Grond Weg Waterbouw BE 04 2019

jaargang 8 - 2019
augustus - september 4
GROND/WEG/WATERBOUW
Platform over infrastructuur, ruimtelijke inrichting, civiele- en openbare werken - gww-bouw.be
Fietsen door
de bomen
Opleidingen
Wegenbouw
Special
Railtechnieken
Proefvakken
duurzaam asfalt
Sanering
Ford-terreinen

DE NIEUWE MAN
XLION.
Visit us at
MATEXPO
2019
11-15 september
Betrouwbare topprestaties voor
elke discipline.
Zoals topatleten bij een triatlon leveren de MAN XLION voertuigen
ook elke dag extreme prestaties, of ze nu in het langeafstandsverkeer,
distributieverkeer of op de bouwwerf worden ingezet. Dankzij een groot
uithoudingsvermogen, efficiënt krachtgebruik en absolute betrouwbaarheid
zijn de MAN XLION bedrijfsvoertuigen perfect voorbereid op
de speciale eisen van uw branche. Ontdek nu alle voordelen van de
MAN XLION uitrustingspakketten op www.man.be en overtuig uzelf!

Beter aankoopbeleid door
Levenscyclusplannen
Voor de volgende decennia kostenefficiënt de juiste onderdelen
aankopen of onderhoudsprogramma’s opstarten? Dat was het
opzet van de levenscyclusplannen van Aquafin. De plannen
zorgt voor een beter, gerichter aankoopbeheer terwijl de
kosten onder controle blijven.
Aquafin werd voor die Levenscyclusplannen door BEMAS
trouwens genomineerd voor de ‘Asset Performance Awards’
in de categorie ‘Best improvement in Maintenance en
Asset Management’. De jury is er van overtuigd dat het
project mooie resultaten zal opleveren. En dat is goed voor
ieders budget.
Aquafin NV
Dijkstraat 8 • 2630 Aartselaar
03 450 45 11 • info@aquafin.be
www.aquafin.be
VOLG ONS OP

4
Voorwoord
DIGITALISERING EN VEILIGHEID OP HET SPOOR
We kunnen er niet om heen: wereldwijd is een digitale transformatie aan de gang. Een ideale tijd voor de sector om zich te ontdoen
van de – soms onterechte – oubollige en vastgeroeste perceptie. Want ook de infra- en railsector ontspringen de digitale dans niet.
Spoorwegbeheerder Infrabel zit op de juiste trein en benadrukt het belang van digitalisering. “Dat belang kan nauwelijks onderschat
worden”, vertelt Luc Lallemand, CEO van Infrabel, in een interview met Grond/Weg/Waterbouw. “Onze maatschappij, in het algemeen,
maakt al geruime tijd de overstap van mechanisch naar digitaal en de spoorwegen kunnen uiteraard niet achterblijven. Heel
wat mensen denken nog steeds dat het spoor een oubollige industrie is, maar het tegendeel is waar. We zijn in onze sector en in
vergelijking met onze Europese collega’s zelfs een voorloper in de digitale revolutie.”
Binnen dat digitaal verhaal speelt open data een belangrijke rol. Het delen van open data was in eerste instantie gericht op overheden,
maar ook bedrijven zien steeds meer het nut van het delen van informatie. “Open data zit er aan te komen voor iedereen”,
vertelt Luc Lallemand. “Binnen afzienbare tijd zal het sowieso wettelijk verplicht worden. Als bedrijf moeten we daarop voorbereid
zijn. Het spreekt voor zich dat we geen gegevens delen die de privacy van iemand in het gedrang brengen, net zoals we ook geen
gevoelige data delen over onze kritische infrastructuur en dat in het kader van de veiligheid.”
Want wie over de railsector spreekt, neemt automatisch ook het thema veiligheid in de mond. In het kader daarvan organiseerde
de Unie van Aannemers van Spoorwegwerken (Uasw) het voorbije voorjaar de eerste Veiligheidsdag, onder het motto horen, zien
en gezien worden. Tussen 2011 en 2015 daalde het aantal arbeidsongevallen in de spoorwegsector met ruim 46 %. Prima nieuws,
maar allerminst een reden om de aandacht te laten verslappen. “Integendeel”, waarschuwt Uasw-voorzitter Dirk Rotthier in Grond/
Weg/Waterbouw. “De verletmeter arbeidsongevallen (VA) van Constructiv, die de ernst van de ongevallen meet via de duur van de
afwezigheid, is tussen 2014 en 2015 met bijna 15 % gestegen in bouwsector. En sinds 2016 is er bovendien een stijging merkbaar van
afwezigheden wegens ziekte of arbeidsongevallen met minder dan 30 dagen ongeschiktheid.”
Tijdens diezelfde Veiligheidsdag werd eveneens het belang van samenwerking tussen alle actoren benadrukt. Van opdrachtgever over
aannemer tot veiligheidscoördinator. Veiligheid is nooit iemands schuld of verantwoordelijkheid, het is altijd een zaak van allen. En dat
geldt als een rode draad doorheen de hele sector. Want of het nu over digitalisering, veiligheid of de steeds harder woedende war
for talent gaat: wie in hetzelfde schuitje zit, trekt best aan hetzelfde zeel.
Veel leesplezier,
Niels Rouvrois

GROND/WEG/WATERBOUW
Platform over infrastructuur, ruimtelijke inrichting, civieleen
openbare werken
gww-bouw.be
Jaargang 8 • Nummer 4 2019
Verschijnt 6 x per jaar
Verantwoordelijke uitgever
Louwers Mediagroep BVBA
Domein De Herten
Hertsbergsestraat 4, B-8020 Oostkamp
Postbus 85, B-3900 Pelt
+32 50 36 81 70
info@louwersmediagroep.be
louwersmediagroep.be
Eindredactie
Niels Rouvrois
Redactieteam
Tim Janssens, Pieter de Mos, Wouter Polspoel,
Niels Rouvrois, Hendrik De Spiegelaere, Frie Van
der Planken, Liesbeth Verhulst
Bladmanager
Olivia Castelein
o.castelein@louwersmediagroep.be
Secretariaat
Lisa Gyselinck
Elke Kina
Advertenties
wetransfer.com
o.v.v. naam en project
traffic@louwersmediagroep.be
Abonnementsprijs
België: € 54,00 per jaar excl. BTW
Buitenland: € 90,00 per jaar excl. BTW
KBC Pelt: 731-0251429-77
t.n.v. Louwers Mediagroep BVBA
o.v.v. Grond/Weg/Waterbouw
Informatie over abonnementen:
+32 50 36 81 70
Adreswijzigingen
Schriftelijk ten minste drie weken voor
verhuizing naar: postbus 85, 3900 Pelt
Opzeggingen
Indien twee maanden voor het verstrijken van
de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht
van opzegging is ontvangen, wordt het abonnement
automatisch met een jaar verlengd.
Doelgroep
Als abonnement en in controlled
circulation naar: betrokken ministeries,
provinciale, gemeentelijke en andere betrokken
overheden, landelijke, regionale en lokale
organisaties, stichtingen en instellingen
m.b.t. wegenbouw, aannemers, studiebureaus
en toeleveranciers actief in de wegenbouw,
bestrating, grondwerk, riolering en civiele
werken in Vlaanderen, leden van de VCB -
Vlaamse Confederatie Bouw.
Vormgeving / Art-direction
studio@louwersmediagroep.be
Drukwerk
Drukkerij Hendrix, Peer
Fietsen door de bomen over brug uit cortenstaal 8
Natuursteen doet centrum Aalter schitteren 12
De Pen: Annick De Swaef - Wegenbouw, een sector in beweging! 14
Opleidingen wegenbouw steeds populairder 16
Modulaire bruggen garanderen verkeerscirculatie tijdens Oosterweelwerken Linkeroever 20
Bijzonder compleet gamma 22
Pierre Vandammesluis na grondige renovatie weer klaar voor gebruik 24
SPECIAL RAILTECHNIEKEN
“Het belang van digitalisering kan nauwelijks onderschat worden” 28
Waterloo verheugt zich op nieuw station 32
Vervanging bestaande hoogspanningslijn tussen Drogenbos en Buizingen 34
Werken aan de wissels met een gasleiding onder het spoor 38
“Focussen op nieuwe technologieën, opleiding en marktuitbreiding” 40
Jongste generatie onderstoppers klaar voor nieuwe spoorlijnen 44
Slechts twee dagen spooronderbreking voor bouw tunnel door gebruik van stalen damplanken 46
Groot indienststellingsweekend zone Brussel Zuid wordt huzarenstuk 50
Maatwerk troef bij aanleg en onderhoud industriesporen en kraanbanen 52
Nieuwe generatie glasvezelversterkte roosters vinden weg naar infra- en railsector 56
Uasw organiseert succesvolle eerste veiligheidsdag 58
Veiligheid is een continu proces 60
Een topografische oplossing op maat voor ieder project 65
8
20
14
24
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of
vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever
en zonder bronvermelding. Hoewel dit blad op zorgvuldige wijze en
naar beste weten is samengesteld kunnen uitgever en auteurs op
geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de
informatie. Zij aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid
voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen
en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie.

Inhoud
38
52
60
68
106
110
Vernieuwde glooiing voor Ryco Oostende 68
Onderzoek naar netwerk van slimme particuliere waterputten 70
Sectornieuws 73
VCB: nieuwe Vlaamse regering doet er goed aan verder werk te maken van investeringsplannen 81
Proefvakken rond duurzaam asfalt met verjongingsmiddelen 82
Sanering Ford-terreinen zit mooi op schema 84
Waalse grondverzetregeling op komst 88
PLATFORM OVER INFRASTRUCTUUR, RUIMTELIJKE INRICHTING, CIVIELE- EN OPENBARE WERKEN I GWW-BOUW.BE
jaargang 8 - 2019
augustus - september 4
GROND/WEG/WATERBOUW
Platform over infrastructuur, ruimtelijke inrichting, civiele- en openbare werken - gww-bouw.be
Grootschalige sanering Ford-site nauwgezet opgevolgd 92
Fietsen door
de bomen
Opleidingen
Wegenbouw
Special
Railtechnieken
Proefvakken
duurzaam asfalt
Sanering
Ford-terreinen
Specialisatie in nutsleidingen 96
Tomorrowland bereidt festivalterrein voor met behulp van hightech GNSS-ontvanger 99
Employer branding van, voor en door de werknemers 100
De voordelen van signalisatie en markeringen uit prefabbeton 104
Beter evenwicht tussen thermische en elektrische heftrucks 106
Betonputten in alle soorten en formaten 109
Nieuw type geluidsschermen langs R0 in Beersel en Drogenbos 110
Nieuw type prefab MS-cabine op Brussels Airport 115
Cover:
Groot materieel (onderstopper)
bij vertakking Y Heike.
(Beeld: Strukton)
Blijf gratis en eenvoudig op de
hoogte van het laatste nieuws.
Volg ons op social media en meld
je aan voor onze nieuwsbrief!
gww-bouw.be
bouwmat.eu
Infrapartners 117

Tekst | Niels Rouvrois Beeld | Toerisme Limburg
Fietsen door
de bomen
over brug uit
cortenstaal
Het Limburgse fietsroutenetwerk werd de
voorbije maanden naar een nog hoger niveau
getild. Letterlijk en figuurlijk. Na Fietsen door het
Water – in Bokrijk - opende Toerisme Limburg
Fietsen door de Bomen, een gloednieuwe fiets- en
wandelbeleving op 10 m hoogte door de kruinen
van de bomen in Bosland. Het nieuwe fietspad ligt
op het fietsroutenetwerk en bevindt zich vlakbij
fietsknooppunt 272 aan het Pijnven, in Bosland,
Hechtel-Eksel. Staalconstructiebedrijf Smulders stond
in voor de bouw en plaatsing van het imposante
bouwwerk. Het ontwerp komt van de hand van
BuroLandschap in samenwerking met De Gregorio
& Partners architecten.
8

'Het concept op zich is vrij simpel en
schittert in zijn eenvoud, maar net daarin
schuilt ook de moeilijkheid'
Fietsen door de Bomen (FDDB) is een realisatie
van Toerisme Limburg en het resultaat van
een nauwe samenwerking. Het gaat om een
SALK-project met financiële steun van LSM, de
gemeente Hechtel-Eksel, Toerisme Vlaanderen
en de provincie Limburg, en kwam tot stand in
nauwe samenspraak met Bosland en Natuur en
Bos. Het nieuwe fietsproject bleek meteen een
schot in de roos. In de eerste zes weken na de
officiële opening op 14 juni mocht de brug al
meer dan 100.000 fietsers ontvangen.
“Sinds het openingsweekend draaide de fietsverhuur
op volle toeren, de terrassen in de
fietscafe’s zaten vol en dit niet enkel in Hechtel-Eksel,
maar ook in de omliggende gemeenten”,
vertelt Igor Philtjens, gedeputeerde en
voorzitter van Toerisme Limburg. “Het ziet er
dus zeker naar uit dat FDDB in de voetsporen
gaat treden van het succesvolle Fietsen door
het Water (FDHW), de eerste realisatie van
Toerisme Limburg in deze reeks van innovatieve
fietsbelevingen. Zowel FDHW als FDDB
zijn overigens opgenomen door de Internationale
Bicycle Architecture Biennale 2019/20.
Twee van de vijftien ontwerpen zijn hiermee
van Limburgse bodem. Zulke zaken versterken
ons imago als dé fietsprovincie bij uitstek.”
360°-BELEVING
Het nieuwe fietspad door de bomen voegt
een unieke beleving toe aan het Limburgse
fietsroutenetwerk. Fietsers rijden 700 meter
lang over een fietsbrug – een dubbele cirkel
met een doorsnede van 100 m – die geleidelijk
stijgt (3 tot 4 %) tot 10 m hoogte, om dan
weer te dalen met dezelfde hellingsgraad. Zo
krijgen fietsers en wandelaars een sensationele
360°-beleving. Om de veiligheid te garanderen,
gebeurt fietsen in één richting en is er
een subtiel aanwezig draadnet met een leuning
voorzien. Het pad is ook voldoende breed (3
meter), zodat twee fietsers comfortabel naast
elkaar kunnen rijden. De ruime breedte van
het pad gecombineerd met de beperkte hellingsgraad
maakt Fietsen door de Bomen toegankelijk
voor iedereen.
Als materiaal voor de brug werd gekozen voor
cortenstaal. “Kort samengevat bestaat het
concept uit heel veel slanke kolommen uit cortenstaal.
Om zo het uitzicht van dennenbomen
na te bootsen”, aldus Joost Van Dun, projectmanager
bij Smulders. “Het brugdek zelf heeft
een geluiddempende polymeerslijtlaag, ingestrooid
met natuursteenkorrel voor meer grip.
Het concept op zich is vrij simpel en schittert
Het nieuwe fietspad ligt op het fietsroutenetwerk
en bevindt zich vlakbij fietsknooppunt 272 aan
het Pijnven, in Bosland, Hechtel-Eksel.
in zijn eenvoud, maar net daarin schuilt ook de
moeilijkheid. Zo heeft de hele constructie bijvoorbeeld
geen enkele diagonale lijn. Maar uiteraard
moet de stabiliteit wel ergens vandaan
gehaald worden. Een heel sterke verbinding
tussen de kolommen en het brugdek was cruciaal
en dat is goed gelukt.”
Na Fietsen door het Water – in Bokrijk - opende Toerisme Limburg op 14 juni Fietsen door de Bomen,
door de kruinen van de bomen in Bosland.
KOPPELSTUK ONTWIKKELD
Ook op het vlak van funderingen stond Smulders
voor een aardige uitdaging. Joost Van Dun:
“Het concept bepaalde tevens dat we met kleine
schroefpaaltjes van 2,5 tot 3 m en met een
diameter van 11 tot 12 cm moesten werken. Op
die paaltjes, een 450-tal in totaal, werd de brug
gebouwd. Door de louter verticale plaatsing
waren de toleranties tussen kolom en brugdek
vrijwel onbestaande. De bout moest er heel
strak inzitten en de palen moesten quasi perfect
in de grond geboord worden. Anders kwamen
de kolommen niet uit in het juiste punt.
We hebben daarom een special koppelstuk uit
staal ontwikkeld waardoor we een plaatsingsafwijking
tot 3 cm in alle richtingen konden opvangen.
Voor ons was dit qua omvang een relatief
klein project, maar alledaags was het allerminst.
Daarin ligt ook de sterkte van Smulders. Wanneer
het heel complex wordt, verschijnen wij
nog extra op de radar. Niet iedere staalbouwer
krijgt dit voor mekaar.” ›
9

Smulders is een internationale organisatie met een passie voor staal.
Al meer dan 50 jaar kunt u op ons rekenen voor de engineering,
bouw, levering en montage van zware, technisch complexe
staalconstructies. In opdracht van Toerisme Limburg produceerde en
plaatste Smulders de unieke fietsbrug ‘Fietsen door de Bomen’.
PASSIONATE ABOUT STEEL
WWW.SMULDERS.COM
Grondstoffen
met aluminium laadbakken
Zware materialen
met stalen laadbakken
Verontreinigde grond
met afgezeilde laadbakken
Asfalt
met geïsoleerde laadbakken
Slib
met afgedichte laadbakken
Ruw terrein transport
met 4x4 trekkers

NOORWEGEN
De inspiratie voor FDDB en FDHW – en binnenkort
ook Fietsen door de Heide (FDDH)
– vond Toerisme Limburg in Scandinavië. Igor
Philtjens: “In Noorwegen bij de ‘Scenic routes’.
Langs bepaalde trajecten in Noorwegen zijn
ingrepen uitgevoerd in het landschap die ervoor
zorgen dat de bezoekers de natuurpracht
nog meer kunnen ervaren. We willen onze
gasten dichter bij het landschap brengen zonder
afbreuk te doen aan of negatieve impact te
hebben op de natuur en de omgeving. Dit via
ingrepen op het gebied van kunst, design of architectuur.
Binnen Bosland werd na een grondig
locatie-onderzoek het Pijnven als het meest
geschikte gebied weerhouden voor FDDB. De
brug moest een logische schakel vormen in de
‘Cycle of Life’ van Bosland, waarbij je de natuurlijke
evoluties van het bos kunt ervaren.”
BOUTEN UIT CORTENSTAAL
Cruciaal in dit verhaal is het respect voor de
natuur. Alles werd prefab in de fabrieken voorbereid.
Op de werf hebben we niet geslepen
en gelast”, vertelt Joost Van Dun. “Alles werd
aangevoerd via een zandweg en ter plekke
mocht een ring met een diameter van 8 m gerooid
worden voor het traject van de brug. In
het midden van de totale werkbare ring - met
een diameter van 100 meter - mocht er ook
nog een vierkant gerooid worden om de kraan
te plaatsen. Het was dus erg belangrijk om de
manier van werken en plaatsen op voorhand
heel goed uit te kienen. We mochten onszelf
zeker niet vast bouwen. Ook de manier om
alles aan elkaar te bevestigen vergde het nodige
denkwerk. Een bout van inox kan je niet
zomaar in cortenstaal steken. Daarom hebben
we speciaal uit Amerika bouten uit cortenstaal
laten overkomen.”
DE BESTE KILOMETERS
Het project FDDB kadert in ‘Cycling Synergy’,
de strategie waarmee Toerisme Limburg een
extra belevingslaag over het bestaande fietsroutenetwerk
legt. Op die manier bouwt Toerisme
Limburg verder aan het fietsnetwerk van
de toekomst. “Een aantal jaren geleden gingen
we op zoek naar vernieuwende ideeën gelinkt
aan het fietsparadijs. De gekste ideeën kwamen
op tafel, maar we focusten uiteindelijk
op onze belangrijkste troeven: ons fietsroutenetwerk
en onze diverse landschappen. De
interactie van de fietser, met de natuur en die
landschappen versterken en zo de beleving
verhogen en betekenis toevoegen aan deze
belevingen was het doel. Dat bracht ons op het
idee om innovatieve fietsbelevingen te creëren
door het water, door de bomen en door de
heide. En dit uiteraard in harmonie met de natuur.
Het doel van het fietsroutenetwerk is niet
méér kilometers creëren, maar wel de beste
kilometers”, besluit Igor Philtjens. ■
Fietsers rijden 700 m lang over een fietsbrug
– een dubbele cirkel met een doorsnede van 100 m –
die geleidelijk stijgt (3 tot 4 %) tot 10 m hoogte,
om dan weer te dalen met dezelfde hellingsgraad.
Het concept bestaat uit heel veel slanke kolommen uit cortenstaal. Het brugdek zelf heeft een geluiddempende polymeerslijtlaag, ingestrooid met natuursteenkorrel voor meer grip.
11

AALTER HERAANLEG MARKT
De verfraaiingswerken in Aalter kaderen in het verhogen van de verkeersveiligheid in het centrum door ingrepen op het vlak van mobiliteit.
Tekst | Niels Rouvrois Beeld | Beltrami - Beeldcollectief
Natuursteen doet centrum
Aalter schitteren
Met de heraanleg van de bovenbouw van de Markt, richting Brouwerijstraat, hebben de verfraaiingswerken
in het centrum van Aalter de laatste fase bereikt. Alle riolerings- en wegeniswerken zijn in
handen van hoofdaannemer Koch-Ockier. Beltrami Natuursteen stond in voor het bestratingsmateriaal.
“De gekozen materialen bewandelen mooi de middenweg tussen functionaliteit en esthetiek”,
aldus projectmanager Vincent Mottrie van Beltrami.
De verfraaiingswerken in Aalter kaderen in het verhogen van de verkeersveiligheid
in het centrum door ingrepen op het vlak van mobiliteit.
In het centrumgedeelte optimaliseert het gemeentebestuur de verkeersveiligheid
dankzij de aanleg van voetpaden en fietsvoorzieningen,
de herinrichting van kruispunten en nieuwe types van wegenis. Het betreft
een volledige centrumvernieuwing, inclusief de gedeeltelijke vervanging
van de riolering door een gescheiden rioleringsstelsel. Ook de
nutsvoorzieningen werden vervangen en aangepast. De straatverlichting
steekt in een nieuw kleedje en de beplanting is vernieuwd.
BASALT EN GRANIET
Met de heraanleg van de wegenis en de vernieuwing van de openbare
verlichting wordt het centrumgevoel versterkt. Ter hoogte van de Markt
en de nabije omgeving zal gevelverlichting een groter effect van gezelligheid
creëren, terwijl natuursteen voor voetpaden, parkeerplaatsen en
rijwegen een extra meerwaarde creëren voor de gebruikers. “Het gemeentebestuur
en het studiebureau Group D kozen voor materialen
waarbij functionaliteit en esthetiek primeren binnen de vooropgestelde
prijsvork voor Chinese graniet type Pepperino Dark voor de rijwegen,
12

AALTER HERAANLEG MARKT
Vietnamese basalt type Vinabasalt voor de parkeerplaatsen en Spaanse
graniet type Rosa Porrinho voor de voetpaden”, vertelt Timothy Beuselinck
van Beltrami Natuursteen.
Vincent Mottrie licht verder toe: “Als expert in natuursteen zijn we voorstander
van ontwerpen die de gulden middenweg nastreven tussen esthetiek
en functionaliteit. Deze middenweg hebben we teruggevonden
in Aalter. Onze referentie in Kortrijk, namelijk de aanleg van de Leieboorden,
is een niet onbelangrijk voorbeeldproject.”
KORT OP DE BAL SPELEN
Naast het streven naar het leveren van kwalitatief hoogwaardige materialen,
probeert Beltrami Natuursteen ook steeds een grote flexibiliteit
aan de dag te leggen bij het uitleveren van de materialen en het eventuele
opvangen van aanpassingen in hoeveelheden, materialen... Vincent
Mottrie: “Wij weten bijvoorbeeld perfect welke kleuren geschikt zijn en
welke afmetingen en diktes haalbaar zijn.”
ZOWEL TRADING ALS PRODUCTIE
Een groot voordeel van Beltrami is dat het niet enkel als trading- maar
ook als productiefirma opereert. “Het partnership met Brachot-Hermant
(Beltrami maakt sinds 2017 deel uit van de Brachot-Hermant
Group) laat ons toe om mee te denken op productieniveau”, verduidelijkt
Vincent Mottrie. “Terwijl de concurrentie de markt afschuimt, kan
Beltrami vanuit de groeve zelf creëren. Zo kunnen we snel en makkelijk
Met de heraanleg van de wegenis en de vernieuwing van de
openbare verlichting wordt het centrumgevoel versterkt.
'Als expert in natuursteen kunnen
wij de gulden middenweg zoeken
tussen functionaliteit en esthetiek'
inspelen op speciale vragen. Dat is een grote troef, net als onze eigen
transportfirma waardoor we dagelijks aan de noden op de werf kunnen
voldoen. Zo kunnen we bijvoorbeeld leveren afhankelijk van het vorderen
van de werken.”
De rijweg is zeer vlak en daardoor akoestisch zeer aangenaam en comfortabel
voor zowel fietsers als wandelaars.
Dankzij de verfraaiingswerken beschikt het centrum van Aalter over een
nieuw elan. De voetpaden blinken uit in duurzaamheid en onderhoudsvriendelijkheid.
Ze zijn tevens gebruiksvriendelijk en veilig dankzij de zeer
vlakke, maar tevens stroeve tegelverharding. Ook de rijweg is zeer vlak
en daardoor akoestisch zeer aangenaam en comfortabel voor zowel fietsers
als wandelaars, die van de rijweg gebruik maken tijdens de braderie,
kermis of wekelijkse markt. ■
13

DE PEN
14

DE PEN
Annick De Swaef,
Directeur-generaal van het Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw (OCW)
Wegenbouw,
een sector in beweging!
De komende jaren staan heel wat grote wegenwerken ingepland op onze regionale wegen. Na decennia
onderinvestering werd zowel in Vlaanderen als Wallonië een inhaaloperatie opgestart. Ook heel wat
gemeenten en steden hebben ambities geuit om hun weginfrastructuur en de openbare ruimte terug op
te waarderen. Hoeft het nog herhaald te worden? Goed onderhouden weginfrastructuur die vlotte en
veilige mobiliteit voor alle weggebruikers garandeert, zijn van dagdagelijks praktisch belang voor iedere
burger, maar zijn ook essentiële voorwaarden voor de groei van de economie van morgen.
De publieke sector bestelt meer dan 90 % van het werkvolume voor
wegenwerken. Wie de actualiteit volgt, is zich bewust van de complexe
budgettaire uitdagingen die bestaan op alle beleidsniveaus. Zeker op gemeentelijk
niveau moet vaak meer met dezelfde of zelfs minder middelen
gerealiseerd worden. Maar hoe doe je dat concreet, meer met
minder realiseren, als wegbeheerder? Hoe blijf je rendabel als KMO
wegenbouwbedrijf? En hoe kan een onderzoeksinstelling zoals het Opzoekingscentrum
voor de Wegenbouw (OCW) een partner zijn in het
vinden van de juiste antwoorden op deze vragen? Deze vragen houden
mijn teams en mezelf bezig.
Onderhouden, herstellen, renoveren blijven belangrijke werkwoorden
binnen de Belgische wegenbouwsector. In de meeste werfsituaties
wordt gewerkt op een bestaande infrastructuur waarvan de initiële onderbouw
van de weg en plaatsing van de nutsleidingen doorheen de
jaren minder goed tot niet gedocumenteerd zijn. Diepgaande voorafgaande
kennis van de omgeving en van de context waarin de wegenwerken
zullen worden uitgevoerd, inzetten op materiaal hergebruik waar
het kan en blijven focussen op het ontwikkelen van betaalbare maar ook
duurzame onderhoud- en herstellingstechnieken zijn relevanter dan ooit
in een ‘meer met minder’-verhaal.
De gemiddelde winstmarge van de wegenbouwbedrijven is in de laatste
decennia gedaald tot minder dan 3%. Meer met minder doen, betekent
in eerste instantie voor wegenbouwbedrijven blijven inzetten op interne
kostenoptimalisatie en het realiseren van efficiëntiewinsten. De aanbestedende
overheden spelen hierin een sterke aansturende rol. Het intelligent
aligneren en stroomlijnen - en waar mogelijk automatiseren - van digitale
gegevensuitwisseling tussen studiebureau’s, wegenaannemers, overheden
en andere stakeholders wordt de komende jaren het belangrijkste thema
van de dialoog tussen de publieke en private wegenbouwactoren. De introductie
van BIM in de wegenbouw is uiteraard een belangrijke evolutie,
maar het is zeker niet het enige digitaliseringsthema waarover veel overleg
nodig zal zijn. Daarom heeft het OCW samen met een aantal commerciële
partners het digi-barometer project opgestart om de digitalisering in
de wegenbouwsector te kunnen opvolgen met als doel hierover een lange
termijn overlegforum te creëren met alle actoren.
Is disruptieve innovatie dan helemaal geen topic voor de wegenbouwsector?
Mag de ambitie niet hoger liggen dan louter focus houden op
incrementele optimalisaties van gekende grondstoffen, producten, materieel
en technologie? Natuurlijk wel.
De aankondiging van grote investeringsprogramma’s zoals onder meer
de Oosterweelverbinding, hebben sinds enige jaren vooral de grote wegenbouwbedrijven
en fabrikanten van wegconstructies gestimuleerd om
te investeren in innovatie. Dit kan gaan over het gebruik van gerecycleerde
en/of secundaire materialen, de ontwikkeling van nieuwe types
asfalt, productontwikkeling van slimme vangrails of de ontwikkeling van
hoog-performante geluidsschermen, geavanceerd in-situ hergebruik van
materialen, maar ook de inzet van drones en nieuwe radartechnieken
om het terrein in kaart te brengen. Ook het OCW is betrokken bij een
aantal van deze projecten.
De digitalisering van bouwbedrijven is een noodzakelijk gegeven om efficiëntiewinsten
te kunnen realiseren. Maar diepgaande digitalisering over
organisatiegrenzen heen, kan ook een krachtige hefboom worden voor
meer innovatie in de wegenbouwsector. De mogelijkheden om big data
te capteren over de weginfrastructuur zelf en deze te combineren met
mobiliteitsdata, de beschikbare rekenkracht om deze data te verwerken
en om te zetten naar nieuwe technische oplossingen vonden tot nu toe
onvoldoende toepassing binnen onze sector. Als overlegplatform tussen
regio’s, tussen opdrachtgevers en opdrachtnemers, tussen de wegenbouwsector
en andere sectoren, heeft het OCW in de digitalisering van
onze sector een belangrijke rol te vervullen.
De grootste uitdagingen in de komende 30 to 50 jaar voor de wegenbouwsector
zijn ontegensprekelijk de impact van de klimaatverandering
op onze weginfrastructuur in combinatie met de verwachte toenemende
verkeersintensiteit en –belasting door een groeiende bevolking enerzijds
en verdere economische groei anderzijds. Ook de impact van de energietransitie
naar hernieuwbare energiebronnen en circulaire economie
zijn thema’s waarop de sector zich vanaf vandaag moet voorbereiden in
nauw overleg met andere sectoren, zoals de automobiel-, technologie-,
energie- en chemiesector. Wegenbouw, een sector in beweging! ■
15

Tekst | Niels Rouvrois Beeld | VDAB
Opleidingen wegenbouw
steeds populairder
Wegenwerkers zorgen ervoor dat duizenden mensen dagelijks op een veilige manier op hun
bestemming geraken. Dat de sector vandaag kreunt onder een tekort aan sterke, gekwalificeerde
arbeidskrachten, is een groot probleem. Gestuwd door die steeds groeiende vraag naar nieuwe krachten
zet VDAB sterk in op opleidingen in de wegenbouw.
Grondwerken uitvoeren, rioleringen plaatsen, pleinen en straten een
nieuw leven geven, kleine en grote infrastructuurwerken… Wegenwerkers
spelen een cruciale rol in ons dagdagelijks leven. Maar de juiste
en voldoende arbeidskrachten vinden, blijkt niet evident. De bouwsector
telt ruim 12.000 openstaande vacatures. Dat ook wegenbouwers
en bestuurders van betonnerings- en asfalteringsmachines anno 2019
wederom op de VDAB-knelpuntberoepenlijst pronken, is dan ook
geen verrassing. Zowel op het vlak van kwantiteit als vakbekwaamheid
en ervaring knelt het schoentje. Enerzijds schiet de uitstroom uit het
onderwijs en opleidingen tekort, anderzijds zijn er soms wel voldoende
werkzoekenden, maar zijn ze niet geschikt omwille van de specifieke
gevraagde arbeidsomstandigheden (werken in ploegen, loon, ongezond
of zwaar fysisch werk, stress, atypisch statuut…).
UITGEBREID AANBOD
VDAB voelt de vraag vanuit de markt goed aan en zet daarom sterk in
op opleidingen in de wegenbouw. “Het aanbod is heel uitgebreid, van
huisaansluitingen tot rioolaanleg en van grondkofferopbouw tot volledig
afgewerkte verharding”, vertelt Bjorn Mertens, instructeur wegenbouw
bij VDAB. “Het volledige aanbod voor zowel werkzoekenden als
werknemers is te vinden op de website van VDAB. Ook opleidingen
op maat van een bedrijf zijn mogelijk. Een bedrijf stelt dan, in overleg
met VDAB, een pakket samen in functie van de eigen noden. De grootste
uitdaging van VDAB in dit verhaal is het zo goed mogelijk beantwoorden
van de vraag van de werkgevers. Kandidaten moeten efficiënt
opgeleid worden om daarna snel aan de slag te kunnen in de sector.”
Het is duidelijk dat het aantal opleidingen in de wegenbouwsector
groeit. Bjorn Mertens: “Doordat de vraag naar arbeiders groot is,
groeit enerzijds het opleidingsaanbod. Anderzijds groeit ook de interesse
in de opleidingen omdat er veel werk is in de wegenbouwsector.
Dat gaat zowat hand in hand. Zo is bijvoorbeeld de opleiding ploegbaas
wegenbouw zeer gegeerd. Cursisten leren plannen interpreteren en
uitzetten, werken uitmeten en het gebruik van de gps.”
Wegenbouwers en bestuurders van betonnerings- en asfalteringsmachines
pronken anno 2019 wederom op de VDAB-knelpuntberoepenlijst.
VOLLEDIG UP TO DATE
Dat digitalisering en innovatie steeds nadrukkelijker aanwezig zijn in
de bouwsector, beseft ook VDAB. “Zo hebben we dit jaar al heel wat
nieuwe tools aangekocht”, aldus Bjorn Mertens. “We evolueren en
moderniseren de opleiding waar mogelijk. Sinds kort beschikken we
ook over een simulator voor wegenbouwmachines, een vaculyft (een
16

Ook opleidingen op maat van een bedrijf zijn mogelijk.
'Het aanbod is heel uitgebreid, van huisaansluitingen tot rioolaanleg
en van grondkofferopbouw tot volledig afgewerkte verharding'
zuignap om zonder heffen zware prefabelementen te plaatsen), een
gps-toestel, een veldboek, een totaalstation en een nieuwe soort handdammer.
We moeten zorgen dat we mee zijn met alle nieuwe tools
voor de wegenbouw. Achterblijven is voor een opleidingscentrum als
VDAB zeker geen optie.”
uitstroom van opgeleide cursisten. We zetten onze opleidingsstage -
10 werkdagen meedraaien onder VDAB-contract, gratis voor de firma
- graag in. Deze stage vormt de ideale overgang tussen opleiding en tewerkstelling.
Onze cursisten kunnen meestal blijven en maken na stage
kans op een contract onbepaalde duur”, besluit Bjorn Mertens. ■
PROMOTEN
Dat VDAB veel aandacht heeft voor de wegenbouw bewijzen de extra
inspanningen die geleverd worden om de opleidingen in de kijker
te zetten. Bjorn Mertens: “We doen zeker ons best om werkzoekenden
én werknemers te bereiken. We organiseren infosessies, maken
ons aanbod her en der bekend en netwerken met de bedrijven en
interimpartners zodat sollicitanten zonder ervaring na een opleiding
toch aan de slag kunnen. De mogelijkheid tot een opleiding op maat
van het bedrijf is iets wat we graag nog een extra duw in rug geven.
Dergelijke opleidingen zijn efficiënt en leiden rechtstreeks tot
tewerkstelling.”
“Ook onze samenwerking met de sector en partnerorganisaties is ontzettend
belangrijk in functie van toeleiding van nieuwe kandidaten en
Zowel het opleidingsaanbod als de interesse in de opleidingen groeit.
17

