Audiotour Heilzaam Noordwijk-Leef 39
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Space Expo<br />
© EMK cartografie, www.emk.nl<br />
Veldzicht<br />
Binnenzee<br />
Jan Verwey<br />
Natuurcentrum<br />
De Muze<br />
Engelandvaarders/<br />
Atlantikwa l<br />
PALACE<br />
PLEIN<br />
VUUR<br />
TORENPLEIN<br />
De Schelft<br />
NOORDDUINEN<br />
V V V<br />
N206<br />
N206<br />
N206<br />
Gemeente <strong>Noordwijk</strong><br />
WETHOUDER ROBERTO TER HARK GAF HET<br />
STARTSEIN VOOR DE AUDIOTOUR SAMEN<br />
MET LOCATIEMANAGER LIDA VAN DER VOORT<br />
Gemeente <strong>Noordwijk</strong> heeft samen met Streekmuseum Veldzicht<br />
een audiotour ontwikkeld door het natuurlandschap en de<br />
heilzame gebieden die de gemeente rijk is. Deze<br />
inspirerende tour laat al je zintuigen prikkelen.<br />
Ervaar een pure Thalasso beleving!<br />
TEKST ERNA KAGENAAR<br />
BEELD BURO BINNEN<br />
een kalmerende werking op gedachten en emoties.<br />
‘Pure heilzaamheid door natuurlijke schoonheid’.<br />
De bekende Duitse schilder Max Liebermann schilderde in<br />
de Coepelduynen een van zijn vele vergezichten. Inmiddels<br />
is er een straatnaam naar deze schilder genoemd.<br />
8<br />
<strong>Audiotour</strong> ‘<strong>Heilzaam</strong> <strong>Noordwijk</strong>’<br />
een belevenis voor lichaam en geest<br />
Gemeente <strong>Noordwijk</strong> heeft in 2020 de erkenning ‘Heilzame<br />
Zeebadplaats’ gekregen. De ligging aan zee, de samenstelling<br />
van het zeewater, de natuurlijke omgeving en de invloed van<br />
het klimaat hebben een positieve invloed op gezondheid en<br />
welzijn.<br />
De audiotour is een wandelroute door het agrarisch gebied en<br />
het duinlandschap en een bijzonder mooie ervaring voor jong<br />
en oud. Lida van der Voort is locatiemanager bij Streekmuseum<br />
Veldzicht en vertelt enthousiast: “Wij zijn heel blij met de<br />
lancering van de audiotour <strong>Heilzaam</strong> <strong>Noordwijk</strong>. Deze activiteit<br />
brengt de bijzondere kruidenteelt in <strong>Noordwijk</strong> voor bezoekers<br />
én bewoners tot leven. De tour zit vol verrassende feitjes en<br />
mooie vergezichten. Halverwege de tour kun je heerlijk aan<br />
zee wat nuttigen of zelfs even de zee in.”<br />
Krachtige kruiden als rijkdom en weldaad<br />
Eeuwen geleden groeiden in <strong>Noordwijk</strong> al natuurlijke gewassen<br />
en kruiden die een positieve invloed hebben op onze<br />
gezondheid. De audiobegeleiding tijdens de wandeltocht<br />
maakt het prachtige plaatje in natuurschoon compleet. De rijke<br />
historie en de heilzame werking wordt verteld, terwijl je een<br />
mooie wandeling door <strong>Noordwijk</strong> maakt.<br />
Tijden veranderen<br />
In de 14e en 15e eeuw was de kruidenteelt in <strong>Noordwijk</strong> een<br />
van de belangrijkste economische bronnen. <strong>Noordwijk</strong> stond<br />
in Nederland en het buitenland bekend om zijn kruidenteelt. Er<br />
was een levendige handel in kruiden. De mooie, oude, statige<br />
villa’s in de omgeving zijn nog stille getuigen van dit rijke<br />
verleden. Tijdens de 19e eeuw werd de kruidenteelt en -<br />
handel snel minder. De laatste kruidentelers in <strong>Noordwijk</strong><br />
hebben hun kwekerijen rond 1980 beëindigd. De allerlaatste<br />
kruidenwinkel van <strong>Noordwijk</strong> sloot in het jaar 2000 zijn deuren.<br />
Veel mensen kennen vast nog wel de kruidenwinkel ‘Van<br />
Alkemade’ in de Pickéstraat. Daar kon je kiezen uit wel 300<br />
verschillende kruiden.<br />
Coepelduynen<br />
De route loopt van Streekmuseum Veldzicht, via de bollenvelden,<br />
naar de Coepelduynen. Door de Coepelduynen kun je<br />
struinen en prachtig wandelen via duintoppen en duinvalleien.<br />
Het is een beschermd natuurgebied. Onderweg is er regelmatig<br />
een schitterend uitzicht op zee. Deze duinen nodigen<br />
