2022 03 18 Serie Piano - Website

Vr 18 mrt 2022
Grote Zaal
20.15 uur
Serie Piano
De reïncarnatie van Liszt
Alexandre Kantorow
Het gratis beschikbaar stellen van dit digitale
programmaboekje is een extra service
ter voorbereiding op het concert. Het is
uitdrukkelijk niet de bedoeling deze versie
tijdens het concert te raadplegen via je mobiele
telefoon. Dit is namelijk zeer storend voor de
andere concertbezoekers.
Bij voorbaat dank.

Programma
De reïncarnatie van Liszt
Alexandre Kantorow
Serie Piano
Vr 18 mrt 2022
Grote Zaal
20.15 – 22.00 uur
ca. 40 minuten voor de pauze
ca. 40 minuten na de pauze
Alexandre Kantorow piano
Johann Sebastian Bach (1685 - 1750) / Franz Liszt (1811 - 1886)
Weinen, Klagen, Sorgen, Zagen S.179 (1862)
Robert Schumann (1810 - 1856)
Pianosonate nr. 1 (‘Grande Sonate’) in fis op. 11 (1833/1835)
··
Introduzione: Un poco Adagio – Allegro vivace
··
Aria
··
Scherzo: Allegrissimo. Intermezzo: Lento. Tempo I
··
Finale: Allegro un poco maestoso
Pauze
Franz Liszt
Sonetto 104 del Petrarca S.161/5
uit Années de Pèlerinage, Deuxième année: Italie (1837/1849)
Abschied S.251 (1885)
La lugubre gondola S.200/2 (1882)
Aleksandr Skrjabin (1872 - 1915)
Vers la flamme op. 72 (1914)
Franz Liszt
Après une Lecture du Dante (Fantasia quasi sonata) S.161/7
uit Années de Pèlerinage, Deuxième année: Italie (1848)
Staat je mobiele telefoon al uit?
Dank je wel.
2

Toelichting
Met alle respect voor Robert Schumann en Aleksandr Skrjabin, maar het is vandaag Franz
Liszt die centraal staat. Hij is het kloppend hart van het programma; om hem draait het, en
een vroege Schumann en een late Skrjabin flankeren hem als het ware.
Maar liefst vijf werken horen we van Liszt,
waaronder de aanzienlijke Dantesonate. Vijf
werken waarin hij respectievelijk in de weer
is met Johann Sebastian Bach, de dichters
Francesco Petrarca en Dante Alighieri, met
Russische volksmuziek en met Richard
Wagner. En dan is er nog dit feit: Alexandre
Kantorow werd door het magazine Fanfare
‘de reïncarnatie van Liszt’ genoemd.
Le concert c’est moi – het concert, dat ben
ik. Liszt moet het eens gezegd hebben,
misschien niet al te bescheiden. Maar de
optredens van deze pianoleeuw waren dan
ook een fenomeen. Evenementen als betrof
Liszt een popster avant la lettre. Daar zat hij
dan, aan de vleugel. Het lange zwarte haar
over zijn voorhoofd en schouders sliertend.
Vervoering brengend. Er ging ware magie
van hem uit. Vrouwen vielen soms flauw
wanneer hij de fluwelen handschoenen
uittrok en hij zijn lange handen met de al
even lange magische vingers onthulde.
Anderen zagen het als hun levenstaak hem
voor het concert de waskom te brengen,
waarin hij die goddelijke handen waste.
En dan waren er die tijdens het concert
zo ver mogelijk naar voren drongen, hevig
verlangend hem of tenminste zijn kleren
aan te mogen raken. Wat voor kleren dat
waren? Of hij was geheel in ‘t zwart, zijn
dunne gestalte ‘als een uitroepteken’,
of anders droeg hij wel een traditioneel
Hongaars kostuum. En die degen die hij
daar opzij droeg, was die echt met juwelen
bezet? Een optreden als een betovering.
Robert Schumann, die er eens bij mocht
zijn, meldde: ‘Nu begint de demon zich
te roeren; als om het publiek te toetsen,
speelde hij er eerst als het ware mee, gaf
het iets vrij melancholieks te horen, tot hij
met zijn kunst iedereen afzonderlijk had
ingesponnen en alles naar zijn believen kon
gaan manipuleren. Hij had het vermogen om
een publiek aan zich te onderwerpen.’
Le concert c’est moi. Maar Liszt kón dan
ook wel wat. Hij was een der grootste
pianisten aller tijden. ‘Na Liszt kan men
de vleugel wel dichtslaan,’ bekende Ignaz
Moscheles, zelf een geducht virtuoos. Een
fenomenale techniek. Sterk staaltje: eens
blesseerde Liszt kort voor een optreden
de wijsvinger van zijn linkerhand, maar
zijn uitvoering van Beethovens Vijfde
pianoconcert ging gewoon door. Hij
verdeelde de ‘ontbrekende’ noten gewoon
over de andere vingers. Techniek was het
zeker niet alleen; zijn spel was uiterst tot de
verbeelding sprekend en ingeleefd. ‘Als hij
bijvoorbeeld een onweer speelde,’ schreef
Heinrich Heine, ‘zagen wij de bliksemflitsen
over zijn gezicht heen en weer flitsen, zijn
ledematen sidderden in de stormwind en
zijn lange lokken dropen als het ware van
gesuggereerde slagregens.’ Andermaal
Robert Schumann: ‘Het is geen pianospel
meer in deze of gene trant, maar de
3

