Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Toelichting<br />
Na bijna vier decennia nieuwe muziek te hebben gebracht, komt het <strong>Nieuw</strong> <strong>Ensemble</strong><br />
vanavond tot stilstand. Als internationaal toonaangevend ensemble voor hedendaagse<br />
muziek is het <strong>Nieuw</strong> <strong>Ensemble</strong> geprezen om zijn baanbrekende programmering en<br />
vernieuwing van het repertoire met bijna duizend in opdracht geschreven composities.<br />
In 1998 werden het <strong>Nieuw</strong> <strong>Ensemble</strong> en<br />
zijn artistiek leider onderscheiden met de<br />
Prins Bernhard Fonds Muziekprijs vanwege<br />
de ‘uitgesproken avontuurlijke en speelse<br />
programmering die letterlijk en figuurlijk als<br />
grensoverschrijdend kan worden betiteld’.<br />
‘We hebben het geluk gehad te bloeien in de<br />
prachtigste periode van de ensemblecultuur<br />
die je je maar kunt voorstellen’, zegt artistiek<br />
leider Joël Bons. ‘We tellen onze zegeningen:<br />
het <strong>Nieuw</strong> <strong>Ensemble</strong> heeft een enorme<br />
hoeveelheid prikkelende projecten gedaan,<br />
werkte samen met honderden componisten<br />
van alle rangen en standen, bracht continu<br />
speciaal voor het ensemble geschreven<br />
stukken in première en gaf concerten over<br />
de hele wereld. We hebben bijna al onze<br />
dromen gerealiseerd.’ Tokkelinstrumenten<br />
als gitaar, mandoline en harp – regelmatig<br />
uitgebreid met etnische varianten daarvan als<br />
de ud uit het Midden-Oosten of de Chinese<br />
pipa – vormden het karakteristieke, helder<br />
kleurrijke, hart van de bezetting. Mede door<br />
de inspanningen van het <strong>Nieuw</strong> <strong>Ensemble</strong><br />
maakten Chinese componisten in het Westen<br />
furore.<br />
In een Grande Finale klinken vanavond door<br />
het publiek gekozen favoriete stukken. Er<br />
kon een keuze worden gemaakt uit een<br />
representatieve selectie van 158 stukken uit<br />
de complete repertoirelijst van <strong>12</strong>75 werken.<br />
Het resultaat is een zeer divers programma<br />
dat prachtig recht doet aan de avontuurlijke<br />
vitaliteit die zo kenmerkend is voor het <strong>Nieuw</strong><br />
<strong>Ensemble</strong> en zijn dirigent Ed Spanjaard. Alle<br />
stukken op dit programma, behalve die van<br />
Carter en Boulez, zijn geschreven voor het<br />
<strong>Nieuw</strong> <strong>Ensemble</strong>.<br />
Franco Donatoni<br />
Refrain II<br />
Franco Donatoni componeerde een verfijnd<br />
oeuvre dat het <strong>Nieuw</strong> <strong>Ensemble</strong> met zijn<br />
door gitaar, mandoline, piano en harp<br />
gekleurde bezetting als een handschoen<br />
past.<br />
Donatoni’s muziek is fantasievol en precies<br />
en zit vol speelse verrassingen in sluw<br />
verspringende structuren die in wezen steeds<br />
andere uitwerkingen van hetzelfde materiaal<br />
zijn. In opdracht van het Holland Festival<br />
componeerde hij in 1986 voor het <strong>Nieuw</strong><br />
<strong>Ensemble</strong> Refrain, dat een sleutelwerk in<br />
zijn oeuvre zou blijken en een van zijn meest<br />
gespeelde stukken werd. In 1991 ontstond<br />
Refrain II en kort daarop Refrain III en IV<br />
(geschreven voor het Jaar van de <strong>Ensemble</strong>s,<br />
wederom in opdracht van het Holland<br />
Festival voor het <strong>Nieuw</strong> <strong>Ensemble</strong>). Tezamen<br />
vormden deze vier Refrains in 1998 de basis<br />
voor Alfred, Alfred, een korte absurdistische<br />
4