ENSOC December 2018

Dutch Datacenter Association.
Het onderzoek wijst uit dat het
potentieel aan restwarmte van
de gehele industrie kan leiden
tot een CO2-reductie van 600
kiloton, ofwel 17,5% van de
opgave van 3,4 megaton van de
Klimaattafel Gebouwde Omgeving.
Een nieuwe analyse van
consultancybureau Berenschot
in opdracht van de Rijksdienst
voor Ondernemend Nederland
(RVO) en met inbreng van de
DDA en Nederland ICT bevestigt
dit potentieel.
Gratis weggeven
In 2017 bood de Nederlandse
datacenter sector, vertegenwoordigd
door brancheorganisatie
Dutch Data Center
Association, haar restwarmte
gratis aan in een brief aan de
regering. Sindsdien is er een
groeiende interesse in de potentie
van datacenterrestwarmte
en wordt er onderzoek gedaan
naar de mogelijkheden om deze
restwarmte te hergebruiken. Het
gaat om benutting van restwarmte
op lage temperatuur.
Daar profiteert de gebouwde
omgeving van, maar ook
datacenters hebben hier direct
voordeel bij. Terwijl zij warmte
leveren, krijgen ze er namelijk
koude voor terug. Daarmee
besparen ze energie voor de
koeling van hun ruimten.
BENG-norm
Tot voor kort classificeerde
de overheid restwarmte uit de
industrie nog niet als ‘hernieuwbaar’.
Datacenters vielen onder
de noemer ‘industrie’ en hielpen
gebouwen daarom niet om aan
de BENG-norm van 50 procent te
voldoen. Woningen en kantoren
gebouwd vanaf 2020 die zijn
aangesloten op een warmtenet
met datacenterwarmte, zouden
daarom ondanks deze aansluiting
een niet reële hoeveelheid
zonnepanelen of opgestelde
windturbines plaatsen om toch
de 50 procents-norm te halen.
De overheid creëerde hiermee
in feite een flinke horde voor
datacenterrestwarmte-projecten,
die daarmee vele malen
lastiger haalbaar werden.
Motie voor datacenters
Inmiddels is deze situatie
veranderd, dankzij de politiek.
Tweede Kamerlid Matthijs
Sienot van D66 diende medio
november met vier leden van
andere partijen een motie in om
restwarmte te laten meetellen
als ‘hernieuwbare energie’ in
de nieuwe BENG (Bijna Energie
Neutrale Gebouwen) –norm voor
nieuwbouw vanaf 2020. Omdat
datacenters bijna 90 procent
van hun elektriciteitsgebruik
uit duurzame bronnen halen
is hun restwarmte zowel goed
als hernieuwbaar. De motie is
inmiddels aangenomen door de
Tweede Kamer. “Nu deze motie
is aangenomen kan dit een
enorm verschil maken om de
doelstellingen van de BENGnormering
te realiseren,” aldus
DDA-directeur Stijn’ Grove.
Klimaatakkoord
Mogelijk wordt restwarmte van
andere sectoren in het klimaatakkoord
ook geclassificeerd als
‘hernieuwbaar’. Restwarmte uit
afvalverbranding kwalificeren
als ‘duurzaam’ levert echter de
nodige gefronste wenkbrauwen
op, concludeert journalist
Ties Joosten in een uitgebreid
artikel op de website Follow
The Money. “Het verbranden
van afval wordt ‘groene energie’
genoemd, omdat energie wordt
teruggewonnen die niet uit fossiele
bronnen hoeft te worden
gehaald. Maar alleen de energie
die vrijkomt bij de verbranding
van bioafval (grofweg de helft)
telt daadwerkelijk als groen,
omdat er in afval ook fossiele
restproducten en andere
schaarse grondstoffen zitten.
Bovendien komen er bij de verbranding
van restafval fijnstof
en andere schadelijke emissies
vrij.”
Chemische industrie
Bij de chemische industrie lijkt
het meest sprake te zijn van
restwarmte die duurzaam kan
worden, meldt Joosten. De
chemische sector draait nu op
fossiele brandstoffen, maar kan
overschakelen op biobrandstoffen
zonder haar processen
ingrijpend te veranderen. Dat
maakt restwarmte bij chemische
fabrieken ook toekomstbestendig.
Wel moet de chemische
industrie een nieuw verdienmodel
worden geboden op haar
restwarmte, schrijft Joosten:
“Shell claimt dat de investeringen
die het heeft moeten doen
voor het leveren van restwarmte
aan het Rotterdamse warmtenet,
niet voldoen aan haar
‘reguliere economische
maatstaven.’” De chemische
sector is dus niet geneigd om de
restwarmte gratis weg te geven
zoals datacenters doen.
8
ensoc magazine winter 2018
ensoc winter'18.indd 8 21-11-18 10:25