Wegenbouw
iets voor jou?
Volg een
opleiding bij VDAB!
Tijdens de opleiding algemene
wegenbouw maak je kennis met
nieuwe materialen, werkgereedschap
en machines. Maar ook aan de slag
gaan met een schop of spade komt
aan bod. Stiptheid, veiligheid, inzet
en ergonomie zijn belangrijke
aandachtspunten in deze opleiding.
Daarnaast focust de opleiding vooral
op de (knelpunt)vacatures waardoor
de opleiding wegenbouw een sterke
kans biedt op de arbeidsmarkt.
Ontdek meer over onze
(wegen)bouwopleidingen
op vdab.be/opleidingen.
Op zoek
naar een opleiding
voor je medewerkers?
Ook dan ben je bij VDAB aan het juiste
adres. Met tal van opleidingen voor
jouw personeel, zorg je ervoor dat je
medewerkers op de hoogte blijven van
nieuwe technieken, producten en
materialen.
Ontdek onze werknemersopleidingen op
vdab.be/werkgevers/opleidingen.
Samen sterk voor werk
vdab.be

Leading the Future o
Leading the Future of Bridging
199804-13561_Induplates.indd 1 01-07-19 12:20
Leading the Future of Bridging
Bruggen, Bruggen, pontons Bruggen, RoRo verhuurbedrijf
pontons en RoRo verh
e Future of Bridging
Leading
Leading the the
Future of B
Future
of Bridg
of Bruggen, pontons en RoRo verhuurbedrijf
of Bruistensingel 152 Den Bosch
Leading
Leading the
the Future of of
of Bridging
telefoon 073 Leading 640 8770 | the fax 073 Future 644 2369 of | email Bridging
sales@retrobridge.com
Bridging
Bruggen,
Bruggen, Bruggen,
Bruggen, pontons
pontons RoRo verhuurbedrijf
Bruistensingel 152 Den verhuurbedrijf
Bosch
ntons en RoRo verhuurbedrijf
Leading the Bruggen, Future of pontons Bridging en RoRo verhuurb
Bruggen,
www.retrobridge.com
Bruggen, pontons Bruggen, RoRo verhuurbedrijf
pontons en RoRo verhuurb
ing the Future of Bridging
www.retrobridge.com
Bruistensingel 152 Den Bosch
telefoon 073 640 8770 | fax 073 644 2369 | email sales@retrobridge.com
Leading the Future of Bridging
Bruistensingel 152 Den Den Bosch Bosch
telefoon 073 073640 6408770 | | fax 073 644 2369 | | email sales@retrobridge.com
telefoon 073 640 8770 | fax 073 644 2369 | email sales@retrobridge.com
he Future of Bridging
he
Bruggen,
Future
pontons en RoRo
of
verhuurbedrijf
Bridging
Bruggen, www.retrobridge.com
pontons en RoRo verhuurbedrijf
Bruistensingel 152 Den Bosc
telefoon 073 640 8770 | fax 073 644 2369 | emai
16700227_retro.indd 1 05-04-16 09:06
n, pontons en RoRo
Leading
verhuurbedrijf
the Future of Bridging
n, pontons en RoRo www.retrobridge.com
verhuurbedrijf
Bruistensingel 152 Den Den Bosch Bosch
telefoon 073 640 8770 | fax 073 644 2369 | email sales@retrobridge.com
telefoon 073 640 www.retrobridge.com
16700227_retro.indd 1 05-04-16 09:06
Bruistensingel 152 Den Bosch
16700227_retro.indd 1 05-04-16 09:06
8770 telefoon | fax 644 2369 | email sales@retrobridge.com
Bruistensingel 152 Den Bosch
telefoon 073 640 www.retrobridge.com
Bruggen, 073 pontons 640 en RoRo 8770 verhuurbedrijf | fax 073 644 2369 | email sales@retrobridge
16700227_retro.indd
www.retrobridge.com
8770 | fax 073 644 2369 | email Bruistensingel sales@retrobridge.com
Leading the Future of Bridging 152 Den Bosch
16700227_retro.indd
1
1 05-04-16
05-04-16
09:06
09:06
Bruistensingel
www.retrobridge.com
152 Den Bosch
istensingel 152
Leading telefoon the 073 Future 640 8770 of Bruistensingel | Bridging fax 073 644152 2369 Den | email Boschsales
16700227_retro.indd 1 05-04-16 09:06
telefoon Den 073 Bosch
Bruistensingel 152
Bruggen, 640 8770
Den Bosch
pontons | fax Bruistensingel 073 644 en 152 RoRo 2369 Den Bosch verhuurbedrijf
| email sales@retrobridge.com
telefoon 073 640 8770 | fax 073 644 2369 | email sales@retrobridge.com
n 073 640 8770 | fax 073 644 2369 Bruggen, | email pontons sales@retrobridge.com
en RoRo verhuurbedrijf
www.retrobridge.com
16700227_retro.indd 1 05-04-16 09:06
fax 073 644 2369 | email sales@retrobridge.com
www.retrobridge.com
telefoon www.retrobridge.com
073 640 8770 | fax 073 644 2369 | email sales
www.retrobridge.c
16700227_retro.indd 1
www.retrobridge.com
16700227_retro.indd 1 05-04-16 09:06
16700227_retro.indd 1
16700227_retro.indd 1 05-04-16 09:06
16700227_retro.indd 1 05-04-16 09:06
Bruistensingel 152 Den Bosch
Bruistensingel 152 telefoon Den 073 Bosch
640 8770 | fax 073 644 2369 | email sales@retrobridge.com
Bruistensingel 152 Den Bosch

ANTWERPEN RECONSTRUCTIE VAN DE R1
De modulaire bruggen komen in en aan het klaverblad ter hoogte van Zwijndrecht, aan de oostelijke zijde van Antwerpen.
Tekst | Wouter Polspoel Beeld | Retro Bridge
Modulaire bruggen garanderen
verkeerscirculatie tijdens
Oosterweelwerken Linkeroever
Om het verkeer niet te veel hinder te laten ondervinden van de ingrijpende werkzaamheden op
Linkeroever voor de reconstructie van de Antwerpse Ring (R1) zal het Nederlandse Retro Bridge negen
tijdelijke bruggen plaatsen. “Speciaal voor dit project hebben we ook een nieuwe vangrailconfiguratie
ontwikkelt”, klinkt het.
De modulaire bruggen komen in en aan het
klaverblad ter hoogte van Zwijndrecht, aan
de oostelijke zijde van Antwerpen. Het gaat
om het aanleggen van het eerste van vijf deelprojecten
voor de Oosterweelverbinding, die
de Antwerpse Ring reconstrueert en rond
maakt. De andere loten zijn op dit moment
nog niet gegund. ”De samengestelde THV
gaat dat klaverblad op Linkeroever zodanig
renoveren en aanpassen dat straks makkelijk
de aansluiting kan worden gemaakt op de
nieuwe tunnel onder Antwerpen door die het
sluitstuk vormt van de Oosterweelverbinding”,
zegt Han Kastermans, algemeen directeur
van Retro Bridge. “Het knooppunt bevat
verschillende verbindingswegen met de E17
en E34 die zullen worden gereconstrueerd of
verlegd. Maar de verkeerscirculatie dient natuurlijk
te worden gewaarborgd en daarom
zijn de tijdelijke bruggen nodig.”
EERSTE BRUG GEPLAATST
Retro Bridge plaatste recent de eerste twee tijdelijke
bruggen. Het gaat om een meer dan 300
meter lange voetgangers- annex fietsersbrug
over de E34 en een modulair systeem van het
type Retro Heavy Bridge (RHB), met een lengte
20

ANTWERPEN RECONSTRUCTIE VAN DE R1
'De 326 m lange voetgangers- annex fietsersbrug heeft
een deeloverspanning van maar liefst 48 meter over de E34'
van 40,5 m en een breedte van 7,5 m.” Gedurende
het komende halfjaar volgen dan nog zeven
andere bruggen. “Nog eens twee RHB-systemen,
waarvan een exemplaar te vergelijken
met de brug die we in het bouwverlof plaatsten
en een brug met een lengte van 75 m bij 7,5 m
breed, twee bruggen van het type Retro Beam
Bridge (RBB), eentje van 19 m lang en eentje van
10,5 m lang, ook telkens met een breedte van
7,5 m en drie bruggen van het type Retro Light
Bridge (RLB). Die laatste zijn ook telkens 7,5 m
breed en zullen twee keer een lengte hebben
van 34,5 m en een keer 27 m.”
voor de klant voordeliger tijdelijk eigenaar te
worden van de brug. Na de vastgestelde gebruiksperiode
kopen wij ze dan weer terug aan
een vastgelegde terugkoopsom. Dat scheelt de
klant dus kosten en wanneer het project uitloopt
stellen zich geen problemen.”
Retrobridge verhuurt zijn modulaire brugsystemen
in heel Europa. “We kunnen met standaard
modules vrijwel altijd invulling geven
aan de gestelde criteria. Alle elementen voldoen
aan de Eurocode-belastingsmodellen”,
besluit Han Kastermans. ■
“Zeven bruggen bestaan uit één vrije overspanning.
De brug van 75 m bestaat uit twee
stukken van 40,5 en 34,5 m. Uiteraard bestaat
ook de 326 m lange voetgangers-/
fietsersbrug uit verschillende deeloverspanningen,
met maar liefst een 48 meter lange
deeloverspanning over de E34. De montage
van die laatste twee bruggen was daardoor
uiteraard wat uitdagender.”
NIEUWE VANGRAIL
“De klant had ook de voorwaarde gesteld dat
de vangrails op de tijdelijke bruggen conform
de capaciteitscode H2W2 moesten ontwikkeld
zijn. Over dat vangrailtype beschikten wij
echter niet en dus hebben wij zelf een vangrailtype
voor toepassing op snelwegen ontwikkeld.
Bij het ontwerp werden verschillende
experts betrokken, zoals Technisch Buro De
Heer uit Vlaardingen, het Luikse GDTech en
DAV NORDIC uit Denemarken. De nieuwe
vangrail is voorzien van een crashcertificaat
en CE-markering. Omdat we dan toch een
volledig nieuwe vangrail moesten ontwikkelen
hebben we van de gelegenheid gebruikgemaakt
om er ook een afwateringssysteem in te
voorzien, een unieke constructie. Alle tijdelijke
bruggen in dit project worden voorzien van de
vangrail, behalve natuurlijk de voetgangers-/
fietsersbrug.”
De modulaire brugsystemen blijven tot 2023 in bedrijf.
IN BEDRIJF TOT 2023
De modulaire brugsystemen blijven tot 2023
in bedrijf. “Daarna gaan we ze demonteren
en gaan ze naar een ander project. Zes van
de negen bruggen hebben we overigens met
een koop-terugkoopconstructie aangeboden
aan de aannemerscombinatie in plaats van met
een huurcontract. Aangezien die zes bruggen
langer dan drie jaar worden gebruikt is het
Daarna worden ze gedemonteerd en gaan ze naar een ander project.
21

Tekst | Hendrik De Spiegelaere Beeld | MAN - Bernhard Huber
Bijzonder
compleet
gamma
Met de komst van de TGE beschikt MAN nu over een nog completer
gamma voor de bouwsector, van lichte bedrijfsvoertuigen tot de zwaarste
multi-assers en trekkers voor uitzonderlijk vervoer. Eén ding hebben ze
allemaal gemeen, de werfsector is hun op het lijf geschreven: robuuste,
veelzijdige en vooral efficiënte producten voor de bouw.
Xxxxxxx
22

De benijdenswaardige reputatie die MAN heeft opgebouwd in de bouwsector
vinden we ook terug in het DNA van de TGE. De Benjamin van het MAN-programma
is beschikbaar met een MTM van 3,5 tot 5,5 ton als gesloten bestelwagen
en chassis-cabine. Af fabriek levert MAN een enkele of dubbele cabine tot
zeven zitplaatsen. Bij het zwaarste model wordt gebruik gemaakt van dubbele
bandenmontage op de achteras. Interessant is nog dat alle modellen met achterwielaandrijving
een aanhangergewicht van 3,5 ton mogen trekken.
Dat veelzijdigheid een troef is, bewijzen ook de drie aandrijvingsvarianten met
voorwielaandrijving, achterwielaandrijving of zelfs 4x4-aandrijving. De kracht
wordt daarbij geleverd door een 2-liter dieselmotor met 102, 122, 140 of 177
pk, gekoppeld aan een handgeschakelde bak met zes verhoudingen of een moderne
automaat met acht verhoudingen. De viercilinder is door MAN specifiek
onder handen genomen met het oog op robuustheid en een lange levensduur
bij een laag verbruik. Opvallend bij de MAN TGE zijn bovendien het grote
aantal assistentiesystemen voor de chauffeur en de veiligheidsvoorzieningen.
GROTE KEUZE IN HET ZWARE GAMMA
Zetten we een stap verder in het gamma dan komen we bij de zware jongens
met de TGL, TGM, TGS en TGX. Die kregen voor 2019 allemaal een
vernieuwd interieur met design, functionaliteit en ergonomie als voornaamste
bekommernissen. De vernieuwingen slaan zowel op het instrumentenbord
als op de bedieningselementen en de bekledingsstoffen. Wie nog een stap
verder wil gaan in comfort en uitstraling kan opteren voor de X-Lion versies.
Dankzij het enorme aanbod op gebied van aandrijvingsmogelijkheden (4x2,
4x4, 6x2, 6x4, 6x6, 8x2, 8x4, 8x6 en 8x8), de optionele Hydrodrive en de
grote keuze in cabine-uitvoeringen en chassisversies biedt het basisgamma
van 7,5 tot 44 ton voor iedere werftoepassing een oplossing. Af fabriek zijn
er overigens voor speciale toepassingen nog meer mogelijkheden, zoals de
reeds vernoemde Hydrodrive (inschakelbare voorwielaandrijving), speciale
manschappencabines, versterkte versies voor kraanmontage of uitzonderlijk
vervoer en zelfs uitvoeringen met vijf assen. In dit zwaardere gamma willen
De X-Lion versie verlenen ook de bouwvoertuigen extra uitstraling.
we nog wijzen op een extra licht betonmixerchassis TGS 32.400 8x4 BB. Dat
werd mogelijk door het gebruik van een lichter tandemstel (180 kg winst) en
de nieuwe MAN D15 motor (230 kg winst). Hierdoor komt het chassis op
een eigengewicht van circa 8,95 ton en een bijzonder hoog nuttig laadvermogen.
De nieuwe 9-liter D15 motor vervangt in de TGS en TGX de vroegere D20.
Hij biedt daarbij meer vermogen, meer koppel, een lager eigengewicht en een
gunstiger verbruik. De D15 motor wordt aangeboden met 330, 360 en 400
pk als aanvulling op de D08 (tot 320 pk) en de D26-Motor (430 pk, 470 en
510 pk). De MAN werfvoertuigen zijn met een groot aantal assistentie- en
veiligheidssystemen verkrijgbaar. Nieuw zijn onder meer de stop&go-functie
voor de ACC cruisecontrole op voertuigen met de TipMatic12 versnellingsbak,
ComfortSteering (actief stuursysteem dat de stuurkracht aanpast aan de
snelheid), Lane ReturnAssist en een videosysteem om veiliger naar rechts te
kunnen afslaan.
Specifiek voor het uitzonderlijk vervoer heeft MAN in het gamma TGS en
TGX 3- en 4-assige trekkers speciaal aangepast voor het slepen van zware
lasten (90, 120, 150, 180 en 250 ton treingewicht) met de D38 motor (500 tot
640 pk), koppelomvormer en aangepaste remkracht. ■
MAN doet zijn reputatie in de bouw alle eer aan met een bijzonder uitgebreid gamma.
23

ZEEBRUGGE RENOVATIE PIERRE VANDAMMESLUIS
Tekst | Niels Rouvrois Beeld | Jan De Nul Group - Lieven van Assche
Pierre Vandammesluis
na grondige renovatie
weer klaar voor gebruik
Op 9 juli plaatste het hijsschip Rambiz in de haven van Zeebrugge de gerenoveerde sluisdeur van de
Pierre Vandammesluis terug op haar plaats. De sluisdeur werd op 22 maart 2018 losgekoppeld, uit het
water getild en overgebracht naar de achterhaven voor onderhoudswerken. Zowel het transport als de
renovatiewerken werden uitgevoerd door de THV Soetaert-Jan De Nul.
Voor de operatie werd gebruik gemaakt van het hijsschip Rambiz, een drijvende bok die een gewicht van 3.300 ton kan tillen.
De renovatie van de Pierre Vandammesluis is een grootscheepse en zeer
complexe operatie. En dat vraagt een goede samenwerking tussen de
verschillende partners. De THV Soetaert-Jan De Nul fungeert als hoofdaannemer
en werkt samen met verschillende onderaannemers, meerdere
afdelingen van het Departement Mobiliteit en Openbare Werken en
diverse externe partijen, zoals het studiebureau SBE en het havenbedrijf
Zeebrugge (MBZ).
NIEUWE SYSTEMEN
Met een gewicht van 2.500 ton, de oppervlakte van een kwart van een
voetbalveld (66 m x 11 m) en een hoogte van 25 m, mag het terugplaat-
sen van de sluisdeur best een huzarenstuk genoemd worden. Na het
loskoppelen werd de sluisdeur in de achterhaven volledig gerenoveerd.
“Oesters en slib werden verwijderd en de deur werd volledig gereinigd”,
aldus Dieter Van Boeckel, projectleider burgerlijke bouwkunde bij Jan
De Nul Group. “Ook de mechanische onderdelen werden nagekeken
en nieuwe technologieën en systemen zijn geïnstalleerd. Zo’n sluisdeur
krijgt veel te verduren en vraagt dan ook een zeer robuust systeem. Tot
slot kreeg de deur ook een nieuwe laag verf.”
Niet alleen de sluisdeur werd gerenoveerd. Ook de sluis zelf werd door
de THV Soetaert-Jan De Nul onder handen genomen. In de sluis zelf
24

ZEEBRUGGE RENOVATIE PIERRE VANDAMMESLUIS
in de deurkamer geplaatst. Het gaat om de meest zeewaartse deur, die
het meest te lijden heeft onder de getijden. Voor de operatie werd gebruik
gemaakt van het hijsschip Rambiz, een drijvende bok die een gewicht
van 3.300 ton kan tillen. De hele liftingsoperatie nam zo’n 14 uur in
beslag en er waren ongeveer 50 mensen bij betrokken. Tijdens de operatie
werden om veiligheidsredenen geen toeschouwers toegelaten op
het sluisplateau. Het scheepvaartverkeer was gestremd van 7u tot 19u.
UITDAGING
Alle werken werden volgens een strakke tijdsplanning en binnen budget
uitgevoerd. “Jan De Nul is, net als Soetaert, uiteraard werken van
een bepaalde grootorde gewend, maar zo’n operatie blijft toch altijd een
uitdaging”, vertelt Dieter van Boeckel. “Vooral omdat alles binnen een
bestaande constructie teruggeplaatst moet worden. Dat is zeker niet
evident. Zeker niet in combinatie met een strakke planning. Maar alles
is prima volgens plan verlopen. Na het terugplaatsen werd de koppeling
tussen de machinekamer en de deur tot stand gebracht en in september
zal de sluisdeur weer actief zijn.”
Het was een uitdaging om alles binnen een bestaande constructie terug te plaatsen.
'Ook de mechanische onderdelen
werden nagekeken en nieuwe
technologieën en systemen zijn
geïnstalleerd'
werden aan de deurkamer en de deurloop reinigings- en schilderwerken
uitgevoerd en werden de rails en geleidingsrails vernieuwd. Dieter Van
Boeckel: “Dat was absoluut nodig. Voordat de werken werden aangevat,
werkte de sluis niet meer naar behoren. Een grondige renovatie van zowel
de deur, de deurkamer als de rails drong zich op.”
OPERATIE VAN 14 UUR
Voor het terugplaatsen werd de sluisdeur in de achterhaven vanop de
kaai opgetild, richting het sluiscomplex getransporteerd en daar opnieuw
Buiten enkele kleine onderhoudswerkzaamheden gedurende de eerste
jaren zit het werk er voor de THV dan op. “En we mogen met trots terugkijken
op dit project. Weldra zal ook de aanbesteding voor de renovatie
van sluisdeur 1 op de site op tafel liggen. We gaan zeker meedingen
om ook die opdracht binnen te halen”, aldus Dieter Van Boeckel.
120 MILJOEN EURO
“De haven van Zeebrugge is een belangrijk maritiem kruispunt en economische
motor voor Vlaanderen”, meldt het Departement Mobiliteit
en Openbare Werken. Vooral wagens, aardgas en dagelijkse gebruiksgoederen
worden er behandeld. De Pierre Vandammesluis (°1984) is
vandaag de enige toegang tot de Zeebrugse achterhaven. Ze bestaat
uit 2 sluishoofden met elk 2 roldeuren en 2 beweegbare bruggen. Sinds
2010 gebeuren er continu structurele renovatiewerken aan de sluis. Ook
de komende jaren zal nog een sluisdeur worden losgekoppeld, in de
achterhaven gerenoveerd en daarna terug in de kamer geplaatst. Het
Departement Mobiliteit en Openbare Werken schat de volledige renovatie
af te ronden tegen de zomer van 2023. De totale renovatiekost zal
ongeveer 120 miljoen euro bedragen. ■
De sluisdeur werd op 22 maart 2018 losgekoppeld, uit het water getild en overgebracht naar de achterhaven voor onderhoudswerken.
In september 2019 zal de sluisdeur weer actief zijn.
25

JANDENUL.COM
DESIGN · BUILD · CONNECT
FOTO: BELGIË - HARELBEKE SLUIS
Jan De Nul Group geeft vorm aan water en land. Wereldwijd. Van complexe
diensten offshore voor zowel de fossiele als de hernieuwbare energiesector, over
grote bagger-en landwinningsprojecten op de rand van water en land tot alle
mogelijke civiele bouwwerken op het land. Goed geïntegreerde competenties
en investeringen leiden tot creatieve, duurzame en innovatieve oplossingen.
Zo komt Jan De Nul Group tegemoet aan de wensen van de klanten van vandaag en
morgen. Aan de toekomst.
DE BRABANDERE

TOPOFF
FOR A SAFE
TAKE-OFF
sordoff
Top-Off N.V.
Europark 2015 | 3530 Houthalen-Helchteren | België
T +32 11 39 73 00 | F +32 11 39 73 01
BTW BE 0836 164 249
info@topoff.eu | www.topoff.eu
TdeuxR S.A.
1ère Avenue 22 B40 | 4040 Herstal | Belgique
T +32 4 240 20 53 | F +32 4 240 25 35
TVA BE 0444 213 478
info@t2r.be | www.t2r.be

SPECIAL RAILTECHNIEKEN
Tekst | Niels Rouvrois Beeld | Infrabel
“Het belang van digitalisering
kan nauwelijks onderschat worden”
Wereldwijd is er een digitale transformatie aan de gang. En ook de bouwsector moet mee. Geen
makkelijke oefening in een sector die teert op tradities, maar de digitale bal wordt groter en rolt steeds
sneller. Dat bewijst onder andere Infrabel. De Belgische spoorwegbeheerder zet sterk in op digitalisering:
“We zijn in onze sector en in vergelijking met onze Europese collega’s zelfs een voorloper in de digitale
revolutie”, klinkt het bij CEO Luc Lallemand.
Heeft u het gevoel dat Infrabel tijdig op die
trein is gesprongen?
“Ik zal zelfs meer zeggen. We zijn in onze sector
en in vergelijking met onze Europese collega’s
zelfs een voorloper in de digitale revolutie. We
hebben de voorbije jaren in dit domein zelfs al
verschillende prestigieuze prijzen gewonnen en
dat zeg ik met gepaste trots. Verschillende buitenlandse
infrastructuurbeheerders komen bij
ons in België op bezoek om te kijken hoe wij dit
aanpakken. Een tijdje geleden kregen we zelfs
bezoek vanuit Japan. Japanse ingenieurs kwamen
bij ons een systeem bekijken om wissels
te meten dat ze ook bij hen willen toepassen.”
Begin 2014 startte Infrabel met de digitalisering
van het hele Belgische spoorwegnet
dankzij het project Smart Railway. Hoe
trots mogen jullie zijn op dat project?
“Smart Railway is iets waar we bijzonder trots
op zijn. Het is trouwens het perfecte voorbeeld
hoe technologie en digitalisering ten
dienste kan staan van onze klanten, de gebruikers
van het spoor. Ik vergelijk het altijd met
de auto. Wie vandaag een wagen koopt, weet
dat die vol met elektronica zit. Als je naar de
garage gaat, wordt je auto aangesloten op een
computer die aangeeft wat er onderhouden
moet worden. Wij doen iets gelijkaardigs met
Luc Lallemand, CEO Infrabel. (Beeld: Benjamin Brolet)
Infrabel ondergaat al enkele jaren een digitale
transformatie.
Hoe belangrijk is digitalisering?
Luc Lallemand: “Het belang van digitalisering
kan nauwelijks onderschat worden. Onze maatschappij,
in het algemeen, maakt al geruime tijd
de overstap van mechanisch naar digitaal en de
spoorwegen, in het bijzonder, kunnen uiteraard
niet achterblijven. Heel wat mensen denken nog
steeds dat het spoor een oubollige industrie is,
maar het tegendeel is waar.”
In juni organiseerde Infrabel de Digital Days.
28

SPECIAL RAILTECHNIEKEN
“De digitalisering van Infrabel heeft zich steeds op beide domeinen doorgezet,
zowel op de ondersteunende activiteiten als de kernactiviteiten.”
'Japanse ingenieurs kwamen bij ons een
systeem bekijken om wissels te meten dat ze
ook bij hen willen toepassen'
onze sporen. We digitaliseren ze. We meten
ze digitaal en we plaatsen overal sensoren die
data verzamelen. Die grote hoeveelheden gegevens
worden centraal verzameld en op basis
daarvan worden onderhoudsploegen uitgestuurd.
Je zou dus kunnen zeggen dat onze
‘Slimme Sporen’ (Smart Railway) met ons praten
en aangeven wanneer onderhoud nodig is.
Dat heet voorspellend onderhoud. Op die manier
kunnen we problemen oplossen nog voor
ze zich stellen. Dat is beter voor de veiligheid
en de stiptheid van het treinverkeer.”
In juni organiseerde Infrabel de Digital
Days. Zijn jullie tevreden over de respons
op dit event?
“Onze Digital Days waren een succes. Er was
heel wat belangstelling van de pers, onze klanten
en stakeholders. Mensen die onze Digital
Days bezochten zagen Infrabel van zijn meest
vernieuwende kant. Extern is dat belangrijk.
Zeker omdat we nieuwe mensen willen aantrekken
om bij ons te komen werken. Wie met
digitalisering, Big Data en innovatie bezig is, wil
toch graag werken bij een bedrijf dat op die
vlakken een voorloper is. Maar ook intern was
dit een gouden zet. Dit evenement bood ons
de kans om aan het personeel te tonen waar
we op vlak van digitalisering mee bezig zijn en
hoe we de toekomst zien.”
Infrabel pleit ook voor Open data. Hoe ver
kan je daarin gaan?
“Open data zit er aan te komen voor iedereen.
Binnen afzienbare tijd zal het sowieso wettelijk
verplicht worden. Als bedrijf moeten we daarop
voorbereid zijn. Dat is de reden waarom
wij nu al beslist hebben om heel wat van onze
gegevens, zoals bijvoorbeeld onze stiptheidscijfers,
openbaar te maken en beschikbaar te stellen
voor het brede publiek. Die transparantie
vind ik belangrijk en dus wil ik daar best ver
in gaan. Er zijn natuurlijk wel grenzen aan die
transparantie. Het spreekt voor zich dat we
geen gegevens delen die de privacy van iemand
in het gedrang brengen, net zoals we ook geen
gevoelige data delen over onze kritische infrastructuur
en dat in het kader van de veiligheid.”
Hoe belangrijk is het dat digitalisering zich
niet alleen doorzet in de kernactiviteiten,
maar ook in de ondersteunende units?
“De digitalisering van Infrabel heeft zich steeds
op beide domeinen doorgezet, zowel op de
ondersteunende activiteiten als de kernactiviteiten.
Je kan ze ook niet loskoppelen van elkaar.
De digitalisering van de ondersteunende
units zoals financiën, aankopen, productie, opslag
en distributie en personeelsbeheer is 9
jaar geleden gedigitaliseerd met de invoering
van één geïntegreerd ERP-systeem (Enterprise
Resource Planning) dat meer dan 100 oude applicaties
en bijhorende databases verving. Deze
ERP hebben we de laatste jaren uitbereid met
cloud-gebaseerde toepassingen die draaien op
alle mogelijk eindgebruiker-platformen zoals
tablets, laptops en smartphones. Deze digitalisering
gaat ook over de bedrijfsgrenzen heen.
Een voorbeeld is hierbij dat we reeds enkele
jaren interne aankopen kunnen doen op webshops
van onze leveranciers zonder dat onze
eindgebruiker dat beseft.”
Dat digitalisering en technologische innovatie
hoog op de prioriteitenlijst van Infrabel
staat, bewijst ook de uitrol van het
ETCS-systeem.
“Het grote voordeel van ETCS is dat het zorgt
voor een volledige beveiliging van de treinrit. Aan
de ene kant verkleint het systeem de kans op een
seinvoorbijrijding drastisch. Met ETCS weet een
treinbestuurder lang op voorhand wanneer een
sein op rood zal staan. ETCS houdt daarbij ook
rekening met de remcurve. Bedoeling is dat we
met behulp van dit systeem kunnen vermijden
dat een trein een sein voorbijrijdt. Aan de andere
kant waakt ETCS voortdurend over de snelheid
van een trein. Als een trein sneller rijdt dan toegelaten,
komt het systeem tussen en voert automatisch
een noodremming uit.
Met ETCS 1, 2 en 1 limited supervision zijn
er drie niveaus. Hoe verschillen de drie
systemen van elkaar?
Elke trein die in ETCS rijdt, krijgt noodzakelijke
informatie over de seinen en de maximum
toegelaten snelheid in de stuurpost binnen,
ongeacht het niveau en of de trein in Full
of Limited Supervision rijdt. Bij ETCS Level 1,
zowel bij Full als Limited Supervision, komt die
info binnen via golven die worden uitgezonden
via vaste bakens die we tussen de sporen
installeren. ›
29

Infrabel Academy
©Benjamin Brolet
Infrabel Academy
Laten we samen de sporen
we samen de sporen
Laten we samen de van sporen morgen van morgen bouwen! bouwen!
van morgen bouwen!
Al meer dan 25 jaar gaat TUC RAIL uitdagingen aan op het gebied van spoorwegengineering met de verwezenlijking van
prestigieuze projecten zoals de hogesnelheidslijnen Al meer dan 25 jaar gaat in België TUC RAIL en in uitdagingen het buitenland. aan op het Bij TUC gebied RAIL van spoorwegengineering zoek je actief mee naar met de
oplossingen om het vervoer en de verwezenlijking mobiliteit van van morgen prestigieuze te verbeteren. projecten zoals Je werkt de hogesnelheidslijnen mee aan het ontwerp in België van en zeer in het technische buitenland.
kunstwerken, het tracé van een lijn, het Bij TUC ontwerp RAIL zoek van innovatieve je actief mee seininrichtingssystemen… naar oplossingen om het vervoer voor en een de mobiliteit duurzamere van morgen mobiliteit.
verbeteren. Je werkt mee aan het ontwerp van zeer technische kunstwerken, het tracé van een lijn, het
ontwerp van innovatieve seininrichtingssystemen… voor een duurzamere mobiliteit.
Onze medewerkers vormen het hart van de onderneming en werken mee aan de bouw van een
Onze medewerkers vormen het hart van de onderneming en werken mee aan de bouw van een intermodaal vervoersnet.
Al meer dan 25 jaar gaat
Ook
TUC
jij
RAIL
kunt bijdragen
uitdagingen
aan de
aan
uitvoering
op het intermodaal van
gebied
vervoersprojecten.
vervoersnet. van spoorwegengineering met de
verwezenlijking van prestigieuze projecten zoals Ook jij kunt de hogesnelheidslijnen bijdragen aan de uitvoering van in België vervoersprojecten. en in het buitenland.
Bij TUC RAIL zoek je actief mee naar oplossingen om het vervoer Jochen en de mobiliteit van morgen te
Jochen BULTINCK BULTINCK (CEO) (CEO) & Naïma & Naïma ATORI ATORI (COO)
verbeteren. Je werkt mee aan het ontwerp van zeer technische kunstwerken, het tracé van een lijn, het
TUC RAIL ontwerp is op zoek van naar innovatieve verschillende TUC RAIL profielen: seininrichtingssystemen… is op zoek naar verschillende profielen: voor een duurzamere mobiliteit.
ingenieurs, toezichters, werfleiders, project leiders, ...
ingenieurs, Onze medewerkers toezichters, werfleiders, vormen Meer
project het weten
leiders, hart ga naar van ...
onze de onderneming site: jobs.tucrail.be/ en werken mee aan de bouw van een
Meer weten ga naar onze site: jobs.tucrail.be/ intermodaal vervoersnet.
Ook jij kunt bijdragen aan de uitvoering van vervoersprojecten.

