2021 10 21 Gesualdo & Beyond - Asko|Schönberg & Joseph Puglia

Do 21 okt 2021
Grote Zaal
20.15 uur
Donderdag
avondserie
Gesualdo & Beyond
Asko|Schönberg
+ Joseph Puglia
Het gratis beschikbaar stellen van dit digitale
programmaboekje is een extra service
ter voorbereiding op het concert. Het is
uitdrukkelijk niet de bedoeling deze versie
tijdens het concert te raadplegen via uw mobiele
telefoon. Dit is namelijk zeer storend voor de
andere concertbezoekers.
Bij voorbaat dank.

Programma
Gesualdo & Beyond
Asko|Schönberg
+ Joseph Puglia
Joseph Puglia viool, curator
Noa Frenkel contra-alt
Donderdag
avondserie
Serie
Asko|Schönberg
Do 21 okt 2021
Grote Zaal
20.15 - 21.30 uur
ca. 75 minuten zonder pauze
Inleiding
Foyerdeck 1
19.15 - 19.45
Door Michel Khalifa
Bent u niet vergeten uw mobiele
telefoon uit te zetten?
Dank u wel.
2

Programma
Kate Moore (1979)
Miserere (2019) voor viool en toetsinstrument
Salvatore Sciarrino (1947)
Le voci sottovetro - Elaborazioni da Carlo
Gesualdo da Venosa (1998)
1. Gagliarda del Principe di Venosa
Sei capricci (1976) voor viool
4. Volubile
Le voci sottovetro - Elaborazioni da Carlo
Gesualdo da Venosa
2. Tu m’uccidi, o crudele
Sei capricci
1. Vivace
Le voci sottovetro - Elaborazioni da Carlo
Gesualdo da Venosa
3. Canzon francese del Principe
Per Mattia (1975) voor viool
Arnold Schönberg (1874 - 1951)
Fantasie op. 47 (1949) voor viool en piano
George Crumb (1929)
Black Angels (1970)
voor versterkt strijkkwartet
Thirteen Images from the Dark Land
I. Departure
1. Threnody I. Night of the Electric Insects
2. Sounds of Bones and Flutes
3. Lost Bells
4. Devil-music
5. Danse Macabre
II. Absence
6. Pavana Lachrymae
7. Threnody II: Black Angels!
8 .Sarabanda de la Muerte Oscura
9 .Lost Bells (Echo)
III. Return
10. God-music
11. Ancient Voices
12. Ancient Voices (Echo)
13. Threnody III: Night of the Electric Insects
Le voci sottovetro - Elaborazioni da Carlo
Gesualdo da Venosa
4. Moro, lasso
Igor Stravinsky (1882 - 1971)
Suite uit L’histoire du soldat (1918)
voor klarinet, viool en piano
··
Marche du Soldat
··
Le Violon du Soldat
··
Petit Concert
··
Tango-Valse-Rag
··
La Danse du Diable
3

