Romsdalssoga 2 - Romsdal Sogelag

61es dreg på ikkje så lite som må bort att. Tek ein namna i Eresfjordåtting t. d. utan framandstasen blir dei slik: Erling (Elling), Jon,Knut, Olav (3), Ivar, Eirik, Tore, Sæmund, Brynhild, Audun, Aslak,Bjørn, Hallkjell, Gunnar, Øystein, Hallvard, Arne, Bård og Jorunn.Andre gode namn, i Bolsøy t. d.: Alv, Sv,ein, Gullbrand, Anders,Rannveig, Endre, Amund, Ingernor. I kvar bygd bør ein ut frå detteog ut frå norsk namnekjensle i det heile atterreisa snarast alt detsom er komi på skeive i tunge lagnadstider. Norskare sinn og rakarerygg skal fylgja kunnskapen om heimbygdene.POLITISKE OG RELIGIØSE BRYTINGAR.DET FYRSTE LUTHERSKE INNSLAGET I FYLKET.I 1523 er det både kongeskifte og erkebispeskifte. Kongen vert.Fredrik 2, som er mykje Luthervenleg, kanskje fyrst og fremst avdihan i samsvar med Luthers st a t sky r k j e s k i p n a d på fleirevis kan få auka si makt. Serleg set han pris på å få dra inn underkrona kyrkje- og klosterjord og dermed styrkja kongen økonomisleErkebisp var 0 I a v E n g e I b r e k t s son, visstnDk bondegut fråTrondenes, evnerik, dugande og ikkje så lite maktkjæ r. Somme meinerhan var i ætt med erkebispane av Aspåætta (L. Då og H. Koht),noko som likevel er uvisst. Men han tok som dei magistergraden JRostock (1507) og var visstnok ei tid dosent der, var såleis ein lærdmann. Som dei andre erkebispane var han formann i riksrådet, ogunder kongeløyse var han vikar for kongedømet, såleis sjølvskrivenførar for folket. tlans stilling som den største jordherren i Romsdalvar i hovudsaka den same som til føremennene, det jordeboka hansgjev god opplysning om. Dei samla «Sancte Oulffz jorder i Romsdal»var 79 gardar eller bruk. Av dei var 50 i Veøy prestegjeld: 16 jVestnes, 12 i Bolsøy, 8 i Veøy, «Sancte Peders Kirkesogn» og 14 iEresfjord (Nesset). I Grytten prestegjeld var det 15 og i Aukra prestegjeld14. Ved sida av den faste landskylda på gard'1i1e er det oppførteit visst tal «Ottungs fisk aff Romsdall» : Eresfjord 7 våger,Straum 7 våger, Rødven 7 våger, Nes 7 våger, Vestnes 7 våger,Bolsøy 5 våger, Vagøy 7 våger og Sund 7 våger = 54 våger tilsaman.Det vart dei politisk-religiøse tilhøva Olav Engelbrektsson mestvart oppteken med, då den politiske framvoksteren gjekk beint i mothans religiøse og kyrkjelege syn. Det som blir hans store tragedie- det vart elles og landet si - er at han som katolikk av reinaste