SPECIAL RAILTECHNIEKEN
eind 2015 gehaald. En ondertussen hebben we
ETCS uitgerold op meer dan 1.500 kilometer
spoor, 24 % van ons hoofdspoornet om precies
te zijn. Daarmee zijn we bij de koplopers
in Europa.”
Ook digitale brillen met augmented reality bieden opportuniteiten.
Bij ETCS 2 komt die informatie niet via bakens,
maar via GSM-R-masten binnen die langs de
sporen staan. In ETCS Limited Supervision
krijgt de boordcomputer de info die we naar
de trein doorsturen over een minder grote afstand
binnen dan bij Full Supervision. Ook is bij
Limited Supervision die informatie niet zichtbaar
op het scherm van de treinbestuurder.
ETCS Limited Supervision is een systeem dat
op de achtergrond meeloopt. De treinbestuurder
kijkt naar buiten en volgt de seinen, zoals in
situaties zonder ETCS.”
om een conventionele spoorlijn uit te rusten
met ETCS L2 FS bovenop de bestaande laterale
seininrichting.”
Infrabel startte hiermee in 2009. Wat is de
stand van zaken anno 2019?
“We hebben al een groot deel van ons Masterplan
ETCS gerealiseerd. De eerste doelstelling,
de versnelde uitrol van TBL1+, hebben we
Blijft Infrabel de komende jaren stevig investeren
in digitalisering?
“We moeten dit van dichtbij volgen en kritische
vragen blijven stellen zoals “welke technologie is
nuttig voor Infrabel?”, “wat verhoogt de veiligheid
en de stiptheid?”, “waar kunnen we efficiënter
worden?” en “wat laat toe om kosten te
verminderen?”. Heel concreet stellen we ons nu
bijvoorbeeld vragen over hoe het 5G mobiele
netwerk ons kan helpen. Of hoe digitale kleding
nuttig kan zijn. Denk daarbij aan een jas die oplicht
of schoenzolen die trillen bij naderend gevaar.
Ook digitale brillen met augmented reality
bieden opportuniteiten, technisch onderhoudspersoneel
heeft twee handen vrij om te werken
en heeft tegelijk toegang tot technische plannen
via die speciale bril. Het is belangrijk om te beseffen
dat digitalisering een nauwgezet traject is dat
op stevige fundamenten moet staan. Iets dat stap
voor stap gerealiseerd moet worden. De grote
uitdaging is hoe we onze mensen en digitale toepassingen
op elkaar af stemmen. Bij digitale transformatie
moet de mens, hoe dan ook, centraal
blijven staan. Opleiding en begeleiding van onze
mensen op het terrein bij het gebruik van al deze
digitale hulpmiddelen is enorm belangrijk. Infrabel
zal hier zwaar op blijven inzetten.” ■
Wat zegt de uitrol van dit systeem over de
ambities van Infrabel?
“Met ons Masterplan ETCS tonen we ons
heel ambitieus. Alle EU-lidstaten moeten van
Europa ETCS installeren op hun deel van de
goederencorridors, de belangrijkste goederenspoorlijnen
in Europa. Maar wij behoren
tot de landen die meer willen doen dan enkel
hun deel van de corridors uitrusten met ETCS.
Aan de hand van ons Masterplan ETCS gaan
we het hele Belgische spoornet uitrusten met
ETCS. Dat is een ambitieuze keuze waarmee
we ons binnen Europa tonen als een van de
voortrekkers op vlak van ETCS. Ook op andere
momenten hebben we ons al regelmatig
getoond als ETCS-pionier. Zo waren we de
eerste lidstaat van de EU dat haar deel van de
goederencorridors had uitgerust met ETCS.
We waren ook het eerste land met ETCS L2
FS op een grensovergang. En van alle landen
met een plan om hun volledige netwerk uit te
rusten met ETCS, waren we het eerste land
De digitalisering van Infrabel heeft zich steeds op beide domeinen doorgezet, zowel op de ondersteunende
activiteiten als de kernactiviteiten.
31

SPECIAL RAILTECHNIEKEN
Tekst | Tim Janssens Beeld | Eurogare
Waterloo verheugt zich
op nieuw station
In de herfst van 2018 zijn de GEN-projectgerelateerde werken in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en
de provincie Waals-Brabant opnieuw opgestart, na drie jaar radiostilte vanwege budgettaire redenen. Om
het op vier sporen brengen van lijn 124 (Waterloo - Eigenbrakel - Nijvel) en de infrastructuurwerken
voor de uitbreiding van het spoorplatform van deze lijn ten noorden van Waterloo mogelijk te maken,
ondergaat het station van Waterloo sinds kort een ingrijpende metamorfose.
Het veelbesproken GEN-project wordt in
goede banen geleid door TUC RAIL, een afdeling
van Infrabel die gespecialiseerd is in de
realisatie van nieuwe spoorweginfrastructuur
en de aanpassing en modernisering van bestaande
spoorweginfrastructuur. Met de ervaring
van de eerdere GEN-projecten in de
achterzak (sinds 2002) verzekert TUC RAIL
in Waterloo het projectmanagement, de studies
voor de spoorwegonderdelen en ook
de opvolging van alle werken, met uitzondering
van de bijbehorende NMBS-parking. De
NMBS staat op haar beurt in voor de herinrichting
van de stationssite, de gebouwen die
toegankelijk zijn voor de treinreizigers en de
perronuitrusting. In de andere GEN-projecten
neemt ze tevens de studies en de realisatie
van de parking en de andere infrastructuurvoorzieningen
voor reizigers op en rond
de stationssites op zich. Om de infrastructuuringrepen
in de sterk verstedelijkte stationsbuurt
van Waterloo maximaal te kunnen
beperken en de opgelegde uitvoeringstermijnen
te kunnen vrijwaren, sloten Infrabel en de
NMBS een partnership af om de reconversie
van het station van Waterloo onder te brengen
in een overheidsopdracht, onder supervisie
van TUC RAIL.
MODERN, COMFORTABEL
EN TOEGANKELIJK
Het nieuwe station moet niet alleen aangepast
zijn aan de hedendaagse transportmodaliteiten,
maar moet meteen ook kunnen
anticiperen op toekomstige evoluties. Het
initiële project, waarvoor in 2010 een vergunning
werd uitgereikt, is hertekend om de
toegankelijkheid voor mindervaliden en de
projectkosten te optimaliseren. Het nieuwe
stationsgebouw wordt dan ook niet ondergronds,
maar bovengronds gebouwd, vlakbij
de nieuwe NMBS-parking en het huidige
stationsplein. “Het wordt een modern, comfortabel
complex waar iedereen zich welkom
voelt. Aan de verschillende toegangen van de
stationssite worden ook tal van fietsenstallingen
voorzien”, aldus Maxime Mouravieff,
projectleider van de NMBS voor de GENstations
van lijn 124. De constellatie van de
perrons wordt eveneens aangepast – twee
zijdelingse perrons en één centraal perron –
om een rechtstreekse verbinding tussen de
omliggende straten, het station en de perrons
te kunnen garanderen. Het centrale perron
zal slechts sporadisch zijn nut bewijzen, meer
bepaald in het geval van een storing of een
incident op de spoorlijn.
Aan de verschillende toegangspunten van de stationssite worden fietsenstallingen geplaatst.
EERSTE FASE
Anne-Cécile Roks kijkt toe op het budget, de
planning en de uitvoeringskwaliteit van de werken
die in het kader van de eerste fase van de
reconversie van het station van Waterloo zijn
toevertrouwd aan de hoofdaannemer. “Deze
eerste fase is opgestart in augustus 2019. Ze
omvat de bouw van het nieuwe stationscomplex
en de afbraak van het huidige gebouw, dat
32

SPECIAL RAILTECHNIEKEN
Het station wordt uiteindelijk bovengronds gebouwd en dus niet ondergronds, zoals initieel voorzien was.
Het nieuwe station wordt modern, comfortabel en toegankelijk.
'Het nieuwe stationsgebouw wordt in de zomer
van 2020 in gebruik genomen'
plaatsmaakt voor het langverwachte vierde
spoor. Vervolgens is het zaak om een zijdelings
perron en de helft van het toekomstige centrale
perron te realiseren (inclusief nieuwe toegangen).
Onder de sporen komt een nieuwe
gang van ongeveer 6 meter breed en er worden
tevens toegangswegen naar de perrons,
toegangshellingen voor mindervaliden en trappen
gebouwd. Tot slot staan de realisatie van
de luifels en fietsenstallingen en de herinrichting
van de stationsomgeving ten oosten van
de sporen op het programma.”
TWEEDE FASE
“De tweede fase van de werken start zodra de
sporen zijn afgeleid naar het nieuwe spoorwegplatform”,
vertelt Noëlle Hamaide, projectleider
voor het op vier sporen brengen van lijn
124, die instaat voor het globale projectbeheer,
de budgettaire opvolging en de planning en
fasering van het project. “Vanaf dat moment
beginnen de resterende werken, zoals de aanleg
van het zijdelingse perron aan de westzijde
en de afwerking van het centrale perron, maar
ook de herinrichting van de stationsomgeving
ten westen van de sporen. Het nieuwe stationsgebouw
wordt in de zomer van 2020 in gebruik
genomen. De eerste fase van de reconversie
zal klaar zijn tegen het eerste semester
van 2021, en de tweede fase tegen het einde
van het tweede semester van 2023.”
TUC RAIL beschikt over de capaciteit die nodig
is om omvangrijke, gefaseerde en multidisciplinaire
projecten tot een goed einde te
brengen. “In Waterloo zijn de voornaamste
uitdagingen de complexe werken in een sterk
verstedelijkte omgeving en het omleggen van
de nutsleidingen om het op vier sporen brengen
van lijn 124 mogelijk te maken, en dat binnen
de timing die we met de federale overheid
en onze partners overeengekomen zijn”, legt
Noëlle Hamaide uit. ■
33

SPECIAL RAILTECHNIEKEN
Tekst | Niels Rouvrois / G. Smeyers Beeld | G. Smeyers
Vervanging bestaande
hoogspanningslijn tussen
Drogenbos en Buizingen
Tijdens het voorjaar startte transmissienetbeheer Elia met de vervanging van de bestaande
hoogspanningslijn tussen Drogenbos en Buizingen. In afwachting van de installatie van de
nieuwe masten bouwt hoofdaannemer Democo nv. twee tijdelijke hoogspanningsmasten.
De bemalingswerken worden geleid door de firma G. Smeyers. “Onze eigen studiedienst
ontwierp een bemaling en bijhorende retourbemaling op basis van een zelf opgebouwd 3D
computersimulatiemodel”, aldus zaakvoerder René Lambrechts.
Het project bestaat uit de vervanging van de bestaande 2x150kV-lijn tussen
de hoogspanningsstations van Drogenbos en Buizingen. Alle huidige
hoogspanningsmasten op het traject worden vervangen door gelijkaardige
infrastructuur die beantwoordt aan de strikte veiligheidsnormen die
vandaag van kracht zijn. De huidige hoogspanningslijn is einde levensduur
en om de betrouwbaarheid van het nationale net en de veiligheid van
de burgers en de infrastructuur te waarborgen, vervangt Elia de lijn. Het
project maakt deel uit van het Federaal Ontwikkelingsplan 2015-2025,
dat werd goedgekeurd door de minister van Energie. De totale investering
voor deze vernieuwing bedraagt ongeveer 8 miljoen euro.
Momenteel bouwt hoofdaannemer Democo nv. twee tijdelijke hoogspanningsmasten
op de site. Hiervoor moeten twee bouwputten van
ongeveer 20 x 20 m ontgraven worden tot op een diepte van ongeveer
3,5 m onder het maaiveld. Voorafgaand grondonderzoek bracht de bodemopbouw
ter plaatse mooi in kaart. René Lambrechts: “Tot 6,5 m
diepte bestaat de grond uit zettingsgevoelige alluviale klei. Tussen 6,5 en
8 m vinden we grof zand, van 8 tot 10 m grof zand met grind en op 10
m diepte komen we rots tegen. Om de juiste stand van het grondwater
te kennen werden eerst een aantal peilbuizen geboord ter hoogte van
de toekomstige bouwputten. Het grondwater werd aangetroffen op een
diepte van 1,60 m onder het maaiveld.”
RETOURBEMALING
De hoogspanningspost van Elia ligt vlak naast de spoorlijn Brussel - Halle.
Aan de andere zijde van het terrein bevindt zich nog een oude in gebruik
zijnde woning. “Uit een eerste bemalingsstudie bleek al meteen dat de
voorziene bronbemaling zowel ter hoogte van het spoor als ter hoogte
34

SPECIAL RAILTECHNIEKEN
'De gehele bemaling en
retourbemalingsinstallatie
wordt tijdens de duur van de
bemalingswerken opgevolgd door
een ter zake gespecialiseerde
bemalingstechnieker'
van de woning aanleiding zou geven tot ontoelaatbare zettingen”, verduidelijkt
René Lambrechts. “Als gevolg hiervan werd een bijkomende
eis opgelegd om de bemalingsinvloed ter hoogte van de spoorlijn en de
woning te compenseren met een retourbemaling.”
Het ontwerp van de bemaling en retourbemaling is van de hand van
G. Smeyers zelf. René Lambrechts: “Onze eigen studiedienst ontwierp
een bemaling en bijhorende retourbemaling op basis van een zelf opgebouwd
3D computersimulatiemodel. In totaal werden er twaalf onttrekkingsbronnen
voorzien, zes per bouwput. Die onttrekkingsbronnen
voeren het opgepompte water via ongeveer 350 m collectorleiding in
gespiegellaste PE-buizen naar 17 retourputten, waarvan 12 retourputten
langsheen het spoor en 5 rondom de te beschermen woning. De onttrekkingsbronnen
worden zo opgebouwd dat het grondwater onbelucht
wordt opgepompt, waardoor een goede werking van de retourbemaling
kan gegarandeerd worden."
Die onttrekkingsbronnen voeren het opgepompte water via ongeveer 350 m
collectorleiding in gespiegellaste PE-buizen naar 17 retourputten.
In totaal werden er twaalf onttrekkingsbronnen voorzien, zes per bouwput.
BEMALINGSTECHNIEKER
Het complexe werk wordt tijdens de uitvoering nauwgezet gecoördineerd
door G. Smeyers. “De gehele bemaling en retourbemalingsinstallatie
wordt tijdens de duur van de bemalingswerken opgevolgd door
een ter zake gespecialiseerde bemalingstechnieker. De werken moesten
uitgevoerd worden binnen een in werking zijnde hoogspanningspost.
Alle werknemers van de firma G. Smeyers beschikken over een AVIPopleiding
waardoor zij werken binnenin de hoogspanningspost kunnen
uitvoeren. Dit werk op de Elia-post in Buizingen is een belangrijke referentie
voor de firma en zal er toe bijdragen dat de jarenlange vruchtbare
samenwerking met Democo nv. nog zeker voor een lange periode zal
worden verdergezet.” ■
Een eigen studiedienst ontwierp een bemaling en bijhorende retourbemaling
op basis van een zelf opgebouwd 3D computersimulatiemodel.
35

Need heavy-duty industrial solutions?
Spoorwegtechnieken 1 elektriciteitswerken 1 Totaalprojecten
verlichtingsinstallaties 1 no dig solutions 1 Heavy rail lifting
Tieltsteenweg 19 | 8750 Wingene | T 051 46 65 27 | F 051 46 71 91 | dewitte@dewittevdc.be
www.dewittevdc.be
cdesign.be

SPECIAL RAILTECHNIEKEN
Tekst | Frie Van der Planken Beeld | De Witte - Vandecaveye
Werken aan de wissels met
een gasleiding onder het spoor
Drie weekends: zoveel tijd was er voorzien om de houten dwarsliggers van de wissels nabij het station
van Obourg te upgraden naar een betonnen versie. Althans, drie weekends waarin het spoor volledig
buiten dienst zou zijn. Een timing die perfect volgens plan verliep, zelfs al strooide een gasleiding pal onder
de werfzone ietwat roet in het eten.
In mei werden de wissels aan het station van Obourg volledig vernieuwd.
In 1960 voerden ze voor de allereerste keer
werken uit in opdracht van NMBS, vandaag is
De Witte - Vandecaveye nog altijd niet van
het spoor verdwenen. Als specialist in spoorwegtechnieken
werkt het bedrijf regelmatig
samen met Infrabel, dit keer in onderaanneming
van Strukton Rail: "Het hoofddoel van
dit project was het vernieuwen van de vier
wissels aan het station van Obourg, maar eigenlijk
hebben we veel meer gedaan dan dat.
Zo hebben we ook bepaalde sporen verschoven
en heraangelegd, de bijbehorende bovenleidingen
aangepast, werken uitgevoerd aan
de seininrichting, de nieuwe wissel uitgerust
van wisselverwarming en drainage in de wisselzone
voorzien. Dat was allemaal deel van
de opdracht", licht Dries Van Wanseele toe,
projectleider bij De Witte - Vandecaveye.
GRONDIGE VOORBEREIDING
Het gros van de werken moest gebeuren
tijdens 3 TLO-weekends in de maand mei,
waarin de sporen van vrijdagavond tot maandagochtend
buiten dienst waren. Toch was er
38

SPECIAL RAILTECHNIEKEN
'Om de leiding op te
sporen, hebben
we met onze
eigen zuigwagen
heelvoorzichtig
peilputten gemaakt'
GRAVEN EN METEN
Omdat trillingen onvermijdelijk zijn wanneer je
met zware machines aan de slag gaat, was het
cruciaal om de staat van de leiding goed in het
oog te houden. Van Wanseele: "Om de buis op
te zoeken, hebben we met onze eigen zuigwagen
heel voorzichtig peilputten gemaakt. Een
gespecialiseerde firma heeft dan via die putten
tijdens het weekend metingen uitgevoerd op
de buis. Zo konden we tijdig ingrijpen, mocht
er uit die metingen blijken dat de situatie onveilig
was. Gelukkig is dat niet gebeurd en konden
we de werken probleemloos afronden."
Vlak onder het spoor bevond zich een gasleiding. Trillingen die veroorzaakt werden door de machines
werden nauwkeurig gemeten en opgevolgd.
ALLE SPOORDISCIPLINES
SAMEN
Voor De Witte - Vandecaveye is het project
in Obourg er eentje om trots op te zijn: "Het
mooie is dat dit project eigenlijk al onze sterktes
samenbrengt. We zijn in nagenoeg alle
spoorwegtechnieken thuis, dus het is fijn als we
dan een opdracht toevertrouwd krijgen waarbij
al die verschillende spoordisciplines aan bod
komen. Dit soort projecten doen we dan ook
wel vaker: in de regio Doornik-Charleroi-Bergen
hebben we al een aantal vergelijkbare werken
uitgevoerd. Bovendien hebben we veel in
eigen huis, en zijn we zelf dus niet sterk afhankelijk
van onderaannemers. We kunnen ons
dan ook heel flexibel opstellen bij de planning
van projecten, en dat maakt het opdrachtgevers
natuurlijk een stuk makkelijker." ■
veel voorbereiding nodig om de werken te
kunnen uitvoeren, vooral omdat er zich op
enkele meters onder de werf een gasleiding
bevond die gevoelig was aan trillingen: "Daar
waren we van bij het begin van op de hoogte,
maar uiteraard vraagt dat om extra maatregelen
bij de voorbereiding. In april hebben
we alle materialen aangevoerd, peilputten gemaakt
in functie van de gasleiding en al palen
voor de bovenleiding geplaatst. Eigenlijk alle
werken waarbij we het treinverkeer minimaal
zouden hinderen. In mei hebben we dan het
'echte' werk gedaan en in juni hebben we de
werf opgekuist en alle materialen afgevoerd."
Naast het vernieuwen van de wissels, paste De Witte - Vandecaveye onder meer ook de bovenleidingen aan.
39

SPECIAL RAILTECHNIEKEN
Tekst | Niels Rouvrois Beeld | Mobix
“Focussen op nieuwe
technologieën, opleiding
en marktuitbreiding”
De klant ontzorgen wordt alsmaar belangrijker,
ook in de spoorwegbouw en utiliteits-netwerken.
En dat hebben ze bij MOBIX, onderdeel van
CFE Contracting, goed begrepen. De groep, met
hoofdzetel in Mechelen, verzamelde reeds de
krachten van vijf specialisten in rail en utility sector
en wil met de opstart van een verhuurafdeling,
een gloednieuw trainingscentrum en meer
aandacht voor nieuwe technologieën een groter
marktaandeel verwerven en zijn stempel nog
breder drukken op de Belgische markt.
TOTAALPAKKET INCLUSIEF VERHUUR
MOBIX focust op twee sectoren: de railsector en de utility networks.
Laurent Eeraerts, Managing Director Mobix: “Binnen rail doen we alles
van sporen en bovenleiding tot signalisatie. We zien dat onze entiteiten
vaak beroep moeten doen op hetzelfde zware materieel, zoals spoorkranenkranen,
betonaggregaten, hoogtewerkers... Om een optimale bezettingsgraad
te garanderen, wordt er een business unit Rent opgericht die
zal instaan voor het ter beschikking stellen van dit materieel aan de andere
afdelingen alsook voor de verhuur aan partners en derden. Jeroen De
Roeck, Division Manager Rail, bevestigt: “Partnerships zijn een belangrijke
hefboom in onze strategie van total solution provider. Het luik van de civiele
werken (tunnels, bruggen...) voor de spoorbouw is hiervan een goed
voorbeeld. MOBIX heeft zelf niet de kennis noch de ambitie om deze zelf
uit te voeren. Door de expertise binnen CFE aan te wenden, in dit voorbeeld
een partnership met Van Laere nv, kunnen we met een totaalpakket
naar de klant stappen en hem zowel administratief als technisch ontzorgen.
Iets waarvan we merken dat het steeds belangrijker wordt.”
LICHTPLAN 4.0
De utility-afdeling van MOBIX is gespecialiseerd in het aanleggen van
distributienetwerken voor gas, hoog-, midden- en laagspanning. Ook het
plaatsen en onderhouden van openbare verlichting behoort tot de mo-
40
Door de expertise binnen CFE aan
te wenden kan MOBIX met een
totaalpakket naar de klant stappen.

SPECIAL RAILTECHNIEKEN
gelijkheden, wat MOBIX bewijst in het omvangrijke project Lichtplan 4.0
dat wordt uitgevoerd in samenwerking met Citelum. “Kort samengevat
behelst het project de vernieuwing en het onderhoud van alle verlichting
langs autosnelwegen en gewestwegen in Wallonië”, verduidelijkt Olivier
Di Pietrantonio, Division Manager Utilities. “Het houdt in dat alle gasontladingslampen
op een termijn van 4 jaar vervangen worden door
‘slimme’ ledverlichting. Tevens wordt er ook gedurende een periode van
20 jaar preventief en curatief onderhoud voorzien. Hoofdzaak in dit verhaal
is dat het een resultaatsverbintenis betreft en dat er met andere
woorden een gegarandeerde energiebesparing moet behaald worden.”
Naast de besparende factor is het project Lichtplan 4.0 ook een technologische
sprong vooruit. Zo is de nieuwe verlichting voorzien van communicatiemodules.
Laurent Eeraerts: “Het systeem laat de verlichting flikkeren
wanneer je een af- of oprit in de verkeerde richting neemt en past
automatisch de lichtintensiteit aan het omgevingslicht, de verkeersdensiteit
en de weersomstandigheden aan. Ook communicatie met toekomstige
zelfrijdende voertuigen behoort nu reeds tot de mogelijkheden.”
FOCUS OP NIEUWE TECHNOLOGIE
EN MARKTUITBREIDING
Lichtplan 4.0 toont enerzijds de passie van MOBIX voor technologie
en anderzijds de drang om zijn marktaandeel te vergroten. Jeroen De
Roeck: “Voor Utilities en zeker ook voor Rail willen we ons nadrukkelijker
profileren over het hele Belgische grondgebied. Door een goede
spreiding van de vestigingen kunnen we overal kort op de bal spelen.”
Laurent Eeraerts bevestigt: “De eerste stap is ervoor zorgen dat de
Business Units volgens dezelfde procedures en met dezelfde IT-systemen
gaan werken. We streven hierbij naar een organisatorische vorm waarbij
de ondersteunende diensten gecentraliseerd worden, zonder dat we
daarbij de ondernemingsgeest van de BU’s beknotten. In een tweede
stap gaan we op zoek naar een groter marktaandeel waarbij we eerst organische
groei en complementaire acquisities in België bekijken. Nadien
is het onze ambitie om ook in de buurlanden voet aan wal te krijgen.”
Ook op het vlak van technologie wil MOBIX grote stappen zetten. “De
spoorwegsector is een zeer arbeidsintensieve sector en dat zal ook zo
blijven, maar toch kunnen we niet om de technologie heen. Denken we
maar aan het gebruik van drones als meetsysteem, machinebediening
op afstand...”, vertelt Jeroen De Roeck. “Het potentieel is vandaag nog
onderbenut en daar wil MOBIX verandering in brengen. Kijk naar DEME,
eveneens onderdeel van CFE. Hun baggeractiviteiten, offshore-projecten…
zijn doordrenkt van technologie. Het is dan ook onze ambitie om
de DEME van de spoorwegsector te worden.”
De utility-afdeling van MOBIX is gespecialiseerd in het aanleggen van
distributienetwerken voor gas, hoog-, midden- en laagspanning.
OPLEIDINGSCENTRUM
De combinatie van het hoogtechnologische en het arbeidsintensieve
is volgens MOBIX de kracht van de spoorwegsector op lange termijn.
“We willen graag investeren in technologie en machines, maar je moet
'Het combineren van het
arbeidsintensieve element met het
invoeren van nieuwe technologieën
bepaalt het succes van MOBIX op
lange termijn'
ook de mensen hebben om die machines te bedienen. De war for talent
die momenteel woedt, voelen we op twee vlakken: het tekort aan
zowel hooggeschoolden technici alsook aan gespecialiseerd uitvoerend
personeel. Door de hoge bezettingsgraad van de sporen (toegenomen
cargoverkeer) worden de werkuren vaak beperkt tot de nachten en de
weekends. Dat weegt enerzijds op de work-life balance van onze mensen
en zorgt er anderzijds voor dat nieuwe krachten niet meer de tijd
krijgen om het vak on the job onder de knie te krijgen. Daarom werken
we aan een eigen opleidingscentrum in Mechelen, waar we onze jonge
mensen voor alle technieken, zowel op technisch als op veiligheidsvlak,
grondig kunnen vormen”, besluit Laurent Eeraerts. ■
41

Division Track - info@mobix.be

Taveirne: de expert op het gebied van spoorwerken
Zowel voor trein, tram en metro als voor industrie- en havengebieden
Van het aanleggen van nieuwe spoortrajecten tot het vernieuwen en onderhouden
van bestaande sporen, op Taveirne kan je rekenen voor de uitbouw van een veilig,
stabiel en betrouwbaar spoornetwerk.
Oostendestraat 278 • B-8820 Torhout
T +32 50 22 07 49 • E info@taveirne.be
taveirne.be

SPECIAL RAILTECHNIEKEN
Tekst | Frie Van der Planken Beeld | Taveirne
Jongste generatie onderstoppers
klaar voor nieuwe spoorlijnen
Met bijna 4000 kilometer aan spoorlijnen is België een van de dichtst bespoorde landen ter wereld.
En elke dag komen daar nog heel wat kilometers bij. Infrabel doet er alles aan om dat gigantische
netwerk zo duurzaam mogelijk te maken, en daarom wordt bij nieuwe spoortrajecten sinds enige tijd
bewust gekozen voor betonnen dwarsliggers. Een beslissing die vraagt om een up-to-date machinepark.
Doordat de onderstopgroep kan uitschuiven, is de wissel al na de eerste onderstopgang een stuk stabieler.
44

SPECIAL RAILTECHNIEKEN
Al sinds de jaren vijftig is bouwbedrijf Taveirne
een vaste waarde bij de aanleg, de renovatie
en het onderhoud van spoorlijnen
in ons land. "Dat we zelf een uitgebreid machinepark
ter beschikking hebben, is waarschijnlijk
een van onze grootste troeven. Dat
laat toe om werken volledig in eigen beheer
uit te voeren en vooral ook om heel snel
aan de slag te kunnen. Voor ons is het dan
ook erg belangrijk dat we oudere machines
tijdig vernieuwen, zeker als je weet dat de
normen van Infrabel er alleen maar strenger
op worden. Terecht natuurlijk, want dat doet
de levensduur van de sporen stijgen. Het is
daarom dat we recent geïnvesteerd hebben
in een nieuwe onderstopper van Plasser &
Theurer", vertelt Lode Van Iseghem, hoofdprojectleider
bij Taveirne.
'Bij één doorgang kan deze machine
al 75% van de wissel onderstoppen'
CRUCIALE MACHINE
Onderstoppers zijn vrijwel onmisbaar bij zo
goed als elk type spoorwerken: "Het onderstoppen
van het spoor is de laatste stap bij
de aanleg en het onderhoud van sporen. Een
onderstopper stabiliseert en compacteert
de ballast en maakt dat het spoor goed op
zijn plaats blijft liggen. Pas daarna is er treinverkeer
mogelijk. Onze nieuwe onderstopper
is een stuk krachtiger dan de vorige, die
stilaan aan vervanging toe was, en is dan ook
beter geschikt voor wissels met betonnen
draagstukken."
STILLER EN SNELLER
Dat deze onderstopper aangepast is aan
de spoorlijnen van de toekomst, is niet het
enige voordeel. Van Iseghem: "Deze machine
kan bij één enkele doorgang maar liefst 75 %
van de wissel onderstoppen, terwijl dat bij
de vorige onderstopper maar 50 % was. Dat
komt doordat de onderstopgroep nu ook
kan uitschuiven, waardoor je een groter deel
van de wissel kan onderstoppen bij de eerste
passage. De wissel is dan ook een pak stabieler
na de eerste onderstopgang. Ook de
technologie is er flink op vooruitgegaan: we
hoeven de geometrie van het spoor niet langer
handmatig in te voeren, maar de machine
ontvangt die gegevens digitaal. En wat ook
niet onbelangrijk is, is dat ze 's nachts een betere
zichtbaarheid biedt en minder geluidsoverlast
veroorzaakt voor de arbeiders in de
cabine en rond de onderstopmachine. Het is
veel aangenamer werken zo."
EERSTE IN BELGIË
De nieuwe machine van Taveirne maakt deel
uit van de jongste generatie onderstoppers
van Plasser & Theurer: de Unimat 08-4x4/4s.
Een unicum in België, volgens Van Iseghem:
"Het is de eerste machine van dit type die in
België wordt ingeschakeld. En we hebben niet
geaarzeld om ze aan het werk te zetten. Na
drie weken telde haar cv meteen al drie projecten:
ze mocht haar nut bewijzen in Kortrijk,
Gent en Brussel. En ja, dat heeft ze goed gedaan.
We kunnen zeggen dat ze alvast met
glans geslaagd is in haar proefperiode." ■
Deze Plasser & Theurer Unimat 08-4x4/4s is de eerste onderstopmachine van haar generatie die in België aan het werk mag.
45

SPECIAL RAILTECHNIEKEN
Tekst | Niels Rouvrois Beeld | ArcelorMittal, Kandt
Slechts twee dagen spooronderbreking
voor bouw tunnel door gebruik van
stalen damplanken
De drukke spoorlijn Gent-Antwerpen (L59) loopt dwars door Lokeren. In het noordoosten van de
stad was de overweg aan de Oude Heerweg al een tijd zeer onveilig, met talrijke ongevallen tot gevolg.
Om een veilig alternatief te bieden en het vrachtverkeer verder van het centrum te leiden besloot
spoorwegbeheerder Infrabel, in overleg met het stadsbestuur, om de overweg te vervangen door een
tunnel tussen de nabijgelegen Uitbreidingslaan en Klipsenstraat.
Tunnelinrit en tunnel met prefab trogdekken aan de zijde van de Uitbreidingslaan, na het storten van de vloerplaat.
46

SPECIAL RAILTECHNIEKEN
De tunnel loopt onder vier sporen, een
dienstweg en een fietspad. Twee sporen (nr.
1 en 2) zijn voor doorgaand treinverkeer, de
andere twee (3 en 4) zijn rangeersporen. De
tunnel zal toegankelijk zijn voor vrachtwagens
en auto’s en tevens beschikken over een verhoogd
fietspad.
KLEINE TIJDSPANNE
Voor de constructie van de tunnel mocht het
doorgaande treinverkeer slechts twee dagen
onderbroken worden in het weekend van 5 en
6 mei 2018. Om de werken binnen deze kleine
tijdspanne te realiseren werd door ontwerper
Tuc Rail gekozen voor een oplossing met stalen
damplanken. De betonnen tunnelplafonds
worden gedragen door 46 verticaal geplaatste
AZ25-800 damplanken van 12,4 tot 12,6 m
lang. De tunneltoegangen bestaan uit 165 in het
zicht blijvende AZ18-800 profielen in helling 5:1
geplaatst, met lengtes van 5,6 tot 12,4 m. Ten
slotte waren nog 18 stuks AZ18-800 van 3,4 m
nodig voor het maken van een pompput onder
de bodem van de tunnel, voor afvoer van regenwater.
De verticale damplanken zijn verbonden
met de schuine damplanken door middel van
vier speciale overgangsplanken.
Het betonnen trogdek voor de sporen 1, 2 en
3 werd geprefabriceerd naast deze sporen. 14
stuks AZ25-800 werden ingetrild tussen het
trogdek en spoor 2. Op zaterdag 5 mei om
2.00 uur werd het spoorverkeer onderbroken
en werden de sporen 1 en 2 opgebroken. 18
damplanken AZ25-800, 2 overgangsplanken
en 4 schuine damplanken AZ18-800 werden
ingetrild. De volgende dag werd het 400 ton
wegende trogdek voor de 3 sporen over de
damplanken geschoven. Na het verbinden van
het dek met de damplanken werden de sporen
1 en 2 opnieuw aangebracht. Maandagochtend
7 mei waren beide sporen terug in gebruik.
Vervolgens werden de AZ18-800 damplanken
van de tunnelinritten aangebracht onder
een helling van 11° en een bochtstraal van
400m. Daarna volgden de AZ25-800 planken
ter hoogte van spoor 4, de dienstweg en het
fietspad. De damplanken van de tunnel en tunnelinritten
werden ingetrild met twee 70-tons
hydraulische funderingsmachines, elk uitgerust
met een PVE 24VM trilblok.
UITGRAVING
Zodra de damplanken van de tunnelingangen
geïnstalleerd waren, kon de uitgraving starten
onder de geprefabriceerde trogdekken. Ondertussen
werden de trogdekken voor spoor
4, de dienstweg en het fietspad ter plaatste
gestort. Na de uitgravingen werden de sloten
van de AZ18-800 profielen afgelast om
een volledig waterdichte wand te bekomen.
Door het gebruik van de extra brede AZ18-
800 serie van ArcelorMittal, kon men de hoeveelheid
lassen minimaliseren. Na het storten
van de vloerplaat van de tunnel werd een betonnen
voorzetwand gestort tegen de AZ25-
800 damplanken.
Door de strakke planning en de beperkte
ruimte op de werf werden alle damplanken,
390 ton in totaal, just-in-time door ArcelorMittal
geleverd. Hoofdaannemer Besix nv startte
de werken in november 2017. De tunnel is geopend
op 22 mei 2019 en het volledige project
is opgeleverd begin juli, twee maanden eerder
dan oorspronkelijk voorzien. ■
'Om de werken binnen
deze kleine tijdspanne
te realiseren werd
door ontwerper Tuc
Rail gekozen voor een
oplossing met stalen
damplanken'
Intrillen van de damplanken van de tunnel met twee 70-tons hydraulische funderingsmachines.
47

Funderingsoplossingen | Think steel first !
Spoorwegtunnel | Lokeren
Complete en innovatieve oplossingen voor keerwanden, bouwputten, tunnels,
ondergrondse parkeergarages, kademuren, dijkversterkingen,...
Tientallen jaren van ervaring in de wereld van stalen damwanden, inclusief technische
assistentie bij ontwerp en installatie.
T +32 8982 0140 | projects.europe@arcelormittal.com | www.arcelormittal.com/foundationsolutions
T +352 5313 3105 | sheetpiling@arcelormittal.com | www.sheetpiling.arcelormittal.com

Spoor- en tramwerken
Spoorwegmateriaal
Kraanbanen
Verhuur groot materieel
Montage en laswerk
Landmeetkundige activiteiten
Nijverheidsstraat 36
2620 Hemiksem
T +32 (0)3 830 48 44
info@siebensspoorbouw.com
Contactpersoon: Geert Siebens
www.siebensspoorbouw.com
Burg. Maenhautstraat 64
9820 Merelbeke
T +32 (0)9 210 79 10
sribelgie@strukton.be
Contactpersoon: Kris Mertens
www.struktonrail.com

