KLK Gesprek_Desember 2018 - web 3
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
4 Aktueel<br />
<strong>KLK</strong> <strong>Gesprek</strong><br />
Dié seisoen het deurmekaar geraak<br />
ELKE JAAR PRAAT ons van ‘n<br />
“deurmekaar” seisoen. Min jare of seisoene<br />
loop soos wat voorspellings aandui.<br />
Of seisoene egter meer “deurmekaar”<br />
raak oor tyd, is debatteerbaar – aan die<br />
een kant is ons geheue kort, maar aan die<br />
ander kant moet klimaatsverandering ook<br />
‘n effek uitoefen.<br />
Die hele aarde se klimaat, wat reënval<br />
insluit, word gedryf deur energie, hoofsaaklik<br />
vanaf die son. Daar vind dikwels<br />
onewe re dige verwarming van die aardoppervlakte<br />
plaas, tog meer belangrik vind<br />
herverspreiding van energie plaas deur<br />
seestrome, winde, grootskaalse weerstelsels<br />
en ander faktore. Wanneer daar<br />
veranderings plaasvind in energievlakke op<br />
sekere gedeeltes van die aarde, soos tydens<br />
El Niño-gebeurtenisse, dan reageer die<br />
boliggende weerstelsels daarmee saam.<br />
Vanjaar is gekenmerk deur voorspellings van<br />
El Niño-ontwikkeling reeds voor die winter van<br />
<strong>2018</strong>. Teen die begin van November <strong>2018</strong><br />
was daar nog steeds nie ‘n volhoubare ontwikkeling<br />
wat plaasgevind het nie en die seeoppervlaktemperature<br />
in die Stille Oseaan was<br />
nog steeds naby aan neutraal. Dit het onder<br />
andere veroorsaak dat weerstelsels nie gereageer<br />
het soos verwag nie. Alhoewel die kanse<br />
vir lente- en vroeë somerreënval gedurende<br />
El Niño-seisoene redelik goed is, verswak dit<br />
die kanse vir reën later in die seisoen. Met<br />
meer neutrale toestande in die Stille Oseaan<br />
begin die seisoen later as normaal, maar die<br />
middel tot tweede deel van die seisoen se<br />
reënval is dan weer beter.<br />
Die situasie is tans van so ‘n aard dat dit<br />
lyk asof El Niño steeds nog gaan ontwikkel,<br />
alhoewel abnormaal laat in die seisoen.<br />
Dit kan voorspellings verder “deurmekaar”<br />
maak, want El Niño-ontwikkeling so laat in<br />
die seisoen is dikwels negatief vir mid- tot<br />
laatsomerreënval.<br />
Verder is die effek van El Niño en selfs neutrale<br />
toestande meer negatief na die westelike<br />
Johan van den Berg<br />
Santam Landbou<br />
en noordwestelike dele van die land wat dus<br />
veral die Noord-Kaap, Noordwes Provinsie<br />
en Wes-Vrystaat insluit.<br />
Opsommend lyk dit asof baie min reën in<br />
November en <strong>Desember</strong> gaan voorkom,<br />
alhoewel toestande vir reën dalk bietjie<br />
kan verbeter in die eerste week van <strong>Desember</strong>.<br />
Dit kan ook ondergemiddeld reën<br />
in Januarie en Februarie 2019, gegewe<br />
die moontlikheid dat El Niño se effek dan<br />
kan begin inskop. Vir drui<strong>web</strong>oere lyk dit<br />
dus na ‘n redelike goeie seisoen met min<br />
reën. Vir veeboere lyk die seisoen egter<br />
minder rooskleurig. Onderliggend sal ons<br />
waarskynlik in die volgende jaar of twee<br />
in natter toestande inbeweeg, maar dit<br />
lyk asof neutrale tot El Niño-toestande<br />
die huidige seisoen se reënval gaan beperk,<br />
veral oor die meer westelike dele<br />
van die land.<br />
Droogte beïnvloed selfs die pelsbedryf<br />
DIE SWAKARA-RAAD het produsente onlangs op sy bedryfsforum<br />
gewaarsku dat die volgende twee jaar besonder uitdagend vir die<br />
pelsbedryf sal wees. Die ooraanbod van pelse sal eers weggewerk moet<br />
word voordat daar noemenswaardige veranderings verwag kan word.<br />
Tog raai die industrie alle Swakara-produsente aan om nie van<br />
hul kernkuddes met goeie genetika ontslae te raak nie. Die mark<br />
is tans op ’n laagtepunt, maar algehele vooruitsigte lyk goed vir<br />
die toekoms.<br />
Tans is daar ’n oorproduksie van nertspelse wat gepaardgaan<br />
met verbruikers wat minder geld bestee aan pelskledingstukke. Dit<br />
veroorsaak dat kopers op die internasionale pelsveiling meer selektief<br />
koop en bereid is om minder te betaal vir ongewenste tipe pelse.<br />
Grafiek 1: Gemiddelde pelspryse: April 2009 tot September <strong>2018</strong><br />
Swakara-pelse word twee maal per jaar op die<br />
internasionale veiling in Kopenhagen, Denemarke,<br />
verkoop. Alhoewel hierdie unieke verkoopsplatform<br />
vele voordele inhou, is daar ongelukkig ook nadele.<br />
Pelsverkope en die pelsprys is grootliks onderhewig<br />
aan die wêreldekonomie, weerpatrone (hoe kouer die<br />
winter, hoe beter) en dan die modegiere van die wêreld.<br />
Die gemiddelde pelsprys het oor die afgelope paar<br />
veilings afwaarts beweeg, met die mees onlangse<br />
veiling in September wat ’n effense daling beleef het<br />
(Grafiek 1).<br />
Tabel 1: Statistiek van Swakara-pelse tydens September-veiling<br />
Alle pryse in N$ – Wisselkoers 1DKK = N$2,2841<br />
Kleur Aangebied Verkoop % van totaal Hoogste prys Gemiddelde prys Vorige gemiddeld % afwyking<br />
Swart 14 797 14 797 63,44 1 598,87 383,49 408,48 -6,12<br />
Wit 6 860 6 860 29,41 1 553,19 705,12 735,95 -4,19<br />
Diverse kleur 278 278 1,19 118,77 108,65 95,01 14,36<br />
Gespikkeld 1 391 1 391 5,96 301,50 175,79 267,81 -34,36<br />
Veiling 23 326 23 326 462,42 476,38<br />
Verwerp: 316 (1,35%)