Toelichting
articulatie van een onversaagd individu.’ En
de jonge Clara Wieck: ‘Hij verwekt angst en
verbazing en is een beminnelijk kunstenaar
[…] Zijn hartstocht kent geen grenzen […]
Je raakt totaal geabsorbeerd – je gaat met
hem ten onder.’
Het spel van Liszt was
zeer tot de verbeelding
sprekend en ingeleefd.
Le concert c’est moi. In die woorden school
zelfs een concrete waarheid. Hoewel niet
de uitvinder van het solorecital, was Liszt
wel degene die het solo-optreden van de
intieme, elitaire salon naar de concertzaal
bracht waar hij soms voor duizenden
mensen in zijn eentje optrad. Hij zette de
vleugel dwars op het podium, zodat het
open deksel het geluid naar de zaal kaatste.
Tot dan waren concerten een mengeling
van orkeststukken, solozang en andere
optredens geweest. ‘U moet zich indenken,’
schreef hij eens aan de Italiaanse prinses
Belgiojoso, ‘dat ik, het voortdurende gekibbel
beu en niet in staat een ook maar enigszins
doordacht programma samen te stellen,
het besluit genomen heb om helemaal
alleen een serie concerten te geven en
mijzelf, onder verwijzing naar Lodewijk XIV,
met een zekere schaamteloosheid bij het
publiek te afficheren als ‘le concert c’est
moi’.’ Zo onbescheiden was hij dus niet; het
was artistieke noodzaak dat hij voor de
spectaculaire optredens in zijn pure eentje
koos en inderdaad het concert wás.
Over naar zijn muziek. Op zeker moment,
36 jaar oud, had Liszt genoeg van alle
optredens en drukte. Het was mooi geweest.
‘Componeren nu, dat kan ik ook.’ En hij trok
zich terug in het provinciestadje Weimar om
er aan zijn oeuvre te gaan werken.
Johann Sebastian Bach / Franz
Liszt
Weinen, Klagen, Sorgen, Zagen
Het was ook niet alleen maar glamour
waaruit zijn leven bestond; er vonden ware
rampen in plaats. Hij heeft eens zelfmoord
overwogen, en voelde zich vooral toen hij
ouder werd eenzaam.
Twee van zijn drie kinderen overleden, zoals,
op 11 september 1862 Blandine Ollivier-
Liszt, 27 jaar oud, in het kraambed. Het
appartement aan de Via Felice 113 in Rome,
waar Liszt verbleef, was maandenlang in
diepe rouw gedompeld. Hij zette zijn verdriet
om in werk en schreef de variaties over
Weinen, Klagen, Sorgen, Zagen – in f-klein,
zijn rouwtoonsoort. Het tragisch dalende
basthema is uit Bachs gelijknamige Cantate
nr. 12. De variaties vormen een nu eens
opstandig, dan weer geresigneerd requiem
dat behalve hoog-romantiek en pathos ook
al de kale soberte en onbestemdheid van
zijn late revolutionaire scheppingen kent.
De chromatiek van de 43 variaties verdwijnt
wanneer het pastorale slotkoraal Was Gott
tut, das ist wohlgetan van Martin Luther, zijn
opwachting maakt.
4

