Desember 2006 - Bowhunter

Die bylae vir die boogskutters van Suid-Afrika
Volume 2 Nr 2 / DESEMBER 2006 / RSA
Hoe kan ek beter skiet?
Deel 3 – boogskiet sielkunde
Deur Seppie en Cobus Cilliers
Seppie skiet al 16 jaar lank boog. Hy
hou agt nasionale rekords en is die
2005 Nasionale kampioen. Cobus,
sy broer, skiet ook al 16 jaar lank
boog. Hy hou ook menigte nasionale
rekords en is die enigste skut
van Suid-Afrika wat al ’n wêreld rekord
in FITA gehou het. Hulle deel hulle
geheime met ABH&A se lesers in ’n
reeks artikels wat oor die volgende
paar uitgawes geplaas word.
Die verskil tussen ’n goeie skut en
die beste skuts is hulle geestelike
ingesteldheid. In dié uitgawe gaan ons
bietjie meer op die sielkundige kant van
boogskiet fokus. Ons gaan onder andere
vinnig na die belangrikheid van die
onderbewussyn kyk, hoe om jou aktiveringsvlakke
optimaal te kry en hoe om jou
kop reg te kry vir kompetisie deur verskillende
tegnieke te gebruik.
Onderbewussyn
Die geheim van ’n suksesvolle skoot is
om alles elke keer dieselfde te doen. Dit
klink baie eenvoudig, maar daar is soveel
veranderlikes en aspekte om te bemeester,
dat dit onmoontlik is om aktief bewus te
wees van alles. Dus moet jou tegniek in
jou onderbewussyn ingeskerp wees.
Die manier om iets in jou onderbewussyn
te stoor is deur aktief op net een
aspek van jou skietstyl te konsentreer. Na
baie pyle wat geskiet is (of kom ons neem
aan na so ’n week se oefen), behoort dit
in jou onderbewusyn vasgelê te wees en
sal alles vanself kom. Dan kan jy voortgaan
na die volgende aspek. Dus, deur
dit oor en oor en oor te doen, word dit ’n
gewoonte.
DESEMBER 2006 PYL EN BOOG
Aktiveringsvlakke
Deur bietjie aandag te gee aan sportsielkunde,
word dit meer duidelik hoekom
dit so belangrik is om meeste aspekte van
jou skietstyl in jou onderbewusyn te hê.
Daar is ’n baie sterk verwantskap tussen
jou aktiveringsvlak tydens ’n kompetisie
en jou resultate
Aktiveringsvlakke is hoe angstig,
opgewek of gestres jy is. Die vlak van
aktivering kan varieer op ’n kontinuum
vanaf uiterse vlakke van opgewondenheid
tot diepe slaap. Hoe hoër jou aktiveringsvlakke,
hoe vinniger sal jou hartklop
wees, hoe meer gespanne sal jou spiere
wees, hoe hoër sal jou bloeddruk styg,
hoe meer sal jou asemhaling versnel en
vlakker word en hoe meer sal jou handpalms
begin sweet.
As jy baie angstig (oorgeaktiveer) is
by ’n kompetisie, dan “choke” jy. Wat is
die “choke” waarvan ek praat? Jou aktiveringsvlakke
is te hoog en jou aandag word
deur té veel dinge afgetrek. Voorbeelde
hiervan is waar jy jou eerste pyl by ’n
binnnehuise kompetisie skiet. Jou hartklop
gaan sommer 20 slae per minuut op,
jy dink aan jou handgreep, jou sneller, jou
boogarm wat moet opgehou word, jy moet
reg mik, is daar genoeg spanning in jou
rug? Daar is net te veel dinge waarvan jy
bewus is. Dus skiet jy nie op jou beste nie.
Nie omdat jy nie geoefen het nie, maar
omdat jou aktiveringsvlakke te hoog is.
In hierdie uitgawe
49 Hoe kan ek beter skiet?
50 Voorreg om vis te skiet
52 Traditionele boogskiet, ’n uitdag-
ing vol genot.
53 Skoleliga-rebriek
53 Klubnuus
Pyl & Boog is ’n amptelike bylae tot Africa’s
Bowhunter and Archer
Uitgewer
Rean Steenkamp
Tel: (0 2)
Faks: (0 2) 066
E-pos: editor@africanarcher.com
Redakteur
Tom Cairncross
Tel: (0 2)
Faks: (0 2) 066 / 0 6 6 0
E-pos: tom@africasbowhunter.co.za
Ontwerp en uitleg
Andre van Schaik
E-pos: repro@africasbowhunter.co.za
Repoduksie en druk
KagisoBM
Advertensies
Tom Cairncross / Yolande Steenkamp
Tel: (0 2)
Faks: (0 2) 066
E-pos: editor@africasbowhunter.co.za
Posadres
Sewende laan ,
Wonderboom-Suid. 00
Webwerf
www.africasbowhunter.co.za
Die teenoorgestelde is ook waar. As
jy te rustig (ondergeaktiveer) is, dan is jy
net nie bekommerd oor of jy goed of sleg
skiet nie. Jy stel nie eintlik belang in hoe
jy skiet nie. Dus is jou aktiveringsvlakke
te laag – wat ook tot ’n slegte telling lei.
Dit is baie belangrik om die regte
vlak van aktivering te bereik. Elke persoon
moet die optimale vlak vir homself
vind. As jou aktiveringsvlak reg is, dan is
jy “in the zone”. Jy skiet goed en jy voel
goed. Dis ongelooflik wanneer jy daardie
Z bladsy 50

0
H bladsy 49 – Hoe kan ek beter skiet
gevoel het. Alles gaan net reg, maar dit is belangrik om daar te
kan bly.
