Ondernemers in beeld… NLstreets zoekt ... - De Pers

PerSe: Hoe depri is Tony Soprano?
Dutch Design als folklore
Claw Boys Claw terug in pyjama
De Fin ontdooit in het café
Plus Vacature-index P19
������
����������
��������
���������
Vorm en functie
Dutch Design als folklore >>p 28
Zestig jaar ontwerpen op expo Family of Form
�����������������
���������������
����������
�������
���������
������������������������
‘Ik heb een ego
van 1 meter 93’
Presentator
Mart Smeets
>> Interview P10
12/01/2008
www.depers.nl
Bang voor het volk
HOLLANDSE HOOGTE
Sinds de moord op Pim Fortuyn durven Nederlandse politici nauwelijks nog iets te vinden. Ze laten
zich leiden door opiniepeilingen, fungeren op tv als boksbal en proberen krampachtig de burger te
behagen. Wat is er gebeurd met lef en leiderschap?
Lees verder op pagina 4

2 Respons ZATERDAG
12 JANUARI 2008
Voor onze organisaties zoeken wij een
Adviserend Verpleegkundige
Wij zijn op zoek naar een Adviserend Verpleegkundige voor onze afdeling Zorg. Vanuit deze afdeling, die bestaat uit
zo’n 45 medewerkers, worden de contacten onderhouden met verzekerden, zorginstellingen en hulpverleners, hulpmiddelenleveranciers,
cliëntenorganisaties, overheden etc. Onze werkwijze is informeel en resultaatgericht.
Als Adviserend Verpleegkundige ben je in eerste instantie verantwoordelijk voor de behandeling van niet-standaard
zorgaanvragen en de bemiddeling tussen zorgvraag en zorgaanbod. Het werkveld is breed en divers en beslaat de
AWBZ-zorg, medisch-specialistische zorg en eerstelijnszorg. Hiernaast wordt van jou een bijdrage verwacht bij de
inkoop van zorg en bij de ontwikkeling van het vergoedingenbeleid.
Wij zoeken een collega die over een HBO-V diploma beschikt en een aantal jaren relevante en aantoonbare ervaring
heeft als verpleegkundige. Om voor de vervulling van deze fulltime functie in aanmerking te komen dien je verder te
beschikken over goede communicatieve vaardigheden, een flinke dosis enthousiasme en een elementaire kennis
van automatisering. Ook zijn goed ontwikkelde schriftelijke en redactionele vaardigheden noodzakelijk. Daarnaast
moet je zowel in teamverband als zelfstandig kunnen opereren.
Wij bieden je een dynamische werkomgeving, uitstekende primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden en goede
ontplooiingsmogelijkheden. De werktijden kunnen flexibel worden ingericht. Wij hanteren de CAO Zorgverzekeraars.
Een psychologisch onderzoek kan deel uitmaken van de procedure.
Voor nadere informatie over deze functie kun je contact opnemen met Aimee Heijdenrijk, Manager Zorg, telefoon
(010) 2 422 730.
Wat heeft Qompetence u te bieden?
Een snelle carrière. Hoe dat kan?
U maakt kennis met veel verschillende
organisaties en hun administraties.
U krijgt te maken met allerlei verschillende
administratieve vraagstukken.
U ziet verschillende oplossingen
voor soms dezelfde vraagstukken.
Kortom. U doet bij Qompetence snel
ervaring op. Ervaring waar onze opdrachtgevers
weer graag een beroep
op doen. Aan u worden vragen gesteld
waarvan onze klant denkt dat
intern het antwoord niet bekend is.
Vaak ook terecht. Soms weet u de
antwoorden ook niet, maar u hebt
Qompetence. Een simpel telefoontje
kan voldoende zijn. Anders zoekt
Qompetence het voor u uit en in
sommige gevallen beleggen we een
brainstormsessie op kantoor. Gezamenlijk
hebben we tot op heden altijd
een oplossing gevonden. U begrijpt
dat in een dergelijk inspirerende
omgeving uw carrière niet achter
kan blijven. Wij stellen dat u bij
Qompetence in 10 jaar meer leert
dan in 40 jaar op uw huidige werk.
Uitstekende beloning. Als je met
spoed honderd mensen zoekt, moet
je wel goed betalen. Dat doen we
ook, met uitgebreide emolumenten.
Als geld voor u belangrijk is dan
vragen wij u de proef op de som te
nemen. Maar Qompetence biedt
meer, zie ook de andere punten.
Interessante opdrachten. Wat is
interessant, zult u denken. Bedenk
dat Qompetence voor eenvoudige
opdrachten niet wordt gevraagd.
Als wij komen is er wat te doen en
ligt er een interessant vraagstuk. Wat
dan? Qompetence geeft u enkele
Een schriftelijke reactie kun je binnen 14 dagen na het verschijnen van deze
advertentie richten aan:
Zorgverzekeraar DSW, t.a.v. Victor Hettyey, Hoofd Personeelszaken, Postbus 173,
3100 AD Schiedam of per email: solliciteren@dsw.nl
Reacties van intermediairs op deze advertentie worden niet op prijs gesteld.
voorbeelden uit het verleden, waar
met veel plezier aan is gewerkt:
A. Voor een bank. In New York,
Moskou, Sao Paulo, Singapore, Hong
Kong, etc. controle werkzaamheden
verrichten op illegale overboekingen;
B. Voor een verzekeraar. Verschillen
analyseren tussen het grootboek en
subadministraties en na het verbeteren
daarvan ervoor zorgen dat er
geen nieuwe verschillen ontstonden;
C. Voor een supermarktketen. Administraties
van het eigen personeel
overnemen, integreren naar andere
fi lialen en de sluiting van distributie
centra begeleiden;
Kantoortijden zonder werkdruk.
Natuurlijk wordt er bij Qompetence
hard gewerkt. Maar we weten dat
extra uren buiten de normale kantooruren
minder productief zijn.
Die uren hoeven we ook niet te maken
want als de rapportage niet voor
de deadline afkomt, hebben we altijd
extra mensen beschikbaar om de
klus te klaren. En in het zeldzame
geval dat we wel een keer overuren
maken worden die altijd betaald of
gecompenseerd. Wel zo prettig.
Leaseauto. U hebt het voor het uitzoeken
en iedere vier jaar komt er
weer een nieuwe. Maar rijdt u liever
met uw eigen auto, dan kan dat en
krijgt u van Qompetence een kilometervergoeding.
Een opdracht om de hoek? Wie
weet. Iedere opdracht heeft zijn eigen
locatie en iedere medewerker zijn
eigen woonplaats. Om reistijd voor
onze medewerkers en reiskosten
voor Qompetence zoveel mogelijk
te beperken treden we, bij reistijden
langer dan een uur, in overleg.
Sommige medewerkers vinden een
paar hotelovernachtingen per week
juist prettig. Andere niet en dan wachten
we gewoon op een wel passende
opdracht. Of we spreken met de klant
af dat we de opdracht maximaal een
bepaalde tijd doen en daarna wisselen
met een Qompetence collega die
dichterbij woont. Belangrijk is wat
voor u acceptabel is.
Detachering. Voor u betekent detachering
een team van vaste mensen
om u heen, waarop u kunt terugvallen
bij de uitvoering van soms best
complexe vraagstukken. Natuurlijk
stemmen wij de complexiteit van opdrachten
af met uw ervaring, wensen
en ambities. Voor degene die geen
ervaring heeft met detachering, vragen
wij u kennis te nemen van het
volgende:
A. Gedetacheerde medewerkers doen
in dezelfde tijd veel meer ervaring
op omdat de verschillende opdrach-
(advertentie)
Dit komt bij Qompetence niet voor!
ten steeds weer nieuwe inzichten en
oplossingen bieden.
B. Gedetacheerde medewerkers krijgen
meer kansen. Het profi el en de
ervaring van de eigen medewerkers
is genoegzaam bekend. Zelfs als de
eigen mensen met een goede oplossing
komen, vraagt men zich af of
het wel gaat werken. Immers, wat
weet hij of zij daar nu van? Van externen
verwacht men dat die veel
hebben gezien en brede ervaringen
hebben opgedaan. Bovendien is het
voor de interne bemanning minder
bedreigend als een externe met de
oplossing komt. Kortom, u krijgt
vraagstukken voorgeschoteld die
anderen niet krijgen. Denk aan het
spreekwoord dat een profeet in eigen
parochie niet wordt geëerd!
C. U hebt als gedetacheerde medewerker
een andere status dan de interne
mensen. Uw kostprijs ligt
soms hoger maar uw meerwaarde
ook. U hebt Qompetence achter u
Zorgverzekeraar DSW is een middelgrote zorgverzekeraar
met ruim 400.000 verzekerden.
Wij vinden dat iedereen recht heeft op gemakkelijk toegankelijke
en betaalbare zorg van hoge kwaliteit. Zorg
verzekeren is meer dan premie innen en nota’s uitbetalen.
Betrokkenheid bij de zorg en een uitstekende
relatie met onze klanten en de zorgverleners zijn kenmerkend
voor onze organisatie. Een vlotte afhandeling
van de administratie is essentieel. Onze verzekerden
kunnen rekenen op een snelle, vriendelijke en correcte
dienstverlening.
Met regelmaat worden er door diverse onafhankelijke
organisaties onderzoeken gedaan naar de tevredenheid
van klanten over hun zorgverzekeraar. Vier jaar op rij
hebben onze verzekerden ons zo hoog gewaardeerd,
dat wij als beste vrij toegankelijke zorgverzekeraar van
Nederland naar voren zijn gekomen.
In afwijking van de overige zorgverzekeraars geven wij
geen korting op de basisverzekering, omdat wij vinden
dat iedereen recht heeft op dezelfde kostendekkende
premie. Ook richten wij ons niet primair op de collectieve
markt. Hierdoor nemen wij binnen de zorgverzekeringsmarkt
een bijzondere positie in.
staan waar u een beroep op kan doen.
D. Tussen twee opdrachten zitten
soms enkele dagen. Die komen dan
weer uitstekend van pas om te studeren
bij ons op kantoor. Daar hebben
we alle faciliteiten, inclusief geautomatiseerdeadministratiesystemen,
beschikbaar.
Leiding geven. Het zou u verbazen
hoeveel medewerkers op de administratie
nu al rapporteren aan een
externe medewerker. Iemand die
zogenaamd ad interim is ingehuurd.
Waarom zit daar een externe kracht?
Waarom zit u daar zelf niet? Omdat
hij of zij zoveel meer heeft gezien
van de wereld. Als u administratieve
processen wilt inrichten of optimaliseren
moet u wel weten dat er meerdere
oplossingsrichtingen zijn. Hoe
u daar achter komt? Door ook eens
op andere administraties te kijken,
maar wel met de zekerheid van de
Qompetence collega’s achter u.
Qompetence biedt u die kansen.
Hoe lang gelden deze argumenten?
Eeuwig is ons antwoord. Qompetence
bestaat sinds 2001 en al die tijd hebben
medewerkers de hierboven genoemde
punten mogen ervaren. Ook in het
moeilijke jaar 2003 groeide Qompetence
tegen de stroom in. Nu er volop
werk is voor iedereen hebben we het
wat moeilijker om mensen te vinden.
Dus moeten we nog beter betalen.
Bij Qompetence zijn salarisverhogingen
van 10% gebruikelijker dan 2,3%.
En u loopt geen risico om geoutsourced
te worden, want dat doen we niet.
In-sourcen doen we wel, maar wij adviseren
daar niet op te wachten. Het is
beter om proactief zelf te reageren op
deze advertentie en vanaf volgende
maand uw carrière vleugels te geven.
Kijk ook eens op www.dsw.nl
Nu solliciteren, betekent volgende maand nieuwe collega’s in een inspirerende omgeving!
Qompetence zoekt met spoed 100 mensen
met ervaring in fi nanciële verslaglegging
Wie zoekt Qompetence? Qompetence
onderscheidt twee doelgroepen
namelijk ervaren en onervaren
mensen.
A. Ervaren mensen. Hebt u administratieve
ervaring, meldt u dan
aan en samen onderzoeken we welke
functie en welke studies passen bij
uw ervaring om snel hogerop te
komen, mits u hogerop wenst te
komen, uiteraard.
B. Onervaren mensen. Dan maakt
het eigenlijk niet uit wat uw beroep
of vooropleiding nu is. Wij leren u
namelijk het vak. Om een juist
beeld te scheppen is het wel belangrijk
dat u weet dat de meeste mensen
in deze categorie niet ouder
zijn dan 35 en over een MBO+
werk- en denk niveau beschikken.
Na 2 maanden opleiding bij ons op
kantoor bent u gereed om onder
begeleiding de eerste opdrachten
uit te voeren. De eerste twee jaar
gaat het nog niet zo snel maar
daarna gaat u profi teren van uw inmiddels
opgedane ervaring. Voor
beide doel groepen geldt een meer
dan gemid deld analytisch vermogen,
een prak tische kijk op zaken
en een ‘aanpak’ mentaliteit. Denkt
u over deze eigenschappen te beschikken,
dan komen we graag met
u in gesprek.
Uw woonplaats is minder belangrijk
omdat Qompetence beschikt
over opdrachten in geheel Nederland.
Naast ons kantoor in Almere
beschikken we ook over kantoorruimte
in Reeuwijk (bij Gouda).
Jool-Hulstraat 4, 1327 HA Almere
t 036 548 52 60 · info@qompetence.nl
www.qompetence.nl

� Vakbonden Onderling
onenigheid over eisen
� Staking 23 januari
landelijke actie als Ter
Horst niets toezegt
COLOFON
De Pers op zaterdag is een uitgave van Mountain Media BV
...
Uitgever Gert Jan Laurman
Hoofdredactie Jan-Jaap Heij, Alain van der Horst (adjunct)
Art Director Liesbeth Melkert
Redactie: Tisha Eetgerink, Anna van der Gaag, Myrthe Hilkens, Jerry Huinder, Marius Roos, Britt Stubbe,
Robert Vuijsje, Pamela Wilhelmus, Judith Zilversmit
Distributie Dick van Geemen
Commercieel directeur Jerrel Oron
Finance Ruud Swart
Internet Rik Nizet
Ontwerp Cases i Associates
Druk Persgroep.
Directie Cornelis van den Berg
...
De Pers op Zaterdag is de weekendeditie van Dagblad De Pers, een onafhankelijke, gratis kwaliteitskrant die
circa 290 keer per jaar verschijnt. De Pers op Zaterdag is verkrijgbaar in winkels, in de horeca en op vele
andere locaties. Ontvangt u De Pers op Zaterdag thuis en heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708
of kijk op www.bezorgingdepers.nl. Aanmelden als bezorger kan op twee manieren: 0900-INTERLANDEN
(0900-4683752) of www.bezorgingdepers.nl. Ontvangt u De Pers op Zaterdag in uw winkel en heeft u
klachten over de bezorging? Bel: 020-3460530 (bereikbaar van 8.00 tot 11.00 uur) of stuur een e-mail naar
distributie@depers.nl
Reageren? Dat kan via zaterdag@depers.nl
Noord-Ierland wil haar economie
nieuw leven in blazen en buitenlandse
investeerders aantrekken.
Staatssecretaris Frank Heemskerk
van Economische Zaken bezocht
deze week het land.
Remco Tomesen
BELFAST ...
Als eerste Nederlandse bewindspersoon
bezocht Frank Heemskerk de
Noord-Ierse leiders. Het mocht niet
gaan over politiek, alleen over economie.
De bejaarde first minister
Ian Paisley (protestant) zat aan de
kop van de tafel. Naast hem zat de
vice first minister Martin McGuiness
(katholiek).
Voor de Noord-Ieren is het nog
steeds een bijna onwerkelijke situatie:
de aartsconservatieve kerkleider
Paisley die samen met de voormalige
IRA-leider McGuiness hun regio
leidt.
Sinds mei vorig jaar hebben de
Noord-Ieren weer zelfbestuur. De
regering die de regio nu leidt, is een
��������
���������������
Nieuws
Politie Estafettestaking gaat dinsdag verder
Looneisen liggen
mijlenver uiteen
Merel van Leeuwen
AMSTERDAM
...
Het is hommeles in politieland.
Niet alleen tussen de agenten en
de minister, maar ook tussen de
vakbonden onderling. Hun eisen
liggen mijlenver uit elkaar.
De vakbonden mogen dan wel
verdeeld zijn, de politiemensen
zelf zijn dat niet. In hun acties tegen
minister Guusje ter Horst van
Binnenlandse Zaken trekken ze
gezamenlijk op. Gisteren legden
agenten in Amsterdam en Limburg-Zuid
het werk neer. De estafettestaking
gaat dinsdag verder.
Als Ter Horst niet over de brug
komt, volgt op 23 januari de eerste
landelijke stakingsdag.
Wat het ACP wil,
kost tientallen
miljoenen euro’s
Volgens Hans van Duijn, voorzitter
van de Nederlandse Politiebond
(NPB), maakt het voor zijn bond,
die de meeste leden telt, niets uit
dat de looneisen zover uit elkaar liggen.
‘Maar voor de politievakorganisatie
ACP wel. Wat zij willen, kost
tientallen miljoenen euro’s meer en
is onhaalbaar.’ De NPB is de organisator
van de estafettestakingen, de
ACP richt zich nu vooral op de acties
bij de parketpolitie, dat zijn de
mensen die verdachten van en naar
rechtbanken vervoeren. Van Duijn
stelt dat de acties massaal worden
bijgewoond door leden van alle
bonden. ‘Maar wat de ACP doet,
zijn speldenprikjes. Wij geven de
toon aan. Ik heb al heel lang geen
contact meer gehad met de ACP.’
Dat ziet Gerrit van de Kamp, voorzitter
van de ACP anders. ‘Ik spreek
Van Duijn regelmatig. We hebben
wel een verschil van inzicht, maar
dat is zakelijk. Ik respecteer zijn mening
en inzet.’
Geen onderhandeling
Het lijkt erop dat de bonden zichzelf
in hun vingers hebben gesneden
met hun uiteenlopende eisen.
Volgens een woordvoerder van
minister Ter Horst maakt het de
situatie heel lastig. Voorlopig
wordt er niet onderhandeld. Ter
Horst heeft de bonden opnieuw
uitgenodigd, maar zolang ze niet
met een concreet nieuw voorstel
komt, willen de bonden niet
praten.
Ook is er onenigheid over de waardering
van de functie. Van der Kamp
vindt dat het vak van politieman
met geen enkel ander beroep is te
vergelijken, gezien de risico’s en het
geweld waar een agent mee te maken
krijgt. Hij vindt het idioot dat
Ter Horst bij haar bod vasthoudt
aan het MBO-niveau van de vooropleiding.
Van der Kamp: ‘Het opleidingsniveau
bij de politie is de
laatste jaren gestegen. Maar los
daarvan, het werk vergt heel specifieke
vaardigheden.’
Volgens Van Duijn is het juist nodig
om het hele functiewaarderingssysteem
van het politiewerk te
herzien om zo de bijkomstigheden
van geweld, risico’s en levensmisère
te corrigeren.
Dat het niet zo’n vetpot is bij de
politie illustreert Van Duijn met het
volgende voorbeeld. ‘Een hoofdagent
van 35 die al een jaar of veertien in
dienst is, verdient maximaal 2664
euro bruto per maand. Een geüniformeerde
agent die onregelmatige diensten
draait, krijgt daarbij een toeslag
van 250 euro bruto per maand.’ Hij
meent de uitwerking van het eisenpakket
van de NPB het dichtst bij de
minister ligt. ‘Maar ze moet meer bieden.
Doet ze dat niet, dan kan ze het
krijgen zoals ze het hebben wil.’ P
Economie Noord-Ierland zoekt investeerder
De bindende factor: oranje
mix van katholieken en protestanten.
Aan het geweld in Noord-Ierland
is een einde gekomen, en
Paisley en McGuiness willen nu
naar buiten toe laten zien dat katholieken
en protestanten eensgezind
bezig zijn de regio op te
bouwen. ‘Economie is prioriteit
nummer één’, vertelden ze aan
Heemskerk.
Buitenlandse investeerders ontdekken
Noord-Ierland aarzelend.
De meeste energie stopten de Ierse
leiders tot nu toe in contacten met
Amerikaanse bedrijven. Maar ook
Nederlandse bedrijven zijn meer
dan welkom, vandaar ook de officiele
ontmoeting met Heemskerk.
Overeenkomsten
Omdat de Noord-Ierse politici investeerders
willen trekken, willen ze
elke schijn van nog sluimerende tegenstellingen
tussen protestanten
en katholieken vermijden. De Nederlandse
journalisten die de leiders
ontmoetten mochten geen vragen
stellen over politiek. Dus ging het
over de fijne relatie tussen Noord-
3
HOLLANDSE HOOGTE
De eisen
De NPB eist 6,6 procent, plus extra
compensatie voor onregelmatig werk
en een tegemoetkoming in de zorgverzekeringskosten.
De ACP wil dat alle
politiemensen er 200 euro netto per
maand bij krijgen, en daar bovenop
in 2009 nog eens 3,5 procent. Het bod
van de minister ligt nu op 5,75 procent
over twee jaar. Ook biedt ze agenten
op straat, die al een jaar aan de top
van hun schaal zitten, een toeslag van
100 euro bruto per maand.
Ierland en Nederland en over de
overeenkomsten tussen de landen.
Paisley kon het niet laten om de
voorkeur die beide landen hebben
voor de kleur oranje te noemen.
Oranje is de kleur van de
protestanten.
De 82-jarige Paisly droeg een
stropdas met daarop afbeeldingen
van de Union Jack, de vlag van het
Verenigde Koninkrijk. Nog een subtiel
teken dat de protestantse leider
het verleden nog niet helemaal heeft
losgelaten. De protestanten hebben
altijd aansluiting gezocht bij het
Verenigd Koninkrijk, de katholieken
bij de Ierse Republiek.
De Noord-Ieren willen verder,
het land doet het economisch beter
dan ooit. Maar een lang en bloedig
conflict, verdwijnt niet in een paar
jaar uit de hoofden van de bevolking.
Een protestants Noord-Iers lid van
de delegatie die samen met Heemskerk
de Noord-Ierse leiders bezocht,
vertelde na afloop: ‘Als ik mijn
vrouw straks vertel dat ik McGuiness
een hand heb geschud, dan
krijg ik ontzettende ruzie.’ P

4 Nieuws
Bijzaken
Konijnenleed
Flappie heeft nu niet meer alleen met
Kerst te vrezen voor zijn leven. Prorail
heeft toestemming gekregen om in de
buurt van Utrecht wilde konijnen af
te maken. De holen die de konijntjes
her en der graven kunnen zorgen voor
instortingsgevaar van de treintaluds.
Toestemming voor de jacht op de
diertjes was nodig omdat, geloof het
of niet, het konijn een beschermde
diersoort is. Prorail zet nu fretten uit
die de konijnen gaan opeten. Bye bye
flappie.
Sneeuwpret
Oorlog of niet, ook Bagdad ontkomt
niet aan de effecten van de op handen
zijnde klimaatverandering. Voor het
eerst sinds mensenheugenis vielen
er gisteren dikke sneeuwvlokken in
de Iraakse hoofdstad. Het vliegveld
werd gesloten wegens slecht zicht.
In de consternatie vergaten de
Bagdadbewoners helemaal elkaar
af te maken. Tot het middaguur was
er geen enkele melding van gewelddadigheden.
Opgeblazen en
aangehouden
Het was niet de week van Jerry Rigters.
De auto van de Haagse crimineel
werd afgelopen dinsdag opgeblazen
op de snelweg. Een autobom
verwoestte zijn gehuurde Peugeot.
Wonder boven wonder raakte hij
alleen een vinger en een stukje bil
kwijt. De politie vond in ieder geval
dat de 2 meter lange Surinamer nog
niet genoeg had geleden. Hij werd
gisteren in het ziekenhuis aangehouden.
Er was een vuurwapen tussen de
wrakstukken van zijn auto gevonden.
En dat mag niet.
Weerbericht Nederland
Zaterdag
De dag begint bewolkt met buiige
regen en een stevige wind. Aan
zee staat enige tijd een harde tot
stormachtige wind en ook in het binnenland
waait het flink. In de middag
neemt de wind langzaam af en ook
de buien trekken weg. Met af en toe
zon wordt het rond 8 graden.
Zondag
Een regenzone ligt ten westen van
ons land. Misschien dat in de ochtend
in de kop van Noord-Holland en op
Texel een drup motregen valt, verder
blijft het droog. Vooral in het oosten
en zuiden breekt de zon soms even
door. De zuidelijke wind trekt iets aan
en het wordt opnieuw 8 graden.
��������
�� ������� ����
Opiniepeilingen De stem van het volk werkt verlammend
Het ontbreekt
politici aan lef
� Oorverdovend De
stem des volks schalt al
geruime tijd over het
binnenhof
� Ommekeer Lijden
moet leiden worden
Myrthe Hilkens
AMSTERDAM
...
De helft van de Nederlanders wil
van de Antillen af. Een meerderheid
is voor een fusie met Vlaanderen.
Het volk zegt: Maxima krijgt een
zoon. Een ruime meerderheid van
het volk hoopt op de val van het kabinet.
En ga zo maar door. De opiniepeilingen
vliegen ons om de
oren. Journalisten presenteren de
uitkomst van dit type steekproef
met grote regelmaat als feit en politici
op hun beurt reageren erop als
betrof het dé stem van hét volk. Dat
‘het volk’ als zodanig niet bestaat,
maar een verzameling is van mensen
uit allerlei verschillende groepen,
komt nauwelijks ter sprake.
Wijlen George Horace Gallup, de
Amerikaanse uitvinder van de opi-
niepeiling, bedoelde het zo goed.
Eens in de zo veel tijd zou hij burgers
informeren naar hun mening
over de een of andere zwaarwegende
kwestie, om middels zo’n peiling
een tegenwicht te bieden aan de zogenoemde
deelbelangen. De belangen
van de politieke schakers zelf
bijvoorbeeld, of van grote bedrijven
en andere lobbypartijen. Opdat hij
die in het pluche zetelt, niet vergeet
wat de gewone man denkt en belangrijk
vindt. Wereldwijd sloeg het
idee aan, maar of het nog lijkt op
wat Gallup voor ogen stond?
Verwarrend
Een drietal vaderlandse denkers vermoedt
van niet. Het ideaal van de
Amerikaan is mooi, maar schiet inmiddels
zijn doel voorbij. Dat stellen
hoogleraar politieke theorie Jos
de Beus, historicus en filosoof Frank
Ankersmit en socioloog Dick Pels.
‘Peilers als Maurice de hond gebruiken
het instrument om geld te verdienen.
Ondertussen versterkt de
opiniepeiling niet, zoals door Gallup
gewenst, de democratie maar
verwart het vooral de politiek’, aldus
De Beus, verbonden aan de
Universiteit van Amsterdam. ‘Bovendien
trek ik de wetenschappelijke
kwaliteit van dit soort
��� ��� ����� ���� ��
�������� ���������
��� ����������
���� �� ��� ��� ����� ��� ���� �� ��� ���������� ���
���� �� �� ������������ ���� ���� ����������� ��
���������� �������� �� ����������� ��������� ���� ���
���� ����� ���� ������ ���� ������� ������ ���
��������������� ����������� ������������ �� ��
���������� ��� ������������� ���������� ���
����������� �� ������������ ��� ������������� ���
����������������� �� �������� ����������� ���
���������������������� ����� ��� ��� ��������
������ ��� ����� ��� ������ ��� ��� ���� ��
���������� ���� �� ������ �� ��� �� ������� ���� ���
�� ���� �������� ���� ���� �� ��� �� �� ����
����������������������� ���� ���� ���������� �� ����
������ ����� ��� �������
����������������������������������������
��������������������������������������������������������������������
���������
���������� ��� ���������������� �� �������������� ��� �������� ���������
����� �� ���������
����������������� ����������������� �������� �������� � ������� ��� ���
�������� ���������
�������� ��������� �������� �������� ��������� �������� ��� �� ������ ������
��������������� ��� �������� ��� ���� �������� �������� � ������� �� �������� ���
�� ����������� �� ��������� ����������������� ��� ���� �������� �� ���� ��
����� ��� �� ����������� ������������� ��� ���������� �� ����������� ��� ��
���������������� �� ������ ��� ��� �� ����������������
����� �����������������������������������
�����������������������
HOLLANDSE HOOGTE

