Nihai ÇED Raporu - Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim ...

BİROL BURSA 

İASOS YAT LİMANI 

ÇED RAPORU 

MUĞLA İLİ MİLAS İLÇESİ 

KIYIKIŞLACIK KÖYÜ ZİNDAF ÇANACIK MEVKİİ 

DOLFEN MÜHENDİSLİK DANIŞMANLIK 

TURİZM DIŞ TİCARET LTD. ŞTİ. 

□ ÇED Raporu □ Nihai ÇED Raporu 

ANKARA – 2011

Proje sahibinin adı Birol Bursa 

Adresi Muhtarlar mevkii 

Palmiye cad. No:25 Bitez/Bodrum 

MUĞLA 

Telefon no 

Faks no 

0 530 527 32 86 

- 

Projenin adı İasos Yat Limanı 

Proje bedeli 3 milyon TL 

Proje için seçilen yerin açık 

adresi 

Proje için seçilen yerin 

koordinatları, zone 

Projenin ÇED Yönetmeliği 

Kapsamındaki Yeri (Sektörü, 

Alt Sektörü) 

Raporu hazırlayan kuruluşun 

adı 

Muğla ili Milas ilçesi Kıyıkışlacık 

Köyü Zindaf Çanacık Mevkii 

Ek 1’de verilmektedir. 

Ek 1 Listesi 

10- Suyolları, limanlar ve tersaneler 

ç) Yat Limanları 

Dolfen Mühendislik Danışmanlık 

Tur. Dış Tic. Ltd. Şti. 

Adresi Üsküp Cad. (Çevre Sokak) 20/3 

Kavaklıdere/Ankara 

Telefon no 

Faks no 

(0312) 468 59 30 

(0312) 468 59 41 

Raporun sunum tarihi Mart 2011

BİROL BURSA İASOS YAT LİMANI 


İÇİNDEKİLER LİSTESİ 

TABLOLAR LİSTESİ .............................................................................................................V 

ŞEKİLLER LİSTESİ..............................................................................................................VI 

EKLER LİSTESİ ...................................................................................................................VI 

BÖLÜM 1: PROJENİN TANITIMI VE AMACI........................................................................ 1 

1.1. Projenin Tanımı, Hizmet Amaçları, Mevcut ve/veya Planlanan Projelerle İlişkisi, 

Ekonomik ve Sosyal Yönden Ülke, Bölge ve/veya İl Ölçeğinde Önem ve Gerekliliği, Projenin Kamu 

Yararı Açısından İrdelenmesi, Yatırım ve İşletme Süresi, Koordinatları............................................ 1 

1.2. Proje Kapsamındaki Faaliyet/Hizmet Üniteleri, Özellikleri, Adedi, Kapasiteleri, 

Boyutları, Herbir Ünitede Yapılacak İşlemlerin ve Verilecek Hizmetlerin Belirtilmesi, Ünitelerin 

Projenin Vaziyet Planı Üzerinde Gösterimi, Bu Üniteler için Belirlenen Kapalı ve Açık Alan 

Büyüklükleri, İskandilli Vaziyet Planı .................................................................................................. 4 

1.3. Proje Kapsamında Akaryakıt İkmali Hizmeti Verilip Verilemeyeceği, Bunun için 

Kurulacak Sistem, Tankların Özellikleri, Adedi, Boyutları, Depolanacak Yakıt Türleri ve Miktarı...... 6 

1. 4. Projenin Fiziksel ve Teknik Özellikleri ........................................................................... 7 

1.4.1. Yat Limanının Kapasitesi, Yanaşacak Deniz Araçlarının Türleri ve Ebatları (m olarak) 

............................................................................................................................................................ 7 

1.4.2. Proje Kapsamında Dolgu Yapılıp Yapılmayacağı, Yapılacak ise Dolgunun Özellikleri, 

Kaplayacağı Alan, Hacim, Boyutları, Yapım Teknikleri, Dolgu Malzemesinin Özellikleri, Analiz 

Sonuçları, Miktarı, Nereden ve Nasıl Temin Edileceği, Deniz Ortamı ile Kısa-Orta ve Uzun Vadede 

Etkileşimi, Korozyona Karşı Dayanıklılığı, Gerekli Çizimler (detay görünüşler, kesitler vb.) ............. 7 

1.4.3. Projede Kullanılacak Diğer Malzemelerin Deniz Ortamı ile Kısa-Orta ve Uzun 

Vadede Etkileşimi............................................................................................................................... 8 

1.4.4. Proje Alanı İçindeki Su Ortamında Herhangi Bir Amaçla Kazı, Dip Taraması veya 

Doldurma Yapılıp Yapılmayacağı, Yapılacak ise Bunların Nerelerde, Ne Kadar Alanda, Nasıl 

Yapılacağı ve Çıkarılacak Taş, Kum, Çakıl vb. Maddelerin Miktarları, Bu Maddelerin Analiz 

Sonuçları ve Bertaraf Yöntemleri ....................................................................................................... 8 

1.4.5. Su Ortamında Yapılacak Kazıklar veya Keson Sistem Üzerinde İnşaat vb. İşlemler, 

Bunların Nerelerde, Ne Kadar Alanda Yapılacağı, İnşaat Tekniği ve İnşaat Süresince Kullanılacak 

Ekipmanlar.......................................................................................................................................... 8 

1.5. Proje için Seçilen Yer ve Kullanılan Teknoloji Alternatiflerinin Değerlendirilmesi ve 

Seçilen Yerin Seçiliş Nedenleri ile Alternatif Alanların Eleme Kriterlerinin Belirtilmesi...................... 9 

1.6. Projeye İlişkin Fayda-Maliyet Analizi.............................................................................. 9 