Toelichting
Robert Schumann
Pianosonate nr. 1
Dan Robert Schumann, dezelfde die zulke
rake dingen over hem wist te schrijven. Er
schuilt wat autobiografie in Schumanns
Eerste pianosonate.
De sonate werd geschreven tegen de
achtergrond van de opbloeiende liefde
tussen de jonge Schumann en Clara Wieck
– liefde, romantisch en intens, die door
Clara’s vader jarenlang gedwarsboomd
werd. Schumann verbindt twee oudere,
ongepubliceerde stukken van zichzelf
met elkaar: een fandango van toen hij 22
en het lied Für Anna van toen hij 18 was.
De ‘fandango’ van het eerste deel leidt
Schumann in met een thema van niemand
anders dan Clara. Schumann schreef haar
noten e-ais-e-ais-e-ais-b-ais niet in de
g-sleutel, zoals zij, maar in de f-sleutel,
en maakte er zo een effectief hoppendtokkelende
bas van: gis-cis-gis-cis-giscis-dis-cis.
Het motief keert als een soort
idee-fixe in elk deel terug. Für Anna is
de basis van het tweede deel, de lieflijke
Aria. Volgens Liszt (ja, deze kunstenaars
schreven enthousiast over elkaar) is het
‘een van de mooiste bladzijden muziek
die we kennen; ondanks de aanwijzing
‘senza passione’ is het in feite een zeer
gepassioneerd lied.’ In deze Aria zijn de
stemmen zo over de registers verdeeld, dat
je er een dialoog in kunt horen tussen een
‘zij’ en een ‘hij’.
Autobiografie is ook terug te vinden in
de oorspronkelijke titel van de sonate,
‘Pianoforte-Sonate; Clara zugeeignet von
Florestan und Eusebius.’ Wie die twee figuren
dan wel mochten wezen? De twee zijden van
Schumanns gesplitste persoonlijkheid; de
pseudoniemen waaronder hij publiceerde
in zijn Neue Zeitschrift für Musik. Florestan
was een enthousiast, vurig karakter, altijd
in voor nieuw en revolutionair; Eusebius
juist bedachtzaam, zwaarmoedig, ‘hij voelt
moeilijker doch zekerder aan’. Toen de sonate
in 1836 werd gepubliceerd, reageerde men
wat geschokt. Wat een vreemd werk! Zo láng,
vooral de hoekdelen. Bovendien, sonates
waren in die tijd na Beethovens dood nogal
intellectueel van aard; een beetje high brow,
geconstrueerd, voor connaisseurs en dat
ten koste van de zeggingskracht. ‘Het lijkt
er op dat de klassieke sonate zijn tijd heeft
gehad,’ beklaagde Schumann de situatie. Dit
hartstochtelijke Opus 11 was zijn antwoord.
Onwennige muziek misschien, hoewel Liszt
er in de Gazette Musicale dus zeer lovend
over was. Het enige wat hem verbaasde was
dat het stuk anoniem verschenen was en zich
verschool achter die ‘Florestan und Eusebius’.
Waarom? Die componist hoefde zich echt niet
te schamen. Tegenwoordig heet de auteur
dan ook ronduit Robert Schumann.
Franz Liszt
Sonetto 104 del Petrarca
In zijn jaren als virtuoos reisde Liszt veel.
Van de Oeral tot Spanje en Constantinopel.
5