Gewoonlik is die probleem nie dat ’n skut se aktiveringsvlakke
te laag is nie, maar dat dit te hoog is. Gelukkig is daar
goeie nuus. Dit kan onder beheer gebring word deur die volgende
dinge te doen: (Dit kan ook toegepas word om jou geestelike
ingesteldheid reg te kry vir ’n kompetisie.)
Kry ’n roetine
Oefen voor die tyd om jou skietstyl in jou onderbewussyn te
kry
• Visualisering
• Simulasie-oefening
• Asemhaling (onversoenbaar met ooraktivering)
• Positiewe interpretasie van aktivering
• Selfhipnose (Positiewe stellings)
Die eerste punt, “roetine”, word nou verduidelik. Hoe kan ’n
roetine jou aktiveringvlakke verlaag? Sodra iets bekend is, dan
voel jy meer gemaklik en minder angstig. Die volgende is ’n
voorbeeld van ’n roetine:
• Staan reg vir die skoot (oop, loodreg of toe)
• Haal jou pyl uit jou koker uit op dieselfde manier en haak dit
aan die snaar op dieselfde manier
• Sit jou sneller op dieselfde manier op
• Haal twee keer diep asem
• Kry jou handgreep
• Trek die boog
• Kry jou ankerpunt
• Haal drie keer asem terwyl jy jou visier op die teiken kry
Deur Herman Brand
Dit het alles begin met ’n oproep
van mu vriend af. Ek moet dadelik
na ’n webwerf gaan kyk wat daar
aangaan. Die webwerf is geskep
vir allerhande tipe hengelaars. By
een van die geselsforums op die
webwerf het ’n groep hengelaars agtergekom dat daar
’n sport soos visskiet met pyl en boog is. Die reaksies
wat die hengelaars op die geselsforum geplaas het was
baie erger as wat ek enige van ons boogjagters sien
reageer het op Kortbroek se nuwe wetgewing. Hierdie
manne was reg om visjagters te lyf te gaan.
Die rede vir hierdie reaksie was dat hulle drie visjagters
raakgeloop het by ’n dam. Die hengelaars het dadelik die
visjagters gekonfronteer oor wat hulle besig was om te doen.
Die visjagters het net omgedraai weggeloop en die hengelaars
geignoreer. Dadelik het die hengelaars hulle kuite styf
getrek en ons visjagters as vyand nommer een verklaar. Die
• Trek die skoot af terwyl jy jou asem ophou
• Volg deur met jou hand en maak seker jou boogarm en kop
bly so stil as moontlik
Die roetine sit jou in ’n soort gemaksone. Jy is meer gemaklik
en sal meer gerus wees want jy het dit al voorheen gedoen.
Die tweede punt, “onderbewussyn”, is alreeds bietjie
bespreek, maar om dit te voltooi gaan ek dit gou herhaal. As
jy baie aandag aan iets gegee het, dan is dit gewoonlik onder
beheer. Tydens ’n kompetisie is dit nie moontlik om aandag aan
alles te gee nie.
Die derde punt, “visualisering”, is een van die belangrikste
tegnieke wat vandag gebruik word deur top-kompetisieskuts. Dit
is seker die mees algemeenste tegniek wat top-skuts in gemeen
het. Sodra jy met enige top-sportman of vrou praat wat op internasionale
vlak deelneem (gimnastiek, golf of selfs rugby), dan
sal hulle vir jou nege uit die tien kere noem dat dit ’n belangrike
deel van hul oefen program is.
Só, hoe werk visualisering? Dit behels die oefen van werklike
situasies in jou gedagtes. Die maklikste is deur die volgende
te doen:
Gaan lê op jou bed. Maak jou oë toe en word rustig. Begin
deur te sien hoe jy op die veld stap. Jy kan die gras ruik wat
sopas gesny is. Die son skyn helder. Jy gaan staan op die lyn. Jy
kan die mense in die agtergrond hoor praat. Jy begin deur jou
pyl uit te haal. Jy gaan deur jou roetine.
Jy span jou boog. Jy trek die skoot af, en dit is in die middel
van die teiken. Perfekte skoot. So word dit vir ’n paar minute
herhaal.
Hoe meer sintuie jy gebruik, hoe beter en meer realisties sal
dit vir jou wees. Jy is eintlik besig om vir jou onderbewussyn te
sê dat jy kan perfekte skote oor en oor skiet. Dus sal jy net beter
Voorreg om vis te skiet
hengelaars het dadelik werk gemaak van hulle bekommernis
en die naaste Suid-Afrikaanse Polisie Diens (SAPD) en Diere
Beskermingsvereniging (DBV) gekontak.
Die SAPD is genader omdat die visjagters gevaarlike wapens
in die openbaar gebruik en die DBV omdat “diere” onwettig leed
aangedoen is. Die hengelaars het ook regsgeleerdes in hulle
geledere genader om uit te vind hoe wettig visjag is.
Ek het toe maar my trots in my sak gesteek en op die gesels
forum probeer om ons visjagters se kant van die storie te vertel.
Van die eerste reaksies wat ek gekry het, kan ek nie hier publiseer
nie maar dit kom daarop neer dat ek dalk ‘npaar vispyle
in my anatomie sou gehad het wat dit vir my moeilik sou maak
om te kan sit.