1.7. Projeye İlişkin Politik, Yasal ve İdari Çerçeve ................................................................ 9 

1.7.1. Projeye İlişkin İzin Prosedürü (ÇED Sürecinden Sonra Alınacak İzinler) ................... 9 

1.7.2. Proje ile ilgili Olarak Bu Aşamaya Kadar Gerçekleştirilmiş Olan İş ve İşlemlerin 

(inşaat, ÇED, v.b.) Kısaca Açıklanması ........................................................................................... 11 

1.73. Projenin Gerçekleştirilmesi ile ilgili Zamanlama Tablosu........................................... 11 

1.7.4. Projeye ilişkin Finans Kaynakları ve Proje Bedeli ..................................................... 11 

BÖLÜM 2: PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU......................................................... 13 

2.1. Aydın - Muğla - Denizli Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı 

Üzerinde Projenin Yapılacağı Alanın Yerinin İşaretlendiği ‘Aslının Aynıdır’ Islak İmzalı 1/100.000 

Ölçekli N19 Plan Paftası, Plan Lejandı ve İlgili Plan Hükümleri....................................................... 13 

2.2. Proje Alanının Mevcut Kıyı Kullanımlarının Proje Alanı Etrafında Bulunan Yerleşim 

Yerlerinin, Faaliyet Alanının Yakın Çevresinde Faaliyetine Devam Etmekte Olan Diğer 

Kullanımların, Ulaşım Ağının vb. 1/25.000 Ölçekli Topografik Harita Üzerinde İşaretlenmesi, 

Mesafelerin Verilmesi, Alanın/Yakın Çevresinin Fotoğraflandırılması ............................................. 14 

I



2.3. Proje Alanı ve Etki Alanında İlan Edilmiş Özel Statülü/Koruma Alanların Bulunup 

Bulunmadığı (Birinci, İkinci ve Üçüncü Derece Doğal ve Arkeolojik Sit Alanı, Turizm Merkezi/Alanı, 

Ramsar Alanı, Sulak Alan, Özel Çevre Koruma Alanım vb.), var ise Bu Alanların Proje Alanı ve Etki 

Alanına Olan Uzaklıklarının Belirtilmesi, Koruma Alanlarının Sınırları ile Proje Alanı ve Etki Alanı 

Sınırlarının Üst Ölçekli Haritalar ile Gösterimi.................................................................................. 17 

2.4. Yat Limanına Ulaşım için Kullanılacak Yol Güzergahı ve Alternatifleri, Bağlantı Yoluna 

İhtiyacı Olup Olmadığı ya da Yolun Mevcut Durumunda İyileştirme, Genişletme vb. Çalışmalar 

Yapılıp Yapılmayacağı, Yapılacak ise Bu İşlemlerin Kim Tarafından Yapılacağı ............................ 20 

2.5. Vaziyet Planı Üzerinde Projenin Koordinat Bilgilerinin Gösterimi ................................ 20 

2.6. Proje Alanı ve Etki Alanında, Devletin Yetkili Organlarının Hüküm ve Tasarrufu Altında 

Bulunan Araziler (askeri yasak bölgeler, kamu kurum ve kuruluşlarına belirli amaçlarla tahsis 

edilmiş alanlar vb.) Olup Olmadığı ve Projenin Bu Alanlara Olabilecek Etkilerinin İrdelenmesi...... 20 

2.7. Proje Alanının Mülkiyetine İlişkin Bilgi ve Belgeler....................................................... 20 

BÖLÜM 3: PROJE YERİ VE ETKİ ALANININ MEVCUT ÇEVRESEL VE SOSYO 

EKONOMİK ÖZELLİKLERİ .............................................................................................................. 21 

3.1. Projeden Etkilenecek Alan/Alanların Belirlenmesi (etki alanının nasıl ve neye göre 

belirlendiğinin açıklanması, etki alanının harita üzerinde işaretlenmesi) ......................................... 21 

3.2. Proje Alanı ve Etki Alanının Mevcut Kirlilik Yükü (hava, su, toprak), Deniz Suyunun 

Fiziksel, Kimyasal ve Biyolojik Analiz Sonuçları (deniz suyu analizinin Su Kirliliği Kontrolü 

Yönetmeliği Tablo 4 ve Yüzme Suyu Kalitesi Yönetmeliği ekine göre Bakanlığımızdan Yeterlik/Ön 

Yeterlik Belgesi alan laboratuvarlara yaptırılması ve analiz sonucunun rapora eklenmesi)............ 21 

3.3. Jeolojik Özellikler (Genel Jeoloji, İnceleme Alanı Jeolojisi, Bölgenin Stratigrafik Kesiti 

ile 1/25.000 Ölçekli Haritası ve İrdelenmesi).................................................................................... 23 

3.3.1. Proje Alanı ve Etki Alanının Deprem Durumu, Alanın Depremselliği, Proje Alanına 

Yakın Faylar ve Proje Alanına Uzaklıkları, Bu Faylarda Meydana Gelen Depremler, Proje Alanının 

İşaretlendiği Jeoloji Haritası ve Diri Fay Haritası, Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası, Söz Konusu 

Alanda Yapılacak Olan Her Türlü Yapılarda Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’nın ‘Deprem 

Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkındaki Yönetmelik’ Hükümlerine Titizlikle Uyulacaktır İfadesinin 

Yer Alması........................................................................................................................................ 27 

3.4. Proje Alanı ve Etki Alanın Doğal Afet Durumu............................................................. 30 

3.4.1. Deprem Dışındaki Heyelan, Kaya Düşmesi, Su Baskını v.b Doğal Afet Durumu 

(7269 sayılı yasa kapsamında) ........................................................................................................ 30 