Al die indrukken gleden niet zomaar
van hem af; hij nam ze op in zijn
kunstenaarsziel.
‘Nu ik recent naar vele nieuwe landen ben
gereisd, door verschillende […] plaatsen ben
ingewijd door geschiedenis en literatuur;
nu ik heb ervaren dat de fenomenen van de
natuur […] niet aan mijn ogen voorbij trokken
als zinloze beelden maar diepe emoties in
mijn ziel deden opstaan, en dat er tussen ons
een vage maar directe relatie ontstond […],
een niet te verklaren maar onbetwistbare
wisselwerking – nu heb ik geprobeerd
in muziek een paar van mijn sterkste
sensaties en meest levendige impressies
te portretteren.’ Dat deed hij in de Années
de Pèlerinage, Pelgrimsjaren of Jaren van
omzwerving, refererend aan Goethes roman
Wilhelm Meisters Wanderjahre.
Drie cycli van pianostukken. Het tweede ‘jaar’
voerde Liszt naar Italië. De meren, steden,
natuur, de kerken en pleinen maakten grote
indruk op hem, maar ook de literatuur – in het
bijzonder de renaissancedichter Francesco
Petrarca. Deze bezong in zo’n 350 sonnetten
zijn grote liefde voor het onbereikbare
meisje Laura. Drie ervan vertaalde Liszt naar
de piano. Het is een bepaald door liefde
bevangen man die je leert kennen uit het
eerste couplet van Sonnet 104:
Ik vind geen vrede, en bezit ook geen wapen
voor de oorlog
Ik vrees, ik hoop, ik brand, ik ben koud als ijs
Ik smeek de hemel, maar lig in de aarde
In deze toestand, vrouwe, kwam ik tot U.
Abschied
Zijn de vroege werken van Liszt zacht
gezegd niet van virtuositeit gespeend, later
slaat Liszt hele andere wegen in. Vaarwel
klaterende octaven en parelende loopjes,
welkom soberheid en eenvoud.
Abschied schreef hij in 1885, één jaar voor
zijn dood. Liszt had een sterke band met
Rusland sinds hij in 1842 in Sint-Petersburg
voor een publiek van 3000 man had
opgetreden; Russische contacten koesterde
hij. Zo werd de jonge pianist Aleksandr
Siloti een van zijn leerlingen. Waarschijnlijk
bracht die hem in contact met de Russische
volksliedjes over het afscheid die Liszt in zijn
Abschied zo simpel en ontroerend toonzette.
Twee pagina’s zijn het maar, maar hoe
bijzonder.
La lugubre gondola
Een laat werk is ook La lugubre gondola. De
titel mag vreemd zijn, het verhaal erachter
is nog vreemder.
Het stuk gaat over de dood van Richard
Wagner en is geschreven toen Wagner nog
leefde. Bovenaan het manuscript, daterend
van eind 1882, schreef Liszt ‘Im Vorahnung
von Rich. Wagners Tod.’ Inderdaad zou de
grote componist, schoonzoon van Liszt,
niet lang daarna onverwachts overlijden. In
Venetië. La lugubre gondola: hoe luguber
kan muziek zijn? Vreemde muziek is het óók
nog. De toonsoort valt niet te duiden. Quasiatonaal
dan maar? Liszt, ooit traditioneel
6

omanticus, schreef op het eind van zijn
leven veel van dit soort muziek die zijn tijd
vooruit was. De detonerende fis aan het
begin en het eind is theoretisch nog altijd
moeilijk verklaarbaar.
Aleksandr Skrjabin
Vers la flamme op. 72
Ook Skrjabin schreef met Vers la flamme
een gedurfd werk. De schrijver Tolstoj
noemde zijn muziek een ‘oprechte
uitdrukking van genie.’ Verder waren
de meningen verdeeld en zullen dat
waarschijnlijk ook altijd blijven.
Een excentriekeling als Aleksandr Skrjabin
roept en riep nu eenmaal bewondering óf
verguizing op. Geen andere componist werd
‘zo bedolven onder liefde’ én ‘zo bejegend
met hoon en verachting,’ zoals ooit in de
Grote Sovjetencyclopedie te lezen stond.
Zijn werk zelf kan vooral bewondering
oproepen. Het kwam voort uit Frédéric
Chopin en het eindigde bij… ja, waar?
Vooral een van zijn laatste werken, Vers la
flamme uit 1914, een jaar voor zijn dood,
kijkt de toekomst in. Oorspronkelijk zou
het een meerdelige sonate worden, zijn
elfde, maar Skrjabin was om financiële
redenen genoodzaakt het los als ‘poème’
te publiceren. Technisch is het zeer
veeleisend, vooral de enorme sprongen
van de handen en de lange, ongebruikelijke
dubbeltrillers op de laatste pagina’s. Volgens
de pianist Vladimir Horowitz zou Skrjabin
Vers la flamme (Richting de vlam) hebben
geschreven na een psychose, waarin hij het
einde van de wereld zag naderen. De titel
zou wijzen op de voortdurend toenemende
verhitting van de aarde (hoe profetisch) en
haar uiteindelijke vernietiging door vuur. Het
werk bestaat uit één grote climax, met alle
mogelijke middelen, en doet haast orkestraal
aan – er is dan ook een orkestrale versie van
gemaakt.
Franz Liszt
Après une Lecture du Dante
In zijn razend virtuoze ‘fantasia quasi
sonata’ Après une lecture du Dante (Na
het lezen van Dante) wisselt Liszt van
gedachten met de 14e-eeuwse Dante
Alighieri.
Het is een soort muzikale vertaling van het
eerste deel Inferno (De Hel) uit diens Divina
Commedia. Beschreven wordt hoe een
man – Dante zelf – tijdens een midlifecrisis
verdwaald raakt:
Precies midden op de reis van ons leven,
bevond ik mij verloren in een donker woud
omdat ik van het goede pad was afgeweken.
luiden de beroemde eerste regels. Steeds
dieper afdalend in de Hel, ziet Dante hoe
de mensen die op aarde faalden – dieven,
echtbrekers maar ook de lafhartigen en
twijfelaars – gruwelijk worden gestraft.
7