Ek het soos ‘ngoeie diplomaat nie terug gereageer nie, maar
net aangehou om hulle met feite en inligting oor visjag te oorlaai.
Ek het ‘npaar private e-posse ook ontvang vanaf lede van
die geselsforum en ek het hulle geantwoord met dieselfde diplomasie
en inlgting meegedeel. Ek het sover gegaan om enige van
die bekommerde lede saam te nooi om te kom kyk as ons vis
skiet. Hulle houding het toe verander, maar hulle is nog effens
‘n mate skepties.
PYL EN BOOG DESEMBER 2006

egin skiet, want jou onderbewussyn is ongelooflik sterk, maar
daar is een ding van jou onderbewussyn wat belangrik is: Dit
kan nie die verskil tussen die waarheid en fiksie onderskei nie.
Dus as jy jou onderbewussyn kan laat glo dat jy elke keer die
teiken in die middel kan tref, dan sal dit later begin waar word.
Hoe meer tyd jy aan visualisering spandeer, hoe beter sal jy
begin skiet. Dit is wat die goeie skuts van die beste skuts skei.
Visualisering sal jou meer ontspanne maak as jy dit tydens
’n kompetisie begin angstig raak. Maak net jou oë toe en sien
jouself ’n perfekte skoot skiet. Onthou, jy moet altyd sien hoe
die pyl die teiken presies in die middel tref. Dit moet altyd positief
wees, want as jy visualiseer, kan jy elke skoot perfek skiet.
Simulasie-oefeninge kan ooraktivering se negatiewe
gevolge beperk. ’n Voorbeeld hiervan is waar jy in ’n eliminasie
ronde teen ’n skut moet skiet. Deur ’n simulasie te skep waar jy
en jou vriend teen mekaar skiet, sal dit jou baie bevoordeel as
dit regtig gebeur in ’n kompetisie, want jy sal meer gewoond
daaraan wees.
’n Ander manier is om die bewegings wat jy tydens ’n kompetisie
gaan doen te simuleer. Die tegniek kan saam met visualisering
gebruik word om beter resultate te kry.
Die vyfde punt, asemhaling, is seker die eenvoudigste
manier om ooraktivering te beperk. Sodra jy baie angstig is, sal
daar verskillende fisieke invloede wees wat op jou inwerk – wat
vroeër genoem is. Ooraktivering en rustige, reëlmatige asemhaling
gaan nie saam nie. Dus sal jou liggaam aanvaar dat jy
kalmer is as jy rustig asemhaal, en so sal jy rustiger word. Jy sal
meer suurstof aan jou spiere voorsien, jy sal kalmer raak en op
die einde nie so angstig wees nie.
Asem in deur jou neus. Hou die lug in jou longe vir ’n paar
sekondes, en dan blaas jy dit by jou mond uit. Deur met jou
Die hele petalje het my net weer laat besef dat visjag met ‘n
pyl en boog ‘nvoorreg is, en nie ‘nreg nie. Ons almal wat die
sport beoefen en ook wil beoefen het die verantwoordelikheid
om te verseker dat dit vir baie jare om te kom nog wettig sal
wees om vis te kan jag met die pyl en boog, daarom moet ons op
die volgende let:
Ons moet alles wat ons doen volgens die wet doen. As die
wette van jou provinsie vereis dat jy ‘npermit moet kry, doen dit.
As jou provinsie jou beperk op die spesies en getalle wat jy mag
skiet, hou daarby. As daar plekke is waar jy nie mag vis skiet nie,
hou daarby. Die eerste plek waar ons ons voorreg om vis te kan
skiet gaan verloor, is by die owerhede. Hulle het die wetgewing
daargestel en ons moet daarby hou. As ons die wette gaan ignoreer
gaan hulle doodeenvoudig die voorreg wegneem.
Verder moet ons die sport so veilig as moontlik hou. Deur
nie soos “cowboys” te kere te gaan nie, kan ons die goeie beeld
van boogskiet, ook as veilige sport, behou. Onthou dat vir die
meeste van die mense wat jou gaan sien visskiet, sal dit die eerste
keer wees dat hulle iemand sien pyl en boog skiet. Wat jy as
veilig mag beskou kan hulle heeltemal anders sien. Dink aan hoe
hulle sien wat jy doen en of hulle dit as veilig sou beskou. Hulle
kan maklik die SAPD inroep en jou aankla dat jy ‘n gevaarlike
wapen in die publiek gebruik of dat jy die publiek se veiligheid
in gedrang bring.
DESEMBER 2006 PYL EN BOOG
diafragma asem te haal sal die beste wees. Maak net seker dat jy
rustig en stadig asemhaal. Dit behoort jou hartkloptempo dadelik
te laat val.
Positiewe interpretasie van aktiveringsvlakke beteken dat jy
nie bekommerd moet raak as jy ewe skielik begin agterkom dat
jou hart vinnig klop, jou handpalms sweet en jou asemhalingspatroon
anders is nie. Jy moet dit eerder as ’n positiewe reaksie
ervaar.
Die fisiologiese veranderinge is die liggaam se gereedmaking
vir ’n veg-of-vlug-situasie. As jy dit as negatief interpreteer,
dan sal dit gewoonlik tot verhoogde aktivering lei. Dus, as jy
dit as ’n normale deel van kompetisie aanvaar en dit as positief
interpreteer, sal dit gewoonlik positiewe gevolge hê. Jy moet
dus nie bekommerd wees oor die skoenlappers in jou maag nie,
maar eerder bly wees daaroor.
