1 - Biblos

Xurxo Sierra Veloso
O medo protagoniza o encontro que se celebrará no
pazo da Cultura de Pontevedra do 4 ao 10 de febreiro
As Entrevistas do Diario Cultural
12
XURXO SIERRA VELOSO
Os mércores de Fra
O protagonista sabe desde neno
que a morte lle chegará nun
mércores e esa certeza marca
toda a súa existencia por outra
banda anódina poñéndolle en cada
semana un posible final. De
«áxil, sobria e intelixente» cualificouna
o xurado que lle deu o
premio Risco.
Sotelo Blanco
Rústica
14 x 21 cm 192 páxinas
ISBN: 84-7824-501-4
12 €
«Cun personaxe gris e
anódino corres o risco de
que a historia tamén o sexa e
hai que enchelo dunha forza
interior moi poderosa»
Ana Romaní
Galardoado co premio Risco de Creación
Literaria 2006 con Os mércores de
Fra que vén de editar Sotelo Balnco,
Xurxo Siera Veloso (Caracas, 1969) xa
publicara con anterioridade as novelas
Os ollos do rei de copas (1994) e Licor
de Abelá con xeo (2006). Licenciado
en Filoloxía Galega, traballa na Escola
de Maxisterio de Zamora.
—Lembro que respecto a Licor de
abelá con xeo, a súa anterior novela,
dicía que o pasara moi ben escribíndoa.
¿Ten agora as mesmas sensacións
con esta?
—Non, a verdade é que non. Foron
dous procesos totalmente diferentes.
Así como aquel foi moi pracenteiro,
o de Os mércores de Fra, polo
seu contido, pola súa estrutura, por
estar escrita en primeira persoa...
resultou un traballo moito máis
laborioso. De feito foi unha novela
que cambiou moito desde o texto
orixinal ao que finalmente se publicou.
Metinlle aí bastante tesoira
porque penso que é conveniente
prescindir das cousas accesorias.
Eu quedei satisfeito e agora serán
os lectores quen digan.
—O xurado do premio Vicente Risco
salientaba que era unha novela que
se lía ben, que estaba moi ben narrada.
Estilo e estrutura fan moito para
que sexa así.
—Puxen un gran interese en facilitar
o traballo do lector. A min gústanme
as novelas que se len ben e
procurei que fose así. Para min é
unha gran alegría que o xurado se
fixase xusto nese aspecto.
—Cando a ía lendo, preguntábame en
que época está situada a historia.
—Non quixen poñer ningunha época
dun modo deliberado. Ao final sempre
hai cuestións que a revelan, como
por exemplo que Fra traballa nunha
biblioteca e hai momentos nos que
se fala de que a mecanografía comeza
a ser un anacronismo. Pero
tampouco din demasiadas pistas,
para que fose unha novela atemporal.
Con todo, pode entenderse que
fala desde o presente e que comezou
a traballar como bibliotecario
sobre finais dos setenta.
—Constrúe un personaxe difícil de
manexar desde o punto de vista do
escritor, cunha existencia anodina,
gris, pero que ten unha vida interior
complexa. ¿Como encarou esa construción
do personaxe?
—Esa foi outra das dificultades do
meu traballo como autor, porque cando
falas dun personaxe gris e anodino,
corres o risco de que a historia
tamén o sexa. Tes que enchelo
cunha forza interior moi poderosa,
cuns pensamentos que son un
pouco absurdos e surrealistas pero
que lle dan vida e algo de forza.
Fra é un individuo fóra da realidade
que precisa construír a súa propia
realidade.
—Aparecen tamén outros personaxes
moi fríos, como a irmá.
—Quixen crear non só a Arturo Fra,
senón a todos os personaxes, todo
o seu universo particular, moi fríos,
carentes de sentimentos ou da capacidade
de expresalos. Os bibliotecarios
compañeiros de Fra e mesmo o
crego Fidel Raposo que aparece cara
ao final da novela, están caracterizados
por un escepticismo perante
a vida que os leva a situacións un
tanto surrealistas.
—Tamén hai unha forma de tratar o sexo
peculiar. Fra ten unha certa predilección
por unha parte do seu corpo.