In het binnenste van de hel zit natuurlijk
Lucifer, de Duivel zelf. Dantes Hel vindt een
louterend vervolg in Vagevuur en Paradijs,
maar daar is Liszt nooit aan toegekomen,
zijn godvruchtigheid ten spijt – hij ontving
de laagste priesterwijdingen van de roomskatholieke
kerk. De Duivel speelt een
centrale rol in dit stuk; hij treedt al direct in
de eerste maten op met zijn eigen thema. Dit
is gebouwd op het interval van de tritonus,
sinds de Middeleeuwen de ‘diabolus in
musica’ genoemd: de ‘duivel in de muziek’. De
tritonus is het interval van de verminderde
kwint (hier fis-c), een vrijwel onzingbare
toonafstand die men vroeger ervoer als
bijzonder dissonant (= lett. ‘wanluidend’).
Stephen Westra
8

Biografieën
Componisten
Franz Liszt
Franz Liszt (1811 – 1886)
groeide in de eerste helft
van de negentiende eeuw
uit tot een van de grootste
pianovirtuozen van zijn tijd.
Aan het einde van de jaren
veertig van de negentiende
eeuw beëindigde hij zijn
solocarrière en accepteerde
hij een aanstelling in Weimar
als Kapellmeister om zich
zo veel mogelijk aan het
componeren te kunnen
wijden. Als componist werd
hij net zo’n revolutionair
denker en groot hervormer
als de pianist in hem. Liszt
bracht de pianotechniek
in de eerste helft van de
negentiende eeuw tot grote
virtuoze hoogten en was
een van de eersten die het
begrip pianorecital in het
leven riep. Als componist
staat hij te boek als de man
die het symfonisch gedicht
vorm en bestaansrecht
gaf en als de avonturier
die vooral in zijn laatste
werken harmonisch nog
een paar stappen verder
ging dan zijn goede vriend
en schoonzoon Richard
Wagner. Daarmee deed hij
de romantische harmonie,
en in het verlengde daarvan
de tonaliteit, in zijn voegen
kraken.
Johann Sebastian
Bach
Johann Sebastian Bach
(1685 - 1750) kwam uit een
muzikantenfamilie en leerde
als kind zingen, orgel en
viool spelen. Op negenjarige
leeftijd werd hij wees en
kwam in huis bij zijn oudste
broer, waar hij begon te
componeren.
Zijn carrière begon op zijn
zeventiende als koorknaap,
violist en toetsenist in
Lüneburg. Hij werkte
achtereenvolgens in Weimar,
Arnstadt en Mühlhausen.
Toen hij 22 jaar was trouwde
hij met Maria Barbara met
wie hij zeven kinderen kreeg.
Zij stierf in 1720, waarna hij
opnieuw trouwde met de
zangeres Anna Magdalena.
Hij werkte inmiddels als
hofmusicus in Köthen
en daar ontstond een
stroom aan instrumentale
en vocale muziek
waaronder belangrijke
kamermuziekwerken. In
1722 solliciteerde hij in
Leipzig naar de functie
van cantor van de
9