Die laaste punt, selfhipnose en positiewe stellings, is iets wat
die 1988 Olimpiese Kampioen, Jay Bars, baie suksesvol gebruik
het. Hoe dit werk is, jy se vir jouself die hele tyd (elke dag ’n
paar keer) positiewe stellings. Dinge soos: “my boogarm is baie
stabiel”, of “ek skiet altyd goeie skote”. Daar moet daarop gelet
word om nie negatiewe stellings te maak soos “ek skiet min
goeie skote”, of “ek skiet slegte skote ” nie. Negatiewe woorde
soos “nie”, “kannie” en “moet nie” moet vermy word. Daar is
baie stellings wat gemaak kan word. Dinge soos “ek kan ’n vol
telling skiet” kan ook gebruik word. Dit sluit aan by stelling wat
vroeër gemaak is dat jou onderbewussyn nie kan onderskei tussen
fiksie of feite nie.
Volgende keer as jy voorberei vir ’n belangrike kompetisie,
maak gebruik van ’n paar van die bogenoemde tegnieke. Jy sal
vebaas wees hoeveel dit jou kan help.
Lekker skiet. 0
Laaste maar nie die minste nie, moet ons deur ons houding
tot die ander mense, wat die water en hulpbronne gebruik, die
sport aanvaarbaar maak. As mense/hengelaars jou nader oor wat
jy besig is om te doen, moet hulle nie afjak of ignoreer nie. Stop,
gesels ‘nbietjie en deel met hulle soveel inligting moontlik oor
visskiet. Glo my, as jy hulle op die regte manier benader en inligting
oordra, sal hulle môre langs jou staan en visskiet.
Respekteer ook hulle sport,
moet nou nie tussen hulle lyn
gaan staan en skiet nie of hulle
versoeke ignoreer nie. Ons moet
saam met die hengelaars staan
om ons reg te beskerm om die
waterbronne te gebruik vir albei
van ons sportsoorte.
Daar is ‘n groter bedreiging
daar buite van besoedeling en
onwettige gebruik van nette.
Kom ons werk saam om alle
watersport te bewaar vir ons
kinders. Soos met die boogjagters
en geweerjagters, moet ons
saam werk om die sport as ‘n
geheel te beskerm. k

2
Tradisionele boogskiet,
’n uitdaging vol genot
Deur Johan Smit
Ek is seker die meeste van ons boogskutters se eerste
ervaring oor boogskiet was dié met boeke oor die
boesmans, rooihuide (televisie reekse hieroor as jy nie
Deur Ria Kaal
Johan Smit is ’n bekende tradi-
sionele boogmaker en hy jag al
suksesvol met langboë en gekurf-
de boë vir meer as ’n dekade. Hy
jag ook met ’n kragboog en ’n
geweer en het al verkeie artikels
vir Africa’s Bowhunter & Archer
geskryf sedert die tydskrif bykans
sewe jaar gelede die eerste keer
verskyn het.
Dagsê aan al ons jong boogskuts. Weens ’n effense
misverstand het my Novemberbydrae nie Pyl en Boog
bereik nie. Jammer daarvoor, maar hier is ’n kort
opsomming van wat ek wou sê.
Hoewel julle reeds klaar het met die eksamens, wou ek tog
voor die tyd ’n wenk gegee het en julle alle voorspoed
toegewens het. Pas dit nou maar in 2007 toe. Niks laat jou so
lekker rus en jou verstand ontspan nie as om na elke twee ure se
harde studie jou boogskiet-oefeninge te doen en daarna sowat 24
pyle te skiet. Die enigste voorwaarde is dat ’n veilge plek gevind
moet word om die teiken te plaas. Ongelukke kan geensins bekostig
word nie.
Met die skoolvakansie en al die gepaardgaande pret, moet
die boogskiet-oefeninge en teikenskiet tussendeur nie agterweë
gelaat word nie. Ons gaan in 2007 in alle erns met die skoleposliga
begin.
Ek het van verskeie skole navrae gekry wat belangstel om die
sport aan te bied en ook van mense wat wil help om boogskiet by
die skole in hul gebied te begin. Van die skole is Kimberley Boys’
High en Oosterland in Mpumalanga, asook persone en boogskietklubs
wat betrokke wil raak met skoleboogskiet op plekke soos
te oud is nie) en dan natuurlik oor die ou legendes soos
Howard Hill, Fred Bear en ander. Dan is daar ook die
van ons wat dit alles wou na-doen en só het ons dan
ook vir ons self-boë gemaak met engiets denkbaar wat
dalk sterk genoeg was om een of meer skote te kon
skiet.
Boogskiet sal altyd die een of ander romanse uistraal; die
boog self in sy volle werking, die vlug van die pyl en die
reaksie as die pyl die teiken tref. Miskien is dit ook omdat alles
rondom boogskiet meer sigbaar is as wat dit is met ’n geweer
is. Wat ookal die redes is, dit hou aan om die meeste van ons te
fasineer – klein of groot.
Nou die dag moes ek my seuntjie, tans in graad 2, help met
boogskkiet wat hy aangebied het by sy skool se intrepeneursdag.
Seuns en dogters, klein en groot, asook die onderwysers, wou
skiet. Daar was ook mense wat nie wou opgee voordat hulle die
kol getref het nie. Hoekom? Want dit bly ’n uidaging en soos met
Skoleliga-rubriek
Bethlehem, Uitenhage, Oos-
Londen ensomeer. Baie dankie
vir die belangstelling.