ook uit om plaats te nemen op een bankje en van het uitzicht<br />
over zee te genieten. Een blik op zee en de horizon heeft<br />
Gedijen op getijde van de zee<br />
Al vanaf 1866 waarderen mensen de kust van <strong>Noordwijk</strong><br />
vanwege de positieve invloed op hun gezondheid. In die<br />
tijd kwamen van heinde en verre welgestelde kuurgasten<br />
therapeutische programma’s volgen. Het was de tijd van<br />
badkoetsen en badmannen. Een dagje naar het strand was een<br />
chique aangelegenheid en alleen voor de elite bestemd. Door<br />
de komst van de stoomtram werd het voor meer mensen<br />
mogelijk om naar <strong>Noordwijk</strong> te komen. Zo konden ook minder<br />
rijke mensen het strand bezoeken. Wist je dat <strong>Noordwijk</strong> door<br />
de ligging in het hart van het kleurrijke bloembollengebied<br />
ook wel bloemenbadplaats van Europa genoemd wordt?<br />
Een strandwandeling, een duik in de zee, of slapen in de<br />
zuivere zeelucht doet wonderen voor de gezondheid. De zee<br />
heeft een heilzame werking. We noemen dit ook wel Thalasso;<br />
het Griekse woord voor zee. Thalasso is een beproefde<br />
methode in kuuroorden en werd in de Griekse oudheid al<br />
door artsen toegepast. Thalasso wordt voor ontspannende<br />
- vitaliserende - en cosmetische doelen ingezet, maar ook<br />
voor het versterken van het immuunsysteem en vermindering<br />
van reumatische klachten.<br />
Wist je dat:<br />
Adem de zeelucht in<br />
• Het zeewater veel natuurlijke elementen bevat die een<br />
positieve invloed hebben op het welzijn van mensen?<br />
• De ligging en het hoge zoutgehalte in de zee natuurlijke<br />
bronnen zijn voor behandelingen van onder andere<br />
huidaandoeningen, zoals eczeem en psoriasis?<br />
• Zwemmen in zee voor een lagere hartslag en bloeddruk<br />
zorgt?<br />
• Door de meeste zonuren aan de kust de aanmaak van<br />
vitamine D extra wordt gestimuleerd?<br />
• Minerale zouten uit het zeewater ervoor zorgen dat<br />
zuurstof sneller opgenomen wordt en hierdoor extra<br />
serotonine wordt aangemaakt? Dat dit hormoon stress<br />
verlaagt en een positief effect op ons humeur heeft?<br />
• Luisteren naar het ruisen van de zee helpt ontspannen?<br />
• Met blote voeten door het zand lopen de vele<br />
zenuwuiteinden stimuleert en de spieren versterkt?<br />
Heilzame<br />
kruiden<br />
De kruiden die je<br />
in de tuinen van<br />
Streekmuseum<br />
Veldzicht en in de Duintuin van<br />
woonzorgpark Willem van den<br />
Bergh ziet, vind je ook volop In de<br />
duinen. Vele daarvan zijn eetbaar en<br />
bevatten heilzame eigenschappen;<br />
van de brandnetel, vlierbloesem,<br />
teunisbloem tot zevenblad en meer.<br />
Kruiden waar je ook thuis mee kunt<br />
Een wandeling langs de waterlijn mag natuurlijk niet<br />
ontbreken tijdens de audiotour. Beleef intens de<br />
heilzame badplaats!<br />
koken.<br />
KP 27 25<br />
TIP: proef de <strong>Noordwijk</strong> Thee,<br />
op basis van de heilzame kruiden<br />
die in <strong>Noordwijk</strong> groeien.<br />
Verkrijgbaar bij de VVV.<br />
1 k ilometer<br />
Blaarkoppen<br />
Onderweg langs de route kom<br />
je blaarkopkoeien tegen. Van de<br />
Blaarkop komt de beroemde en<br />
geliefde Leidse kaas, de meest<br />
voorkomende kaas in Nederland<br />
tot de 18 e eeuw Nu de bodemdaling<br />
in de veenweidegebieden<br />
en de CO 2-uitstoot<br />
van de landbouw belangrijke<br />
knelpunten worden, zie je de<br />
Blaarkop steeds meer terug.<br />
Deze kan zich prima staande<br />
houden onder moeilijke<br />
omstandigheden en blijft<br />
ondertussen goed produceren.<br />
Met de beste roomboter,<br />
kaas én uitstekend vlees.<br />
Streekmuseum Veldzicht<br />
Bij Streekmuseum Veldzicht staan de <strong>Noordwijk</strong>se kruiden,<br />
bloembollen en Blaarkopkoeien centraal. De drie tuinen<br />