3.5. Deniz Tabanının Zemin Etüd Raporu........................................................................... 30 

3.6. Proje Alanı ve Etki Alanının Hidrolojik ve Hidrojeolojik Özellikleri, Yüzeysel ve 

Yeraltısuyu Kaynaklarının Mevcut ve Planlanan Kullanımı, Proje Alanına Mesafe ve Debileri....... 30 

3.7. Meteorolojik Özellikleri, Bölge Özelinde Hava Koşulları, Bu Konuların Denizciliğe ve 

Yapımı Planlanan Yat Limanına Etkileri Yönünden İrdelenmesi, Rüzgar Gülü ............................... 30 

3.8. Proje Sahasının Hidrografik ve Oşinografik Özellikleri ................................................ 32 

3.8.1. Proje Sahasının 1/1000 Ölçekli Batimetri Haritası .................................................... 32 

3.8.2. Yat Limanı İçi ve Mendirek Ağzı Civarının Akıntı Hız ve Yön Ölçüm Sonuçları ile 

Grafiksel Değerlendirmeler............................................................................................................... 32 

3.8.3. Deniz Tabanı Yatay ve Düşey Devamlılığının Tespitine Yönelik Jeofiziksel (sismik 

veya sondaj uygulamaları) Çalışmalara İlişkin Ölçüm Sonuçları ve Değerlendirmeler.................... 36 

3.8.4. Deniz Tabanı Sediment Cinsi ve Dağılımına İlişkin Değerlendirmeler ile Sahanın 

Sediment Dağılım Haritası ............................................................................................................... 37 

3.8.5. Bölgede Deniz Suyunun Oşinografik Parametrelerine (Tuzluluk, yoğunluk, vb.) İlişkin 

Ölçüm Sonuçları ve Değerlendirmeler ............................................................................................. 38 

3.9. Kara ve Deniz Ortamındaki Flora/Fauna ve Yaşam Alanları (türler, Endemik Özellikle 

Lokal Endemik Bitki Türleri, Alanda Doğal Olarak Yaşayan Hayvan Türleri, Ulusal ve Uluslararası 

II



Yasalarla Koruma Altına Alınan Türler, Nadir ve Nesli Tehlikeye Düşmüş Türler ve Bunların 

Alandaki Bulunuş Yerleri, Arazi ve Literatür Çalışmalarının Ayrı Değerlendirilmesi, Arazi 

Çalışmalarının Kim Tarafından Hangi Dönemde Yapıldığı, Av Hayvanlarının Adları ve 

Popülasyonları) Proje Alanındaki Vejetasyon Tiplerinin Bir Harita Üzerinde Gösterilmesi, Bern 

Sözleşmesine ve IUCN 2009-2010 Merkez Av Komisyonu Kararları Çerçevesinde Amfibi, 

Sürüngen, Kuş ve Memeli Türlerinin Sınıflandırılması (Habitat Sınıflandırmasının Neye Göre 

Yapıldığının Belirtilmesi), Proje Alanı ve Etki Alanında Akdeniz Foku yaşama alanlarının olup 

olmadığı, Dolgu Yapılacak ise, Alandaki Bentik Organizmaların Belirtilmesi, Plankton Modellemesi 

.......................................................................................................................................................... 39 

3.10. Proje Alanı ve Etki Alanının 1380 Sayılı Su Ürünleri Kanunu ve Su Ürünleri 

Yönetmeliği Kapsamında Değerlendirilmesi, Alandaki Balıkçılık Potansiyeli (balıkçı kuruluşları, 

balıkçı teknesi sayısı, balıkçı sayısı ve genel balıkçılık potansiyeli) ................................................ 65 

3.11. Orman Alanları ........................................................................................................... 66 

3.11.1. Proje Sahasının Orman Alanları İçinde Bulunması Halinde ................................... 66 

3.11.1.1. Proje Sahasının Bulunduğu Orman Alanı Miktarının (m²) Belirtilmesi ................. 66 

3.11.1.2. Projenin Orman Alanlarına Muhtemel Olumsuz Etkilerinin İrdelenmesi ve Etki 

Azaltıcı Tedbirlerin Belirtilmesi ......................................................................................................... 66 

3.11.1.3. Proje Sahasının İşaretlendiği 1/25.000 Ölçekli Meşcere Haritası........................ 66 

3.11.1.4. Projenin Orman Alanlarından Geçen Bölümünde Ne Kadar Ağaç Kesileceği, 

Kesilecek Bu Ağaçların Meşcere Tipi, Kapalılığı v.s. Özelliklerinin Belirtilmesi............................... 66 

3.11.1.5. Orman Alanları İçin Kamulaştırmanın Söz Konusu Olmadığının Belirtilerek Orman 

Alanları İçin 6831 Sayılı Orman Kanunun 5191 Sayılı Kanun İle Değişik 17/3 Maddesi Gereğince 

İzin Alınacağının Belirtilmesi ............................................................................................................ 66 

3.11.1.6. Orman Bölge Müdürlüğü’nün Görüşü .................................................................. 66 

3.11.2. Proje Sahasının Orman Alanları Dışında Bulunması Halinde ................................ 66 

3.11.2.1. Proje Sahasına En Yakın Orman Alanı Mesafesi ................................................ 66 

3.11.2.2. Mesafeye Bağlı Olarak Orman Yangınlarına Karşı Alınacak Önlemler ............... 67 

3.11.2.3. Proje ile ilgili olarak Orman Alanlarına Muhtemel Olumsuz Etkiler ve Etki Azaltıcı 

Tedbirler ........................................................................................................................................... 68 

3.11.2.4. Proje Yerinin Orman Alanları Dışında Olduğuna dair Orman Bölge Müdürlüğü’nün 

Görüşü.............................................................................................................................................. 68 