Toelichting
Carlo Gesualdo is een van de vreemdste figuren uit de muziekwereld. Op het hoogtepunt
van zijn kunnen bereikte hij een muzikale zeggingskracht die bijna drie eeuwen lang niet
meer geëvenaard zou worden. Zijn muziek raakt na eeuwen nog steeds en klinkt moderner
dan veel muziek die tegenwoordig gespeeld wordt.
Maar de mens Gesualdo had ook een
duistere kant. Berucht is hij vanwege de
moord op zijn eerste vrouw, nadat hij haar
met een minnaar in bed had betrapt. Wat hij
zag en deed op dat moment achtervolgde
hem de rest van zijn leven. In zijn laatste
jaren liet hij zich dagelijks door zijn
bedienden afranselen, en een bos in de buurt
van zijn kasteel moest in zijn geheel worden
gekapt, omdat hij bang was dat er zich lieden
zouden verschuilen die het op zijn leven
hadden gemunt. Ook gaat over hem het
verhaal dat hij zich oeverloos inspande om de
beenderen van zijn overleden oom, kardinaal
Borromeo, te bemachtigen. Die beenderen
zouden zijn verwoeste psyche kunnen
helen. Zijn tweede vrouw beschuldigde hem
van mishandeling, waarop haar familie uit
haar naam pogingen deed een scheiding te
bewerkstelligen. Gesualdo’s biografen Cecil
Gray en Peter Warlock geven blijk van een
vreemd staaltje ironie door te suggereren
dat Gesualdo misschien wel door zijn tweede
vrouw werd vermoord.
Extremen op het gebied van geweld en
de roep om vergeving vormden op allerlei
manieren mijn uitgangspunt voor dit
programma. Hoe is het mogelijk dat iemand
die zo’n gewelddaad pleegde muziek schreef
die ons zo diep raakt? Gesualdo confronteert
ons met de eeuwenoude vraag of de persoon
van de kunstenaar kan worden gescheiden
van zijn werk. In zijn geval is dat misschien
niet mogelijk. Zijn werk is in veel opzichten
onlosmakelijk verbonden met zijn leven
en zijn psyche. Soms lijkt hij in zijn muziek
zijn daden opnieuw te beleven of ons om
vergeving te smeken.
Kate Moore
Miserere
Gesualdo schreef een Miserere, op een
psalmtekst waarin om vergeving wordt
gevraagd. We beginnen ons programma
echter met een hedendaags Miserere,
geschreven door Kate Moore in 2018.
In het werk van Kate Moore spelen de
natuur, de aarde en onze relatie daarmee een
grote rol. Ze vertelde me eens dat ze bij het
schrijven van dit stuk een violist voor zich
zag die in de ruimte zwevend een Miserere
speelde. Een violist die om vergeving vraagt
voor zichzelf en de mensen op aarde.
Salvatore Sciarrino
Le voci sottovetro
Carlo Gesualdo had veel om vergeving
voor te vragen, en zijn innerlijke kwellingen
4

Toelichting
vormen de basis voor veel van zijn
madrigalen.
Bij het schrijven van Tu m’uccidi, o crudele
kan hij de moord die hij op zijn geweten had
niet hebben vergeten:
Tu m’uccidi, o crudele,
d’Amor empia homicida,
e vuoi ch’io taccia e’l mio morir non grida?
Ahi, non si può tacer l’aspro martire
che va innanzi al morire,
ond’io ne vo gridando:
‘Oimè, ch’io moro amando!’
Mij dood je, o meedogenloze vrouw,
Jouw liefdesmoorden zaaien overal verderf,
Verwacht je dat ik zwijg, niet uitroep dat ik
sterf?
Het is ondenkbaar stil te zijn over dit lijden
Dat mij gevangen houdt alvorens het eeuwig
scheiden
En mij dwingt uit te roepen:
‘Helaas, liefhebbend sterf ik!’
Hetzelfde geldt voor Moro, lasso:
Moro, lasso, al mio duolo,
e chi può darmi vita,
ahi, che m’ancide e non vuol darmi aita!
O dolorosa sorte,
chi dar vita mi può,
ahi, mi dà morte!
Ik sterf door al het lijden, ach,
Zij die mij leven kan schenken,
Is oorzaak, en juist zij zal mij krenken.
O, gruwelijke nood,
Zij die mij leven geven vermag,
Brengt mij de dood!
Deze madrigalen vormen de delen II en
IV van Le voci sottovetro van Salvatore
Sciarrino. Sciarrino noemt zijn stuk
‘uitweidingen’ over Gesualdo’s muziek,
maar het zijn bijna bewerkingen. De noten
zijn vrijwel identiek, met alleen hier en daar
een aanvulling. De titel, van Sciarrino zelf,
betekent ‘De stemmen achter glas’, en roept
het beeld op van een museumbezoeker
die naar een kunstwerk kijkt. Zo vraagt
Sciarrino ons in hoeverre de muziek van
Gesualdo ons nog bereikt. Wat zeggen deze
5