Biografieën
Thomaskirche. Daar schreef
hij voornamelijk
kerkmuziek, gaf les aan
de Thomasschule en
had de leiding van het
instrumentale ensemble
Collegium Musicum.
Robert Schumann
Robert Schumann
(1810 –1856) was een
van de belangrijkste
componisten en
muziekcritici uit de eerste
helft van de negentiende
eeuw. Hoewel hij zijn
educatie startte als
rechtenstudent, was de
roep om een virtuoos
pianist te worden sterker.
10
Schumann studeerde
bij Ferdinand Wieck,
de vader van zijn latere
echtgenote Clara, maar een
hardnekkige handblessure
gooide roet in het eten.
Schumann concentreerde
zich vervolgens compleet
op het schrijven over
muziek – vooral in het
mede door hem opgerichte
toonaangevende Neue
Zeitschrift für Musik – en
het componeren. Tot 1840
schreef hij nagenoeg
exclusief voor piano en
zette hij de miniatuur
en de cycli van korte
pianocomposities op de
kaart. Na 1840, het jaar
waarin hij tegen de wil
van vader Wieck, met
Clara trouwde, maakte
hij zichzelf onsterfelijk
als liedcomponist. Ook
de andere genres zoals
de symfonie, de opera,
de kamermuziek en de
koorwerken liet hij niet
onberoerd. Schumann had
zijn hele leven last van
depressies. In 1854 deed
hij een zelfmoordpoging
waarna hij werd opgenomen
in een inrichting in
Endenich. Daar leefde hij
redelijk geïsoleerd en stierf
hij twee jaar later.
Aleksandr Skrjabin
De Russische componist en
pianist Aleksandr Skrjabin
(1872 - 1915) werd geboren
in een aristocratische
familie. Al op vijfjarige
leeftijd bleek hij een
groot muzikaal talent te
hebben en hij studeerde
piano en compositie aan
het Conservatorium van
Moskou.
Toen hij in 1892 zou
afstuderen werd hij door
een conflict niet toegelaten
tot het compositieexamen
en verliet hij het
conservatorium zonder
diploma. Hij bouwde een

Biografieën
goede praktijk op als
componist en concertpianist.
Hij was van 1892 tot
1902 pianodocent aan
het Conservatorium van
Moskou en leefde daarna
als freelancecomponist
en -pianist. In het eerste
decennium van de
twintigste eeuw raakte
hij in de ban van het
mystieke gedachtengoed.
Zijn composities werden
atonaler en mysterieuzer.
Zijn ‘Gesamtkunstwerk’
Mysterium moest de kroon
op zijn werk worden; door
een bloedvergiftiging die
leidde tot zijn dood bleef het
onvoltooid.
Uitvoerende
Alexandre Kantorow
In 2019 won Alexandre
Kantorow, toen
tweeëntwintig jaar oud, als
eerste Franse pianist op
het Tsjaikovski Concours in
Moskou de gouden medaille
en de Grand Prix, die nog
maar drie keer eerder in de
concoursgeschiedenis was
uitgereikt. Hij is door critici
bejubeld als de ‘jonge tsaar
van de piano’ (Classica) en
‘de reïncarnatie van Liszt’
(Fanfare).
Hij begon zijn carrière al
vroeg en maakte op 16-jarige
leeftijd zijn debuut op het
festival La Folle Journée
in Nantes. Sindsdien heeft
hij met veel van ‘s werelds
grootste orkesten gespeeld
en zal te horen zijn met
onder andere het Orchestre
de Paris, Staatskapelle Berlin
en het Royal Philharmonic
Orchestra. Recitals geeft hij
in zalen als het Konzerthaus
Berlin, Philharmonie de
Paris, BOZAR in Brussel
en Stockholm Konserthus.
Kamermuziek is bij hem
ook populair en hij treedt
regelmatig op met Victor
Julien-Laferrière, Renaud
Capuçon, Daniel Lozakovick
foto: Sasha Gusov
en Matthias Goerne. Hij
neemt uitsluitend op voor
het label BIS Records en
hij ontving meerdere keren
een Choc de l’Année en een
Diapason d’Or. Voor zijn
laatste opname met werken
van Brahms ontving hij
een Diapason d’Or en een
Trophée Radio Classique.
Kantorow is laureaat van
de Safran Foundation en
Banque Populaire en werd
in 2019 uitgeroepen tot
‘Musical Revelation of the
Year’ door de Professional
Critics Association. In
2020 won hij de Victoires
de la Musique Classique
in twee categorieën:
Opname van het Jaar en
Instrumentale Solist van het
Jaar. In 2021 ontving hij de
Trophée d’Année van Radio
Classique.
11