—A querenza de Arturo Fra pola
cuestión sexual, a súa preocupación
polo sexo ou a relación que
mantén con dúas mulleres ao longo
da súa vida, tamén están enfocados
coa mesma frialdade, coa
mesma distancia. Digamos que o
feito de estar tan obsesionado coa
morte, que o agarda en mércores,
fai que non teña calidez e corazón
para o demais. Enfócao todo dunha
maneira xélida que lle impide disfrutar
das cousas pequenas e grandes
da vida.
—A novela responde a algún tipo de
inquietude persoal do autor.
—Non esencialmente. De todos
modos eu voume decatando que
nas cousas que nas miñas novelas
adoitan aparecer sempre personaxes
obsesionados con algunha
cousa que non ten moito sentido.
Desde o Eliseo Pelán de Os ollos do
rei de copas a este Arturo Fra, sempre
acabei creando seres con especiais
obsesións, o que pode significar
que eu tamén as teño, aínda
que iso aínda o terei que estudar.
—Malia o ambiente obsesivo, non
evita o humor.
—Para min o humor é fundamental,
case inevitable. Escribo con certos
trazos humorísticos aínda que non
queira facelo. A min gústame dicir
dun xeito deliberadamente pedante
que é o modo que teño de entroncar
coa literatura galega máis tradicional,
porque se algo caracterizou
aos nosos grandes autores –e penso
en Castelao ou Dieste– é que falan
da morte con certa melancolía
pero tamén con sentido do humor.
E salvando todas as distancias, eu
penso que Os mércores de Fra pertencen
a esa tradición.
—Nos novos hai unha certa vontade
de romper co anterior, pero en vostede
dase unha vocación por inserirse
nunha determinada tradición.
—Eu non teño vontade de romper
nin de non facelo. Creo que a única
obriga do autor e consigo mesmo
e coa súa liberdade, e debe crear o
que lle apeteza, o mesmo que pode
decidir deixar de crear ou escribir.
Non me enfronto a ninguén desde
o punto de vista literario cando escribo
e tampouco teño ningún problema
en participar dunha tradición
da que forman parte incluso os que
se opoñen a ela.
—Parece que se toma en serio xa o
de escribir. Seguro que está con cousas
novas.
—Hai proxectos. Moitos capítulos
primeiros que agardan polo segundo.
Pero eu son un escritor lento e
penso que non é bo ter moita présa.
Primeiro hai que desfacerse dos
personaxes dos libros anteriores, que
non nos rolden e que non teñamos
a tentación de recrealos; e despois,
que haxa unha historia que agrome
con forza para ir adiante.
Biblos achega novas
aventuras de Fedorenta,
a menos aterradora das
meigas, ao VIII Salón do
Libro Infantil e Xuvenil
O Salón do Libro Infantil e Xuvenil de Pontevedra chega este ano á
súa 8ª edición sen deixar de mellorar e cunha chea de actividades que
se desenvolverán, principalmente no pazo da Cultura de Pontevedra,
entre o 4 e o 10 de febreiro. O medo será nesta ocasión o tema que
se aborde. Sapos, curuxas, demos e bruxas constituirán algúns
dos protagonistas, e entre estas últimas correspóndelle un lugar
especial á menos terrorífica das súas conxéneres, Fedorenta.
Biblos, que colabora por terceiro ano consecutivo co Salón,
presenta a tradución dun novo volume dos que compoñen as
aventuras da meiga que na pasada edición se deu a coñecer aos
rapaces como «Fedorenta, unha meiga porcallenta» en tradución
de Paula Pintos Ureta. Outra vez é esta profesional a que fai posible
a lectura en galego de «Fedorenta e a vinganza dos trasnos», outro dos
títulos dunha serie moi popular en Gran Bretaña e EE. UU. da que é autora
Kaye Umansky.
Paula Pintos (Salamanca, 1982) é unha xove tradutora que desde moi
pequena viviu en Vigo e que cursou nesta cidade os estudos na Facultade de
Tradución e Interpretación, na que se licenciou no 2005.
No oitavo Salón do Libro Infantil e Xuvenil de Pontevedra o convidado
é o medo, personaxe ás veces sinistro e ás veces curioso que será a base
de obradoiros para nenos e adultos, sesións de contacontos, relatorios,
exposicións e espectáculos no afán de gozar, unha vez máis, da palabra. O
cartel do salón é obra da ilustradora lucense Noemí López.
KAYE UMNANSKY
Fedorenta
e a vinganza
dos trasnos
Biblos
Rústica
13,5 × 22 cm 104 páxinas
ISBN: 978-84-935062-9-2
12 €