SPECIAL RAILTECHNIEKEN
Tekst | Niels Rouvrois Beeld | Strukton
Groot indienststellingsweekend zone
Brussel Zuid wordt huzarenstuk
In de nacht van donderdag 31 oktober tot maandagochtend 4 november start Infrabel een uitzonderlijk
groot indienststellingsweekend in de zone Brussel Zuid, op niet minder dan 22 sporen. De operatie, een
logistiek en technologisch huzarenstuk, is in handen van Strukton Rail. “We doen voor dit project beroep
op de volledige populatie van Strukton Rail”, klinkt het.
De Noord-Zuidverbinding werd in 1952 officieel in gebruik genomen en is het belangrijkste knooppunt van het Belgische spoorwegnet.
De Noord-Zuidverbinding werd in 1952 officieel in gebruik genomen en
is het belangrijkste knooppunt van het Belgische spoorwegnet. Op weekdagen
passeren er bijna 1200 binnenlandse- en internationale treinen. De
vernieuwing van de volledige signalisatie houdt in dat alle huidige wisselmotoren
en seinen vervangen worden. In totaal gaat het om 46 seinen en
de gemotoriseerde bediening van 170 wissels in het buitenrooster, alsook
93 vaste en schakelbare bakens, 307 ACAT kasten en 41 toonfrequente
spoorstroomkringen. De vernieuwde seininrichting zorgt voor een verdubbeling
van de componenten en een volledige geïnformatiseerde con-
trole van het treinverkeer, wat zowel de betrouwbaarheid van het spoornet
als de veiligheid van de reizigers ten goede moet komen.
VEEL WERK, WEINIG TIJD
Met Strukton Rail vond Infrabel de ideale partner om het complexe project
tot een goed einde te brengen. “In een zeer korte tijdspanne moeten
we erg veel werk verrichten”, vertelt projectleider Stefan Beni. “We zullen
in verschillende shiften werken. Van de 170 wisselmotoren worden
er een zestigtal op voorhand vervangen en in de eerste nacht waarin we
50

SPECIAL RAILTECHNIEKEN
In de nacht van donderdag 31 oktober tot maandagochtend 4 november start Infrabel een uitzonderlijk groot indienststellingsweekend in de zone Brussel Zuid,
op niet minder dan 22 sporen.
'In een zeer korte tijdspanne moeten
we erg veel werk verrichten'
de sporen ter beschikking krijgen moeten er nog eens zestig vervangen
worden. Vrijdagochtend 1 november moeten namelijk al zes nationale
en twee internationale sporen opnieuw in dienst treden. Het wordt dus
een cruciale nacht.”
Dit project kadert in een grotere aanbesteding waarvan Strukton sinds
2016 deel van uitmaakt. “We zijn vertrouwd met grote railprojecten,
maar op het vlak van indiensttreding is dit wel een project van een uitzonderlijke
grootorde”, aldus operations manager Dominique Vleminckx.
“Niet wat betreft oppervlakte, wel gezien de logistieke complexiteit.
Hier gaat een lange en nodige voorbereiding aan vooraf. Al sinds vorig
jaar overleggen we nauw met de klant en sinds begin dit jaar plannen we
intensief onze eigen werken. Net daarom is dit project een kolfje naar de
hand van Strukton Rail. Logistieke voorbereiding en een gedetailleerde
planning zitten ingebakken in onze bedrijfscultuur.”
De operatie, een logistiek en technologisch huzarenstuk, is in handen van Strukton Rail.
GEMOTIVEERDE WERKNEMERS
Voor het indienststellingsweekend doet Strukton beroep op nagenoeg
het volledige personeelsbestand, zowel arbeiders al bedienden. Dominique
Vleminckx: “De respons was groot. Iedereen beseft hoe belangrijk
het voor Strukton is om dit tot een goed einde te brengen. Maar vanzelfsprekend
is het uiteraard niet voor iemand van de boekhouding of
administratie op de werf te krijgen.” Werfleider Gunther Van Belle vult
aan: “De eerste nacht zullen we met zo’n 200 mensen aanwezig zijn op
de werf. De overige nachten zullen 60 werkkrachten misschien volstaan.
En dat is dan nog uitgezonderd de mensen die stand-by staan of niet op
de werf actief zijn. Het grote engagement van alle medewerkers toont
ook meteen de grote sterkte van Strukton in dergelijke projecten: over
de drie afdelingen heen (Spoor, Signalisatie en Bovenleiding) kunnen we
beroep doen op gemotiveerde mensen met de juiste kennis.”
EXTRA OPLEIDINGEN
De verschillende ploegen, met elk hun eigen werkzone en specifieke
taken, krijgen in de weken voor het indiensttredingsweekend nog extra
opleidingen en worden op voorhand nog on site gebrieft. Maar ondanks
de strakke voorbereiding en plannen zijn er nog enkele factoren
die Strukton niet zelf in de hand heeft. “Alles staat of valt met het ter
beschikking stellen van de sporen en de tijd die we effectief krijgen om
De vernieuwde seininrichting zorgt voor een verdubbeling van de componenten
en een volledige geïnformatiseerde controle van het treinverkeer
de werken uit te voeren. En dat blijft een vraagteken tot het laatste moment”,
aldus Stefan Beni. “Net zoals het weer”, vult Gunther Van Belle
aan. “Dat zou in die periode wel eens kunnen tegenvallen. Maar zonder
onverwachte problemen die we niet zelf in de hand hebben, zullen we
prima voorbereid zijn.” ■
51

SPECIAL RAILTECHNIEKEN
Tekst | Liesbeth Verhulst Beeld | Frateur-De Pourcq
Maatwerk troef
bij aanleg en onderhoud
industriesporen en kraanbanen
Bij spoorwerken denken velen meteen aan het Belgische spoornet of aan de tramsporen in onze steden.
Toch beperken de activiteiten van spoorbouwers zich lang niet alleen tot openbare projecten. Frateur-De
Pourcq legt zich al sinds jaar en dag toe op kraanbanen en industriesporen. Zo dragen ettelijke kilometers
spoor in de haven van Antwerpen de stempel van de Boomse spooraannemer.
Frateur-De Pourcq is vandaag vooral gekend
van grote tramspoorprojecten. Nochtans is
de spooraannemer mede groot geworden
dankzij de aanleg van kraanbanen en industriesporen,
voornamelijk in de havens die ons
land rijk is, met Antwerpen op kop. “Grote
kranen die de zeeschepen in de havens laden
en lossen, rijden op kraanbanen”, legt Stefaan
Rotthier, mede-zaakvoerder van Frateur-De
Pourcq, uit. “In het Deurganckdok bijvoorbeeld
hebben wij alle kraanbanen gelegd voor
de havenbedrijven zoals PSA en DP World.
In de haven van Zeebrugge mogen we onder
andere MBZ tot onze klanten rekenen.”
Dergelijke kraansporen worden geplaatst op
doorlopende stalen platen. De platen en de
rails worden gekozen afhankelijk van de kraan
die erop zal rijden. Ze moeten namelijk de grote
druk aankunnen van de gewichten die de kranen
heffen. Bijgevolg zijn de rails veel groter en
zwaarder dan bij standaard treinsporen, wat
gepaard gaat met zwaardere bevestigingstechnieken.
“Standaardtreinen van Infrabel rijden op
50-60 kg rails/meter. Kranen in de haven rijden
tot 125 kg rails/meter”, aldus Stefaan Rotthier.
EIGEN CONSTRUCTIE-ATELIER
Naast kraanbanen is Frateur-De Pourcq ook
gespecialiseerd in industriesporen. Tot de klanten
van de spooraannemer uit Boom behoren
onder meer BASF, Total Fina en Covestro. Stefaan
Rotthier: “Deze bedrijven zijn zowel voor
de aanvoer van materialen als voor het vervoer
van hun afgewerkte producten afhankelijk van
het spoor. Hun intern spoornetwerk hangt
52

SPECIAL RAILTECHNIEKEN
'Wij beschikken over
een eigen constructieatelier
waar we alle
wisselstukken en
kruisingen volledig
conform kunnen
aanmaken'
vast aan het netwerk van Infrabel, wat impliceert
dat ze net zo veilig en goed onderhouden
moeten zijn. We passen voor deze bedrijven
de courante railtechnieken toe, maar toch vergen
bepaalde projecten de nodige creativiteit
en vakmanschap. Sommige van deze bedrijven
gaan ver terug in de tijd, wat betekent dat ook
hun sporen al vele jaren op de teller hebben.
Wat de wisselstukken, kruisingen en dergelijke
betreft, is het moeilijk om aan die oude materialen
te geraken. Gelukkig beschikken wij over
een eigen constructie-atelier waar we alles volledig
conform kunnen aanmaken. Een grote
troef, want ons atelier is een van de enige twee
ateliers in zijn soort in België. Bijgevolg komen
ook onze concullega’s bij ons aankloppen om
stukken op maat te laten produceren.”
De spooraannemer ontfermt zich ook over het onderhoud van de kraanbanen en industriesporen.
Frateur-De Pourcq staat in voor de volledige aanleg en het onderhoud van de sporen van Bombardier Brugge,
het bedrijf waar zowat alle trein- en tramwagens geproduceerd worden.
In de haven van Antwerpen heeft Frateur-De Pourcq
ettelijke kilometers kraanbanen aangelegd.
ONDERHOUD
Frateur-De Pourcq staat niet alleen in voor de
nieuwbouw van kraanbanen en industriesporen,
waarbij ze een project op maat uitwerken
vanaf de studie samen met de klant tot de
eigenlijke aanleg. De spooraannemer ontfermt
zich ook over het onderhoud van al die sporen.
“Onze taak is om zo snel mogelijk in te
grijpen bij storingen of herstellingen. Het kost
bedrijven enorm veel geld om schepen te laten
wachten in de haven. Ons team is dan ook heel
flexibel georganiseerd”, aldus Stefaan Rotthier.
Een mooi voorbeeld van het maatwerk van
Frateur-De Pourcq zijn de sporen die de spooraannemer
aanlegt en onderhoudt voor Bombardier
Brugge, het bedrijf waar zowat alle trein- en
tramwagens geproduceerd worden. Daar staat
Frateur-De Pourcq in voor de volledige aanleg en
het onderhoud van de sporen. Gewone treinen
rijden op normaalsporen van 1,435 m breed, zoals
ook de tramstellen van de MIVB in Brussel. De
sporen voor de tramstellen in Vlaanderen van De
Lijn hebben een spoorbreedte van 1 m breed.
Dat betekent dat het spoor bestaat uit drie rails
in plaats van twee: één gemeenschappelijke rail,
een rail op 1 meter en een rail op 1,435 m. Dat
maakt het best een uitdaging om alles uit te tekenen”,
aldus Stefaan Rotthier.
ONDERZOEK EN INNOVATIE
Frateur-De Pourcq mag zich dan al sinds jaar en
dag toeleggen op industriesporen, zaak is om
permanent te blijven inzetten op onderzoek
of innovatie. “Het spoor is een oude vorm van
transport die moet beantwoorden aan alle moderne
eisen. Het komt er als spoorbouwer dan
ook op aan om continu mee te blijven evolueren”,
benadrukt Stefaan Rotthier. “Veiligheid is
zo’n aspect dat door de jaren heen steeds meer
aan belang heeft gewonnen, zeker in chemische
bedrijven. Wij passen onze werftechnieken permanent
aan om conform te zijn en te blijven met
alle nieuwe veiligheidsmaatregelen.” ■
53

Wij bieden
een oplossing voor alle problemen in het spoorgebeuren:
engineering
fabricage
levering
plaaTsing
onderhoud
Rupelweg 1 - 2850 Boom | T: +32 3 888 01 04 | info@frateurdepourcq.be | www.frateurdepourcq.be

"De nieuwe innovatieve producten van AveTum
voor Infra-, Rail-, Industrie- & Bouw sector"
AveTum Toezichtputten
- 3 types: Titan, Ecolite en Atlas (B125 à F900)
- hoge kwaliteit
- milieuvriendelijk
- modulair
- snelle plaatsing
- eigen ontworpen deksels - minimaal onderhoud
(van C250 tot D400)
- licht in gewicht
- 100 % gerecycleerd polypropyleen
GVK Kunststof Roosters
- zijn licht in gewicht - erg sterk in functie van gewicht
- eenvoudig te plaatsen en - minimaal onderhoud
transporteren
- 100% corrosie bestand
- gemakkelijk aanpasbaar - verkrijgbaar in verschillende
- antislipkwaliteiten kleuren
Easy-Ladder
Easy-Ladder is een modulaire,
lichtgewicht ladder (standaard 3m
lengte), eenvoudig en snel te monteren,
daar waar de toegang klein is. De
verpakking is slechts 50*50*20cm
groot.
LW-Deksel
Het AveTum LW-Deksel is een
lichtgewicht kunststof deksel voor
draagvermogens tot 25T (C250).
Aquacrate
Aquacrate producten zorgen ervoor dat
de neerslag kan worden opgevangen en
gebufferd. Deze kunnen geleverd
worden in bouwpakket ofwel reeds
geassembleerd.
www.avetum.be
info@avetum.be
+32 15 51 11 90
Generaal de Wittelaan 10
2800 Mechelen

SPECIAL RAILTECHNIEKEN
Tekst | Niels Rouvrois Beeld | Infrabel - AveTum
Nieuwe generatie glasvezelversterkte
roosters vinden weg naar infra- en railsector
De railsector ontdekt de
voordelen van GVK roosters
tegenover de verouderde
traditionele materialen. Zo
leverde AveTum - een nieuwe
reeks van producten voor
de infra-, rail-, industrie- en
bouwsector - glasvezelversterkte
kunststoffen looproosters
voor het project Spoorbypass
in Mechelen. “Dankzij de vele
mogelijkheden en het modulaire
karakter van dit product is
deze nieuwe generatie van
glasvezelversterkte kunststoffen
roosters de oplossing voor
iedere toepassing”, vertelt Renzo
De Bondt, zaakvoerder bij
AveTum / A-Veco.
Ook de railsector ontdekt de voordelen van GVK tegenover meer traditionele materialen.
De toepassingsgebieden voor het product zijn
ruim zoals trappen, bordessen, kooiladders, lekroosters
en loopbruggen. Maar ook voor fietsen
wandelbruggen is GVK uitermate geschikt.
Niet onlogisch als je weet dat de levensduur kan
oplopen tot 100 jaar. Maar dat is lang niet het
enige voordeel. “GVK roosters van AveTum zijn
licht in gewicht, waardoor ze zeer eenvoudig te
plaatsen en te transporteren zijn. Ze hebben
antislipkwaliteiten en zijn erg sterk in functie
van gewicht, alsook hebben ze een minimaal
onderhoud nodig in vergelijking met de traditionele
producten”, aldus Renzo De Bondt. “Zo
kunnen de roosters maar liefst 2 ton dragen
bij een overspanning van 1 m. Een uitsparing is
zeer eenvoudig te maken in de GVK roosters
met een minimum aan materieel en personeel.
Wat de oppervlakteafwerking betreft, zijn er
verschillende mogelijkheden: veel of weinig antislip,
een open of gesloten toplaag en grote of
kleine mazen. Een leuke troef is dat er naast de
basiskleuren zwart, grijs en groen ook andere
kleuren op aanvraag leverbaar zijn.”
Een uitsparing is zeer eenvoudig te maken in de GVK roosters met een minimum aan materieel en personeel.
56

SPECIAL RAILTECHNIEKEN
Het plaatsingsgemak is dankzij het lichte gewicht een grote troef.
'GVK roosters zijn licht in gewicht, hebben
antislipkwaliteiten en zijn erg sterk in functie van gewicht'
SPOORBYPASS MECHELEN
De GVK roosters worden in heel wat sectoren
al veel gebruikt. Zo ook in de railsector.
Renzo De Bondt: “Voor de werken aan de
Spoorbypass in Mechelen kwam de opdrachtgever
bij ons terecht. AveTum moest een oplossing
voorstellen om bepaalde bruggen van
de Spoorbypass in Mechelen te voorzien van
looproosters die aan verschillende voorwaarden
dienden te voldoen zoals de brandbaarheid
en de uitzetting. Een GVK rooster brandt
nagenoeg niet en werkt zelfs dovend. Bovendien
is het roestvrij en zet GVK niet uit, in tegenstelling
tot gewone kunststof. Ook de montage,
demontage en het onderhoud van het
looprooster waren belangrijke factoren waar
we rekening mee moesten houden.”
REVOLUTIONAIRE PRODUCTEN
“Het project in Mechelen zal deuren openen
richting de spoorbouw, niet alleen voor deze
roosters maar ook voor onze andere producten
van AveTum”, gelooft Renzo De Bondt.
“Dankzij onze nieuwe revolutionaire producten
die ontworpen zijn met oog op verbetering,
vereenvoudiging en duurzaamheid lost
het de vaak voorkomende problematiek op
van de traditionele producten. AveTum profileert
zich als nieuwe speler op de markt op
gebied van modulaire toezichtputten, deksels
en nog veel meer. Ze bieden de mogelijkheid
om zeer efficiënt, snel en budgetvriendelijk
te werken. Onze eigen ontworpen deksels
(van C250 tot D400) zijn licht in gewicht en
makkelijk te verwijderen voor toegang. Omwille
van de modulaire constructie van onze
toezichtputten kan vrijwel elke afmeting gebouwd
worden en dit zowel in hoogte, breedte
als lengte.”
TOEZICHTSPUTTEN EN DEKSELS
Het door AveTum ontworpen Speed Modulair
Construct system (SMC) zorgt voor een
snelle plaatsing, minimaal onderhoud, moduleerbaarheid,
gemakkelijk transport, licht in
gewicht, hoge kwaliteit en lange duurzaamheid.
In het segment toezichtsputten biedt
Avetum drie types aan: Titan, Ecolite en Atlas,
alle drie modulaire putten vervaardigd
uit 100 % gerecycleerd polypropyleen. De
putten kunnen na gebruik eenvoudig worden
gerecycleerd. De Titan-D400 en de Ecolite-
F900, en de Atlas-B125 kunnen dankzij hun
draagvermogen gebruikt worden voor verschillende
doeleinden zoals snelweg-, rail-,
ventiel- en meterkamers of als toezichtkamer
voor onder andere kabels en leidingen.
Iedere zijde van de Titan en de Atlas is uitgerust
met voorgevormde en uitklopbare ingangen,
er zijn maar liefst 110 uitsparingen
die kunnen benut worden bij een standaardtoezichtput
van 1200x600x750 mm. Bij een
standaardtoezichtput van 1200x450x750
mm zijn er nog 100 uitsparingen die benut
kunnen worden en per hoogte van 150 mm
is er een ingang met een diameter van 110
mm (grotere ingangen zijn mogelijk op aanvraag).
Het binnenbrengen van leidingen en
kabels in een AveTum toezichtsput kan dus
heel eenvoudig en snel.
De Ecolite is licht in gewicht en bestand tegen
hoge lasten (F900) zodat er geen betonnen
vulling rondom nodig is. De buitenzijde
van de wand is glad. Standaard is de AveTum
Ecolite toezichtsput modulair opgebouwd uit
secties van elk 150 mm hoogte en ook de
hoogtes 25 mm en 50 mm zijn beschikbaar.
Alle onderdelen voor bovenstaande types
zijn resistent tegen de meeste zuren, alkaliën
en andere vormen van chemische corrosie.
“Onze LW-deksels - een lichtgewicht kunststof
deksel voor draagvermogens tot 25T
(C250) – zijn eigen ontwerp. Vaak ontwerpen
we in samenspraak met grote spelers
binnen de sector. Hun feedback is zeer waardevol,
AveTum kan zich hierin zeer flexibel
opstellen en een gepaste oplossing bieden”,
besluit Renzo De Bondt. ■
57

SPECIAL RAILTECHNIEKEN
Tekst | Niels Rouvrois Beeld | UASW
Uasw organiseert succesvolle
eerste veiligheidsdag
De Confederatie Bouw in Brussel was op 19 maart het decor voor de eerste Veiligheidsdag van
de Unie van Aannemers van Spoorwegwerken (Uasw). Onder andere Infrabel, Tuc Rail, NMBS, het
Onderzoeksorgaan voor Ongevallen en Incidenten op het Spoor (OOIS) en de Vereniging voor
Veiligheidscoördinatoren (VC-CS) hamerden – onder het motto ‘horen, zien en gezien worden’ – op het
belang van veiligheid in de spoorwegensector.
De Unie van Aannemers van Spoorwegwerken
opereert onder de vleugels van de Federatie
van Algemene Bouwaannemers (Faba) en
bestaat uit een dertigtal bedrijven die instaan
voor het plaatsen en het onderhoud van de
sporen, het laswerk aan het spoor, het aanleggen
van bovenleidingen, de installatie van het
seinstelsel of de beveiliging langs zowel treinals
tramsporen. De Uasw omvat zo alle Fabaleden
die gespecialiseerd zijn in de uitvoering
van spoorwerken: ontwerp- en aanlegwerken,
vernieuwing en onderhoud van spoorwegen
met inbegrip van de funderingen, de bovenbouw
en de uitrusting, zoals masten, bovenleidingen,
installatie van seinstelsels…
Hoe kunnen we onze bedrijven helpen om
hun werven op het spoor beter voor te bereiden
(bijvoorbeeld de aanleg van sporen,
bovenleidingen, signalisatie)? Welke risico’s zijn
Tijdens de Veiligheidsdag werd eveneens het belang van samenwerking tussen alle actoren benadrukt,
van opdrachtgever over aannemer tot veiligheidscoördinator.
58

SPECIAL RAILTECHNIEKEN
SAMENWERKING
Tijdens de Veiligheidsdag werd eveneens het
belang van samenwerking tussen alle actoren
benadrukt. Van opdrachtgever over aannemer
tot veiligheidscoördinator. “Veiligheid is nooit
iemands schuld of verantwoordelijkheid, het is
altijd een zaak van allen. Een slechte communicatie,
laks gedrag, geen dialoog, onvoldoende
voorbereiding, gebrek aan coördinatie… Daar
zit het kwaad. We oefenen een boeiend, maar
zwaar beroep uit en onze opdrachtgevers zijn
veeleisend. Zeker als het over veiligheid gaat.
Daarom organiseren we deze dag, met als uiteindelijke
doel de veiligheid verbeteren en arbeidsongevallen
verminderen. Hopelijk krijgt
dit evenement een vervolg zodat we samen de
significante vooruitgang kunnen zien, als gevolg
van een gemeenschappelijke aanpak die het
preventiebeleid aanzienlijk zal verbeteren”, besluit
Dirk Rotthier. ■
Uasw bracht ook zijn drie Max-affiches
van 2019 onder de aandacht.
Publieke opdrachtgevers, bedrijven van burgerlijke bouwkunde en aannemers die actief zijn op het gebied
van spoorinfrastructuur, specialisten in de spoorwegsector, onderaannemers, veiligheids- en kaderpersoneel
kwamen 19 maart samen.
'Veiligheid is nooit iemands schuld
of verantwoordelijkheid, het is altijd
een zaak van allen'
te vermijden met het oog op de preventie van
incidenten of zelfs ernstige of zeer ernstige ongevallen
in het spoordomein? Het zijn maar
enkele vragen die tijdens de Veiligheidsdag
uitvoerig beantwoord werden. Publieke opdrachtgevers,
bedrijven van burgerlijke bouwkunde
en aannemers die actief zijn op het gebied
van spoorinfrastructuur, specialisten in de
spoorwegsector, onderaannemers, veiligheidsen
kaderpersoneel kwamen 19 maart samen
om elkaar te ontmoeten en van gedachten te
wisselen over hun ervaringen op het gebied
van veiligheid in de spoorwegwereld.
HOREN, ZIEN
EN GEZIEN WORDEN
Tussen 2011 en 2015 daalde het aantal arbeidsongevallen
in de spoorwegsector met ruim 46
%. Dat is uiteraard uitstekend nieuws, maar allerminst
een reden om de aandacht te laten verslappen.
“Dit betekent niet dat de bedrijven in
de sector op hun lauweren mogen gaan rusten”,
waarschuwt Dirk Rotthier, voorzitter van Uasw.
“Integendeel. De verletmeter arbeidsongevallen
(VA) van Constructiv, die de ernst van de ongevallen
meet via de duur van de afwezigheid, is
tussen 2014 en 2015 met bijna 15 % gestegen in
bouwsector. Sinds 2016 is er bovendien een stijging
merkbaar van afwezigheden wegens ziekte
of arbeidsongevallen met minder dan 30 dagen
ongeschiktheid. En tussen 2013 en 2015 zien we
voor deze parameter zelfs een stijging van 25 %.
We moeten dan ook sterk blijven inzetten op
veiligheid op de werf.”
Zowel Infrabel/Tuc Rail als NMBS benadrukten
tijdens de Veiligheidsdag nogmaals het belang
van horen, zien en gezien worden. Op diezelfde
nagel sloeg ook OOIS, dat verder haarfijn
uit de doeken deed hoe het te werk gaat bij
het onderzoeken van ongevallen. Van vaststellingen
tot analyses en preventie. Verder bracht
Uasw ook zijn drie Max-affiches van 2019 onder
de aandacht. In 2017 lanceerde Uasw de
campagne ‘Max voor veiligheid, hij is op het
goede spoor!’, met stripfiguur Max in de hoofdrol
en telkens drie thema-affiches per jaar. Zo
werd in 2018 gefocust op ‘veilig werken met
de railroute’, ‘de bovenleiding correct installeren’
en ‘zorgen voor een juiste signalisatie’. De
aandachtspunten voor 2019 zijn: ‘nultolerantie
voor alcohol en drugs’, ‘gsm op het werk: ik
breng mij in veiligheid’ en ‘voor de veiligheid:
zorg dat je signalisatie in orde is’.
59

SPECIAL RAILTECHNIEKEN
VEILIGHEID
is een continu proces
Tekst en beeld | Pilz
In het Brugse Bombardier worden sinds jaar en dag treinstellen gebouwd. Voor die rijtuigen het
internationale railnetwerk op mogen, moeten eerst diverse functionele en elektrische tests uitgevoerd
worden. Daarbij wordt hoogspanning aangesloten in de testkooien, waardoor veiligheid een primordiale
rol speelt in de installatie. Pilz werkte bij Bombardier een veiligheidsplan voor de testkooien uit, zodat de
werknemers op een veilige manier de treinstellen kunnen testen. De basis van de installatie is een PSS
4000 safety PLC.
Facility manager Marc Wuidart, al 34 jaar ervaring
bij Bombardier, vertelt welke tests er
zoal uitgevoerd moeten worden in een modern
treinstel: “Afgewerkte rijtuigen worden
via rail in de testkooi gereden, waar we
starten met de elektrische controle. Daarbij
wordt letterlijk elk draadje getest. Een stevige
klus, want er zitten meer dan 5.000 aansluitpunten
in één rijtuig. In de eerste kooi testen
we de kwaliteit van de bekabeling en controleren
we met diëlektrische tests of de isolatie
goed is. Hierna gaat het rijtuig naar een vol-
gende testkooi, waar de functionele tests van
a tot z uitgevoerd worden. Dat gaat van veiligheidstests
zoals de dichtheid van de luchtleidingen
en pneumatische tests van de remmen
tot de klimatisatie en verwarming. Ook
de omvormer vanaf de hoogspanning naar
220 en 380 V wordt gecontroleerd. De aanwezigheid
van hoogspanning vereist toch een
specifieke benadering, ook al omdat er enkele
jaren terug een - gelukkig niet fataal - ongeval
in het bedrijf gebeurde met de hoogspanning
van 3 kV.”
SAMENWERKING MET SPIE
Bombardier heeft een interne technische
dienst die zorgt dat alle machines operationeel
zijn, maar voor de plaatsing van nieuwe
installaties doet de treinenbouwer beroep op
SPIE, met 1.800 werknemers een grote speler
in de Belgische installatiemarkt. Site manager
Hans Soulliaert van SPIE licht toe: “Bij dit project
werd ons gevraagd om de technische uitwerking
van de testkooien in goede banen te
leiden. Onze specialiteit is de implementatie
van de mechanische en elektrische kant van
60

Bij Bombardier worden rijtuigen in een testkooi onderworpen aan tientallen functionele en elektrische tests.
SPECIAL RAILTECHNIEKEN
Het zwaartepunt van de veiligheidsinstallatie ligt bij de safety PLC PSS4000 van Pilz die alle IO’s verwerkt.
'Afgewerkte rijtuigen worden via rail in de testkooi gereden,
waar we starten met de elektrische controle'
de installatie, maar voor het deel veiligheid
deden we beroep op de expertise van Pilz.
Alle berekeningen, programmering, validatie
en de uitwerking van het concept werden
door hen uitgevoerd. Zij zijn zeer bedreven
in die niche, wij in de onze. Die symbiose leidt
tot een installatie waar veiligheid enkele stappen
hoger staat. Het was ook een voordeel
dat de drie partijen al eerder samenwerkten,
want ook Pilz was al betrokken bij eerdere
projecten te Bombardier.“
Om de veiligheid te waarborgen werkte Pilz een veiligheidsplan uit met meerdere safety-IO’s,
zoals de toegang met badge.
UITGEKIENDE
VEILIGHEIDSCYCLUS
Kwinten Cantraine, sales manager bij Pilz, legt
het stappenplan achter de veiligheidsstudie
uit: “We doorlopen altijd een complete veiligheidscyclus.
De eerste en verplichte stap is de
risicobeoordeling. Nadien wordt in het veiligheidsconcept
samen met Bombardier gezocht
naar werkbare en conforme oplossingen om
de risico’s te reduceren. ›
61

SPECIAL RAILTECHNIEKEN
Zodra hierover een akkoord is, starten we met
het uittekenen van elektrische schema’s, programmatie,
I/O lijsten opstellen, kabellijsten…
(het safety design). Na afronding van de detailengineering
kon SPIE starten met de praktische
implementatie.
SPIE was verantwoordelijk voor de correcte
plaatsing van de diverse onderdelen, zowel op
mechanisch als elektrisch vlak. Tot slot wordt
het geheel gevalideerd door Pilz. Alle onderdelen
worden dan stap per stap gecontroleerd
met behulp van een afschakelmatrix, waarbij nagegaan
wordt of alles wel fysiek werkt en afschakelt
zoals het hoort. Dat valideren is een zeer
belangrijke stap die weleens vergeten wordt.”
WERKBARE VEILIGHEID
“Destijds kon alle personeel de testsite gewoon
opwandelen. Als eerste veiligheid werd
een gesloten hekken gezet, zo werd het een
echte ‘testkooi’”, gidst Benoit Sioen, Pilz safety
engineer verantwoordelijk voor de praktische
uitwerking, ons door de beveiligingen in de installatie.
“Daarbij hebben we een toegangscontrole
met RFID badges ingevoerd zodat enkel
bevoegd personeel toegang tot de testkooi
heeft. Bovendien kan pas opgestart worden na
het ingeven van een uniek gecodeerde sleutel.”
Een overzichtelijke visualisatie geeft de werknemers meteen een duidelijk overzicht over de situatie
en maakt snelle diagnose mogelijke.
Behalve de veiligheid werd ook aan de werkbaarheid
gedacht. Zo geven flitslampen aan
wanneer de hoogspanning actief is. En als er
een noodstop wordt geactiveerd, valt over de
gehele kooi alle spanning meteen weg. Dat is
ook zo bij het ongeautoriseerd openen van de
hekken, dat bewaakt wordt met gecodeerde
veiligheidsschakelaars PSENcode. Op de scha-
kelkast kunnen werknemers meteen zien wat
de status is van de noodstoppen en de toegangen.
Dat maakt een snelle diagnose mogelijk en
zorgt voor minder tijdverlies.
Benoit Sioen: “Omdat het hier een grote onoverzichtelijke
werkplaats betreft, hebben we een resetprocedure
ingevoerd. Voor het starten dient
'Veiligheid is een continu proces, waar we in blijven investeren'
Als de gecodeerde Pilz veiligheidsschakelaars (PSENcode) geactiveerd worden valt de spanning in de testkooi meteen weg.
62

SPECIAL RAILTECHNIEKEN
men een verplichte ronde te doen om drie resetknoppen
te activeren, één op het gelijkvloers,
één boven en één in de werkput. Op deze manier
wordt voorkomen dat er iemand ongezien
in de zone kan achterblijven bij het inschakelen.”
PLC-SYSTEEM PSS 4000 ALS BASIS
“De safety-IO’s worden allemaal aangestuurd
via de PSS 4000 PLC. Hier is er één PLC geplaatst
per twee testkooien. In de eerste testkooi
bevindt zich de PLC, in de tweede een
IO-module die met elkaar zijn verbonden via
SafetyNet. Er is dus één programma die twee
testkooien aanstuurt.” Binnen PSS 4000 kan
je objecten apart testen en in een bibliotheek
opnemen. Nieuwe objecten kunnen gebaseerd
zijn op bestaande parameters, maar kennen
wel hun eigen specifieke parameters. Hierdoor
is het schrijven van een tweede gelijkaardig
programma veel sneller gedaan,.
Het project was een vruchtbare samenwerking tussen meerdere partijen. Vlnr. Benoit Sioen (Pilz),
Hans Soulliaert (SPIE), Kwinten Cantraine (Pilz) en Marc Wuidart (Bombardier).
VERHOOGDE
VEILIGHEIDSNIVEAU
Bij Bombardier zijn ze zeer te spreken over het
verhoogde veiligheidsniveau van de testkooien.
“De bevoegdheden van de testverantwoordelijke
zijn toegenomen. Nu kan hij zelf de werkzaamheden
stilleggen om bepaalde controles uit
te voeren en onveilige situaties te voorkomen.
Maar veiligheid is een continu proces, waar we
in blijven investeren. We zijn blij dat Pilz ons hier
in kan bijstaan”, besluit Marc Wuidart. ■
“Make things as simple as possible, but no simpler.”
Albert Einstein
Veilig en eenvoudig automatiseren?
Met het automatiseringssysteem PSS 4000 kunt u projecten voor
veiligheid en automatisering naar wens samenstellen.
Kies de besturing en de I/O-modulen met de functies die u nodig
hebt. Niet meer, niet minder. Later uitbreiden? Geen probleem!
Automatiseringssysteem PSS 4000
XXVeiligheid en automatisering in één systeem
XXSchaalbaar door modulaire systeemopbouw
XXIntegreerbaar in bestaande automatiseringsstructuren
XXBespaar tijd dankzij voorgeprogrammeerde functieblokken
zoals tram-en treinsignalisatie, brug- en sluisapplicaties,
veilige snelheids- en positiebewaking, ... .
Vraag uw gratis informatie of demonstratie aan:
Bel ons op +32 9 321 75 70 of mail naar info@pilz.be
www.pilz.be/pss4000
Pilz Belgium, Poortakkerstraat 37, 9051 Gent | www.pilz.be
63

The right track....
The right level
Meer info? Contacteer ons via
info@tlsduyck.be of +32(0)478 83 12 80
www.tlsduyck.be
Naamloos-2 1 19-08-19 16:56
GWW3419
GEBRUIK DEZE CODE VOOR
GRATIS
REGISTRATIE OP
WWW.MATEXPO.COM
CONSTRUCTION EQUIPMENT
KORTRIJK XPO | WWW.MATEXPO.COM
MODULO.be - 501333
MATEXPO | President Kennedypark 31B | 8500 Kortrijk | T +32 (0)56 98 07 60 | info@MATEXPO.com | www.MATEXPO.com | facebook.com/MATEXPO | twitter.com/MATEXPO
501333_MATEXPO19_Adv_197x130_GWW3419_NL.indd 1 26/02/19 12:26