Verwacht
Serie Piano
Wo 20 apr 2022
Grote Zaal
20.15 uur
De droomwereld van
Nelson Goerner
Nelson Goerner
In december 2020 zou de gevierde Argentijnse pianist
Nelson Goerner eindelijk zijn debuut maken in het
Muziekgebouw. Corona gooide roet in het eten, maar dit
seizoen staat zijn langverwachte komst opnieuw op de
agenda. Met de romantische Symphonische Etüden van
Schumann, het daarop geïnspireerde Thème et variations
van Fauré en de meeslepende droomwereld van Debussy
neemt hij de luisteraar mee op een virtuele reis vol rust,
opwinding en verbeelding.
‘Soeverein in Chopin, onbetwistbaar in Debussy’, schreef
Le Monde al over Nelson Goerner. De afgelopen dertig
jaar bouwde de Argentijnse ‘goudsmid van het klavier’
een internationale carrière op met dito gezaghebbende
uitvoeringen. Hij speelt samen met de muzikale groten der
aarde, zoals Martha Argerich, Janine Jansen en Renaud
Capuçon. En brengt de ene referentie-opname na de andere
uit op het label Alpha. Een pianist om je met een gerust hart
aan over te geven.
Nelson Goerner
foto: Marco Borggreve
Programma: Claude Debussy Estampes / Gabriel
Fauré Thème et variations op. 73 / Robert Schumann
Symphonische Etüden op. 13 (met de 5 postume variaties)
12

Verwacht
Jussens versus slagwerk
Arthur & Lucas Jussen
+ Alexej Gerassimez
+ Emil Kuyumcuyan
Donderdag
avondserie
Do 12 mei 2022
Grote Zaal
20.15 uur
Publiekslievelingen Lucas en Arthur Jussen zijn altijd
op zoek naar een nieuwe uitdaging. Vanavond bundelen
de pianobroers hun krachten met de slagwerkers Alexej
Gerassimez en Emil Kuyumcuyan voor een programma
met een onweerstaanbare, percussieve drive. Zo klinkt
er swingende muziek van George Gershwin en Leonard
Bernstein, die vorige eeuw een brug sloegen tussen
populaire en klassieke muziek. Het klapstuk is de
baanbrekende Sonate voor twee piano’s en slagwerk van
Béla Bartók: een grillig meesterwerk dat je meesleept op
een achtbaanrit.
De jonge Amerikaan Andrew Norman koos in Frank’s house
voor dezelfde opvallende bezetting als Bartók, wat zijn
stuk de allure van een eerbetoon geeft. Norman liet zich
inspireren door de woning die architect Frank Gehry voor
zichzelf bouwde in Santa Monica. Zoals Gehry een bungalow
‘door elkaar husselde’, zo ging Norman flarden van bekende
en gezapige muziek te lijf. Het resultaat is een theatrale tour
de force voor piano’s en slagwerk – typisch een stuk waar de
avontuurlijke Jussens zich in kunnen vastbijten.
Andrew Norman
foto: Craig T. Matthew
Programma: Béla Bartók Sonate voor twee piano’s en
slagwerk / Minoru Miki Marimba Spiritual II / George
Gershwin Rhapsody in Blue / Andrew Norman Frank’s house
Leonard Bernstein Symphonic Dances from West Side Story
(arr. voor twee piano’s en slagwerk)
13