steekproeven regelmatig in twijfel.’
Hoe stelt de opiniepeiler zijn vragen?
Kunnen respondenten open
antwoorden geven of niet? Betreft
het een vragenlijst per e-mail of een
gesprek? Dat de meningenfabriek
qua betrouwbaarheid en geloofwaardigheid
op een wankel koord
balanceert, lijdt nauwelijks twijfel.
‘Maar blijkbaar werkt het prettig’,
zegt Pels. ‘Journalisten beroepen
zich in interviews gemakszuchtig op
het volk dat zogenaamd met een
stem spreekt en politici tonen zich
daartegen weinig weerbaar.’ De Beus
durft zelfs te spreken van een infantilisering
van de serieuze journalistiek.
‘Televisiemakers maken graag
gebruik van softe informatie, zoals
uitkomsten van allerlei peilingen.
Ze presenteren daarmee in programma’s
een schijnexactheid en etaleren
zo voornamelijk luiheid. Dat commerciële
omroepen dat doen, prima,
maar de publieke omroep zou
beter moeten weten.’
Fortuyn-revolte
De gevestigde politieke partijen zoals
PvdA, CDA en VVD, worstelen al
enkele jaren zichtbaar met hun
identiteit. Sinds wat wel de Fortuynrevolte
wordt genoemd, doen politici
er alles aan om tenminste de
indruk te wekken in contact te staan
met de kiezer. Vraaggesprekken met
vertegenwoordigers van ‘het volk’ in
tv-studio’s, honderd dagen touren
door het land om met ‘de gewone
mens’ te praten. Alles om te voorkomen
dat hen verweten kan worden
geen voeling met de burger te hebben.
Alles ook om te verhinderen
dat het zetelverlies voor deze partijen
uit het politieke centrum nog
verder doorzet.
Maar de stem van het volk verlamt
de huidige generatie Nederlandse
politici zozeer, dat ze het
tegenovergestelde bereikt van wat ze
wil bereiken. In plaats van sterker,
staan ze steeds zwakker. In plaats
van gerespecteerd, worden ze hoofdschuddend
gadegeslagen. Leiden
lijkt veranderd in lijden – zie hoe
politici zich als boksbal laten gebruiken
in televisieprogramma’s.
Om weer geloofwaardig te worden,
zouden de aanvoerders van de traditionele
politieke partijen moeten
laten zien wat ze willen, hoe zij
denken dat Nederland een beter en
mooier land wordt. Zij zijn de baas,
in elk geval voor vier jaar, tot aan de
volgende verkiezingen. Maar ze durven
niet. Ze zijn bang voor het
volk.
Weinig complimenteus
Volgens Ankersmit en De Beus trekken
politici dan ook exact de verkeerde
lering uit de periode Pim
Fortuyn. ‘Fortuyn kroop niet tegen
het volk aan’, aldus Ankersmit. ‘Hij
verwoordde enkele zaken die inderdaad
voor een grote groep belangrijk
waren, maar hij zei ook dingen
over het Nederlandse volk die weinig
complimenteus waren.’ Pim For-
Op Pad
De nuchtere roker laat de etalageruiten heel
Myrthe
Hilkens
„
Het verlangen naar een
sigaret, is het verlangen
zelf. Dat schrijft Rutger
Kopland in zijn dichtbundel ‘Over
het verlangen naar een sigaret’. Ikzelf
verlang tenminste vijftien
keer per dag naar een brandende
peuk tussen mijn lippen. Ondanks
alle waarschuwingen, van
(on)bekenden, op sigarettenpakjes
en in voorlichtingsfolders,
rook ik. Een stomme verslaving,
duur en ongezond. Maar wel lek-
tuyn reageerde enkele malen zelfs
hooghartig op de uitkomst van een
opiniepeiling, herinnert De Beus
zich. ‘Hij distantieerde zich ervan.
In het verkiezingsdebat op RTL
vroeg Henny Huisman de lijsttrekkers
naar de prijs van andijvie. Een
proef om te zien of politici dicht genoeg
bij het volk stonden. Fortuyn
noemde dat een goedkope vraag en
gaf geen antwoord.’
Niet met het volk
meehuilen, maar
eigen koers varen
De bijna verkrampte pogingen van
eerder genoemde partijen om het
volk tevreden te stemmen, werken
tot op heden vooral nadelig. Ankersmit:
‘Politici durven de soms
pijnlijke realiteit niet te verkopen.
In plaats daarvan praten ze mee met
het volk. Ik zeg bewust praten, want
uit onderzoek blijkt dat de ambtenaren
op de departementen met de
stem des volks niet zo gek veel doen.
Beleidsmatig is het effect van opiniepeilingen
nihil. Hoe dan ook,
alle inspanning van de grote partijen
blijft vooralsnog zonder resultaat.
Nu ons politieke centrum
langzaam begint leeg te raken, zal er
vanzelf verandering moeten gaan
plaatsvinden. Partijen zullen weer
voor een duidelijke signatuur moeten
kiezen, niet alleen uit zelfbehoud
maar ook om te voorkomen
dat neo-extremistische bewegingen
ker. Na het eten, tijdens het telefoneren,
of diep in de nacht als ik
naar muziek luister. Roken stemt
mij op momenten gelukkig of kalmeert
als ik stress ervaar. De combinatie
van nicotine, koolmonoxide
en teer maakt mij niet agressief,
baldadig of vernielzuchtig.
Toch voel ik mij in toenemende
mate een paria. Zelfs wanneer ik
mijn sigaret buiten rook, zoals dat
op veel plekken al hoort, kunnen
passanten het incidenteel niet laten
zure opmerkingen te plaatsen. ‘Dus
jij bent afhankelijk van een staafje
tabak. Wat erg lijkt me dat.’ Of:
‘Weet je wel dat rokers stinken?’
Sommige fanatici stellen zelfs dat
‘wij’ rokers een langzame zelfmoord
plegen en ondertussen onze
medemens vermoorden. Het
wachten is op wetgeving die ons
strafbaar stelt. Misschien een idee
voor juli 2009, als opvolger van het
rookverbod in de horeca dat dit
jaar in diezelfde maand van kracht
wordt.
Ik voel mij geen slachtoffer van de
aan populariteit winnen.’
Met die neo-extremistische bewegingen
doelt Ankersmit op de partijen
van Geert Wilders en Rita
Verdonk. ‘Iemand als Wouter Bos
ontbreekt het aan visie. Dit wil ik.
Deze reis wil ik met u, Nederland,
maken. Dat type leiderschap zie je
momenteel niet. Zo lang de groepen
in het centrum geen beginselvastheid
tonen, zullen de populisten
blijven groeien’, denkt ook Dick
Pels.
Leiderschap is afstand, zeggen alledrie.
Niet met het volk meehuilen,
maar geheel in lijn met het oude
verheffi ngsideaal durven eigen koers
te varen, durven vast te houden aan
een eigen visie en durven elitair te
zijn. De leider als denker en als opvoeder.
‘We moeten elkaar niet langer
gijzelen. Politiek, media en het
volk. Het verlamt’, aldus Pels. De
weg uit deze impasse, de oplossing,
schuilt in een klein, maar veelzeggend
woord. Moed. ‘Wat geeft iemand
als Heleen van Royen in Pauw
& Witteman het recht een minister
te recenseren? Mensen, en daarmee
bedoel ik ook Pauw en Witteman
zelf, die een nota niet lezen mogen
Ella Vogelaar daar vervolgens wel op
aanspreken? Dat is een ernstige
vorm van decadentie en politici
moeten zich gaan weren tegen deze
vormen van mediapopulisme. Wees
moedig’, adviseert De Beus. ‘Moed
is het schaarste artikel in de Nederlandse
politiek’, verzucht Ankersmit.
‘En juist daar hebben we heel
veel van nodig.’ P
nieuwe wet- en regelgeving zoals
die zich in de voorbije jaren ontwikkelde.
Het behoort mijns inziens
tot de taken van een overheid
om schadelijk consumptiegedrag
te ontmoedigen. Let wel: ontmoedigen
staat niet gelijk aan verbieden.
Accijnsverhogingen, rookvrije
werkplekken, daar valt prima mee
te leven. Ik erger mij wel groen aan
geel aan het feit dat de publieke
opinie zich op een steeds agressievere
manier tegen rokers keert. Gezondheidsfascisme
kent ook
ongezonde vormen.
Een discussie tussen verschillende
stevige rokers waarmee ik vorige
week zat te tafelen, leverde voor het
groeiende leger anti-paffers de volgende,
eeuwenoude boodschap op:
hij die zonder zonden is, werpe de
eerste steen. Een aantal van de
mensen met wie ik zat te tafelen,
drinkt niet of nauwelijks. Net als
ik. Op z’n tijd een wijntje vind ik
heerlijk, maar daar blijft het bij. U
voelt de brug die ik hier ga slaan al
aan komen. Inderdaad. Europees
��������
�� ������� ����
Van Dale geeft antwoord
We leven in een tijd van meningen.
Meer mensen dan ooit hebben over
meer zaken dan ooit hun mening
klaar. En meningen lokken weer reacties
uit. Soms genuanceerde, maar
vaak ook wordt er op hoge toon van
alles met de haren bijgesleept.
‘Ik vind dat u nu wel een beetje doorslaat’,
zou je zo’n heethoofd kunnen
toevoegen. Mogelijk helpt dat, maar
vanuit taalkundig oogpunt valt er wel
iets op af te dingen. Want hoewel je
het steeds vaker hoort, is doorslaan
hier niet het juiste woord. Dat is namelijk
doorschieten. Dus mocht uw
weldoordachte betoog weer eens worden
onderbroken door een pleidooi
om ze allemaal achter slot en grendel
te zetten of erger, zeg dan beleefd:
‘Het komt me voor dat u nu toch
enigszins doorschiet’.
onderzoek toont aan dat overmatige
alcoholconsumptie, Nederland
alleen telt al zo’n 1,2 miljoen
probleemdrinkers, voor nog al wat
overlast en drama zorgt. Zoals
60.000 vroeggeboortes per jaar, 9
miljoen kinderen die opgroeien in
gezinnen waar een van de ouders
aan een alcoholverslaving lijdt,
10.000 verkeersslachtoffers en
2.000 moorden.
Fans van de alcoholische versnapering
lopen het risico op tenminste
zestig verschillende
aandoeningen. En al het geweld, de
vernielingen, de ongevallen, ziektes,
misdaad en verwondingen in
meer of mindere mate veroorzaakt
door alcohol kosten een Europees
gezin gemiddeld zo’n 650 euro per
jaar. Ik zou, alleen voor het idee,
graag meemaken dat een kabinet
in de toekomst een alcoholverbod
in de kroeg instelt. Hi-la-risch.
Want, beste drinkemannen en –
vrouwen, u stinkt ook na overmatige
bierconsumptie. Uw
zwalkende benen en oeverloos
Nieuws
Doorslaan en doorschieten
hedendaags Nederlands
5
HOLLANDSE HOOGTE
Doorslaan komt in veel woordenboeken
nog niet voor in de betekenis
‘te ver gaan als reactie op iets dat
men wil bestrijden’. Wel in de betekenis
‘onder druk bekennen’ natuurlijk.
Misschien dat hier iets door
elkaar is gaan lopen. Overigens ontkomen
woordenboeken er niet aan
om het reëel bestaande taalgebruik
te registreren, dus op den duur zal
doorslaan ook te vinden zijn in de
hier bedoelde betekenis.
Maar mocht u dus binnenkort als
verstokte roker in uw stamcafé een
bordje aantreffen waarop men u duidelijk
maakt dat op uw gewoonte
geen prijs meer wordt gesteld, zeg dan
met een diepe zucht: ‘dat antirookbeleid
is nu toch wel een beetje doorgeschoten,
vind ik’. Dan zit u taalkundig
in elk geval prima. p
http://www.depers.nl/vandale
gelal, stop in vredesnaam met
telkens weer diezelfde woorden
te herhalen, verdienen ook geen
schoonheidsprijs.
De nuchtere roker voelt onder
invloed van diens sigaretje geen
behoefte ambulancepersoneel te
mishandelen. Hij laat etalageruiten
heel, wanneer hij ‘s nachts
na kroegbezoek naar huis wandelt.
En als iemand in een volle
club per ongeluk op zijn teen
gaat staan, balt hij zijn handen
niet tot vuisten. Wanneer gezondheid
als belangrijkste argument
dient om de medemens van
afkeurende blikken en wijzende
vingers te bedienen, zou een brug
naar frietvreters en hamburgerkauwers
hier overigens
ook niet misstaan. Maar er op
vertrouwende dat mijn punt helder
is, sluit ik af met een
vreedzaam devies. Dood gaan we
allemaal, dus leef en
laat leven. „

6 Respons ZATERDAG
12 JANUARI 2008
Your last stop before the top
JUNIOR MARKT MANAGER
Marktconforme arbeidsvoorwaarden waaronder bonus + auto - Almere
Roche Diagnostics is wereldmarktleider op het gebied van verkoop, marketing en service van
state-of-the-art medische apparatuur en testen. Maakt onderdeel uit van één van ’s werelds meest
toonaangevende bedrijven in de gezondheidszorg, Hoffmann-La Roche Pharmaceuticals. De BU Diabetes
Care levert innovatieve producten en services, op de markt gebracht onder de naam Accu-Chek.
De Junior Markt Manager zal, in eerste instantie ondersteunend aan de Markt Managers, zelfstandig
subprojecten coördineren, bij o.a. productintroductietrajectenen tailor-made acties voor retail partners
(o.a. apotheken). Verzorgt educatieprogramma’s voor professionals/ziekenhuizen en ontwikkelt DM
activiteiten. Fungeert als contactpersoon voor marketing- en reclame bureaus. Stemt met bureaus
de ontwikkeling van communicatie materialen af. HBO/academisch met enkele jaren ervaring in
consumentenmarketing en communicatieprojecten. Is een proactieve zelfstarter met een ondernemende
instelling. Beschikt over probleem oplossend vermogen. Deze positie is een uitdagende
stap voor een jonge professional met groei potentieel. Roche Diagnostics biedt een dynamische
werk omgeving met goede mogelijk heden voor verdere ontwikkeling, mogelijk ook internationaal.
Consultant (Amsterdam): Marie José van Riel, mobiel 06 - 21 53 44 35
COMMERCIEEL DIRECTEUR
€ 110.000,= - € 140.000,= + bonus + goede secundaire arbeidsvoorwaarden - Son en Breugel
Maas International B.V. is de trendsetter op het gebied van vending automaten (warme en gekoelde
dranken, zoetwaren en versproducten), cashless betaalsystemen en overige complementaire
facilitaire diensten. Hoogwaardige consumpties in combinatie met een effi ciënte dienstverlening
vormen de basis van het complete “full operating” pakket. Om haar internationale marktleiderspositie
verder te verstevigen en de groei in additionele segmenten te versnellen is Maas op zoek
naar een inspirerende Commercieel Directeur. Je bent verantwoordelijk voor het opstellen en
uitvoeren van het salesbeleid van de verschillende segmenten binnen Nederland. De uitdaging
is het realiseren van groei door verdere verdieping en uitbreiding in concepten , segmenten
en producten door te voeren. Voor deze uitdagende functie komt Maas graag in contact met
kandidaten die minimaal een HBO-opleiding en minimaal vijf jaar werkervaring hebben in een
zelfstandige commerciële directiefunctie met eindverantwoordelijkheid, bij voorkeur binnen
de B2B-dienstverlening. Daarnaast ben je een gedegen gesprekspartner en netwerkbouwer op
directieniveau binnen grote en middelgrote ondernemingen. Bovenal word je uitgedaagd om te
werken in een dynamische en sterk groeiende organisatie als Maas.
Consultant (Maastricht): Ewout Eenhoorn, mobiel 06 - 50 64 69 66
ACCOUNTMANAGER DIRECT TOUCH
Uitstekende arbeidsvoorwaarden - Rijen
Ericsson is de toonaangevende leverancier van telecom apparatuur en diensten aan zowel mobiele
als vaste netwerk operators wereldwijd. In Nederland biedt Ericsson met name end-to-end
oplossingen voor mobiele en vaste, smal- en breedband applicaties en bijbehorende multiservicenetwerken,
inclusief services en consulting. De klanten zijn o.a. network operators, ISP’s en overige
profi t en non profi t bedrijven. De Accountmanager Direct Touch (AMDT) maakt onderdeel uit van
het “Special accounts & Enterprise” team. In deze rol beheert de AMDT bestaande contacten met
diverse klanten en tevens behaald hij/zij de new business doelstellingen. Naast omzetontwikkeling
in de Enterprise markt (top 90) zal de AMDT zich mede bezighouden met het organiseren van
marketingevenementen. De nadruk in deze positie ligt op de verkoop van bedrijfscommunicatiem
iddelen en -diensten (PABX, Contactcenter app.). Creativiteit, proactiviteit en business smartness
zijn key. Profi el: HBO/WO opleiding, beheersing Engelse taal, ervaring met indirecte saleskanalen,
communicatief sterk, assertief, sterk in onderhandelen met meerdere partijen gelijktijdig, problem
solver, regisseur, teamspeler en een uitstekende interpersoonlijke sensitiviteit.
Consultant (Eindhoven): Rutger Janiczak, mobiel 06 - 29 53 23 73
PROCESS ENGINEER
Maximaal € 65.000,= - Rotterdam/Middelburg
Evides Industriewater is een onderdeel van Evides NV. Zij levert geïntegreerde diensten op het gebied
van waterlevering en afvalwaterzuivering aan o.a. de (chemische, voedingsmiddelen) industrie in met
name Noordwest-Europa. Evides Industriewater kenmerkt zich door een ambitieuze groei strategie.
Zij levert industriewater en beheert verschillende industriewater- en afvalwaterzuiveringsinstallaties.
Binnen het Process Department bevinden zich enthousiaste en capabele deskundigen die jarenlange
expertise op watergebied hebben opgebouwd. Hierbinnen is ruimte voor een Process Engineer met
kennis op het gebied van membraantechnologie en/of proces waterzuivering. Je krijgt de mogelijkheid
je te richten op projecten met betrekking tot geïntegreerde waterzuivering voor de industriële
wereld. Je analyseert en optimaliseert bestaande installaties. Ook werk je nauw samen met (R&D)
partners; bijv. TNO, TU Delft en Kiwa. Je houdt tevens feeling met de praktijk van alle dag, daar je
inhoudelijk betrokken bent bij de defi nitie en ontwerp van nieuwbouw en operationele trouble
shooting activiteiten. Profi el: HTS/TU, aangevuld met een aantal jaren relevante werkervaring.
Praktische instelling, communicatief sterk en uitstekende analytische vaardigheden.
Consultant (Eindhoven): Guido Klaassen, mobiel 06 - 55 38 40 24
IMPLEMENTATION MANAGER
Excellent remuneration - Hoofddorp
GlobalCollect is the leading provider of international payment processing solutions for eCommerce
companies worldwide, servicing Apple, Microsoft, HP, Sony, Vivendi and others. In addition to
established payment mechanisms such as credit cards, clients are offered cutting edge payment options,
encompassing over 100 countries and currencies. GlobalCollect would like to strengthen its Merchant
Implementations Team with Implementation Managers. Responsible for realising implementations
and adjustments of new and existing merchants, products and suppliers. Manages implementations
by co-ordination with internal teams, deals with external suppliers, consultancy for merchants,
co-manages the relation and expectations of merchants & suppliers, accreditation testing, sets
priorities to allocate available resources, reports on hours spent and costs incurred, identifi es and
advises on possible improvements on products, processes, procedures and exceptions. The ideal
candidate is a Bachelor/Master with extensive knowledge of internet/ICT technology. Experience with
project management, preferably in payment industry. Communicator with sales experience. Proactive,
cost- and result driven. Fluent in English, Spanish/German a plus. Occasional travel.
Consultant (Amsterdam): Marcel Wijngaard, mobile 06 - 21 84 19 78
PRODUCT DEVELOPMENT MANAGER
Excellent remuneration - Hoofddorp
GlobalCollect is the leading provider of international payment processing solutions for eCommerce
companies worldwide, servicing Apple, Microsoft, HP, Sony, Vivendi and others. In addition to
established payment mechanisms such as credit cards, clients are offered cutting edge payment
options, encompassing over 100 countries and currencies. GlobalCollect would like to strengthen
its Product Development Team with Product Development Managers, responsible for developing/
enhancing one or more products. Develops and implements new products and services. Internal/
external consultancy. Manages, advises and communicates on product specs. Deals with external
suppliers. Advises and initiates activities that increase quality and/or effi ciency of products, processes
and procedures. Organizes product training and keeps product documentation updated. Monitors
market development. Bachelor/Master with extensive knowledge of internet and ICT technology
(XML, internet protocols & security, basic SQL). Analytical and innovative. Basic knowledge of payment
industry (on/offl ine). Experience with projectmanagement, preferably in software development.
Proactive, cost- & result driven. Communicator. Fluent in English. Willing to travel occasionally.
Consultant (Amsterdam): Marcel Wijngaard, mobile 06 - 21 84 19 78
Informatie
Bel de consultant op het nummer
van de vestiging (’s avonds en in het
weekend op het mobiele nummer)
of kijk op www.yer.nl
Reageren
Ga naar onze website, registreer en
reageer via uw persoonlijke pagina.
Vestigingen
Amsterdam 020 - 697 50 11
Arnhem 026 - 353 91 30
Breda 076 - 799 98 00
Den Haag 070 - 799 03 00
Eindhoven 040 - 246 86 68
Heerenveen 0513 - 79 90 10
Maastricht 043 - 750 17 10
Rotterdam 010 - 798 01 00
Zwolle 038 - 457 21 00
YER biedt
Recruitment Solutions
Campus Recruitment
Young Executive Recruitment
Interim Solutions
Interim Professionals
Interim Management
Development Solutions
Assessment Center
Coaching & Talent management
The Netherlands | Belgium | Germany | Spain | USA | www.yer.com
MANAGEMENT CONSULTANTS
Marktconform salaris met uitst. bonus + auto - Diverse locaties
Hoffman Krul & Partners (HKP) is een ervaren en onafhankelijk organisatie adviesbureau. HKP voert
uitdagende en afwisselende opdrachten uit op het gebied van bedrijfsvoering en control. Met ruim
20 consultants heeft HKP een uitstekende naam opgebouwd in de maatschappelijke branches
waarin zij actief zijn. De klein schaligheid van de organisatie draagt bij aan een informele en
ondernemende cultuur. Als Management Consultant voer je advies- en implementatie trajecten uit voor
opdrachtgevers binnen woningbouwcorporaties, waterschappen, waterbedrijven en lokale overheden.
Je hebt hierbij de rol van adviseur, projectleider, procesbegeleider of interim manager. Trajecten rond
de bedrijfsvoering zijn divers: procesverbetering, organisatie- inrichting, managementinformatie,
verander manage ment, benchmarking, AO, planning en control, INK, balanced scorecard, etc.
Academische Economen of Bedrijfskundigen die uitblinken in enthousiasme, ondernemerschap,
betrokkenheid, maatschappelijke interesse, resultaatgerichtheid en commercieel inzicht, en met
minimaal 4 jaar werkervaring in een organisatie adviesrol nodigen we uit te reageren. HKP biedt een
werkomgeving met humor, afwisseling en dynamiek, én de mogelijkheid een masteropleiding te volgen.
Consultant (Amsterdam): Cynthia Lochtenberg, mobiel 06 - 27 05 28 53
MARKET DEVELOPMENT MANAGER
Excellent remuneration - Breda
Dockwise is market leader in transport of extremely large and heavy cargoes;
they transport extraordinary structures safely. The company is active in several markets for the
transportation of a wide variety of cargoes. With the largest fleet of specialized vessels they create
superior value for their clients by realizing the inconceivable. Due to their continuous growth
Dockwise is looking to expand their team of employees, also for the Marketing Department.
The Market Development Manager is responsible for the development of marketing plans for
key global target markets of Dockwise and to coordinate the execution of the plans, is also
responsible to identify & analyse new business opportunities and act as project leader for specific
commercial projects, holds a central position in the development of his target market and works
closely with the commercial departments in the different offices around the world. The Market
Development Manager reports to the Department Manager Marketing. The ideal candidate
has level HBO as minimum, preferably 3 years experience in marketing, proven commercial
drive and is fluent in the Dutch and English language. Dockwise offers a challenging job with
corresponding responsibilities and remuneration.
Consultant (Breda): Florez de Leeuw, mobile 06 - 28 42 41 56
ACCOUNT MANAGERS
Uitstekende arbeidsvoorwaarden + bonus + auto - diverse regio’s
Barloworld Intern transport maakt deel uit van de Barloworld groep. Barloworld is ’s werelds grootste
Hyster heftruckpartner en heeft activiteiten in Zuid-Afrika, USA, Engeland en België. Barloworld
verkoopt, least en onderhoudt heftrucks en vormt de essentiële link tussen producent Hyster en
de gebruiker. Haar toegevoegde waarde wordt gekenmerkt door Barloworld als organisatie, haar
complete productrange (van counterbalance, warehouse tot big trucks), A-kwaliteit product en de
manier waarop service, know how en kwaliteit op functionele wijze naar de praktijk wordt vertaald.
Vanwege verdere groei en ontwikkeling van de organisatie komen we graag in contact met ambitieuze,
daadkrachtige en resultaatgerichte Account Managers voor diverse regio’s in Nederland. Als Account
Manager ben je zelfstandig actief en beweeg je je gemakkelijk tussen o.a. grote en middelgrote
industriële en logistieke bedrijven. Zowel relatiebeheer als acquisitie is op jouw lijf geschreven om
de klantenportefeuille uit te bouwen en te beheren. Als Account Manager ben je in het bezit van een
HBO werk- en denkniveau met verkoopervaring in kapitaalgoederen en/of logistieke organisaties.
Je beschikt daarnaast over uitstekende communicatieve en commerciële vaardigheden.
Consultant (Maastricht): Roel van de Ven, mobiel 06 - 15 00 77 75
OPERATIONAL PLANNING MANAGER
Uitstekende arbeidsvoorwaarden - Hilversum
JT International Company Netherlands B.V. is onderdeel van JT International een dochteronderneming
van Japan Tobacco Inc., de op twee na grootste internationale tabaksfabrikant ter wereld met meer
dan 90 verschillende merken. JT International Company Netherlands B.V. heeft vestigingen in
Hilversum en Brussel. Samen zijn ze verantwoordelijk voor de marketing en sales in de Benelux van JTI
sigarettenmerken. De Operational Planning Manager is, in nauwe samenwerking met de Field Force
Managers, verantwoordelijk voor een effectieve en effi ciënte programma/ activiteitenplanning voor de
Trade Marketers (Field Force) in de Nederlandse markt. Verzamelt informatie van de Consumer &
Trade Marketing afdelingen: Portfolio, Brand & Trade Strategy en Planning & Development en maakt
overzichtelijke en begrijpbare scripten voor Trade Marketers. Zorgt voor managementrapportages,
is een spil in de organisatie, stuurt een medewerker aan en rapporteert aan de Consumer & Trade
Marketing Operations Director. WO opleiding en ten minste 5 jaar relevante ervaring in de retail
of FMCG branche. Cijfermatig onderlegd, analytisch sterk en zeer bekwaam in het produceren van
rapportages en planningen. Uitstekende kennis van de Nederlandse en Engelse taal.
Consultant (Amsterdam): Jeroen van het Hof, mobiel 06 - 11 95 61 66
BU MANAGER WATER TREATMENT
€ 55.000,= - € 65.000,= + auto - Amsterdam zuidoost
‘Water is leven, Culligan is water’. Culligan Nederland BV (Amsterdam, 60FTE) is deel van Culligan
International, oudste aanbieder van water en vooraanstaand leverancier van kennis, kwaliteit en
betrouwbaarheid. Levert zuiver drinkwater in fl essen en complete water zuiverings installaties.
Afnemers zijn te vinden in branches met behoefte aan zuiverder water dan standaard drink water.
De BU Water Treatment (12FTE) adviseert en levert de zuiveringsinstallaties, groeit gestaag en kent
3 afdelingen: Sales adviseert klanten m.b.t. ontharden, demineraliseren, fi ltreren en UV- desinfectie;
Techniek ondersteunt de afdeling Sales en verleent service; Offi ce ondersteunt administratief.
De BU Manager is verantwoor delijk voor de dagelijkse leiding, is sparringpartner voor de collega in
Brussel en rapporteert aan de directie. Ondersteunt de Account Manager. Doet productkennis op ter
ondersteuning en advisering van klanten en collega’s. Bewaakt de kwaliteit. Profi el: HBO/ academisch
technische opleiding eventueel aangevuld met bedrijfskunde en minimaal 5 jaar relevante werkervaring,
met water behandelings techniek is een pre. Leidinggevende, stimulerende capaciteiten.
Klantgericht, pragmatisch, ondernemend, fl exibel, stressbestendig, innovatief en leergierig.
Consultant (Amsterdam): Alex Docter, mobiel 06 - 47 13 55 93
HEAD OF FINANCE
Uitstekende arbeidsvoorwaarden - Barendrecht
Tunstall Benelux, gevestigd in Barendrecht, is een onderdeel van het Britse Tunstall Group, wereldwijd
marktleider in ontwerp verkoop en service van geavanceerde Telecare en Tele healthsystemen.
Tunstall Benelux heeft een sterke naam opgebouwd door hoge betrokkenheid, maatwerkoplossingen,
creativiteit en sterke klantgerichtheid. Tunstall Benelux heeft een forse groei-ambitie die zij gaan
realiseren door vooral hun klanten in de gezondheids/welzijnssector, huisvesting en installatiebranche
verder uit te breiden. De Head of Finance is verantwoordelijk voor de gehele fi nanciële
administratie, geeft leiding aan de totale administratie en rapporteert als lid van het MT direct aan
de Managing Director. Houdt zich bezig met budgetbewaking, bewaking projectadministratie,
periodieke management rapportages, maandafsluitingen en grootboekadministratie. De Head of
Finance is een gedreven, energieke people manager die graag initiatief neemt en proactief met de
organisatie meedenkt. De Head of Finance heeft een fi nanciële achtergrond op minimaal HBOniveau
en beheerst naast de Nederlandse taal ook de Engelse taal goed in woord en geschrift.
Is op hoogte van alle wet- en regelgeving. Kennis van het ERP softwaresysteem BAAN is een pre.
Consultant (Den Haag): Thomas Bos, mobiel 06 - 22 06 08 78

„
��������
���������������
Sport
Voetbal Colin is uitgegroeid tot het symbool van het mislukte beleid van Ajax
‘Nu is het de bank,
straks de tribune’
��Ondanks schorsing
Ogararu Geen basisplaats
voor verdediger
Jurgen Colin tegen AZ
� Geen warm welkom
Elk balcontact van de
geboren Utrechter ging
tot nu toe gepaard met
fl uitconcerten
Iwan Tol
AMSTERDAM
...
Wat hij liever heeft, is de vraag: een
basisplaats bij Ajax of een kampioenschap
van zijn club. Jurgen Colin
begint te lachen, schuift wat
ongemakkelijk op zijn stoel en zegt:
‘Nee man, nee, daar kan ik echt geen
antwoord op geven. Zeg ik basisplaats,
dan lijkt het net alsof ik niet
hoop dat we kampioen worden en
zeg ik kampioenschap, dan kan ik
mezelf toch niet meer serieus nemen?
Ik pas eventjes, dat begrijp je
toch wel?’
Uitzichtloze situatie
Voor Jurgen Colin (27) wordt zijn
situatie bij Ajax met de week uitzichtlozer.
De rechterverdediger
kwam deze zomer op voorspraak
van trainer Henk ten Cate over van
Norwich City, als stand-in voor George
Ogararu. Maar na het vertrek
van Ten Cate naar Chelsea lijkt hij
het krediet defi nitief te hebben verspeeld
bij Ajax. Niet voor niets wil
Adri Koster het liefst zo snel mogelijk
Bruno Silva van FC Groningen
aan de selectie toevoegen.
Colin ondergaat de situatie gelaten.
Zelfs nu Ogararu morgen
tegen AZ geschorst is, rekent Colin
nergens meer op. ‘Gelet op de trai-
ning wil de trainer tegen AZ met
Siem de Jong op de rechtsbackpositie
spelen. In dat geval hoef ik
me al helemaal niet meer druk te
maken om Bruno Silva, lijkt me.’
Ik hoef me nu al
helemaal niet meer
druk te maken om
Bruno Silva, lijkt me
Colin noemt zijn situatie ‘niet
leuk’. Het is een understatement.
Geen vertrouwen van de trainer,
uitgegroeid tot het symbool van
het mislukte aankoopbeleid van
Ajax en ook nog eens beschimpt
door zijn eigen supporters, want
elk balcontact van de geboren
Utrechter ging tot nu toe gepaard
met fl uitconcerten. ‘Niet wat je
noemt een warm welkom’, merkt
hij cynisch op.
Vrienden hadden hem al gewaarschuwd
bij zijn komst naar
Amsterdam. ‘Ze zeiden dat op supportersforums
op internet allerlei
negatieve dingen over mij stonden.
Zo van: wie is die Colin eigenlijk?’
De situatie veranderde van kwaad
tot erger. Zozeer zelfs dat Colin na
PRO SHOTS
de wedstrijd tegen Willem II als enige
Ajacied de meegereisde aanhang
niet wenste te bedanken voor hun
steun. ‘Waarom zou ik dat doen?’,
vraagt hij zich af. ‘Zelfs al had ik gescoord,
dan was ik nog niet naar ze
toe gelopen. Ze hebben me tot nu
toe alleen maar uitgefl oten. Hen bedanken
zou ik daarom schijnheilig
vinden.’
Een afvaardiging van Vak 410
zocht Colin onlangs nog op om
hem een hart onder de riem te steken.
Ze schonken de verdediger een
sjaaltje van Ajax en beloofden zijn
criticasters te kalmeren. ‘Volgens
hen ging het maar om een klein
groepje. Ik kan het gebaar waarderen,
maar de relatie tussen de supporters
en mij is tot op heden niet
de gemakkelijkste, dat mag duidelijk
zijn.’
Wakker geschud
Inmiddels heeft Colin al wel zijn
zaakwaarnemer gebeld. ‘Ik heb
hem even wakker geschud en duidelijk
gemaakt wat er allemaal
speelt. Nu is het nog de bank,
straks de tribune. En van spelen in
het tweede word je niet beter. Ik
kan nu wel roepen: ik wil weg.
Maar dan moet er eerst belangstelling
zijn. Het belangrijkst voor mij
is nu fi t blijven. Mocht de trainer
een beroep op me willen doen,
dan sta ik er.’ P
Davids keert terug
Edgar Davids start morgen tegen AZ in de basis bij Ajax. Davids keert terug na
een beenbreuk die hij opliep in de voorbereiding van dit seizoen. Dat de middenvelder
meteen ook de aanvoerdersband krijgt omgehangen, onderstreept
het belang van zijn terugkeer. Koster: ‘Edgar is voor mij een verlengstuk in het
veld. Iemand die jonge spelers kan aansturen. Zo’n speler misten we na het
vertrek van Jaap Stam. We zien wel hoe lang Edgar het tegen AZ volhoudt.’
Ook de van PSV overgekomen Kenneth Perez kan op een basisplaats rekenen.
Koster toonde zich erg tevreden over wat de Deen tot nu toe heeft laten zien.
‘Tijdens het vriendschappelijke toernooi dat we in Dubai hebben gespeeld, liet
hij een goede indruk achter. Kenneth is altijd aanspeelbaar en kan mensen voor
de goal zetten.’
Nu Ajax in aanvallend opzicht de boel weer op orde heeft, hoopt Koster zijn
ploeg nog achterin te kunnen versterken. Bruno Silva van FC Groningen staat
hoog op het verlanglijstje van de interim-coach. Hedwiges Maduro gaf gisteren
aan te willen vertrekken bij Ajax. Of hij al de komende weken naar een nieuwe
werkgever mag uitzien, wilde Koster nog niet zeggen. ‘Maar je weet nooit hoe
het in de voetballerij gaat.’
Sport
Driepunter
Johan
Faber
Op YouTube is een
nieuwsfragment te zien
waarin Barack Obama, in
hemdsmouwen maar met
das, tussen de campagnebedrijven
door achteloos een driepunter
gooit. (Obama’s commentaar na
afl oop: ‘That’s how you perform
under pressure.’) Er is ook een
fi lmpje te vinden van een basketballwedstrijd
uit Obama’s highschool-tijd.
De schimmige
beelden laten zien hoe een slanke
neger na een uitbraak een stijlvolle
lay-up maakt. In hetzelfde
fi lmpje mist Obama trouwens een
vrije worp.
Barack Obama wordt door zijn tegenstanders
wel afgeschilderd als
een feelgood-politicus, die de harten
van de Amerikaanse kiezers
verwarmt met goedkope retoriek
over ‘hoop’, maar wie zich verdiept
in Obama’s sportieve achtergrond
krijgt een heel ander beeld
van de man die door Oprah (en
haar doelgroep) is omarmd. Ik
vond een artikel in de New York
Times, waarin een aantal oude
basketbalvrienden van Obama
aan het woord komen. Het blijkt
dat de Democratische presidentskandidaat
een voorkeur heeft voor
pickup basketball, dat vooral op
straat wordt gespeeld, zonder
scheidsrechter, met zelfgemaakte
regels en veel verbale intimidatie
en grootspraak.
Trekken, duwen en ellebogenwerk
zijn vaste ingrediënten van pickup,
maar Obama deinst volgens
zijn buddies niet terug voor een
ruig partijtje op de playground.
7
Zijn gebrek aan lengte en spiermassa
compenseert hij met sluwheid,
en met een snelle, offensieve
stijl. ‘Hij is erg goed in het vinden
van manieren om te winnen van
tegenstanders die sterker lijken’,
aldus een van Obama’s vrienden,
een uitspraak die tot nadenken
stemt.
Door zijn drukke agenda heeft
Obama de laatste jaren nog maar
weinig tijd voor zijn ‘eerste liefde’.
Toch lijkt hij me, gezien zijn schotvaardigheid,
sportief gesproken
onverslaanbaar in de huidige campagne.
Hillary Clintons favoriete
sport is snelwandelen, wat genoeg
zegt. In het Republikeinse kamp
kan Obama nog de meeste tegenstand
verwachten van John McCain,
die in zijn marinetijd bokste in
de lichtgewichtklasse. Maar Mc-
Cain is al 71, Obama pas 46.
Als ik Obama was, zou ik mijn
‘skills’ tot een speerpunt van mijn
campagne maken. Daarbij is basketbal
een onuitputtelijke bron
voor metaforen (kopsuggestie na
een Obama-overwinning: Slamdunk!),
die van pas kunnen komen
in Obama’s veelgeroemde
speeches, en staat sport in het algemeen
symbool voor ‘verbroedering’,
wat weer mooi aansluit bij
de Obama-boodschap.
Dat sportief geïnspireerde campagnes
in Nederland nog in de
kinderschoenen staan, bewijst
PvdA-politicus Rob van Gijzel, die
burgemeester van Eindhoven wil
worden. Als startlocatie voor zijn
verkiezingtour koos Van Gijzel
voor het Philips-stadion, waar hij
samen met oud-keeper Hans van
Breukelen de ‘aftrap’ verrichte.
Deze sketch leek me een ernstige
vergissing.
Je ziet wel eens dat een keeper een
doelpunt maakt, vooral tijdens
een wanhoopsoffensief in blessuretijd
– al heeft Van Breukelen bij
mijn weten nooit gescoord. Er zijn
ook keepers die zich hebben ontwikkeld
tot vrije trappen-specialist,
of die als vliegende keep
‘meevoetballen’. Zelfs voor het nemen
van een penalty draaien sommige
keepers hun hand niet
„
om.
Keepers zijn, kortom, tot de gekste
dingen in staat.
Maar een keeper die
een aftrap neemt, dat
is volgens mij nog
nooit vertoond.

