Erzurum'da Âşık Kahvehanesi Geleneği - İstanbul Erzurumlular ...
Erzurum'da Âşık Kahvehanesi Geleneği - İstanbul Erzurumlular ...
Erzurum'da Âşık Kahvehanesi Geleneği - İstanbul Erzurumlular ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Dilaver Düzgün<br />
tanıyamadım. Kahveyi Sırrı ile Fikri işletirlerdi. Çok kalabalık olurdu. Tortum,<br />
Oltu, Narman, İspir ve Erzurum'un yakın köylerinden müşteriler gelirdi.<br />
Bunu takip eden dönemde İshak Kemalî, Oltulu İbrahim yani Ümmanî,<br />
Hasır Garajı'nda handa çalarlardı. Ben de o kahvede çaldım. Behçet Emi de<br />
buraya gelirdi. İshak Kemali ile yakından görüşürdük.<br />
Pelit Meydanı'nda Karadeniz Oteli'nin karşısındaki kahvede çok çaldık. O<br />
zamanlar Ali Rahmanî, Gülhanî, Reyhanî, Ruhanî oraya gelirlerdi. Daha sonra<br />
Gölbaşı'nda Kemal'in kahvesine geçtik. Bu kahveyi Nuri ile Reyhanî<br />
tutmuşlardı" 7.<br />
Mevlüt İhsanî'nin bahsettiği bu kahveyi <strong>Âşık</strong> Reyhanî ile <strong>Âşık</strong> Nuri Çırağî<br />
1976 yılında işletmeye başlarlar. Bu beraberlik üç yıl kadar devam eder. Nuri<br />
Çırağî 1979-80 yıllarında Sanayi Mahallesi'ndeki kendi kahvesini bu amaçla<br />
kullanır. 1982 yılı başlarında rahmetli <strong>Âşık</strong> Ali Rahmani, Kongre Caddesi'ndeki<br />
Kıbrıs Palas'ı, âşıklar kahvesi haline getirir. Ayrıca Yoncalık mahallesinde 1970<br />
yılından yakın zamanlara kadar sürekli olmasa da çeşitli aralıklarla, özellikle<br />
kış günlerinde ve ramazan aylarında âşıkların program yaptıkları Temelli<br />
<strong>Kahvehanesi</strong>'ni de burada anmak gerekir. 1983 yılı Kasım ayında ise Nuri<br />
Çırağî, Gez Çarşısı'ndaki kahveyi açar. Bundan sonrasını daha yakından takip<br />
etme imkânı buluyoruz. Nuri Çırağî'nin büyük fedakârlıklarla yürüttüğü bu<br />
kahve XX. yüz yılın son çeyreğinde gerek usta âşıkların sanatlarını icra etmesi<br />
ve genç âşıkların yetişmesi, böylece geleneğin canlı tutulması, gerekse<br />
<strong>Erzurum'da</strong>ki âşıklık geleneğinin Türkiye'ye ve dünyaya tanıtılması<br />
bakımından önemli bir hizmeti yerine getirmiştir. Bu kahvede <strong>Erzurum'da</strong>n ve<br />
Erzurum dışından çok sayıda âşık saz çalıp şiir söylemiş, karşılaşma yapmıştır.<br />
1990 yılında Nuri Çırağî'nin kahveyi kapatmasından sonra âşıklar, oldukça<br />
dağınık bir görünüm sergilediler ve Erzincankapı'da, Pelit Meydanı'nda,<br />
Kongre Caddesi'nde değişik kahvelerde program yaptılar. Bir yıl sonra Nuri<br />
Çırağî, Kongre Caddesi'ndeki Kıbrıs Palas Oteli'nin altında bulunan ve bir süre<br />
Ali Rahmani tarafından işletilen kahveyi açınca âşıklar tekrar bir araya gelme<br />
imkânını buldular. Çırağî, 1993 yılı başında <strong>Erzurum'da</strong>n ayrılırken kahveyi<br />
<strong>Âşık</strong> Cengiz Yaranî'ye devretti. 23 Ocak 1993 tarihinde işyerini devralan Cengiz<br />
Yaranî, üç yılı aşkın bir süre işlettiği kahveyi 30 Nisan 1996 tarihinde kapatmak<br />
zorunda kaldı. Bu tarihten beri âşıklar Kongre caddesinin ara<br />
sokaklarının birinde bulunan bir kahvede program yapmaya devam ediyorlar.<br />
Bu kahvenin ihtiyaca cevap verip veremeyeceğini zaman gösterecek. Bu arada<br />
<strong>Âşık</strong> Erol Ergani de Yenişehir semtinde bir başka âşık kahvesi açtı. "Halk<br />
Ozanları Kültür Çay Evi" adıyla 1994 Haziran'ında açılan bu kahvede sadece<br />
cumartesi ve pazar günleri program yapılması düşünülüyordu. Ancak bu,<br />
düzenli bir biçimde devam etmedi. Periyodik olmamak kaydıyla zaman zaman<br />
programlarını sürdürüyor.<br />
7 <strong>Âşık</strong> Mevlüt İhsanî, (D. Düzgün Tarafından Yapılan Özel Görüşme), Erzurum, 27 Ağustos 1991.