Almal van julle wat inligting
van my gevra het, behoort dit
nou te hê. Diegene wat wil help
om boogsport, waar ookal in die
land onder die jeug aan die gang
te kry, kan my gerus nader. In
Amerika is die sport reeds die
tweede grootste by baie van die
skole en ander jeuginrigtings.
Ons kan in Suid-Afrika ook ’n verskil probeer maak.
Ek woon in Pretoria en is op die oomblik besig om in die
middag by The Bow Shop jong mense te leer skiet sodat hulle
ook in die nuwe jaar aan die skoleliga kan deelneem. Die volgende
stap is om die skole te nader sodat hulle dit as ’n skoolspan
kan beoefen. Herman Brand van HB Archery help ook skoliere
sekere middae by sy perseel in Wonderboom-Suid. Ek onderrig
ook van die jong mense by Courtney House International School
in Pretoria en gaan moontlik binnekort die sport by een van
die Montessori Colleges aan die gang te kry. Dié van julle wat
tuisskoolonderrig kry, kan my gerus ook skakel.
Ek het by ’n vorige geleentheid melding gemaak van die
PYL EN BOOG DESEMBER 2006

enige sport is die bevrediging net soveel meer as daar sukses is.
Hoekom is daar so baie wat elke naweek agter ’n gholfballetjie
aanlloop? Dit bly ’n uitdaging.
Dieselde geld vir boogskiet en in die besonder vir tradisionele
boogskiet. Die boogskutter met ’n bietjie meer natuurlike aanvoeling
sal dalk ’n rapsie gouer die mas opkom, terwyl die een
wat harder moet werk ook vrugte sal pluk. Wat ookal ons talent,
soos wat met gholf die geval is, is daar dié wat vanaf ’n goeie
voorgee afslaan en dan is daar dié van ons wat dit net geniet. So
wil ek graag elkeen aanspoor wat belangstel in boogskiet om nie
terug te staan vir tradisionele boogskiet nie, maar dit net bloot
te probeer en te geniet. Ek weet dit lyk soms of die tradisionele
boogskutters by kompetisies dalk ’n bietjie “anders” voorkom,
maar dit is bloot omdat hulle worstel met die gedagte oor hoe
om net die volgende teiken raak te skiet. En hoekom werk die
tegniek wat ek gister by die huis geoefen het nou nie vandag
weer nie.
So-en-so sê ek moet anker, of ’n “tab” ís beter as ’n handskoen
en koolstofpyle is akkurater as houtpyle. Wel, ek weet ook
nie meer nie, maar dit maak ook nie saak nie want ek geniet dit.
Waarheen is ek op pad. Wel met elke tradisionele boog wat
ek verkoop bly dit bevredigend as ek later in die sukses stories
deel, hetsy vanuit die jagveld of vanaf die kompitisiebaan. Dit
is asof die persoon nie net sukses gesmaak het nie, maar ook
oorwinging behaal het oor sy psigiese en fisieke tekortkominge.
afstande wat in julle ouderdomsgroepe geskiet moet word en
ook om jouself sover te kry dat jy die regte afstande begin skiet.
Diegene wat nou eers begin moet begin met 72 pyle (36 elk van
die langste en die kortste afstande op die 10-ring FITA-teiken.
Tellings van 1 tot 10 van die buitenste sirkel af). Sou jy al die
pyle in die 10 skiet, sal die telling 720 wees.
In die begin sal jy dit nie regkry nie. As ’n beginner sal jou
eerste afstande wat jy skiet (6 X 6 pyle = 36 per afstand) begin
by 5 en 10 meter en sodra jy ’n totaal van 500 of meer oor albei
afstande behaal het, moet jy aanskuif na 10 en 15 meter, dan
na 15 en 20 ensovoorts, totdat jy die regte afstandgroep vir jou
ouderdom bereik het. Verwys na afstande in die September-uitgawe
van Pyl en Boog. Die tellings met al jou besonderhede en
kontaknommers kan aan my gestuur word sodat ek met jou kan
kontak maak. Ek kan ook gebel word
oor enige ander probleme wat julle
mag hê.
Vir die mense wat meer wil
weet oor hoe om foute uit te skakel,
plaas ons ’n skets (Sien regs). Dit
is jare gelede gebruik vir die kurf-,
lang- en tradisionele boog, maar kan
net so goed toegepas word op die
hedendaagse kragboog.
Ek wens julle sterkte toe en geniet
die vakansie.
My e-pos is schoolleague@
archeryadvancer.co.za en my telefoonnommer
is 082 574 7425. k
DESEMBER 2006 PYL EN BOOG
Die inspanning van jou natuurlike sintuie (oog-hand-koördinasie)
en fisieke krag (geen “let-off”) in ’n poging om die pyl uit
jou boog die kol te laat tref bly ’n uitdaging vir die wat dit aanpak
en net nooit bes gee nie. Die skiet van pyl en boog soos dit
gedoen is eeue gelede al, onderskei tradisionele boogskiet van
jou moderne kragboog.
Ek daag elkeen uit wat dit enigsins al oorweeg het om die
tradisionele boog te skiet om dit tog aan te pak. Glo my ek doen
dit al vir jare, skiet nie die beste nie, maar dit bly ’n uitdaging vol
genot. Daar is baie bekwame skuts wat jou graag touwys sal wil
maak. Vir meer inligting kontak ABH&A, wat jou op die regte
spoor sal sit.