SPECIAL RAILTECHNIEKEN
Een topografische oplossing
op maat voor ieder project
Tekst | Niels Rouvrois Beeld | Duyck Landmeetkunde
Wie vooruit wil, moet investeren. Dat beseffen ze ook bij Duyck Landmeetkunde, een topografisch
team dat naast de bouwsector in hoofdzaak actief is in de railsector en daarom eind 2018 investeerde in
nieuwe apparatuur. “Voor iedere vraag kunnen wij een passende oplossing aanbieden”, vertelt architecte
Joke Roose, die samen met haar echtgenoot en landmeter Pieter Duyck het bedrijf runt.
Bij projecten in de bouw- en spoorwegsector,
is het van groot belang dat alle topografische
handelingen met de grootste nauwkeurigheid
worden uitgevoerd. En dat kan alleen met de
juiste en nieuwste meetapparatuur. “Daarom
deden we eind vorig jaar een grote investering”,
aldus Joke Roose. “Met de Gedo CE 2.0
Prisma Trolley en de Gedo CE 2.0 Prisma Trolley
Vorsys hadden we al trolleys die respectievelijk
600 en 1.200 meter per uur kunnen meten,
maar met de aankoop van de Amberg IMS
1000 kunnen we nu ook grotere tracés aan,
waarbij we tot 3 km op een uur tijd kunnen
meten. En dat met één persoon. Dat levert
heel wat tijdswinst op.”
SINAAI
De nieuwe trolley bewees het voorbije voorjaar
meteen zijn nut. Nadat in mei een goederentrein
ontspoorde in Sinaai, werd Duyck
Landmeetkunde door Infrabel gevraagd voor
een snelle interventie. De schade aan het spoor
was aanzienlijk, over een traject van 4 km. “Het
volledige spoor moest ontworpen en vervangen
worden in slechts drie dagen tijd”, aldus
Joke Roose. “We hebben het naastliggende
spoor opgemeten en van daaruit een nieuw
ontwerp gemaakt. Er kwam wat nachtwerk aan
te pas om het ontwerp de volgende ochtend
bij de aannemer neer te kunnen leggen. Vervolgens
hebben wij geassisteerd bij de onderstopwerkzaamheden
in de dagen daarna en de
controle uitgevoerd. Nadat de laatste hand aan
de herziening was gelegd, kon het traject weer
ten volle in gebruik genomen worden.”
BLIJVEN GROEIEN
De investeringen zijn een bewijs van de groei
die Duyck Landmeetkunde in de railsector
doormaakt. Joke Roose: “We willen onze
stempel in de toekomst nog vergroten. Streven
naar de hoogste kwaliteit is onze prioriteit.
Dat kan alleen als de kennis en materialen
up-to-date zijn om de werkzaamheden uit te
voeren. Daarom volgen we de nieuwste ontwikkelingen
op de voet en werken we met het
meest nauwkeurige materiaal. Doordat nauwkeurigheid
alsmaar belangrijker wordt, is TLS
Duyck ontstaan. De ontwerpen maakten we al
en met onze 3D-gestuurde bulldozers kunnen
Opmeten van het naastgelegen tracé.
we nu ook zelf de onderliggende lagen perfect
op niveau brengen. We hebben er ondertussen
ook ons eerste grote nivelleringswerk in de
railsector in Nederland opzitten.” ■
'Met de aankoop van de Amberg IMS 1000
kunnen we nu ook grotere tracés aan, waarbij
we tot 3 km op een uur tijd kunnen meten'
De Amberg spoorwegtrolley. Opmeten voor onderstop. Opmeten naar onderstop.
65

www.concreteday2019.be
Concrete
DAY
17/10/2019
BETON 4.0
Reserveer nu al een stand
(plaats) om uw producten en diensten aan
de deelnemers te kunnen voorstellen.
Raadpleeg de sponsorformules en
verzeker u van een grotere zichtbaarheid.
INSCHRIJVING
Online !
INSCHRIJVING Concrete Day (12:00 > 19:30)
......................................................................................................................................
12:00 > 19:30
PARTNERS
140 €
STAND BESCHIKBARE STANDAARDUITRUSTING 9m² (3x3m)
......................................................................................................................................
1250
• Hoge of lage tafel
• Aanplakborden
• 4 Stoelen
• Elektriciteit
• Verlichting
• Uw logo zichtbaar op onze website: www.concreteday2019.be
• 2 toegangskaarten exposanten (12:00 > 19:30)
• Parking voor exposanten
MAIN SPONSOR
......................................................................................................................................
2150
• Stand
Commerciële WORKSHOPS (20 min)
................................................................................................................................................
WALKING DINNER (Cocktail & Dinner vanaf 19:00)
................................................................................................................................................
• Ontmoet uw cliënteel en handelspartners
in een gastvrije omgeving!
LOGO SUR LE SITE DU GBB (+ lien vers votre site)
+ Logo met vermelding « Sponsor » in al de gedrukte communicatie
...........................................................................................................................................
P/P
€
NOG
3 STANDEN
BESCHIKBAAR!
€
• LOGO op: www.concreteday2019.be met een link naar uw website
• Vermelding « Sponsor » op al ons drukwerk
• Commerciële workshop van 20 minuten
• 2 toegangskaarten (12:00 > 19:30)
• 2 toegangskaarten voor de Walking Dinner vanaf 19:00
85 €
85 €
275 €
Contact : Anastassia Kastelis
+32 (0) 476 67 52 83

Al meer dan 100 jaar is Herbosch-Kiere gespecialiseerd in
Al haven-, meer rivier-, dan 100 en jaar maritieme is Herbosch-Kiere werken. Onze gespecialiseerd voornaamste in
haven-, activiteiten rivier-, zijn en het maritieme afbreken en werken. bouwen Onze van voornaamste
kaaimuren,
Al meer dan 100 jaar is Herbosch-Kiere gespecialiseerd in
activiteiten damwanden, zij bruggen, n het afbreken sluizen en bouwen steigers en van het kaaimuren, uitvoeren
Al haven-, meer rivier-, dan 100 en jaar maritieme is Herbosch-Kiere werken. Onze gespecialiseerd voornaamste
damwanden, van baggerwerken bruggen, en sluizen bergingswerken. en steigers en Dankzij het uitvoeren onze in
haven-, activiteiten rivier-, zijn en het maritieme afbreken en bouwen Onze van voornaamste
kaaimuren,
van professionele baggerwerken en dynamische en bergingswerken. medewerkers staat Dankzij Herbosch- onze
activiteiten damwanden, zijn bruggen, het afbreken sluizen en en bouwen steigers en van het kaaimuren, uitvoeren
professionele Kiere in voor en kwalitatieve dynamische technische medewerkers uitvoeringen. staat Herbosch- Naast
damwanden, van baggerwerken bruggen, en sluizen bergingswerken. en steigers Dankzij het uitvoeren onze
Kiere de creatieve in voor geest kwalitatieve de wil technische om complexe uitvoeringen. uitdagingen Naast aan
van professionele baggerwerken en dynamische en bergingswerken. medewerkers staat Dankzij Herboschde
te gaan, creatieve blijven geest wijen investeren de wil om complexe innovatieve uitdagingen specifieke onze aan
professionele Kiere in voor en kwalitatieve dynamische technische medewerkers uitvoeringen. staat Herbosch- Naast
te uitrusting gaan, blij zoals ven wij schepen, investeren hefeilanden, in innovatieve drijvend specifieke en niet
Kiere de creatieve in voor geest kwalitatieve en de wil technische om complexe uitvoeringen. uitdagingen Naast aan
uitrusting drijvend materieel. zoals schepen, In de haven hefeilanden, van Antwerpen drij vend - één en van niet de
de te gaan, creatieve blijven geest wijen investeren de wil om in complexe innovatieve uitdagingen specifieke
drij grootste vend materieel. havens in Europa In de haven - bevindt van Antwerpen zich het materiaaldepot
- één van aan
te uitrusting gaan, blijven zoals wij schepen, investeren hefeilanden, innovatieve drijvend specifieke en niet
grootste waardoor havens het mogelijk in Europa is om - bevindt werkzaamheden zich het materiaaldepot
uit voeren
uitrusting drijvend materieel. zoals schepen, In de haven hefeilanden, van Antwerpen drijvend - één en van niet de
waardoor over de hele het wereld. mogelij k is om werkzaamheden uit te voeren
drijvend grootste materieel. havens in Europa In de haven - bevindt van Antwerpen zich het materiaaldepot
over de hele wereld.
- één van grootste waardoor havens het mogelijk Europa is om - bevindt werkzaamheden zich het materiaaldepot
uit voeren
Voor meer informatie bezoek onze website of contacteer ons.
waardoor over de hele het wereld.
Voor meer informatie mogelijk bezoek is om onze werkzaamheden website of contacteer uit te voeren ons.
over de hele wereld.
Voor meer informatie bezoek onze website of contacteer ons.
www.herbosch-kiere.com
www.herbosch-kiere.com
Voor meer informatie bezoek onze website of contacteer ons.
E-mail: info.hk@eiffage.com
E-mail: Tel: +32 info@hk.eiffage.be
(0)3 575 02 82
www.herbosch-kiere.com
Tel: +32 (0)3 575 02 82
www.herbosch-kiere.com
E-mail: info@hk.eiffage.be
E-mail: Tel: +32 info@hk.eiffage.be
(0)3 575 02 82
Tel: +32 (0)3 575 02 82

OOSTENDE CLUBGEBOUW RYCO
Tekst | Niels Rouvrois - Herbosch-Kiere Beeld | Herbosch-Kiere
Vernieuwde glooiing
voor Ryco Oostende
Het clubgebouw van de Ryco en het schiereiland zullen opnieuw klaar zijn om de volgende decennia aan de zee te weerstaan.
De Ryco, Royal Yacht Club Oostende, is de oudste jachtclub van België. Het clubgebouw dateert van
1906 en is een koninklijke schenking van Leopold II. Het gebouw ligt op een schiereiland met een
talud in natuursteen als bescherming. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden te diepe baggerwerken
uitgevoerd voor de landingstroepen van de geallieerden, waardoor het gebouw de laatste decennia
scheefzakte. Een grondige renovatie drong zich op. De Afdeling Kust heeft de werken uitgeschreven en
Herbosch-Kiere is volop bezig met de uitvoering hiervan. De werken zijn gestart in mei 2018 en het
einde is voorzien na de zomer van 2019
Als eerste werd het gebouw gestabiliseerd.
Hiervoor zijn een 70-tal micropalen onder het
gebouw aangebracht (25T en 40T). Deze met
grout geïnjecteerde stalen palen werden zowel
onder de binnen- als de buitenmuren geboord
en in deze muren verankerd om het verder
zakken van het gebouw tegen te gaan. Na een
uithardingsperiode konden de renovatiewerken
verder gezet worden. “Rond om rond het
schiereiland werd een damplankenrij geheid,
3.100 m² AZ42-700”, verduidelijkt Geert Stellamans,
projectingenieur bij Herbosch-Kiere.
“Hierover komt een gewapende betonnen
teenbalk die voorzien is van nissen voor de uitvoering
van de grondankers. In totaal gaat het
om een 160 m wand met 85 nissen voor de
grondankers (dienstlast 60-65 ton).”
Tijdens de uitvoering van de heiwerken liep een
monitoringsprogramma voor het opvolgen van
de trillingen. Geert Stellamans: “Hierbij werden
2 trillingsmeters in het geklasseerde gebouw
aangebracht. Een op de begane grond binnenin
de werkplaats en een op het hoogste punt, in de
toren. Door het gebruik van een hoogfrequent
trilblok met variabel moment werden geen ontoelaatbare
trillingen vastgesteld. Eenmaal de
grondankers geboord en voldoende uitgehard
zijn, kan begonnen worden met het wegnemen
van de oude glooiing aan de waterzijde van de
68

OOSTENDE CLUBGEBOUW RYCO
Boren van de grondankers aan de noordelijke zijde.
Afslijpen van de overlengte van de strengen van de
grondankers met plaatsing van de beschermende
vetpotten op de ankerkop.
Westelijke kant: ankernissen voor de grondankers,
deuvelverbinding op de damwand en koppelstukken
de legankers.
damwand. Dit oude talud bestaat uit een toplaag
van natuursteen en onderliggende lagen
metselwerk. In het totaal zal aan de voorzijde
van de damwand ongeveer 6.000 m³ weggebaggerd
worden vanop een ponton voorzien
van een zware hydraulische kraan. Hierbij hoort
ook het wegnemen van 4.000 m³ vervuild slib
dat separaat zal gebaggerd worden en afgevoerd
naar een verwerkingscentrum.”
NIEUW TALUD
Aan de landzijde van de damwand is een nieuw
talud voorzien waarbij een dubbel gewapende
betonplaat zal dienstdoen als bescherming van
de landtong en als fundering van de nieuw aan
te leggen bekleding in natuursteen. “Ongeveer
1.100 m² BHS is voorzien voor deze bekleding”,
vertelt Geert Stellamans. “Om geen overdrukken
te bekomen achter de taludplaat, deze
ligt namelijk in een getijdenzone, is onder de
plaat een volledige drainage voorzien in een
gebroken betonaanvulling, om en bij de 3.000
m³. Bij de aanleg van deze drainage komt een
specifiek geotextiel, 4.000 m², op het grondtalud
om grondverlies doorheen de drain uit
te sluiten. De uitvoering van de kop van het
schiereiland, aan de Westelijke zijde, is speciaal.
Heiwerken voor de buispalen als ankerpunt voor de
drijvende pontons.
Gezien de boogvorm van deze kop kan er niet
zomaar met grondankers worden gewerkt die
loodrecht op de teenbalk staan. Deze ‘kijken’
dan immers allemaal naar elkaar en zouden dus
op hetzelfde punt aangrijpen. Hiervoor werd
finaal een combinatie toegepast van grondankers,
evenwijdig geboord met de bissectrice
van de boog. Legankers die de zuidelijke en de
noordelijke teenbalk verbinden zodat de boog
zich niet kan openen. Hierbij werden ook micropalen
voorzien om via verschillende jukken
alle krachten te verdelen.”
NIEUWE SLIPWAY
Om de toegang tot de drijvende pontons mogelijk
te maken wordt een steiger gebouwd.
Daarop wordt vervolgens de aluminium brug
gemonteerd voor de toegang tot de drijvende
steigers. Gezien het aantal m drijvende pontons
in de finale toestand zal stijgen, komen
daarvoor ook nog een 4-tal nieuwe buispalen
als ankerpunt. Geert Stellamans: “Voor het
in- en uithalen van de jachten is aan de zuidelijke
zijde van het eiland een nieuwe slipway
voorzien. Deze betonnen helling zal gedeeltelijk
worden ingewerkt in het vernieuwde talud.
Het onderste stuk van deze slipway, gaande
van +3 m TAW naar de +1 m TAW, is opgebouwd
uit een aantal buispalen met een prefabbetonnen
bovenbouw. Het ontwerp voorziet
deze optie omdat het werkvenster op dit
zeeniveau te kort is om alles in situ te kunnen
uitvoeren. Aan de bovenzijde van de slipway is
nog een werksteiger voorzien. Deze is eveneens
opgebouwd uit een paar buispalen met
een stalen bovenstructuur. De buispalen van
de slipway en de werksteiger zijn aan de waterkant
voorzien van azobé wrijfhout om de
jachten veilig te kunnen ontvangen.”
Naast de activiteiten op het water wordt ook
aan land gewerkt. De volledige riolering zal
vernieuwd worden met daarbij recuperatie
van regenwater, de aanleg van een microstation,
vetafscheider, inspectieputten, sifonputten,
nieuwe leidingen voor elektriciteit... “Als
finale afwerking van de bovenbouw is een bestrating
in Kandla kasseien, 1.050 m², voorzien.
Een aantal zitbanken, grasstroken en een aangepaste
gerecupereerde gietijzeren leuning op
een boord in natuursteen zorgen voor de final
touch. “Zo zullen het clubgebouw van de Ryco
en het schiereiland opnieuw klaar zijn om de
volgende decennia aan de zee te weerstaan.
Planningsgewijs was het geen sinecure om al
die verschillende activiteiten vlot in en na elkaar
te laten vloeien. Zeker met de wetenschap
dat de werkzone een zakdoek groot is
en de jachtclub nog steeds operationeel is, met
een restaurant in uitbating. We willen hierbij
dan ook de ploeg van de Ryco en de uitbater
bedanken voor hun nimmer aflatende inzet en
geduld”, besluit Geert Stellamans. ■
69

Danny Baeten, directeur business
development & innovatie bij Aquafin.
Tekst & beeld | Aquafin
Onderzoek naar
netwerk van slimme
particuliere waterputten
Het was dit voorjaar prominent in de media: er dreigt, opnieuw, een watertekort in Vlaanderen en het zal er
in de toekomst niet op verbeteren. Tegen de zomer van 2020 wil Vlaanderen een afschakelplan voor water
klaar hebben. Slim omgaan met water is dus meer dan ooit de boodschap als we op termijn nog water
uit de kraan willen. Aquafin onderzoekt of het slim inzetten van de anderhalf miljoen privéwaterputten in
Vlaanderen het evenwicht tussen periodes met te veel en periodes met te weinig water kan herstellen.
Aquafin zet al langer in op hergebruik en infiltratie, onder meer met
hemelwaterplannen en ‘Operatie perforatie’ (zie kaderstuk). Maar ze
zitten bij de waterzuiveraar niet stil en blijven innovatief nadenken over
slim omgaan met water. Samen met de gemeentebesturen probeert
Aquafin de burgers er al enige tijd van te overtuigen om regenwaterinfiltratiesystemen
te voorzien op hun privéterreinen. Een nieuwe ontwikkeling
in die strategie is die van ‘slimme regenwaterputten’. “Denk
aan een systeem waarbij de burgers hun regenwaterput ter beschik-
king stellen. We rusten daarbij de regenwaterputten uit met sensoren.
Zo kunnen we de waterstand meten en, indien nodig, die voorraad
aanspreken”, verduidelijkt Danny Baeten, directeur business development
& innovatie bij Aquafin.
Danny Baeten: “Dat gigantische netwerk van hemelwaterputten in Vlaanderen
vormt immers een enorm buffer- en voorraadsysteem, waarmee
we periodes met zware regenval en droogte beter kunnen overbruggen.
70

OPERATIE PERFORATIE,
WAT WAS DAT OOK ALWEER?
Verharding van de bodem zorgt ervoor dat regenwater
niet kan infiltreren. Dat leidt enerzijds bij felle regen tot
wateroverlast en anderzijds tot verdroging van de bodem.
Aquafin zette daarom vorig jaar samen met Infopunt
Publieke Ruimte zijn schouders onder ‘Operatie perforatie’.
Dat is een actie die ervoor ijvert om via kleinschalige
projecten publieke ruimten te ontharden. Aquafin richtte zich
hierbij op scholen, jeugdbewegingen, buurtcomités, steden en
gemeenten. De rioolbeheerder voorzag met de Aquafinprijs
een budget van 100.000 euro, te verdelen over de winnende
projecten. Begin maart dit jaar werden op het Congres
Publieke Ruimte de 11 winnaars bekendgemaakt. Die
winnaars moeten hun projecten nog dit jaar uitvoeren.
Belangrijk voor de eigenaars is uiteraard dat er geen waternadeel ontstaat.
Danny Baeten stelt gerust: “Een slim weerradarsysteem dat voorspelt
waar en hoeveel het morgen of overmorgen zal regenen, is daarbij
cruciaal. Dat koppelen we dan aan het verbruikspatroon op straatniveau,
of zelfs van elke particulier. We gaan niet meer water wegpompen dan
nodig is om te vermijden dat burgers bij droogte plots meer leidingwater
gaan gebruiken, omdat we hun put leeggepompt hebben.”
DE TOEKOMST?
“Het is zeker niet ondenkbaar dat eigenaars voor het gebruik van privéwaterputten
een bepaalde vergoeding zullen ontvangen”, besluit Danny
Baeten. “We zouden de putten kunnen leasen, zodat we ze collectief
kunnen beheren. Maar het is nog te vroeg om hier al iets definitiefs over
te vertellen. Het idee zit nog in de conceptfase. De komende maanden
zal duidelijker worden welke richting we hiermee uitgaan.” ■
We onderzoeken nu de leefbaarheid van dit concept. We analyseren
hoe groot de gezamenlijke watercapaciteit is van alle regenwaterputten
in Vlaanderen: we vermoeden dat die op meer dan 15 miljoen m³ water
zal liggen. Daarna bekijken we welke sturingsmogelijkheden nodig zijn
om daar een slim netwerk van te maken.”
OPTIMAAL INZETTEN VAN CAPACITEIT
De meeste privéwaterputten staan bijna het hele jaar vol. Die capaciteit
kan wellicht slimmer en duurzamer ingezet worden en wel voor de hele
gemeenschap. Dat is het idee achter de slimme waterputten. Het systeem
heeft twee functies: enkele dagen voordat er zware regen wordt
voorspeld, worden de regenwaterputten, al dan niet gedeeltelijk, leeggelaten,
zodat het water kan infiltreren. Zo ontstaat er in de lege putten
een buffernetwerk voor de opvang van het voorspelde regenwater.
Daarnaast kan bij langdurige droogte de inhoud van de putten gestuurd
worden om piekafnames van het drinkwaternet te vermijden.
Aquafin onderzoekt of het slim inzetten van de anderhalf miljoen privéwaterputten
in Vlaanderen het evenwicht tussen periodes met te veel en periodes met te weinig
water kan herstellen.
Bij langdurige droogte kan de inhoud van de putten gestuurd worden om piekafnames van het drinkwaternet te vermijden.
71

KOM JIJ JIJ ONZE TEAMS VERSTERKEN?
WIJ ZOEKEN:
WERKVOORBEREIDER
(Regio (Regio gent)
gent)
MAGAZIJNCOÖRDINATOR
(Regio (Regio gent)
gent)
WERFLEIDERS
(Regio (Regio Hasselt)
WAT WAT BIEDEN WE?
WE?
Een Een boeiende job job job in in een in een een enthousiast, dynamisch en en professioneel en team. team. Je Je kan Je kan kan rekenen op op een op een een
aantrekkelijke verloning met met extralegale voordelen én én werkzekerheid én in in een in een een financieel gezond gezond bedrijf.
bedrijf.
SOLLICITEREN?
Kijk Kijk op op www.willemen.be/jobs, op mail mail naar naar jobs@willemeninfra.be of of bel of bel bel 09 09 09 321 321 22 22 22 54. 54. 54.

SECTORNIEUWS
Group Machiels neemt meerderheidsparticipatie
in Waterleau
Begin juli kondigde Group Machiels één van haar belangrijkste strategische
investeringen in de laatste jaren aan. De Limburgers nemen
een meerderheidsparticipatie in de technologische parel Waterleau. Zo
slagen de twee familiebedrijven erin om cruciale technologie inzake
waterzuivering te verankeren in België. En die kennis willen ze samen
verder wereldwijd uitdragen, in eerste instantie in Zuid-Amerika.
Waterleau is gespecialiseerd in (afval)waterzuivering, drinkwaterproductie
en waterhergebruik. Daarnaast is het Leuvense bedrijf ook actief in
luchtzuivering, vergisting van organisch afval en energierecuperatie. De
voorbije 20 jaar groeide het binnen deze niche uit tot één van de grotere
spelers wereldwijd: enerzijds in de industrie maar ook in internationale
overheidsprojecten. Om haar verdere groei te ondersteunen, startte Waterleau
enige tijd geleden de zoektocht naar vers kapitaal en een nieuwe
referentieaandeelhouder op. Bart Goedseels (CEO Waterleau): “We verkozen
Group Machiels boven puur financiële investeerders, omdat ze als
familiebedrijf nauw aanleunen bij onze bedrijfscultuur. Group Machiels
neemt een meerderheidsparticipatie (51%). De overige aandelen blijven
in handen van de mensen van het eerste uur, het management en de
familie Vriens.
Westerstaketsel Oostende opnieuw
volledig toegankelijk
Sinds maandag 1 juli is het Westerstaketsel in Oostende weer toegankelijk.
Iedereen kan deze zomer opnieuw tot het verste punt in zee
wandelen. “We investeren meer dan 7 miljoen euro om dit visitekaartje
van Oostende in oude glorie te herstellen. De hele renovatie-operatie
heeft meerdere jaren nodig, maar tijdens het toeristische zomerseizoen
willen we iedereen de kans geven om te genieten van een van de langste
staketsels ter wereld”, zegt Ben Weyts, Vlaams minister van Openbare
Werken en Toerisme.
Om het staketsel al te kunnen teruggeven aan het publiek zijn er deze
zomer geen werken gepland. De definitieve oplevering is voorzien in
2020. Hadewych Verhaeghe: “In september zullen we nog verfwerken
uitvoeren. In oktober worden de laatste vloerplanken vervangen, vlak na
de aanmeerplaats van de Franlis-rederij. In het najaar zullen bepaalde
delen van de constructie dus tijdelijk niet toegankelijk zijn. De houten
constructie zal voor de winter dus ook over een nieuwe verlichting
beschikken. De toren met mistbel wordt in de loop van 2020 teruggeplaatst
op de kop.” De kostprijs (incl. btw) van de werken bedraagt meer
dan 7 miljoen euro.
Werken E17: Willemen Infra herleidt CO 2
-uitstoot
tot een minimum
Willemen Infra voert sinds half juni structurele onderhoudswerken uit op
de E17 tussen Zwijnaarde en Destelbergen. In totaal wordt 8 km nieuwe
asfaltverharding aangelegd en ook de afrit naar het UZ Gent richting
Antwerpen wordt helemaal vernieuwd. Bijzonder is dat zowel de top- als
onderlaag wordt aangelegd met Asfalt bij Verlaagde Temperatuur (AVT)
door middel van schuimtechniek, waardoor er veel minder CO 2
vrijkomt
dan bij klassieke asfaltmengsels.
Willemen Infra maakte in 2014 voor het eerst gebruik van AVT of ‘groen
asfalt’. Dat asfalt wordt geproduceerd en geplaatst aan een lagere
temperatuur waardoor er minder CO 2
vrijkomt. Dit milieuvriendelijke
asfalt is even slijtvast als de gewone variant en ook aan de remafstand
en waterafvoer verandert er niets. Het asfalt is bovendien beter voor de
gezondheid en het comfort van de wegenwerkers omdat het minder
geur- en rookhinder veroorzaakt. Bijzonder in dit project is dat onderlaag
– 28.000 ton Asfalt met Verhoogde Stijfheid (AVS) – het eerste officieel
geregistreerde mengsel is volgens de nieuwste versie van het standaardbestek
(SB250 v4.1).
De Vlaamse overheid ging minutieus te werk bij de renovatie. Elke
cm 2 werd grondig gecontroleerd. “Op het eerste zicht zagen bepaalde
onderdelen er goed uit. Tot we de planken losmaakten en de beschadiging
zichtbaar werd”, zegt projectleider Hadewych Verhaeghe van het
Departement Mobiliteit en Openbare Werken. En dat was lang niet de
enige uitdaging. “Omdat het staketsel geen zware belasting aankon,
hebben we lichtere werktuigen moeten inzetten. Ook het vervangen van
de houten palen was niet eenvoudig.”
73

SECTORNIEUWS
Optische vezels voor asfaltmonitoring
Com&Sens bvba (Eke, Gent),
in samenwerking met UAntwerpen
en Haven van Antwerpen,
plaatste FBG-sensoren in
zowel de fundering, de asfalt
profileerlaag, de asfalt onderlaag
als in de asfalt toplaag.
De FBG-sensoren worden in
het warme asfalt geplaatst
bij de aanleg. De levering en
plaatsing van de FBG-sensoren
kadert in een studie die
het Havenbedrijf samen met
Universiteit Antwerpen heeft
lopen: duurzame asfaltverhardingen
voor zwaar belaste
wegdekken.
Om een correct model te krijgen van de belastingen en de bijhorende
vervormingen in verschillende asfalttypes, maar ook in de funderingen
zullen er binnen het havengebied verschillende proefvakken aangelegd
worden. Deze proefvakken zullen voorzien worden van deze FBG-sensoren
teneinde een accurate opvolging van de vervormingen in de wegopbouw
te kunnen bewerkstelligen. De resultaten van de metingen worden dan
door Universiteit Antwerpen verwerkt in de lopende studie.
Benelux-trofee voor Thermisch Verzinken 2019
Op 12 juni 2019 werd tijdens de Assembly Party in het Felix Pakhuis in
Antwerpen de Benelux Trofee voor Thermisch Verzinken 2019 uitgereikt.
Deze editie kende een belangrijke koerswijziging in vergelijking met de
vorige edities. De klassieke indeling in categorieën naar type gebouw of
toepassing werd vervangen door een nieuwe opdeling die de filosofie van
ZEKER ZINK uitdraagt. Onder andere de keuze tussen Esthetisch Verzinken
(klasse E) en Functioneel verzinken (klasse F) moet de dialoog tussen
uitvoerder en verzinkerij bevorderen, zodat het verwachtingspatroon van
de (eind)klant en het eindresultaat beter op elkaar zijn afgestemd.
(Beeld: Maité Thijssen)
Ontdek de eenvoud van het
dynamisch plaatproeftoestel
74

SECTORNIEUWS
Daarnaast werd wel de aparte categorie voor duplexsystemen behouden.
Tot slot reikte de jury ook een prijs uit voor het meest duurzame, zeg maar
circulaire project. Een duidelijk statement om uiting te geven aan onze
steun aan het circulair bouwen.
De winnaars:
Categorie Functioneel Verzinken: Snowworld Zoetermeer
Categorie Esthetisch Verzinken: Uitkijktoren Wellerlooi
Categorie Duplex: Luifel Stationsplein Utrecht
Prijs Circulair Bouwen: Brainport Industries Campus – Cluster 1
Alle deelnemende projecten zijn opgenomen in een mooi boek dat gratis
verkrijgbaar is en worden eveneens getoond in een digitale editie van het
Zinkinfo Magazine.
zero emission-producten voor bodemverdichting gepresenteerd. Met de
nieuwe accustamper AS60e heeft Wacker Neuson nu drie verschillende
modellen op accu’s in het assortiment.
Er wordt tevens een brede selectie aan grondverdichtingsproducten
van Wacker Neuson getoond, waaronder trilstampers, trilplaten en op
afstand bediende greppelwalsen. Het bedrijf presenteert ook apparatuur
voor betonverdichting, verlichtingsapparatuur, generatoren en nog meer
producten uit het uitgebreide assortiment.
Volvo FE Electric met haakarm op Matexpo
Volvo Trucks kiest er dit jaar voor om unieke voertuigen op alternatieve
brandstoffen voor te stellen op Matexpo, de tweejaarlijkse internationale
vakbeurs voor bouwmaterieel in Kortrijk Xpo die plaats vindt van 11
tot en met 15 september. Volvo Trucks werkt er samen met SMT Volvo
Construction Equipment en Volvo Marine & Industrie Center.
Op de stand worden zowel trucks, constructiemachines als Volvo Penta
motoren tentoongesteld, waaronder een elektrische. De Volvo FE Electric
met haakarmopbouw zal voor de allereerste keer voor het grote publiek
in België te zien zijn. Met een aanbod dat zowel trucks als constructiemachines
omvat, kan Volvo als enige constructeur een totaaloplossing
aanbieden. De 4 trucks op de stand zijn een Volvo FE 6×2 Electric, een
Volvo FE 6×2 CNG, een Volvo FMX 6×4 en een bijzonder zuinige Volvo
FH I-Save.
Wacker Neuson op Matexpo
Ook dit jaar neemt Wacker Neuson weer deel aan de handelsbeurs
Matexpo in Kortrijk, België. Bij de stands A05 en A07 laat Wacker
Neuson, samen met dealer en partner Compact Machinery, het uitgebreide
productportfolio zien: bezoekers kunnen innovaties verwachten in
de zero emission-sector alsmede bij verschillende compacte machines en
bouwmachines.
Bij de stand van Wacker Neuson wordt de nieuwe elektrische wieldumper
DW15e gepresenteerd. De dumper met een laadvermogen van maximaal
1,5 ton biedt een uitstekende oplossing voor het transport van materialen.
Een ander nieuw zero emission-product is de volledig elektrische Zero
Tail minigraafmachine EZ17e. Deze machine voldoet in het bijzonder aan
de behoeften van verhuurders, omdat onderhoudspersoneel niet extra
hoeft te worden. Daarnaast wordt ook het uitgebreide aanbod aan
Nieuwe Brokk 70: 100 % meer power
Brokk introduceert opnieuw een nieuwe machine. De nieuwe BROKK 70 is de
oplossing om op een veilige, machinale en efficiënte manier te slopen in zeer
nauwe ruimtes. Vergeleken met zijn voorganger heeft de Brokk 70 meer dan
dubbel zoveel sloopkracht. Hij wordt geleverd met de nieuwste innovatieve
Brokk SmartPowerTM-technologie en een nauwkeurig hydraulisch systeem.
De Brokk 70 is het bewijs van de technische vooruitgang van Brokk in het
afgelopen decennium. Het vergt de kenmerkende expertise van Brokk om
maximale kracht in een klein pakket te bouwen, tot en met de kleinste
slooprobot ter wereld. De innovatieve elektrische aandrijving
van Brokk SmartPowerTM verhoogt het vermogen van 5,5
kW naar 9,8 kW en stelt de slooprobot in staat om zijn
voorganger twee keer zo krachtig te maken. Alles bij
elkaar leidt dit tot een toename van meer dan 100 % in
sloopkracht ten opzichte van zijn voorganger,
de Brokk 60.
De combinatie van Brokk SmartPowerTM-technologie
en het verbeterde hydraulische ontwerp
van Brokk leidt tot vlottere en preciezere
bewegingen, waardoor de machine
nauwkeuriger en sneller werkt dan
ooit tevoren. Bovendien zorgt het
krachtiger hydraulisch systeem en
de vernieuwde mechanica van
de machine voor het dragen
en hanteren van zwaardere
en krachtigere
aanbouwdelen.
(Beeld: Patrick Degerman)
75

SECTORNIEUWS
Leica Cyclone 3DR software stroomlijnt
werkprocessen rond reality capture
Meer grip op damwanden
Met de PVE 2308SG Side Gripper heeft Dieseko Group B.V. onlangs een
revolutionair graafmachine aanbouwtrilblok gelanceerd. "Dieseko heeft
ruim 45 jaar ervaring toegepast in hun nieuwe Side Gripper en ontwikkelde
daarmee de meest betrouwbare Side Gripper die momenteel op
de markt verkrijgbaar is", aldus Dirk Smulders, CEO van Dieseko Group.
Dieseko heeft uitgebreid onderzoek gedaan en testen uitgevoerd met
diverse Side Grippers. Er werd getest met verschillende machinisten en
hun praktijkervaringen en eisen zijn in de nieuwe Side Gripper verwerkt.
Unieke eigenschappen van de Side Gripper zijn onder andere een lineair
zij-klemsysteem dat resulteert in een efficiëntere overdracht van de trilling
in het profiel en een modulair Side-Grip klemsysteem voor het snel uitwisselen
van de klem-inzet voor verschillende profielen.
Leica Geosystems heeft de nieuwe Leica Cyclone 3DR software voor
reality capture op de markt gebracht. De nieuwe software combineert
technologie voor gecentraliseerd point cloud management van Leica
Cyclone met geavanceerde automatische analyses van puntenwolken
en modeling van 3DReshaper. De nieuwe software biedt gebruikers
een vereenvoudigd platform voor landmeting, architectuur, engineering,
bouw en voor de inspectie van tanks.
Gebaseerd op branchespecifieke workflows biedt Cyclone 3DR een serie
handige en instelbare functionaliteiten om cleaning, modeling, meshing,
data-extractie, inspectie en rapportages te automatiseren. Er kan een breed
scala aan 3D-producten worden gecreëerd om tegemoet te komen aan
de behoefte van reality capture professionals in een breed spectrum van
werkgebieden. Ook zijn specifieke workflows voor bouwtoezicht en de
inspectie van tunnels en tanks (gebaseerd op de API 650/653 standaard)
beschikbaar. Cyclone 3DR maakt daarnaast het gebruik van reality capturetoepassingen
in tal van andere bedrijfstakken mogelijk door ondersteuning
van dataformats zoals IFC, STL, OBJ, VRML, DXF, STEP en IGES.
Gebaseerd op de Leica Jetstream technologie, die het mogelijk maakt om
reality capture data snel te bekijken en te gebruiken, stroomlijnt Cyclone
3DR het proces om werkinformatie direct aan klanten ter beschikking te
stellen. Cyclone 3DR bundelt de gecombineerde expertise van 3DReshaper
en Cyclone om een innovatieve oplossing te bieden, waarmee dataprocessing,
visualisatie en de productie van meshes of rapporten versneld
en verbeterd kunnen worden.”
Award voor STIHL MS 500I
De STIHL MS 500i kettingzaag met elektronisch gestuurde injectie
blijft in de prijzen vallen. Ze werd gekroond tot winnaar in de categorie
boswerktuigen van de Forest Machine Awards 2019, georganiseerd door
Le Bois International.
De MS 500i is de eerste kettingzaag ter wereld met elektronisch
gestuurde brandstofinjectie. Sommige componenten zoals de carburator
of de ontstekingsmodule zijn daarom niet langer nodig. Deze bosbouwzaag
voor professionele gebruikers heeft een indrukwekkende acceleratie
en levert topprestaties bij een bijzonder laag gewicht. De motoreenheid
weegt slechts 6,2 kg.
Ook de klemopening tot 330 mm voor damwandplanken en H-balken en
550 mm voor buispalen is uniek, evenals de bevestiging van de elastomeren
voor een stabiele en vloeiende beweging van het trilblok. Dieseko
Group adviseert een graafmachine van tenminste 35 ton voor het aansturen
van de Side Gripper. De Side Gripper kan worden bediend met een
op afstand bedienbare joystick of via de functies van de graafmachine.
(Beeld: René van der Kloet)
Bobcat-laders blinken opnieuw uit
bij de LCO-prijzen 2019
De compacte T590 rupslader is het nieuwste model in de Bobcat-reeks
die de Lowest Cost of Ownership (LCO) Award heeft gewonnen. De T590
was de winnaar in de categorie compacte rupsladers, waarin vorig jaar
de Bobcat MT55 minirupslader won. De Bobcat S70 schranklader won
in 2019 voor het tweede jaar op rij de LCO Award in de categorie kleine
schrankladers.
De totale eigendomskosten zijn een van de belangrijkste aspecten
waarmee kopers rekening houden bij de aankoop van apparatuur. De
prijzen die de T590 en S70 hebben gewonnen getuigen van het belang
van goede prestaties, kwaliteit en betrouwbaarheid die de Bobcat-reeks
compacte laders, minigraafmachines, verreikers en aanbouwdelen in de
afgelopen 60 jaar heeft opgebouwd.
De compacte rupslader T590 heeft een bedrijfsgewicht van 3548 kg,
een nominale bedrijfscapaciteit (ISO 14397-1) van 971 kg en een kiplast
(ISO 14397-1) van 2774 kg. Een specifiek aspect van compacte Bobcat-
76