3.12. Sosyo-Ekonomik Çevrenin Özellikleri ........................................................................ 68 

3.12.1. Ekonomik Özellikler (yörenin ekonomik yapısını oluşturan başlıca sektörler, sektör 

başına nüfus dağılımı)...................................................................................................................... 68 

3.12.2 Nüfus (yöredeki kentsel ve kırsal nüfus, nüfus hareketleri; göçler, nüfus artış 

oranları, diğer bilgiler)....................................................................................................................... 69 

3.12.3 Bölgenin Turizm Potansiyeli..................................................................................... 69 

3.12.4 Yaratılacak İstihdam İmkanları ve İşsizlik ................................................................ 69 

3.12.5 Beklenen Sosyoekonomik Değişiklikler.................................................................... 69 

BÖLÜM 4: PROJENİN ÖNEMLİ ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER ...... 70 

4.1. Arazinin Hazırlanması için Yapılacak İşler Kapsamında Nerelerde ve Ne Kadar Alanda 

Hafriyat Yapılacağı, Hafriyat Artığı Toprak, Taş, Kum vb. Maddelerin Nerelere Taşınacakları veya 

Hangi Amaçlar için Kullanılacakları.................................................................................................. 70 

4.2. Projenin İnşaat ve İşletme Aşamasında Oluşacak Katı Atıkların Cinsi (evsel nitelikli 

katı atıklar, yatlardan kaynaklanan atıklar, tamir ve bakımından kaynaklanacak atıklar vb.), Miktarı 

ve Bertaraf Yöntemleri...................................................................................................................... 70 

4.3. Projenin İnşaat ve İşletme Aşamasında Oluşacak Sıvı Atıkların Cinsi, (evsel nitelikli 

atık su, sintine, balast suyu, bakım-onarımından kaynaklanan sıvı atıklar, kimyevi atıklar, atık 

III



yağlar vb.), Miktarı, Bertaraf Yöntemleri ve Verileceği Alıcı Ortamlar, Verilecek ise Atık Alım Tesisi 

ile ilgili Bilgiler ................................................................................................................................... 73 

4.4. İnşaat ve İşletme Sırasında Oluşacak Emisyon Kaynakları ve Alınacak Önlemler ..... 76 

4.6. İnşaat ve İşletme Aşamasında Oluşabilecek Gürültü Kaynakları, Seviyeleri ve Alınacak 

Önlemler (04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi 

Yönetmeliği’ne göre gerekli çalışma ve hesapların yapılarak İrdelenmesi) ..................................... 79 

4.7. İnşaat ve İşletme Aşamasında Su Temini Sistemi Planı, Suyun Nereden Temin 

Edileceği, Suyun Temin Edileceği Kaynaklardan Alınacak Su Miktarı ve Bu Suların Kullanım 

Amaçlarına göre Miktarları ............................................................................................................... 84 

4.8. İnşaat ve İşletme Aşamasında Deniz Ortamına Olabilecek Etkiler ve Alınacak 

Önlemler ........................................................................................................................................... 85 

4.9. İnşaat ve İşletme Aşamasında Su Ürünleri Potansiyeline ve Balıkçılık Faaliyetlerine 

Olabilecek Etkileri ve Alınacak Önlemler ......................................................................................... 85 

4.10. İnşaat ve İşletme Döneminde Kara ve Deniz Ortamındaki Flora ve Fauna Üzerine 

Etkiler................................................................................................................................................ 86 

4.11. İnşaat ve İşletme Aşamasında Araç Yükü (araç cinsi ve sayısı), Giriş-Çıkışlarda ve 

Taşımada Alınacak Önlemler........................................................................................................... 87 

4.12. Projenin Mevcut Deniz Trafiğine Etkisi ve Alınacak Önlemler (inşaata başlanmadan 

liman başkanlığına bilgi verileceği ve işletme aşamasında denizcilik Müsteşarlığı’ndan işletme izni 

alınacağı raporda belirtilmeli) ........................................................................................................... 88 

4.13. Taşkın Önleme ve Drenaj ile ilgili İşlemler ................................................................. 89 

4.14. Deprem Riskine Karşı Alınacak Önlemler.................................................................. 90 

4.15. Yat Limanı Kapatıldıktan Sonra Mevcut Yeraltı ve Yüzeysel Su Kaynaklarına Etkiler 

.......................................................................................................................................................... 90 

4.16. Kaza, Yangın, Sintine Suyu veya Akaryakıtın Denize Dökülmesi gibi Tehlikeli ve Acil 

Durumlar için Eylem Planı, Alınacak Önlemler ve Gerekli Ekipmanlar............................................ 90 

4.17. Projenin İnşaat ve İşletme Dönemine ait İzleme ve Kontrol Programı....................... 91 

BÖLÜM 5: HALKIN KATILIMI.............................................................................................. 94 

BÖLÜM 6: YUKARDA VERİLEN BAŞLIKLARA GÖRE TEMİN EDİLEN BİLGİLERİN 

TEKNİK OLMAYAN BİR ÖZETİ ....................................................................................................... 95 

EKLER 

İlgili bölümlerde belirtilen bilgi, belge, plan ve haritalar ile bunlara ait lejandlar 

NOTLAR VE KAYNAKLAR 

ÇED RAPORUNU HAZIRLAYAN ÇALIŞMA GRUBUNUN TANIMI 

IV



TABLOLAR LİSTESİ 

Sayfa No 

Tablo 1. 1. Türkiye Geneli Yat Talep Tahmini (Makro Projeksiyon)................................................... 2 

Tablo 1. 2. II. Bölge Çeşme-Bodrum Yat Talep Tahmini ................................................................... 3 