Lekker skiet en ek sien daarna uit om jou met jou tradisionlele
boog in die hand by die volgende kompetisie te sien. k
Alleenlopende man met tien jaar ondervind-
ing op wildplaas as voorman, veldwagter en
toergids soek soortgelyke werk en woonplek
in Limpopo, Noordwes of Mpumalanga.
Correcting faults
LEFT SHOTS
Wind
Top of bow tilted
on shot
Swinging bow
arm tight grip
String alignment
Anchor on chin
Roiling shoulder
Thumb pressure
Bow hand
Stiff arrow rest
Head tilt
Bel Dawie 072 563 9058.
HIGH SHOTS
Open mouth
Throwing up bow arm
Third finger not working
Anchor too low
Low nocking point
Snap shooting
Bow hand
LOW SHOTS
Forward loose
Creep
Dropped bow arm
Dropped 2 bow
Anchor too high on chin
Hitting arm
Over extension
Fistmele too low
Arm bent at elbow
Bow hand
Pinching
RIGHT SHOTS
Wind
Snatching loose
Top of bow tilted
Swinging bow arm
Sting alignment
Finger pressure
Bow hand to right
Flexed wrist not
relaxed
Hunched shoulder
Overdrawing
Fletches too big
Head tilt

Jagplek op Nooitgedacht
Deur Henning Benadie
Klubnuus Klubnuus Klubnuus
Om af te wyk van die normale funksies waar daar gebraai en
gedans word het, Olifantsrivierklub in Middelburg besluit
om ’n jagnaweek te hou. Klublede is uitgenooi en daar is beding
vir spesiale pryse vir wild en verblyf.
Die datum wat ons gekies het was die langnaweek van 22
September. Die maan was in die begin van eerste kwartier. Dít
verhoed dat die diere nie in die aand suip nie. Ons het om 11:30
die Vrydag vertrek. Die plaas wat ek gekies het is Nooitgedacht.
Dit is ’n buurplaas van Dirk Swart – ’n goeie vriend en jagmaat
van my. My vrou verwys altyd na hom as my halfbroer.
Ek het self al baie op Nooitgedacht gejag en het ook my
grootste koedoebul daar geskiet. Ek ken die plaas besonder goed
en het dus om hierdie redes op dié jagplek besluit. Nooitgedacht
is in Mpumalanga naby Ohrigstad geleë en word deur ’n natuur
reservaat met die naam van Crystal Springs omring.
Buks du Plessis, die plaas bestuurder, het op ’n dag mense
geneem om ’n waterval op die plaas te besigtig. Toe hulle op
die rotse gaan sit en afkyk was hulle verbasing groot om twee
luiperds onder hulle op die kranse te gewaar wat uitgestrek op
die klippe lê, salig onbewus van die mensdom se teenwoordigheid
reg bokant hulle.
Ons sou nooit-kon-dag wat op ons wag aangaande die
hoeveelheid wild, vyf ster verblyf en rustigheid op die plaas nie.
Daar is plek bespreek vir 11 jagters aangesien daar net ses skuilings
op die plaas opgerig is. Dit sou beteken dat jagters beurte
sal moet maak, of die opsie van saamsit moes oorweeg.
In die begin was die jagters effens skepties oor dié reëling.
Almal van ons is al êrens in die verlede ingeloop deur dagfooie,
maar min wild, wat dan lang ure sonder sukses tot die gevolg
gehad het. Dirk Swart het egter twee dae voor die jag nog ’n
skuiling opgerig.
Ons het nie veel sukses verwag nie aangesien die nuwe
Penthouse kitshuisie van helderkleurige materiaal gemaak is,
wat selfs pienk bevat het. Snaaks genoeg, die skuiling het oor
die naweek die naam “die Serengeti” gekry. My laaitie het gesê
dit lyk soos die wildtuin elke keer as ons daar kom. Die wild het
hulle glad nie aan die vreemde verskynsel gesteur nie. Daar was
nie eers tyd om die opslaan Penthouse met takke toe te pak nie.
Die eerste stuk wild vir die naweek is dan uit daardie skuiling
gejag. Elke jagter is vooraf ge-evalueer oor sy skiet vernuf voordat
hy toegelaat is om die veld in te gaan.
Tiaan, die seun van Frik le Roux, het drie weke voor die
naweek ’n boog aangeskaf. Hy is slegs 11 jaar oud en het nie
die vaardigheidtoets geslaag nie en is nie toegelaat om te jag
nie. Die mannetjie het dit egter verstaan en het elke dag sy boog
gevat en hard geoefen om volgende jaar deel te neem. Jy kan die
vonk in klein Tiaan se ogies sien waneer hy aan sy boog vat. Ek
het respek vir Frik gekry, wat sonder om teë te stribel die besluit
aanvaar het. Frik het besef ek en hy sou groot skuld dra indien
ons Tiaan sou toelaat om te jag én dinge loop skeef. Nie net sal
ons met ’n gekweste dier sit nie maar ook met ’n seun wie se
selfvertroue flenters is.
Gedurende die jagtog van twee dae is daar 26 stuks wild deur
die boogjagters afgehaal. Dit het probleme “van epidermiese proporsies”
veroorsaak vir die slagters wat laat aande moes werk. Al
die jagters was suksevol. Ongelukkig is daar ook ’n vark en ’n
rooibok gekwes wat glad nie gevind is nie. Dit bring die sukses
persentasie op 92.3 persent. Heeltemal teenstrydig met wat in
die Landbouweekblad verkondig was.