8
Jeroen Ansink
Achtergrond
Op 17 juni 1949 maakte een Amerikaans
spionagevliegtuig bij het drielandenpunt
tussen Turkije, Iran en de Sovjet-Unie
een opmerkelijke foto van de berg Ararat.
Te zien was hoe onder het ijs op de
oostflank, op zo’n vijf kilometer hoogte,
iets verscholen lag wat leek op een reusachtig schip. De
geheime afbeelding bleef jarenlang verborgen in de
krochten van de Amerikaanse inlichtingendienst CIA,
totdat veiligheidsanalist Porcher Taylor haar in 1995
met een beroep op de Freedom of Information Act
openbaar wist te maken. ‘Het zou natuurlijk best om
een ongewone rotsformatie kunnen gaan’, zegt Taylor,
in het huidige leven een energieke rechtenprofessor aan
de universiteit van Richmond in Virginia. ‘Maar als dit
werkelijk een door mensen gemaakt schip is, dan kan
het haast niet anders dan de ark van Noach zijn.’
Sindsdien gebruikt Taylor zijn vrije tijd om te bewijzen
dat hij daadwerkelijk een ontdekking van bijbelse
proporties heeft gedaan. Het is een speurtocht die met
name de laatste jaren in een stroomversnelling is terechtgekomen.
Dankzij technologische doorbraken als
commerciële satelliet-fotografie, GPS-navigatie, en
draadloze communicatie waarmee data overal ter wereld
in real time met elkaar vergeleken kunnen worden,
heeft Taylor een alsmaar groeiend arsenaal aan middelen
om zijn onderzoek te staven. Het zijn technieken
die vandaag de dag volgens professor Frederick Limp
van het Center for Advanced Spatial Technologies aan
de Universiteit van Arkansas ‘zo’n beetje voor iedereen
toegankelijk zijn’.
Het is dan ook niet verwonderlijk dat steeds meer
mensen gewapend met uiterst gevoelige metaaldetectors,
radarapparatuur, en elektronische magnetometers
om de grootte van magneetvelden te meten, op
��������
���������������
In de steppen van Mongolië speurt Maury Kravitz, een advocaat uit Chicago, naar de tombe van de legendarische veroveraar Dzjengis Khan.
Nieuwe goudzoekers
Technologische doorbraken luiden een nieuw
tijdperk van schatgraven in. Zo werd onlangs voor de
kust van Spanje het schip ‘de Zwarte Zwaan’
gevonden, met 500.000 munten aan boord.
Als dit
schip
door
mensen is
gemaakt,
dan moet
dit wel de
ark van
Noach zijn
jacht gaan naar verborgen schatten die sinds eeuwen
aan het oog der mensheid zijn onttrokken. In de steppen
van Mongolië speurt Maury Kravitz, een advocaat
uit Chicago, naar de tombe van de legendarische veroveraar
Dzjengis Khan. Maurizio Seracini, ingenieur
in San Diego, zoekt al meer dan dertig jaar naar de
Slag bij Anghiari, een verloren meesterwerk van Leonardo
da Vinci. En vanuit de ruimte ontdekten archeologen
van NASA in 2006 een duizend jaar oude
Maya-stad in de jungle van Guatemala. Archeologen
maakten gebruik van foto’s van de commerciële satelliet
IKONOS, die eigendom is van het Amerikaanse
bedrijf GeoEye.
De Bijbel als schatkaart
Ook Taylor wordt in zijn zoektocht geholpen door IKO-
NOS-fotografie. De beelden zijn tot op een meter nauwkeurig
en tonen aan dat het object op de berg Ararat
zo’n 300 meter lang is en ongeveer 50 meter breed. ‘Als
we de Bijbel als schatkaart beschouwen, dan zijn dat
precies de verhoudingen die de ark van Noach ook had.
Genesis 6:15 stelt immers: ‘driehonderd ellen zij de
lengte der ark, vijftig ellen haar breedte’. Het is de vraag
of de Bijbelse el overeenkomt met een meter, maar de
proporties kloppen in ieder geval.’
Taylor hoopt over enkele maanden een doorbraak te
kunnen melden, wanneer hij data krijgt van de satelliet
WorldView, die in de zomer van vorig jaar werd gelanceerd
door het Amerikaanse bedrijf Digital Globe. ‘Deze
foto’s zijn twee keer zo scherp als die van de IKONOS.’
Tegelijkertijd werkt hij aan de declassificatie van een
geheime CIA-foto uit 1976, die volgens hem het mysterie
voor eens en altijd kan oplossen. ‘Geloof het of
niet, maar de stand van de commerciële satellietfotografie
valt in het niet bij de technologie waar de CIA al
decennia over beschikt.’ Hoe scherp de meer dan dertig
jaar oude spionagefoto precies is, kan Taylor niet
zeggen. ‘Dat soort informatie wordt met het oog op de
oorlog tegen het terrorisme beschouwd als staatsge-
heim. De Amerikaanse overheid wil de terroristen niet
laten weten waar zij tegen strijden.’
Een hoge inlichtingenofficier die de foto met eigen
ogen heeft gezien, wist voor Taylor echter al een tipje
van de sluier op te lichten. ‘Hij gaf me de bevestiging
dat het gaat om de restanten van een door mensen gemaakt
object, naar alle waarschijnlijkheid een schip.’
Mocht Taylor inderdaad op de ark van Noach zijn
gestuit, dan is het organiseren van een expeditie volgens
hem slechts een kwestie van enkele telefoontjes. ‘Ik heb
van een hoge diplomaat op de Turkse ambassade in
Washington de verzekering gekregen dat mij geen strobreed
in de weg zal worden gelegd. Voorwaarde is wel
dat het bewijsmateriaal overtuigend genoeg moet zijn.
De berg Ararat ligt op een steenworp van Iran, in een
politiek hypergevoelig gebied. Bovendien hebben avonturiers
de afgelopen jaren al wel vaker verkondigd dat
ze de ark hebben gevonden. De Turkse regering wil nu
eerst zien, en dan pas geloven.’
En als het toch om een bizarre rotsformatie blijkt te
gaan? ‘Dan is het raadsel in ieder geval opgelost. Dat
geeft me al voldoening genoeg.’
Beursgenoteerd schatgraven
Voor tal van schatgravers gaat het echter om veel meer
dan de eer alleen. Norman Scott van het Floridase bedrijf
Global Explorations heeft al honderdduizenden
dollars uitgegeven aan de zoektocht naar een kamer
met wandpanelen van barnsteen, die in de Tweede Wereldoorlog
door de nazi’s uit een Russisch paleis werd
geroofd. Jack Harbeston van het bedrijf Sea Search Armada
heeft met honderd mede-investeerders 12 miljoen
dollar uitgegeven aan het lokaliseren van het wrak
van de San José, een Spaans galjoen dat in 1708 voor de
kust van Colombia zonk met een schat van mogelijk 10
miljard dollar aan boord. Odyssey Marine Exploration
uit Florida, dat eveneens de zeebodem afspeurt, is zelfs
een beursgenoteerd bedrijf met een marktkapitalisatie
van een kwart miljard dollar. Ondanks haar commerci-
HOLLANDSE HOOGTE

ele karakter beschouwt de onderneming zich niet als
schatjager. ‘Een pornoster is een acteur, maar niet alle
acteurs zijn pornosterren’, licht woordvoerster Natja
Igney het verschil toe. ‘Het gaat ons niet alleen om het
geld. Het wetenschappelijke aspect is minstens zo belangrijk.’
Odyssey-president Mark Gordon, een duikfanaat die
als zelfstandig ondernemer fortuin heeft gemaakt in de
technologiesector, gebruikt liever de term ‘commerciële
zeearcheoloog’. ‘Sommige academici bekritiseren ons
vanwege ons streven naar winst. Maar ik ben juist van
mening dat we in de positie zijn we om de beste archeologie
ter wereld te leveren, precies omdat we beschikking
hebben over zoveel kapitaal. Voordat we ook maar
één voorwerp omhoog halen, brengen we met sonar en
onderwaterfotografie het hele wrak plus omstreken in
kaart.’
Strenge criteria
Toch biedt een notering aan de schermenbeurs Nasdaq
niet alleen maar voordelen. ‘Voor bepaalde aspecten
van ons werk zou het beter zijn als we als een privébedrijf
zouden kunnen opereren. Een beursgenoteerde
onderneming heeft de verplichting om zoveel mogelijk
informatie in de openbaarheid te brengen, terwijl wij
uit concurrentieoverwegingen liever in het geheim opereren.
Maar we moeten wel, want zonder grote hoeveelheden
kapitaal houd je het in deze sector niet lang vol.
Het inzetten van onze speciale speuronderzeeër kost
bijvoorbeeld 25.000 dollar per dag. Dat geld verdien je
pas terug als je daadwerkelijk iets van waarde vindt.’
Odyssey hanteert dan ook strenge criteria bij het selecteren
van een potentieel wrak. ‘Op de eerste plaats moet
het gaan om een lading van hoge waarde. We moeten
per slot van rekening aan onze aandeelhouders denken.
Daarnaast moet de route van het schip goed gedocumenteerd
zijn, zodat we niet op de bonnefooi hoeven
te zoeken. En tenslotte geven we de voorkeur aan internationale
wateren, omdat juridische claims van bijvoorbeeld
overheden die kunnen leiden tot confiscatie
daar minder kans maken. Daarnaast geldt dat hoe groter
de diepte, hoe kleiner de kans dat anderen ons voor
zijn geweest. Wij zijn een van de weinige bergingsbedrijven
die tot op drie kilometer diepte kunnen opereren.’
Het bedrijf heeft in de loop der jaren een portefeuille
van ‘enkele duizenden wrakken’ opgebouwd. Volgens
Gordon, die niet in details wil treden, zitten daar ‘bijna
zeker’ ook Nederlandse schepen tussen. ‘Het lijkt ons
fantastisch om samen met de Nederlandse overheid een
bergingsactie te organiseren. Dus als je nog iemand
kent...’
Miljoenenbuit
De minutieuze voorbereidingen ten spijt, is beleggen in
Odyssey niet voor mensen met een zwak hart. De onderneming
heeft bijvoorbeeld al drie jaar geen winst
meer gemaakt. Maar zo nu en dan weet het bedrijf een
schat te vinden die alle verliezen ongedaan maakt. In
2003 bijvoorbeeld ontdekte Odyssey het wrak van de SS
��������
��������������� Achtergrond
Archeologen van NASA ontdekten vanuit de ruimte een duizend jaar oude Maya-stad in de jungle van Guatamala. Bij de vondst van de Zwarte Zwaan werden zo’n 500.000 munten geborgen. GETTY IMAGES
Het wrak van de San José
Voor de kust van Colombia ligt een
gezonken Spaans galjoen dat bekendheid
geniet als ‘de Heilige Graal van de
scheepswrakken’. Het gaat om de San
José, die op 8 juni 1708 ten onder ging
met zeshonderd man en een lading
goud, zilver en smaragden met een
geschatte waarde van tussen de 2 en 10
miljard dollar. De Amerikaan Jack
Harbeston, oprichter van het bedrijf Sea
Search Armada, denkt het wrak al meer
dan 25 jaar geleden gelokaliseerd te
hebben. Wat ontbreekt is de toestemming
om te bergen. Harbeston sloot in
1979 een overeenkomst met de
Colombiaanse regering, waarin Sea
Search vijftig procent van de opbrengst
kreeg toebedeeld. Dit contract werd vijf
jaar later door een nieuwe president
nietig verklaard. Sindsdien is Sea Search
in een slepend juridisch gevecht
verwikkeld. Harbeston, die met zo’n
honderd mede-investeerders al 12
miljoen dollar in het project heeft
gestoken, stuurt nu op een schikking
aan. ‘Als ik wist dat het zo lang zou
duren, was ik er nooit aan begonnen.’
De tombe van Dzjengis Khan
De Amerikaanse advocaat Maury
Kravitz heeft vijftien jaar van zijn leven
en meer dan 3 miljoen dollar gespendeerd
aan het zoeken naar de tombe
van Dzjengis Khan. Volgens historische
bronnen zou deze legendarische
Mongoolse veroveraar in 1227
overleden zijn. De precieze locatie van
zijn laatste rustplaats is echter
onbekend. Kravitz heeft dankzij
verschillende expedities al verscheidene
grafzerken weten te vinden. Hij
hoopt komende zomer met hulp van
een hoogwaardige metaaldetector
uitsluitsel te kunnen geven. Overigens is
het niet waarschijnlijk dat het graf van
Khan veel van fysieke waarde bevat: in
de Mongoolse cultuur geloofde men
niet dat een heerser na zijn dood
enigerlei voorwerpen nodig had.
De barnstenen kamer
In 1716 gaf koning Frederik Willem I van
Pruisen de Russische tsaar Peter de
Grote een kamer met panelen van
barnsteen cadeau. Het kunstwerk
kwam uiteindelijk terecht in het
zomerpaleis van Tsarskoye Selo. Daar
werd het in 1941 door de binnengevallen
nazi’s ontmanteld en meegenomen.
Sindsdien is de barnstenen kamer, dat
door een Britse ambassadeur ooit is
omschreven als het ‘achtste wereldwonder’,
spoorloos. Het Amerikaanse
bedrijf Global Explorations, eigendom
van de 77-jarige Norman Scott, heeft
inmiddels honderdduizenden dollar
uitgegeven aan speurtochten in een
kathedraal in Kaliningrad en tunnels
onder een Duits kasteel. Hoewel hij
momenteel toestemming zoekt om te
mogen zoeken in een Oostenrijks meer,
raakt hij er steeds meer van overtuigd
dat het kunstwerk waarschijnlijk in
Duitsland is, ‘in handen van aristocratische
families die het elke zes maanden
verplaatsen’.
De Heilige Graal
De zoektocht naar de Heilige Graal
wordt bemoeilijkt doordat niemand
precies weet over welk voorwerp het
nu eigenlijk gaat. In sommige Middeleeuwse
verhalen wordt de Heilige
Graal beschreven als de schaal waarin
Hoe
dieper de
zee, des te
kleiner de
kans dat
anderen
ons voor
zijn
geweest
het bloed van Christus na de kruisiging
is opgevangen, in andere overleveringen
is het de beker die Jezus gebruikte
bij het Laatste Avondmaal. Ook over de
plaats waar de Graal zich bevindt is
geen overeenstemming. Volgens de
Italiaanse historicus Alfredo Barbagallo
is er ‘een grote kans’ dat het object
begraven ligt in de catacomben van
Rome. In de zomer van 2006 kreeg de
kerk van St. Luke’s in het Engelse
Hodnet een inbraak te verduren,
waarbij een orgel en een stenen muur
9
Republic, een oceaanstomer die in 1865 tussen New
York en New Orleans in een orkaan ten onder ging.
Behalve een schat aan archeologische informatie wist
Odyssey duizenden gouden en zilveren munten met
een waarde van naar schatting 75 miljoen dollar op te
diepen.
De grote klapper is mogelijk de vondst van een schip
met de codenaam ‘de Zwarte Zwaan’ in de Atlantische
Oceaan, vlak voor de Spaanse kust. Hierbij zijn in totaal
zo’n 500.000 munten geborgen. Hoewel de zaak
juridisch nog dichtgetimmerd moet worden, kan het
bedrijf uitzien naar een potentiële inkomstenbron van
maar liefst een half miljard dollar.
De Spaanse overheid was not amused met de actie
van Odyssey. Volgens Spanje bevond het wrak zich in
de territoriale wateren, maar Odyssey ontkent dat. ‘Het
is nu net alsof iemand zomaar de Giralda (de beroemde
toren van de kathedraal van Sevilla) heeft meegenomen’,
zei Javier Noriega, hoofd van de Nerea
Arqueologia Subacuatica onlangs in The Independent.
De Spaanse overheid heeft hem de opdracht gegeven
een schatkaart te tekenen, zodat duidelijk wordt waar
nog meer Spaans erfgoed op de zeebodem ligt. Noriega
zelf wil in elk geval koste wat kost voorkomen dat
schatgravers historische plaatsen uitmelken voor eigen
gewin.
Ondertussen zoekt Odyssey onverstoorbaar door.
Gordon: ‘Volgens de Verenigde Naties liggen er naar
schatting zo’n 3 miljoen scheepswrakken op de oceaanbodem.
Voorlopig hebben we dus nog werk genoeg.’ p
beschadigingen opliepen. Volgens de
dominee ging het om twee Italiaanse
toeristen met een uit de hand gelopen
obsessie voor het boek de Da Vinci
Code. Daarin wordt gesuggereerd dat
de Heilige Graal een aantal documenten
is met het bewijs dat Jezus
getrouwd was met Maria
Magdalena en een dochter had.

10
Interview
Presentator
Mart Smeets
��������
���������������
‘Mijn ego is
1 meter 93’
Bij het EK schaatsen werd Mart
Smeets gisteren 61. ‘Ze vroegen of
ik wilde stoppen. Wat een
immorele vraag.’
Robert Vuijsje
Het kan toch niet waar zijn dat ze hier geen
bruin brood hebben? Het is half 2 ’s middags,
Mart Smeets ‘moet een kleinigheidje
eten, om niet te veel af te vallen’. De
bestelling luidt: een boerenomelet, met
boerenbruinbrood, en een glas rode wijn.
‘Eén van de twee glazen per dag.’
De ober zegt dat ze alleen wit brood hebben.
‘Waarom geen bruin brood?’, vraagt Mart, met luide
stem. ‘Zijn hier geen bakkers in de buurt?’
De ober zegt nog een keer dat ze alleen wit brood hebben.
Mart: ‘Dan moet het maar. Kunnen ze het wel goed
donker roosteren?’
Een paar minuten later verschijnt een groot bord vol
boerenomelet. ‘Goeiendag zeg.’
Bij binnenkomst moet hij eerst naar het toilet. ‘De
prostaat is belangrijker geworden dan welk ander lichaamsdeel
dan ook. Je kunt niet meer over de sloot
piesen, alleen nog net over de punt van de schoenen.
De prostaat is tot Olympische hoogte gestegen.’
Op 11 januari werd hij 61. ‘Onze welvaartsstaat is zo
perfect ingericht dat iemand van de NOS, ik weet niet
eens meer wie, vorig jaar aan mij vroeg of ik wilde
doorwerken of niet. Er waren mogelijkheden voor vervroegd
pensioen. Wat een immorele vraag. Ik zou bijna
zeggen: abject, om met Moszkowicz te spreken. Het
was een heel gek idee om die vraag aan iemand te stellen
die zijn arbeidzame leven in één grote sprint heeft
afgelegd. Alsof ik klaar zou zijn. En wie maakt dat uit?
De vraag is gesteld en door mij afgewimpeld in 7
seconden.’
Het probleem is dus dat ze hem vaak niet begrijpen.
‘Dat gedoe met die truien die ik droeg bij het schaatsen.
Die domme, domme mensen hadden niet door
dat het allemaal één grote grap was. Een paar jaar geleden
zaten we bij elkaar – hoe kunnen we het hele zooitje
bij de pik pakken? Normaal zou ik die truien nooit
kopen, ze zijn niet flatteus, en dan moet ik ook nog
zoeken naar mijn maat. Maar de dag na het schaatsen:
ja hoor, een zuur stukje in de Volkskrant. En nooit over
de inhoud hè, altijd persoonlijk. De week erna zat ik
weer, zonder een spier te verrekken, in een nieuwe
trui.
‘Zelfs Rintje Ritsma snapte het. Hij zat voor het eerst als
analist bij de NOS. “Mart, moet je opletten”, zei hij. “Ik
trek er straks ook één aan.” Ze zijn exorbitant duur, wel
500 euro. Dale, een Noors merk. De Rolls Royce onder
de truien. Een paar maanden later had ik ze helemaal
te pakken. Met mijn vrouw was ik in Oslo. We zagen de
zomeruitvoering hangen. In een Tour-uitzending trok
ik er een aan. De volgende dag: zuur stukje in de Volkskrant
over mijn trui. Yes! Yes! God, wat hebben we een
lol gehad.
‘Ik ben altijd bezig met uiterlijkheden. Vroeger had je
in de eredivisie een voetballer die Huub Smeets heette.
Hij was spits, schopte er weleens een in. Altijd als hij
scoorde, stond er op zondag bij Studio Sport een plant
in beeld op mijn bureau. Niemand die het opviel. Ik
heb hem één keer ontmoet, hij had het wel gezien.
Beeldgrappen mogen. Maar ik ben geen grapjas. Ooit
heb ik in één uitzending negentien verschillende stropdassen
gedragen, met een stalen gezicht. Van foeilelijke
paarse dassen tot neutrale blauwe. Bij een filmpje van
vijftien seconden razendsnel verwisselen met een voorgestrikte
das. Geen man had het gezien. Vrouwen begonnen
er allemaal over.
‘Bij de NOS was ik een van de eersten die aandacht had
voor kleding. Mijn vader had dat ook. Nu is het een
rage om er zo slordig mogelijk uit te zien. Newsnight is
een prachtig programma, dat ben je toch met me eens?
Zie je daar ooit een presentator zonder das? Het hoort
bij het vak, zo doen ze het over de hele wereld. Zijn wij
nou gek, of de rest van de wereld? Ik moet vreselijk lachen
als Paul Witteman gemaakt slordig doet. Bij Jeroen
Pauw zit dat losse aan zijn lijf, dat hoort bij hem.
Nu draagt Witteman ineens een grijs pak met een
blauw hemd en zonder das. Is dat los? Het is fout los.
‘Laatst lees ik de NRC, toch een kwaliteitskrant. Ik was
flabbergasted. Een jongen schreef dat ik een van de grootverdieners
van de NOS was, ik zou tonnen verdienen.
Mijn vrouw en ik hebben 5 minuten keihard zitten lachen
aan de keukentafel. “Was het maar waar”, zei ze
nog. We hebben overwogen hem een e-mail te sturen
– jij schrijft dat wel, maar weet je hoe de waarheid is?
Ik kom bij de NOS lang niet aan de Balkenende-norm.
Zo hoog kun je daar niet eens komen. Ik niet tenminste.
Ik laat het maar gaan, al die nare, persoonlijke stukjes.
Ik word coulant. Als ik mezelf google, zo-als iedereen
weleens doet, dan kom ik een trash tegen zoals je
zelden hebt gezien.’
Wat is uw talent?
‘Ik ben mezelf. Ik kan nukkig zijn en vervelend, maar
ook vriendelijk en vrolijk. Televisie maakt anders, het
deformeert. Het is moeilijk om jezelf te blijven.’
Waarom kunt u dat zo goed?
‘Omdat ik eigenwijs ben? Maar vooral: omdat ik me
niet laat leiden door de autocue. Autocue kills television.
Het is geen spreektaal, de hele intonatie wordt anders.
Het is het voorlezen van de schrijftaal, mind you, van
een ander. Ik kan het niet eens. Als ik het probeer, val
ik proestend van het lachen omver. Die jongelui doen
het allemaal. Bij Studio Sport hebben we nu Henry
Schut. Hij heeft een goede stem, misschien wel de beste
van allemaal. In het voorbijgaan zei ik een keer:
“Probeer het eens zonder autocue.” Hij riep terug: “Jij
hebt makkelijk praten.” Hoezo? Maar ik sloeg de zekerheid
onder zijn voeten weg. Het was de laatste keer dat
we over het vak praatten, dat vind ik jammer. Ik wil
hem bij de hand nemen.’
Ziet u een opvolger?
‘Patrick Lodiers is zichzelf. Een groot talent. Sophie
Hilbrand ook. Een enig wijf, ik zou zo met haar willen
werken. Jeroen Pauw, als hij alleen is. Als hij samen
met Witteman is, moet hij de taart delen. Hij moet ’m
alleen eten. Bij het Jeugdjournaal werkt een leuk jong,
hij was mee naar de Olympische Spelen in Athene. En
nu vraag je me naar zijn naam. Als dat de andere kant
van 61 worden is, dat Alzheimer de kop opsteekt.’
U noemt geen sportjongens?
‘Dione de Graaff heeft het in zich. Ze wil leren en ze
weet dat ze een achterstand heeft met de feitenkennis
over sport. Daar werkt ze aan. De rest zie ik niet vaak.
Nee, echt waar. Het is niet dat ik ze niet wil zien. Ik heb
zo’n ongelooflijk leuk leven dat televisie zelden een rol

speelt in mijn zondagavond. Op zondag om zeven uur
eten wij vaak buiten de deur. Voor die uitzending bedacht
ik de term met het bord op schoot. Ik zag een
familie voor me, met een vader en twee zoons die naar
voetbal willen kijken, een dochter die dan naar haar
kamer gaat om de Tina te lezen en een moeder die ziet
hoe de lofschotel met ham, die ze met zoveel zorg heeft
klaargemaakt, naar binnen wordt geschrokt. Wij deden
dat thuis nooit zo, zonder respect.
‘In 2002 presenteerde ik voor het laatst op zondag om
7 uur. Sindsdien heb ik niet één keer gekeken. Ja, een
keer naar Talpa, omdat ze me hadden gevraagd daar
een stukje over te schrijven. Het is geen arrogantie of
desinteresse. Wanneer je onder gelijkgestemden bent,
is een samenvatting van Willem II-FC Twente niet het
belangrijkste. Wat ik ook niet snap: waarom moet na
iedere wedstrijd een hijgende jongen voor de camera
worden getrokken om te vertellen hoe het was? Laat
het nou toch. Nee, wij willen Louis van Gaal met een
hartslag van 160 aan het woord laten. Denk je nu echt
dat hij dan iets zinnigs zegt? We hopen dat hij overkookt,
dat proberen we op de spits te drijven.
‘Wilfred Genee had mij willen zijn. Het was bijna eng,
zo diep zat het in zijn systeem. In Thialf kwam ooit een
keurige mevrouw naar me toe. Ze vertelde hoe haar
zoon vroeger naar de televisie wees en zei: “Die meneer,
dat wil ik later worden.” Dat was de moeder van
Wilfred Genee. Ik vond het zo leuk en zo normaal, hoe
ze dat zei. Ik heb niets tegen hem, maar hij heeft de gewoonte
om stukjes te schrijven over andere mensen.
Mijn naam kwam daar vaak in voor. Ik schrijf ook vaak
stukjes, maar ik heb nog nooit een stukje geschreven
waar zijn naam in voorkwam. Dat is hoe de verhoudingen
liggen.’
‘De zondagmiddaguitzending van Studio Sport, met
gasten erbij, is de moeilijkste uitzending die we hebben.
Het schakelen tussen al die verschillende sporten.
Tom Egbers wil om 6 uur de uitzending presenteren
met het Engels voetbal. Het middagprogramma is zoveel
moeilijker dan die autocue-uitzending van 6 uur.
Dat is geen echte tv, het is niet spontaan. Dat oplezen
hoeft niet voor mij. Heb je de kijkcijfers gezien van onze
schaatsuitzendingen? Ha! Meer dan een miljoen
kijkers op een zaterdagmiddag. Die programma’s zijn
beautiful. Niet omdat ik daar zit, met die Noorse truien
heeft het niets te maken. Dat is allemaal buitenkant.’
Was u een goede basketballer?
‘Ik was een gewone basketballer. Beter dan mijn leef-
tijdsgenoten, daardoor kwam ik in de eredivisie en in
het Nederlands team. Het was niets bijzonders.’
Was u een goede vader?
‘Door een nare scheiding was ik dat niet. Je draagt het
mee als een kruis voor de rest van je leven. Verder zeg
ik er niets over, dan worden alleen maar wonden opengereten.
Nu ben ik wel een goede vader.’
Bent u een goede schrijver?
‘Ik ben een journalist, geen mooischrijver. Ik maak
geen literatuur, het is lectuur. Ooit schreef Ron Kaal,
een man die zelf niet goed kan schrijven, zó’n groot
stuk in HP: Kan Mart Smeets schrijven? Nee, ik kan het
niet, daarvoor is het pallet te groot. Ik schrijf vier columns
per week, maak twee uur radio en daar komt
alle tv nog bij. Wie kan dat zeggen?’
Waarom verkopen uw boeken zo goed?
‘Omdat ik een merkwaardige clan van trouwe lezers
heb. Het leest prettig weg, het is leuk en vertrouwd. Ze
lezen die meneer die ze kennen van het bord op
schoot.’
Van die boeken wordt u ook geen miljonair?
‘Ik krijg een euro per boekje. Dat is 25.000 euro, en
daar gaat de helft vanaf. In Amerika zou ik 5 miljoen
per jaar verdienen, in Duitsland 2 miljoen. Bij een andere
zender in Nederland had ik ook meer kunnen krijgen,
maar daar zou ik niet de zelfontplooiing hebben
die bij de NOS mogelijk was. De nestgeur is aantrekkelijk.
Ik zit 35 jaar bij dezelfde baas, dat zijn vijf huwelijken.’
U moet voor het geld blijven werken?
‘Voor mijn geliefde moet ik tot mijn 65ste doorwerken.
Nog vier jaar. Dan komen de AOW en de koopsompolissen
die ik heb gekocht, net als iedere andere boerenlul.
Moet ik er op mijn vijfenzestigste meteen uit? Leef
ik dan nog? Ik weet het niet. In 2010 zijn de Winterspelen
in Vancouver, dat is een mooie tussenhalte. Ik ben
daar geweest, ik denk dat het mooi kan worden. Eerst
ga ik naar de Olympische Spelen in Peking, voor een
programma waarin sport centraal staat, en niet Mart
Smeets. Soms heb ik een grote bek, soms interrumpeer
ik, maar ik laat altijd de sporter zijn verhaal vertellen.
Ooit heeft iemand geroepen dat ik te veel aan het
woord ben in die programma’s, en ineens vindt iedereen
het. Iemand zegt dat ik arrogant ben en dan komt
��������
���������������
MARCO OKHUIZEN
Volgende
dag: zuur
stukje
in de
Volkskrant
over mijn
trui. Yes!
Yes!
Tom
Egbers
wil de
autocue.
Dat
oplezen
hoeft niet
voor mij
Interview 11
CV Mart Smeets
GEBOREN:
11 januari 1947 te Arnhem
LAATSTE KEER ZIEK GEMELD:
In 1994 ben ik twee weken eruit geweest. Het
was vrij heftig, ze dachten dat ik kanker had.
Maandag kwam ik thuis, op woensdag was
er een studiogesprek met Rinus Michels. Ik
wilde mezelf bewijzen op een manier die ik
nu bij niemand meer zou toestaan. Aan het
einde van het gesprek voelde ik dat het nat
werd, het bloed kwam door mijn hemd heen.
Het was die bewijsdrift: kijk eens wat ik kan,
kijk hoe hard ik kan werken.
BESTE PLAN OM DE WERELD TE REDDEN:
Zelfbewuster leven, stoppen met de overconsumptie,
en zeker stoppen met roken. Mijn
dochter rookt. Ai.
HAD GEDAAN IN DE OORLOG:
Hetzelfde als mijn vader: op een prettige manier
in het verzet zitten. Het sprak me erg
aan, die verhalen over het verzet.
FAVORIETE FASTFOOD:
Ik ben van de slow food, ik eet geen fast
food. Ik wil urenlang koken. Fast food is zonde.
Geen smaak en geen gezelligheid.
er een jongetje van 21 naar me toe: “U bent arrogant”.’
Bent u arrogant?
‘Nee! Ik ben open, ik heb humor, ik wil delen. Dat zijn
geen eigenschappen van arrogantie. Ik ben niet een sociaal
mens, misschien dat ze het daarom zeggen. Aan
die groepjesvorming doe ik niet mee, ik ben een lonely
bull. Ik kan mezelf wegcijferen, ik kan terugstappen. Ik
probeer een voorbeeld te vinden - als ik het Sportgala
presenteer, zorg ik altijd dat ik weg ben voor het laatste
shot, met alle winnaars bij elkaar. Daar hoor ik niet
tussen.’
Bent u ijdel?
‘Natuurlijk. Ik ben zo ijdel dat ik nu een kopje koffie
wil, maar die kelner komt maar niet.’
Wilde u graag beroemd worden?
‘Madame Curry is beroemd, en Albert Einstein. Mensen
die de wereld beter hebben gemaakt. Dat geldt niet
voor mij.’
Heeft u een groot ego?
‘Mijn ego is 1 meter 93, dat is groter dan de gemiddelde
Nederlandse man, hoorde ik vanochtend op de radio.
Die is 1 meter 81. Ik heb een leuke eega, dat is
belangrijker.’
Hoe voelde het om toonaangevend te zijn?
‘Daar was ik mezelf niet bewust van. Mijn volwassenwordingsproces
viel samen met het volwassenwordingsproces
van de televisie. Op belangrijke uren heb
ik de tv bezet, daar denk je op dat moment niet aan.
Voor een generatie ben ik dé sportpresentator, alleen
voel ik het niet zo.’
Bent u bang om te stoppen?
‘Bang dat ik niet meer hoef te produceren? Dat er een
leegte in mijn leven ontstaat? Het dringt wel eens tot
me door. Maar er is zoveel muziek, er zijn zoveel boeken
waar ik nu niet aan toe kom. Er zal een moment
van verstilling komen, maar nu nog even niet. Het is
anders dan het ooit is geweest.’
‘Een paar jaar geleden deed ik iedere dag het televisieprogramma
M2 met Maartje van Weegen, ken je dat
nog? Wat ik nu doe heeft meer diepgang. De zondagmiddaguitzendingen.
Het schaatsen, dat is bepaald
geen kattendrek. De Tour. De Olympische Spelen, zó,
potverdorie.’ p

