Retour Nr.2-2007.pdf - Wecycle

van producten. Canneman is het niet eens met die beslissing.
Velen vinden met hem dat de verwijderingsbijdrage in de huidige
vorm behouden moet blijven. “Ik denk dat dit rapport kan
bijdragen aan het besef dat de verwijderingsbijdrage zichtbaar
moet blijven voor consumenten. De bewustwording van de
consument is een essentieel gegeven dat gemakshalve regelmatig
over het hoofd wordt gezien. Gelukkig gaan er in Brussel
al steeds meer stemmen op dat de verwijderingsbijdrage zo
moet blijven als hij is.”
oNBEDoELDE NEvENEFFECTEN
Punt van kritiek van minister Jacqueline Cramer in het rapport
is de financiering van het systeem. De transparantie van de
financiering laat volgens VROM te wensen over en de fondsvorming
zou in een paar gevallen buitenproportioneel zijn.
Canneman: “We hebben elk jaar opnieuw al onze cijfers aangeleverd
zodra het ministerie daar om vroeg. En we zijn het jaren
geleden al eens geworden over een berekeningswijze waarmee
ook na 2011 alle afgedankte apparaten gerecycled kunnen
worden. Er is een pensioenvoorziening ontstaan waarmee het
systeem tot 2020 veilig is. De minister heeft zich akkoord verklaard
met die regeling.”
Canneman benadrukt dat het niet makkelijk is de hoogte van
de voorzieningen te bepalen. “Het gaat om de zekerheidstelling
op lange termijn. Want wat nu wordt verkocht, komt
gemiddeld pas over vijftien jaar terug. En dan moeten we ook
nog zorgen voor de afgedankte apparaten waarvan geen producent
of importeur meer bestaat. Daarom is de stelling dat de
verwijderingsbijdrage spoedig kan worden afgeschaft en in de
aankoopprijs kan worden verborgen te voorbarig.”
ouDE hoBBy vAN DE mINISTER
De nieuwe minister van VROM is goed op de hoogte van
de werking van het inzamel- en recyclingsysteem, zo heeft
Canneman gemerkt. ‘Het is een oude hobby van me’, vertrouwde
ze hem toe. “De minister werkte tijdens het opzetten
van het systeem, nu negen jaar geleden, bij Philips. Ze zei naar
aanleiding van het rapport dat we goed bezig zijn. Het is een
compliment voor het werk van de NVMP. En het geeft vertrouwen
in de toekomst. Overigens is er geen volmaakte wetgeving
op het gebied van onze producten. Er wordt als je niet oppast
in feite een premie gegeven op het zo min mogelijk inzamelen.
Als je weinig inzamelt, heb je weinig geld nodig. Dat is een
verkeerde redenatie. De wetgeving moet juist geconcentreerd
zijn op zoveel mogelijk inzamelen en zo min mogelijk laten
wegstromen! Dat is én blijft de doelstelling.”
EuRopEES pRoBLEEm
“Een effect waar VROM nauwelijks aandacht aan besteedt in
het rapport, maar dat voor mij als voorzitter juist héél zwaar
weegt, is de export van afgedankte elektrische en elektronische
apparaten”, vervolgt Canneman. “Uit proefnemingen in
de Rotterdamse haven door de VROM-Inspectie is gebleken
dat er containers met afval naar Sjanghai verscheept worden,
veelal onder het mom van ‘gebruikte’ apparatuur. In het rapport
wordt dit reguliere handel genoemd, en de effecten ervan
worden niet als ongewenst beschouwd. Maar het onderscheid
tussen tweedehands producten en afval is een hele lastige.
Het betekent dat je elk apparaat zou moeten testen of het
nog werkt. De minister stelt dat we niks aan het probleem
van lekstromen kunnen doen en heeft het onderwerp laten
liggen. Maar wat mij betreft krijgt een groot aantal apparaten
– zeker die met voor het milieu gevaarlijke onderdelen – een
exportverbod. VROM mag daar best eens naar kijken. Het is
in feite een Europees probleem, zowel qua wetgeving als qua
Met de discussies over lekstromen van waardevolle materialen
voel ik mezelf heel erg rijk. Als ik zo eens om me heen kijk, zit
ik op een goudmijn. Wasautomaat, droogautomaat, vaatwasser,
magnetron, gereedschap, computer, tv’s, koelkasten, radiatoren,
telefoons, etc. Zou de inboedelverzekering daarmee ook rekening
houden? Toch eens navragen. Als een van die apparaten gestolen
wordt, dan loopt het wel op. Want niet alleen de nieuwwaarde,
maar ook de opbrengstwaarde is belangrijk.
Chinese schroothandelaren proberen (illegaal) zoveel mogelijk
afgedankte apparatuur te importeren. Alternatieve grondstoffen
voor de productie van nieuwe dingen voor tig miljoen Chinezen.
Sommige multinationals zetten een eigen inzamelsysteem op,
“Zo min mogelijk afval
laten wegstromen is én blijft
onze doelstelling”
herkomst van de apparaten. Wat er in Rotterdam verscheept
wordt is écht niet alleen afkomstig van Nederlandse bodem.”
Dit probleem moet bij voorkeur bij de bron aangepakt worden,
vindt de voorzitter. “Als de apparaten in de Rotterdamse haven
liggen, is het eigenlijk al te laat. We moeten dit probleem
oplossen. Het moet duidelijk worden wat wel en wat niet verhandeld
mag worden. En de regelgeving moet Europees vastgesteld
worden.”
Canneman is constant bezig om het Nederlandse inzamel- en
recyclingsysteem ook in Brussel aan de man te brengen. Hij
moet andere Europese landen overtuigen van het belang en
het nut van producentenverantwoordelijkheid en een zichtbare
verwijderingsbijdrage. “Dit rapport is een krachtig wapen in die
strijd. Vooral het exportprobleem ligt me zwaar op de maag.
Ik probeer de ambtenaren van de Europese Commissie duidelijk
te maken hoe het eigenlijk zou moeten. En wie weet gaat
het nog eens lukken. Hoewel we er weinig aan kunnen doen,
voelen we ons toch best een beetje verantwoordelijk. Want uiteindelijk
gaat het om het milieu. Als iedereen zich daar maar
bewust van is!”
unpluggeD
puur om aan grondstoffen te kunnen komen. De toekomst is
dichtbij. Nog even en producenten gaan betalen om het oude
apparaat terug te krijgen vanwege de grondstoffen, in plaats
van het milieu. Of doen ze dat nu al? Ik ben benieuwd hoe
deze multinationals omgaan met lekstromen van hun apparaten.
Want er zijn genoeg kapers op de kust die hierin lucratieve
handel zien.
Sciencefictionachtige toestanden in een rondedans om
gebruikte grondstoffen. De reden van conflicten in de toekomst.
Wat nou milieu?
BLoNDIE
CoLumn
H o e z o S C i e n C e f i C t i o n ?
Retour nr.2 juli 2007 Retour nr.2 juli 2007
7