Toelichting
noten ons nu nog, vierhonderd jaar later?
Met zijn ingenieuze instrumentatie tovert
hij de klank van een hedendaags ensemble
om tot die van een renaissance-orkest.
En door nog een paar kleine moderne
ingrepen – onwaarschijnlijk hoge tonen die
bijna ontaarden in gepiep, goed geplaatste
accenten en tremolo’s – geeft hij het stuk
een spookachtige sfeer en haalt hij de
muziek naar de moderne tijd.
Sei capricci / Per Mattia
In Sei capricci en Per Mattia gebruikt
Sciarrino een heel ander muzikaal idioom,
maar met eenzelfde soort expressiviteit
tot gevolg. Gestiek en klankkleur, zo
essentieel in de muziek van Gesualdo,
spelen ook in deze stukken een cruciale
rol.
Slechts incidenteel is er sprake van een
traditionele melodie en harmonie. De
stukken zijn extreem moeilijk om uit te
voeren. Tijdens mijn eigen voorbereiding
waren er twee seconden muziek waar ik
dagelijks gedurende vier maanden urenlang
aan heb gewerkt. Door de wijze waarop
Sciarrino bepaalde klanken noteert, krijg
je als speler soms het gevoel dat hij iets
vraagt wat fysiek onmogelijk is. Je kunt de
partituur het best benaderen als een raadsel.
Welk effect, welke emotie probeert de
componist op te roepen en hoe bereiken we
dat effect met de middelen die we hebben
en onze kennis van wat haalbaar is op ons
instrument? Wat probeert hij eigenlijk te
zeggen met de symbolen die hij gebruikt?
Anders dan bij Le voci sottovetro, dat een
brug vanuit het verleden probeert te slaan,
wordt ons in deze stukken de vraag gesteld
in welke mate de muzikale expressie overeind
is gebleven door de inspanningen van de
speler en in hoeverre de fysieke afstand in
de concertzaal kan worden overbrugd. Als
ik naar zijn muziek luister heb ik vaak het
gevoel dat ik op een donkere avond door de
mist loop en probeer te onderscheiden welke
vormen echt zijn en welke denkbeeldig.
Igor Stravinsky
L’histoire du soldat
Igor Stravinsky was een groot bewonderaar
van Gesualdo. Hij schreef een ballet
genaamd Monumentum pro Gesualdo,
maakte enkele onvoltooide werken van
Gesualdo af en schreef zijn madrigalen met
de hand over.
De oorspronkelijke versie van zijn L’histoire
du soldat dateert uit 1918, toen de Eerste
Wereldoorlog op zijn einde liep. Het verhaal
kan worden gezien als een reactie op
geweld – het gaat over een soldaat die na
terugkomst uit de oorlog de draad van zijn
leven probeert op te pakken en zijn plaats
in de wereld te hervinden. Hij sluit een pact
met de duivel en ontdekt wanneer hij later
thuiskomt dat er daar geen plaats meer
voor hem is. Er volgt een aantal spirituele
schermutselingen tussen de soldaat en de
duivel, waarbij de soldaat er een paar wint,
maar uiteindelijk toch het onderspit delft.
6

Toelichting
L’histoire du soldat werd weliswaar
geschreven tijdens de Eerste Wereldoorlog,
maar wellicht was het vooral de Russische
Revolutie van 1917 die Stravinsky de impuls
gaf tot het schrijven van dit stuk. Zoals de
revolutie het voor Stravinsky onmogelijk
maakte naar zijn vaderland terug te keren,
zo vertelt L’histoire du soldat het verhaal
van een man die door zijn oorlogservaringen
vervreemd raakt van zijn thuishaven, familie
en uiteindelijk ook de rest van de wereld.
Arnold Schönberg
Fantasie op. 47
Evenals Stravinsky maakte Arnold
Schönberg twee wereldoorlogen mee en
diende hij zelfs in de Eerste Wereldoorlog,
toen hij 42 was. Hij vluchtte voor de nazi’s
naar de Verenigde Staten, waar hij in 1949
zijn Fantasie voor viool en piano schreef.
Dit stuk heeft met de muziek van Gesualdo
een extreme expressiviteit gemeen. De
grote pianist en musicoloog Charles
Rosen zei eens over Schönberg dat ‘de
emotie zo hevig en van een consequent
volgehouden intensiteit is dat veel mensen
hem voor een emotieloze componist houden
[... maar] Schönberg is de meest emotionele
componist die ik ken’. Van muziek die meer
traditioneel van opzet is, zijn we gewend dat
een climax langzaam wordt opgebouwd en
de spanning pas na lange voorbereidende
passages tot uitbarsting komt. Bij Schönberg
is sprake van een constant spervuur van
extremen. De chromatische verkenningen
van Gesualdo, die eeuwenlang ongeëvenaard
waren gebleven, werden uiteindelijk door
Schönberg tot de uiterste consequentie
doorgevoerd, en met de chromatische
beweging bevrijdde hij zich van de ketenen
van de traditionele tonaliteit en creëerde
hij een nieuwe harmonische beweging in de
muziek.
George Crumb
Black Angels
Ook in het laatste stuk dat we spelen,
Black Angels van George Crumb, worden
emotionele uitersten niet geschuwd. Het
stuk was een directe reactie op de oorlog in
Vietnam met in het eerste deel het geluid
van de gevechtshelikopters die door de
Amerikanen in de regio werden ingezet.
Geweld is een hoofdthema in Black Angels,
maar niet minder belangrijk is het idee
van genade, waarmee het stuk eindigt. De
expressiviteit van dit kwartet is zo intens
dat het zelfs Gesualdo en Schönberg achter
zich laat. Het eist het uiterste – en nog
meer – van de vier spelers. Er wordt van
ons gevraagd alle mogelijke klankkleuren
en -effecten uit ons instrument te halen en
allerlei ongewone technieken toe te passen.
Er wordt met glazen buizen, paperclips
en metalen vingerhoedjes op de snaren
geslagen; ook schrijft Crumb voor, dat in
bepaalde passages met de strijkstok voorbij
de linkerhand vlakbij de stemknoppen moet
7