12
Economie
��������
���������������
Leven zonder fi le
Nederlanders is een emigratieland. En niet alleen omaatjes
vertrekken. Ook hardwerkende veertigers gaan elders aan de slag.
Jerry Huinder
Het is 8 uur ’s morgens. Het is koud buiten,
maar de lucht is blauw. Je stapt onder de
douche en kleedt je aan voor een nieuwe
werkdag. Een uurtje later sta je op je balkon.
De temperatuur is al opgelopen tot
een aangename 17 graden. Als je na je ontbijt
in je auto stapt, doet de airco zijn werk. Inmiddels is
Als ik
achter drie
auto’s sta,
heb ik het
gevoel dat
er fi le is
het al 20 graden. Je vreest de fi le in deze vroege warmte.
Verrassing. Je komt hooguit drie auto’s tegen en je moet
één keer stoppen voor een rood licht. Rond een uurtje of
één zit je op een terras uitgebreid te lunchen. Daarna
duik je de schaduw in en rond vieren, als het een beetje
is afgekoeld, ga je weer naar kantoor. Daar werk je tot je
klaar bent en je stapt je auto weer in. Jeetje, het is druk op
de weg. Je komt maar liefst negen auto’s tegen. Eenmaal
thuis staat de barbecue al aan. Je brengt de avond door in
je immense tuin met vrienden uit het dorp, totdat je
ogen dichtvallen. Wat een goede keuze om in Spanje te
WWW.OVERBUREN.NL
gaan wonen en werken denk je terwijl je langzaam wegdoezelt
met op de achtergrond de rode gloed van de wegzakkende
zon.
Is dit je droom? Je bent niet de enige. Meer dan eenderde
van de Nederlandse bevolking denkt serieus na over
emigratie, blijkt uit de emigratiemonitor van onderzoeksbureau
RM Interactive. De wens om naar het buitenland te
vertrekken stijgt al jaren. In 2005 wilde 26 procent van alle
Nederlanders de benen nemen, in 2006 zo’n 32 procent
en in de zomer van 2007 stond het percentage al op een
opmerkelijk hoge 38. De redenen waarom mensen weg

willen uit Nederland zijn divers. Natuurlijk wordt het miezerige
weer door deelnemers aan het onderzoek genoemd
als belangrijke reden. Maar ook de hoge belastingen, het
overvolle Nederland en de weinige ruimte die er daardoor
over is, de intolerantie in de samenleving met de tegenstelling
tussen de bevolkingsgroepen en de hoge kosten van
levensonderhoud zijn belangrijke redenen om Nederland
te verruilen voor een ander, prettiger land.
Bemoeizucht
Opvallend is dat één factor sterk stijgende is. Nederlanders
willen weg uit ons land, omdat ze de bemoeizucht
van de overheid zat zijn. Samen leven, samen werken van
het nieuwste kabinet-Balkenende lijkt een beweegreden
te zijn voor mensen om te verkassen. In het begin van
2007 noemde slechts 5 procent de bemoeizucht van de
overheid als factor. In augustus van vorig jaar was dit percentage
gestegen tot maar liefst 12. De landen waar mensen
naar verlangen, zijn niet verrassend. Buiten Europa
zijn Australië, Canada en Nieuw-Zeeland populair. Binnen
Europa spelen België, Duitsland, Italië, Spanje en
natuurlijk Frankrijk een grote rol.
Natuurlijk, we kennen ze allemaal. Jonge avonturiers
die de benen nemen in de hoop op een betere toekomst.
Vermogende mensen die fl ink geld hebben verdiend en
het tijd vinden om te gaan genieten. Of de gepensioneerden
die genieten van de bejaardenkaartclubjes en de zon
in Zuid-Spanje. Maar dit is slechts een klein gedeelte van
de mensen die emigreert. Nieuw is dat een aanzienlijk
deel van de emigranten gaat wérken in het buitenland.
Niet in de horeca achter de bar als veredelde vakantiebaan
en ook niet zozeer als uitbaters van een eigen bed
and breakfast. De meeste mensen gaan voor een serieuze
baan in het buitenland en een steeds grotere groep behoudt
zijn baan in Nederland en doet zijn werk voortaan
op afstand. Met de moderne technologie en de kleiner
wordende afstanden is het traditionele beeld van de emigrant
achterhaald.
Een van de mensen die is vertrokken naar het buitenland
is Luc Matter. In 2001 besloten hij en zijn vriendin
voor een sabbatical één jaar naar Frankrijk te gaan. Lekker
tot rust komen om daarna terug te keren naar Nederland
en het werk weer op te pakken. Het liep anders.
Matter en zijn vriendin kwamen een Nederlands echtpaar
tegen die een enorm groot pand hadden en daar
suites verhuurden. Vanwege persoonlijke redenen wilden
ze ervanaf en Matter besloot het over te nemen. En Matter
bleef zijn baan in Nederland behouden, ondanks dat
hij nog steeds in het buitenland zit. Hij was en is eindredacteur
voor het blad FiscAlert. ‘Ik doe eigenlijk precies
hetzelfde, met als enige verschil dat er nu tussen mijn
kamer en de kamers van mijn collega’s 1200 kilometer
zit.’ Matter krijgt de teksten die hij moet corrigeren over
de e-mail, stuurt ze terug, krijgt de verbeterde versie weer
voor zijn neus en geeft akkoord. Volgens de eindredacteur
heeft hij the best of both worlds. Een goede baan in
Nederland met dito salaris en uitdaging en wonen in
Frankrijk met ’s morgens een lekkere croissant, ’s avonds
een goede wijn en vooral veel rust. ‘Het leven is zoveel
beter hier. Weg van de ratrace. Als ik hier achter drie auto’s
sta, heb ik het gevoel dat er fi le is.’
Emigratieoverschot
Matter is niet de enige die van zijn verlangen werkelijkheid
heeft gemaakt. Veel Nederlanders brengen hun
wens in praktijk. Cijfers van het CBS laten zien dat we in
Nederland in 2003 voor het eerst konden spreken van
een emigratieoverschot. En deze trend is daarna niet gestopt,
want ook in de daaropvolgende jaren vertrokken
er meer mensen dan dat er binnen kwamen in ons land.
Volgens demograaf Jan Latten van het CBS is Nederland
de facto een emigratieland geworden. In 2005 emigreerden
een kleine 120.000 mensen. Een jaar later, in 2006,
trokken er maar liefst ruim 132.000 mensen weg uit Nederland.
Latten verwacht dat deze trend, vanwege de vergrijzing,
zal aanhouden.
Toch is het gros van de mensen dat emigreert niet bejaard
en vermogend. De beelden van feestvierende 60plussers
staan bij veel Nederlanders op het netvlies, denk
aan de overwinteraars in Spanje, aan de Costa del Sol - er
is zelfs een liedje over geschreven.
Langzaam beginnen nieuwe, jongere landverhuizers
een eigen plek te verwerven naast de oude garde. Die ontwikkeling
is de televisiemakers in Hilversum en Aalsmeer
niet ontgaan.
Programma’s als Ik Vertrek, Het roer om en Droomhuis in
de zon, programma’s die mensen volgen die emigreren,
worden goed bekeken door de Nederlandse kijker. En
dan blijkt: het kan dus kennelijk echt. De droom hoeft
geen droom te blijven.
Rob Smulders is directeur van Mondi, de belangenvereniging
voor mensen met een huis in het buitenland. Als
belangenvereniging brengt Mondi ook een aantal bladen
uit over wonen en werken in het buitenland. Volgens
Smulders zijn 65-plussers slechts een klein gedeelte van
de emigranten, zo’n 3 à 4 procent. Het grootste percentage
van de vertrekkers is tegenwoordig rond de 45 jaar.
Het zijn mensen die nog gewoon aan het werk zijn. En
serieus aan het werk zijn. ‘De drempel wordt steeds lager.
Je hebt veel banen die vanuit het buitenland beoefend
kunnen worden. Gewoon voor Nederlandse bedrijven.
Door de bereikbaarheid en het consumentenvertrouwen
groeit de groep die dit aandurft behoorlijk hard.’ Smulders
doelt op de low-cost airlines. Waar je vroeger nog
kapitalen betaalde voor een retourtje binnen Europa,
ben je nu voor een habbekrats op de plek van bestemming.
Dit maakte ook de keuze voor Matter makkelijker.
Hij keert regelmatig terug naar Nederland, omdat het
met de goedkope vluchten ‘zo verschrikkelijk makkelijk
is geworden’.
Trouwe klanten
Geert Nijkamp heeft zijn vestigingskeuze zelfs laten afhangen
van de mogelijkheid om goedkoop terug te vliegen
naar Nederland. De 40-jarige specialist in Internet
Marketing verhuisde met zijn gezin naar Malaga in Spanje.
Hij kan vliegen met Ryan Air, Easyjet en Martinair. Hij
woont in een klein bergdorpje dichtbij Malaga en is van
zijn voordeur tot de voordeur van zijn ouderlijk huis in
Balkenendes
‘Samen
leven,
samen
werken’ is
voor velen
een reden
tot emigratie
Je bent
ver weg,
dus je
moet
zorgen dat
je niet
vergeten
wordt
Aalten een uurtje of vijf kwijt. ‘Dat is niks. In Nederland
ben ik van Aalten naar Alkmaar ook meer dan drie uur
onderweg.’ Nijkamp doet nog steeds hetzelfde werk als in
Nederland. Hij werkt al elf jaar voor zichzelf. Toen hij en
zijn gezin ruimer wilden wonen en hij geen personeel
meer had binnen zijn onderneming, besloten ze naar
Spanje te vertrekken. ‘Dat was best moeilijk. Ik was bang
dat mijn klanten zouden weglopen en naar iemand zouden
gaan die in Nederland bleef.’ Op één klant na bleven
alle klanten Nijkamp trouw en hadden ze totaal geen
moeite met zijn verhuizing naar Spanje.
Nijkamp zit één week per maand in Nederland. Dan
bezoekt hij zijn klanten, bespreekt hij de voortgang en
neemt hij de planning door voor de volgende maand.
Dit kan, omdat hij een adviesfunctie heeft en de mensen
zelf de taken moeten uitvoeren. Als hij in Spanje zit,
houdt hij contact via e-mail en telefoon. ‘Dat is wel veel
intenser geworden. De afstand creëert een noodzaak tot
inspanning. Je bent verder weg, dus moet je zorgen dat
je niet vergeten wordt.’ Ondanks dit nadeel heeft Nijkamp
geen spijt van zijn beslissing. ‘Wij komen niet
meer terug.’
Ook Robin Schattefor is niet van plan snel terug te komen.
Begin januari zit hij in de zon zijn werk door te
nemen. ‘Ik geniet van het buiten zijn en van het minder
gejaagde leven hier.’ Schattefor vertrok naar Spanje toen
hij een talenschool kon overnemen. De talenschool werd
geen succes, maar hij had in Nederland al 13 jaar een
trainingsbureau voor (middle) managers. De talenschool
werd een trainingscentrum. In het begin was het moeilijk
om Nederlandse bedrijven in het vliegtuig te krijgen,
maar inmiddels lopen de zaken goed. Het spreekwoordelijke
‘hutje op de hei’ in managementland is omgeruild
voor de Spaanse bergen en zon. ‘Ze krijgen de
kwaliteit die ze gewend zijn van trainingen in een mooiere
omgeving voor minder kosten.’ Schattefor rekent
voor. ‘Je vliegt voor 150 euro hierheen. Dat zijn extra kosten,
maar het hotel en het eten zijn veel goedkoper. Uiteindelijk
is het voor bedrijven goedkoper om ze hier
door mij te laten trainen.’ Schattefor gaat ook voor een
Nederlands callcenter in Spanje trainingen verzorgen.
Hiervoor moet hij wel verhuizen naar Allicante, maar
volgens de trainer is dat geen probleem. ‘Als je niet fl exibel
bent, moet je niet naar het buitenland verhuizen.
Dan red je het niet.’ Zo is het scheidingspercentage volgens
Schattefor drie keer hoger dan in Nederland. Emigreren
legt veel druk op je relatie.
Cultuurshock
Deze mening wordt gedeeld door Nijkamp. Zowel Nijkamp
als Schattefor is nu gelukkig met de verandering in
hun leven, maar dit is niet zomaar tot stand gekomen.
Alle begin is moeilijk en dit geldt driedubbel in het buitenland.
Je moet kunnen aarden. In de literatuur over
emigreren is de cultuurshock een bekend begrip. Hoe
goed je ook voorbereid bent op het nieuwe land, je ervaart
altijd een schok als je gaat wonen in een vreemd
land. Mensen vergeten dat vakantie niet hetzelfde is als je
ergens permanent vestigen. Die bus die niet op komt dagen,
is op vakantie grappig, maar als jij een werkafspraak
hebt dan is het niet leuk meer. Volgens Nijkamp is het
leven in het begin vooral moeilijk, omdat je geen ritme
hebt. ‘Je hebt minder werk, geen sociaal vangnet en er
moet heel veel geregeld worden. Dat werkt trager dan in
je eigen land. Dat geeft op het thuisfront natuurlijk ook
spanningen.’ Inmiddels is Nijkamp volledig gesetteld in
zijn dorp. Alleen het Spaans vlot nog niet zo. ‘Maar daar
heb ik mijn kinderen voor. Ik vraag hen gewoon of ze
even dit of dat kunnen vragen als ik in een winkel sta.’
De problemen die gepaard gaan met een cultuurshock
worden natuurlijk heftiger als het land waar je heen emigreert
veel verschilt van Nederland. Spanje en Frankrijk
zijn bekend bij de gemiddelde Nederlander. Egypte al
wat minder, hoewel het land de laatste jaren steeds bekender
wordt door de duikreizen. Montenegro is voornamelijk
bekend van de televisie. Eerst als land in oorlog,
nu als land in opbouw.
Erik Maan verruilt binnenkort Nederland voor Egypte.
Na eerdere avonturen in Tsjechië en Spanje, is hij bezig
met het opzetten van een resort in het Noord-Afrikaanse
land. Nu zit hij nog regelmatig in Nederland, maar als het
aan hem ligt, gaat hij nooit meer terug. Nadat het resort is
opgeleverd, wil hij het management op zich nemen. De
afspraken hiervoor zijn al gemaakt met het Nederlandse
bedrijf, IPI, dat achter de realisatie van het resort zit. Aanpassingsproblemen
in het vreemde land heeft hij niet. ‘Je
wordt op een gegeven moment een wereldburger. Je moet
open staan voor andere culturen. Als je behulpzaam bent
voor anderen, zijn zij ook eerder bereid om jou te helpen.
Het is juist een uitdaging om in zo’n totaal andere cultuur
te werken.’
Nieuw Monaco
Harrie Hendriks deed het nog een stukje extremer. Hij
was een van de eerste buitenlanders die zijn oog liet vallen
op Montenegro. Hij werkte in de IT-sector en bij een
klant werkte een Montenegrijn, die hij goed leerde kennen.
Hij stak een lofzang af over zijn thuisland, maar vier
jaar geleden vond Hendriks het nog te pril om naar het
land te vertrekken. Inmiddels is daar verandering in gekomen
en heeft hij al om de tafel gezeten met de vicepresident
van het nieuwe Monaco, zoals de voormalige
Joegoslavische deelrepubliek wordt genoemd. Hendriks
heeft een stuk land aangekocht waar hij een vakantiepark
wil bouwen. Hij verwacht dat veel buitenlanders straks
naar Montenegro komen om te werken en te leven. ‘Ze
zijn uiterst Europa gericht. Ook de wetten worden aangepast
naar Europees gebruik.’ Dat maakt het dus makkelijk
voor ondernemers uit andere landen om zich daar te vestigen.
Hendriks verwacht dan ook dat Montenegro straks
the place to be is voor emigranten. ‘Buiten het feit dat het
een prachtig land is waar je kunt skiën en jagen, is het
ook inkomenstechnisch goed geregeld. De inkomstenbelasting
is 10 procent en successierechten bestaan niet.’ Hij
weet het in ieder geval wel. Hij zal Nederland niet helemaal
kunnen missen, maar de meeste tijd van het jaar
kiest hij voor dit nieuwe leven. En daar zal hij zoals veel
jonge, serieus werkende Nederlanders genieten van zon,
zee, rust, en een prettig werkklimaat. Zonder fi les. p
��������
��������������� Economie
Voor Mezelf
Agnita
Twigt
13
Sound of music
De plussen en minnen van voor jezelf beginnen. Afgelopen
zaterdag stond in de Volkskrant een argumentenkaart
met voor en tegens van eigen baas worden. Ook De Pers
besteedt al langer aandacht aan zelfstandig ondernemerschap
(‘Freelancen is geen pretje’, 15 december 2007),
interviews met startend ondernemers en natuurlijk deze
column. Zelfstandig ondernemen is hot. En dan met name
de ZZP’er: Zelfstandige Zonder Personeel. Want personeel
brengt weer allerlei beslommeringen met zich mee waar
we juist van af willen.
Toen ik een paar maanden geleden besloot om mijn baan
in vaste loondienst op te zeggen en als freelancer verder te
gaan, voelde dat als een uniek besluit dat ik helemaal alleen
nam. Ik koos voor onafhankelijkheid en vrijheid. Het was
een gevoel dat zich niet goed in woorden liet omzetten.
Het was een gevoel dat zich misschien nog het meest laat
vertalen in lichtheid. De lichtheid op een zonnige lentedag
waarop je ’s ochtends uitgerust wakker wordt en naar buiten
wilt om door een uitgestrekt graslandschap te rennen.
Zoals de start van de fi lm ‘The
Het doet
goed
dat er
zoveel
ZZP’ers zijn
MALOU VAN BREEVOORT
Sound of Music’ waarin Julie
Andrews zingend over de
heuvels rent. Kortom: een
uniek gevoel.
Het is daarom wel ontluisterend
te beseffen dat ik bij een
grote groep mensen hoor die
allemaal voor het zelfstandig
ondernemerschap kiezen. Alle-
maal mensen die hun unieke reden hebben om het werken
in loondienst te laten voor wat het is. En sinds de argumentenkaart
van de Volkskrant zijn deze redenen niet eens zo
uniek. Want in een vijftal aspecten rondom werk en leven
wordt het keuzeproces in kaart gebracht. Ik herken mezelf
inderdaad in een heel aantal argumenten voor zelfstandig
ondernemerschap. ‘Ik wil ook anderen dingen in het leven
doen en dat gaat beter als ik voor mezelf werk’, ‘Ik heb
weinig investeringen nodig om voor mezelf te kunnen
beginnen’, ‘Ik verlang naar de vrijheid van het zelfstandig
ondernemerschap’.
Bij de tegenargumenten herken ik veel minder. Gelukkig
maar, want anders zou ik nog gaan twijfelen aan mijn
‘overstap’ naar het zelfstandig ondernemerschap. Bij de
tegenargumenten begrijp ik het argument: ‘Mijn collega’s
vormen een belangrijk deel van mijn sociale leven; ik zou
ze niet willen missen’. Samenwerken met gedreven en
gezellige collega´s was iets waarvan ik dacht het te gaan
missen. Gelukkig werk ik ook als ZZP’er samen met leuke
mensen bij opdrachtgevers en met een aantal oud-collega’s
onderhoud ik nog contact. De grote verborgen
tegenvaller van zelfstandig ondernemen, administratief
uitzoekwerk en boekhouden, staat er niet tussen. Of valt
dat onder: ‘Ik moet te veel dingen doen waar ik geen
verstand van heb’?
Het doet ook goed dat er zoveel mensen zijn die voor het
zelfstandig ondernemerschap kiezen. Het zorgt ervoor
dat er meer geleefd wordt. Als startend ondernemer
kabbelt het leven niet ongemerkt voorbij, maar doe je
allerlei nieuwe ervaringen op. Het op eigen kracht behalen
van successen en het verwerken van tegenvallers voelt
geweldig. Bijna zoals door de wei rennen in ‘The Sound of
Music’. Dat unieke gevoel gun ik iedereen!
CV
AGNITA TWIGT (30) is sinds kort freelancer. Ze studeerde
bestuurskunde en werkte acht jaar in loondienst bij
verschillende adviesorganisaties. Als projectleider en
trainer begeleidt Agnita nu organisaties en mensen in
verandering. Voor ‘Voor mezelf’ schrijft ze over haar
ervaringen als startende ondernemer.

14 Respons ZATERDAG
12 JANUARI 2008
�����������
���������������
����������������������������
���������������������������������
�����������������
������������������������������������
��������������������������������������
����������������������������������
����������������������������������
�������������������������������������
�������������������������������
�������������������������
���������������������
�������������������
������������������������������
����������� ����������������������
������� ��� ���������� ��� ���� ��������
������������������������������������
�������������������������������������
����������� ������������ ��� ��� �����
���������� ����������� �����������
����������������������������������������
������������������������������
�����������
���������������
���������
������������������������������������
���������� ���� �������������� ������
����������������� ����� �������� ����
���������� ���� �������������� ���
���������������������������������������
����� ����������� ��� �������� ���� ���
�������������������������������������
������������������������������������
��������������� ��� ��� ��������������
����������� �����������
���������������
����������������
���������������������������
��������������������������������������
����������������������������������
�������������������������������������
���������������������������������������
����������������������������������
�������� ���� ����������������� ����
����������������������������������
�������������
����������
�����������
������������������������
�����������������������������
�����������������������
���������� ��� ������� ���� �������
��������� ����������� �������������
�������������������������������������
���� ���� �������� ��� ���������������
���������������������� ����� �������
�������������������������������������
������������������������������������
�������� ������������
�����������������
���������������������������
���������
��������������������������������������
������� ���� ���� ������������ �����
�����������������������������������
��������������� ��� ��������� �������
�������������������������������������
�������������������������������������
��������������������������������������
�����������������������������������
���������� �����������
����������������������������������������������������
������������������������������������������������������������������������������������������������������������
Je volgende
carrièrestap
heb je zelf
in de hand
����������������������������������������������������������������������
����������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������
�������������������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������������������������
����������������������������������
������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������
����������������������������������������������
����������������������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������
������������������������������������������������
�������������������������������������������������
�����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������
����������������������������������������������������������������������������������������������������������������
����������������������������������������������������������������������������������������������������������������
�����������������������������������������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������
���������������
������������������������������
����������������
�����������������������������������
���� ����������� ���� ���� ����������
������������������������������������
�����������������������������������
�������������������������������������
����� ���� ���������� ���� ������������
�����������������������������������
��������������������������
�����������
������������
��������������������
������������������������������
������������������������������
���������������������
����������������������������������������
�����������������������������������
������������������������������������
������������������������������������
������� ������ ������������ �� ��������
������ ����������� ���������� �����
����������������������� �����������
�������
�������������
�����������������������������
������������������������������������
����������������������
�����������������������������������
������� ������������ ����� �����������
�������� ��� ������������ ����������
������������������� ������ �����������
�������������������������������������
�������������������������������������
���������������������� �����������
�������������������
���������������������������������
�����������
������������������������������������
����� ���������������� ��� �������� �����
������� �������� ������� ��������������
������������������������������������
�����������������������������������
������������������������������������
������������������������������������
���������
����������
�������������������
������������������
�������������������������
���� ����� ���� ���������� ����� ����
���������������������������������
������������������������������������
�����������������������������������
�����������������������������������
�����������������������������������
�����������������������������������
�������� ������� ��� ��������� ���
������������� �����������
����������������
����
����������� ������������ �����
��������� ��� ��������������� ������
�������������������������������������
����������������������������������
�����������������������������������
����������������������������������
��������������������������������������
�� ����� ������������ ��� ���� �������
������� ���� ������� ���� ����������
���������� ����������
�������������
���������������������������
���������������������������������
��������������
����������������������������������������
�������� ����������� ��� ����������
����� ���� ��������� ��� �� ��������� ���
�����������������������������������
����� ��� ����������� ��� ���������� ���
������������������������������������
����������������
�����������
�������������������
���������������������������
���������������
��������������������������
���� �������� ��� �������� ���� ������
�����������������������������������
������ ����� ���� ��� ������������ ���
�����������������������������������
����������������������������������
������������������������������������
������� ���� ����������� �������� ���
������������������� ������������
����������
���������������������������
��������������������������������
�����������������������������������
���� ������ ��� �������� �������� ����
������� ��� ����� ���� ��������� �����
������������������������������������
����������������������������������
���������������������������������
����� ������ ������ ��� �������� �����
�����������������������������
�������������������������
AcademicTransfer, your next step in excellence

In Functie Operatieassistent chirurgie in opleiding
Werken tussen
de bloedspetters
Jerry Huinder
Als kind was je er al
vroeg bij met doktertje
spelen. Eenmaal thuis
knalde je de televisie
aan. De ziekenhuisserie
ER kon je natuurlijk
niet missen. En jij keek niet vanwege
George Clooney of een van de
mooie verpleegkundigen, maar juist
om de actie in de operatiekamer. En
nu heb je nog steeds een videorecorder,
want je mag geen aflevering
van Grey’s Anatomy missen. Je kunt
je droom natuurlijk ook gewoon in
de praktijk brengen. Geïnteresseerd?
Lees dan door.
Wat ga je doen?
Als operatieassistent chirurgie in
opleiding begin je met omlopen.
Nee, geen blokje om. Je bent de
schakel tussen het steriele en niet-
steriele gedeelte, het operatiegebied
van de operatiekamer (OK).
Je zorgt dat ze in het steriele gedeelte
alles hebben wat nodig is
voor de operatie. Je pakt de spullen
en maakt ze operatieklaar. Als
je dit in de vingers hebt, dan mag
je instrumenteren bij laag complexe
operaties. Nu sta je al echt
aan tafel. Je legt alles klaar voor de
operatie – de spullen krijg je van
de omloper en je geeft de chirurg
de instrumenten die hij nodig
heeft. Het is niet de bedoeling dat
hij roept en jij aangeeft. Er wordt
verwacht dat jij al weet wat hij nodig
heeft. Als je de simpele liesbreukjes
bij kinderen goed
doorstaat, mag je bij de zwaardere
operaties instrumenteren. Denk
aan hartoperaties.
Wie zoeken ze?
Praktisch ingestelde mensen. De
opleiding is een afwisseling tussen
theorie en praktijk, maar je loopt
dus al echt mee in de OK. Als je
alleen maar in de schoolbanken
wilt zitten, dan kun je beter niet
solliciteren. Je moet natuurlijk
ook je mannetje kunnen staan,
want er gebeuren regelmatig vrij
heftige dingen in de OK. Of zoals
je nieuwe collega, Lisette Hink
(30), het omschrijft: ‘Je moet bestand
zijn tegen rondvliegende
bloedspetters.’ Stressbestendigheid
en een sterke maag horen er natuurlijk
ook bij.
Volgens Hink moet je verder gevoel
voor humor hebben. ‘Dat heb
je nodig om situaties te relativeren.
Ondanks het serieuze karakter
van het werk worden er ook veel
grapjes gemaakt in de OK.’ Humor
als uitlaatklep. Als laatste is het
handig om een dikke huid te hebben.
Mensen onder extreme stress
kunnen wel eens een snauw geven.
Chirurgen dus ook.
��������������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������������
�������������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������
�������������������
���������������������
��������������������������������������
��������������������������������������������
�����������������������������������������������������������������������������������������������
����������������������������������������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������������������������������������
�������������������������������������������������������������
Wie worden je collega’s?
Chirurgen, artsen en assistenten.
Het kan druk zijn in de OK. Onder
de collega’s heerst een gezellige,
maar serieuze sfeer. Het gaat tenslotte
om mensenlevens. Omdat
het een universitair medisch centrum
is, zijn veel collega’s gewend
aan assistenten in opleiding. Hink:
‘Dat betekent dat ze vaak bereid
zijn om uitleg te geven.’ Ook buiten
de OK zie je je collega’s. Bijvoorbeeld
op het jaarlijkse
OK-feest. Denk terug aan de serie
ER…
Wat zijn de nadelen?
Je werkt in diensten, dus dat betekent
’s morgens vroeg, midden op
de dag, ’s avonds of zelfs ’s nachts.
Die laatste dienst is een bereikbaarheidsdienst.
Dat betekent dus niet
in de kroeg zitten, want als je gebeld
wordt, moet je wel adequaat
kunnen reageren. Een ander nadeel
is volgens Hink dat de operaties erg
lang kunnen duren. Je moet dus
fysiek goed in orde zijn, want je
moet soms urenlang staan. Het
laatste en duidelijkste minpuntje is
natuurlijk het menselijk leed dat
langskomt. ‘Mensen die overlijden
op de OK, mensen die in heel slechte
toestand weggaan, mensen van
jouw leeftijd met kanker. Het komt
langs en dat is heftig.’
Meer informatie: www.umcn.nl
��������
���������������
Je nieuwe collega Lisette Hink.
���������������������������������������
Economie
15
De Pers op Zaterdag gaat op zoek naar de werkgevers achter de personeelsadvertenties.
Deze keer: wat doet een operatie assistent chirurgie in opleiding bij
het Universitair Medisch Centrum St. Radboud in Nijmegen?
���������������������������������������������������������������������������������������
����������������������������������������������������������������������������������������
�������������������������������������������������������������������������������������
�����������������������������������
�������������������������������������������������������������������������������������
�������������������������������
���������
����������������������������������
������������������
�������������������������
�����������������
��������������������������������������������������
������������➔ �������������������➔�����������������➔�������������������
HENK BRAAM

16 Respons ZATERDAG
12 JANUARI 2008
Ruby on Rails Developer
Bonus: � 1.000 Vac.nr. S78K7NVC
��������������������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������
�����������������������������������������������������������������������������������
�����������������������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������������������������
SAP Consultant Basis
Bonus: � 1.500 Vac.nr. SNQYX72A
����������������������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������������������
�����������������������������������������������������������������������
��������
Senior Microsoft Informatie Architect
Bonus: � 1.500 Vac.nr. S3GQ93G4
�����������������������������������������������������������������������������
���������� ��������� �������������� ��� ������ ������ ���� ���� �������� ����� ����
�����������������������������������������������������������������������������������
����������������������������������������������������������������������������������
����������������������������������������������������������������������������������
�������������������������������������������������������
Support Engineer
Bonus: � 1.000 Vac.nr. SN5H8ERR
����������������������������������������������������������������������������
����������������������������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������������������������������
����������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������
����������������������������������
Proces Estimating Engineer (Werkvoorbereider)
Bonus: � 2.000 Vac.nr. 1EN1786
� � ������������
����������������������������������������������������������������������������
�����������������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������������������������
�����������������������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������
Tridion Masterclass
Bonus: � 1.000 Vac.nr. SJJHZY47
Senior MOSS 2007 Consultant
Bonus: � 1.000 Vac.nr. SVHX62GB
Projectmanager Internet
Bonus: � 1.500 Vac.nr. SSVT2NF
Account Manager Sales
Bonus: � 1.000 Vac.nr. SG4C2FZ2
Developer
SMS Service: Wilt u een link naar de vacature in uw mailbox ontvangen? SMS dan JOB gevold door het
vac.nr. van de gewenste vacature en uw e-mailadres naar 5566. Vb: Job SG4C2FZ2 voorbeeld@vooreeld.com.
WORD HEADHUNTER!
Kent u iemand die geknipt is voor een van bovenstaande functies?
Dan kunt u een leuke bonus verdienen door die persoon te laten
solliciteren. Als deze de baan accepteert dan krijgt u de bonus die bij de
functie vermeld staat. Op onze website www.spotajob.nl
vindt u nog veel meer interessante vacatures.
�������������������������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������������������� �����
������������������������������������������������������������������������������
�������������������������
��������� �� ���������� ������������ ��� ��� ����� ����� ������� ������������ ���
������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������
�����������������������������������
����������������������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������������������������
�����������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������
�����������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������
�����������������������������������������������������������������������������
�����������������������������������������������������������������������������
����������������������������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������������������
Bonus: � 1.500 Vac.nr. SD4RDT9C
�������������������������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������������������������
���������������������������������������������������������������������������������
�������������������������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������������������������

Levenswerk Jong en hard op weg
Cursus kitesurfen
als bedrijfsbonus
Met een megaopdracht van een multinational
heeft Double Effect een vliegende start gemaakt.
Bas Heijnen en Pablo van den Bosch
helpen bedrijven effectiever te werken.
Pablo (l) en Bas (r): ‘Je moet goed weten wat je collega’s beweegt, dat is goed voor de motivatie’.
Hafida Aabbad
Een megaopdracht van
een multinational wanneer
je nog maar net
bent begonnen met je
bedrijfje: het is de kans
van je leven. Er zit wel
een addertje onder het gras. Het is
vrijdagmiddag en je potentiële
nieuwe opdrachtgever wil maandag
voor vijf uur een plan van aanpak
zien. Alleen als het plan wordt goedgekeurd,
krijgen jullie de opdracht.
Pablo van den Bosch (35): ‘We wisten
op dat moment vrij weinig van
het bedrijf en moesten ons daar dus
in één weekend in verdiepen en een
plan van aanpak ophoesten.’ De
deadline werd gehaald en de partners
konden aan de slag met hun
eerste grote opdracht.
Blijven groeien
Double Effect is een team van consultants
die heel simpel gezegd bedrijven
helpen om effectiever te
werken. En dit doen ze vooral voor
financiële instellingen. ‘We hadden
een klant die als doel had al haar
financiële activiteiten, die op dat
moment uitbesteed werden, zelf
binnen het bedrijf uit te voeren. Samen
met de klant stellen wij dan
doelstellingen op, werken verschillende
scenario’s uit en hier komt
dan een project uit voort dat wij ook
uitvoeren.’
Inmiddels kunnen Pablo en Bas
Heijnen (30) dit lang niet meer met
z’n tweeën aan. Sinds 2003 hebben
ze er per jaar ongeveer zes nieuwe
medewerkers bij gekregen en nu bestaat
Double Effect uit 25 medewerkers
waarvan vier partners. Beide
heren hebben een goed gevoel over
de toekomst. ‘We moeten natuurlijk
wel blijven groeien om ook onze
mensen te laten groeien, maar we
hebben niet de ambitie om alleen
maar groter te worden. Voor ons
staat kwaliteit voorop.’
Het idee van een eigen bedrijf
ontstond eind 2002. Bas: ‘Ik werkte
toen samen met Pablo bij een groot
consultancybedrijf en we waren allebei
toe aan iets nieuws.’ Na wat
sollicitaties en veel gesprekken met
zowel elkaar als met andere collega’s,
besloten de twee mannen de
gok te wagen. Op 3 maart 2003
schreven ze zich in bij de Kamer
van Koophandel en was Double Effect
geboren.
Slecht moment
‘Het was niet echt een goed moment,
economisch gezien dan. Veel
mensen verklaarden ons voor gek
dat wij juist toen voor onszelf wilden
beginnen’, vertelt Bas. ‘We
konden gelukkig wel meteen een
opdracht meenemen van het bedrijf
waar we werkten. Dit betekende
voor ons een allereerste op-
We houden
niet van
hiërarchie,
iedereen
heeft iets te
zeggen
In de rubriek
Levenswerk
portretteert
De Pers op
Zaterdag
startende
ondernemers
en jong
talent in het
Nederlandse
bedrijfsleven.
dracht, of eigenlijk opdrachtje,
want het ging om de laatste fase
van een project.’
Om deze kwaliteit hoog te houden
hebben Bas en Pablo een geheel
eigen benadering. ‘Wij maken in
inhoudelijke discussies geen onderscheid
in hiërarchie. Iedereen
is hier gelijk en heeft iets te zeggen.
Wij willen ook juist dat mensen
met ons meedenken en zelf
met ideeën komen.’ Ook weegt een
persoonlijk aanpak erg zwaar voor
de mannen, en dit doen ze op een
aparte manier.‘ Naast de jaarlijkse
bonus, die in harde centen wordt
uitgekeerd, krijgt elke medewerker
ook een persoonlijke bonus. Laatst
hebben we iemand bijvoorbeeld
een cursus kitesurfen gegeven, wat
echt iets voor hem was. Je moet je
collega’s goed kennen om te weten
wat ze beweegt. Zo haal je ook het
beste uit iedereen en dit is weer
goed voor de motivatie en samenwerking.’
Om je mensen te houden moet
je van ze houden. Deze filosofie
lijkt voor de heren te werken. ‘Wij
vinden dit vooral leuk om te doen,
en willen eigenlijk alleen mensen
om ons heen die het ook leuk vinden
om hier te werken.’ p
Opgericht: 2003
Aantal medewerkers: 25
Omzet: 3,7 miljoen
��������
���������������
CHRISTIAAN KROP
Economie
Werklust
Esther (46)
ADMINISTRATIEF MEDEWERKSTER
Hulpeloos
...
Heidi Zandbergen
De namen in dit artikel zijn om privacyredenen gefingeerd
17
Eindelijk leek mijn leven in rustiger vaarwater te komen.
Ik was midden dertig en had veel gefreewheeld, een modeboetiek
gehad, theaterwerk gedaan en als danseres
in een bar gewerkt. Tot vreugde van mijn vader had ik dit
keer een eervolle baan als receptioniste bij een advocatenkantoor
bemachtigd. Bovendien had ik een vriend
waar ik van hield en mijn droomwens kwam uit: ik raakte
zwanger! Er was echter één probleem: de sfeer op het
advocatenkantoor.
Eigenlijk was het een advocatenkantoor uit de hel; een
van de maten was bezig met het opzetten van wietplantages
in het buitenland samen met criminelen. Zijn
secretaresse had zo’n hekel aan hem dat ze telefoontjes
weigerde door te geven. Maar de officemanager, een
dominant kreng dat voortdurend affaires had met mannen
met macht binnen en buiten ons kantoor, hield de
criminele maat het hand
Door mijn
zwangerschap
verergerde
de rotsfeer
CAROLYN RIDSDALE ILLUSTRATION
boven het hoofd. Natuurlijk
omdat hij als advocaat
en maat op kantoor veel
macht had.
Het leek wel alsof door
mijn zwangerschap de
rotsfeer op kantoor verer-
gerde. Zo maakte de officemanager me constant duidelijk
dat het wel erg slecht uitkwam dat ik zwanger was. En
ze oefende dagelijks druk op me uit om toleranter te zijn
tegen de criminele advocaat met zijn schuine opmerkingen.
Ik heb me herhaaldelijk over deze stressvolle situatie
beklaagd bij mijn huisarts, maar die weigerde een verklaring
te schrijven dat ik ziek was. En toen kreeg ik na zeven
maanden zwangerschap een dood kindje.
Na twee maanden ging ik weer werken, maar ik voelde
me weerloos en depressief. Alsof hij merkte dat zijn prooi
was verzwakt, begon de advocaat me nu ook thuis lastig
te vallen met schunnige telefoontjes en stond hij met de
auto te posten voor mijn deur. En hij eiste dat ik aanwezig
zou zijn bij zijn criminele vergaderingen buiten kantoortijd
– zijn eigen secretaresse wilde natuurlijk niet mee - en
ik had niet de kracht om te weigeren. Ik voelde me murw
en kon niet langer tegen de situatie op.
Op een avond wilde hij met zijn criminele vrienden lootjes
trekken over wie de nacht met mij mocht doorbrengen.
Hij won en ik heb hem zwijgend mee laten gaan naar
huis; het voelde als een verkrachting, maar ik kon me niet
langer verweren; ik was helemaal op na de miskraam.
Mijn vriend verbleef destijds veel in het buitenland en als
hij thuis was, dook de advocaat plotseling overal op waar
wij kwamen en belde thuis aan. Mijn vriend dacht dat ik
een verhouding met hem had en zo verloor ik ook nog de
man van wie ik hield.
Ik belde de vakbond om hulp, maar daar geloofden ze
me niet. Ik vroeg mijn vader om hulp, maar hij was alleen
maar bezorgd om mijn ‘goede baan’. Ten einde raad belde
ik een gerenommeerd advocatenkantoor, daar waarschuwden
ze me om voor deze advocaat op te passen.
Zelf besefte ik ook maar al te goed dat dit geen man was
waar mee te spotten viel. Ik kon nu alleen nog hopen op
een ridder op het witte paard die me zou komen redden.
Zo’n man kwam ik kort daarna tegen op een feestje. Hij
zei: ‘Meld je ziek, ik zorg voor een goede advocaat en in
de tussentijd ga je met mij mee op reis naar Indonesië
zodat je veilig bent.’ Toen we terugkwamen, was mijn
ontslag in kannen en kruiken, al heeft de advocaat me
nog maanden gestalkt. Nu, ruim tien jaar later, is een van
de criminele connecties van de advocaat geliquideerd
en het advocatenkantoor gesloten. Ik denk nog vaak aan
deze zwarte episode in mijn leven, want ik heb daarna
nooit meer een baby gekregen.
SMACHTEN OP JE BUREAUSTOEL, STIEKEME DATES IN
DE LUNCHPAUZE: IEDEREEN DOET HET, HET LIEFST IN
STILTE. In de rubriek ‘Werklust’ staan portretten van mensen
die het laatste taboe op kantoor overschrijden.
MEEDOEN? MAIL AAN WERKLUST@DEPERS.NL

www.brightlights.nl
“Bright Lights brengt
vergeten pareltjes van
de wereldliteratuur
opnieuw tot leven.”
De Bright Lights
boekenserie
is exclusief
verkrijgbaar
bij Selexyz.

Respons
v BEDRIJF FUNCTIE KORTE OMSCHRIJVING PLAATS JOB-CODE LOCATIE BONUS
Accountancy
EUR - Academictransfer (Senior) Adviseur ICT en Onderwijs Het adviseren van opleidingen over het verbeteren van het onderwijs door de inzet van ict middelen Schiedam PETJSJZV pag. 14 n.v.t.
Consultancy
Hoffman Krul & Partners - YER Management Consultants Als MC voer je advies- en implementatie trajecten uit voor opdrachtgevers binnen woningbouwcorp, waterschappen, waterbedrijven en lokale overheden. Amsterdam PD67FASZ pag. 4 n.v.t.
Financieel/Economisch
Ministerie van Defensie Analist management- en fi nancial control Je hebt hbo-opleiding bedrijfseconomie of beschikt over een gelijkwaardige combinatie van opleiding en ervaring. Almere P2XYED8C pag. 6 n.v.t.
JT International - YER Operational Planning Manager WO opleiding en ten minste 5 jaar relevante ervaring in de retail of FMCG branche. Son PVKJ2QDX pag. 6 n.v.t.
Culligan Nederland BV - YER BU Manager Water Treatment Profi el: HBO/ academisch technische opleiding eventueel aangevuld met bedrijfskunde en minimaal 5 jaar relevante werkervaring Rijen PTG4XQSX pag. 6 n.v.t.
Tunstall Benelux - YER Head Of Finance De Head of Finance heeft een fi nanciële achtergrond op minimaal HBO niveau Rotterdam/Middelburg PC3QSZ1F pag. 6 n.v.t.
IT Services
GlobalCollect - YER Implementation Manager The ideal candidate is a Bachelor/Master with extensive knowledge of internet/ICT technology Hoofddorp PFZ3SEDS pag. 6 n.v.t.
GlobalCollect - YER Product Development Manager Bachelor/Master with extensive knowledge of internet and ICT technology (XML, internet protocols & security, basic SQL). Hoofddorp P7ZJAH1T pag. 6 n.v.t.
Marketing
VACATUREOVERZICHT
Bekijk deze en meer vacatures op www.depers.nl/carriere
Dockwise - YER Market Development Manager The ideal candidate has level HBO as minimum, preferably 3 years experience in marketing landelijk P82AV6ZS pag. 6 n.v.t.
Medisch
DSW Adviserend Verpleegkundige Wij zoeken een collega die over een HBO-V diploma beschikt en een aantal jaren relevante en aantoonbare ervaring heeft als verpleegkundige. Breda P7ADTVT9 pag. 6 n.v.t.
Medisch/verzorging
UMC St Radboud - Academictransfer Anesthesiemedewerker Operatieassistent I.O. Les- en examentijd tijdens de looptijd van de leerarbeidsovereenkomst gelden als werktijd en worden overeenkomstig uitbetaald. Landelijk PJ6B18CJ pag. 14 n.v.t.
Staf/Beleid
Universiteit Leiden - Academictransfer Sr. Beleidsmedewerker Bestuursbureau, Financieel-Economische Zaken. Ontwikkelt fi nancieel-economisch beleid en adviseert op dit gebied. Hilversum P6ANG7S2 pag. 14 n.v.t.
Techniek
UMC Groningen - Academictransfer Postdoc Interdisciplinary Center for Psychiatric Epidemiology (ICPE) and the TRAILS study group Amsterdam Zuidoost P8NES4YN pag. 14 n.v.t.
Evides Industriewater - YER Process Engineer Profi el: HTS/TU, aangevuld met een aantal jaren relevante werkervaring. Barendrecht P6KCJXKK pag. 6 n.v.t.
Verkoop
Barloworld Intern transport - YER Accountmanagers Als Account Manager ben je zelfstandig actief en beweeg je je gemakkelijk tussen o.a. grote en middelgrote industriële en logistieke bedrijven. Nijmegen P2H97VD4 pag. 14 n.v.t.
Roche Diagnostics - YER Junior Market Manager HBO/academisch met enkele jaren ervaring in consumentenmarketing en communicatieprojecten. Rotterdam P65DYDDC pag. 14 n.v.t.
Maas International B.V. - YER Commercieel Directeur Minimaal een HBO-opleiding en minimaal vijf jaar werkervaring in een zelfstandige commerciële directiefunctie met eindverantwoordelijkheid Amsterdam P9KQ7Q33 pag. 14 n.v.t.
Ericsson - YER Accountmanager Direct Touch In deze rol beheert de AMDT bestaande contacten met diverse klanten en tevens behaald hij/zij de new business doelstellingen. Heerlen PDZSZ5HR pag. 14 n.v.t.
Wetenschap/Onderzoek
(NKI/AVL) - Academictransfer PhD Postion/PostDoc The hypothesis that cells “cancer stem cells” “drive” cancer proliferation and metastasis is receiving increasing support Leiden PDFJ33S1 pag. 14 n.v.t.
Open Universiteit Nederland Promenvendus This project studies the effects of segmenting animations on cognitive load and learning as a function of student expertise. Maastricht PKBVVFVH pag. 14 n.v.t.
Universiteit Maastricht - Academictransfer Onderzoeker NUTRIM School for Nutrition, Toxicology & Metabolism. Ontwerpen en leiden van toxicogenomics projecten Twente PJ92XR59 pag. 14 n.v.t.
University of Twente - Academictransfer PhD Position Advanced optical beam forming networks for broadband phased array antenna systems Utrecht PYQQCYSR pag. 14 n.v.t.
Vrije Universiteit - Academictransfer Universitair Docent Moleculaire Microbiologie. Doet onderzoek naar het mechanisme van secretie van virulentiefactoren door pathogene micro-organismen. Wageningen PQ21FFS7 pag. 14 n.v.t.
Wageningen Universiteit - Academictransfer Commercieel Manager Intellectual Property Bij uitstek de persoon die wetenschap koppelt aan business. Den Haag PHYSGCFY pag. 14 n.v.t.
STW – NWO - Academictransfer Program Offi cer Tot de hoofdtaken behoren het laten evalueren van universitaire onderzoeksvoorstellen door externe deskundigen Amsterdam PJSAEGVZ pag. 14 n.v.t.
AMC Amsterdam - Academictransfer Arts-onderzoekers Voor een project waarin rol van bloedplaatjes in het ontstaan van deze ritmestoornissen wordt onderzocht. Groningen P2K6V8E3 pag. 14 n.v.t.
Vumc - Academictransfer Research Analist Ontwikkelt monoclonale antilichamen en immunologische tests voor biomarkers die aan te tonen of iemand dementie zal ontwikkelen Amsterdam PE4R726Q pag. 14 n.v.t.
Vacatures direct in je mailbox?
ZATERDAG
12 JANUARI 2008
1. Zelf interesse
Wil je een link naar de vacature in je mailbox ontvangen? SMS dan JOB gevolgd door de job-code van de gewenste vacature en je e-mailadres naar 5566.
2. Tip een vriend
Wil je iemand anders op de hoogte brengen van een vacature? SMS dan TIP gevolgd door de job-code van de gewenste vacature en het e-mailadres van degene die je wilt tippen naar 5566.
Kijk
voor meer
vacatures op
www.depers.nl/
carriere
Ons bonussysteem
In exclusieve samenwerking met Spotajob bieden we u nu de mogelijkheid om niet alleen voor uzelf op zoek te gaan naar een baan. Spotajob gaat op innovatieve wijze
om met het aloude gegeven dat mensen meestal vanuit hun netwerk op nieuwe carrièremogelijkheden worden gewezen. Door de kracht van dit netwerk te benutten
kunt u vrienden, oud collega’s en andere contacten op interessante banen wijzen. Worden zij aangenomen, dan ontvangt u daarvoor de vermelde bonus.
Spotajob – Targeting Talent
19

Crisis
Hoe depri
is Tony?
Pagina 23
ZATERDAG 12 JANUARI 2008
Vorm en functie
Dutch Design als folklore >>p 28
Zestig jaar ontwerpen op expo Family of Form
STUDIO JOB SMEETS
Vakantiegangers
Slapen in
de bush
Pagina 37

2
De Award-winnende regisseur Andrew
Lau, maker van Infernal Affairs (origineel
van The Departed), maakt met
de intelligente misdaadthriller The
Flock zijn Amerikaanse regiedebuut.
Richard Gere en Claire Danes worden
aan elkaar gekoppeld in de strijd tegen
de meest perverse en sadistische
criminelen.
Na bijna twintig jaar jacht op gefrustreerde
zedendelinquenten moet Erroll
Babbage (Richard Gere) plaats maken
voor een vervanger. Die is gevonden
in de jonge Allison Lowry (Claire
Danes), die in twee weken moet
worden klaargestoomd voor het emotioneel
slopende vak. Allison raakt al
snel onder de indruk van de gedreven
en fanatieke Erroll, maar tegelijk verafschuwt
ze zijn ruwe en compromisloze
aanpak. Kan ze het hoofd
koel houden in de bezeten jacht die
Erroll dagelijks opent op de perverse
geesten die hij verdenkt?
LEZERSACTIE THE FLOCK
Gratis met De Pers naar de exclusieve voorpremière van The Flock?
Dagblad De Pers organiseert exclusief voor haar lezers en
in samenwerking met RCV Entertainment een speciale voorpremière
van The Flock op zondag 13 januari 2008.
In deze bioscopen kunt u de voorpremière zien:
STAD
Amsterdam
Rotterdam
Tilburg
Utrecht
BIOSCOOP
Pathé Arena
Pathé Schouwburgplein
MustSee
Pathé Rembrandt
AANVANG FILM
10.00 uur
10.30 uur
11.30 uur
11.00 uur
De Pers en RCV Entertainment zijn niet verantwoordelijk voor reserveringen die,
om welke reden ook, niet gehonoreerd kunnen worden.
Wat moet je doen?
Stuur een e-mail naar thefl ock@rcv.nl
met in het onderwerp ‘The Flock’ +
de stad van jouw keuze. Zet in het
bericht je naam, adres en het gewenste
aantal plaatsen (max. 2). Je ontvangt
per mail een bevestiging retour, als je
die uitprint heb je daarmee toegang
tot de voorpremière van The Flock
op zondag 13 januari. Inzendingen
worden op volgorde van binnenkomst
behandeld. Wacht niet te lang, want
vol = vol!
Kijkwijzer The Flock:
VANAF 17 JANUARI IN DE BIOSCOOP
GEBASEERD OP DE WERELDWIJDE BESTSELLER VAN KHALED HOSSEINI
VOL
OP=OP
www.thefl ockmovie.nl DE LAATSTE KAARTEN
GOLDEN GLOBE NOMINATIES BESTE FILM EN BESTE MUZIEK
RUIM 1 MILJOEN
BOEKEN VERKOCHT
IN NEDERLAND!
★★★★
����������������������
�����������������������������������
����������������������������
- Veronica magazine
���������������������
������������
�- de Volkskrant
★★★★
��������������������������
�����������������������
- Algemeen Dagblad
NU TE ZIEN IN: ALKMAAR, ALMERE, ALPHEN, AMERSFOORT, AMSTERDAM, ARNHEM, BEVERWIJK, BREDA, DELFT, DEN, HAAG, DEN HELDER, DEVENTER, DOETINCHEM,
ECHT, EDE, EINDHOVEN, EMMEN, ENSCHEDE, GORINCHEM, GOUDA, GRONINGEN, GRONINGEN, HAARLEM, HEERHUGOWAARD, HELMOND, ‘S HERTOGENBOSCH,
HILVERSUM, HOOGEVEEN, HOOGEZAND, HUIZEN, LEEUWARDEN, LEIDEN, MAASTRICHT, NIJMEGEN, PURMEREND, REUVER, ROOSENDAAL, ROTTERDAM,
SCHAGEN, SITTARD, SNEEK, SPYKENISSE, TILBURG, UDEN, UTRECHT, VLISSINGEN, WEERT, WOUDRICHEM, WYCHEN, ZEIST, ZOETERMEER, ZWOLLE
�������������������
����������������������������������������������
���������������������������������������������������
- Metro
www.fi lm1.nl/kiterunner ����

CRISIS
Hoe depri
is Tony?
Een maffi abaas die van al het
moorden een beetje down is, krijgt
meteen het stempel depressief
opgedrukt. Volgens psychiater
Jerry Wakefi eld haalt de moderne
psychiatrie wel vaker verdriet en
depressie door elkaar. Hoe erg is dat?
Mars van Grunsven
De pretogen van Jerry Wakefi eld, hoogleraar
psychiatrie aan New York University,
lichten zo mogelijk nog verder op als hij
de vraag stelt: ‘Wist je dat Moeder Theresa
volgens formele diagnosecriteria waarschijnlijk
een depressieve stoornis had?’
Dat was natuurlijk niet het geval, vervolgt hij triomfantelijk.
‘Ze was niet ziek. Moeder Theresa worstelde
met iets heel reëels: het verschrikkelijke leed in haar
omgeving en haar twijfels aan God. Dat moet heel
moeilijk zijn geweest voor iemand met zulke sterke religieuze
overtuigingen als zij.’
Zo is Wakefi eld vijf minuten na zijn binnenkomst in
Café Mozart op Broadway al aangekomen bij de kern
van zijn boek, The Loss of Sadness, dat hij samen met
socioloog Allan Horwitz heeft geschreven: de psychiatrie
haalt intens verdriet en depressie door elkaar.
Een van de gevolgen daarvan is dat de cijfers een ware
epidemie veronderstellen: een op de tien volwassen
Amerikanen zou elk jaar aan een depressieve stoornis
lijden. 3,7 procent van de bevolking wordt ervoor met
antidepressiva behandeld, een toename van 300 procent
sinds de jaren tachtig.
Wakefi eld gelooft niet dat al die mensen een depressieve
stoornis hebben. ‘Er zijn geen omstandigheden
die een dergelijke toename van de ziekte verklaren.’
De werkelijke reden voor deze groteske cijfers ligt
volgens hem in het Diagnostic and Statistical Manual
(DSM), de standaard die wereldwijd in de psychiatrische
diagnostiek wordt toegepast. Volgens het DSM
dient een depressie te worden gediagnosticeerd aan de
Straks is iedereen die langer dan
twee weken verdrietig is, ziek
hand van negen symptomen – oplopend van een verstoorde
eetlust tot aan suïcidale gedachten. Wie twee
weken lang vijf van de negen symptomen vertoont, lijdt
aan een depressieve stoornis.
Daarbij wordt totaal geen rekening gehouden met
persoonlijke omstandigheden of sociale context, aldus
Wakefi eld. ‘Een jonge vrouw die niet weet waarom ze
steeds moet huilen en een alleenstaande moeder met
vier kinderen die haar fabrieksbaan verliest, hebben
misschien dezelfde symptomen, maar dat betekent niet
dat ze allebei ziek zijn.’
Het DSM laat één uitzondering toe: als de depressieve
symptomen het gevolg zijn van de dood van een geliefd
persoon, dan kan er twee maanden lang sprake
zijn van normaal verdriet en is er dus geen stoornis.
‘Alsof ontslag, echtscheiding of een overleden huisdier
geen goede redenen zijn om verdrietig te zijn. Als dergelijke
omstandigheden mee zouden worden gewogen,
dan zouden we minimaal 25 procent minder depressieven
hebben.’
Hoe heeft het volgens u zo ver kunnen komen?
‘In de jaren zeventig kreeg de psychiatrie veel kritiek te
verduren van intellectuelen als de sociologen Michel
Foucault en Thomas Schelff. Zij zeiden dat de psychiatrie
geen legitiem medisch specialisme was, maar een
medisch excuus om medicatie, psychochirurgie en andere
ingrepen toe te passen op mensen die sociaal onwenselijk
gedrag vertoonden. Daar hadden ze in zekere
zin gelijk in. Bovendien bleek uit studies dat er geen
enkele uniformiteit was in diagnosticering. Wat volgens
de ene psychiater normaal gedrag was, was volgens de
andere schizofreen of depressief. Daaraan heeft de
American Psychiatric Association in 1980 een einde
willen maken met het DSM.’
Waarom houdt het DSM zo weinig rekening met persoonlijke
omstandigheden?
‘Het DSM was vooral een poging om de psychiatrie wetenschappelijk
te maken door elke diagnostische categorie
in duidelijk herkenbare symptomen te omschrijven.
Psychoanalysten, gedragstherapeuten, familietherapeuten,
klinisch psychiaters, cognitieve therapeuten, ze hanteerden
allemaal hun eigen vocabulaire, waardoor ze
niet met elkaar konden praten en onderzoek gefragmenteerd
was. Dus zo absurd was het DSM ook weer niet –
het verbeterde de betrouwbaarheid van de diagnoses wel
degelijk en wetenschappelijk onderzoek kon voortaan
op basis van uniforme defi nities worden verricht.’
U bespreekt in uw boek uitgebreid het geval van Tony
Soprano, de maffi abaas uit de tv-serie The Sopranos.
Is hij volgens u depressief?
‘De psychiater in de serie behandelt hem alsof hij een
depressieve stoornis heeft, maar ik denk dat Tony een
verdriet voelt dat past bij een man die doet wat hij doet.
Dat maakt hem interessant en menselijk. Verdriet is een
emotie die je vertelt dat er iets verkeerd gaat met je leven.
Daarom denk ik dat Tony helemaal geen last heeft
van een depressieve stoornis, eerder het tegenovergestelde:
hij lijdt onder het sluimerende besef dat alles
afschuwelijk mis is gegaan en dat er geen weg terug is.’
Is Tony niet stiekem blij met zijn diagnose? Nu kan
hij zeggen: ik ben ziek, dus ik kan er niets aan doen.
‘Precies. Dat doet me denken aan een studie onder alleenstaande
moeders in Engelse steden die allemaal als
depressief waren gediagnosticeerd en als zodanig werden
behandeld. Het merendeel behoorde tot de onderklasse,
had geen geld, geen baan, overweldigend
hopeloos. Ze kregen steun in de vorm van een uitkering
en medicatie. Op een dag won een van deze vrouwen
een grote prijs in de loterij. Haar depressieve symptomen
verdwenen op slag. Waarmee ik wil zeggen dat
deze vrouw blijkbaar geen behoefte had aan medicatie:
ze had meer baat bij sociale verandering.’
Als de diagnosemethode voor depressie zo duidelijk
hapert, waarom blijven we die dan hanteren?
‘Vanaf het moment dat de nieuwe criteria waren ingevoerd,
hadden allerlei mensen er belang bij om dat zo te
houden. Politici grepen bijvoorbeeld de nieuwe onderzoeksresultaten
aan om nieuw beleid te maken. Al die
mensen met depressieve storingen moesten immers geholpen
worden. Hier komt ook de farmaceutische industrie,
oftewel Big Pharma, in beeld. In de VS mag
ongelimiteerd reclame geworden gemaakt voor antidepressiva.
De gemiddelde reclameboodschap is ongeveer:
als het leven je zwaar valt, zou je best een depressieve
stoornis kunnen hebben. Die veronderstelling wordt door
het DSM bevestigd. De oplossing zit in een pilletje.’
Hoe erg is dat?
‘Stel dat je normale gevoelens van intens verdriet ervaart,
bijvoorbeeld omdat je man je verlaten heeft – is
er dan iets mis met je om de dokter een medicijn te
vragen waardoor je je weer beter voelt? Daar heb ik geen
moeite mee. Maar we weten niet precies in hoeverre
medicatie echt helpt bij normaal verdriet en wat de
In de VS
mag je
ongelimiteerd
reclame
maken
voor antidepressiva
��������
��������������� Zijn
23
Tony lijdt onder het besef dat alles afschuwelijk mis is gegaan. HOLLANDSE HOOGTE
neveneffecten zijn, terwijl medicatie echt niet de enige
oplossing is. Er zijn zat vormen van psychotherapie die
minstens net zo effectief zijn als antidepressiva.’
Wat betekent ‘het verlies van verdriet’ voor de samenleving?
‘Door het massaal labelen van verdriet als depressie,
ontstaat er een vooroordeel tegen verdriet – het wordt
minder getolereerd. In Duitsland werd onlangs een
werknemer ontslagen omdat hij vaak somber was. Wie
verdrietig is, kan ook met sociale druk te maken krijgen.
Vooral voor kinderen is dat moeilijk, want die kunnen
zich daar minder goed tegen verweren. Ik gaf laatst een
lezing en na afl oop vroeg een tienermeisje me of ik met
haar ouders wilde praten. Ze had liefdesverdriet en was
down, en moest van haar ouders psychische hulp zoeken
of mediacatie krijgen. Zelf verwachtte ze dat ze zich
over een paar weken wel beter zou voelen.’
Wat is volgens u de oplossing?
‘De offi ciële psychiatrische diagnose moet worden veranderd
– zo simpel is het. Je zou om te beginnen de
uitzondering van verdriet in geval van een direct sterfgeval
kunnen uitbreiden naar “ingrijpende verliezen”.
Daarmee neemt het aantal diagnoses van depressie al
meteen met 25 procent af. In 2012 komt er een revisie
van het DSM, maar wie weet drukt Big Pharma wel door
dat ook de bestaande uitzondering verdwijnt. Dan is
straks iedereen die langer dan twee weken intens verdrietig
is, ziek.’ p
Allan Horwitz en Jerome Wakefi eld: The Loss of Sadness:
How Psychiatry Transformed Normal Sorrow Into Depressive
Disorder (Oxford University Press)

24 Gaan ��������
���������������
NOORDERSLAG-FESTIVAL
Claw Boys Claw in
de onthaastmodus
Twintig jaar geleden was Claw Boys Claw de opwindendste
rock-‘n-rollband van Nederland. Anno nu geldt dit voor de band Voicst.
Het leuke is: beide spelen op het Noorderslag-festival in Groningen.
Zanger Peter te Bos van Claw Boys Claw: ‘We bedenken niet bewust: we laten 10 jaar niks horen’. Zanger/gitarist Tjeerd Bomhoff van Voicst: ‘Waarom niet schrijven over dingen die er toe doen?’
Gisèle Mambre & Job de Wit
Na lange tijd in retraite, tien jaar om precies
te zijn, treedt Claw Boys Claw weer
op de voorgrond. De mannen zijn volop
aan het touren én er komt in februari
een nieuwe cd uit: Pajama Day.
Zanger Peter te Bos staat, met gitarist
John Cameron, de journalist te woord in gepast kledij:
zijn pyjama. In een huiselijke, knusse sfeer weiden de
twee, samen het creatieve brein van de in de jaren
tachtig en negentig immens populaire Amsterdamse
band, uit over het waarom van hun lange afwezigheid
op de Nederlandse poppodia. ‘Na Will-O-The-Wisp
was het tijd om pas op de plaats te maken en onszelf
tot nieuwe hoogtes te stuwen.We hebben niet bewust
bedacht dat we tien jaar niks van ons zouden laten horen,
het is gewoon zo gegroeid. Het gaat zoals het
gaat’, vertelt Te Bos. ‘We wilden vooral het cyclus van
elk 1,5 jaar een nieuwe plaat produceren doorbreken.
Het was tijd om in alle rust aan nieuwe nummers te
werken’, vult Cameron aan.
Oorverdovend geluidskanon
Tot en met Will-O-The-Wisp werden alle Claw Boys
Claw albums tussen de verschillende tournees door
geschreven en geproduceerd en dat kon je horen. Die
platen stonden voor de ongetemde energie en het oorverdovende
geluidskanon die de liveshows van Claw
Boys Claw toch ooit waren. Hoe anders klinkt Pajama
Day. Tien jaar overdenken, schrijven, wegzetten en bijschaven
heeft een heel andere plaat opgeleverd. Het
gaat ver om Pajama Day een oase van rust te noemen
maar melodieuzer, serener en bluesier dan wat we van
de rockbeesten van weleer gewend zijn is het wel, een
soort Claw Boys Claw in de onthaastmodus. Tien jaar
opgesloten in de tot muziekkamer omgetoverde muurkast
van John Cameron leverde heel veel songs op,
minstens het vijfvoudige van de veertien die nu op het
album staan. Waaronder een cover: Dream a little dream
of me.
Hebben ze daar nou zestig nummers in tien jaar tijd
voor zitten schrijven? Om af te sluiten met een cover?
‘Het is gewoon een mooi slaapliedje om mee te eindigen’,
haast Te Bos zich te zeggen. ‘Het is toch een perfecte
afsluiter voor een cd die Pajama Day heet?’ Daar
is natuurlijk niks op af te dingen, en de zalvende bas
van Te Bos maakt van deze jazzy uitvoering inderdaad
een waar slaapliedje. Maar het zijn toch vooral de eigen
nummers die indruk maken: Halibut bijvoorbeeld,
over een man met zelfvernietigingsdrang die zijn oude
moeder smeekt om alsjeblieft de lucifers uit zijn buurt
te houden, want meneer heeft het zo koud en is van
zins om zichzelf met een scheut benzine te overgieten
en in de fik te steken.Tekstueel werkelijk een parel.
De nieuwe sound van Pajama Day doet vermoeden
dat de rockers hun leren jacks aan de wilgen hebben
gehangen en nu constant in nachtgoed gehuld door
het leven gaan. Niets is minder waar. Dat de heren allesbehalve
soft zijn geworden, hebben ze tijdens hun
opwarmtour langs de Nederlandse poptempels afgelopen
najaar wel bewezen. De shows, een mix van oud
en nieuw materiaal waren even wervelend en opjuttend
als vroeger. John Cameron: ‘Het is altijd spannend
als je net nieuw materiaal hebt om die dan ook
live te moeten spelen. Vallen ze wel goed? De mensen
willen toch vooral de nummers horen die ze al kennen,
het liefst ook op de manier die ze van de cd kennen.
Na tien jaar weer gaan optreden, met nieuwe
nummers is dan een extra gok.’ Volgens Peter te Bos
was het publiek, dat niet enkel uit dertigers en veertigers
met een hang naar nostalgie bestond ook het jonge
spul was ruim vertegenwoordigd, echter vooral
bezig met de hamvraag: kunnen die ouwe mannen het
nog? ‘Het was daarom mooi om te zien hoe mensen
genezen de zaal verlieten. Opgelucht verzuchtend: ja,
ze kunnen het nog.’
Puntig geluid
Als er in Nederland dit jaar geen betere rockplaat
wordt gemaakt dan A Tale of Two Devils, het tweede album
van de Amsterdamse groep Voicst, dan hebben
we aan het eind van 2008 weinig te klagen. Het puntige
geluid van de driemandsband – zanger/gitarist
Tjeerd Bomhoff, bassist Sven Woodside en drummer
Joppe Rovers – is heel geslaagd aangekleed met van
alles en nog wat: banjo, orgel, piano, electronica, en
vooral veel blazers.
De nieuwe
sound
doet
vermoeden
dat de
rockers in
nachtgoed
door het
leven
gaan
HOLLANDSE HOOGTE
De nieuwe cd klinkt als een zorgvuldig in elkaar gezet
uurwerk, met dank aan de Amerikaanse producer. ‘De
ideeën zijn allemaal van ons, maar het metselen en
het stapelen, dat is hij’, vertelt Bomhoff. A Tale of Two
Devils is net als voorganger 11-11 (2004) opgenomen
in de VS. Voicst speelt een dynamische, om niet te zeggen
poppy slag Amerikaanse rock, maar behoudt toch
een eigen, Nederlandse stem. Dat komt vooral door de
teksten van Bomhoff, die meermaals verwijzen naar
zijn stad, Amsterdam, en zich in Feelings Explode zelfs
verontwaardigen over hoe we hier zijn omgegaan met
de slachtpartij in Srebrenica; ‘We don’t really care...’ is
de openingszin.
Dat hoor je niet vaak meer, een rock-artiest die zich
kwaad maakt over een politiek gevoelige kwestie. ‘Ik
had het heel erg nodig om te schrijven over dingen die
mij bezighouden’, zegt de zanger. ‘Waarom niet schrijven
over dingen die er echt toe doen? Dat maakt het
voor jezelf een stuk interessanter.’
Over een Nederlandse band in een Amerikaanse
studio moet niet al te romantisch worden gedaan,
vindt Voicst. Bomhoff: ‘In Nederland ben je ook geld
kwijt als je een plaat wilt opnemen. En de dollar staat
volop laag dus het is echt niet zo heel veel duurder.’
Woodside: ‘Het is een kans om iets anders te beleven.’
De toch al erg melodieuze Voicst-songs klinken in
de brede arrangementen aantrekkelijker dan ooit. Dat
is ook te danken aan de co-producer van A Tale of Two
Devils, de Nederlander Rutger Hoedemaekers, ook wel
bekend als electrorocker About en sinds enige tijd het
onofficiële vierde bandlid.
De inspiratie om ook muzikaal iets verder te kijken,
kwam uit een verrassende hoek. Zo was, in de
voorbereiding van beider laatste albums, samen met
het hiphopduo Pete Philly & Perquisite een huisje in
Frankrijk gehuurd. Bomhoff: ‘Als je ziet hoe Pieter
zijn beats maakt en hoe hard Pete op zijn teksten zit,
hoeveel tijd en energie, finesse en detail zij er in stoppen...
Dat heeft mij heel erg geïnspireerd.’ Wat kan
een rockband leren van twee hiphoppers? Dat de sky
de limit is. ‘Ik zou met niemand anders willen spelen
dan met Joppe en Sven, en de basis van alle dingen
die we doen is helemaal ons ding, maar je kan het op
heel veel manieren uitvoeren. Dat geeft heel veel vrijheid
en energie.’ p

