Support Magazine editie 1-2022

SPECIAL
REGIE IN EIGEN HAND
00_RUBRIEKSKOP
dit goed te controleren moet diegene zich
wel als ondernemer inschrijven.
Familie eerst
In Zuid-Europese landen zie je een totaal
ander beeld. Pas als de eigen familie zelf
niet in staat is de hulp en ondersteuning
te bieden, ontvangt die persoon een inkomensvervangende
uitkering. Hoe dit
geld besteed wordt, wordt dan niet gecontroleerd.
De hoogte van het budget is per
land verschillend. Het budget dat iemand
in bijvoorbeeld Griekenland of de Balkanlanden
ontvangt, is vaak dusdanig laag dat
- ondanks dat iemand een pgb krijgt - nog
steeds veel zorg op de familie neerkomt.
Ook in Frankrijk en Groot-Brittannië is
het ‘familie eerst’. Het Britse cash-for-caresysteem
is er alleen voor zelfstandig
wonenden. Pgb-houders kunnen op
lokaal niveau wel hulp krijgen om dit
budget te beheren. Onder andere Frankrijk
en Duitsland kennen daarnaast een
onderhoudsplicht van kinderen voor hun
ouders. Hierdoor kunnen kinderen pas
Hoe zuidelijker, hoe
meer de eigen familie
verantwoordelijk is
voor de zorg
aanspraak maken op een erfenis als de
kosten voor langdurige zorg in de laatste
levensjaren van de ouders betaald zijn.
Mengvormen
Naast het markt- en familiemodel zijn er
in Europa verschillende mengvormen;
onze buurlanden Duitsland en België hebben
daar duidelijke voorbeelden van. Daar
besteden budgethouders hun pgb vooral
binnen de familie en vindt er op die bestedingen
binnen de familie geen financiële
controle plaats. Wel wordt de kwaliteit
gegarandeerd: in België gebeurt dat door
een zorg- en leefplan op te stellen, waarin
duidelijk wordt vastgelegd welke taken
de familie én de budgethouder hebben.
In Duitsland komt er minimaal twee keer
per jaar een verpleegkundige langs om te
controleren of er voldoende kwaliteit van
zorg wordt geleverd.
Binnen de Duitse Pflegeversicherung
heeft de pgb-houder
de keuze of hij vouchers
wil die recht geven op
zorg bij toegelaten (in
Nederland heet dat
‘gecontracteerde’) zorgaanbieders,
of een
geldbedrag voor de
helft van de waarde
van de vouchers.
De meeste Duitse
cliënten kiezen
voor het geldbedrag,
waarbij
ervan wordt
uitgegaan dat de familie ook hulp blijft
bieden. In België is dat precies andersom:
daar kiezen de meeste pgb-houders voor
de waardebonnen, zodat ze niet zelf hun
budget hoeven te beheren met de bijbehorende
rompslomp als opdrachtgever en
de financiële administratie.
Wachtlijsten
Het totale financieringspakket voor langdurige
zorg heet in België ‘Persoonsvolgend
Financieringssysteem’ (PvF), een
levensbreed systeem dat recht doet aan
het VN-verdrag Handicap. Dit bestaat uit
Rechtstreeks Toegankelijke Hulp (RTH):
ondersteuning tegen een voordelig tarief,
zonder dat daar goedkeuring van het
Vlaams Agentschap voor Personen met
een Handicap (VAPH) voor nodig is. Ook
kunnen cliënten aanspraak maken op een
Basisondersteuningsbudget van maximaal
300 euro per maand. Tot slot zijn er de
eerdergenoemde vouchers of geldbedragen,
die alleen voor mensen met een
intensieve zorgvraag zijn, het zogenaamde
Persoonsvolgend Budget (PVB).
Hoewel een mengvorm van markt- en
familiemodel nog meer zeggenschap en
eigen regie geeft, is het nadeel van het
Belgische PVB wel: op is op. Is het jaarlijkse
budget op, dan kom je op een
wachtlijst. Volgens het VAPH staan er op
dit moment bijna 15 duizend Vlamingen
op die wachtlijst. Een groot deel van hen
doet wel beroep op de RTH of het Basisondersteuningsbudget,
maar heeft daar
niet voldoende aan.
27