 1 -i- ax + bx^ -1- cx^,<br />
stel het resultaat gelijk aan 1 - 2;c en bepaal<br />
zo a, b en c.<br />
Omdat hij met een kwadratische vergelij<br />
king begon, wist Newton dat hij de gz^ wel<br />
kon vertrouwen, maar de ~z^ nog niet.<br />
Daarom schreef hij p = g2^ + g (en dus x = z<br />
-I- g2^ + q) en vulde dat in in de derde ver<br />
gelijking. Het werkt makkelijker als je eerst<br />
X = z + p invult en de voorgaande stappen<br />
over doet maar nu met j.r' erbij. Na invul<br />
len en wegstrepen hou je dan het volgende<br />
over:<br />
0=p- 52^ - 2P- ip^-H<br />
+ lz^ + z^p + zp^ + lp^.<br />
Als we nu p = ^z'^ + q invullen, valt de ^:^<br />
weg en blijft het volgende over:<br />
O = q - ^z^ - zq - IP^ +<br />
+ \z^ + z'''p + zp^ -I- ip3,<br />
we hebben alleen zp uitgewerkt omdat de<br />
andere producten hogere machten van z<br />
dan de derde opleveren. Dit wist Newton<br />
ook en hij interpreteerde het resultaat daar<br />
om als volgt:<br />
PYTHAGORAS FEBRUARI 2004<br />
O = q - g2^ + de rest.<br />
(De \z^ was inderdaad niet betrouwbaar.)<br />
De volgende stap laat zich nu raden: stel<br />
q = ^z^ + r en gebruik de vierde vergelij<br />
king. Het kost wat moeite, maar je vindt<br />
dan<br />
O = r — ^ 2 + rest.<br />
Daarmee heb je dan al de volgende bena<br />
dering van X te pakken:<br />
In zijn artikel ging Newton nog één stap<br />
verder:<br />
T.~~4.i-2.1^3J_^4J_5<br />
X ^ ^ f 2^ ^6 24" 120<br />
Hij moet op kladpapier nog een stuk door<br />
gerekend hebben, want even later<br />
beschrijft hij hoe het verder zal gaan met<br />
deze benaderingen: de «-de macht van z<br />
moet gedeeld worden door het product van<br />
de getallen 2, 3, tot en met n. Conclusie,<br />
als je wilt weten bij welke x de oppervlakte<br />
onder de grafiek van ^ gelijk is aan z, dan<br />
is dat<br />
x = z + \z^-¥\z^ + ^z" &c.<br />
De e-macht<br />
Als we de logaritme nog even bij ons verhaal<br />
betrekken, dan zien we dat we de vergelij<br />
king ln(l + x) = z naar x hebben opgelost,<br />
maar we weten nog een manier om die<br />
oplossing op te schrijven, namelijk x = e^ - 1.<br />
Newton had dus een oneindige som voor<br />
e^ - 1 (en dus voor e^) gevonden. We weten<br />
nu ook wanneer de oppervlakte precies 1<br />
is, namelijk bij « = e - 1 en voor dat getal<br />
hebben we nu ook een oneindige som<br />
gevonden:<br />
^-l = ^ " r 6^24^120 ^"^^<br />
ofwel<br />
1 1 1 1 1 1 *<br />
'==^n^rr24^ï2ó ^'-