��������
���������������
Zijn
Kosten Koper Leiden Een charmant grachtenhuis uit de 17e eeuw
zeer dicht bij dé Leidse winkelstraat. De geschiedenis van de buurt is wat
luguber, maar nu woon je op deze plek tussen de yuppen.
Rustig wonen in de
Leidse Hakbijlbuurt
Hafida Aabbad
Even een stukje Leidse geschiedenis:
ongeveer
honderd jaar geleden
ontstond er een flinke
burenruzie in één van
de Leidse wijken. Deze
ruzie mondde uit in een slachtpartij
waar een bijl aan te pas kwam. Een
buurtbewoner kwam hierbij om en
sindsdien heet de buurt, hoe toepasselijk:
de Hakbijlbuurt.
En zo heeft Leiden nog veel meer
van dit soort verhalen, gelukkig niet
allemaal zo luguber als het hakbijlverhaal.
Elke buurt heeft een eigen
identiteit en wordt bewoond door
De afhaalhap: gezond snackvoedsel Pamela Wilhelmus
Burgermeester
In deze rubriek laten we de Febo’s,
McDonaldsen, Burgerkings, Friets van
Piets en wat dies meer zij voor wat ze
zijn en richten we ons op de wat meer
aparte, kwalitatieve spijzen. Toch
maken we voor deze ene keer een
uitzondering. Hamburgers gaan we
bespreken. Maar het zijn dan ook niet
‘your average’ hamburgers.
In de Amsterdamse wijk De Pijp zit de
hamburgerwinkel Burgermeester.
Haha, lachen om die naam, en ik kan
je verzekeren, hun broodjes zijn net zo
origineel. Op een lekkere knapperige
bruine bol kun je kiezen tussen hamburgers
van rund, lam, kip, falafel,
tonijn of geitenkaas. En als je dat niet
een bepaald type mensen. Als je van
klasse en stijl houdt, in de binnenstad
wilt wonen tussen de yuppen
en homo’s, is de Oude Rijn 156
misschien wel iets voor jou. Pal achter
dé winkelstraat van Leiden, de
Haarlemmerstraat en aan het water
staat één van de meest monumentale
woningen van deze straat. Met
de prachtige voorgevel, van oorsprong
een klokgevel, valt dit huis
direct op in de straat. Ondanks de
centrale ligging, is het toch één van
de rustigere plekken in de binnenstad.
Poepdoos
Als je het pand binnenloopt, kom je
in een ruime woonkeuken, waar je
eigenlijk een woonkamer zou verwachten.
Vanuit de keuken kun je
genoeg keuze vindt, moet je vooral je
eigen creativiteit eens loslaten op de
website, waar je zelf een ‘burger van
de maand’ kunt verzinnen en voorstellen.
Als het de mannen van Burgermeester
bevalt, maken ze er een
maandlang dé maandburger van. Op
het ogenblik worden de klanten vergast
op een zogeheten Vliegende Burger:
een fazant met zuurkool en cranberry
compote.
De Pijp is zo’n typische hippe yuppenwijk,
en dat zie je terug in de winkeltjes
die er zitten. Zo ook bij Burgermeester.
Hamburgers, maar dan gezond.
De producten – zoals gegrilde
groenten, pancetta, geitenkaas en
dragonmayo (ja, gewone mayonaise
kan écht niet natuurlijk) – zijn hip, alle
ingrediënten zijn zelfgemaakt, en het
wordt ook allemaal milieuvriendelijk
geproduceerd. Zoals het de enigszins
via de bijkeuken naar de binnenplaats.
Het is een erg kleine open
ruimte, en heeft ook een bepaalde
charme. Op de binnenplaats staat
een soort schuurtje, althans, de
ruimte wordt nu als schuur gebruikt.
Vroeger was dit een toilet, of op z’n
Leids: een ‘poepdoos’.
Op het binnenplaatsje
is de poepdoos omgebouwd
tot schuurtje
De ietwat ongelijke treden van de
ronde trap leiden je naar de tweede
verdieping waar de slaapkamer,
badkamer en woonkamer te vinden
zijn. Net als beneden is ook hier de
inrichting modern en stijlvol met
behoud van originele details. De in-
moderne medemens tegenwoordig
betaamt. Enige dat afwijkt is de prijs:
eerlijk is eerlijk, Burgermeester is niet
duur voor wat ze verkopen.
Ik kies voor het trio van drie miniburgertjes,
zodat ik er gelijk drie kan
proeven: de biefburger, de kipburger
en de geitenkaasburger. Van
die drie is de kip de lekkerste, al
proef ik wel een ondefinieerbaar
kruid dat me nog het
meest aan speculaaskruiden
doet denken. Een stukje kip
aangevuld met pancetta (jaja,
Jamie Oliver zou trots zijn) en
heerlijk gebakken paddestoelen,
mjammie. De biefburger is ook
lekker, zij het iets minder bijzonder.
Maar de geitenkaasburger vind
ik echt niet lekker. Het is boerengeitenkaas,
en dat resulteert in een
scherpte van de smaak die mij een
deling begrijp je beter wanneer je
op deze verdieping staat. Het is erg
praktisch om al deze kamers op dezelfde
verdieping te hebben. Je kunt
zo je bed in rollen nadat je lekker
op de bank hebt gehangen en als je
wakker wordt strompel je zo de
badkamer in, die direct vanuit de
slaapkamer te bereiken is.
Zolderappartementje
Opvallend is dat elke verdieping
mooie originele plafondbalken
heeft en op zolder zijn de authentieke
dakspanten zelfs nog te zien.
De zolder is de enige ruimte in dit
huis die niet echt benut wordt. Een
klein bureautje in de hoek geeft aan
dat deze ruimte als studeerkamer
gebruikt wordt, maar verder is er
weinig aan deze verdieping. De
25
ruimte kan gemakkelijk worden gesplitst
in twee kamers, of je kunt er
een soort zolderappartementje van
maken. De zolder is helemaal geïsoleerd
en wordt net als de rest van het
huis verwarmd door een centrale
verwarming. Met deze ruimte kun je
dus nog alle kanten op.
Het enige wat dit huis eigenlijk
mist is een tuin. De binnenplaats is
klein en op zon kun je daar niet
echt rekenen zo tussen de gebouwen
in. De voorkant van het huis
ligt op het zuiden, dus daar kun je
in de zomer lang van de zon genieten
en heb je een ook een mooi uitzicht:
de gracht. p
Oude Rijn 156, Leiden
Vraagprijs: 439.000
Oppervlakte: 130 m 2
IVO VAN DER BEENT
beetje te gek wordt. De zongedroogde
tomaatjes en aubergine proef je er
bijna niet meer door. Maar goed, al
met al kan ik zeggen dat de burgers
van deze toko meer dan goed
smaken. Dit zijn hamburgers
zoals hamburgers bedoeld zijn.
Dus ben je in voor een snack,
maar wil je het nog wel een
beetje gezond, én smaakvol
houden, ga dan vooral eens
langs bij dit tentje op de
Albert Cuyp. p
Burgermeester
Albert Cuypstraat 48, Amsterdam
www.burgermeester.eu
020 - 670 9339
Oordeel: 8,5

O verlevings
11 december 2004 werd op 42-jarige leeftijd getroffen
door een hartstilstand
Jan van den Heuvel
echtgenoot
vader
muziekliefhebber
bassist
overlever
Dankzij een eerder gevolgde reanimatiecursus en
goede begeleiding van de telefoondienst van 112 heeft
zijn partner Dineke hem het leven kunnen redden.
Jan en Dineke zijn inmiddels in het huwelijk getreden.
De trouwdatum werd 1 december 2005.
Geheel onverwachts werd op 4 april 1999
getroffen door een hartstilstand
PIERRE LIJSSEN
Langs deze weg bedanken wij nog eens
Dhr. Christiaens
Mevr. Van Hal-van de Boom
Dhr. Van Vulpen
Dank voor de snelle reanimatie en daarmee het
redden van Pierre’s leven. We zijn ons niet alleen jaarlijks
op 4 april, maar dagelijks bewust van ons geluk.
1 december 2001 is ongedeerd van een hartstilstand
bekomen
T. M. RAIJMAKERS
“TJEU”
Het was druk rond het podium tijdens het 850-jarige
bestaan van Zomeren. Drie kwartier lang hield
een overvolle parkeerplaats de ambulance op.
Wat een geluk dat twee toeschouwers alles wisten
van reanimatie.
Toos Raijmakers
Langs deze weg bedanken wij onze goede vrienden
Ad Tuijtelaars en Jan Verhoeven omdat we hen
niet vaak genoeg kunnen bedanken voor het
deskundig en effectief toepassen van reanimatie.
Dankzij hen overleefde
SJEF DE LAAT
op 2 oktober 2006 een hartstilstand.
Ook de brandweer van Baarle-Nassau, snel ter plaatse
met een AED, zijn wij oneindig dankbaar.
BERICHTEN
De mensen op deze pagina bestaan echt. Kijk voor hun complete verhaal op www.6minuten.nl.
24 december 2003 werd, op 43-jarige leeftijd,
getroffen door een hartstilstand
GABY VAN MEERWIJK
Nog elke dag zijn wij Eric Roenhorst, een toevallige
voorbijganger, dankbaar dat hij niet geaarzeld
heeft om te beginnen met het reanimeren van Gaby
en daardoor haar leven gered heeft. Omstanders
belden 112 en de ambulance was snel ter plekke
met de de� brillator. Dankzij Eric en het ambulance-
personeel hoeven we nog lang geen afscheid te
nemen van mijn echtgenote en onze moeder.
Michel van Meerwijk
Chiela
Niels
Patrick
Nico Latumanuway
Overleefde op 24 januari 2002 een hartstilstand.
Dankzij de effectieve hulp van toevallige omstanders
is hij tijdig gereanimeerd. Nico vindt dat eigenlijk
iedereen een reanimatiecursus zou moeten volgen.
Yvonne Latumanuway
Bowie
Nog altijd zijn we zeer blij en opgelucht dat mijn lieve
echtgenoot en onze vader voor de tweede keer een
hartstilstand heeft overleefd. In augustus 2002 was het
voor de tweede keer raak.
Dankzij een gelukkig toeval was Stanley al op de
eerste hulp voor de behandeling van een hoofdwond.
De medewerkers van de eerste hulp konden hem direct
reanimeren. Dankzij hen is
STANLEY DE FRETES
nog altijd in ons midden. We zijn hen eeuwig dankbaar.
Margriet en de kinderen Akke Mei en Norah
Sinds augustus 1999 is mijn lieve echtgenoot
NICO DE NIET
overlever van een hartstilstand. Ik ben zijn redders
Paul van Onderen
Ed Gladstone
eeuwig dankbaar. Dankzij jullie tijdige reanimatie
en het telefoontje naar 112 is hij nog altijd dezelfde
levensgenieter als voorheen.
Len van der Heijden
4 mei 2007 werd geheel onverwachts door een
hartstilstand getroffen onze dochter en ons nichtje
Hee lieve Anton,
Je bent er nog! Je hebt een hartstilstand overleefd.
Ik ben zo blij dat ik je zelf heb kunnen reanimeren
tot de ambulance aan kwam. We zijn nog iedere dag
dankbaar dat we je niet hoeven te missen.
Kus, Joke
Mirjam van Leeuwen
Dankzij tijdige reanimatie konden we
haar in leven houden tot de ambulance
arriveerde met de de� brillator.
Wij zijn de verpleegkundigen van het UMC in
Groningen nog iedere dag dankbaar voor
hun kordate optreden en levensreddende hulp.
Lucy van Leeuwen
Annelies van der Haar-van Leeuwen
Thea Blijleven
21 juni 2007 om kwart over 6 ‘s ochtends werd getroffen
door een hartstilstand, mijn lieve echtgenoot en onze vader
TOON AALDERS
Wij danken onze jongste zoon Gijs voor zijn kordate
optreden. Dankzij de reanimatiecursus, die hij van
Toon gekregen had, kon hij direct hartcompressies
toepassen en wist hij hoe de aanwezige AED gebruikt
moest worden tot de ambulance arriveerde.
Gijs, we zijn ongeloo� ijk trots op je.
Hanneke Aalders-van der Meij
Martijn en Asal
Wouter en Marleen
EEN LEVEN HOEFT NIET TE
STOPPEN BIJ EEN HARTSTILSTAND.
Elke week worden 300 Nederlanders buiten
het ziekenhuis getroffen door een hartstilstand.
Hun leven ligt in handen van omstanders. Door
binnen 6 minuten direct en doeltreffend te
handelen, vergroot je de overlevingskansen
van het slachtoffer. Kijk op www.6minuten.nl
of bel de Informatielijn van de Hartstichting
via 0900 3000 300, lokaal tarief.

GRIEP
Tisha Eetgerink
Daar lig je dan, ziek thuis. Met je dekbed
op de bank kijkend naar homeshoptelevisie
– hé was je met de zuivere lucht van
die Fresh Air Globe ook ziek geworden?
– of in je bed tussen de volgesnoten zakdoekjes.
Doodmoe, koortsig en met een
barstende koppijn. Griep. Of verkouden, maar griep
klinkt beter.
Elk jaar tussen december en maart is het raak. Verkoudheid
en griep dwingen menig anders zo gezond
blozende Hollander thuis te blijven. Krakende telefoontjes
naar de werkgever: ‘Ik wil me ziekmelden…. ja,
erg vervelend…..enorm beroerd….griep, denk ik.’
‘Ik voel me slap als een vaatdoek’, zegt Hent van den
Elsen (52) door de telefoon. Je hoort het aan zijn stem.
‘Een paar dagen terug had ik ontzettende spierpijn. En
haarpijn, ken je dat? Nou heb ik niet veel haar maar
toch deed het pijn.’ Van den Elsen is net terug van een
vakantie in Frankrijk. ‘Meteen ziek na thuiskomst. Ik
schaam me dood; ben ik eerst weken weg van mijn
werk, moet ik me nu ziekmelden. En mijn motorclub
vanavond kan ik ook wel vergeten.’
Acute koorts
Van den Elsen is niet de enige. Het lijkt of iedereen tegelijk
ziek is. Het heerst, klinkt het uit begripvolle monden.
Maar wat heerst er dan precies? Echte griep?
Volgens wetenschapper Carl Koppeschaar is dat onwaarschijnlijk.
‘In Nederland hebben we nog geen
griep. Mensen zijn gewoon fl ink verkouden.’ Koppeschaar
is bedenker van degrotegriepmeting.nl, een site
die griepverschijnselen bijhoudt en het verloop van de
winterziekte in kaart brengt. Deelnemers in Nederland
en België vullen elke week een vragenlijst in. Hebben ze
last van snotterigheid? Keelpijn? Hoofdpijn? Koorts? Er
doen ruim 28.000 mensen mee. ‘Op deze manier verzamelen
we gegevens die nuttig zijn voor de medische
wetenschap.’
Het verschil tussen verkoudheid en griep is niet altijd
even duidelijk, al worden ze door compleet verschillende
virussen veroorzaakt. Griep door het infl uenzavirus,
verkoudheid meestal door het rhinovirus of het
coronavirus. Bij beide ziektes is het slijmvlies in de
luchtwegen ontstoken, bij beide heb je keelpijn, hoofdpijn
en spierpijn. Kenmerkend voor griep is echter de
acuut optredende hoge koorts, binnen een paar uur
39°C of meer, en het algehele gevoel van malaise. Koppeschaar:
‘Als ervaringsdeskundige kan ik zeggen dat ik
me nog nooit zo ellendig heb gevoeld als bij griep.’ De
koorts duurt vaak drie tot vijf dagen, volledig herstel
kan weken duren. Net als verkoudheid is griep over het
algemeen onschuldig en gaat het vanzelf over, maar
voor risicogroepen als ouderen en mensen met een
chronische ziekte is het infl uenzavirus wel potentieel
gevaarlijk. Elk jaar overlijden 200-1000 mensen aan de
gevolgen van griep. Risicogroepen doen er dan ook verstandig
aan elke herfst een griepprik te halen.
Zelf laat Koppeschaar zich sinds twee jaar ook inspuiten.
Hij heeft geen griep meer gehad. Na vijf jaar
online griep meten, een uit de hand gelopen hobby
ooit bedacht om meer mensen bij de wetenschap te betrekken,
durft hij voorzichtig te spreken over patronen.
‘Al kan het nog steeds op toeval berusten’, benadrukt
hij. ‘Vier van de zes keer dat we dit onderzoek uitvoerden,
begon griep in Noord-Ierland en Engeland en
kwam toen via Portugal, Spanje, Frankrijk en België
naar ons toe. Stel dat er ooit een nieuwe grieppandemie
komt, dan kun je die eerder indammen als je weet hoe
het virus zich geografi sch verspreidt.’
Spaanse griep
Koppeschaar heeft het over een pandemie. Dat is het
geval als veel mensen over de wereld binnen korte tijd
dezelfde griep krijgen. Een op de drie wordt ziek. Een
nieuw griepvirus is de boosdoener. Omdat men nog
geen weerstand heeft opgebouwd tegen het nieuwe virus
en het ontwikkelen van een vaccin maanden in beslag
neemt, zullen veel mensen ernstig ziek worden en
mogelijk sterven. Dat was het geval in 1918, toen de
Spaanse griep tientallen miljoenen doden eiste, en in
1957 en 1968 toen de Aziatische en de Hong Kong
griep beide een miljoen mensen het leven kostten. Dat
er een nieuwe grieppandemie komt is zeker, alleen is de
vraag wanneer. Eens in de 10 tot 50 jaar is het bingo en
ontstaat een nieuw, gevaarlijk virus dat snel om zich
heen grijpt. Het huidige vogelgriepvirus is een goede
kanshebber omdat het kan muteren tot een vorm die
overdraagbaar is van mens op mens.
Nou niet direct als kluizenaar gaan leven en obsessief
je handen wassen. Er is voorlopig geen enkele reden
voor paniek. Overal ter wereld wordt druk onderzoek
gedaan naar manieren om een potentiële pandemie te
voorkomen. Komende maanden heb je meer te vrezen
van een verkoudheid dan van welke vorm van griep dan
ook. ‘Griep is serieus’, zegt Koppeschaar. ‘Het komt
door de benaming dat het minder ernstig lijkt. Een
griepje, zeggen we terwijl het in werkelijkheid een verkoudheid
is. Dat moeten we eigenlijk niet doen maar ik
ben bang dat je dat er nooit meer uitkrijgt.’ En inderdaad,
wie zich ziek meldt met de mededeling ‘verkouden’,
kan op aanmerkelijk minder begrip rekenen. p
��������
���������������
Zijn
Het heerst weer
Hoofdpijn. Keelpijn. Malaise.
Superbesmettelijk die griep.
Of is het stiekem een ordinaire
verkoudheid? Hoe dan ook, blijf
lekker in bed.
Ik voel me
slap als
een vaatdoek
Grieptestje
27
Bent u binnen 2-3 uur ziek geworden?
Heeft u meer dan 39°C koorts?
Heeft u spierpijn?
Bent u erg moe?
Heeft u keelpijn?
Heeft u last van een droge hoest?
Heeft u koude rillingen?
Heeft u contact gehad met iemand die echte griep
heeft?
Veel keer ja? Grote kans dat het echte griep is. Veel
rusten en drinken. Beterschap!
bron: www.echtegriep.nl
Maatregelen
•Was uw handen regelmatig met water en zeep.
•Raak zo min mogelijk uw mond, neus of ogen
aan.
•Houd uw hand of zakdoek voor uw mond als u
niest of hoest.
•Gebruik papieren zakdoekjes en gooi die meteen
weg.
•Maak deurklinken en speelgoed regelmatig
schoon.
•Ventileer woon- en slaapruimten.
bron: RIVM

28
Zien
��������
���������������
FAMILY OF FORM
Dutch Design
als folklore
Dutch Design heeft internationaal een
goede naam en is geen vluchtige trend.
De expositie Family of Form toont zestig
jaar Design Academy.
Pamela Wilhelmus
timmermannen
kunnen
op dit bankje
zitten. Dat weten
we zeker, want
‘Negen
we hebben het
uitgeprobeerd.’ Glimlachend vertelt
Eva Broekhuijse (27 jaar) over een
van de ontwerpen die ze met collega
Iris Hiddink (26 jaar) heeft ontworpen:
de Klabenk, een bankje voor de
kleinbehuisde medemens. Sinds hun
afstuderen aan de Design Academy
Eindhoven, de meest prestigieuze
opleiding voor ontwerpers die Nederland
rijk is, vormen Eva en Iris
het ontwerpersduo Lady Penelope.
Het duo doet het goed. Ze exposeerden
hun ontwerpen na de Dutch Design
Week ook op de wereldberoemde
designbeurs Salone del Mobile in
Milaan. In oktober kwamen ze met
een magnetische bloempot in de finale
van de Leeuwenkuil, een wedstrijd
voor nieuwe, vindingrijke
ontwerpen op de Holland Innovation
beurs.
Lady Penelope is een kind van
haar tijd. De Klabenk is slechts een
van haar ontwerpen waar de tijdgeest
onmiskenbaar in terug te vinden is.
Mechanische, ambachtelijk vervaardigde
ontwerpen voeren onder de
nieuwe generatie ontwerpers de boventoon.
De Klabenk is simpel, doeltreffend
en ambachtelijk in elkaar
gezet. ‘De studenten van tegenwoordig
zijn opgegroeid in een digitaal
tijdperk’, legt Anne Mieke Eggenkamp,
directeur van de Design Academy
uit. ‘Die hechten in hun
ontwerpen aan voelen, aan bewegen,
maar vooral ook aan het mechani-
sche. Hun uitgangspunt is dat ze
daar nog een verschil kunnen uitmaken.
Dat wijkt af van de norm van
hun internetgeneratie.’
Het is een mooi voorbeeld van
hoe de ontwerpers in de wereld uiteindelijk
net zo goed kinderen van
hun tijd zijn als de boekhouders,
huismoeders, winkeliers en advocaten.
Iedereen ondervindt invloed van
de maatschappij, van zijn omgeving.
Maar wat interessanter is, is dat ondanks
de tijdgeest er een enorme verwantschap
blijkt te bestaan tussen
Nederlandse ontwerpers door de jaren
heen. Form follows function wordt
weleens gezegd over de Nederlandse
designcultuur. Design is mooi, uitgekiend
en stijlvol. Maar in Nederland
moet het toch vooral ook functioneel
zijn.
Verbastering
De expositie Family of Form opent
morgen en geeft een uitgebreid overzicht
van Dutch Design door de jaren
heen. De naam van de
tentoonstelling is een verbastering
van de titel van de expositie Family
of Man, door fotograaf Edward Steichen
in de jaren vijftig van de vorige
eeuw samengesteld. In zijn expositie
bracht Steichen de verwantschap die
er bestaat tussen ‘mensen’ in kaart.
Family of Man bestaat uit ruim vijfhonderd
foto’s die in verschillende
thema’s alle aspecten van het menselijk
leven weergeven, van geboorte
tot dood. De kern van Family of Man
is dat ondanks de grote verschillen
tussen mensen, er uiteindelijk vooral
een enorme verwantschap bestaat:
liefde, geboorte, werk, gezin, opvoeding,
kinderen, oorlog, dood, vrede.
Universele begrippen waar elk mens
mee te maken heeft. ‘In Family of
Form willen we de verwantschap die
HELLA JONGERIUS
bestaat tussen Nederlandse ontwerpers
door de jaren heen laten zien.
En bovendien voelt het ook wel alsof
alle studenten van de academie een
familie zijn’, verklaart Eggenkamp
de titel van de expositie van de Design
Academy. Op de expositie is het
werk van verschillende generaties afgestudeerde
designers van de academie
te zien, van de overbekende
kinderwagen Bugaboo van Max Barenbrug
tot de ontwerpen van Hella
Jongerius die naast exclusief werk
ook vazen voor Ikea ontwierp.
De tentoonstelling was eerder te
zien in Milaan en Parijs. De reacties
daar waren positief. Eggenkamp:
‘Met name in Parijs waren de bezoekers
onder de indruk, zowel van de
identiteit als de kwantiteit van
Dutch Design. Waar mensen niet
aan denken, is dat er jaarlijks 150
studenten bij ons afstuderen, en dat
al zestig jaar. Er is zo ontzettend veel
Nederlands design.’ Maar naast de
kwantiteit was er nog een verrassende
reactie van de bezoekers van
de expositie in Parijs. Eggenkamp:
‘Wanneer mensen schatten wanneer
de ontwerpen gemaakt waren, zaten
ze er vaak mijlenver naast. Dachten
ze dat iets veel ouder of juist nieuwer
was dan het was. Waarmee in
mijn ogen is bewezen dat Nederlands
design tijdloos is. Ik ben ervan
overtuigd dat zeer veel mensen
tegenwoordig uitgaan van de vluchtigheid
van design. Design is hip, de
trend van de dag, zoals er tegenwoordig
tegenaan wordt gekeken.
Vluchtig dus ook vooral. Wij willen
laten zien dat dat niet zo is.’
Ontwerpwedstrijden
Design als modegril, het klinkt bekend
in de oren. Zeker wanneer we
kijken naar ontwerpers als Hella Jon-
We mixen wetenschap,
techniek en creativiteit
WINEFINER MARCUS VAGNBY
Design wordt gezien
als hip, de trend van
de dag
gerius, Chris Martin of Maria Vinka,
gerenommeerde designers die door
Ikea werden ingehuurd om vazen,
stoelen en kussens te ontwerpen. De
Hema organiseert ontwerpwedstrijden
om design bij het grote publiek
onder de aandacht te brengen, en bij
de Xenos kun je ook terecht voor de
citruspers met net een leukere look
dan een simpele witte Braun pers die
vast heel goed is, maar er gewoon
niet zo leuk uit ziet.
Ook het ontwerpersduo Lady Penelope
heeft al te maken gekregen
met de interesse van de massa in design:
ze stonden op de shoppingpagina’s
van de Viva en De Telegraaf.
En hun ontwerpen zijn te koop in
kleine designboutiques die ook
steeds vaker in de centra van de wat
grotere steden te vinden zijn. Maar
in feite gaat het bij de belangstelling
van de massa slechts om het woord
design. De term. Die is pas enkele
jaren ingeburgerd in de Nederlandse
samenleving. Die term is momenteel
mateloos populair en blijft
in populariteit alleen maar toenemen.
Maar de geschiedenis van
Dutch Design gaat veel verder terug.
Lang voordat de interesse voor designattributen
van het winkelend
Hema-, Xenos- en de Bijenkorfpubliek
werd gewekt.
Eggenkamp: ‘Nederland heeft een
lange traditie in design. Dat lijken
we weleens te vergeten onder de druk
die het trendy woord design tegenwoordig
uitoefent. Neem iemand als
Copier die het Gilde wijnglas ontwierp.
Nu, zeventig jaar later, drinkt
iedereen daar nog steeds uit. Of Rietveld,
internationaal gezien een grote
naam. Dat Nederlands design tegenwoordig
zo populair is, komt echt
niet uit de lucht vallen.’ De grote namen
van weleer maakten al ontwer-
MIEKE MEIJER
BUGABOO MAX BARENBRUG

pen die in al hun schoonheid een
functionele eenvoud kenden. Eggenkamp
kan het goed uitleggen. ‘De
algemene mentaliteit in Nederland
is die van handelsinstinct en oplossingsgerichtheid.
We mixen wetenschap,
techniek en creativiteit. Het
feit dat we goed zijn in watermanagement
en het bouwen van dijken
geeft bijvoorbeeld ook al duidelijk
die identiteit aan. Dat kan niet alleen
met techniek, daar komt ook creativiteit
bij kijken. Creativiteit die leidt
tot oplossingen.’
Leon Stephan, oprichter van bemiddelingsorganisatie
Utrecht Design,
herkent de oplossingsgerichte
mentaliteit van Nederlanders. De
opmars van design voor de massa
heeft hem geen windeieren gelegd.
‘De tendens is momenteel dat mensen
design willen waar ze wat aan
hebben. Het moet er mooi uitzien,
maar vooral ook functioneel zijn.
Zoals wij een winefiner hebben, een
object dat wijn zowel kan decanteren
als stoppen als filteren. Dat vinden
Nederlanders leuk. Die willen
design gebruiksartikelen. Daarom
doen winkels als de Xenos en de
Blokker het ook goed. Goedkoop en
simpel staat voorop. Dat is de laatste
jaren echt ingeburgerd.’
Herintroduceren
Stephan was begin jaren negentig directeur
van De Glasfabriek in Leerdam,
destijds een zieltogend bedrijf.
‘Ik koos ervoor om designers te herintroduceren.
Ik zeg speciaal herintroduceren
omdat ze van oudsher al
verbonden waren met de firma: A.D.
Copier, Berlage, ze hebben allemaal
samengewerkt met De Glasfabriek.’
Door nieuwe ontwerpers aan te trekken,
krabbelde de fabriek er weer bovenop.
Na zes jaar besloot Stephan
KLABENK LADY PENELOPE
‘Form follows function’ wordt weleens gezegd
over onze designcultuur
BURNED FURNITURE MAARTEN BAAS
het bedrijf te verlaten, maar wel met
de ontwerpers door te gaan. Het resulteerde
in de oprichting van
Utrecht Design. Tegenwoordig bemiddelt
Stephan tussen ontwerpers
en de verkooppunten. En de zaken
gaan goed. Met zijn bedrijf merkt hij
dat er een grote markt is voor producten
waar de term design aan
kleeft. ‘Ik was een keer op een verjaardag,
en de jarige kreeg een cadeau
met de woorden: ‘alsjeblieft, het is
design’. Design is echt een soort modewoord
geworden. Maar zoiets slaat
natuurlijk nergens op. Want in feite
is alles design. Alles is toch ontworpen,
overal is toch over nagedacht.’
Anne Mieke Eggenkamp kan dit
illustreren met een prachtig voorbeeld.
‘Neem de wachtkamer van
een dokter. Als je daar zit, zul je je
meestal niet heel ontspannen voelen.
Als het dan ook nog eens een
rotruimte is qua ontwerp, wordt het
wachten er niet aangenamer op. Een
ontwerper kan nadenken over hoe
de ruimte zo te ontwerpen dat je zoveel
mogelijk op je gemak wordt gesteld.
En dat geldt voor zoveel dingen
in het leven. De impact van creatief
denken gaat enorm ver.’
Maakbaarheid
Dus eigenlijk gaat het er met een
mooi vormgegeven koffiezetapparaat
helemaal niet om dat je opschept
tegen je vrienden over hoe
chic en yupperig je wel niet bent.
We willen ons prettig voelen in ons
bestaan, en dat bereiken we met design.
Eggenkamp: ‘Aan de ene kant
lijkt het of we in onze ontwerpen alleen
maar met uiterlijk bezig zijn.
Maar eigenlijk zijn we met iets heel
anders bezig: de maakbaarheid van
ons eigen leven. Ik hoop ook eigenlijk
dat er een keer een ontwerper
��������
��������������� Zien
29
HELLA JONGERIUS
JAN DIJKSTRA BUNGEE LADY PENELOPE
politicus wordt.’ Designers zijn in de
ogen van Eggenkamp tijdens het
ontwerpproces ook bezig te bedenken
hoe een gebruiker op het ontwerp
zal reageren, hoe die het zal
beleven. ‘Een ontwerper wil een bepaald
gevoel triggeren, wil de gebruiker
verleiden. Op de tentoonstelling
zie je natuurlijk alleen het eindresultaat,
maar wat er aan vooraf gaat zijn
die gedachten.’ In feite raakt Eggenkamp
hier de kern van wat Leon
Stephan verwoordde als: over alles
dat is ontworpen, is nagedacht.
Eggenkamp: ‘Mensen moeten
zich bewuster worden van het eigen
handelen. Dat is de verantwoordelijkheid
die we hebben. Wie niet in
de designwereld zit denkt er waarschijnlijk
niet vaak over na, maar alles
wat je ziet, daar heeft iemand
over nagedacht, dat is ontworpen.
De designers die wij opleiden, worden
erin getraind om niets zomaar
aan te nemen. Ze leren een manier
van out of the box denken.’
Ontkomen aan tunnelvisie dus,
en niets voor lief nemen. Dat zal er
uiteindelijk voor zorgen dat we een
gelukkiger, bevredigender leven kunnen
leiden. Of zoals de fotograaf Edward
J. Steichen een halve eeuw
geleden al zei over de bedoeling achter
zijn expositie Family of Man: ‘I
am no longer concerned with photography
as an art form. I believe it is potentially
the best medium for explaining man
to himself and his fellow man.’ Bewustwording
dus. Van jezelf en je hele
omgeving. p
De expositie Family of Form loopt van
zondag 13 januari tot zondag 23 maart in
het Designhuis Eindhoven. Het werk van
drie generaties ontwerpers die zijn afgestudeerd
aan de Design Academy Eindhoven
is er te zien.