SECTORNIEUWS
rupsladers zoals de T590 is
de uitstekende wegligging
en stabiliteit. De S70 is het
kleinste model in de Bobcatschrankladerreeks.
Met een
breedte van 901 mm, een
hoogte van 1814 mm, een
totale lengte met standaard
bak van 2472 mm en een
bedrijfsgewicht van slechts 1268 kg voldoet de S70 schranklader aan alle
eisen voor compactheid, transporteerbaarheid en manoeuvreerbaarheid.
Vandaele Machinery is service point
voor FPT-motoren
ViscGuard-technologie voorkomt slijtage en
oxidatie, voor een consistente motorefficiëntie.
Bovendien zorgt de technologie ervoor
dat een optimale olieviscositeit behouden
blijft – zelfs bij lage temperaturen – voor
een betere smering. De PETRONAS Urania
5000 LS-FE 5W-30- en Urania 3000 LS
10W-30-smeermiddelen zijn low SAPS-oliën
met lage percentages sulfaatas, fosfor en
zwavel. Ze zijn geschikt voor de nieuwste
generatie heavy-duty dieselvoertuigen,
inclusief krachtige, moderne motoren met
een lage uitstoot die beschikken over DPF (fijnfilter van dieseldeeltjes) en
DOC (diesel oxidatie katalysator) voor nabehandeling van uitlaatgassen
en een lage as-additief systeem.
Naast de nieuwe Urania-lijn introduceert PETRONAS ook een ware evolutie:
ETRO+. Een Group III+-basisvloeistof die zorgt voor efficiënter brandstofverbruik
en CO 2
-uitstoot verlaagt. ETRO+ is een oplossing die met zijn
hoge-viscositeitsindex, lage viscositeit in de koude-startsimulator en lage
verdampingsverlies (NOACK) voldoet aan de eisen voor lage uitstoot.
Fuel Duel: de Actros 5 treedt in het strijdperk
De lancering van de nieuwe Actros is ook voor Mercedes-Benz Trucks
BeLux de gelegenheid om, net als in alle andere Europese landen, een
ander strijdros in de Fuel Duels in te zetten. Het idee van Fuel Duel is
om gedurende 2 weken een truck aan een potentiële klant te lenen. Die
schakelt hem in de dagelijkse activiteiten van zijn eigen vloot in zodat de
geleende truck met de gebruikelijke trucks vergeleken kunnen worden.
Carl en Kaz Collé.
FPT, Fiat Powertrain Technologies, of de nieuwe benaming voor Iveco
motoren kennen hun toepassing in landbouwmachines, bouwmachines,
industriële machines en generatoren. Vooral deze laatste zorgt ervoor
dat VD Power, de divisie voor stroomgeneratoren, zeer vertrouwd is met
de FPT-motoren. De samenwerking is dan ook een logisch gevolg en voor
beide bedrijven een meerwaarde.
FPT heeft met Vandaele een service point voor West-Vlaanderen, Oost-
Vlaanderen en Henegouwen. VD Power kan met zijn ideale ligging een
vlotte service garanderen voor deze 3 provincies. De site zal service- en
verkoopsondersteunend werken voor machinebouwers. De service wordt
gegarandeerd door het serviceteam van VD Power.
Petronas Lubricants International
breidt Urania-productlijn uit
Petronas Lubricants International breidt zijn Urania-productlijn van smeermiddelen
voor heavy-duty voertuigen uit met twee nieuwe producten:
Urania 5000 LS-FE 5W-30 en Urania 3000 LS 10W-30. Beide producten
bevatten ViscGuard-technologie, een technologie die de motor beschermt
tegen de ophoping van bezinksel (vuil, as en verf). Deze soort materialen
worden beschouwd als sluipmoordenaars en zijn verantwoordelijk voor
de terugloop of zelfs het verlies van de voertuigprestaties.
Een eerste vloot van een tiental exemplaren van de Actros 5, die voor dit
programma bestemd zijn en onlangs in de fabriek van Wörth afgewerkt
werden, is in België aangekomen. Die exemplaren van de Actros 5 zijn
uitgerust met de motor 471 van de tweede generatie (van 450 of 480
pk). Allemaal hebben ze een 2,5 m brede StreamSpace-cabine en zijn
ze voorzien van het systeem Fleetboard – onmisbaar om de prestaties
van de truck en zijn bestuurder te registreren en te verbeteren – en van
de anticiperende cruisecontrol die ook op gewestwegen gebruikt kan
worden, de bekende Predictive PowerTrain Control/PPC.
Eind 2018 waren niet minder
dan 4.853 Fuel Duels uitgevochten.
Goed voor meer dan
26,6 miljoen km waarvan
15,8 met exemplaren van de
enige truck met de homologatie
Euro VI. En de balans
is erg positief voor de Actros:
een overwinning in meer dan
90 % van de duels en een
daling met 9,8 % van het
brandstofverbruik. Van de 26
Europese landen die in 2018
aan het programma Fuel
Duel deelgenomen hebben,
is België een van de landen
die het best scoort.
77

Besparende Dataregistratie
voor Funderingstechnieken
VERHUUR & VERKOOP
Stalen rijplaten, PVC rijplaten
en houten schotten
• Heien
• Boren
• Trillen
• Drukken
• Injectie
“INPIEQ DLS is betrouwbaar,
compleet en gebruiksvriendelijk”
Liberatorstraat 3 - 4651 SC Steenbergen - Nederland
+31 (0)164 687 740 - info@inpieq.nl - www.inpieq.nl
www.jbconstruct.com
rijplaten@jbconstruct.com
T 03 385 29 53

SECTORNIEUWS
Moderne uitbreiding hoofdzetel TVH
Het Multihog DNA zit onmiskenbaar in
de CV veegmachine, met de kenmerkende
ruime, panoramische cabine met airconditioning
en de volledig onafhankelijke veer- en
demperophanging op elk wiel. En net als bij
de Multihog werktuigdragers staat veiligheid
voorop: de CV veegmachine heeft dan ook
een volledige Europese typegoedkeuring.
Het in Waregem gevestigde hoofdkantoor van TVH – wereldspeler in
de material handling, industriële en landbouwmachine-industrie – krijgt
een moderne uitbreiding. De werken zijn gestart, in 2021 zal het nieuwe
hoofdgebouw klaar zijn voor gebruik. Op 3 juli verzamelden de CEO,
de families Thermote en Vanhalst, de aannemer Alheembouw, architectenbureau
DBG en studiebureau technieken BM Engineering voor een
symbolische eerste spadesteek.
In april 2019 vatte TVH de voorbereidingswerken aan voor de constructie
van een nieuw hoofdgebouw tussen de bestaande gebouwen en de
Brabantstraat. Het ontwerp van de nieuwbouw oogt strak, lichtrijk en
eigentijds. In 2021 zullen onder meer HR, Finance, Corporate, Legal,
Compliance en de directie er hun intrek nemen. Het toekomstige hoofdgebouw
vormt een oplossing voor het dreigende plaatsgebrek dat TVH
ervaart door de sterke groei van het bedrijf.
In het nieuwe hoofdgebouw komen extra, lichtrijke burelen, maar ook
de huidige kantoren krijgen een makeover. Zo wil TVH ook daar een
betere ventilatie en een veelzijdige, activity based inrichting realiseren.
De renovatie staat gepland van maart 2019 tot september 2021. Het
project loopt dus parallel met het nieuwbouwproject.
CV Veegmachine: nieuwe telg in het
Multihog-gamma
Leica Geosystems introduceert innovatieve
grondradar-oplossing
Leica Geosystems heeft de Leica DSX gepresenteerd, een draagbare
grondradar (Ground Penetrating Radar, GPR) voor de detectie van ondergrondse
kabels en leidingen. De DSX is ontwikkeld om de registratie
van bodemgegevens te vereenvoudigen en de gegevensverwerking te
automatiseren. De nieuwe GPR-oplossing maakt het mogelijk om ondergrondse
voorzieningen met de hoogst mogelijke nauwkeurigheid gemakkelijk
en veilig en detecteren, in kaart te brengen en te visualiseren.
Een onderscheidend kenmerk van de DSX is de intuïtieve software,
DXplore, die verschillende radarsignalen samenvoegt en vertaalt naar
gebruiksvriendelijke en intuïtieve rapportages en scans. In tegenstelling
tot bij andere GPR-oplossingen hoeven DSX-gebruikers dus geen ervaring
te hebben met onbewerkte radargegevens en hyperbolen. DXplore maakt
namelijk gebruik van een slim algoritme om binnen enkele minuten
digitale utiliteitskaarten te genereren. Terwijl de gebruiker nog in het
veld werkt, krijgt hij de resultaten al te zien. De kaarten die de software
aanmaakt, kunnen bovendien worden geëxporteerd naar Leica DX Manager
Mapping, Leica ConX of andere nabewerkingssoftware, waarna de
data verder gebruikt kunnen worden in bouwmachines of gecombineerd
kunnen worden met andere gegevens.
(Beeld: Fabrizio Cortesi)
Multihog stelde op Demopark in Duitsland de CV veegmachine voor. Het
bedrijf boort hiermee een nieuw marktsegment aan, geruggesteund door
zijn jarenlange ervaring in de ontwikkeling en productie van werktuigdragers.
Multihog ontwierp de CV veegmachine, rekening houdend met
de noden van steden, gemeenten en aannemers. Het resultaat is een
multifunctionele veegmachine die jaarrond kan werken en op die manier
een maximaal rendement oplevert voor de klant.
GRONDSTABILISATIE
MET KALK OF CEMENT
CLOET gebr. nv
LICHTERVELDESTRAAT 15
B-8470 PITTEM
T 051 74 43 79 F 051 74 69 52 info@cloet.be www.cloet.be
ADV CLOET 197bx61h NL.indd 1 10/04/17 16:36
79

INNOVATING UNDERGROUND NETWORK ACCESS
“Our products are fast to install, strong and safe to use”
Cubis Systems geldt als een toonaangevende internationale aanbieder van
railinfrastructuur en is betrokken bij verschillende projecten in het Verenigd Koninkrijk,
België, Frankrijk, Scandinavië, Noord-Amerika en Australië. Van lightrail-upgrades tot grote
spoorweginfrastructuurprojecten, we werken nauw samen met enkele van ‘s werelds
grootste operatoren om effi ciënte, moderne netwerktoegangssystemen voor telecom,
drainage, spoorsignalering, stroomvoorziening en bekabeling te leveren.
VOOR MEER INFORMATIE
www.6x.be
www.cubis-systems.com

Tekst & beeld | Vlaamse Confederatie Bouw
Nieuwe Vlaamse regering doet er
goed aan verder werk te maken
van investeringsplannen
Tijdens het Vlaams Bouwoverlegcomité (VBOC) in maart 2019 besprak de Vlaamse regering haar
investeringsplannen voor 2019 met de bouwsector. Zowel bij de zogenaamde kerninvesteringen als
bij de investeringsbijdragen is er sprake van een stijging.
gen ook de investeringssubsidies bij MOW. Het
geldt komt onder meer uit de kilometerheffing.
Bij het departement Omgeving stijgen de investeringssubsidies
dankzij de kredieten voor
de sloop- en heropbouwpremie (15 miljoen
euro), de middelen uit het Vernieuwingsfonds
(7,5 miljoen euro) en de middelen uit het Klimaatfonds
(7,8 miljoen euro).
De Vlaamse Confederatie Bouw vraagt op de
langere termijn een investeringsnorm van 5
% van het Vlaamse bbp. Volgens de regering
Bourgeois zijn de bouwstenen voor die norm
beschikbaar, maar de concrete definitie is voor
de nieuwe regering.
In het kader van het subsidieprogramma 2019 zal 290 miljoen euro uitgegeven worden
aan 184 gemeentelijke rioleringsprojecten. (Beeld: Stefaan Van Hul)
tussen verschillende soorten investeringen. Er
zijn de kerninvesteringen die een 1 op 1-impact
hebben op de bouwsector. Maar daarnaast zijn
er ook de investeringsbijdragen. Die zijn vaak
maar een onderdeel van een totale investering.
En dan zijn er nog de kredietverstrekkingen en
participaties.
ONGEVEER 4 MILJARD EURO
In vergelijking met 2018 stijgen de kerninvesteringen
in 2019 met 217 miljoen euro tot 2,688
miljard euro en de investeringssubsidies met
211 miljoen euro tot 1,374 miljard euro. Samen
ongeveer 4 miljard euro. Van de kerninvesteringen
gaat 60 % naar mobiliteit en openbare
werken (MOW), 31 % naar onderwijs en
vorming en 6 % naar omgeving. De stijging bij
MOW is te wijten aan de werken aan de Oosterweelverbinding,
aan extra middelen voor
de Werkvennootschap voor wegenwerken en
aan een toename van de kredieten voor de
Waterweg met 33 miljoen euro. Tegelijk stij-
WATER
De regering Bourgeois heeft toegegeven dat
de deadline van 2027 voor de Europese kaderrichtlijn
Water moeilijk haalbaar zal zijn,
ondanks investeringen die zouden oplopen tot
9 miljard euro. Aansluitend op het optimalisatieprogramma
2020 van Aquafin heeft de regering
230 miljoen euro uitgetrokken voor 140
nieuwe projecten. 100 miljoen euro gaat naar
nieuwe zuiveringscapaciteit (voornamelijk uitbreiding
van bestaande installaties) of naar de
aansluiting van woningen op bestaande installaties
in buitengebied. Met de resterende 130
miljoen euro gaat Aquafin de gemeenten ondersteunen.
SUBSIDIEPROGRAMMA 2019
In het kader van het subsidieprogramma 2019
zal 290 miljoen euro uitgegeven worden aan
184 gemeentelijke rioleringsprojecten. De eigenlijke
rioleringskosten, die ongeveer 190
miljoen euro bedragen, worden voor 75 % gesubsidieerd.
Dat betekent dus een subsidie van
140 miljoen euro. In bijna 100 projecten gaat
het om bijkomende riolering. ■
81

Tekst | Niels Rouvrois Beeld | Universiteit Antwerpen en OCW
Proefvakken rond
duurzaam asfalt met
verjongingsmiddelen
In het voorjaar van 2019 werden op de openbare weg de allereerste proefvakken met
verjongingsmiddelen voor asfalt aangelegd. Het zogeheten REjuveBIT-project wordt gecoördineerd
door Universiteit Antwerpen (Onderzoeksgroep Energy and Materials in Infrastructure and Buildings),
in partnership met het Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw (OCW). “Deze nieuwe technologie
laat toe om meer recyclage toe te passen in nieuwe asfaltmengsels. Dit kan leiden tot een duurzamere
wegenbouw”, zegt doctoraatsstudent Geert Jacobs.
Het REjuveBIT-project draait rond duurzaam
asfalt door gebruik van verjongingsmiddelen.
Het wordt grotendeels gefinancierd
door het TETRA-fonds van VLAIO en
ondersteund door een tiental aannemers,
asfaltproducenten, leveranciers en sectororganisaties
die samenwerken met belangrijke
wegbeheerders in Vlaanderen: Stad Antwer-
pen, Havenbedrijf Antwerpen, Stad Gent en
Agentschap Wegen en Verkeer. Het onderzoeksteam
van prof. Wim Van den bergh van
de Universiteit Antwerpen (Onderzoeksgroep
Energy and Materials in Infrastructure
and Buildings) coördineert het project,
in partnership met het Opzoekingscentrum
voor de Wegenbouw.
DUURZAME WEGENBOUW
“Het Agentschap Wegen en Verkeer en het
Havenbedrijf Antwerpen legden de allereerste
proefvakken aan, het eerste vak in Retie en het
tweede vak in de haven van Antwerpen”, legt
doctoraatsstudent Geert Jacobs uit. “In totaal
zullen er vijf proefvakken in Vlaanderen worden
aangelegd, telkens uitgevoerd door andere
Deze nieuwe technologie laat toe om meer recyclage toe te passen in nieuwe asfaltmengsels.
82

Het REjuveBIT-project draait rond duurzaam asfalt door gebruik van verjongingsmiddelen.
'Een verjongingsmiddel zorgt ervoor dat het
oude bitumen, in gefreesd asfalt, een duurzamer
gedrag vertoont bij recycling'
aannemers en gebruikmakend van diverse verjongingsmiddelen.
Op die manier worden deze
nieuwe materialen – waarmee in onze buurlanden
ook geëxperimenteerd wordt – grondig
afgetoetst op de Vlaamse sector. Er wordt onder
meer gekeken naar de noodzakelijke kwaliteit
en ecologische meerwaarde.”
“Een verjongingsmiddel zorgt er namelijk voor
dat het oude bitumen, in gefreesd asfalt, een
duurzamer gedrag vertoont bij recycling. Alleszins,
dat wordt zo geclaimd door de leveranciers
en eerder onderzoek in het laboratorium
toont het ook aan”, vertelt Geert Jacobs. “Als
dit op de weg ook gunstige resultaten oplevert
– en dan bedoelen we duurzame, kwaliteitsvolle
asfaltmengsels – dan leidt dit voor Vlaanderen
tot een hoger en optimaler gebruik van
oud asfalt. Zo wordt de ecologische voetafdruk
van asfaltmengsels kleiner en werkt de sector
mee aan een duurzamere wegenbouw.”
VIJF PROEFVAKKEN
Het gebruik van asfaltgranulaat in de onderlaag
van het asfalt is reeds toegestaan. Met dit
project worden nu ook de toepassingsmogelijkheden
in de toplaag getoetst. Aan de hand
van vijf demonstratieve proefvakken in Vlaanderen
wordt de technische impact van het
gebruik van verjongingsmiddelen in top- en
onderlagen geëvalueerd op niveau van mengselontwerp,
mechanische eigenschappen en
traceerbaarheid. Het Agentschap Wegen en
Verkeer vernieuwde vanaf 20 mei op de N123
in Retie en Kasterlee gedurende twee weken
het asfalt van de rijweg. De werfzone strekte
zich uit over ongeveer 7 kilometer tussen de
twee dorpskernen. De oude toplaag van het
wegdek werd afgefreesd en terug aangelegd
met nieuw asfalt. Drie dagen later werden in de
Steenlandlaan in Beveren door Havenbedrijf
Antwerpen gelijkaardige werken opgestart.
In Retie werden er drie secties van ongeveer
150 m aangelegd als proefvak. Een
sectie zonder asfaltgranulaat en zonder verjongingsmiddel,
een sectie met 20 % asfaltgranulaat
zonder verjongingsmiddel en een
sectie met 40 % asfaltgranulaat inclusief verjongingsmiddel.
“De tijd zal uitwijzen hoe de
verschillende secties zich tegenover elkaar
verhouden op het vlak van duurzaamheid,
maar we hebben er – gezien de labotestresultaten
- vertrouwen in dat het asfalt met
de verjongingsadditieven sterk zal scoren”,
aldus Geert Jacobs.
In totaal zullen er vijf proefvakken in Vlaanderen worden
aangelegd, telkens uitgevoerd door andere aannemers
en gebruikmakend van diverse verjongingsmiddelen.
In dit project wordt het direct economisch effect
(voor de doelgroep) berekend voor de
vijf proefvakken. De maatschappelijke meerwaarde
is terug te vinden in een betere instandhouding
van de weginfrastructuur en een
verlaagde ecologische voetafdruk bij een hogere
productiehoeveelheid, aangetoond in dit
project door middel van vergelijkende LCAstudies
van de 5 proefvakken, ten opzichte van
een referentie-uitvoering met Global Warming
Potential, Depletion of resources and Waste
Management, Air pollution, Toxicity, Recyclability,
Performance en Service life als belangrijkste
parameters. ■
83

GENK SANERING FORD-TERREINEN
Tekst | Niels Rouvrois Beeld | THV Ford 2020
Sanering Ford-terreinen
zit mooi op schema
De bodemsaneringswerken op de voormalige terreinen van Ford in Genk zijn in volle gang. THV Ford
2020 - gevormd door DEME, Aertssen, Mourik, en Aclagro - leidt de werken, waarbij vijf gecapteerde
kernen worden gezuiverd. “De sanering vordert volgens schema, met dank aan een goeie voorbereiding
en de vlotte samenwerking binnen de THV en met opdrachtgever De Vlaamse Waterweg”, vertelt Sven
Van Elsen, projectleider van THV FORD 2020.
In februari 2019 werden de bodemsaneringswerken aangevat door THV Ford 2020.
Eind 2015 werd Vlaanderen eigenaar van de terreinen van het voormalige
Ford Genk. Een half jaar later ging meteen ook het Masterplan Ford
Genk van start, een samenwerking van Vlaanderen met Stad Genk en De
Vlaamse Waterweg om de voormalige industriële terreinen om te vormen
tot een nieuwe bloeiende economische site voor logistieke bedrijven met
toegevoegde waarde en ondernemingen in de maakindustrie.
In de zomer van 2017 werd met de sloopwerken een volgende fase
van de herontwikkeling van de site ingezet en in februari 2019 werden
de bodemsaneringswerken aangevat door THV Ford 2020, een
consortium tussen DEME, Aertssen, Mourik en Aclagro. “Toen de
Vlaamse overheid eigenaar werd van de Ford-terreinen, werd een
deel verkocht aan een ontwikkelaar. Die terreinen moeten vandaag
84

GENK SANERING FORD-TERREINEN
nog gesloopt worden, inclusief een kleinere sanering. Het andere deel
werd in 2017 gesloopt in opdracht van De Vlaamse Waterweg”, verduidelijkt
Sven Van Elsen.
GEÏNTEGREERDE AANPAK
Op het reeds gesloopte deel voert de THV Ford 2020 momenteel bodemsaneringswerken
uit. Sven Van Elsen: “Om de sanering te kunnen
starten hebben we eerst nog enkele bovengrondse sloopwerken uitgevoerd,
inclusief het verwijderen van de ondergrondse funderingen.
In februari werd gestart met het leeghalen van die gebouwen en het
verwijderen van asbest. Het slopen zelf gebeurde selectief, om zoveel
mogelijk materialen te recupereren. Binnen de THV werd vanaf dag één
geïntegreerd samengewerkt. Een aanpak die loont, maar ook nodig is
gezien de strikte deadline van de opdrachtgever. Ook over de samenwerking
en communicatie met De Vlaamse Waterweg kunnen we alleen
maar tevreden zijn.”
Na de sloopwerken begon de THV het voorbije voorjaar met de effectieve
sanering van de terreinen. Voor een vlotte gang van zaken was een
duidelijk en gedetailleerd vooronderzoek cruciaal. Dat onderzoek werd
gevoerd door Tractebel en ABO Group, die ook een THV vormen in dit
project. “Tractebel en ABO Group leverden uitstekend werk en capteerden
de vijf kernen die ontgraven moeten worden”, aldus Sven Van
Elsen. “Die kernen waren al gekend uit voorgaande onderzoeken, maar
werden begin dit jaar nog gedetailleerder in kaart gebracht om de kans
op onvoorziene obstakels tot een minimum te beperken.”
'Binnen de THV werd vanaf dag één
geïntegreerd samengewerkt'
Drie van de vijf kernen worden ontgraven binnen damwanden.
OP SCHEMA
Eind april plaatste THV FORD 2020 de eerste damwanden. Sven Van Elsen:
“Drie van de vijf kernen worden ontgraven binnen damwanden. Om
de vervuilde kern volledig te verwijderen, is het zeer belangrijk dat die
wanden juist geplaatst worden. Omdat de site ook veel vervuild grondwater
heeft, werd eind april tevens een waterzuiveringsinstallatie geplaatst.
De voorbereidingswerken duurden ongeveer tot en met mei en
in juni werd gestart met graven op diepte. De eerste twee kernen - samengenomen
binnen de damwanden – werden nog voor het bouwverlof
afgegraven. Vervolgens werden de damwanden teruggetrokken voor
plaatsing in de volgende kern. De afgegraven grond wordt afgevoerd naar
het grondreinigingscentrum GRC Zolder.”
Het einde van de saneringswerken staat gepland in 2020 en gezien de
huidige gang van zaken is die termijn zeker haalbaar. “Mede dankzij het
gedetailleerde vooronderzoek. Gezien de gewezen bovenbouw is het
niet evident om het volledige terrein op voorhand nauwgezet te onderzoeken,
maar op onverwachte problemen zijn we vooralsnog niet
gebotst. Alle partijen binnen deze THV zijn vertrouwd met grote, complexe
projecten, maar plantechnisch blijft het steeds een uitdaging om
alles zo vlot en efficiënt mogelijk uit te voeren. Hoewel we met vier verschillende
partijen werkzaam zijn op de site, wordt het door iedereen
toch opgevat als één gezamenlijk project. We kunnen beroep doen op
elkaar en we vullen elkaar aan. Dit is zeker een voorbeeld van een transparante
en fijne samenwerking”, besluit Van Elsen. ■
Voor een vlotte gang van zaken was een duidelijk en gedetailleerd
vooronderzoek cruciaal.
Om de sanering te kunnen starten werden eerst nog enkele bovengrondse
sloopwerken uitgevoerd.
85

CONNECTED SOLUTIONS
VOOR AL UW TOEPASSINGEN
MACHINESTURING – TOPOGRAFIE – SOFTWARE
Trimble innovatie: Earthworks voor machinesturing en Siteworks voor
topografie, verhoog de productiviteit van al uw ploegen op de werf.
Meer info? Contacteer ons.
SITECH BELGIUM
Gontrode Heirweg 148b
9090 Melle
info@sitech-belgium.be
www.SITECH-belgium.be
Tel: +32(0)92 77 16 00
UW PARTNER IN
WERFTECHNOLOGIE

Tekst | Valérie Couplez Beeld | Lasse Hyldager
Waalse
grondverzetregeling
op komst
Vanaf 1 november is het zover. Dan zal in het Waalse Gewest een eigen grondverzetregeling in werking
treden. Men wil op die manier ook daar een volwaardige traceerbaarheid van bodemmaterialen mogelijk
maken met oog op valorisatie en recyclage. Dit artikel poogt u wegwijs te maken in de grote lijnen van
de regelgeving.
In Vlaanderen is er al eventjes een uitgewerkte
wetgeving rond het gebruik van bodemmaterialen.
Wallonië kende het besluit van 14 juni
2001 over de valorisatie van bepaalde afvalstoffen,
maar naar traceerbaarheid stelde dat weinig
voor. Daar komt nu verandering in met de
nieuwe grondverzetregeling. Er wordt een onderscheid
gemaakt in functie van het volume, de
kwaliteit en de bestemming van de afgegraven
gronden. Wanneer de site van oorsprong niet
verdacht is, kunnen de gronden zonder kwaliteitscontrole
op de zelfde site hergebruikt worden.
Ze kunnen dan ook gebruikt worden op
nog voor de afgegraven gronden verplaatst
worden. Er zijn ook geautoriseerde centra die
kunnen instaan voor de controles en de verwerking
van de gronden. De kwaliteitscontrole
moet conform de Guide de Référence pour la
Gestion des Terres en volgens het Compendium
Wallon des Méthodes d’Echantillonnage
et d’Analyse gebeuren. Het opgestelde rapport
moet vervolgens naar het beheerorganisme
die een Certificat de Contrôle de Qualité zal
afleveren. Na de voormelding zal een transportdocument
beschikbaar zijn dat het transport
moet vergezellen tot op de bestemming.
'De komst van de regelgeving zorgt toch voor
enige bezorgdheid bij Vlaamse verwerkers'
een andere site als die bestemming min of meer
hetzelfde is (of minder gevoelig). Ook wanneer
het volume dat bestemd is voor een ander terrein
zich beperkt tot minder dan 10 m³ is er
noch kwaliteitscontrole, noch traceerbaarheid
vereist. Deze uitzondering geldt tevens voor
grond van plantaardige producties: aarde die
van suikerbieten, aardappels … vrijkomt.
TRACEERBAARHEID BIJ
GRONDEN TOT 400 M³
Er geldt een verder onderscheid met 400 m³
als grens. Daaronder moet men geen kwaliteitscontrole
uitvoeren, maar is traceerbaarheid
wel verplicht. Op voorwaarde tenminste
dat het om niet-verdachte gronden gaat. Dit
zijn gronden waar geen verdere informatie
rond bestaat in de ‘Banque de Données de
l’Etat des Sols’ (categorie 1, 2 en 3) en waar
dus geen verdenking van contaminatie is. Ook
gronden afkomstig van wegeniswerken en bestemd
voor wegeniswerken, vallen in deze categorie,
ongeacht de hoeveelheden. Om de
traceerbaarheid te realiseren moet men het
transport van de afgegraven grond melden
aan het beheerorganisme Walterre. Dat zal
nagaan of het conform is met de vraag en of
het materiaal compatibel is met het beoogde
hergebruik. Binnen de 24 uur volgt dan de toestemming
voor het transport. De ontvanger
moet dan vervolgens nog melden dat de gronden
gearriveerd zijn. Het organisme stelt dan
het Département des Sols et des Déchets op
de hoogte van alle gegevens voor invoer in de
Banque de Données de l’Etat des Sols.
KWALITEITSCONTROLE BIJ
VOLUMES HOGER DAN 400 M³
EN BIJ VERDACHTE GRONDEN
Wanneer het om verdachte gronden gaat of
volumes van meer dan 400 m³ komt er nog
een kwaliteitscontrole bovenop. De opmaak
van het Rapport de Qualité moet gebeuren
door een expert en onder de verantwoordelijkheid
van de uitvoerder van de werken
BEZORGDHEID IN
VLAANDEREN
De komst van de regelgeving zorgt toch voor
enige bezorgdheid bij Vlaamse verwerkers. De
normen in Vlaanderen voor de toepassing van
de gronden zijn afhankelijk van het type gebruik:
vrij gebruik of bouwkundig bodemgebruik.
Wallonië daarentegen kijkt meer naar
het gebruik van de site van bestemming. Is het
een natuurgebied, landbouwgebied, residentieel,
recreatief of industrieel gebied of? De normen
voor het gebruik in industriële zones zijn
het minst streng. Hierdoor zouden bepaalde
gronden die in Vlaanderen om reiniging vragen,
zonder reiniging toepasbaar kunnen zijn op
Waalse industrieterreinen. OVAM is al op de
hoogte gesteld van deze mogelijke discrepantie
en onderzoekt of er in die gevallen eventueel
heffingen van toepassing kunnen zijn, zoals dat
nu het geval is met nuttige toepassingen van
grondverzet over de landsgrens. ■
88

In de Waalse grondverzetregeling wordt een onderscheid gemaakt in functie van het volume, de kwaliteit en de bestemming van de afgegraven gronden.
89

Shaping our world
ENGIE_tractebel
RÉFÉRENCES COULEUR
solid_BLUE_CMYK
26/10/2015
C100%
Uw partner C100% M100% voor succesvolle
infrastructuurprojecten
24, rue Salomon de Rothschild - 92288 Suresnes - FRANCE
Tél. : +33 (0)1 57 32 87 00 / Fax : +33 (0)1 57 32 87 87
Web : www.carrenoir.com
Slopen van bedrijfsgebouwen, ontwerpen en uitwerken van
bodemsaneringsmaatregelen, milieukundig advies … zijn
diensten die Tractebel aanbiedt om het succesvol verloop
van uw rehabilitatieproject te garanderen.
Met onze multidisciplinaire teams en gesterkt door onze
ervaring begeleiden wij u niet enkel in het rehabilitatietraject
maar eveneens in de herontwikkeling van verontreinigde
bedrijfsterreinen en rijken wij u duurzame en op maat
gesneden oplossingen aan.
tractebel-engie.com
TRAC_ADV_Grond-weg-waterbouw.indd 1 12/07/2019 11:55
UW PARTNER VOOR: FREESWERKEN BORSTELWERKEN
HOLGO NV
EUROPARK 120 | 3620 LANAKEN
T: +32 (0)89 72 10 95 | E: info@holgo.be
www.holgo.be

Sterk in uitzonderlijk betonwerk.
OPENBARE EN INDUSTRIËLE INFRASTRUCTUURWERKEN
Nelis
wegenbouw
Verkeert het terrein rondom uw bedrijf niet meer in al te beste staat?
Is het ouder dan 10 jaar? Eén adres: Nelis Wegenbouw in Opglabbeek.
Dit familiale bedrijf geldt al meer dan 35 jaar als dé referentie op het
vlak van beton en asfaltverhardingen, zowel voor aanleg als onderhoud.
KWALITEITSVOLLE
DIENSTVERLENING
AANLEGGEN EN
HERSTELLEN
Dankzij onze unieke techniek van het
oppersen en stabiliseren van
verzakte en/of losliggende
betonplaten, bespaart u veel geld.
Nelis Wegenbouw staat bij de
aanleg van nieuwe
betonverhardingen garant voor een
totaalservice.
WATERDICHT MAKEN
VAN VERHARDINGEN
Waterdicht maken van asfalt
en betonverharding om de
levensduur met 5 jaar
te verlengen.
Neem gerust
contact op
info@neliswegenbouw.be
089/85.77.43
Industrieweg-Noord 1178 - 3660 Opglabbeek