Toelichting
worden gestreken, waardoor een geluid
ontstaat dat aan dat van strijkinstrumenten
uit de renaissance doet denken. En
we moeten schreeuwen, fluisteren en
slagwerkinstrumenten bespelen als de
tamtam, maraca en kristallen glazen.
Tot een paar jaar geleden deden in
Gesualdo’s woonplaats nog verhalen de
ronde over Gesualdo’s geest en de geesten
van zijn slachtoffers. Er zijn zoveel legenden
ontstaan rond deze man, dat feit en fictie
soms moeilijk van elkaar te onderscheiden
zijn. Wel is duidelijk dat zijn muziek, die een
plaats heeft in een traditie die teruggaat tot
de zestiende eeuw en via de twintigste eeuw
voortduurt, tot de dag van vandaag ons nog
steeds fascineert.
Tekst toelichting: Joseph Puglia, vertaling: Caecile
de Hoog / Muse Translations
8

Toelichting
Fragment uit de partituur van Black Angels van George Crumb.
9

Biografieën
Componisten
Kate Moore
10
foto: Johan Nieuwenhuize
Kate Moore (1979)
maakt klankwerelden
voor akoestische en
elektroakoestische media.
Ze houdt zich vooral bezig
met scenario’s waarin
virtuoze instrumentalisten
en musici in ongewone
en ongebruikelijke
omstandigheden spelen.
Moore behaalde een
doctorstitel aan het
Conservatorium van
Sydney en voltooide de
masteropleiding aan het
Koninklijk Conservatorium
van Den Haag. Ook slaagde
ze cum laude voor haar
bachelor aan de Nationale
Universiteit van Australië
in Canberra. Haar werk is
uitgevoerd in de Carnegie
Hall (New York), het
Sydney Opera House en
Het Concertgebouw. en op
belangrijke festivals zoals
het Holland Festival, het
filmfestival van Sydney, de
ISCM World Music Days
(2010) en MATA (2009).
Ze werkte met diverse
orkesten en ensembles,
waaronder het Radio
Filharmonisch Orkest en
het Omroepkoor, Slagwerk
Den Haag, Amsterdam
Sinfonietta, Nieuw Ensemble,
Alarm Will Sound, Bang
on a Can All-Stars, Calder
Quartet, Offspring en
Asko|Schönberg. Moore
heeft diverse prijzen
ontvangen, waaronder de
Matthijs Vermeulen Prijs
in 2017. In 2018 was Moore
Zielsverwant van het
Muziekgebouw en composer
in focus van het festival
November Music.
Salvatore Sciarrino
De Italiaanse componist
Salvatore Sciarrino (1947)
volgde compositielessen
bij Antonio Titone en Turi
Belfiore. Hij beschouwt
zichzelf echter in de eerste
plaats als autodidact.
Onder invloed van Luigi
Nono begon hij in de
vroege jaren zeventig
aan een heel persoonlijk
klankonderzoek. Zijn
klankonderzoek leidde tot
composities met vele nieuwe
speeltechnieken en een scala
aan ruis- en fluisterklanken.
Hij volgde een cursus