Van die wild wat tyd opgeneem het om op te spoor was almal
van skuins vooraf geskiet insluitende die twee gekweste stuks
wild. Soos ons jagters praat: “quartering forward shots”. As ’n
boogjagter dié soort skootplasing uit sy arsenaal verwyder sal
die suksespersentasie nog hoër wees. André het laat middag ook
’n rooibokram geskiet wat ons die volgende dag moes gaan soek.
Die volgende oggend was ons verbasing groot toe die bloedspoor
opraak en ons die spore van ’n hiëna kry. Sowat 50 meter
verder het ons die bok gekry (of dit wat van hom oor was). Sy
rug was in die middel skoon afgebyt en die kop van die bok kon
ons nooit kry nie.
Hier is ’n paar belangrike lesse wat ons almal uit die naweek
geleer het:
1. Skootplasing is die belangrikste aspek van boogjag. Ken dus
die anatomie van die spesie wat gejag word.
2. Moet nooit tou opgooi as jy iets gekwes het nie. Hou aan
soek.
3. Vermy skuins van vooraf skote (quartering forward). Maak
seker jy weet waar die verste been is. Dit sal jou help bepaal
hoe die bok werklik staan.
4. Moenie dadelik opvolg nie en onthou na watter kant toe die
bok hardloop.
5. Moenie laat middag ’n skoot waag nie.
Henning Benadie het dié vlakvark op loop-en-bekruip geskiet
PYL EN BOOG DESEMBER 2006

DESEMBER 2006 PYL EN BOOG
Klubnuus Klubnuus Klubnuus
Fanie Oosthuizen met ’n mooi vark
6. Gebruik altyd ’n skerp jagpunt (broadhead)
Ek wil graag die volgende mense bedank wat gehelp het om
die naweek spesiaal te maak.
Ellie Salkow, die plaas eienaar van Nooitgedacht wat
sy plaas aan ons beskikbaar gestel het. Dankie vir die puik
verblyf, baie wild en asemrowende uitsig vanaf die chalets.
Maak hierdie plaas asseblief net ’n boogjagplaas. Ons
het gewys boogjagters kan dit doen. Dit sal ook help om die
wild mak te hou vir die ander natuurliefhebbers of besoekers.
Buks du Plessis, die plaas bestuurder vir sy geduld en opoffering
oor die lang naweek. Dirk, WP, Renier en Divan Swart vir hulle
hulp tydens die naweek asook die opspoor van wild.
Joe Malan en seun vir die bosvark op die spit.
Fanie Oosthuizen van Spemoza vir die skenking van die
Europese Bosvark vir die spit.
Frik, André, Carel, Pieter, Marius, Tiaan, Pagel, Henk, Fanie,
Chris Cristein, Shawn – as jagters.
Enigeen in die area wat belang stel in boogjag of boogskiet
kan vir Henning By Bow and Outdoor Trading besoek
of kontak op 013 282 8955 sel 072 338 1130. Klubfooie vir
Olifantsrivierklub beloop R200.00 per jaar per persoon.
’n Belangrike boodskap aan alle jagters:
“Laat ons nooit onthou word vir wat ons gejag het nie maar vir
hoe ons gejag het”
k
Jaareindfunksie vir Olifantsrivier
Boogskietklub
Deur Henning Benadie
Olifantsrivier Boogskietklub het vanjaar vir die eerste keer ’n
gesins jaareindfunksie gehou. Daar is besluit om dit in die
vorm van ’n veldtoernooi, spitbraai, swem en lekker saamkuier
met familie aan te bied. Aantreklike pryse en trofees is aan die
wenners oorhandig. ’n Bosvark is gespitbraai om die dag se verrigtinge
af te sluit.
Die baan bied asemrowende natuurskoon, met verskeie
watervalle en kranse en is gewis nie vir klakouse nie. Dertig
skuts het deelgeneem.
Die veldtoernooi uitslae was soos volg:
Senior mans:
1 ste Kobus Clarence met ’n telling van 537 (Bowtech tribute)
2 de Henning Benadie met ’n telling van 530 (Bowtech
Allegiance)
3 de Francois Mcgill met ’n telling van 525 (Mathews)
4 de Peet Steinberg met ’n telling van 523 (Bowtech
Allegiance)
5 de Werner Du Plessis met ’n telling van 521 (Mathews)
6 de Pieter Cronje met ’n telling van 519 (Bowtech Tribute)
7 de Japie De Clercq met ’n telling van 517 (Bowtech Tribute)
8 ste Thys Horak met ’n telling van 513 (Bowtech Allegiance)
9 de Henry Devine met ’n telling van 503 (Bowtech
Z bladsy 56
Wenners van die dag. Agter: Henry,Thys,Jannie,Norma, Kobus Middel:
Henning,Michelle,Shona,Madeleen Voor: Francois,Hanno,Tiaan.

6
Klubnuus Klubnuus Klubnuus
H bladsy 55 – Klubnuss
Allegiance)
10 de Henry Devine Jnr met ’n telling van 502 (PSE Mojo)
Senior dames:
1 ste Norma Horak met ’n telling van 502 (Mathews
Switchback)
2 de Michelle Van Zyl met ’n telling van 428 (Bowtech
Equiliser)
3 de Madeleen Opperman met ’n telling van 399 (Bowtech
Equilizer)
Penkoppe(Cups):
1 ste Tiaan Le Roux met ’n telling van 422(Hoyt Banshee)
2 de Hanno Conradie met ’n telling van 390 (Hoyt Banshee)
Werner otvang sy prys.