Tablo 1. 3. Yat Sınıflarına göre Bağlanma Yeri Uzunlukları .............................................................. 7 

Tablo 1. 4. Yat Limanları İçin Minimum Su Derinlikleri....................................................................... 8 

Tablo 1. 5. Zamanlama Tablosu....................................................................................................... 12 

Tablo 3. 1. Analiz Sonuçları ............................................................................................................. 22 

Tablo 3. 2. Arazinin Sediment Dağılımı............................................................................................ 37 

Tablo 3. 3. Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan Flora Türleri ve Korunma Durumları ................ 42 

Tablo 3. 4. Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan İkiyaşamlı Türleri, Korunma Durumları ve 

Statüleri.................................................................................................................................... 53 

Tablo 3. 5. Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan Sürüngen Türleri, Korunma Durumları ve 

Statüleri.................................................................................................................................... 54 

Tablo 3. 6. Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan Kuş Türleri, Korunma Durumları ve Statüleri... 56 

Tablo 3. 7. Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan Memeli Türleri, Korunma Durumları ve Statüleri 

................................................................................................................................................. 61 

Tablo 3. 8. Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan Deniz Canlısı Türleri, Korunma Durumları ve 

Statüleri.................................................................................................................................... 63 

Tablo 3. 9. Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan Flora Türleri ve Korunma Durumları ................ 65 

Tablo 4. 1. İnşaat Aşamasında Kullanılacak Makinelerinin Ses Gücü Düzeyleri ve sayıları ........... 79 

Tablo 4. 2. Ses Basınç Düzeyi ......................................................................................................... 80 

Tablo 4. 3. Gürültü Seviyelerinin Uzaklıklara göre Değerleri (dB) ................................................... 81 

Tablo 4. 4. Gürültü Seviyelerinin Uzaklıklara göre Değerleri (dBA) ................................................. 81 

Tablo 4. 5. İşletme Aşamasında Kullanılacak Makinelerin Ses Gücü Düzeyleri............................. 82 

Tablo 4. 6. Ses Basınç Düzeyi ......................................................................................................... 82 

Tablo 4. 7. Gürültü Seviyelerinin Uzaklıklara göre Değerleri (dB) ................................................... 83 

Tablo 4. 8. Gürültü Seviyelerinin Uzaklıklara göre Değerleri (dBA) ................................................. 84 

ŞEKİLLER LİSTESİ 

Sayfa No 

Şekil 1. 1. Proje Yerinin Muğla-Milas Haritasındaki Yeri.................................................................... 1 

Şekil 1. 2. II. Bölge (Çeşme-Bodrum)................................................................................................. 2 

Şekil 1. 3. II. Bölge Çeşme-Bodrum Yat Sayısı Tahminleri................................................................ 3 

Şekil 1. 4. Onaylı İmar Planına Esas Proje ........................................................................................ 4 

Şekil 1. 5. Yüzer İskele Tip Kesiti....................................................................................................... 5 

Şekil 2. 1. Çevre Düzeni Planı’nda Projenin Yeri (Ölçeksiz)............................................................ 13 

Şekil 2. 2. İasos Yat Limanı Yeri ve Civarı (Öçeksiz)....................................................................... 14 

Şekil 2. 3. Topografik Harita (Ölçeksiz)............................................................................................ 15 

Şekil 2. 4. Proje Alanına Ulaşım Güzergahı..................................................................................... 15 

Şekil 2. 5. Proje Alanı ve Civarı-1..................................................................................................... 16 


V




Şekil 2. 8. Proje Alanı ve İasos Antik Kentin Yeri............................................................................. 17 

Şekil 2. 9. Proje Alanı Civarında Korunan Alanlar............................................................................ 18 

Şekil 3. 1. Genelleştirilmiş Stratigrafi Kesiti...................................................................................... 26 

Şekil 3. 2. Muğla İli’nin Deprem Haritası .......................................................................................... 27 

Şekil 3. 3. Proje Alanının Aktif Fay Haritasında Gösterimi............................................................... 28 

Şekil 3. 4. Nisan-Eylül Aylarını İçeren 6 Aylık Döneme ait Rüzgar Gülü ......................................... 31 

Şekil 3. 5. Ekim-Mart Aylarını İçeren 6 Aylık Döneme ait Rüzgar Gülü ........................................... 32 

Şekil 3. 6. Yıllık Rüzgar Gülü............................................................................................................ 32 

Şekil 3. 7. Güllük Körfezi, Haziran 2003 Dönemi 3-13 m Yüzey Tabakası...................................... 33 

Şekil 3. 8. Güllük Körfezi, Haziran 2003 Dönemi 15-31 m Yüzey Tabakası.................................... 34 

Şekil 3. 9. Güllük Körfezi; Ağustos 2004 Dönemi 3-13 m Yüzey Tabakası ..................................... 35 

Şekil 3. 10. Güllük Körfezi; Ağustos 2004 Dönemi 15-31 m Yüzey Tabakası ................................. 36 

Şekil 3. 11. Yüzey Sediment Dağılım Haritası ................................................................................. 38 

Şekil 3. 12. Proje Alanına ait Doğal Vejetasyon Haritası ................................................................. 40 

Şekil 3. 13. Muğla İli Orman Durumu. .............................................................................................. 67 

Şekil 3. 14. Güllük Limanı................................................................................................................. 88 

Şekil 3. 15. Güllük Limanı’nda Gemilerin Demir Yeri ....................................................................... 89 

EKLER LİSTESİ 

1/1.000 Ölçekli Genel Vaziyet Planı...............................................................................................Ek 1 

1/1.000 Ölçekli Batimetri Haritası...................................................................................................Ek 1 

