You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Toelichting<br />
een bijzondere vorm van concentratie en<br />
contemplatie. ‘Ik vrees dat onze oren […]<br />
het vermogen hebben verloren om met de<br />
nodige verfijning naar de muziek van Rameau<br />
te luisteren, muziek waarin alle grove klanken<br />
verboden zijn […] Waarom hebben wij zijn<br />
raad niet opgevolgd, namelijk het observeren<br />
van de natuur, alvorens haar te proberen<br />
te imiteren? Omdat we daar niet langer de<br />
tijd voor hebben, denk ik. Dus absorbeert<br />
onze muziek blindelings […] legendarische<br />
verhalen of kruimels van de Wagner-dis.’<br />
Wie Rameau’s uiterst subtiele Rappel des<br />
oiseaux hoort geeft Debussy meteen gelijk.<br />
Het is, voor zulke programmamuziek, bewust<br />
onspectaculair gehouden. Heel veel nootjes<br />
maar toch in wezen heel kalm en rustig.<br />
Vogeltjes zingen elkaar toe in de avondstond.<br />
<strong>Alexandre</strong> <strong>Tharaud</strong> kiest<br />
de moderne concertvleugel<br />
voor de muziek van de<br />
Franse klavecinisten.<br />
Wordt nu vanavond ook het klavecimbel<br />
bespeeld, zoals te verwachten bij muziek<br />
van de Franse klavecinisten? Nee. <strong>Alexandre</strong><br />
<strong>Tharaud</strong> kiest de moderne concertvleugel.<br />
Een instrument dat vele malen luider<br />
kan, veel hoger en lager, zeker twee keer<br />
zo groot is, tien keer zo zwaar en een<br />
heel ander mechaniek heeft. <strong>Tharaud</strong>s<br />
doorbraak-cd Tic Toc Choc met muziek van<br />
Couperin op piano werd in de pers ‘de ideale<br />
shocktherapie voor puristen oude muziek<br />
genoemd.’ En aangezien veel componisten<br />
van vanavond naar het modernste streefden,<br />
naar – binnen het betamelijke – een<br />
‘choc’, is <strong>Tharaud</strong>s benadering meer dan<br />
gerechtvaardigd.<br />
Jean-Baptiste Lully<br />
Van Italiaans molenaarszoontje tot de Franse<br />
kunstpaus van zijn tijd. Giovanni Battista<br />
Lulli, Jean-Baptiste Lully in het Frans, kwam<br />
op zijn veertiende naar Parijs en werd page<br />
van de nicht van de koning. Geef die jongen<br />
dans- en muziekles, en jawel, dat sloeg<br />
dermate aan dat Lully spoedig zelf les gaf en<br />
wel aan de Zonnekoning in eigen persoon;<br />
deze danste graag mee in sommige van de<br />
opéra-ballets aan zijn hof. Lully was zijn hele<br />
verdere leven werkzaam in Versailles. En<br />
hoe: ‘L’opéra, c’est moi,’ verkondigde hij, in<br />
navolging van zijn heer en diens fameuze<br />
‘L’état, c’est moi’ (de staat, dat ben ik). Vooral<br />
wanneer Lully zijn krachten verenigde met<br />
die van Molière had hij behoorlijk recht van<br />
spreken. Een hoogtepunt was de comédieballet<br />
Le bourgeois-gentilhomme (1670),<br />
over een ‘gewone’ burger die hogerop wil, tot<br />
de adel wil behoren. Hieruit komt de Marche<br />
pour la cérémonie des Turcs.<br />
François Couperin<br />
François Couperin kwam van minder<br />
ver; hij werd geboren op een steenworp<br />
afstand van de kerk Saint-Germain, in het<br />
vierde arrondissement van Parijs. In feite<br />
5