GENK SANERING FORD-TERREINEN
Tekst | Niels Rouvrois Beeld | Tractebel
Grootschalige sanering Ford-site
nauwgezet opgevolgd
Na maanden van intensieve voorbereiding en onderzoeken startte in februari de bodemsanering
op de voormalige Ford-site in Genk. “Binnen een THV staan ABO Group en Tractebel in voor de
coördinatie & milieukundige opvolging van de bodemsaneringswerken”, vertelt business manager Jan
De Vos van ABO Group.
Een eerste stap in het bodemsaneringsproces was het in kaart brengen van de verontreiniging.
De sanering vindt plaats op de terreinen van de
voormalige Ford-fabriek, waar tussen 1964 en
2014 in totaal meer dan 14 miljoen wagens werden
geassembleerd. Er zijn 5 verontreinigingskernen
op de site waarvoor een bodemsaneringsproject
werd opgemaakt. Verder is er ook
onderzoek lopende om de meest aangewezen
saneringsaanpak van de verontreinigingspluim
in het grondwater te selecteren. De totale kost
voor afbraak en sanering wordt op meer dan 15
miljoen euro geraamd. De doelstelling van het
volledig project is om de voormalige Ford site
te herontwikkelen tot een bedrijventerrein met
nieuwe activiteiten. Hiervoor is een saneringsoperatie
noodzakelijk, bestaande uit het slopen
van bestaande bedrijfsgebouwen en infrastructuur,
asbestverwijdering, het oordeelkundig hergebruiken
en verwijderen van alle materialen en
afvalstoffen die vrijkomen en het uitvoeren van
bodemsanering.
in 2014”, vertelt product manager Michael Borremans.
“In deze nota wordt het bredere kader
van de herontwikkeling beschreven met onder
andere aandacht voor de omgevings- en technische
factoren zoals het masterplan, inclusief 3Dmodel.
Er werden eveneens een marktbevraging
en haalbaarheidsstudie betreffende de bodemsanering
uitgevoerd (2016) en Tractebel was ook
betrokken bij de sloop van de C-hal en alle gebouwen
van de middenstraat (2018).”
THV
Voor de begeleiding van de bodemsaneringswerken
(2018-2020) werd de THV Tractebel/
Wat de herontwikkeling van de Ford-terreinen
betreft, legde Tractebel al een hele weg af. “Tractebel
was onder meer betrokken bij de nota betreffende
de herontwikkeling van de Ford-site
Uiteindelijk werd een ontgraving van de kernzones als meest aangewezen saneringstechniek geselecteerd.
92

GENK SANERING FORD-TERREINEN
'Project management, ontwerp van de
bodemsaneringsmaatregelen en opstellen van
de bodemsaneringsprojecten voor de kernzones
behoren allemaal tot het takenpakket'
In totaal zullen er 5 kernzones, dit zijn de sterkst verontreinigde zones die samenvallen met de locatie
waar de bodemverontreinigingen.ontstaan zijn, gesaneerd worden.
ABO opgericht. Michael Borremans: “Project
management, ontwerp van de bodemsaneringsmaatregelen
en opstellen van de bodemsaneringsprojecten
voor de kernzones behoren
allemaal tot het takenpakket van de THV.
Net als de sloop van een gedeelte van de B-hal,
de G-hal en de infrastructuur van de middenstraat,
inclusief ontwerp, technische bepalingen
en meetstaat, opvolging van de werken en verder
onderzoek naar de omvang en de sanering
van de pluimzones.”
Zowel ABO als Tractebel zijn ervaren bodemsaneringsdeskundigen
die zelfstandig
kunnen instaan voor het ontwerp en coördineren
van complexe bodemsaneringen. Voor
de Ford site werd er echter besloten dat een
meerwaarde kon gecreëerd worden door de
krachten te bundelen. De terrein-specifieke
voorkennis van Tractebel in combinatie met
ABO’s ervaring in de begeleiding van uitzonderlijk
grote saneringswerken resulteert in
een team dat bijzonder geschikt is voor de
uitvoering van dit project.
5 KERNZONES
In totaal zullen er 5 kernzones, dit zijn de
sterkst verontreinigde zones die samenvallen
met de locatie waar de bodemverontreinigingen
ontstaan zijn, gesaneerd worden. “Een eerste
stap in het bodemsaneringsproces was het
in kaart brengen van de verontreiniging”, legt
Jan De Vos uit. Vervolgens wordt de concrete
aanpak bepaald en moeten omvang, dieptes,
technieken… op elkaar afgestemd worden. Na
het afronden van het ontwerp is het aan ons
om de uitvoering op te volgen en te coördineren.
Zodat alles op een correcte manier gebeurt
met aandacht voor de milieutechnische
randvoorwaarden.”
En die uitvoering van de bodemsaneringswerken
is momenteel in volle gang. Jan De Vos:
“Parallel met de begeleiding en coördinatie,
werken we ook aan een haalbaarheidsonderzoek
voor de sanering van het grondwater.
Momenteel zijn de kernsaneringen in uitvoering,
maar op de site is ook veel verontreinigd
grondwater aanwezig. En die sanering is
nog complexer. Screenen van alle beschikbare
data, bijkomende onderzoeken en labotesten,
fluxmetingen, DNA-onderzoek... Allemaal om
oplossingen te vinden voor de grondwaterproblematiek.
De aangewezen techniek wordt
uiteindelijk eerst op kleine schaal toegepast als
pilootproef. De kans bestaat dat deze testen al
in het voorjaar van 2020 kunnen plaatsvinden.”
VOORBEREIDING
Het in kaart brengen van de vijf kernzones en
het bepalen van juiste saneringsmethodes is
een werk van lange adem. Uiteindelijk werd
een ontgraving van de kernzones als meest
aangewezen saneringstechniek geselecteerd.
“Het vergt veel onderzoek om te bepalen welke
gronden afgevoerd en welke hergebruikt
moeten worden”, aldus Jan De Vos. “Een verontreinigingsvlek
is niet mooi afgelijnd. Soms
heb je een gezonde toplaag, maar een zwaar
verontreinigde grond op diepte. Het milieu is
uiteraard de rode draad in zo’n verhaal, maar
ook het financiële aspect speelt mee. Onnodig
grondverzet moet vermeden worden. Naast
de afvoer moet ook de aanvoer van materialen
en gronden nauwkeurig gecontroleerd worden.
Er komt heel wat bij kijken.”
Een goeie voorbereiding is het halve werk, maar
onvoorziene omstandigheden kunnen altijd opduiken.
Jan De Vos: “We moeten dus ook proactief
kunnen optreden. We voeren metingen,
boringen en analyses uit, maar dat blijven lokale
toetsen. We kunnen niet in iedere vierkante meter
grond kijken, maar we kunnen zoveel mogelijk
onzekerheden uitsluiten. Voorlopig zijn we nog
geen onverwachte obstakels tegengekomen.” Michael
Borremans bevestigt: “Gezien de grondige
voorbereiding van de bodemsaneringswerken en
de sloopwerken, lijken momenteel planning en
budget onder controle. Er zijn geen ernstige complicaties
te verwachten. Voor Tractebel stopt het
verhaal ook niet na de sanering. We blijven nauw
betrokken bij het ontwerp en het bestek inzake
de ontwikkeling van een nieuw bedrijventerrein
ter hoogte van de voormalige middenstraat. En
verder zijn we ook bezig met het uitwerken van
een masterplan inzake groene energie en logistieke
mobiliteit voor volledige site.”
Ook voor ABO gaat de betrokkenheid op de
site verder dan enkel het bodemsaneringsverhaal.
“Als multidisciplinair studiebureau bieden
wij in het kader van herontwikkeling van brownfield
dossiers een ruime dienstverlening aan onze
klanten. Op de site van Ford komt dit onder
meer tot uiting in de uitvoering van een sloopopvolgingsplan
en de opmaak van een archeologisch
onderzoek voor het bekomen van een omgevingsvergunning”,
besluit Jan De Vos. ■
93

CONSULTANCY
Uw duurzame partner in
consultancy & engineering.
Uw project, onze zorg
• Geïntegreerde oplossing - One Stop Shopping
• Persoonlijke betrokkenheid van uw adviseur
• Complexiteit is ons vak
• Combinatie advies & monitoring
BODEM
MILIEUMANAGEMENT
ASBEST
& SLOOP
ARCHEOLOGIE
& ERFGOED
BREAAM
& DUURZAAMHEID
Wij staan garant voor integraal milieu- en vergunningsadvies voor alle bouw- en herontwikkelingsprojecten in Vlaanderen,
Brussel en Wallonië en staan in voor de volledige studiefase én voor de begeleiding van de werkzaamheden.
Naast onze core business van bodemonderzoek en –sanering, kan u bij ons terecht voor alle mogelijke milieustudies, archeologisch en
bouwhistorisch onderzoek, asbest- en sloopinventarisatie; alsook integraal advies inzake duurzame herontwikkeling en ruimtelijke planning.
ABO NV, MEMBER OF ABO-GROUP, MET VESTIGINGEN TE
Aartselaar - Brussel - Gent - Hasselt - Houthalen - Namur - Roeselare
www.abo-consult.be | abo@abo-group.eu | +32 (0)9 242 88 66
*Bij een archeologische werfbegeleiding naar aanleiding van rioleringswerken werden door archeologen van ABO resten van een muur ontdekt. Het gaat vermoedelijk om het restant van het poortgebouw
van een site met walgracht. Deze is historisch gekend als het ‘Hof van Nattenhaasdonk’, vermeld in historische bronnen vanaf de 15e eeuw. Vermits de Pastoor Huveneersheuvel een beschermde
archeologische site is, worden belangrijke ingrepen in de bodem binnen de perimeter van de bescherming extra en van kort bij opgevolgd door het agentschap Onroerend Erfgoed.

Stand nr. 641
Speel mee & win filmtickets!
Deschacht zet haar producten in première tijdens Matexpo. Kom naar onze stand,
ontdek de programmatie van Deschacht en maak kans op gratis fi lmtickets!
www.deschacht.eu/matexpo/
ONE-STOP
BOUWSHOP
ONE-STOP
BOUWSHOP
www.deschacht.eu
NON-STOP
BOUWADVIES
NON-STOP
BOUWADVIES

Tekst & beeld | Deschacht
Specialisatie
in nutsleidingen
Om nog beter te kunnen inspelen op de behoeften
van specifieke doelgroepen is Deschacht gestart met
de verdere ontwikkeling van het productportfolio
voor nutsleidingen. Een apart team zal het gespecialiseerd
productassortiment verder uitbouwen naar
aannemers die in dat segment actief zijn. Het team
zal geleid worden door Michel Huylebroeck, nu nog
filiaalverantwoordelijke in Hamme. "We gaan ons
specifiek richten op bedrijven die zich specialiseren in
nutsleidingen voor diverse toepassingen”, klinkt het.
96

Met de nieuwe afdeling speelt Deschacht in op de vraag die klinkt uit de
markt. "Het gaat om een logische stap in onze evolutie”, vertelt Michel
Huylebroeck. “Zie het als een verder doorgroeien in productgroepen en
marktsegmenten waar we nu al actief zijn. Een aantal producten die we
nu al verdelen voor bepaalde toepassingen zijn gelijkaardig aan producten
die door aannemers gebruikt worden die gespecialiseerd zijn in het
plaatsen van nutsleidingen. We kregen dan ook regelmatig vragen in die
richting. Daarop willen wij op een meer strategische en systematische
manier reageren met specialisme, knowhow en een gericht productportfolio.
Op die manier willen we een toonaangevende rol gaan spelen in
het segment van de nutsleidingen."
VAN TELECOM TOT GEOTHERMIE
Binnen het segment van nutsleidingen zal Deschacht zich richten tot alle
betrokken partijen, van telecom tot geothermie. Michel Huylebroeck:
"We gaan ons specifiek richten op bedrijven die zich specialiseren in
nutsleidingen voor diverse toepassingen. Denk aan aannemers in de burgerlijke
bouwkunde en ondergrondse infrastructuur zoals elektriciteitsleidingen,
telecom, drinkwaterverdeling, afvoer van afvalwater, warmtenetten,
brandleidingen, transportleidingen, rioolrenovatie… Dit zowel in
het publieke domein als in bedrijven en op bedrijventerreinen. Denk ook
aan procesleidingen en andere speciale toepassingen in de industrie en
in sectoren als de mijnbouw of baggerwerken.”
Een apart team zal het gespecialiseerd productassortiment verder uitbouwen
naar aannemers die in dat segment actief zijn.
'Wij willen op een meer strategische en systematische manier reageren
met specialisme, knowhow en een gericht productportfolio'
Maar ook aannemers die gespecialiseerd zijn in werken langsheen
spoorwegen of in bekabeling. “Daar wordt gebruik gemaakt van heel
specifieke producten”, aldus Michiel Huylebroeck. “Geothermie is dan
weer een ander specialisme binnen onze doelgroep. Daarnaast gaan
we ook opdrachtgevende instanties als energiebedrijven en watermaatschappijen
aanspreken, net zoals de voorschrijvers zoals ingenieursbureaus
en dergelijke."
UITGEBOUWD GAMMA
Niet alleen de doelgroep wordt tot in detail uitgeplozen, ook het volledige
productengamma wordt uiteraard onder het vergrootglas gelegd.
Michiel Huylebroeck: "Het gaat om een heel breed en divers gamma
van (mantel)buizen, leidingen, inspectieputten… In materialen zoals polyethyleen
met hoge dichtheid (HDPE), polyester versterkt met glasvezel
(GVP), PVC of gres. Ik noem voor de vuist weg HDPE leidingen voor
water of gas, kabelbeschermingsbuizen, blaasbuizen voor glasvezel met
de bijhorende trekputten, persbuizen voor microtunneling, kabelbanen
en -goten, behuizingen, haspelwagens…”
Niet alleen de doelgroep wordt tot in detail uitgeplozen, ook het volledige
productengamma wordt onder het vergrootglas gelegd.
naar aannemers die in dat segment actief zijn.
En natuurlijk mogen ook alle toebehoren niet ontbreken. “Zoals fittings,
afdekplaten, tapes… Tot en met de betonnen sokkel waarop een verdeelkast
rust. Kortom, veel zo niet alles wat de gespecialiseerde aannemer
nodig heeft in zijn dagelijkse praktijk. Veel van die producten hebben
we nu al in ons gamma of we werken al met producenten ervan. We
gaan het gamma systematisch verder uitbouwen, zowel in de breedte als
in de diepte”, besluit Michel Huylebroeck. ■
97

Keerwanden
circulair?
Keerwanden! Als er iets een circulair product is,
zijn het onze keerwanden. Vervaardigd uit hogesterktebeton
(C60/75) maakt ze onverwoestbaar.
Geproduceerd op een duurzame en verantwoorde
manier en met tenminste 15 jaar fabrieksgarantie.
We leveren snel en vakkundig uit onze grote stock
op het juiste tijdstip. Direct gebruiksklaar op locatie
geleverd of geplaatst en eenvoudig weer te verplaatsen
in de toekomst. Zo leveren onze keerwanden
een duurzame waarde!
Doordat Bosch Beton op een duurzame
en verantwoorde manier produceert
zijn wij als eerste keerwand specialist ter
wereld beloond met het CSC-certificaat.
WWW.BOSCHBETON.BE Grote Bosweg 1, 3771 LJ Barneveld | +31 (0) 342 44 10 63 | info@boschbeton.com
tanks en pompen
plaatsen installeren onderhoud
tankcontrole
saneren mazouttanks
ALV Gotevlietstraat 42 I Brugge I 050 31 84 87 I info@tc-alv.be I www.tc-alv.be

BOOM TOMORROWLAND
Tekst en beeld | Topcon Positioning
Tomorrowland bereidt festivalterrein voor
met behulp van hightech GNSS-ontvanger
Jaarlijks trekken meer dan 400.000 festivalgangers naar De Schorre in Boom voor een magisch
weekend. Om de terreinen van Tomorrowland tijdig klaar te krijgen voor zo’n massa volk, moeten
de organisatoren slimme oplossingen inzetten die het werk laten vooruitgaan. Om het werk op
Tomorrowland een stuk makkelijker te maken deed het festival daarom beroep op de producten
van Topcon.
Honderdduizenden feestgangers beleefden een magisch weekend op Tomorrowland, en daar hebben de Topcon-oplossingen mee voor gezorgd.
Het festivalterrein en de camping van Tomorrowland zijn samen goed
voor een indrukwekkende 80 hectare. Om die oppervlakte van de nodige
constructies te voorzien, moet er flink wat graaf- en bouwwerk
verricht worden. Als de metingen voor die werken manueel zouden gebeuren,
zou het een heuse uitdaging zijn om het terrein tijdig feestklaar
te maken. Daarom besloot Tomorrowland Topcon in te schakelen.
SNELLER EN EXACTER WERKEN
Met de HiPer VR, een veelzijdige hightech GNSS-ontvanger, zet Tomorrowland
bijvoorbeeld structuren uit op het terrein en meet het bestaande
constructies op. “We kunnen onder meer as-built-plannen opstellen na
de beëindiging van de werken. Zo weten we meteen of en hoeveel een
structuur afwijkt van het oorspronkelijke ontwerp. Dat laat ons toe om
in de toekomst nóg exacter te werken”, klinkt het bij de organisatie van
Tomorrowland. De gebruikers maken daarvoor gebruik van de draagbare
veldcomputer FC-5000 en de geïntegreerde Magnet Field-software.
VOOR HERHALING VATBAAR
“We waren bij Topcon terechtgekomen door eerdere ervaringen met
een soortgelijk toestel”, klinkt het bij de organisatie. En ook dit jaar zet
die positieve trend zich voort. “Onze medewerkers vinden de Topconproducten
vooral makkelijk in gebruik en zijn in het algemeen tevreden
over de service. We zouden gerust opnieuw met Topcon willen
samenwerken.” ■
99

Tekst | Niels Rouvrois Beeld | Renotec
Employer branding van,
voor en door de werknemers
In een sector die kreunt onder het aantal openstaande vacatures kan een pienter uitgekiende employer branding-strategie zorgen voor een streepje voor.
In een sector die kreunt onder het aantal openstaande vacatures kan een pienter uitgekiende
employer branding-strategie zorgen voor een streepje voor. Renovatie- en restauratiespecialist
Renotec zet sterk in op employer branding en doet dat samen met zijn werknemers. “Het zijn onze
eigen mensen die de campagne met gepaste trots dragen”, vertelt Thais Lauwers, communicatie- en
marketingverantwoordelijke bij Renotec.
If not now! When? De slogan pronkt groot
aan de voorgevel van het hoofdkantoor in
Geel en vormt de rode draad doorheen de
employer branding-campagne van Renotec.
“Met deze slogan zetten we de zoektocht
naar nieuwe collega’s extra in de kijker. Ikzelf
werk sinds november 2018 voor Renotec en
ben aangenomen met het oog op employer
branding, een van de grote doelstellingen binnen
het bedrijf. Al snel viel op hoe bescheiden
Renotec is, terwijl buitenstaanders vaak
onder de indruk zijn van onze projecten en
100

'Door de eigen mensen nauw te betrekken
bij de campagne tonen we ook de diversiteit
van het bedrijf'
de gezonde financiële groei die het bedrijf de
voorbije jaren kent.” De slogan ‘If not now!
When?’ moedigt mensen om aan de stap naar
Renotec te zetten. Thais Lauwers: “Je kan
twijfelen, maar als je het nu niet doet, wanneer
dan wel? Wie in de renovatiesector wil
werken, kan eigenlijk niet meer naast Renotec
kijken als een van de belangrijkste spelers op
de markt. De komende jaren zijn we van plan
om te blijven groeien en dat geeft werknemers
de kans om mee te groeien en hun kar
aan te hangen. Ook naar marketing en visibiliteit
toe is de slogan erg dankbaar. De ‘not’, die
je ook in Renotec terugvindt, is grafisch heel
interessant. Op die manier prikkel je de lezer
en laat je hem of haar nadenken.”
WENDBAARHEID
Employer branding staat bij het bedrijf uit Geel
hoog op de prioriteitenladder. “Renotec gaat
steeds op zoek naar opportuniteiten en staat
steeds vaker voor gespecialiseerde en uitdagende
opdrachten. Dat betekent dat we daar
ook de mensen voor nodig hebben”, aldus
Thais Lauwers. “Renovatieprojecten vragen
veel wendbaarheid en flexibiliteit van de werknemers,
zowel de project- en werfleiders als
de arbeiders op de werf. De juiste mensen met
de juiste mindset vinden is dan ook cruciaal.
Maar evident is dat zeker niet op de huidige
markt. De war for talent is heel erg voelbaar.
We zoeken nieuwe krachten op verschillende
niveaus, maar vooral projectleiders én vakman-
De slogan ‘If not now! When?’ pronkt groot aan de voorgevel van het hoofdkantoor in Geel.
nen zijn welkom. Renotec groeit en dat betekent
meer projecten en bijgevolg ook meer
projectleiders en gespecialiseerde vaklui.”
Voor de campagne schakelt Renotec bewust zijn
eigen mensen in. Thais Lauwers: “Omdat we niet
alleen fier zijn op onze projecten, maar zeker ook
op onze mensen. We hebben daarom een interne
oproep gelanceerd. Met succes. Een twaalftot
achttiental mensen zijn momenteel betrokken
bij de beeldcampagne, die onder andere te
zien is via ons wagenpark, werfdoeken en online.
Door de eigen mensen nauw te betrekken bij de
campagne tonen we ook de diversiteit van Renotec.
Project- en werfleiders, arbeiders, mannen
en vrouwen, 30 verschillende nationaliteiten…
De campagne toont wie we zijn.”
INTERNE OPLEIDINGEN
Nieuwe krachten aan boord halen is één, maar
ze op het schip houden is nog een andere zaak.
Thais Lauwers: “Het heeft geen zin om mensen
langs de voordeur binnen te halen terwijl
de achterdeur openstaat. Daarom zetten we
sterk in op fierheid: ‘We are Renotec’. Maar
ook de opleidingen en groeikansen die we intern
aanbieden zijn hier een voorbeeld van.
Binnen Renotec kan je horizontaal of verticaal
groeien. Met andere woorden, specialiseren of
richting management of ploegbaas doorgroeien.
Vanaf volgend jaar starten we ook met vakmannen
in opleiding, voor pas afgestudeerden
tussen de 18 en 21 jaar oud. Dat is vrij uniek.
En verder trachten we ook continu de samenhorigheid
te versterken. De projectleidersnamiddagen,
een frietkraam bij de start van het
bouwverlof of iedere maand happy hour georganiseerd
door een bepaalde afdeling zijn daar
maar enkele voorbeelden van.”
Opvallend: om de inhoud van de campagne te
bepalen, deed Renotec een strategische oefening
om het DNA van het bedrijf te bepalen.
“Die lag weinig verrassend in de lijn van verwachtingen.
Wendbaarheid, veiligheid, de klant
die centraal staat, samenwerken… Dat zijn allemaal
pijlers die reeds langer bepaald zijn. Wat
uit de oefening wel als nieuwigheid naar boven
kwam, is dat we best trotser mogen zijn op wie
we zijn en wat we doen. En dat we daarmee
naar buiten moeten treden. Met onze werven
en mensen, maar bijvoorbeeld ook met alles
wat doen rond maatschappelijk verantwoord
ondernemen. Dit is overigens een campagne
met een lange houdbaarheidsdatum. Door de
werknemers nauw te betrekken, kunnen we
visueel geregeld vernieuwen en de slogan blijft
actueel. Zowel voor onze eigen mensen als
onze klanten geldt: If not now! When?”, besluit
Thais Lauwers. ■
101

WERP NU AL EEN BLIK OP JOUW TOEKOMST
Renotec begint waar een alledaagse aannemer stopt.
Als klasse 8 hoofdaannemer werken we aan uiteenlopende en boeiende projecten.
Daarbij focussen we ons op gespecialiseerde renovatie- en restauratiewerken.
Onze sterktes?
Knowhow, innovatieve technieken en logistieke kracht.
Onze belangrijkste sterkte? Onze mensen!
Want al die uitdagende projecten kunnen we niet alleen realiseren.
Daarom zijn we op zoek naar enthousiaste medewerkers met passie
en sterke technische kennis.
BEN JIJ EEN PROJECTLEIDER MET ERVARING?
Stuur dan jouw CV en motivatiebrief naar jobs@renotec.be
IF
RENOTEC
NOW!
WHEN?
WWW.RENOTEC.BE

Prefab beton, uw oplossing
voor riolering
De fabrikanten van systemen en toebehoren voor opvang,
transport, behandeling, buffering en infiltratie van water
verenigd binnen de Federatie van de Betonindustrie.
www.febe.be - mail@febe.be
FEBE BETON

Tekst | Niels Rouvrois Beeld | Leden FEBESTRAL
De voordelen van
signalisatie en markeringen
uit prefabbeton
Dit type maakt gebruik van een geschrankt noppenpatroon dat de slechtziende voetganger waarschuwt voor gevaar.
Met veiligheid als rode draad
spelen markering en signalisatie
op wegen en in openbare
ruimtes een belangrijke
rol in onze dagdagelijkse
samenleving. FEBESTRAL
- de beroepsvereniging die
binnen FEBE de fabrikanten
van prefabbetonproducten
voor de bestratingsmarkt
groepeert – benadrukt de
kwaliteiten van prefabbeton voor
wegsignalisatie en -markeringen.
“De mogelijkheden zijn
heel talrijk”, aldus Sven
Tilkin, product development
manager bij STRADUS,
producent van bestratingsen
maatwerkproducten
uit prefabbeton en lid van
FEBESTRAL.
Vandaag wordt wit ingewerkt beton toegepast waardoor je een witte belijning van 2 cm dik beton
krijgt die nooit zal verdwijnen.
FEBE is de erkende beroepsvereniging van fabrikanten
van geprefabriceerde betonproducten
en verdedigt de belangen van de sector.
De Belgische betonindustrie produceert een
brede waaier aan geprefabriceerde elementen
voor de bouw, gaande van eenvoudige,
ongewapende producten zoals metselblokken
en straatstenen tot grote structuurelementen
als brugliggers. Binnen FEBE opereert
FEBESTRAL als deelvereniging waarbinnen de
fabrikanten van prefabbetonproducten voor
de bestratingsmarkt, zoals betonstraatstenen,
betontegels, lijnvormige elementen en toebehoren,
zich verenigen. FEBESTRAL staat in
voor de ondersteuning van de commercialise-
104

penpatroon, betonnen markeringen met een
zwarte rubberlaag, letter- en symbooltegels
voor openbare ruimten, zebrapaden in reflecterende
stenen, vluchtheuvels, verkeersdrempels
en -kussens… De mogelijkheden
die bestaan met producten in prefabbeton om
markeringen en signalisatie te plaatsen op de
weg zijn erg talrijk. Sven Tilkin: “Omdat beton
in het algemeen en prefabbeton in het bijzonder
heel wat kwaliteiten en troeven hebben.
Het grootste voordeel van prefabbeton is dat
je altijd in optimale omstandigheden kan produceren,
zonder afhankelijk te zijn van randfactoren
zoals het weer. Daarnaast biedt prefabbeton
ook veel vormelijke vrijheid waardoor
de waaier aan mogelijkheden heel breed is. En
dat is ook erg nuttig in de wereld van signalisatie
en markeringen. Door de vrijheid van ontwerp
kunnen we een heel breed gamma van
signalisatie aan.”
Ook wat duurzaamheid betreft heeft prefabbeton
zich al bewezen in de tijd. “Zeker ook
in het toepassen van prefabbetonproducten
voor signalisatie en markeringen”, benadrukt
Sven Tilkin. “De verkeersdrempels zijn daar
een mooi voorbeeld van. Vijftien jaar geleden
maakten we al drempels, maar toen gebeurde
de belijning met thermoplastische markering.
Op zich geen probleem, maar door de belasting
door het verkeer was dergelijke belijning
niet zo duurzaam waardoor er snel slijtage
kon optreden. Na verloop van tijd heb je wel
een drempel, maar geen goede signalisatie.
Vandaag wordt wit ingewerkt beton toegepast
waardoor je een witte belijning van 2 cm
dik beton krijgt die nooit zal verdwijnen. Verder
zijn zeker ook reflecterende stenen aan
een opmars bezig. Een volgende stap is om
ook reflecterende belijningen te verwerken
bij grotere prefabelementen zoals verkeersdrempels
of new jerseys. Dus niet alleen wit
beton, maar wit beton met reflecterende eigenschappen
om het zicht en de signalisatiewaarde
nog te verhogen.”
Prefabbeton biedt veel vormelijke vrijheid waardoor de waaier aan mogelijkheden heel breed is.
'Vandaag wordt wit ingewerkt beton toegepast
waardoor je witte belijning van 2 cm dik beton
krijgt die nooit zal verdwijnen'
ring van de producten van haar leden, zowel
op technisch als promotioneel vlak. Veiligheid
en comfort van de weggebruiker zijn enkele
van de pijlers die bij de fabrikanten van FEBE-
STRAL hoog op de prioriteitenlijst staan.
BREED GAMMA
Geleidelijnen met geribbeld oppervlak, waarschuwingsmarkeringen
met geschrankt nop-
AANGEPAST FORMAAT EN
LEGVERBAND
Door de vele combinatiemogelijkheden maken
prefabbetonnen bestratingsproducten een
duidelijke indeling van elke straat of openbare
ruimte mogelijk, wat de veiligheid ten goede
komt. Als men bovendien voor elke zone een
aangepast formaat en legverband kiest, zijn
een optimaal comfort en signalisatie verzekerd.
“Je kan spelen met formaten, kleuren en texturen.
Zo kan je contrasterend of net subtiel
openbare ruimtes een richting geven. Een ruw
oppervlak doet bijvoorbeeld de snelheid dalen.
Maar dat zorgt voor meer geluid en is dus niet
wenselijk in de nabijheid van woningen. Op het
vlak van kleuren is de voorbij jaren veel veranderd.
Twintig jaar geleden had je grijs, zwart en
rood. Nu kunnen we zeer veel kleuren aan. De
kleurenkaart wordt alsmaar uitgebreider. Maar
wat veiligheid betreft zal wit de voornaamste
kleur blijven omdat wit het best reflecteert”,
besluit Sven Tilkin. ■
105

106
Tekst | Pieter de Mos Beeld | Motrac Handling & Cleaning
Beter evenwicht
tussen thermische en
elektrische heftrucks

Motrac Handling & Cleaning is al meer dan
een halve eeuw de exclusieve importeur van
Linde vorkheftrucks en magazijntrucks in België.
Om lokaal aanwezig te zijn in Oost- en West-
Vlaanderen is recentelijk een nieuw kantoor
betrokken in Dottenijs (bij Matexpo-stad Kortrijk).
Motrac ziet in de bouwsector een beter evenwicht
ontstaan tussen de inzet van thermische en
elektrische heftrucks.
Door verstandig te kijken naar hun inzetmogelijkheden en de bijbehorende
milieuvereisten, zien we dat in de bouwsector steeds vaker een combinatie
van thermische heftrucks en elektrische heftrucks wordt ingezet. De thermische
heftrucks worden aangedreven door een verbrandingsmotor, die in
meer of mindere mate emissiearm kan zijn. Een hogere milieuvriendelijkheid
kan worden bereikt door als brandstof naast diesel bijvoorbeeld LPG of
CNG in te zetten of gebruik te maken van additieven zoals Ad Blue.
Thermische trucks worden veel ingezet bij het verplaatsen van bouwmaterialen
en het laden en lossen van vrachtauto’s. Door hun verbrandingsmotor
zijn ze in veel gevallen nog steeds beter geschikt om echt zware
vrachten te verplaatsen, waarvoor de grens ongeveer op 18 ton ligt. De
thermische trucks van Motrac Handling & Cleaning worden nagenoeg allemaal
aangedreven door de krachtige, gepatenteerde Linde hydrostaat,
die het ontwikkelde vermogen onverminderd doorgeeft aan de wielen.
VERBETERDE TECHNOLOGIEËN
Interessant is nu dat er bij de elektrische heftrucks de laatste tijd meer gebruik
wordt gemaakt van verbeterde technologieën, zoals we die zien bij de
lithium-ion accu en de brandstofceltechnologie. Dat maakt het mogelijk om
emissiearme heftrucks niet alleen binnen, maar desgewenst ook buiten in
te zetten. Enerzijds omdat de inzet van een emissieloze heftruck ook in de
buitenlucht de werkomstandigheden fors kan verbeteren, anderzijds omdat
de moderne elektrische aandrijvingen meer kracht produceren.
'Door verstandig
te kijken naar hun
inzetmogelijkheden
en de bijbehorende
milieuvereisten,
zien we dat in de
bouwsector steeds
vaker een combinatie
van thermische
heftrucks en
elektrische heftrucks
wordt ingezet'
MINDER CAPACITEITSVERLIES
De krachtige lithium-ion batterijen (beschikbaar in 24, 48 en 90 volt) hebben
in tegenstelling tot de conventionele loodzuuraccu’s geen last van inwendige
weerstand, zodat nauwelijks capaciteit verloren gaat. Vandaar dat
heftruckbouwer Linde de nadruk legt op een slimme bouw van lithiumcellen.
Die reduceren de thermische belasting van de truck en leiden tot
een efficiënter energieverbruik. Dit geldt overigens niet alleen voor de
elektrische heftrucks, maar net zo goed voor andere elektrische machines
op de bouwplaats, of het nu om een minigraver gaat, een verreiker, een
schaarlift of een hoogwerker.
LI-ION HEEFT MEER VOORDELEN
De inzet van moderne krachtige Li-ion batterijen heeft veel praktische
voordelen bij de inzet van elektrisch bouwmaterieel. Zo zijn ze nagenoeg
onderhoudsvrij en wordt daarmee onverwachte stilstand (downtime)
voorkomen. Verder hoeft geen water te worden bijgevuld en zijn ook
andere vormen van onderhoud aan de batterij door de lithium-ion technologie
overbodig gemaakt. Bovendien kunnen bij traditionele loodzuurbatterijen
nog steeds ongelukken voorkomen bij onderhoudsbeurten.
Een ander voordeel is dat de Li-ion batterij overal oplaadbaar is, omdat er
geen gassen of dampen bij vrijkomen. Acculaadruimtes of afzuiginstallaties
zijn bij Li-ion batterijen niet langer nodig.
GOED VERLOPEN CRASHTEST
Verhaal apart is de mate van veiligheid. Bij Linde heftrucks is altijd sprake
van een robuust batterijcompartiment, dat is gemaakt van maar liefst 25
mm dik massief staal. Dat is nodig om de batterijcellen te beschermen tegen
schadelijke invloeden van buitenaf. Linde toonde tijdens een crashtest aan
tegen welke externe kracht het batterijcompartiment bestand is. Een 8 tons
heftruck met last reed tijdens de crashtest met volle snelheid in op de zijkant
van een 3 tons lithium-ion heftruck. U raadt het al: het batterijcompartiment
was perfect intact na de botsing met de vorken. ■
107

WILLEMEN INFRA is op
de infra-afdeling van Ku
wegenbouw. Met hoofd
ALGEMENE WEGENWERKEN
ASFALT
het Waalse Fleurus (Sud
Willemen Infra heeft ni
beheer: laboratoria, stud
BETON
BURGERLIJKE BOUWKUNDE
Ook in de haven en de pe
betoncentrales zijn we b
WILLEMEN INFRA INFRA is op is is op 1 op juli 11 juli 2018 juli 2018 ontstaan ontstaan uit uit de uit de fusie de fusie tussen tussen Aswebo, Aswebo, Aannemingen Van Van Wellen Wellen en en en
de infra-afdeling van Kumpen van Kumpen en beheerst en beheerst als als grootste als grootste Belgische Belgische wegenbouwer alle aspecten alle aspecten van de van de de
wegenbouw. Met Met hoofdzetel in Drongen in in Drongen (regio (regio West) West) en en vestigingen en in Hasselt in in Hasselt (Oost), (Oost), Kapellen Kapellen (Noord) (Noord) en en en
het het Waalse het Waalse Fleurus Fleurus (Sud) (Sud) is Willemen is is Willemen Infra Infra actief actief in gans in in gans het het land het land én én in én het in in het buitenland.
het Willemen Willemen Infra Infra heeft heeft niet niet alleen alleen de uitvoerende werken, werken, maar maar ook ook alle alle alle ondersteunende diensten diensten in eigen in in eigen
beheer: beheer: laboratoria, studiediensten, onderhoudsdiensten, landmeters, signalisatie, … ……
Ook Ook in de in in de haven de haven en de en de petrochemie de zijn zijn we zijn we sterk we sterk vertegenwoordigd. Met Met 5 asfaltproductieplants 55 en en 3 en (mobiele) 33 (mobiele)
betoncentrales zijn zijn we zijn we bovendien we bovendien een van een de van de belangrijkste de producenten van asfalt van asfalt en en wegenisbeton.
en www.willemeninfra.be