Biografieën
elektroakoestische muziek
bij Franco Evangelisti.
Hij componeerde
onder andere voor de
Biënnale van Venetie, de
operatheaters van Stuttgart,
Frankfurt en Milaan en
Het Concertgebouw, en
festivals als het Holland
Festival, Festival d’Automne
in Parijs en Ultima in Oslo.
Vanaf 1977 doceerde hij
achtereenvolgens aan de
conservatoria van Milaan,
Perugia en Florence. Hij
ontving verschillende prijzen
waaronder de Salzburg
Music Prize (2006), A Life in
Music Prize van het Teatro
La Fenice – Associazione
Rubinstein in Venetië (2014)
en de Gouden Leeuw voor
Lifetime Achievement van de
Biënnale van Venetië (2016).
Igor Stravinsky
Igor Stravinsky (1882 - 1971)
wordt beschouwd als een
van de meest invloedrijke
componisten van de
twintigste eeuw. Hij werd
in Rusland opgeleid door
Nicolaj Rimsky-Korsakov
en zijn eerste werken
klinken in de geest van zijn
leermeester.
Al snel sloeg Stravinsky
onder invloed van de
Russische volksmuziek
nieuwe wegen in. In 1910
ging hij voor het eerst naar
Parijs om de repetities
van zijn L’oiseau de feu
bij te wonen, een van de
revolutionaire partituren voor
Les Ballets Russes. Later
schreef hij hiervoor nog
onder andere Petrouchka,
Le sacre du printemps
en Pulcinella. Stravinsky
bleef in Frankrijk en werd
in 1934 Frans staatsburger.
In 1939 vestigde hij zich in
Amerika. Hier schreef hij
onder andere The Rake’s
Progress. Na de jaren vijftig
hield hij zich bezig met
twaalftoonstechnieken ,
te horen in de Requiem
Canticles. De Russische
volksmuziek en de ritmische
energie bleven de constante
factoren in zijn werk.
11

Biografieën
Arnold Schönberg
Arnold Schönberg (1874 -
1951) werd in een joods
gezin geboren in Wenen.
Hij was net als zijn vader
voorbestemd om de
handel in te gaan, maar de
vioollessen die hij vanaf zijn
achtste jaar kreeg trokken
hem naar de muziek.
Schönberg begon te
componeren, leerde zichzelf
cello spelen en trad toe tot
het orkest van Alexander
von Zemlinsky. Zemlinsky
werd de eerste en enige
compositiedocent van
de verder autodidacte
12
Schönberg. Hij componeerde
aanvankelijk in een stijl
verwant aan Johannes
Brahms, maar met een werk
als Verklärte Nacht uit
1899 ging hij avontuurlijker
wegen bewandelen. In 1904
gaf hij zelf compositieles
en meldden Anton Webern
en Alban Berg zich als zijn
leerlingen. Gezamenlijk
onderzochten zij de grenzen
van de (a)tonaliteit, die
Schönberg bereikte met
Pierrot Lunaire. Na een
stilte van bijna twaalf
jaar presenteerde hij de
twaalftoonstechniek.
Hiermee werd hij een van
de grote vernieuwers en
denkers van de twintigsteeeuwse
muziekpraktijk. In
1933 verliet hij zijn vaderland
vanwege het opkomend
nazisme en vertrok hij naar
de Verenigde Staten. Daar
was hij tot op hoge leeftijd
actief als compositiedocent.
George Crumb
De Amerikaanse componist
George Crumb (1929) was
in Amerika onder anderen
leerling van Ross Finney en
in Berlijn van Boris Blacher.
In zijn eerste belangrijke
composities, zoals Four
Nocturnes voor viool en
piano uit de jaren zestig,
is de invloed van Anton
Webern duidelijk te
herkennen. Later breidde
hij de klankmogelijkheden
uit met elektronische
middelen en ongebruikelijke
speeltechnieken. Ook
zocht hij naar een nieuwe