30
Lezen
��������
���������������
Urban Book Shop St. Petersburg De eindeloze junidagen als de zon nooit
ondergaat en ijskoude decembernachten maken van de stad een wereld vol
wanen en inspireerde grote schrijvers als Poesjkin, Dostojewski en Gogol.
De Verzonnen Stad
Auke Hulst
St. Petersburg ligt als de
scherven van een kapotgevallen
vaas in de delta
van de Neva. De stad is
gebouwd op meer dan
honderd eilanden – het
megalomane idee van Peter de Grote
vergde het bloed van honderden
(dwang)arbeiders. Op dit kruispunt
van Oost en West vonden overstromingen
en revoluties plaats, en
meer dan een miljoen inwoners crepeerden
tijdens het Duitse beleg van
duizend dagen in de Tweede Wereldoorlog.
‘s Winters komt de zon
net boven de daken uit en kruit het
ijs in de Neva tegen de kades op,
waar halfnaakte Russen nog snel
proberen bij te bruinen tegen vestingmuren.
De midzomernacht is
een lange, waarin de stad feestviert
en lijkt te zweven tussen droom en
werkelijkheid. Het is een verzonnen
stad, even geconstrueerd als de vele
romans, verhalen en gedichten die
ze inspireerde. De stad van literaire
figuren als Anna Karenina en de luiaard
Oblomov, die zijn hele leven
wegdroomde. Van Fjodor
Dostojevski (1821-1881), Aleksandr
Poesjkin (1799-1837) en Nikolaj
Gogol (1809-1852). Samen creëerden
ze een literaire spiegel van dit
grandioze bedenksel: werelden vol
luchtkastelen en delirische wanen.
Wie St. Petersburg wil leren kennen,
kan de Lonely Planet ter hand
nemen, maar Dostojevski’s meesterwerk
Misdaad en Straf (1864) is een
betere gids. De roman vertelt het
verhaal van de student Raskolnikov,
die zich übermensch waant en daarom
van zichzelf straffeloos moorden
mag. Een oude
ambtenaarsweduwe en woekeraarster
– het laagste slag volk – valt ten
prooi aan zijn superioriteitsdogma.
Maar er valt nóg een slachtoffer,
haar onschuldige halfzus Lizaveta,
en dat voedt zijn twijfel. Verkeerde
Raskolnikov in een staat van koortsachtig
delirium die, gekoppeld aan
geestesziekte, tot onvergeeflijke
wandaden leidde? En wat te denken
van zijn grote liefde, die aan lager
wal is geraakt en zichzelf moet prostitueren?
Maakt het haar een dier
dat zijn hoon verdient, of is zijn leer
gewoonweg onhoudbaar? Het antwoord
is natuurlijk: dat laatste. Zo
komt de überstudent tot een dramatische
bekentenis, en accepteert hij
uiteindelijk zijn aftocht naar een Siberisch
strafkamp.
Klagende klerk
Dostojevski legde in Misdaad en
Straf St. Petersburg tot in detail vast.
Elke straathoek is een scène – het
kamertje aan de S-steeg dat Raskolnikov
in onderhuur bewoont, is bijvoorbeeld
gevestigd in de
bovenwoning aan ulitsa Przhevalskogo
nummer 9, de straat die voorheen
de Stolyarny Pereulok was. De
schrijver zelf werd in de twintigste
eeuw geëerd met een eigen metrostation,
nabij Nevski Prospekt. Net
als de dichter Poesjkin, overigens,
die in zíjn literaire St. Petersburg
een bronzen ruiterstandbeeld van
Peter tot leven wekte. Het paard vertrappelde
een klagende klerk, die
zijn geliefde verzwolgen zag door
de zoveelste overstroming. Het was
een typisch staaltje St. Petersburgs
surrealisme.
De derde grote figuur uit de literaire
geschiedenis van St. Petersburg
is Nikolaj Gogol, schrijver van excentrieke
korte verhalen. De beste
ervan werden gebundeld in Peters-
‘s Winters proberen halfnaakte Russen nog snel bij te bruinen tegen de vestingmuren aan de oevers van de Neva.

‘s Winters kruit het ijs in de Neva tegen de kades op. Rechts oude adelijke paleizen en herenhuizen uit de tijd van de tsaren. HOLLANDSE HOOGTE
burgse Vertellingen (1835) en speelden
met de tegenstelling tussen
schijn en werkelijkheid. Fameus is
de novelle De mantel, die volgens
Nabokov de uitspraak rechtvaardigde
dat Gogol de grootste Russische
kunstenaar aller tijden is. En inderdaad
wordt wel gezegd dat de hele
Russische literatuur voortkomt uit
dat ene verhaal over een kleine
ambtenaar wiens nieuwe mantel gestolen
wordt, zodat hij kou vat en
sterft.
Een andere beroemde Petersburgse
vertelling is De neus, waarin
een majoor bij ontwaken ontdekt
dat zijn neus ertussenuit is geknepen
– een barbier heeft de neus inmiddels
gevonden en probeert
ervan af te raken. En in Dagboek van
een krankzinnige waant een verliefde
inbreker zich de Koning van Spanje.
Alleen in Gogols St. Petersburg kan
zoveel gekte geloofwaardig bestaan.
De negentiende eeuw was een literaire
goudmijn voor de stad. Maar
tijden veranderen. De nadagen van
de tsaar dienden zich het eerst in St.
Petersburg aan, waar de intrigant
Raspoetin adellijke dames imponeerde
met een geslachtsorgaan dat
door Gogol verzonnen moet zijn.
St. Petersburg werd Petrograd, toen
De Boeken
Misdaad en straf
Fjodor Dostojewski
(uitg. L.J. Veen)
Less Than One
Joseph Brodsky
(uitg. Farrar,
Straus, Giroux)
FOTO: MALOU VAN BREEVOORT
Alexander
von Schmid
Alexander von Schmid (43)
schrijft regelmatig over ethische
onderwerpen in dagbladen.
Spioneren?
Mijn man heeft in het verleden
regelmatig affaires met andere
vrouwen gehad. Laatst zag ik in zijn
agenda staan dat hij een afspraak had
met ene Rita. Enige dagen later ging
mijn man naar zijn werk waarbij hij
vergat zijn e-mailaccount af te sluiten.
Voor mijn gemoedsrust besloot ik
eens zijn mailtjes door te lopen om te
zien of ik mailtjes van of naar Rita zou
tegenkomen. Die waren er inderdaad
communistisch Leningrad en andermaal
St. Petersburg. De grandeur
maakte plaats voor troosteloze rijen
voor dito winkelschappen, al vloeit
tegenwoordig weer het geld. Nieuwe
rijken drinken cocktails in clubs
waar met blote borsten wordt gepronkt,
de kids lopen rond in skate-
en R&B-outfi ts. Het doet weinig af
aan de hallucinerende kwaliteit van
de stad, die schrijvers is blijven inspireren.
Sterker, misschien voegen
de voortdurende veranderingen
zelfs een dimensie toe aan de ongrijpbaarheid
van St. Petersburg.
Dromerige verhalen
De symbolist Andrej Bjely opende
het bal van de twintigste eeuw met
de grotestadsroman Petersburg
(1913-1916), die – andermaal volgens
Nabokov – de vergelijking met
Joyce’s Ulysses kan doorstaan. De
Duitser Ingo Schultze haakte in 33
Augenblicke des Glücks (2000) aan
bij Gogol en diens tijdgenoten, met
dromerige verhalen. Nobelprijswinnaar
J.M. Coetzee wekt Dostojevski
tot leven in The Master of St-Petersburg
(1994), waarin de oude balling
in het geniep uit Duitsland terugkeert
na de mysterieuze dood van
zijn stiefzoon. Obsessief jaagt
Verzamelde
werken 1 & 2
Nikolaj Gogol
(uitg. Van Oorschot)
The Master of
St. Petersburg
J.M. Coetzee
(uitg. Vintage)
Dostojevski op de geest van de jongen.
Was het zelfmoord of moord?
Hield hij van zijn stiefvader of verachtte
hij hem?
De gekte van St-Petersburg
slokt je op: een
walvisbuik waaruit
geen ontsnappen mogelijk
is
De gekte van St. Petersburg – volgens
Dostojevski de meest ‘abstracte en
voorgekookte plek op aarde’ – slokt
je op: een walvisbuik waaruit geen
ontsnappen mogelijk is. Nobelprijswinnaar
Joseph Brodsky ontvluchtte
de stad, en zelfs het land, maar bleef
in geniale gedichten en essays bezig
met de plaats waar hij het dramatische
beleg van begin jaren veertig
meemaakte. Brodsky, de volledig ongestudeerde,
de ex-marinier en medewerker
van het lijkenhuis, kreeg in
St. Petersburg de rijkste leerschool.
Hoe rijk blijkt niet alleen uit zijn gedichten
– die garant stonden voor
zijn arrestatie in 1964, maar ook
voor de hoogste onderscheiding in
Een aantal van deze boeken is ook te verkrijgen via www.bruna.nl
33 Ogenblikken
van geluk
Ingo Schultze
(uitg. Van Gennep)
Verzameld werk
Aleksandr Poesjkin
(uitg. De Papieren
Tijger )
de letteren – maar vooral ook uit de
soms hartverscheurende, soms levenslustige
essays in Less Than One
(1986) en On Grief and Reason
(1997). Brodsky vertelt over de geur
in een stad vol dood, maar ook over
de jeugdcultuur in het St. Petersburg
van de Koude Oorlog. Aan radio’s
gekluisterd luisterden de jonge Petersburgers
naar Ella Fitzgerald en
Charlie Parker; in bioscoopzalen
zwijmelden ze weg bij Tarzan. ‘Die
fi lms deden meer aan de destalinisatie
dan welke speech van Chroesjtsjov
ook.’
Stem van de vrijheid
De toekomst van St. Petersburg zal
net zo stormachtig zijn als het verleden.
Zal de economische boom die
het bewind van Poetin bracht, gepaard
gaan met vergaande inperking
van vrijheden? Zal de stem van
de vrijheid weer gesmoord worden,
zoals in communistische dagen? Of
werkt Rusland zich verder op uit het
moeras en zal St. Petersburg andermaal
de grootse Europese stad zijn
die Peter de Grote voor ogen stond?
Voor de literatuur zal het uiteindelijk
weinig uitmaken. St. Petersburg
zal haar schrijvers blijven vangen in
een web van dromen. p
Petersburg
Andrej Bjely
(uitg. Indiana
University Press)
Gewetensvragen Wantrouwen
en de toon ervan was allesbehalve
neutraal. De mails eindigden met liefs,
kusjes en dat soort dingen. Ik heb
mijn man gevraagd wie die Rita
precies is, maar hij zei dat het alleen
maar een collega is die hij erg aardig
vindt. Toen ben ik hem gaan uitdagen
om meer informatie te geven, waarbij
ik wees op zijn vroegere affaires.
Uiteindelijk kregen we enorme ruzie,
mijn man begreep dat ik zijn mails
had gelezen en nu zeggen we al een
tijd niets meer tegen elkaar. Was het
fout van mij om zijn mails door te
lopen?
Anoniem
Antwoord
Een van de regels voor een goede relatie
is dat je elkaar niet moet bespioneren.
Het gevolg daarvan is
toenemend wantrouwen en verberggedrag.
Reken maar dat uw man zijn
mailaccount voortaan goed zal afsluiten
en alle sporen van en naar
Rita of een andere vrouw zal uitwissen.
Bovendien kun je informatie
verkeerd uitleggen en een ander ten
onrechte beschuldigen wat de relatie
nog verder verslechtert. Het is
veel beter voor uw relatie wanneer u
vanuit uw persoonlijke kracht en
waardigheid uw man tegemoet
treedt. Als er voldoende grond voor
verdenking is, vraagt u hem op de
man af of hij een relatie heeft. Ga
hem zeker niet bespioneren.
Alcohol
In het kerst/nieuwjaarspakket dat ik
dit jaar kreeg, zat een fl es wijn. Nu
heb ik ook enkele islamitische
collega’s die zich hierdoor beledigd
kunnen en vermoedelijk zullen voelen.
Is het wel ethisch van mijn werkgever
dat hij wijn in het pakket heeft
opgenomen? Moet ik hem niet vragen
dit volgend jaar achterwege te laten?
Anoniem
Antwoord
Het is onmogelijk voor een werkgever
om een kerstpakket zo samen te
stellen dat iedereen er 100% tevre-
den mee is. U heeft misschien collega’s
die suikerziekte hebben. Die
zullen vast niet blij zijn als ze heerlijke
chocolaatjes in het pakket ontdekken.
Of wat denkt u van een
ex-alcoholist die zijn huis alcoholvrij
moet houden om zichzelf te beschermen?
Wanneer hij zijn pakket
uitpakt, is daar ineens een verleidelijk
fonkelende rode wijn. Neen,
wanneer een werkgever rekening
houdt met al die verschillende mensen,
kan hij alleen nog maar toiletpapier
in het kerstpakket stoppen
en zelfs dan kan hij nog mensen
(met een stoma) beledigen. Zie het
kerstpakket als een gebaar van waardering
van de werkgever. Wees blij
als een deel ervan bruikbaar is. tacten.
Laat de gelovigen hun geloof. p
Worstelt u ook met ethische
kwesties? Mail ze naar
gewetensvragen@depers.nl
��������
��������������� Lezen
Filoscoop
12 jan. - 19 jan.
31
RAM Brutale mensen hebben
deze week weer eens de halve wereld.
Leg je erbij neer, Ram, maar
zorg er wel voor dat ze op hun eigen
helft blijven.
STIER Gorlegooi!? Hangebroek!?
Wegkwijnzeug!? Door een vermeende
misstap krijg je het zwaar te
verduren op de werkvloer. Laat ze
maar schelden, Stier. Beledigingen
zijn de argumenten van hen die
ongelijk hebben.
TWEELINGEN Het zekerste
middel om niet erg ongelukkig te
worden, is niet te verlangen erg
gelukkig te zijn, Tweelingen. Verdoof
je ziel en kies dit weekeinde voor
bank & buis. Of blijf lekker in bed
met een sappig Bouquetje.
KREEFT Je bent niet de enige
die denkt dat herinnering verdriet
brengt, Kreeft. Maar het tegendeel is
waar: verdriet komt met het vergeten.
Een onbevangen terugblik kan
je net zo min verwonden als een
bolletje wol of een wilde zoetwaterspons.
LEEUW Schuldgevoelens? Hou
op, schei uit Leeuw! Profi teer net als
elk verstandig mens van de winteropruiming.
Geld moet rollen, en
vooral ook vlug: dan stinkt het minder.
MAAGD Januari is bij uitstek de
maand om knopen door te hakken,
Maagd. Overwin dit weekeinde je
larmoyante besluiteloosheid. Wie
elke stap eindeloos overdenkt, staat
z’n leven lang op één been.
WEEGSCHAAL Je hebt dit
weekeinde de indruk dat werkelijk
niemand het met je eens is. Dat is
niet waar, Weegschaal, dat is niet
waar.
SCHORPIOEN Nu Cupido
zonder munitie zit, zul je zélf stappen
moeten ondernemen, Schorpioen.
Verlegen? Schrijf het onderwerp
van je lust en je verlangen een
brief. Een brief bloost niet.
BOOGSCHUTTER Wees
niet zo hardvochtig in dat geschil
met je verwanten, Boogschutter.
Familie duurt een mensenleven
lang. Zoveel bitterheid kun je toch
niet van jezelf verlangen?
DEBORAH VAN DER SCHAAF
STEENBOK Sommige zaken
zijn succesvolle mislukkingen, andere
zijn mislukte successen. Bepaal
waarvoor je wilt knokken als je
deze week je hakken (opnieuw) in
het zand zet.
WATERMAN Over het absurde
dieet van je partner of goede
kennis mag je je best vrolijk maken,
Waterman. Of liever nog: bescheuren.
Mensen die zich doodlachen,
leven immers langer.
VISSEN Een week bomvol zakelijke
successen, Vissen. Geniet ervan,
maar ga niet naast je schoenen
lopen. Besef dat er weinig van je
zou overblijven als je alles terug
moest geven wat je aan anderen te
danken hebt.
Welke grote en kleine denkers raadpleegden
deze week voor u de sterren?
Mail uw antwoord aan fi loscoop@
depers.nl en maak kans op een boekenbon
van 25 euro.

32
Doen
Buiten Spelen
Bergwandeling in
Nederland
www.routewerk.nl
Hoewel je in onze Lage Landen geen
bergen tegenkomt, zijn de makers van
het boekje De mooiste bergwandelingen
van Nederland er toch in geslaagd
om dertien wandelingen te verzamelen
waarbij je toch enigszins het ‘berggevoel’
kunt beleven. Zo neemt de 10,9
kilometer lange wandeling van het
Leersum naar Doorn je mee over de
Donderberg (36,3m), Darthuizerberg
(46,8m), Ruiterberg (57,9m) en de
Doornse Kaap (52,9m). Als je deze laatste
top van de Utrechtse heuvelrug hebt
overwonnen, word je beloond met een
schitterend uitzicht over de omgeving.
Informatie over deze route kun je
downloaden op www.routewerk.nl.
Boodschappen
��������
���������������
Reizen en
vrijwilligerswerk
www.vakantiebeurs.nl
Lijkt het je wat om mee te helpen aan
de bouw van een school in Roemenië,
dieren te verzorgen in Zuid-Afrika of
kinderen Engels te leren in Brazilië?
Ga dan naar de Vakantiebeurs in
Utrecht en laat je in hal 3 door verschillende
organisaties voorlichten
hoe jij tijdens een reis de handen uit
de mouwen te steken. Door in een
vreemd land aan een dergelijk project
mee te werken, lever je niet alleen
een waardevolle bijdrage aan een lokale
gemeenschap, het biedt je ook
een unieke kans om een andere cultuur
te beleven. Je kunt je nog tot en
met zondag 13 januari op de Vakantiebeurs
laten inspireren.
Op Witte Fiets
over Veluwe
Unieke en handgmaakte sieraden of met echte edelstenen
Goudsmid Juwelier
Marijke Mul
Gierstraat 67 Haarlem
Een sieraad volledig ontworpen naar
jouw eigen persoonlijkheid, uniek en
eenmalig. Dat is wat je bij Goudsmid/
Juwelier Marijke Mul kunt kopen. In
deze winkel is er dan ook geen sprake
van een bepaalde stijl, omdat jij als
klant de inspiratie biedt! Je vindt hier
handgemaakte sieraden voor heren en
dames. In de leuke winkel waar een
gemoedelijke en vriendelijke sfeer
hangt, wordt de ambacht van het sieraden
maken zichtbaar uitgeoefend. Overigens
vindt je in Zwanenburg nog een
Marijke Mul.
Piet Peperkamp
Fnidsen 72 Alkmaar
Deze kleine en zeer sfeervolle winkel
ademt romantiek en vakkennis. Je komt
binnen in een pand uit 1540, waar de
www.hogeveluwe.nl
Dat het nationale park De Hoge Veluwe
één van de oudste en grootste nationale
parken in Nederland is, wist je
waarschijnlijk wel. Maar wist je ook
dat je er het hele jaar door op een zogenaamde
Witte Fiets van de bossen,
de heide, de vennen en het stuifzand
kunt genieten? In het Park staan in totaal
1700 fi etsen klaar om gebruikt te
worden. Je kunt gratis een witte tweewieler
pakken om er vervolgens urenlang
mee door de natuur te zwerven.
Op de onderstaande website vind je
waar dit indrukwekkende ‘wagenpark’
geparkeerd staat.
www.getsalt.com
Deze activiteiten zijn samengesteld
door de redactie van Salt magazine,
het blad voor mensen die op zoek zijn
naar een smaakmaker voor een avontuurlijk
leven. www.getsalt.com
veelal moderne sieraden liggen tentoongesteld
met op de achtergrond een
brandende openhaard! Piet Peperkam
verkoopt, ontwerpt en maakt bijna alle
sieraden zelf. Van gouden, zilveren en
platina sieraden en trouwringen, tot
gouden sets bestaande uit een spang
(halssieraad), ring, armband, oorstekers
en goud gesmede spangen met en
zonder diamant of kleursteen. Je vindt
hier zonder twijfel iets passends voor
elke leeftijd!
Juwelier
van der Tuin
C. Schuytstraat 46 Amsterdam
Het fraaie aanbod van Juwelier van der
Tuin omvat onder meer sieraden (goud
en zilver), horloges, briljanten, occasions
(vintage), horlogebanden, zilveren
geboortegeschenken, miniaturen en fotolijsten.
Met uitgesproken vakmanschap
en liefde voor het vak ontwerpt
en repareert Juwelier van der Tuin al
jouw sieraden. Juwelier van der Tuin
heeft ook steeds nieuwe artikelen in
het assortiment. De meest recente noviteit
is Rabinovich uit Denemarken,
zilveren handgemaakte sieraden met
echte edelstenen.
Meer informatie bij:
Muziek
Van Frizzle Sizzl
Laura Vlasblom werd bekend
van de meisjesband Frizzle Sizzle
en startte daarna een solocarrière
als zangeres en actrice.
Nu toert ze door het land met
de theatershow ROK!.
Willem Sluytermans
van Loo
In jetset Brasserie De Joffers
in de Amsterdamse Cornelis
Schuytstraat, vertelt
Laura Vlasblom (39): ‘Hoewel
ik vanaf mijn vroege
jeugd al met muziek bezig
ben, heb ik nog nooit een echte
theatershow gemaakt. Ik had er de
rust niet voor. De laatste jaren begon
ik echter de behoefte te voelen
om een eigen show te maken.
Toen mijn broer mijn manager
werd, hebben we besloten om er
mee aan de slag te gaan.’ Ze is rustiger
geworden, moeder bovendien,
en maakt een gesoigneerde,
gecontroleerde indruk. Is ze ook
in muzikaal opzicht veranderd?
‘Mijn stem heeft zich zeker ontwikkeld
en ik ben andere muziek
gaan waarderen. Waar ik vroeger
alleen hield van muziek waar gitaren
een prominente rol in spelen,
kan ik de laatste jaren ook goede
dance waarderen. Net als vroeger
sta ik liever op het podium dan in
Club Judge
Dammie van ‘t Zelfde
de studio om een cd te maken. De
regie hebben over een band, het
gevoel voor een groep mensen een
mooie avond te maken, dat is ongeëvenaard.’
Verslaafd
Is de Gooise Laura Vlasblom, met
haar verzorgde uiterlijk en eigen
bedrijf, zelf rock-’n-roll? ‘Ik voel
me wel een beetje zo. Ik laat me
niet inperken door gewenste
levenspatronen, ik doe waar ik zin
in heb. Ik ben wel een beetje
verslaafd aan de aandacht, de
Ik ben verslaafd aan
aandacht en publiciteit
publiciteit. Niet voor niks sta ik
nog steeds op het podium.’ In
ROK! komen weinig eigen teksten
voor, maar des te meer covers van
- veelal overleden - grootheden.
Waarom? ‘Ik heb - o cliché - geen
tijd om eigen teksten te schrijven.
Ik kan en wil het wel, maar kom er
gewoon niet aan toe. Gelukkig kan
ik goed andermans teksten vertolken.
Er komen onder andere nummers
van Janis Joplin, Tina Turner
en Alanis Morissette in voor. Daar
geef ik mijn eigen draai aan.’
Het blijft wel binnen de grenzen
van het beschaafde. Smijten met
gitaren en dronken scheldkanonnades
tegen het publiek zitten er
niet in. ‘Ik wil geen kunst met een
grote K maken. Het gaat erom dat
de mensen na het optreden denken:
dát was een leuke avond. Ik
onderzoek in de show hoe vrouwen
in de rockwereld gezien worden.
Wat is rock-’n-roll eigenlijk?
Wanneer voldoet een artiest aan
dat beeld? Er is nog steeds een verschil
tussen mannen en vrouwen
in die wereld. Vrouwen die als een
beest tekeer gaan op het podium
hebben, meer dan mannen, iets
magisch.’ Wie moeten er vooral
naar de voorstelling komen? ‘Ik
denk vrouwen van mijn eigen leeftijd,
uit de commerciële wereld.
Mensen met een brede interesse,
van mode tot psychologie. Hun
mannen zijn natuurlijk ook welkom.’
p
ROK! van Laura Vlasblom, 12
januari t/m 16 april,
www.lauravlasblom.nl
In ROK! komen nummers van Tina Turner en Alanis Morissette voor. Helaas weinig teksten van Vlasblom zelf: ‘Ik heb - o cliché - geen tijd om e
King of Parties
Club Judge helpt je op weg naar
al die underground feestjes waar
je wel van hebt gehoord, maar
die je nog nooit hebt bezocht.
Van underground clubber
tot fl amboyant liefhebber;
ieders smaak
wordt bevredigd. Een
ding is duidelijk: niet
dansen is geen optie!
Met de jaarwisseling nog in het geheugen,
wordt er bij het Paard van
Troje alweer lekker vooruit gekeken,
want de feesten gaan gewoon
door. En hoe.
Op zaterdag 12 januari is het
weer tijd voor de jaarlijkse samen-

le tot rock-‘n-roll
eigen teksten te schrijven. Ik kan en wil het wel, maar kom er gewoon niet aan toe.’
werking tussen het Paard van Troje
en Silly Symphonies. Inmiddels is
het vaste prik, de tweede zaterdag
van januari betekent in Den Haag
maar één ding: King of Parties!
Voor deze editie wordt dan ook
niet de minste headliner ingevlogen.
Niemand minder dan de jonge
Israëliër Shlomi Aber staat
achter de decks in het Paard. Hij
bracht tracks uit als Sea of Sand op
Sven Vath’s Cocoon label en Freakside,
gereleased op het Ovum label
van Josh Wink. Zijn nieuwste project
is zijn eigen Be As One label.
De tweede headliner vanavond
is dj Rene Amesz. Hij heeft als een
van de weinige Nederlandse dj’s de
eer gehad om een Essential Mix te
mogen doen voor de Engelse BBC
Radio 1 show van Pete Tong. Monstertracks
als You Make Me Climb
The Wall en My Favourite Barbie komen
van zijn hand.
De opwarmers van de avond zijn
David Wagemaker & Jordi Bouman.
Deze twee Haagse jonkies
timmeren toch al een tijd aan de
weg en behoren inmiddels tot het
belofteteam van de Haagse dancescene.
Hun internationaal georiënteerde
muziekstijl sluit naadloos
aan op de sound van Shlomi en
Rene. p
De poorten – die vanaf 23.00 uur
bemand worden – worden voor het
bedrag van 12,50 euro geopend.
WILLEM SLUYTERMANS VAN LOO
Kids
Flexmoeders
Flexmoeders is het snelst groeiende
gastouderbureau in Nederland. Via
Flexmoeders kunnen ouders zelf een
geschikte oppas voor hun kind vinden.
Ze kunnen bij je thuis oppassen of in
hun eigen huis. Het voordeel is dat het
om opvang in huiselijke sfeer gaat.
Voor deze informele manier van opvang
kun je ook een bijdrage van het
Rijk ontvangen. Dat is bij veel ouders
nog niet bekend. Lees er meer over
Thekidsdaily.nl.
www.thekidsdaily.nl
��������
��������������� Doen
Lekker live
Popgrond
14 januari - De Brakke Grond, Amsterdam
Op het gebied van popmuziek hebben
onze zuiderburen een behoorlijke reputatie
hoog te houden. Wij, nuchtere Hollanders,
importeren via Vlaams cultuurhuis
de Brakke Grond te Amsterdam
regelmatig een lekkere portie Vlaamse
muziek. Op maandag 14 januari is het de
beurt aan The Violent Husbands en The
Van Jets. The Violent Husbands speelt
een eigenzinnige mix van Engelse en
West-Vlaamse countryrock. Hun absurdistische
teksten krijgen een schitterende
muzikale omlijsting. The Van Jets gaan
voor het stevigere rockwerk. In 2004
wonnen zij nog de rock-talentenjacht van
de Humo. Enkele jaren later werden al de
podia van Rock Werchter en Pukkelpop
beklommen.
Meer informatie: http://www.podiuminfo.nl/
European Dreams
festival
16 januari - Melkweg, Amsterdam
In de Melkweg wordt er op woensdag 16
januari gedroomd over Europa. De nationale
jeugdraad organiseert dan namelijk
het European Dreams festival. Door
Karel de Kok
33
De musicalreeks over Karel de Kok reist
al jaren met groot succes door de Nederlandse
theaters. Kinderen zijn dol op de
vrolijke liedjes en de spanning van het
verhaal. In deel 5 ‘Karel de Kok en de
droom van de koning’ werken Karel de
Kok, Hofdame Frandolien en Hoofdlakei
Fransiscus op het Kasteel van Koning
Klaagmaar. Vanaf 19 januari tot eind
april toert de musical door het land. Zie
Thekidsdaily.nl voor meer info.
Kinderkamerkunst
Na vijf jaar haar kinderkamerkunst
aan winkels te hebben geleverd, is
styliste Els Diters-Delfgaauw onlangs
haar eigen website Els Kinderkamerkunst
begonnen. Hier verkoopt ze bijzondere
handgemaakte kunstwerkjes,
speciaal voor de babykamer en
kinderkamer. Een leuk persoonlijk
cadeau om te geven! Elk schilderij is
uniek want je bepaalt zelf de kleuren.
Ze verkoopt ook accessoires zoals
wandklokjes, muziekdoosjes en spiegeltjes.
TheKidsDaily.nl geeft twee
schilderijen (naar eigen keuze) weg,
surf snel naar de site om kans te maken.
middel van muziek, debat, comedy, interviews,
workshops en fi lm wordt het
Europa van de 21e eeuw onder de loep
gelegd. Muzikaal wordt de avond interessant
gehouden door Leaf, Ellen ten
Damme, Typhoon, Balkan Beatz en Nabil.
Voor een goed gesprek kunnen we
rekenen op Jan Pronk, Piet-Hein Donner,
Harry van Bommel en zelfs oud-voetballer
John de Wolf. Voor de 5 euro entree,
hoef je het niet te laten!
Meer informatie: http://www.festivalinfo.nl/
Voicst
18 januari - De Nieuwe Nor, Heerlen
Het lijkt tegenwoordig voor Nederlandse
artiesten wel not done om je album
in Nederland op te nemen. Een beetje
artiest reist tegenwoordig op zijn minst
af naar Amerika, om daar met de grote
namen te werken. Zo ook de band
Voicst. Werd hun debuut in 2005 al
door 3voor12 bekroond als album van
het jaar, voor hun opvolger zochten zij
hulp van Interpol producer Peter Katis.
En dat lijkt een goede zet te zijn geweest.
De recensies voor ‘A Tale Of Two
Devils’ zijn louter positief. Ook over
hun live reputatie hoeft de band niet
klagen. Reden genoeg om op 18 januari
in de Nieuwe Nor te Heerlen een kijkje
te nemen!
Meer informatie:
http://www.podiuminfo.nl/

Waar is... Marlie
Mijn één na laatste
weekend heb ik
doorgebracht in
Lapland. Met een
gehuurde auto van
Jyväskylä naar Rovaniemi
gereden. De reis duurde
zo’n 7 uur, ’s morgens kwamen we
aan en hebben we eerst een uur in
de auto geslapen, omdat het stadje
nog uitgestorven was. Het ziet er
wel gezellig uit, vooral ook met die
sneeuwpop van wel 6 meter hoog.
De Kerstman woont op de grens van
de poolcirkel. Je vindt hier het huis
van de Kerstman en het postkantoor
van de Kerstman vol met elfen. Dit
jaar heeft de Kerstman 11,8 miljoen
brieven ontvangen uit 196 verschillende
landen. Het werd tijd om de
Kerstman te ontmoeten, we moesten
door de geheime deur waarachter
een rij stond waar je totaal niet
op wilde wachten, dus zijn we maar
weer omgedraaid.
Op zondag stond de husky-safari
en rijden op sneeuwscooters op het
programma. Ik zat als eerste in de
slee en Esther was de bestuurder,
maar op een gegeven moment hing
Esther achter de slee en liet ze luiteindelijk
los omdat ze niet meer
overeind kon komen, waardoor ik
marlieinfi nland.waarbenjij.nu
NAAM: Marlie (21)
LAND/PLAATS: Finland, Jyväskylä
DOEL: afstuderen
PERIODE: 4 maanden
��������
���������������
dus zonder bestuurder in die slee
zat. Ik kon alleen maar roepen: stop,
stop, stop. Na enkele minuten was
de voorste slee gestopt en ook mijn
huskyhonden stopten. Op sneeuwscooters
gingen we maar weer terug.
Esther zat echter nog geen minuut
Weg
Lastminute
Helsinki Overdag zijn ze nors, dik ingepakt en en staat hun
blik op oneindig. Maar als de nacht valt, staat de andere Fin op.
De Fin ontdooit in ‘t café
Jerry Huinder
Finland is het land van
duizend meren, miljoenen
bomen en miljarden
muggen. Helsinki
daarentegen is de stad
van modieuze mensen,
drank en feest. Dat merk ik meteen
al als ik de bus uit loop op het station
van de hoofdstad van Finland.
Recht voor mijn neus wordt een
jongen opgepakt omdat hij – om
drie uur ’s middags – ladderzat tegen
een bushokje staat te pissen.
Met zijn broek op zijn knieën wordt
hij afgevoerd. Biertje?
Enig excuus heeft de jongen wel,
want het is inmiddels al donker.
Helsinki is namelijk ook de stad die
zich in de wintermaanden met uitzondering
van 3 à 4 uurtjes per dag
geheel in het donker hult.
Het tweede aangezicht van de
stad is er dan ook één van ongekende
schoonheid. Midden in het centrum
is een enorme ijsbaan
aangelegd. Een handvol kinderen is
zich aan het uitleven met ijshockeystick
natuurlijk, want dat is dé sport
in het land. Ouders vermaken zich
aan de zijkant, staand in de sneeuw
met een warm drankje in de hand.
Helsinki en zijn inwoners hebben
twee gezichten. Overdag loopt
iedereen schichtig en snel door de
kou. Dik ingepakt en blik op oneindig.
Maar als de nacht valt, en die
valt dus heel snel, staat de andere
Fin op. Dan is het tijd voor de sociale
en aimabele Fin. Als de alcohol
in de man of vrouw is, want drinken
kunnen ze in deze stad wel.
Ontdooien
De eerste afspraak met een lokale
bekende is dan ook in de kroeg. Al
snel wordt duidelijk dat het rookverbod
hier al van kracht is. Nergens
in de horeca mag je roken. Het
tweede dat snel duidelijk wordt is
dat je hier als West-Europese man
enorm goed in de markt ligt. Op de
één of andere manier ontdooien de
mooiste vrouwen op het moment
dat je Engels tegen ze begint te spreken.
Mijn gids van de avond legt uit.
‘Finse meisjes hebben het idee dat
WHAT TO DO
Eten
Bij het station na het uitgaan.
Daar eten alle jongeren Pyttipannu,
de nachtelijke snack voor
dronken mensen. Een combinatie
van worst en aardappelen met een
heleboel ketchup.
Doen
Een sauna bezoeken. Waar? Het
kan overal, maar je bent echt goed
bezig als je naar een huisje in de
bossen gaat, daar een originele
houtsauna opzoekt en als je er
uitkomt in een wak in het meer
springt. Berekoud, maar wel lekker.
Drinken
Te veel bars en discotheken om op
te noemen, maar als je een keer
echt goed dronken wil worden,
dan neem je de boot van Helsinki
naar Talinn. Taxfree zuipen. Favoriete
hobby van de Finnen.
jongens uit Europa (waar ze wel
deel van zijn, maar dat zien ze zelf
anders) betere manieren hebben.
De Finse jongens zijn nogal, tja,
nors.’ Een vriend van haar vult bij:
‘Het is om moe van te worden, ook
al doe je nog zo je best, als iemand
uit een ander Europees land komt,
is hij altijd interessanter…’
Finse meisjes vinden
dat Europeanen betere
manieren hebben
De kroeg wordt een restaurant, nog
een kroeg, een discotheek en als afsluiter
een thuisfeestje. Wat opvalt
in het uitgaansleven is dat de mensen
ongeloofl ijk vriendelijk zijn. De
barvrouw kijkt je aan en lacht oprecht,
de portier is behulpzaam en
zelfs de taxichauffeur is nog in voor
een gezellig praatje. Terwijl ik dat allang
niet meer ben, want de avond
is in Finland duidelijk pas klaar als
de alcohol op is. Pas tegen een uurtje
of zeven ’s morgens pak ik de taxi
naar het hotel.
De volgende dag is dan ook zwaar,
35
HOLLANDSE HOOGTE
maar ik moet verder, want Helsinki
is meer dan een bruisend uitgaansleven.
In de Finse hoofdstad is een
enorme lading aan designwinkels te
vinden. Mijn nieuwe gids neemt me
mee naar Marimekko. Dit überhippe
design is de trots van de Finnen,
samen met de motor van de economie
natuurlijk, Nokia. Daarna volgt
een scala aan andere kleinere en onbekende
designwinkeltjes, totdat de
duisternis weer invalt en we ons
weer in het kroegleven mogen storten.
We eten simpel bij een Italiaans
restaurant. Hoewel, de rendierenpasta
op mijn bord heb ik in Nederland
toch echt nog nooit gezien. Ik
haak deze laatste avond snel af,
want er staat nog één ding op het
programma dat je echt niet mag
missen als je Finland bezoekt. Met
een heerlijke Lapin Kulta – goud uit
Lapland, hét bier dat je moet proberen
– stap ik de bloedhete sauna in.
Heerlijk om al het gif uit te zweten
en tot rust te komen. En de sauna is
een must voor alle Finnen. Er is bijna
geen huis, appartement, hotel of
fl at te vinden zonder. p
aan het stuur of we vlogen al weer
van de sneeuwscooter af. De voorste
klep stond open, een spiegel lag ergens
in de sneeuw en de sneeuwscooter
lag op zijn kant. Ik heb er
alleen maar een blauw been aan
over gehouden. Na dit ongelukje
ben ik maar weer achter het stuur
gaan zitten.
’s Avonds hebben we in de cottage
gegeten en zijn de jongens, nadat
ze een gat in het ijs hadden
gemaakt en een sauna hadden genomen,
in het ijskoude meer gesprongen.
Brrrrrrr. Vervolgens
hebben we met zijn allen op het bevroren
meer naar het noorderlicht
gekeken. p