Kesitler Paftası ...............................................................................................................................Ek 1 

Koordinat Listesi.............................................................................................................................Ek 1 

1/1.000 Ölçekli Yat Yerleşim Planı.................................................................................................Ek 2 

Liman ve Deniz İnşaatı İşlerine ait Genel Teknik Şartname (Madde 5).........................................Ek 2 

Tapu Belgesi...................................................................................................................................Ek 3 

1/1.000 Ölçekli Onaylı İmar Planı...................................................................................................Ek 3 

1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı ...........................................................................................Ek 4 

1/25.000 Ölçekli Topografik Harita.................................................................................................Ek 5 

1/25.000 Ölçekli Jeoloji Haritası.....................................................................................................Ek 6 

Deniz Suyu Analiz Sonucu .............................................................................................................Ek 7 

Muğla Orman Bölge Müdürlüğü Görüşü ........................................................................................Ek 8 

Güllük Belediyesi’nden Alınan Yazılar ...........................................................................................Ek 8 

Arazi İnceleme Raporu...................................................................................................................Ek 9 

VI



KISALTMALAR 

MEGM Milli Emlak Genel Müdürlüğü 

DLHİGM Demiryolları Limanlar Havameydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü 

TAUGM Teknik Araştırma ve Uygulama Genel Müdürlüğü 

VII



BÖLÜM 1: PROJENİN TANITIMI VE AMACI 

1.1. Projenin Tanımı, Hizmet Amaçları, Mevcut ve/veya Planlanan Projelerle İlişkisi, 

Ekonomik ve Sosyal Yönden Ülke, Bölge ve/veya İl Ölçeğinde Önem ve Gerekliliği, Projenin 

Kamu Yararı Açısından İrdelenmesi, Yatırım ve İşletme Süresi, Koordinatları 

Projenin tanımı ve hizmet amaçları: 

Projenin konusu; ‘Birol Bursa’ tarafından gerçekleştirilmesi planlanan ‘İasos Yat Limanı’dır. 

Proje alanı; Muğla ili Milas ilçesi Kıyıkışlacık köyünün Zindaf Çanacık mevkiinde yer almaktadır 

(Şekil 1.1). 

Bodrum 

Datça 

Milas 

Proje yeri 

Yatağan 

Kavaklıdere 

Marmaris 

Muğla 

Muğla 

Ula 

Ortaca 

Şekil 1. 1. Proje Yerinin Muğla-Milas Haritasındaki Yeri 

Dalaman 

Yat limanında, atık alma ve atık su arıtma gibi çevresel temizlik hizmetleri, akaryakıt ikmali 

hizmeti, güvenlik hizmeti, su temini, elektrik, tuvalet-duş, çamaşırhane, kuru temizleme gibi genel 

hizmetler, sosyal hizmetler (restoran veya kafeterya, oyun sahaları v.b.), ofis hizmetleri 

(haberleşme, rezervasyon işlemleri v.b.), otopark ve bakım-onarım hizmeti verilecektir. 

Mevcut ve/veya planlanan projelerle ilişkisi, önem ve gerekliliği: 

Ülkemizde kamu ve özel sektör tarafından işletilen ve henüz işletmeye açılmamış inşaatı 

tamamlanan toplam 37 yat limanı bulunmaktadır. 

Ulaştırma Bakanlığı Demiryolları Limanlar Havameydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü 

tarafından hazırlatılan Turizm Kıyı Yapıları Master Plan Çalışması’nda mevcut yat limanlarının aynı 

anda hizmet verebilen kapasitesinin 14.191 yat olduğu belirlenmiştir. Aynı çalışmada 2010, 2015, 

2020, 2025 ve 2030 yılları için yat limanlarında kapasite tahminleri yapılmıştır (Tablo 1.1). Bu 

tahminler iyimser, ortalama ve kötümser senaryolar halinde yapılmıştır (Yüksel Proje Uluslararası 

A.Ş. ve Belde Proje ve Danışmanlık Ltd. Şti., 2009). Tablodan görüldüğü üzere Türkiye geneli için 

1 

Fethiye



2030 yılında en düşük talep tahmininde 26.811 yat, en yüksek talep tahmininde ise 65.768 yat 

bulunmuştur. Söz konusu raporda, yapılan tahminlerden en kötü senaryo göz önüne alındığında 

(26.811) dahi yat limanlarının bağlama kapasitesinin iki katına çıkarılması gerektiği ifade edilmiştir. 

Çalışmada 2030 yılına kadar 500 yatlık en az 60 adet yat limanı yatırımına ihtiyaç olduğu 

anlaşılmıştır. 

Yıllar 

Tablo 1. 1. Türkiye Geneli Yat Talep Tahmini (Makro Projeksiyon) 

Tüm Türkiye Tahmini 

Kötümser Ortalama İyimser 

2010 14.646 15.014 15.350 

2015 17.648 20.467 23.281 

2020 20.791 27.277 34.114 

2025 23.880 35.442 48.144 

2030 26.811 45.012 65.768 

İasos Yat Limanı’nın yeri Kültür ve Turizm Bakanlığı yat turizmi envanterinde II. Bölge 

olarak belirtilen alanda kalmaktadır. II. Bölge Çeşme-Bodrum arasını kapsamaktadır (Şekil 1.2). 

Çeşme 

II. Bölge 

Şekil 1. 2. II. Bölge (Çeşme-Bodrum) 

II. Bölge 

Bodrum 

Master plan çalışmasında II. Bölgede yat sayısında düzenli artış olduğu, bölgedeki yat 

trafiğinin 2030 yılı için ortalama gelişme senaryosu ile 11.239 yat olarak hesaplandığı ve bu 

değerin de mevcut kapasitenin 3,5 katıdır. 