Biografieën
manier van noteren zoals
de cirkel- of de spiraalvorm.
Een van zijn bekendste
werken is Black Angels
uit 1970 voor elektronisch
versterkt strijkkwartet,
door het Kronos Kwartet
op cd opgenomen. In
zijn Makrokosmos voor
versterkte en geprepareerde
piano verwees hij naar
Béla Bartóks Mikrokomos.
In zijn vocale werken,
vaak geschreven voor de
zangeres Jan DeGaetani, liet
hij zich vaak inspireren door
de surrealistische teksten
van de Spaanse dichter
Federico García Lorca.
Crumb was leraar aan de
universiteiten van Colorado
en Pennsylvania (1965 -
1995) waar hij een nieuwe
generatie componisten
opleidde.
Uitvoerenden
Joseph Puglia
Viool
foto: Martina Simkovicova
Joseph Puglia (1984), vaste
violist bij Asko|Schönberg,
studeerde aan The Juilliard
School bij Robert en
Nicholas Mann en aan het
Koninklijk Conservatorium
in Den Haag bij Vera Beths,
waar hij in 2008 met de
hoogste onderscheiding
afstudeerde.
Sindsdien treedt Puglia op als
solist en gastconcertmeester
bij verschillende orkesten
en in kamermuziekverband.
Zijn solodebuut in Het
Concertgebouw in 2009
(Holland Festival) met
Asko|Schönberg werd door
de pers jubelend ontvangen.
Hij speelde wereldwijd in
grote zalen zoals Carnegie
Hall en Lincoln Center (New
York), Queen Elizabeth Hall
(Londen), Cité de la Musique
(Parijs) en in Australië op
het Melbourne International
Arts Festival. Puglia is een
fervent pleitbezorger van
hedendaagse muziek. Zo
werkte hij nauw samen
met enkele van de meest
vooraanstaande componisten
als John Adams, Kaija
Saariaho, Jörg Widmann en
Louis Andriessen. Daarnaast
is hij docent viool aan het
Koninklijk Conservatorium in
Den Haag. Eerder cureerde
Puglia in deze serie de
programma’s Bach & Beyond
en Mahler & Beyond.
josephpuglia.com
13

Biografieën
Noa Frenkel
Contra-alt
Noa Frenkel, een veelzijdig
artiest met affiniteit voor
vele muziekstijlen, is
een echte contra-alt met
een groot vocaal bereik.
Haar concertrepertoire
reikt van renaissance tot
hedendaagse muziek.
Recente uitvoeringen
zijn onder meer Vanitas
van Sciarrino (Dresdner
Philharmonie), Stunde der
Seele van Sofia Goebaidulina
(Konzerthaus Wien), Luigi
Nono’s Al gran sole carico
d’amore (Theater Basel),
14
Luciano Berio’s Ofanim
(Festival d’Automne, Parijs),
Heart Chamber van Chaya
Czernowin (Deutsche Oper
Berlin), Nono’s Guai ai Gelidi
Mostri (Konzerthaus Wien) en
Pascal Dusapins Penthesilea
(Philharmonie de Paris). Ze
treedt regelmatig op met
ensembles als Klangforum
Wien, Ensemble Modern,
Ensemble Musikfabrik,
Ensemble intercontemporain,
The Israeli Contemporary
Players en Experimental
Studio Freiburg (SWR).
Toekomstige projecten
zijn onder andere
wereldpremières in de
Donaueschinger Musiktage,
Theater Weimar en Opéra
National du Rhin.
www.noafrenkel.com
Asko|Schönberg
Asko|Schönberg:
toonaangevend ensemble
voor nieuwe muziek.
Kwaliteit, experiment
en vernieuwende
programmering met oog
voor actualiteit zijn de
belangrijkste pijlers.
Met een rijk netwerk
aan musici, dirigenten,
componisten, veelzijdige
jonge makers en partners uit
verschillende kunstdisciplines,
draagt Asko|Schönberg bij
aan het ‘maken van nu’. Het
ensemble fungeert als een
toegankelijk platform dat
met innovatieve en energieke
partners bouwt aan de
voortdurende ontwikkeling
van de eigentijdse
gecomponeerde muziek in al
haar verschillende vormen.
Vanuit de Amsterdamse
thuisbasis opereert het
ensemble over de hele
wereld. Zowel de topcollectie
van de grote 20ste-eeuwse
componisten als het
allernieuwste 21ste-eeuwse
werk worden uitgevoerd
op concertpodia, festivals
en in interdisciplinaire
voorstellingen.