Tekst en beeld | Wijckmans
Betonputten in
alle soorten en formaten
De normen voor (nieuw)bouw worden steeds strenger. Zo zijn een regenwaterput, septische put en
infiltratieput meestal verplicht. Wijckmans vervaardigt putten in alle soorten en formaten. Met eigen
beton en 100 jaar ervaring.
Wijckmans staat al 100 jaar en vier generaties
lang voor betrouwbare bouwmaterialen. Met
klanten over heel het land is het bedrijf een van
de vijf leidende Belgische familiale bouwmaterialenhandels.
Door de eigen betoncentrale komen
de materialen van bij de bron: stortbeton om
meteen te gebruiken of betonnen putten afgewerkt
met kennis van zaken. De eigen transportdienst
brengt het beton, in welke vorm dan ook,
tot op de werf.
KWALITEITSVOLLE
BETONPUTTEN
Van regenwaterputten tot septische putten en
van kleinschalige waterzuiveringsinstallaties tot
controleputten: de productie van betonnen
putten is een van de specialiteiten van Wijckmans.
Op de site vervaardigt het team putten
tot 20.000 liter in voegloos beton. Ook alle toe-
behoren zitten in hun gamma. Zo krijgt de klant
een kant-en-klare put voor zijn project.
REGENWATERINFILTRATIE EN
-RECUPERATIE
Bij heel wat (nieuw)bouwprojecten is regenwaterinfiltratie
verplicht. Dat kan met waterdoorlatende
materialen in de buitenaanleg, bijvoorbeeld
grind of tegels, die het water gedeeltelijk
laten infiltreren. Soms is de bovengrondse infiltratie
echter onvoldoende. Dan is een ondergronds
infiltratiesysteem nodig. Infiltratieputten
zijn in dat geval een prima oplossing.
Door te kiezen voor een regenwaterput sparen
gezinnen kostbaar drinkwater uit en besparen
ze op het gezinsbudget. Voor onder meer het
toilet, de wasmachine en het schoonmaken van
het huis is regenwater een prima alternatief.
STATE OF THE ART FABRIEK
Door de grotere vraag naar oplossingen voor
waterrecuperatie en -infiltratie steeg de nood
aan een nieuwe fabriek. Die kwam er ook, in
het Limburgse Ham, langs het Albertkanaal.
Wijckmans legt de focus op het milieubewustzijn
van de klant en geeft zelf het goede
voorbeeld met zijn productieproces. Alle
grondstoffen voor de nieuwe fabriek worden
aangevoerd via het kanaal. Een ecologisch alternatief,
als je weet dat een binnenschip per
tonkilometer slechts een kwart CO2-uitstoot
in vergelijking met een vrachtwagen. Een serie
waterputten – uiteraard zelfgemaakt– vangt
tot 220.000 liter hemelwater op om in te zetten
tijdens het productieproces. Het gezuiverde
materiaal en het water worden aan het
einde van de productie gerecupereerd en opnieuw
ingezet. ■
'Door de grotere vraag
naar oplossingen voor
waterrecuperatie en
-infiltratie steeg de
nood aan een nieuwe
fabriek'
In de nieuwe betoncentrale produceert Wijckmans op een zo duurzaam
mogelijke manier. De eigen transportdienst brengt het beton, in welke vorm
dan ook, tot op de werf.
109

BRUSSEL ONDERHOUD R0
Tekst | Niels Rouvrois Beeld | Willemen Infra
Nieuw type geluidsschermen langs
R0 in Beersel en Drogenbos
Het Agentschap Wegen en Verkeer startte in mei met werkzaamheden in de middenberm van de
Ring rond Brussel (R0) van Woutersbrakel tot Drogenbos. De verouderde snelwegverlichting werd
vervangen door energiezuinige ledverlichting en de stalen vangrails door betonnen stootbanden.
“In het najaar worden ook nieuwe geluidsschermen over een afstand van 3,6 km geplaatst”, vertelt
projectleider Brecht Vynckier van Willemen Infra, dat de werken in goede banen leidt.
'Zowel de oude vangrails,
verlichtingspalen als
geluidsschermen hadden
het einde van hun
levensduur bereikt'
110

BRUSSEL ONDERHOUD R0
plaatsen op de binnen- en buitenring ontbreken
panelen waardoor het geluid van langsrijdend
verkeer amper of zelfs bijna niet meer
wordt gedempt. Het Agentschap Wegen en
Verkeer besliste daarom om de verouderde
schermen te vervangen. De ingrepen zorgen
ervoor dat het omgevingslawaai vermindert
en de leefbaarheid van de omgeving verbetert.
Bij de uitvoering van dit project zal gebruik
gemaakt worden van een nieuw type
geluidsschermen dat recent pas werd gekeurd.
Beersel en Drogenbos zullen na afloop van de
werken dan ook de eerste locaties zijn waar
dit nieuwe type van geluidsschermen langs de
Vlaamse snelwegen te vinden is. Op vraag van
de gemeenten Beersel en Drogenbos worden
de schermen voorzien van een bruine kleur,
om zo mooi in de omgeving te passen.
In totaal gaat het om twee keer 13 kilometer aan funderingen en stootbanden
De werken in de middenberm, namelijk het
plaatsen van nieuwe verlichtingspalen en betonnen
stootbanden, werden nog voor het
bouwverlof afgerond. Brecht Vynckier: “Zowel
de oude vangrails als verlichtingspalen
hadden het einde van hun levensduur bereikt
en werden, samen met het struikgewas in de
middenberm, verwijderd. Vervolgens werden
twee nieuwe betonnen stootbanden met slipform
gegoten en daartussen werden de nieuwe
verlichtingspalen geplaatst. In totaal gaat
het om twee keer 13 km aan funderingen en
stootbanden.”
NIEUWE EN MEER
GELUIDSSCHERMEN
Na het bouwverlof startten de eerste voorbereidende
werkzaamheden voor de aanleg van
de nieuwe geluidsschermen. De oude schermen
worden afgebroken en er worden ook
schermen geplaatst op locaties waar er voorheen
nog geen schermen stonden. In totaal
zullen er over een afstand van 3,6 km schermen
geplaatst worden, waarvan een kilometer
op volledig nieuwe locaties. Brecht Vynckier:
“De oude geluidsschermen waren dringend
aan vervanging toe en ze voldeden ook niet
meer aan de normen. Zo zullen de nieuwe, betonnen
schermen een stuk hoger zijn en over
een langere afstand geplaatst worden.”
De huidige geluidsschermen in Beersel zijn
meer dan dertig jaar oud. Op verschillende
TOTAALPAKKET
Het plaatsen van de geluidsschermen zelf staat
gepland vanaf november 2019. Die werken vinden
pas in het najaar plaats omdat ze gecombineerd
worden met het onderhoud van een
aantal groenzones langs de R0 in Beersel en
Drogenbos waar de geluidsschermen komen
te staan. “De sterkte van Willemen Infra bij
dergelijke projecten is dat we zo goed als alles
in eigen beheer uitvoeren. Voor alle werken
hebben we eigen personeel en machines. Ook
de geluidsschermen plaatsen we volledig zelf.
Dat is enerzijds een uitdaging voor ons, maar
anderzijds ook zeer interessant voor de rechtstreekse
communicatie met de opdrachtgever.
Zo’n totaalpakket is zeker een meerwaarde
voor de klant”, besluit Brecht Vynckier. ■
Als gekende speler in de markt is Willemen Infra
vertrouwd met projecten met een dergelijke
omvang. “Maar gezien de tijdsdruk was dit zeker
geen evident project”, aldus Brecht Vynckier.
“Het was best een uitdaging om een totaal van
26 km aan funderingen en stootbanden te verwezenlijken
binnen 50 kalenderdagen. Bovendien
is de middenberm 13 m breed en moest
alles in het midden van de berm geplaatst worden.
Daardoor was er een groenzone - tussen
het berijdbare asfalt en de plek waar we effectief
moesten werken – die niet of moeilijk bereikbaar
was met vrachtwagens.”
De werken in de middenberm, namelijk het plaatsen van nieuwe verlichtingspalen en betonnen stootbanden,
werden nog voor het bouwverlof afgerond.
111

ADVERTORIAL
Met de juiste wapening...
De uitdaging:
een slappe ondergrond
Bij de aanleg van de fundering voor een nieuwe
weg is een slappe, niet- of weinig draagkrachtige
ondergrond in veel gevallen een bijkomende
uitdaging. Natte weersomstandigheden maken de
zaak moeilijker.
De weg bereiden, dan berijden
U kunt problemen voorkomen door de ondergrond
van de weg van een dikkere fundering te voorzien.
Er is dan een betere (grotere) spreiding van
de lasten. Deze oplossing is duur omdat meer
grond dient uitgegraven te worden en omdat
dure funderingsmaterialen dienen aangevoerd
en verdicht te worden. Bovendien leidt de zware
fundering, bij te grote dikte, zelf tot het bezwijken
van de weg.
Er bestaan verschillende oplossingen, met
overeenkomstige berekeningsmethoden, om op
een efficiënte manier tot een betere lastenspreiding
te komen. U plaatst hiervoor een geogrid
onder de fundering, het is dan zelfs mogelijk de
funderingsdikte te reduceren. Het resultaat is
tijdswinst en voorkomen van milieuschade door
grotere uitgraving, onttrekken van minerale
gesteenten aan de natuur alsook voorkomen van
hun transport. Bij het gebruik van E’Grid zetten de
granulaten zich vast in de openmazige structuur
door interlocking. Er ontstaat aldus een efficiënte
wapeningslaag die vervormingen beperkt. Het
E’Grid is chemisch inert en kan toegepast worden
samen met cement- of kalkstabilisatie.
E’Grid
E’Grid is een type geogrid dat alle
eigenschappen en voordelen verenigt
die we van een kwaliteitsgeogrid mogen
verwachten. E’Grid is een geperforeerde
polypropyleen- of polyethyleenplaat die
onder strikte omgevingsvoorwaarden
onder een uniaxiale of biaxiale spanning is
gebracht. Er ontstaan knooppunten (daar
waar langs- en dwarsribben mekaar kruisen)
waarin het materiaal en de eigenschappen
ervan gewoon doorlopen.
E’Grid is een sterk geogrid met een
georiënteerde structuur van moleculen met
continuïteit in de knooppunten. De keuze
voor het type geogrid (uniaxiaal of biaxiaal)
hangt af van de spanningen die in uw project
zullen optreden.
Meer informatie?
Voor meer informatie, typische ontwerpberekeningen,
rapporten en certificaten,
ga naar www.texion.be
of contacteer ons op
+32 (0)3 210 91 91 of info@texion.be.

Meer informatie?
Voor meer informatie of advies bij de berekening of installatie, surf naar www.texion.be,
of contacteer Texion op +32 (0)3 210 91 91of info@texion.be
... de groene weg op
De uitdaging:
een esthetische grondwapening
Voor het bouwen van een steile helling bestaan
er vele oplossingen zoals gewichtsmuren in
metselwerk, betonelementen of inslaan van
damplanken. Als de ontwerper de helling een
mooi en milieuvriendelijk aspect wil geven,
moet het mogelijk zijn om op de vaak steile helling
vegetatie te laten groeien.
Een stalen vlechtwerk:
sterk en toch doorlaatbaar
De meest duurzame en tegelijkertijd meest
milieuvriendelijke oplossing is in dit geval de
stabiliteit van de helling te verzekeren door het
inbouwen van een stalen vlechtwerk.
Zo’n net wapent de grond niet alleen, het stelt u
ook in staat om een mooie, groene dagzijde met
vegetatie te creëren.
U krijgt een helling, volgens het principe van
gewapende grond. Een hoek tot 70° kan omdat
de vegetatie zich onder deze helling goed kan
ontwikkelen, met een duurzaam en groen resultaat.
Ontwerp en uitvoering
Om een dergelijk systeem in te passen in uw
specifieke ontwerp is diepgaand onderzoek nodig.
Het ontwerp vraagt de juiste expertise en specifieke
tools, die de interne en uitwendige stabiliteit
van uw ontwerp grondig analyseren.
U moet immers alle parameters in kaart brengen
die van invloed zijn op de stabiliteit, de weerstand
tegen afschuiven en de gevolgen van zettingen.
Speciale rekenprogramma’s zoals MacStars en
MacRa zijn hiervoor gratis beschikbaar.
Green Terramesh®
Green Terramesh® is een kant-en-klaar Texion-systeem voor de wapening van steile hellingen, waarop u later vegetatie kunt plaatsen.
Het product is een stalen, dubbelgetorst, zeskantig vlechtwerk dat zwaar beschermd is tegen corrosie.
• De individuele Green Terramesh-elementen zijn licht en gemakkelijk hanteerbaar.
• U hebt geen bekisting nodig om een strakke dagzijde te bekomen.
• U kunt uw ontwerp snel uitvoeren, omdat de juiste geometrie (taludhelling) voorbereid is in de fabriek.
• Een weinig draagkrachtige ondergrond is geen obstakel. Het is een soepel systeem van elementen die met klemmen verbonden worden tot een geheel
zonder onderbrekingen. Vervormingen en beperkte differentiële zettingen zijn aanvaardbaar.
• Het systeem is zeer duurzaam door de speciale bescherming met een zink-aluminiumlegering en een bijkomende kunststofomhulling.
TEXION GEOKUNSTSTOFFEN NV - Admiraal de Boisotstraat 13 - 2000 Antwerpen - Tel. +32 (0)3 210 91 91 - Fax +32 (0)3 210 91 92 - www.texion.be

ADV - GWW - 1-2 A4.indd 7 4/07/2019 8:44:38
Ontdek alle fabrikanten van BENOR-gecertificeerd stortklaar beton –
partners voor al uw projecten in België
www.fedbeton.be/nl/members
SUSTAINABILITY
CONCRETE
COUNCIL
Lombardstraat 42 B-1000 Brussel
T +32 2 735 01 93 www.fedbeton.be

Tekst & beeld | Lithobeton
Nieuw type prefab MS-cabine
op Brussels Airport
Brussels Airport heeft zich geëngageerd om de CO 2
-uitstoot van de luchthavenactiviteiten tegen
2030 te verminderen met 40 % ten opzichte van 2010. Daarom besliste de luchthavenuitbater haar
bestaande buspark te vergroenen en werden recent 30 elektrische bussen aangekocht, goed voor
een investering van 13 miljoen euro.
Brussels Airport kocht 30 elektrische bussen aan, goed voor een investering van 13 miljoen euro.
Deze ‘groene’ bussen rijden volledig elektrisch en zorgen ervoor dat er
jaarlijks 400 ton minder CO 2
zal worden uitgestoten. De passagiers worden
met alle comfort vervoerd: gratis wifi, digitale on-board communicatie
(waaronder vluchtinformatie) en de bussen rijden nagenoeg geluidloos.
De uitbouw van de middenspanningsinstallatie voor het opladen van de E-
bussen werd verzorgd door de firma VMA Nizet (Louvain-La-Neuve) en
de laagspanningsinstallatie werd door ENGIE Fabricom uitgevoerd.
TAURUS EN LIBRA
De elektrische installaties werden geplaatst in 2 MS-cabines in prefabbeton
die door Lithobeton werden geleverd. Het betreft een courant type
TAURUS met een lengte van 3,25 m en het nieuwe grote type LIBRA
met een lengte van 8,25 m en een hoogte van 3 m. De stelplaats met 30
laadpalen bevindt zich aan de start- en landingsbaan naast de connector.
Ieder laadpunt gebruikt 88 A waardoor één elektrische bus in ongeveer
3 uur volledig wordt opgeladen en een autonomie van 80 km heeft.
In de grote LIBRA-cabine bevinden zich 2 transformatoren van telkens
1600 kVA alsook 2 LS-borden die de 30 laadpalen voeden en beveiligen.
De TAURUS-cabine werd gekozen voor het onderbrengen van de MSschakelcellen
en meetcellen. Beide betonnen cabines zijn afgewerkt met
een structuurverf in hetzelfde RAL-kleur waardoor er een mooi esthetisch
geheel wordt bekomen.
HOFLEVERANCIER
In de sector van de cabines is Lithobeton marktleider in België. Zo is
Lithobeton hofleverancier van de distributiecabines voor netbeheerders
De elektrische installaties werden geplaatst in 2 MS-cabines in prefabbeton
die door Lithobeton werden geleverd: types TAURUS en LIBRA.
als Fluvius, Ores, Sibelga en Resa. Tevens is Lithobeton een bevoorrechte
partner voor vele elektro-installateurs in België. Vorig jaar werden er
meer dan 1.200 cabines geleverd. Alle cabines van Lithobeton zijn conform
Synergrid C2/112.
Om tegemoet te komen aan de vraag naar grote technische ruimtes
van meer dan 6 m lang, investeerde Lithobeton vorig jaar in de nieuwe
LIBRA-cabine. Deze betoncabine is beschikbaar in 4 verschillende lengtes-
6,50 m, 7,25 m, 8,25 m, 9 m - waarbij de bovenbouw en kelder kunnen
worden geproduceerd in verschillende hoogtes. ■
115

SAMEN STERK IN DE
CERTIFICATIE VAN
“COPRO”
HOOGWAARDIG
BETONGRANULAAT
VOOR EEN
“BE-CERT”
STORTKLAAR
BETON
www.be-cert.be
Tel : 02 234 67 60
Email : info@be-cert.be
www.copro.eu
Tel : 02 468 00 95
Email : info@copro.eu
Tel.

INFRAPARTNERS
VANAF € 595 PER JAAR WETEN UW KLANTEN OOK WAT U DOET!
Infrapartners biedt
de lezer een compleet
overzicht van de meest
gerenommeerde fabrikanten
en leveranciers
in de sector.
Zowel in het tijdschrift als op de website,
treft u een overzicht van de meest
gerenommeerde fabrikanten
en leveranciers.
Bel of mail voor alle informatie over een vermelding in Grond/Weg/Waterbouw met Olivia Castelein:
+32 50 36 81 70 - o.castelein@louwersmediagroep.be
GWW-BOUW.BE
HET MEEST COMPLETE OVERZICHT VAN LEVERANCIERS AAN DE GEHELE SECTOR
Op de website van Infrapartners is bedrijfsinformatie
van onze partners doeltreffend en efficiënt te vinden.
Banners en bedrijfsprofielen zijn gekoppeld aan redactionele artikelen, zo
wordt optimale vindbaarheid van Infrapartners door Google gegarandeerd.
Vanuit het tijdschrift is alle informatie over de installatiepartners direct
beschikbaar, door de QR code te gebruiken.
Bel of mail voor alle informatie over een vermelding in Grond/Weg/Waterbouw met Olivia Castelein:
+32 50 36 81 70 - o.castelein@louwersmediagroep.be

INFRAPARTNERS
Voor uitgebreide informatie over
de Infrapartners, scan deze QR code
met uw smartphone
gww-bouw.be/bedrijf
AERTSSEN AANNEMINGSBEDRIJF
Laageind 91
2940 STABROEK
T +32 3 561 09 50
F +32 3 561 09 59
E info@aertssen.be
AQUAFIN NV
Dijkstraat 8
2630 AARTSELAAR
T +32 3 450 45 11
E info@aquafin.be
CBS BETON
Hooiemeersstraat 8
8710 WIELSBEKE
T +32 56 61 75 37
E info@cbs-beton.com
W www.cbs-beton.com
DE WITTE - VANCAVEYE BVBA
Tieltsteenweg 19
8750 WINGENE
T +32 51 46 65 27
E dewitte@dewittevdc.be
W www.dewittevdc.be
W www.aquafin.be
AHLMANN NEDERLAND BV
Onderwaard 11
5234 JV AMMERZODEN
T +31 73 599 77 55
F +31 73 599 28 04
E info@ahlmann.nl
W www.ahlmann.nl
AQUAFONTAL BVBA
Paryssenstraat 3
8740 PITTEM
CEBEKO NV
Bruggestraat 120
8820 TORHOUT
T +32 50 21 49 35
F +32 50 22 01 96
DESCHACHT
Antwerpsesteenweg 1068
9041 GENT-OOSTAKKER
T +32 9-355 74 54
F +32 9 355 76 79
E oostakker@deschacht.eu
W www.deschacht.eu
T +32 51 46 47 49
E info@cebeko.be
ALKERN VOR BETON
Ieperseweg 112
8800 ROESELARE
T +32 51 23 24 20
F +32 51 22 85 76
W www.alkern.be
E info@aquafontal.be
W www.aquafontal.be
BEKA-LUBE NV
Demerstraat 32
W www.cebeko.be
CLAES & ZONEN REVISIEBEDRIJF NV
IZ Schurhovenveld 3808
DIMCO BV
Kilkade 2
3316 BC DORDRECHT
T +31 78 632 10 20
E secretariaat.dimconl@deme-group.com
W www.deme-group.com
3200 AARSCHOT
3800 SINT-TRUIDEN
ALLTERRA BELUX
T +32 16 64 09 26
T +32 11 69 74 00
Gontrode Heirweg 148b
9090 MELLE
T +32 9 277 16 00
E info@allterra-belux.com
W www.allterra-belux.com
F +32 16 64 05 48
E info@bekalube.be
W www.beka-lube.be
F +32 11 69 76 60
E sales@claesrevisie.be
W www.claesrevisie.be
DIMCO NV
Haven 1025 - Scheldedijk 30
2070 ZWIJNDRECHT
T +32 3 250 52 11
E info.dimco@deme-group.com
W www.deme-group.com
BETONBLOCK
DAF TRUCKS BELGIUM
ALV BVBA
Gotevlietstraat 42B
8000 BRUGGE
T +32 50 31 84 87
E info@tc-alv.be
Noordervaart 52a
1841 HA STOMPETOREN
T +31 72 503 93 40
F +31 72 503 92 61
E info@betonblock.com
Luxemburgstraat 17
9140 TEMSE
T +32 3 710 14 11
E +32 3 710 14 02
E daf.info.be@daftrucks.com
DOKA NV
Handelsstraat 3
1740 TERNAT
T +32 2 582 02 70
F +32 2 582 29 14
E belgium@doka.com
W www.tc-alv.be/nl
W www.betonblock.com
W www.daf.be
W www.doka.com
118

INFRAPARTNERS
Voor uitgebreide informatie over
de Infrapartners, scan deze QR code
met uw smartphone
gww-bouw.be/bedrijf
KNIKMOPS.be
GEBR.GEENS
EURORENT MACHINEVERHUUR
Bisschoppenhoflaan 633
2100 DEURNE
T +32 3 325 43 00
F +32 3 325 99 03
E info@eurorent.be
W www.eurorent.be
GEBROEDERS GEENS NV
Hinnenboomstraat 5
2320 HOOGSTRATEN
T +32 3 314 79 30
F +32 3 314 84 56
E jan@knikmops.be
W www.geens-gebr.be
HUSQVARNA CONSTRUCTION
Avenue des Artisans 50
7822 ATH
T +32 68 25 13 62
E bds.customerservices
@husqvarnagroup.com
JANSON BRIDGING BELGIUM NV
Lichterweg 11
2030 ANTWERPEN
T +32 3 315 98 20
E info@jansonbridging.be
W www.jansonbridging.be
FEBE -
FEDERATIE VAN DE BETONINDUSTRIE
Vorstlaan 68 1
1170 BRUSSEL
T +32 2 735 80 15
F +32 2 734 77 95
E mail@febe.be
W www.febe.be
GM RECYCLING
Krommeveldstraat 1
9971 LEMBEKE
T +32 9 378 39 47
E info@gmrecycling.be
W www.gmrecycling.be
HERBOSCH-KIERE NV
Haven 1558
9130 KALLO
T +32 3 575 02 82
F +32 3 575 03 10
E info@hk.eiffage.be
W www.herbosch-kiere.com
W www.husqvarnacp.com/be-nl
ISOFAQ
Leo Bekaertlaan 4 - IZ Mandeldal
8870 IZEGEM
T +32 51 31 01 92
F +32 51 31 20 44
E info@isofaq.be
W www.isofaq.be
KEESTRACK
Taunusweg 2
3740 BILZEN
T +32 89 51 58 51
F +32 89 51 58 50
E info@keestrack.net
W www.keestrack.com
LASERTOPO BVBA
Markt 4
FEDBETON
Lombardstraat 42
1000 BRUSSEL
T +32 2 735 01 93
E info@FEDBETON.be
W www.FEDBETON.be
HOLGO NV
Europark 120
3620 LANAKEN
T +32 89 72 10 95
F +32 89 71 79 71
E info@holgo.be
W www.holgo.be
ITR BENELUX
Clara Zetkinweg 10
5032 ML TILBURG
T +31 13 808 00 20
E info@itrbenelux.com
W www.itrbenelux.com
9550 HERZELE
T +32 53 62 71 67
F +32 53 62 17 97
E info@lasertopo.be
W www.lasertopo.be
FEREB VZW
Grootveldlaan 148
1050 BRUSSEL
T +32 15 41 31 24
E secretariaat@fereb.be
W www.fereb.be
HOOGMARTENS NV WEGENBOUW
Industrieweg-Noord 1137
3660 OPGLABBEEK
T +32 89 81 02 30
F +32 89 85 76 80
E info@hoogmartens.be
W www.hoogmartens.be
JAN DE NUL NV
Tragel 60
9308 HOFSTADE (AALST)
T +32 53 73 15 11
F +32 53 78 17 60
E info@jandenul.com
W www.jandenul.com
LEICA GEOSYSTEMS NV
Jan Emiel Mommaertslaan 18
1831 DIEGEM
T +32 2 209 07 00
E +32 2 209 07 01
W www.leica-geosystems.be
119

INFRAPARTNERS
Voor uitgebreide informatie over
de Infrapartners, scan deze QR code
met uw smartphone
gww-bouw.be/bedrijf
LITHOBETON NV
Kanaalstraat 18
8470 GISTEL
T +32 59 27 60 60
F +32 59 27 65 03
E info@lithobeton.be
W www.lithobeton.be
MEWA SERVIBEL NV
Avenue Léopold III 33
7134 PÉRONNES-LEZ-BINCHE
T +32 64 23 07 00
F +32 64 23 08 00
E info@mewa.be
W www.mewa.be
NELIS WEGENBOUW
Industrieweg Noord 1178
3660 OPGLABBEEK
T +32 89 85 77 43
F +32 89 85 81 36
E info@neliswegenbouw.be
W www.neliswegenbouw.be
RECYBO
Blikken - Haven 1330
9130 VERREBROEK
T +32 3 240 05 90
E info@recybo.be
W www.recybo.be
LOXAM BE NV
Vilvoordsesteenweg 152
1120 BRUSSEL
T +32 2 675 59 02
F +32 2 266 88 75
E loxcall@loxam.be
W www.loxam.be
MMB MACHINES BVBA
Industrielaan 23
9320 EREMBODEGEM (Aalst)
T +32 53 70 18 91
E +32 53 70 18 94
F info@mmbmachines.be
W www.mmbmachines.be
PERI BENELUX BELGIÊ
Klampovenweg 300
2850 BOOM
T +32 52 31 98 98
E peter.dillenb@peri.be
W www.peri.be
RENAULT V.I. BELGIUM
Hunderenveldlaan 10
108 BRUSSEL
T +32 2 482 52 11
E marketing.benelux@renault-trucks.com
W www.renault-trucks.be
QUALITY PUMPS & MACHINES BVBA
LUDO PAUWELS
Brandstraat 8A
9080 BEERVELDE
T +32 9 355 90 38
F +32 9 356 83 88
E ludopauwels@skynet.be
W www.ludopauwelsbvba.be
MOBILMAT n.v.
MOBILMAT NV
Pathoekeweg 400
8000 BRUGGE
T +32 50 32 05 70
F +32 50 31 16 29
E info@mobilmat.be
W www.mobilmat.be
Bedrijvenlaan 10
9080 LOCHRISTI
T +32 9 342 32 32
F +32 9 342 32 33
E info@qualitypumps.be
W www.qualitypumps.be
REPRO BVBA
Bredabaan 771
2170 MERKSEM
T +32 3 641 97 90
F +32 3 646 48 04
E info@repro.be
W www.repro.be
.be
MAN TRUCK & BUS NV
Brusselsesteenweg 406
1730 KOBBEGEM
T +32 2 453 01 04
MOL CY NV
Diksmuidsesteenweg 68
8840 STADEN
T +32 51 70 16 81
F +32 51 70 30 38
E info@molcy.com
RDS ELECTRONICS BVBA
IZ Harelbeke-Zuid B 2040
Spoorwegstraat 26
8530 HARELBEKE
T +32 57 33 55 77
F +32 57 33 82 65
E info@rdselectronincs.be
SITECH BELGIUM
Gontrode Heirweg 148B
9090 MELLE
T + 32 9 277 16 00
E info@sitech-belgium.be
W www.mantruckandbus.be
W www.molcy.com
W www.rdselectronics.be
W www.sitech-belgium.be
120

INFRAPARTNERS
Voor uitgebreide informatie over
de Infrapartners, scan deze QR code
met uw smartphone
gww-bouw.be/bedrijf
SMET AANNEMINGEN BVBA
Blikken - Haven 1330
9130 VERREBROEK
T +32 3 773 18 38
F +32 3 773 21 88
E project@smet-aannemingen.be
W www.smet-aannemingen.be
STALENRIJPLATEN.BE BVBA
Schrijnwerkerslaan 5 - Industriezone De Zaat
9140 TEMSE
T +32 3 710 50 00
F +32 3 710 50 01
E info@stalenrijplaten.be
W www.stalenrijplaten.be
TOP-OFF NV
Europark 2015
3530 HOUTHALEN-HELCHTEREN
T +32 11 39 73 00
F +32 11 39 73 01
E info@topoff.eu
W www.topoff.eu
VIABUILD
Mechelen Campus
Gansbroekstraat 70
2870 PUURS
T +32 15 61 63 03
F +32 15 61 63 19
E info@viabuild.be
W www.viabuild.be
SOLOC NV / FREESTECHNIEK
Drève Gustave Fache 1
7700 MOESKROEN
T +32 492 09 14 23
E info@freestechniek.be
W www.freestechniek.be
STELCON BELGIË
Schrijnwerkerslaan 8 - Industriezone De Zaat
9140 TEMSE
T +32 3 771 69 94
F +32 3 771 68 56
CONSTRUCTION EQUIPMENT
VAN HAUT NV
Hogenakkerhoekstraat 4
9150 KRUIBEKE
T +32 3 250 11 11
F +32 3 253 18 19
E info@vanhaut.be
W www.vanhaut.be
VOLVO GROUP BELGIUM
Hunderenveldlaan 10
1082 BRUSSEL
T +32 2 482 53 56
F +32 2 468 05 28
E info@stelcon.be
E info@volvogroup.com
SORTIMO BVBA
W www.stelcon.be
W www.volvogroup.com
Schaarbeeklei 491
1800 VILVOORDE
T +32 2 355 03 70
F +32 2 355 03 71
E info@sortimo.be
W www.sortimo.be
SORTIMO CENTRUM
Schaarbeeklei 491
1800 VILVOORDE
SORTIMO OOST
Industrieweg 49 unit , Ravenshout (zone 5)
3980 TESSENDERLO
SORTIMO WEST
Gentseweg 749
8793 SINT-ELOOIS-VYVE
STEVENS-APRIL VERVOER BVBA
Schrijnwerkerslaan 5 - Industriezone De Zaat
9140 TEMSE
T +32 3 711 19 91
F +32 3 711 19 93
E info@stevens-april.be
W www.stevens-april.be
VAN LAECKE GROUP
Schatting 2
8210 ZEDELGEM
T +32 50 55 18 90
F +32 50 20 17 34
E info@vanlaeckegroup.com
W www.vanlaeckegroup.com
Vleugelboot 51
3991 CM HOUTEN
T +31 30 68 68 100
WILLEMEN INFRA
Booiebos 4
9031 DRONGEN
T +32 9 282 60 30
F +32 9 282 71 23
E groep@willemen.be
W www.willemen.be/nl
TOPCON POSITIONING BELGIUM
STADSBADER NV
Kanaalstraat 1
8530 HARELBEKE
T +32 56 26 06 66
E info@stadsbader.com
W www.stadsbader.com
Doornveld 141 - Z3
1731 ZELLIK
T +32 2 466 82 30
F +32 2 466 83 00
E info.be@topcon.com
W www.topconpositioning.be
VB BETON
Industrieweg 10
3840 BORGLOON
T +32 12 74 48 86
F +32 12 74 55 59
E info@vanbockrijk.be
W www.vanbockrijk.be
WOLFTECH
Nijverheidstraat 5
1830 MACHELEN
T +32 2 251 41 33
F +32 2 253 60 98
E info@wolftech.be
W www.wolftech.be
121

Brussel - Kilkenny Limestone
Brussel - Kilkenny Limestone
Hove - Kilkenny Limestone
Veelzijdig
natuursteen
Gent - Kandla White Beige Kortrijk - Pepperino Dark Oudenaarde - Granja
Beltrami Natuursteen biedt een gevarieerd
aanbod in natuursteen aan voor bestratingswerken
en vloer- en wandbekleding voor
openbare ruimtes. Met ruim dertig jaar
expertise is Beltrami absolute koploper in
de sector. Focus ligt op innovatie en kwaliteit.
Dit uit zich in bijzondere materialen, aparte
formaten en diktes, eigen afwerkingen en
grote volumes.
Speciale aandacht gaat naar de Ierse Kilkenny
Limestone. Een uiterst duurzame, kwalitatieve
en authentieke blauwsteen ontgonnen uit
eigen groeves gelegen in de Ierse regio
Kilkenny. Zijn karakteristieke schoonheid en
veelzijdigheid maken deze steen geschikt
voor verschillende toepassingen binnen- en
buitenshuis. In de Kilkenny Limestone groeves
hebben we het hele proces in handen, van
ontginning over productie en bewerking,
tot afgewerkt product.
BELTRAMI SHOWROOM - TUINPARK - STONE GALLERY
Venetiëlaan 22, 8530 Harelbeke
+32 (0)56 23 70 00
info@beltrami.be
beltrami.be
SHOWROOM, TUINPARK EN STONE GALLERY OP AFSPRAAK VIA BELTRAMI.BE

De eerste 50 tons oplegger
in België
Belgisch octrooi
Delto-Pull
Rue Cense De La Motte 49
7170 Manage
T +32 64 213 481
E aldelca@proximus.be

Wereldmarktleider biedt
alternatief voor de prijskoper
Uitsluitend via:
OEM-KWALITEIT
JOBS
JUST FOR A JOB
NR. 1 IN DE AFTERMARKET
WERELDMARKTLEIDER
OEM-LEVERANCIER
10 EIGEN FABRIEKEN
‘S WERELDS GROOTSTE VOORRAAD
BESTE PRIJS PER UUR
TOT 2 JAAR OF 4000 UUR GARANTIE
GOEDKOOP ALTERNATIEF
UIT DEZEFDE FABRIEKEN ALS ALLE
PRIVATE LABELS VAN DE BEKENDE
HANDELAREN UIT EUROPA
KETTING VOOR 16 - 25 TONS
GRAAFMACHINE VANAF € 799,-
ACCEPTABELE KWALITEIT
1 JAAR OF 1500 UUR GARANTIE
WWW.ITRBENELUX.COM - INFO@ITRBENELUX.COM - +31(0)13 808 0020