De stad als bron van inspiratie!
Ook zo moe van het feit dat de Nederlandse binnensteden steeds meer op
elkaar gaan lijken? Lekker shoppen in een nieuwe stad is er tegenwoordig
bijna niet meer bij. Overal ziet u dezelfde ketens met dezelfde logo’s en
formules. U wilt geïnspireerd worden, nieuwe winkels ontdekken, maar
krijgt in elke stad een déjà vu. Dit hoeft niet langer! NLstreets leidt u via
de website en het magazine naar de straten waar de initiatiefrijke,
eigenzinnige en exclusieve ondernemers zich hebben verzameld. Straten
die bruisen van de creativiteit en ondernemerschap!
Impulsieve shoppers niet getreurd. Voor u is er NLstreets Mobile. Hiermee kunt
u vanaf elke locatie de online gids van NLstreets doorzoeken. Uw personal
shopping assistent dus! NLstreets heeft een duidelijk ideaal. Wij ondersteunen
zelfstandige winkeliers en ondernemers die met een origineel, trendy en
exclusief productaanbod inspelen op de behoefte aan authenticiteit. NLstreets
gaat de strijd aan met de oninspirerende ketens en formules en brengt de
zelfstandige ondernemer en de consument weer tot elkaar.
Bent u ook klaar om weer eens geïnspireerd te worden, van de gebaande paden
af te wijken en écht leuk te shoppen? Kijk dan op www.nlstreets.nl!
Ondernemers in beeld…
GOLDEN TEMPLE
Dit vegetarische restaurant is een
uitstekende plek om even helemaal
Back to de basis
back to basic te gaan. Je kunt je hier
in hartje Amsterdam laten meevoeren
door de bijzondere sfeer van rust
en zielsvervulling. Naast de fantastische
internationale keuken verbetert
elke handeling in dit restaurant
De mens is veranderlijk. Trends wisselen elkaar zo snel af, is en wie je bent is een onderwerp
je mondiale en globale welzijnsstaat.
dat ineens overal op televisie ve
In de middelgrote zaak zijn spiritua- dat je soms alleen maar met je ogen hoeft te knipperen, en schijnt.
liteit en moderniteit dan ook erg belangrijk. Je kunt hier zonder rook,
drank of vlees dineren met een groep tot 25 personen.
je moet alweer een ander soort schoenen kopen. Nieuwe
Logischerwijs is dat ook terug te
kleding, ander haar, hippe muziek, moeilijk dansje, je moet zien in de aandacht voor winkels
Het winkelend publiek heeft genoeg
de puf maar hebben om het allemaal bij te houden. Maar
CHRISTIAAN KAPSALON
van massale producten en een
wereld van plastic. Mensen hebben
Helemaal op een natuurlijke wijze
nu lijkt er een trend te zijn die een basis legt voor een heel
behoefte aan ambacht, aandacht en
geknipt en geverfd worden? Klop
nieuwe manier van leven, het is makkelijk en fi jn: we mogen een kwalitatief product. Ze vinden
dan eens aan bij Christiaan kapsa-
het niet erg om meer geld uit te
lon. Deze salon is gespecialiseerd in
eindelijk onszelf zijn, terug naar de basis.
geven aan spullen die dichter bij de
knippen en haarkleuren, waarbij
natuur vandaan komen. Er zijn
wordt gewerkt met Aveda-produc-
kledingwinkels die puur en alleen
ten. De planten die hierbij worden
met natuurlijke stoffen werken
gebruikt zijn organisch gekweekt. In
schoonheidssalons die kiezen voo
technische termen betekent dat, dat
natuurlijke producten. Verse sapje
er geen petrochemische meststof-
in de lunchrooms, bruin brood me
fen, pesticiden of onkruidverdelgers
biologische tomaten.
in verwerkt zijn. In de sfeervolle
kapsalon staat alleen vakkundig personeel.
De focus ligt dan ook op persoonlijke
aandacht. Moet je even wachten? Geniet dan eens van de kunst
aan de muur of een heerlijk kopje kruidenthee of cappuccino.
ZILCH
Dat je zelfs op het gebied van
kleding terug naar de basis kan,
bewijst Zilch. Je vindt hier een
verrassend uiteenlopend aanbod
van natuurlijke stoffen tegen
redelijke prijzen. In het sfeervolle
historische pand in de Maastrichtse
Rechtstraat vind je uiteraard
veel kleding van het eigen merk
Zilch, met diverse fraaie en originele
ontwerpen in zijde, linnen en
Soybean (sojaboonvezel). Maar
ook merken als Corel, Noa Noa,
King Louie, Hunza en Barnett & Barnett. Uniek in Maastricht zijn de
collecties van Avoca uit Ierland en Ian Mosh uit Spanje. Ook vind je
hier schoenen van Jan Jansen. Ga voor een natuurlijke touch eens langs
in deze bijzondere zaak! Er is ook een Zilch in Amsterdam! Kijk voor
meer info op www.nlstreets.nl.
U vindt ons in…
U vindt ons in…
Alkmaar
Amsterdam
Arnhem
Breda
Den Bosch
Den Haag
Eindhoven
Groningen
Haarlem
Leiden
Leeuwarden Rotterdam
Maastricht
Nijmegen
Utrecht
Venlo
Zandvoort
aan Zee
Wie heeft er vroeger wel eens
het gore woord biologisch hardop
gezegd? Dan weet je dat daar in
de meeste kringen hard om werd
gelachen. Natuurwinkels? Dat is
toch voor rare mensen met geitenwollen
sokken? Yoga? Wandelen?
Allemaal termen die niet in de snelle
en hippe levensstijl pasten. En
dan ineens is daar die verandering.
Ineens is het hip om na te denken
over jezelf, aandacht te besteden
aan je manier van eten en zelfs je
ver weg gestopte spiritualiteit aan
te spreken.
Mensen worden bewust, van
zichzelf, maar ook van alles om
zich heen. Hoeveel aandacht wordt
er tegenwoordig niet besteed
aan de natuur, is het niet meer
ouderwets of stom als je let op
energieverbruik of een schonere
auto koopt. Eindelijk komen
mensen erachter dat je geen nerd
bent als je naar de natuurwinkel
gaat. Biologisch eten is in, het mag.
Er zijn zelfs restaurants die
alleen maar biologisch koken en
sterker nog: eigenlijk wordt
tegenwoordig van elk restaurant
verwacht dat ze pure en verse
ingrediënten gebruiken. Gezond
eten is gezond leven, en dat
geldt ook voor de geest.
Tegenwoordig staan er fi les naar,
hoe tegenstrijdig ook, de bossen.
Men wil een frisse neus halen,
even onthaasten, lekker wandelen.
Yogascholen hebben nog nooit zo
vol gezeten. Stilstaan bij wat er
NLstreets zoekt:
salesrepresentative!
Als salesrepresentative draag je bij aan de verdere
groei van NLstreets in de aan jou toegewezen steden.
Je bent hét gezicht van NLstreets en ambassadeur van
ons merk. Hou je van winkelen, ben je enthousiast over
NLstreets en denk je dit enthousiasme ook nog eens
over te kunnen brengen op winkeliers dan ben jij
degene die wij zoeken!
Kijk voor een uitgebreide functieomschrijving en
bijbehorend profi el op www.nlstreets.nl.
Terug naar de basis is aantrekkelijk
Hoeveel poeha er ook om het leven
heen wordt gecreëerd, iedereen
komt uiteindelijk terug bij zijn eigen
basis. Ziet dat goed voor zichzel
zorgen uiteindelijk het meeste op
levert. Merkt dat een origineel en
persoonlijk cadeau veel mee
waarde heeft dan een massa
product. Het duurt even, maa
dan heeft iedereen het door: voo
kwaliteit gaan is altijd hip. ●
Tekst: Myrthe van der Wolf
Meer leuke shop
adressen nodig?
Kijk op www.nlstreets.nl
en maak een virtuele wandeling
door de leukste winkelstraten
van Nederland!
Volgende week:
De Denneweg Den Haag
Over twee weken:
Kleine Houtstraat Haarlem

VAKANTIEGANGERS
��������
���������������
Beeldig
Slapen in een hut in de bush
Astrid Ouwendijk (36)
uit Nederland vertegenwoordigt IJsland
‘Ik vertegenwoordig geen massabestemming zoals Spanje, dat zal
IJsland nooit worden, maar dat hoeft ook niet. Wel is Noord- Europa
erg in trek de afgelopen jaren. IJsland heeft een surrealistisch
landschap, je gaat erheen voor de natuur, de geisers en de watervallen.
Al is Reykjavik als cultuurstad ook erg in trek bij Nederlandse
jongeren. Een erg hippe stad die ver voorloopt op ons. Een
weekendje Reykjavik is heel populair.’
Stuk voor stuk vinden ze hun eigen
land de mooiste plek op aarde.
De ongereptheid, de natuur, de variatie,
de lieve mensen. Op de Vakantiebeurs
in de Utrechtse Jaarbeurs
- tot en met 13 januari - overtuigen
standhouders de Nederlanders die
op zoek zijn naar een bestemming
voor de zomer: ‘Nederlanders houden
niet van luxe, ze slapen liever
in een hutje in de bush.’
Aralys Martina (39)
uit Curaçao
TEKST: VEERLE SNIJDERS FOTO’S: SIMONE BEST
‘Vanwege de dollarkoers is het heel gunstig om naar Curaçao te
gaan. Ook kun je je eigen taal spreken, dat vinden veel Nederlanders
fijn. Toch is Curaçao meer dan zon, zee en strand. Het is best
een avontuurlijk land waar je zelfs kunt bergbeklimmen. In 2007
kwamen er 100.000 Nederlandse toeristen naar Curaçao, dat aantal
zal alleen maar stijgen. Als je zo’n eind vliegt, wil je genieten,
maar dat kunnen die Hollanders wel.’
Gyaneshwar Mahato (34)
uit Nepal
‘Nepal is het mooiste land op aarde, ik kan niet uitleggen waarom. Dat is gewoon zo. Het afgelopen jaar hebben we een recordaantal
toeristen gehad in ons land, dat aantal neemt alleen maar toe. Nederlanders houden van Nepal, het zijn avonturiers die
graag trektochten maken in de bergen. Ze weten vaak al veel van het land, maar komen hier voor extra informatie. Hun enthousiasme
over het land stemt mij erg gelukkig.’
Puye Hilokuah (32)
uit Namibië
‘Namibië is het enige land op aarde waar de zee en de woestijn
elkaar ontmoeten. Dat willen veel mensen meemaken. Vorig jaar
bezochten 800.000 toeristen het land. Mijn land is ongerept, het
is prachtig. Het is drie keer zo groot als Duitsland, maar er wonen
slechts 2,2 miljoen mensen. Die uitgestrektheid spreekt mensen
aan. Nederlanders komen hier met vragen over het klimaat maar
ook over wildparken, ze zijn dol zijn op wilde beesten.’
Brisa Uriona (40)
uit Bolivia
‘Wij hebben geen oceaan, wij zijn het Tibet van Latijns-Amerika.
Wel hebben we de hooglanden en tropisch regenwoud. Nederlanders
houden niet van luxe, ze slapen liever in hutjes en komen
graag in contact met de lokale bevolking. Het is jammer dat vliegen
naar Bolivia zo duur is. Weinig maatschappijen vliegen erheen
omdat ze maar 70 procent van het vliegtuig mogen vullen vanwege
de grote hoogte van het vliegveld dat op 3600 meter ligt.’
37

38
Zaterdag
Op tv
��������
���������������
ACHTER HET SCHERM
Eenzame juffen en meesters krijgen een date
Vijfhonderd verzoeken om deelname
ontvangt het programma
LoveMatch ieder seizoen van kinderen.
Geen verzoek voor henzelf,
maar voor hun juf of meester. ‘Er
lijken nog heel wat eenzame
meesters en juffen te zijn’, stelt de
redactie van het programma. In de
show bepalen leerlingen mee, wie
de ultieme match voor hun leraar
is. Voor de gelegenheid is de studio
van de EO omgedoopt tot liefdeskapel.
Moeder Evelien zit in de wachtkamer
naast de kapel. Ze kijkt
naar de groep kinderen van de
Kardinaal Alfrinkschool uit Maas-
Nederland 1 Nederland 2 Nederland 3 RTL 4 RTL 5
17.00
17:25 Op de bon
17:52 Socutera: Leprastichting
17:59 EénVandaag
18:00 NOS Journaal
18:20 NOS Sportjournaal
18:25 EénVandaag
18:55 Kassa
19:30 Kinderen geen bezwaar
20.00
20:00 NOS Journaal
20:25 Het tv moment van het jaar
22.00
22:05 Jochem Myjer
23:00 NOS Studio Sport
23:55 Der Ermittler
01:00 NOS Journaal
RTL7 SBS 6
Net 5 Veronica
RTL 8
17.00
17:00 RTL Transportwereld
17:30 Gek op wielen
18:00 RTL GP: Dakar 2008
19:00 AutoXperience
19:30 Als beste uit de bus
20.00
20:00 Stom, stommer, stomst!
20:30 Dead heat
22.00
22:25 RTL GP: Dakar 2008
23:25 Cops
23:55 RTL Poker: World Poker Tour
NOS Noorderslag
Ned. 3, 21.25 uur
Eén Canvas Comedy Central
BBC1
17.00
17:00 The Brittas empire
17:30 Buren
17:55 Kijk uit!
18:00 Het journaal
18:10 Vlaanderen vakantieland
19:00 Het journaal
19:30 Het weer
19:35 Man bijt hond
20.00
20:05 Joker- en lottotrekking
20:10 Dieren in nesten
20:45 F.C. de Kampioenen
21:20 1 jaar gratis
22.00
22:10 De bovenste plank
22:35 Studio 1 De Cup
23:30 Het journaal laat
23:50 Het weer
23:54 Winstverdeling joker en lotto
23:55 KENO-uitslagen
ARD ZDF
Discovery Channel
17.00
17:00 Tagesschau
17:03 ARD-Ratgeber: Recht
17:30 Brisant
17:50 Tagesschau
18:00 Sportschau
18:50 Dr. Sommerfeld - Neues vom
Bülowbogen
19:44 Das Wetter im Ersten
19:5 Ziehung der Lottozahlen
20.00
20:00 Tagesschau
20:15 Die Krone der Volksmusik
22.00
22:30 Tagesthemen
22:48 Das Wetter im Ersten
22:50 Das Wort zum Sonntag
22:55 James Bond 007 -
Diamantenfieber
00:50 Tagesschau
sluis, die wacht om de studio in te
gaan. Ze heeft samen met haar
zoon Robin de toneeljuf opgegeven.
Evelien had even bij de directeur
geïnformeerd of het mocht
en toen die groen licht gaf, heeft
ze met haar zoon een brief geschreven
naar het programma. ‘Juf
Daniëlle is zo leuk, dit kan niet
misgaan. Nu maar hopen dat er
een leuke jongen tussen zit.’
Romi, Sam en Samila uit groep
zes zijn alledrie elf jaar oud, en
weten heel goed te vertellen wat
de ideale jongen voor juf Daniëlle
is. ‘Hij moet krullen hebben, een
pak dragen en elke dag lieve din-
17.00
22:05 Jochem Myjer
23:00 NOS Studio Sport
23:55 Der Ermittler
01:00 NOS Journaal
20.00
20:15 Een nieuwe jas - Live
21:15 Omdat ik het zeg!
22.00
22:00 NOS Journaal
22:15 Nova
22:45 KRO Detectives: Wallander
00:20 NPS Wereldcinema: Untold
Scandal
02:25 Nova
17.00
17:00 De Tuinruimers
17:55 Lakeside Darts 2008: Halve finales
20.00
20:00 Coming to America
22.00
22:05 Passenger 57
23:00 Hart van Nederland - Late editie
23:05 Piets weerbericht
23:10 Shownieuws - Late editie
23:25 Passenger 57
00:15 Hijack
17.00
17:00 The emperor’s new school in het
Disney festival
17:25 Op schok
18:00 De week van Karrewiet
18:10 Spring
18:25 Spring
18:40 Bedweters
18:55 Oggy en de kakkerlakken
19:05 Zap Jr. High
19:20 De week van Karrewiet
19:30 The Sleepover Club
19:50 Disney classic cartoons
20.00
20:00 CANVAS
20:00 Het journaal
20:10 Vranckx
20:40 Nooitgedacht
21:25 Dalziel & Pascoe
22.00
23:05 Murder City
17.00
17:00 heute
17:05 Schansspringen
18:15 Leute heute
19:00 heute
19:20 Weerbericht
19:25 Da kommt Kalle
20.00
20:15 Wilsberg: Filmriss
21:45 heute-journal
21:58 Weerbericht
22.00
22:00 Der Alte
23:00 das aktuelle sportstudio
00:00 heute
00:05 Red Rock West
01:40 Spuren in den Tod
gen tegen haar zeggen.’ Ze hebben
momenteel geen verkering en
concluderen dat er in de klas een
tijdelijke liefdesimpasse heerst.
Sam beseft dat hij daar ook toe
behoort. ‘Tja, het is nu ook uit
met mijn vriendin…’
Presentatrice Hannah Groen
weet goed hoe serieus kinderen de
liefde nemen. ‘De show is misschien
wat over de top, met de
glitterpakken en de explosie aan
hartjes in het decor, maar de liefde
is geen spelletje.’ Op de site van
het programma geeft ze antwoord
op vragen van kinderen over de
liefde.
17.00
17:00 The Secret show
17:15 Z@ppSport
17:45 De BZT show
18:45 NOS Jeugdjournaal
19:00 Floris
20.00
20:50 In de ban van het ding
21:25 NOS Noorderslag
22.00
23:35 The Excorsist: The version you’ve
never seen
01:45 NOS Hoogtepunten Studio Sport
17.00
17:50 Go figure
19:35 Law & Order
20.00
20:30 Law & Order: Special Victims Unit
21:25 Cold case
22.00
22:20 Criminal intent
23:15 Conviction
00:15 Love, cheat and steal
17.00
17:00 Fairly odd parents
17:50 El Tigre
18:35 Nick Jump
18:50 Grossology
19:15 Invader Zim
19:40 Drake & Josh
20.00
20:00 South Park
20:25 Last comic standing
21:20 Frasier
22.00
22:05 Teachers
23:00 Da Ali G show
23:30 South Park
00:00 That 70’s Show
17.00
17:05 Dirty jobs
18:00 Deadliest catch: New beginnings
19:00 Mythbusters: Snow special
20.00
20:00 FutureCar: The body
21:00 American chopper: Byron Nelson 1
22.00
22:00 Chop shop: London garage: Boy
racer
23:00 Die Ludolfs
00:00 Sex sense: Beyond monogamy
00:30 Sex sense: More kinky sex
01:00 Future weapons: Front line
LoveMatch is elke zaterdag te zien
om 9:55 uur bij z@pp, Nederland 3
17.00
17:00 RTL Autowereld
17:30 Yacht vision
18:00 RTL Nieuws
18:05 Eigen huis & tuin
18:55 Campinglife
19:30 RTL Nieuws
19:55 RTL Weer
20.00
20:00 Idols
21:30 Lotto Weekend Miljonairs
22.00
22:30 Idols, de uitslag
23:00 RTL Voetbal: Eredivisie
00:20 RTL Nieuws
00:30 RTL Weer
17.00
17:05 Horseland
17:35 Beugelbekkie
18:00 Wegmisbruikers!
19:00 The Fresh Prince of Bel Air
19:30 Freddie
20.00
20:00 Maverick
22.00
22:30 American Outlaws
00:10 Strange frequency 2
17.00
17:30 Final score
18:15 Nieuws, regionaal nieuws en
weerbericht
18:35 Weakest link
19:25 The one and only
20.00
20:40 The National Lottery:
In it to win it
21:30 Casualty
22.00
22:20 The one and only
22:50 Nieuws en weerbericht
23:10 Match of the day
00:30 Stargate
02:20 Friday night with Jonathan Ross
South Park
Comedy Central, 20.00 uur
BBC2
Hanne Reus
Onder de titel ‘Lieve Hannah’
probeert ze duidelijk te maken dat
elkaar lief hebben leuk is, maar
dat je respect voor elkaar moet tonen.
‘Als je iets niet wilt, hoef je
dat niet te doen. Als je wat ouder
bent, moet je daar veel over praten’,
adviseert ze op de vraag ‘verkering
en dan?’
Vragen op seksueel gebied heeft
ze nog niet gehad. Sam en Samila
hebben zelf wel wat advies voor
hun juf. ‘Ze moet ook wel een
beetje voor hem zorgen’, merkt
Samila op. ‘Ja’, vindt ook Sam.
‘Want hij moet ook háár leuk vinden.’
p
17.00
17:00 RTL Musicworld: Best of
17:30 RTL Travel: Adrenaline
18:30 Extreme bruiden
19:30 De Gouden Kooi
20.00
20:00 PostcodeLoterij: Deal or no deal
20:30 America’s next top model
21:30 Idols backstage
22.00
22:30 Walking tall
00:10 De Gouden Kooi
Charlie’s Angels
RTL 8, 23.50 uur
17.00
17:00 Astrotijd
17:20 Achmea Kennisquiz
18:20 The toy
20.00
20:15 Solaris
22.00
22:00 Spiders
23:50 Charlie’s Angels
17.00
17:30 Darts
19:30 What the papers say
19:40 Dad’s army
20.00
20:10 Coast
21:10 Timewatch
22.00
22:00 Have I got old news for you
22:30 U-571
00:20 Jools’s annual hootenanny
01:50 Rosencrantz and Guildenstern are
dead
03:40 Aimée and Jaguar

Jerry Huinder
Geen leuke serie, talkshow of documentaire
op televisie of alles al gezien?
De bioscoop biedt uitkomst. Wat
kunnen we de komende weken verwachten?
Mr. Woodstock
Wat doe je als je moeder op het punt
staat die man die je de ergste nacht- merries heeft bezorgd te trouwen?
Juist. Alles om ervoor te zorgen dat ze
van gedachten verandert. Het probleem
voor John Farly is alleen dat zijn
ergste nachtmerrie, de gymleraar van
zijn middelbare school, dé reden was
voor zijn bestseller: laat dingen los.
Zijn hele leven is na de hel van gym
gericht op het loslaten van deze verschrikkelijke
ervaring en door het boek
is hij beroemd geworden. Maar kan en
Zondag
��������
���������������
Nederland 1 Nederland 2 Nederland 3 RTL 4 RTL 5
17.00
17:25 Op de bon
17:51 D66
18:00 NOS Studio Sport
19:05 Spoed
20.00
20:00 NOS Journaal
20:20 Boer zoekt vrouw
21:20 De reünie
22.00
22:20 NOS Studio Voetbal
23:15 Ik vertrek
00:00 NOS Journaal
NOS Studio Voetbal
Ned. 1, 22.20 uur
RTL7 SBS 6
Net 5 Veronica
RTL 8
17.00
17:00 Truck & tractor pulling
17:30 RTL Autowereld
18:00 Gek op wielen
18:30 RTL Transportwereld
19:00 Stom, stommer, stomst!
19:30 RTL Nieuws
19:55 RTL Weer
20.00
20:00 Mr. Bean
20:30 RTL GP: Dakar 2008
21:30 RTL Voetbal Insite
22.00
22:45 RTL Voetbal: Buitenlands voetbal
23:00 RTL GP: Dakar 2008
00:00 Business class
First knight
Net 5, 20.30 uur
Eén Canvas Comedy Central
BBC1
17.00
17:15 Vlaanderen vakantieland
18:00 Het journaal
18:10 De rode loper
18:30 Gentse waterzooi
19:00 Het journaal - Sportweekend
19:50 Het weer
19:55 De pappenheimers
20.00
20:50 Debby & Nancy’s happy hour
21:55 Katarakt
22.00
22:50 Clouseau 20
23:40 Het journaal laat
00:00 Het weer
00:05 De zevende dag
17.00
17:00 Droomhuis in de zon
18:00 De grote verhuizing
18:55 Lakeside Darts 2008: Finale
20.00
21:25 Wegmisbruikers
22.00
22:30 Hart van Nederland - Late editie
22:45 Piets weerbericht
22:50 Reportage: Hoeren en
hoerenlopers
00:05 Fear Factor
17.00
17:00 Everwood
17:55 The taste of life
18:55 Extreme home makeover
19:50 Gezond weer op
20.00
20:30 First knight
22.00
23:00 Law & Order: Special Victims Unit
ARD ZDF
Discovery Channel
17.00
17:00 Tagesschau
17:03 W wie Wissen
17:30 Gott und die Welt: Ein Engel in der
Dönerbude - Bruder Jürgen und
die Türken
18:00 Sportschau
18:30 Bericht aus Berlin
18:49 Ein Platz an der Sonne
18:50 Lindenstraße
19:20 Weltspiegel
20.00
20:00 Tagesschau
20:15 Polizeiruf 110: Kellers Kind
21:45 Anne Will
22.00
22:45 Tagesthemen
22:58 Das Wetter im Ersten
23:00 ttt - titel thesen temperamente
23:30 Matusseks Reisen
00:00 Das Film Festival: Beyond the sea -
Musik war sein Leben
17.00
17:04 NPS Arena
17:06 De kunst
17:45 Art in the family
18:15 AVRO Close up: Russische
sprookjes
19:10 Memories
20.00
20:15 Van Dis in Afrika
21:05 In Europa
21:45 Zembla
22.00
22:30 NOS Journaal
22:40 Kruispunt
23:15 De slag om Stalingrad
00:10 HelpDesk-live
17.00
18:00 KETNET
18:00 Mega Mindy
18:30 Aladdin in het Disney Festival
18:50 Kulderzipken
19:20 Griezelverhalen voor ettertjes
19:30 W@=D@ in Mexico
20.00
20:00 Het journaal
20:00 CANVAS
20:10 Panorama
21:10 Lux
21:15 Mijn moeder
21:45 Rabbit proof fence
22.00
23:15 Lichtpunt
00:15 Panorama
17.00
17:00 heute
17:10 ZDF SPORTreportage
18:00 ML Mona Lisa
18:30 ZDF.reportage
19:00 heute
19:10 Berlin direkt
19:30 ZDF Expedition
20.00
20:15 Krieg und Frieden
21:55 heute-journal
22.00
22:10 Erkenne deinen Feind
23:45 ZDF-History
00:30 heute
00:35 Einmal nach Mekka - Die
Pilgerfahrt der Muslims
01:05 Der Totenkopf-Mörder
heeft hij het ook echt losgelaten, zoals
hij predikt in zijn boek?
Ons advies: Alleen kijken als je tijd
over hebt.
In bioscoop: 14 februari 2008
The water horse:
legend of the deep
Een jongen in Schotland vindt een
groot ei op het strand. Hij neemt het
mee naar huis en er blijkt een klein,
grappig beestje in te zitten. Hij voedt
het beestje en wordt vrienden met
hem. Maar kleine beestjes worden
groot en uiteindelijk is het onmogelijk
om het beest geheim te houden voor
zijn familie. Het jongetje neemt het
besluit om het beest vrij te laten in het
meer. Alles lijkt goed te gaan, maar als
17.00
17:15 Omega Helden
17:20 Weekoverzicht SpangaS
18:15 AVRO KunstQuest
18:45 NOS Jeugdjournaal
19:00 Socutera: Leprastichting
19:01 De wereld draait door
19:55 3 op reis
20.00
20:45 Najib wordt wakker
21:15 Nick & Simon
21:45 Over mijn lijk
22.00
22:25 Eric van Sauers: Eric van Sauers
Liegt
23:45 NOS Hoogtepunten Studio Sport
00:10 Noorderslag
17.00
17:00 Fairly odd parents
17:50 El Tigre
18:35 Viva Pinata
18:50 Grossology
19:15 Invader Zim
19:40 Drake & Josh
20.00
20:00 Da Ali G show
20:30 Family guy
21:20 Frasier
22.00
22:15 South Park
23:05 Californication
23:35 Da Ali G show
00:10 Frasier
01:05 South Park
17.00
17:05 Die Ludolfs
18:00 How it’s made
18:30 How it’s made
19:00 American chopper: Byron Nelson 1
20.00
20:00 Mythbusters: Big rig myths
21:00 The world’s richest people
22.00
22:00 Ultimate survival: Iceland
23:00 Future weapons: First strike
00:00 Deadliest catch: New beginnings
01:00 On the run: King of Cons
01:55 Ray Mears’ extreme survival: New
Zealand
het beest dan wordt aangevallen,
wordt hij boos. En grote boze beesten
zijn niet meer zo lief. Gebaseerd op
het verhaal van het monster van Loch
Ness.
Ons advies: Leuk. Kijken.
In bioscoop: 14 februari 2008
Persepolis
Deze animatiefilm in zwart-wit is een
veel geprezen werk gebaseerd op
gelijknamige graphic novel van Marjane
Satrapi. De hoofdpersoon, genoemd
naar de schrijfster, is een meisje
dat opgroeit in Iran. Ze geniet een
vrije opvoeding en droomt van een
mooie toekomst. Deze valt in duigen
als het regime van Chah valt en de
revolutie en de islamitische republiek
17.00
18:00 RTL Nieuws
18:10 Life & cooking
18:50 Sponsor Bingo Loterij: De
winnaars
19:00 RTL Voetbal: Eredivisie
20.00
20:30 Van Speijk
21:30 Postcode Loterij: Eén tegen 100
22.00
22:35 Dossier: Megatumor
23:35 RTL Nieuws
23:50 RTL Weer
23:55 Airline
17.00
17:05 Horseland
17:35 Beugelbekkie
18:00 Politieachtervolgingen
18:20 The Fresh Prince of Bel-Air
18:55 Beethoven’s 2nd
20.00
20:30 Breakdown
22.00
22:10 American History X
00:30 Vegas Voyage
17.00
17:10 Sense and sensibility
18:10 Songs of praise
18:45 Nieuws en weerbericht
19:00 Nieuws, regionaal nieuws en
weerbericht
19:10 A question of sport
19:40 Antiques roadshow
20.00
20:40 Lark Rise to Candleford
21:40 Sense and sensibility
22.00
22:40 The vicar of Dibley
23:10 Nieuws en weerbericht
23:30 Damages
00:15 Paycheck
Ultimate survival: Iceland
Discovery Channel, 22.00 uur
BBC2
Op tv 39
VOORVERTONING
zich aankondigt. Opeens moet ze met
een hoofddoek door het leven. Ze
wordt naar het buitenland gestuurd,
maar ze blijft dromen van haar idealen
en een terugkomst in haar geboorteland.
Maar is dat nog wel mogelijk in
het nieuwe Iran?
Ons advies: Verplichte kost voor de
echte filmliefhebber, maar zeker geen
wegkijker.
In bioscoop: 28 februari 2008
17.00
17:00 RTL Tuin magazine
18:00 RTL Woon & klusmagazine
19:00 House vision
19:30 Huisdokter
20.00
20:00 Vrienden houden huis
20:30 I, Robot
22.00
22:30 RTL Travel: Adrenaline
23:30 De Gouden Kooi deze week
00:15 Huisdokter
The Vicar of Dibley
BBC1, 22.40 uur
17.00
17:00 DVD today
17:30 Films & sterren
18:00 Typisch negentig
19:00 De familie Stokstaart
20.00
20:00 Kinderziekenhuis
20:30 Idols
22.00
22:30 American Psycho
00:25 Kinderziekenhuis
17.00
18:05 Natural world
18:55 Darts
20.00
21:00 The best of Top gear
22.00
22:00 Louix Theroux
23:00 Match of the day 2
23:45 The culture show
00:30 BBC Four on BBC Two: Once upon
a time in New York
01:30 Snooker

��������
�������
Dreaming of a bathroom
���������������������
�����������������
���������������������
�������������������������������
��������������������������������������������
�������������������������������
�����������������������������
����������������������������������������������������������������������������
��������������������������������������������������������������������
������������������������������������������������������������������������
Toegang € 12,- per persoon. Kinderen tot 12 jaar gratis entree.