Biografieën
foto: Ada Nieuwendijk
Asko|Schönberg is ensemble
in residence bij Muziekgebouw
aan ’t IJ.
www.askoschoenberg.nl.
Jana Machalett basfluit
Evert Weidner althobo
David Kweksilber klarinet, basklarinet
Pauline Post piano, synthesizer
Noè Rodrigo Gisbert slagwerk
Joseph Puglia viool
Marijke van Kooten viool
Liesbeth Steffens altviool
Sebastiaan van Halsema cello
15

Verwacht
Parallax
Het Collectief
Donderdag
avondserie
Do 28 okt 2021
Grote Zaal
20.15 uur
Nepnieuws, alternatieve feiten – componist Jan-Peter
de Graaff is gefascineerd door het spanningsveld
tussen waarheid en bedrog. Zijn theatrale liedcyclus
Parallax toont hoe een vrouw wordt meegezogen in
een complottheorie: om te bewijzen dat de aarde plat is
lanceert ze zichzelf met een raket. De spannende vorm
houdt het midden tussen een schubertiaanse liedcyclus
en het intense monodrama La voix humaine van Poulenc.
De uitvoering is in uitstekende handen bij sopraan Katrien
Baerts en Het Collectief, die al vaak in het Muziekgebouw
te bewonderen waren.
Ook voor de pauze gaat het over fantasiewerelden. Maurico
Kagel, de koning van het ontregelende muziektheater,
schiep met zijn Phantasiestück een bonte collage van
burleske stemmingen voor fluit, piano en klein combo. Kagels
Phantasiestück wordt geflankeerd door een klassieker en
een Nederlandse première, beide voor hetzelfde onorthodoxe
trio klarinet, viool en piano: een suite uit L’histoire du soldat
van Igor Stravinsky en Music for 3 instruments van Bram Van
Camp – een kennismaking met het betere werk uit België.
Jan-Peter de Graaff
Programma: Igor Stravinsky Suite uit L’histoire du soldat
Mauricio Kagel Phantasiestück / Bram Van Camp Music for
3 instruments / Jan-Peter de Graaff Parallax (libretto van
Yuri Robbers en Eleanor Barlow)
16

Verwacht
Odysseus van Calliope
Tsoupaki
Asko|Schönberg
Donderdag
avondserie
Serie
Asko|Schönberg
Do 11 nov 2021
Grote Zaal
20.15 uur
Een stormachtige reis vol virtuositeit en dramatiek
tekent het nieuwe werk Odysseus van Calliope Tsoupaki
(Componist des Vaderlands 2018 - 2020) en Awoiska van
der Molen (beeldend kunstenaar/fotografe). Wat gebeurt
er als we de controle verliezen, als een handeling leidt
tot onomkeerbare gevolgen? Het moment waarop tijdens
Odysseus’ reis de tegenwinden uit een zak ontsnappen
en zich vervolgens ontwikkelen tot een oncontroleerbare
storm, zoals de mythe beschrijft, vormt de inspiratie voor
dit muzikaal drama.
Odysseus is een dialoog tussen beweging en beeld, waarmee
Tsoupaki en Van der Molen ons confronteren met de
consequenties van ons menselijk handelen, in het hier en
nu. Projectie van fotografische beelden, gemaakt op Griekse
grond, versterken de muzikale emoties. Tsoupaki gebruikt de
virtuositeit en muzikaliteit van de musici van Asko|Schönberg
om de beweging en spanning van dit epos te verklanken
en een muzikale dramatiek mee te geven. Het nergens stil
kunnen staan – de voortdurende tegenwind – zorgt voor een
dynamische muzikale vorm met constante verandering.
Calliope Tsoupaki
foto: Michiel van Nieuwkerk
Programma: Calliope Tsoupaki Odysseus (opdracht
Asko|Schönberg)
17