rondom deze museumboerderij geven een mooi beeld<br />
over de kruidenteelt. ‘Dodoens Cruydehof’ is een van deze<br />
tuinen die zijn naam in oorsprong dankt aan een arts en<br />
plantkundige. Hij leverde een belangrijke bijdrage aan de<br />
geneeskundige wetenschap. Het is een indrukwekkend<br />
verhaal om te horen en te beleven. De historie van <strong>Noordwijk</strong><br />
Binnen en het ontstaan van het landschap komen bij dit<br />
museum ook ruimschoots aan bod. Daarnaast krijgen de<br />
Blaarkopkoeien natuurlijk ook voldoende aandacht. Dit<br />
sterke Hollandse ras heeft zijn naam niet zomaar gekregen.<br />
Tijdens de audiotour kun je al deze mooie verhalen horen.<br />
Meer informatie over het museum:<br />
www.streekmuseumveldzicht.nl<br />
Flora en fauna in de Duintuin<br />
Na deze opkikker aan zee brengt de tour je verder richting de<br />
Zwarteweg, door het woonzorgpark Willem van den Bergh.<br />
Hier is onder andere de prachtige ‘Duintuin’ aangelegd, die<br />
wordt onderhouden door vrijwilligers en deelnemers van de<br />
dagbesteding. Na het verlaten van het woonzorgpark, via de<br />
groene wandelweg door de bollenvelden, is het eindpunt van<br />
de tour bij Streekmuseum Veldzicht. De tour is een belevenis,<br />
of je nu alleen, samen of met een groep loopt.<br />
Meer informatie<br />
<strong>Audiotour</strong> <strong>Heilzaam</strong> <strong>Noordwijk</strong><br />
is GRATIS te volgen via de app:<br />
IZI Travel. Door deze app te<br />
downloaden op de telefoon en<br />
te zoeken naar ‘<strong>Heilzaam</strong><br />
<strong>Noordwijk</strong>’, kan de tour op elk<br />
moment gevolgd worden. De<br />
route kan worden gestart bij<br />
Streekmuseum Veldzicht<br />
én op de Kon. Astrid<br />
Boulevard tussen de<br />
strandpaviljoenen Bries<br />
en Bubbel Beach.<br />
Praktische info:<br />
Lengte 8,7 km<br />
Knooppunten (KP) 25 61 62 23 22 20 21 20 22 23 24 27 25<br />
21<br />
KONINGIN ASTRID BOULEVARD<br />
<strong>Noordwijk</strong>erhout<br />
20<br />
22<br />
KON. WILHELMINA<br />
DE GRENT<br />
23<br />
24<br />
PARALLEL<br />
HOOFDSTRAAT<br />
62<br />
HUIS TER DUINSTRAAT<br />
OUDE ZEEWE G<br />
61<br />
27<br />
ZWARTEWEG<br />
WANTVELD<br />
QUARLES VAN UFFORDSTRAAT<br />
NIEUWE ZEEWEG<br />
BEEKLAAN<br />
25<br />
NORTHGODREEF<br />
HERENWEG<br />
Lorem ipsum<br />
DUINWEG<br />
VAN PANHUYSSTRAAT<br />
KERKSTRAAT<br />
HERENWEG<br />
Duindamse slag<br />
DUINWETERIN<br />
VAN DE MORTELSTRAAT<br />
NIEUWE OFFEMWEG<br />
FOTOGRAFIE:<br />
Els Bax,<br />
DUINWEG<br />
NORTHGODREEF<br />
GOOWEG<br />
WESTEI NDE<br />
GOOWEG<br />
VAN BERCKELWEG<br />
Manette Ingenegeren<br />
PROVINCIALEWEG<br />
DUINWEG<br />
WESTEIND<br />
<strong>Noordwijk</strong>se Golfclub<br />
VAN BERCKELWEG<br />
DUINDAMSEWEG<br />
GOOWEG<br />
WESTEIND<br />
WESTEIND<br />
21<br />
LANGELAAN<br />
LEIDSEVAART<br />
LEIDSEVAART<br />
SCHULPWEG<br />
RANDWEG<br />
GOOWEG<br />
HAARLEMMER TREKVAART<br />
LANGEVELDERSLA<br />
RANDWEG<br />
ZEESTRAAT<br />
VICTORIB ERG<br />
'S-GRAVENDAMSEWEG<br />
LEIDSEVAART<br />
KAPELLEBO SLAAN<br />
LANGEVELDERLAAN<br />
Langevelderslag<br />
Oosterduinse Meer<br />
20<br />
22<br />
AUDIOTOUR<br />
23<br />
KERKSTRA AT<br />
24<br />
DORPSSTRAA T<br />
VIADUCTWEG<br />
Nederzandt<br />
PROVINCIALEWEG<br />
Tespelduyn<br />
62<br />
LANGEVELDERWEG<br />
KERKSTRAAT<br />
WILDLAAN<br />
MAANDAGSEWETERING<br />
VOGELAARDREEF<br />
HERENWEG<br />
SCHIPPERSVAARTWEG<br />
S CHELFTWE<br />
VIA NOVA<br />
VOGELAARDREEF<br />
PROVINCIALEWEG<br />
RUIGENHOEKERWEG<br />
<strong>Heilzaam</strong><br />
<strong>Noordwijk</strong><br />
route<br />
Ervaar de weldaad van <strong>Noordwijk</strong>.<br />
Van de kruiden op het land en in de<br />
PROVINCIALEWE<br />
duinen tot de heilzame werking van de zee.<br />
61<br />
27<br />
25<br />
MUSEUM