2



Tablo 1. 2. II. Bölge Çeşme-Bodrum Yat Talep Tahmini 

2. Bölge (Çeşme-Bodrum) 

Yıllar Kötümser Ortalama İyimser 

2010 2.090 2.107 2.142 

2015 2.920 3.132 3.507 

2020 4.087 4.782 5.761 

2025 5.679 7.348 9.241 

2030 7.813 11.239 14.577 

Kaynak: Yüksel Proje A.Ş. ve Belda Ltd. Şti., 2009. 

Şekil 1. 3. II. Bölge Çeşme-Bodrum Yat Sayısı Tahminleri 

Ülkemizin yat turizmindeki rekabet gücünü sürdürebilmesi yeni yat limanlarının yapılmasına 

bağlıdır. Kıyıkışlacık sahillerinde yapılması planlanan modern ve eksiksiz bir yat limanı projesi, 

bölgenin turizm açısından gelişmesini sağlayacak bir proje olarak önem arz etmektedir. 

Kamu Yararı: 

Projenin inşaat aşamasında 50, işletme aşamasında 35 kişinin çalıştırılması 

düşünülmektedir. Çalışacak kişilerin yöreden ve yakın çevreden sağlanmasına özen gösterilerek, 

yörede istihdam yaratılacaktır. Ayrıca, inşaat malzemeleri ve çalışanların ihtiyaçları yöreden 

karşılanacağından yörede ekonomik canlanma yaşanacaktır. 

Yatırım ve işletme süresi, koordinatları: 

İnşaat aşaması bürokratik işlemlerin ardından başlayacak ve yaklaşık 1 yıl sürecektir. Yat 

limanı, Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü’nün uygun gördüğü süre sonuna kadar 

işletilecektir. Projeye ait koordinatlar Ek 1’de verilmiş, köşe noktaları 1/1.000 Ölçekli Genel Vaziyet 

Planı’nda gösterilmiştir. 

3



1.2. Proje Kapsamındaki Faaliyet/Hizmet Üniteleri, Özellikleri, Adedi, Kapasiteleri, 

Boyutları, Herbir Ünitede Yapılacak İşlemlerin ve Verilecek Hizmetlerin Belirtilmesi, 

Ünitelerin Projenin Vaziyet Planı Üzerinde Gösterimi, Bu Üniteler için Belirlenen Kapalı ve 

Açık Alan Büyüklükleri, İskandilli Vaziyet Planı 

Limanı kuzey yönlü dalgalara karşı korumak amacıyla 1 adet yüzer tipte dalgakıran, 

yatların bağlanacağı yüzer tipte iskeleler, bakım-onarım için çekek yeri ve travel lift rıhtımı 

yapılacaktır. Yapıları karaya bağlamak için platform ve bir miktar dolgu alanı inşa edilecektir. 

Kıyı yapılarının boyutları, adedi: 

Yat limanı için Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Teknik Araştırma ve Uygulama Genel 

Müdürlüğü tarafından 08/01/1999 tarihinde onaylanan 1:1.000 Ölçekli İmar Planı bulunmaktadır (Ek 

3). Onaylı imar planı esas alınarak hazırlana vaziyet planında; 

8.292,85 m² dolgu alanı, 

yaklaşık 4 m x 36 m boyutlarında bağlantı köprüsü, 

yaklaşık 22 m x 28 m boyutlarında platform, 

1 adet yaklaşık 4 m x 120 m boyutlarında yüzer tip dalgakıran, 

3 adet yaklaşık 3 m x 80 m boyutlarında yüzer tip iskele, 

Bu iskeleleri birbirine bağlayan yaklaşık 3 m x 156 m boyutlarında yüzer tip iskele, 

Travel lift rıhtımı ve çekek yeri 

yapılması planlanmıştır. 

115 

15 

21 

20 

KIYIKENAR 

DOLGU ALANI= 8.292,85 m² 

115 

1 6 

16 

Şekil 1. 4. Onaylı İmar Planına Esas Proje 

PLATFORM 

BAGLANTI 

KÖPRÜSÜ 

4 

4 m X 120 m YÜZER DALGAKIRAN 

3 m x 80 m YÜZER iSKELE 



DOLGU ALANI= 

TRAVEL LiFT RIHTIMI 

8.292,85 m² 

W 

N 

S 

E



Gelecek yıllarda, projede, yüzer iskelelerin uzatılması ve/veya yüzer iskelelerin ilave 

edilmesi ile kapasite artırımı yapılabilecektir. Bunun için gerekli çalışmalar yaptırılacak ve gerekli 

izinler alınacaktır. İlave proje ile ilgili imar planı teklifi hazırlanacak ve Bayındırlık ve İskan Bakanlığı 

Teknik Araştırma ve Uygulama Genel Müdürlüğü’nün onayına sunulacaktır. 

Projeye ait 1/1.000 Ölçekli Genel Vaziyet Planı ve 1/.1000 Ölçekli Batimetri Haritası Ek 

1’de verilmiştir. 

Kıyı yapıları özellikleri: 

Yüzer dalgakıran: Limanı dalgalara koruyacak olan dalgakıran yüzer tipte olacaktır. 

Dalgakıran betonarme (sürekli yüzdürücülü) olacak, deniz tabanına çakma çelik boru kazık veya 

tonoz-zincir sistemiyle sabitlenecektir. 

Yüzer iskeleler: Liman içine yapılacak yüzer iskeleler 8-12 m’lik anolar halinde yapılacaktır. 

İskelenin yüzeyleri ahşap kaplama olacaktır. Yüzer iskeleler deniz tabanına çakma çelik boru kazık 

veya tonoz-zincir sistemiyle sabitlenecektir. Yüzer yapılara ait tip kesit Şekil 1.5’de verilmiştir. 