Klubuitslae vir die jaar 2006 was soos volg:
Senior Mans:
1 ste Henning Benadie (Bowtech) 167 punte
2 de Werner Du Plessis (Mathews) 128 punte
3 de Pieter Cronjé (Bowtech) 115 punte
4 de Jannie Horak (Mathews) 112 punte
5 de Henry Devine (Bowtech) 100 punte
6 de Jakkie Flemming (Bowtech) 95 punte
Senior Dames:
1 ste Norma Horak (Mathews) 66 punte
2 de Shona van Antwerpen (Bowtech) 27 punte
3 de Cecile Engelbrecht (Martin) 20 punte
4 de Madeleen Opperman (Bowtech) 17 punte
Penkoppe(Cubs):
1 ste Tiaan Le Roux (Hoyt) 6 punte
2 de Hanno Conradie (Hoyt) 3 punte
Kimberley se nuwe boogskietklub
woeker
Deur Schalk van der Merwe
Met die inisiatief van die plaaslike boogwinkel, Bow &
Camo, het Kimberley se boogskietklub gedurende Mei
2006 ’n 2D-skietkompetisie gehou. Die belangstelling in hierdie
relatiewe nuwe sport het vinnig gegroei en die skietkompetisies
het gou ontwikkel tot meer volledige 2D- en 3D-skietkompetisies,
wat elke maand deur dié klub gehou word. Toeskouers het
hierdie geleenthede begin ondersteun en daar heers ’n aangename
kuier-stemming wanneer die hele gesin saam uitspan.
Die “ou manne” wat spog met meer as sewe jaar ondervinding
in boogjag, is gretig om die beginners met goeie en praktiese
wenke te help.
Met die ondersteuning van Schalk en Barend van Bow &
Camo, is raad oor jag, toerusting, en die oprigting van skietskuilings
binne enigeen se bereik.
Kimberley Boogskietklub het toegang tot drie skietbane,
waarop verskillende kompetisies plaasvind, soos binnenhuise
kompetisies en 3D-veldkompetisies.Die klubhuis is 20 km buite
Kimberley by Savanna Country Lodge, geleë.
Elke tweede skietgeleentheid word by Savanna Country
Lodge aangebied, terwyl ander byeenkomste by verskeie nabygeleë
plekke soos jagplase en Magersfontein se kleiduifskietklub
gehou word.
Klublede kry 50 persent korting op baanfooie en geniet ook
vele ander voorregte. Vir klublede buite Kimberley word ’n spesiale
jaarfooi vasgestel. Nog meer opwindende verrigtinge word
vir volgende jaar in die vooruitsig gestel. ’n Nuusbrief vir klublede
met foto’s en interessante, leersame brokkies, word onder
meer beplan.
Vir navrae rondom klubaangeleenthede, boogjag, visskiet,
asook die stigting van klubs in die Noord-Kaap, bel 082 551
8985 of 082 417 7782.
Junior skiet volmaakte voltal
Deur Johan Laubscher
Die Sentraal-Vrystaat Boogskietklub het in Oktober 2006
baie suksesvolle 2D- en 3D-kampioenskappe aangebied.
Dit was in die Soetdoring-natuurreservaat met sy baie mooi
damme en olienhoutbome gehou. Deelnemers het om sewe-uur
Saterdagoggend reeds begin inskryf. Inskrywings het baie vlot
verloop en meer as 60 skuts het deelgeneem.
Dit was 'n heerlike sonskyndag en die skuts het veral die
nuwe 3D-diere geniet wat vir die geleentheid aangekoop is. Die
nuwe gemsbok was veral baie gewild onder die skuts. Soos ons
weet, begin die penkoppe (cubs) baie meer deelneem aan die
PYL EN BOOG DESEMBER 2006

kompetisies en Bloemfontein was die gasheer van 'n ongelooflike
prestasie. Braam Heystek (jnr) van Marico-boogklub het 'n
volmaakte voltal (560/560) geskiet. Soos Benito met die prysuitdeling
gesê het, voorwaar 'n baie goeie prestasie en ‘n eerste in
Suid-Afrika. Herlo Laubscher was tweede en sy jonger boetie,
Arno, wat slegs ses jaar oud is, was derde.
In die Bowhunterklas vir mans het Hennie van Staden van
Nyala Boogklub gewen en in die Freestyle Unlimited was Pine
Voges van Noordwes Archery eerste.
Daar was 'n ongelooflike atmosfeer in die veld wanneer die
skuts met die langboë goeie punte aangeteken het. Almal kon
DESEMBER 2006 PYL EN BOOG
Klubnuus Klubnuus Klubnuus
Lede van die Sentraal-Vrystaat Boogskietklub by Soetdoring-natuurreservaat.
die gejuig oor die hele baan hoor. Terwyl almal gewag het vir
hulle om klaar te maak het DJ Olivier 'n baie interesante pretkompetisie
(fun shoot) gehou waar hy 'n 3D-eend laat beweeg
het tussen die bome en skuts kon daarna skiet om 'n horlosie,
wat geskenk was deur HDL Juweliers, te wen. Dit is gewen deur
Jacques Angelo van Marico-boogklub wat die enigste persoon
was wat die bewegende teiken in die doodskootkol (kill zone)
kon skiet.
Skuts kon op die terrein slaap en almal was in die regte stemming.
Die Sentraal- Vrystaat Boogskietklub nooi almal uit om
hulle weer volgende jaar te ondersteun.
k
Braam Heystek van Marico-boogklub is elf jaar oud en het vir die
eerste keer in die gekiedenis 'n volmaakte voltal geskiet.