Verwacht
Oktober
vr 22 okt / 20.15 uur
De kracht van Beethovens
vioolsonates
Frank Peter Zimmermann +
Martin Helmchen
Sweelinck Festival
za 23 + zo 24 okt
zie voor volledige programmering
muziekgebouw.nl/sweelinck
23 okt
16.00 uur
Fraaie Deuntjes
Camerata Trajectina
20.15 uur
Monsieur Sweelinck
Doulce Mémoire
24 okt
12.30 uur
Sweelinck speelt Sweelinck
UvA-Orkest J.Pzn Sweelinck
20.15 uur
Sweelincks psalmen
Gesualdo Consort
Amsterdam
wo 27 okt / 20.15 uur
1984
New European Ensemble +
Boris van der Ham + Edward
Snowden
do 28 okt / 12.30 uur
Jelmer de Moed
Lunchconcert Dutch
Classical Talent
do 28 okt / 20.15 uur
Parallax
Het Collectief
vr 29 okt / 20.15 uur
Gouden monden
Lets Radiokoor\
za 30 okt / 20.15 uur
Allerzielen
Nederlandse Bachvereniging
Kijk Muziek!
Flamenco Biënnale
zo 31 okt
13.30 uur
TAKATÁ TAKATÁ (5+)
Alles is ritme en ritme is
alles
13.30 + 15.30 uur / Kleine
Zaal
Flamenco Fluisterstad (2+)
Een muzikaal
flamencosprookje
November
wo 3 nov / 20.15 uur
alBahr – Mare Nostrum
Cappella Amsterdam –
Cappella LAB
SoundLAB Workshop
Maak je eigen muziek met de
wonderlijkste instrumenten.
Voor kinderen (7+) met
volwassenen. Elke zondag,
13.00 uur in de Atriumzaal.
Kaartjes via muziekgebouw.nl.
WannaSwing
Op de kade voor het
Muziekgebouw staat de
interactieve muziekinstallatie
WannaSwing van theatermaakster
Caecilia Thunissen
en scenograaf Jan Boiten. Acht
schommels sturen composities
aan van hedendaagse
componisten als Joey Roukens,
Mayke Nas en Rob Zuidam.
Zie voor meer informatie
muziekgebouw.nl/wannaswing
Huil van de Wolff
Elke 22e van de maand klinkt om
20.00 uur het geluidsmonument
Huil van de Wolff van Martijn
Padding ter herinnering aan
oprichter van het Muziekgebouw
Jan Wolff (1941 - 2012).
Zie voor meer informatie
muziekgebouw. nl/huilvandewolff
18

Foto: Erik van Gurp
4’33 grand café
Kom voor of na het concert eten
in 4’33 Grand café. Reserveren:
020 788 2090 of 433grandcafe.nl.
Bij de prijs inbegrepen
Reserveringskosten zijn bij de
kaartprijs inbegrepen.
Ook een drankje, tenzij anders
vermeld op uw concertkaartje.
Het drankje serveren wij in de
pauze óf na afloop van het concert.
Rondom het concert
- Na aanvang van het concert heeft
u geen toegang meer tot de zaal.
- Zet uw mobiele telefoon uit voor
aanvang van het concert.
- Het maken van beeld- of
geluidsopnamen in de zaal alleen
met schriftelijke toestemming.
- Algemene Bezoekersvoorwaarden
zijn na te lezen op muziekgebouw.nl
Steun het Muziekgebouw
Inkomsten uit kaartverkoop dekken
ten dele onze kosten. Word vriend
of doneer: met uw extra steun
kunnen we concerten op het
hoogste niveau blijven organiseren.
Meer informatie:
muziekgebouw.nl/steunons
Op de hoogte blijven?
Blijf op de hoogte van nieuw
geboekte concerten of ander
nieuws. Volg ons via onze
e-nieuwsbrief (aanmelden op
muziekgebouw.nl), Facebook,
Twitter of Instagram.
Dank!
Wij kunnen niet zonder de steun van
onze vaste subsidiënten en Vrienden
van het Muziekgebouw. Wij zijn hen
daarvoor zeer erkentelijk.
Druk binnenwerk
19