Verwacht
Maart
za 19 mrt / 14.15 uur
Händels Theodora
IJ-Salon
za 19 mrt / 20.15 uur
Jonge Duitse
kwartetsensatie
Goldmund Quartett
zo 20 mrt / 16.00 uur /
Kleine Zaal
Quirky
Nieuw Amsterdams Peil
zo 20 mrt / 20.15 uur
Le Vin Herbé
Cappella Amsterdam +
Ulrike Quade Company + ICK
Amsterdam
Pärt festival 2022
di 22 – zo 27 mrt
Zie voor volledig programma:
muziekgebouw.nl/part
di 22 mrt
20.15 uur
De graal van Pärt
Ests Filharmonisch Kamerkoor
+ Tallinn Kamerorkest
wo 23 mrt
20.15 uur
De graal van Pärt
Ests Filharmonisch Kamerkoor
+ Tallinn Kamerorkest
do 24 mrt
20.15 uur
Pärts Magnificat
Ests Filharmonisch Kamerkoor
vr 25 mrt
15.00 uur
De onvoorstelbare
trombone
Jörgen van Rijen +
Camerata RCO
20.15 uur
Fratres / Perspectief op
Pärt
New European Ensemble
za 26 mrt
15.00 uur
Lieder ohne Worte
Cello Octet Amsterdam
20.15 uur
Spiegel im Spiegel
Ralph van Raat + Tai Murray
zo 27 mrt
11.00 + 13 uur / Kleine Zaal
My Heart’s in the Highlands
Laurens de Man + Maarten
Engeltjes + Tai Murray
15.00 uur
Open je Oren (8+)
Met pianist Ralph van Raat +
presentator Dieuwertje Blok
20.15 uur
Kanon pokajanen
Cappella Amsterdam
SoundLAB Workshop
Maak je eigen muziek met de
wonderlijkste instrumenten.
Voor kinderen (7+) met
volwassenen. Elke zondag,
13.00 uur in de Atriumzaal.
Kaartjes via muziekgebouw.nl.
WannaSwing
Op de kade voor het
Muziekgebouw staat de
interactieve muziekinstallatie
WannaSwing van theatermaakster
Caecilia Thunissen
en scenograaf Jan Boiten. Acht
schommels sturen composities
aan van hedendaagse
componisten als Joey Roukens,
Mayke Nas en Rob Zuidam.
Zie voor meer informatie
muziekgebouw.nl/wannaswing
Huil van de Wolff
Elke 22e van de maand klinkt om
20.00 uur het geluidsmonument
Huil van de Wolff van Martijn
Padding ter herinnering aan
oprichter van het Muziekgebouw
Jan Wolff (1941 - 2012).
Zie voor meer informatie
muziekgebouw. nl/huilvandewolff
14

Foto: Erik van Gurp
4’33 grand café
Kom voor of na het concert eten
in 4’33 Grand café. Reserveren:
020 788 2090 of 433grandcafe.nl.
Bij de prijs inbegrepen
Reserveringskosten zijn bij de
kaartprijs inbegrepen.
Ook een drankje, tenzij anders
vermeld op je concertkaartje.
Rondom het concert
- Na aanvang van het concert heb je
geen toegang meer tot de zaal.
- Zet je mobiele telefoon uit voor
aanvang van het concert.
- Het maken van beeld- of
geluidsopnamen in de zaal alleen
met schriftelijke toestemming.
- Algemene Bezoekersvoorwaarden
zijn na te lezen op muziekgebouw.nl
Steun het Muziekgebouw
Inkomsten uit kaartverkoop dekken
ten dele onze kosten. Word vriend
of doneer: met jouw extra steun
kunnen we concerten op het
hoogste niveau blijven organiseren.
Meer informatie:
muziekgebouw.nl/steunons
Op de hoogte blijven?
Blijf op de hoogte van nieuw
geboekte concerten of ander
nieuws. Volg ons via onze
e-nieuwsbrief (aanmelden op
muziekgebouw.nl), Facebook,
Twitter of Instagram.
Dank!
Wij kunnen niet zonder de steun van
onze vaste subsidiënten en Vrienden
van het Muziekgebouw. Wij zijn hen
daarvoor zeer erkentelijk.
Druk binnenwerk
druk & printservice
15