You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Berg fortel at dei snakkar med elevane på førehand<br />
om det er <strong>no</strong>kre spørsmål dei ynskjer å stilla til forfattaren,<br />
og så skriv dei ned spørsmåla.<br />
– Det at lærarane ser fram til besøket ser også ut til å<br />
smitta over på elevane, <strong>no</strong>ko som er ein motivasjonsfaktor<br />
i seg sjølv. For oss betyr eit forfattarbesøk<br />
ein litt annleis time som<br />
er både lærerik og fornøyeleg, ikkje<br />
minst fordi den som har skrive ei bok<br />
kan fortelja om prosessen bak eit<br />
ferdig produkt. Korleis han eller ho<br />
jobbar med research og kva som<br />
hender undervegs i skrivinga.<br />
Krav til forfattaren<br />
Det er ikkje berre godt budde elevar<br />
og lærarar som er opp<strong>skrift</strong>a på eit<br />
godt besøk, forfattaren må også ha<br />
gjort sitt.<br />
– Forfattaren må vita kva klassetrinn<br />
som skal besøkast, og legga opp<br />
timen ut i frå dette. Det er stor skilnad<br />
på ein tredjeklassing og ein elev i sjette klasse, seier<br />
Berg.<br />
Elevane forventar ein engasjert og open forfattar.<br />
Vidare likar dei at forfattaren fortel litt om seg sjølv og<br />
om korleis ho eller han arbeidar. Høgdepunktet er<br />
gjerne der forfattaren les utdrag frå ei bok, gjerne <strong>no</strong>ko<br />
spanande, litt på kanten av det som er godteke i ein<br />
vanlig skuletime, eller <strong>no</strong>ko spanande og morosamt.<br />
Berg trekker fram forfattaren Ruben Eliasen, som har<br />
eit tydelig språk som elevane likar og forstår. Så langt<br />
har dei berre hatt engasjerte forfattarar på besøk, og<br />
tida går som regel alt for fort.<br />
– Så og seia alle elevane er positive etter besøka.<br />
Elevane synest det er morosamt å ha møtt ein forfattar<br />
som har snakka om boka si.<br />
Forfattarbesøka har mykje å seia for leselysta.<br />
– Er det <strong>no</strong>ko me kunne ønska, så er det fleire forfattarbesøk.<br />
Me ser at dette er ein e<strong>no</strong>rm motivasjonsfaktor<br />
for elevane til å lese bøker. Sjølv dei elevane<br />
som les lite kan få eit løft og eit ynskje om å lesa fleire<br />
bøker etter eit spanande besøk, sluttar Lillian Berg.<br />
Nokre stader er lærarane trøtte<br />
– Ein les i avisa om sløve og skuletrøtte ungdommar,<br />
det er bullshit. Elevane eg møter er utrulig oppvakte<br />
med mange fine, snåle og idiotiske tankar, seier Frode<br />
Grytten.<br />
Grytten har reist rundt på skular sidan slutten av<br />
80-talet. Han har besøkt alt frå barneskular til vidaregåande<br />
skular.<br />
– Det er kjekkast på vidaregåande, då er elevane<br />
genuint interesserte, flinkare til å analysera og tenka<br />
eigne tankar. Vidare er det der du får dei beste spørsmåla,<br />
seier Frode Grytten. Han likar spørsmål som gjer<br />
Lillian Berg<br />
10<br />
at han må skjerpa seg og seia <strong>no</strong>ko fornuftig om det<br />
han skriv.<br />
Mange forfattarar er fylt av eit stort alvor, forfattaren<br />
meiner fleire burde ta turen ut i skulane for å få brynt<br />
seg.<br />
Det mest fascinerande med å reisa<br />
rundt på skular, er lærarromma.<br />
– Dette er ein plass eg til vanlig ikkje<br />
får sleppa inn. Med ein gong eg kjem<br />
inn merkar eg kva skule det er. Nokre<br />
stader er lærarane trøtte mens andre<br />
har ein fantastisk glød. Eg beundrar<br />
den siste gruppa.<br />
Lærarane er viktige, viss læraren er<br />
motivert og har gjort eit godt forarbeid<br />
går besøket bra.<br />
– Elevane må ha jobba med tekstane<br />
på førehand. Eg kan ikkje omvenda ein<br />
heil klasse til å bli litteraturelskarar.<br />
For å sikra seg at elevar og lærarar er<br />
budde, tek forfattaren alltid kontakt med<br />
skulane før besøket.<br />
– Stort sett tilpassar eg meg etter det skulane<br />
ynskjer. Eg har eit populistisk opplegg, og prøver å gi<br />
dei det dei vil ha.<br />
– Pleier du å dra på turnear?<br />
– Nei, eg har berre vore på turnear over fleire veker<br />
to gonger. Då var det veldig opp og ned, då møtte eg ein<br />
del lærarar som såg fram til fritime.<br />
Grytten understrekar at lærarane med glød og<br />
engasjement heilt klart var i fleirtal.<br />
Auka krav<br />
Krava til forfattaren aukar. Det er ikkje lenger <strong>no</strong>k å<br />
berre vera ein forfattar med ei bok og ei stemme.<br />
– Mange forventar seg eit stand up show, sånn kan<br />
det ikkje vera.<br />
Sjølv om Grytten er skeptisk til at det kan bli mykje<br />
sirkus og lite fokus på boka, har han sjølv utvikla eit<br />
opplegg litt uta<strong>no</strong>m det vanlege. Grytten møter ikkje<br />
berre elevane som Grytten, <strong>no</strong>kre gonger ikler han seg<br />
rolla som direktør Hull.<br />
– Direktør Hull er ein karakter frå barneboka Hull &<br />
sønn. Han snakkar om denne barneboka som om det<br />
var ei bedriftshistoriebok.<br />
– Korleis kom du på at du skulle presentera boka på<br />
den måten?<br />
– Eg gjorde det fyrste gongen under lanseringa av<br />
boka. Eg har det veldig morosamt når eg er Hull, kler<br />
meg ut og greier. Ungane synest også det er gøy.<br />
Det er gode grunnar både for å dra ut i skulane, og<br />
for å halda seg heime.<br />
– Ein får direkte lesarreaksjonar, og det er moro når<br />
elevane opnar seg og gir <strong>no</strong>ko tilbake.<br />
Forfattaren har også opplevd at elevar kjem<br />
stikkande med tekstar dei har skrive sjølv.
Change language