Şekil 1. 5. Yüzer İskele Tip Kesiti 

Dalgakıran ve iskeleler üzerinde koç boynuzu, halka, su, elektrik, aydınlatma, yangın 

söndürme, yangın alarmı, telefon/internet, cankurtaran simidi gibi sistem ve ekipmanlar yer 

alacaktır. 

Platform ve bağlantı köprüsü: Yüzer dalgakıranın karaya bağlantısı bir miktar dolgu 

yapılarak sağlanacaktır. Bağlantı köprüsü yüzer tip veya kazıklı tipte; platform ise bloklu tip ve 

5



kazıklı tipte yapılacaktır. Yüzer iskeleler, bağlantı köprüsü ile ahşap kaplamalı platforma 

bağlanacaktır. Bağlantı köprüsünün iki yanında korkuluk olacaktır. 

Dolgu alanı: Sahilin yapısını bozmadan, dolgu malzemesinin çeşitli etkenlerle deniz içine 

yayılmak suretiyle sığlaşmaya ve kirliliğe neden olmadan yapısal önlemler alınarak yapıların karaya 

bağlantısını sağlamak, liman kıyı sahası ve çekek alanı oluşturmak maksadıyla 8.292,85 m²’lik 

alanda dolgu yapılacaktır. 

Geri saha: Alanda yatçılara yönelik sosyal tesisler (yat kulübü, restoran, kafe v.b), spor 

alanları, yönetim ofisi, resepsiyon, teknik büro gibi birimlerin olduğu yönetim merkezi, alışveriş 

merkezi, atölyeler, depo, hangar, paket arıtma sistemi, atık kabul üniteleri, otopark yapılacaktır. 

Yönetim birimleri, destek birimleri, bakım-onarım ve teknik sosyal altyapı kapsamındaki 

tesislere ait toplam emsal, yat limanının doldurma yoluyla kazanılan arazi ile kıyıdaki karar alanının 

%5’ini, satış ünitelerinin toplamı da kara alanının % 1’ini geçmeyecektir. 

Travel lift rıhtımı ve çekek yeri: 

Travel lift rıhtımı su içi betonu ile oluşturulacaktır. Çekek yeri beton kaplama olacak ve 

tekne parkı olarak kullanılacaktır. Bakım-onarım bu alanda yapılacaktır. 

Yat limanında verilecek hizmetler: 

Yat limanında, atık alma ve atık su arıtma gibi çevresel temizlik hizmetleri, akaryakıt ikmal 

hizmeti, güvenlik hizmeti, su temini, elektrik, tuvalet-duş, çamaşırhane, kuru temizleme, otopark 

gibi genel hizmetler, sosyal hizmetler (restoran veya kafeterya, oyun sahaları gibi), ofis hizmetleri 

(haberleşme, rezervasyon işlemleri v.b.), sağlık hizmetleri, bakım-onarım hizmeti verilecektir. 

Bakım-onarım hizmeti kapsamında; yatların alt yıkamaları, zımparalama, boyama, motor 

bakımı ve onarımı, elektrik ve mekanik arızaların giderimi gibi işler yapılacaktır. Bakım-onarım işi 

sadece zemini beton olan çekek yerinde ve kapalı atölyelerde yapılacaktır. Çekek yerinde, kanallar 

(ızgara) yapılacaktır. 

1.3. Proje Kapsamında Akaryakıt İkmali Hizmeti Verilip Verilemeyeceği, Bunun için 

Kurulacak Sistem, Tankların Özellikleri, Adedi, Boyutları, Depolanacak Yakıt Türleri ve 

Miktarı 

İasos Yat Limanı’na gelen yatlara akaryakıt ikmal hizmeti verilecektir. Bunun için limanda 

uygun bir yerde akaryakıt tankı olacaktır. Akaryakıt tankının planlanan yeri 1:1.000 Ölçekli Vaziyet 

Planı’nda verilmiştir (Ek 1). 

Yat limanlarında, bulunan akaryakıt tankı kapasitesi genellikle 4.000-10.000 galon arasında 

değişmektedir (Bruce O. Tobiasson, and Ronald C. Kollmeyer, 2000). 

Yatlarda genellikle yakıt olarak motorin ve benzin kullanılmaktadır. İasos Yat Limanı’nda, 

birinde motorin diğerinde benzin olmak üzere toplam 4.000 galon hacime sahip 2 adet tankın 

bulundurulması öngörülmektedir. Tankların boyutları 1,5 m x 2,1 m olarak tasarlanmıştır. Tanklar, 

katodik korumalı olacak, sızdırmazlık sağlanacak şekilde inşa edilecektir. 

6



1. 4. Projenin Fiziksel ve Teknik Özellikleri 

1.4.1. Yat Limanının Kapasitesi, Yanaşacak Deniz Araçlarının Türleri ve Ebatları (m 

olarak) 

İasos Yat Limanı, Tablo 1.3’de gösterildiği gibi 6 m – 8 m arasında 46 adet, 8 m-10 m 

arasında 54 adet, 10 m - 12 m arasında 75 adet, 12 m - 15 m arasında 21 adet olmak üzere toplam 

150 yatı kabul edecek kapasitede olacaktır. Yat limanına motorlu ve yelkenli yatlar gelebilecektir. 

Yat limanına ait 1/1.000 Ölçekli Yat Yerleşim Planı Ek 2’de verilmiştir. 

Tablo 1. 3. Yat Sınıflarına göre Bağlanma Yeri Uzunlukları 

Yat/Tekne Bağlanma yeri Yat 

Grubu Boyu Eni Boyu Eni Sayısı % 

I 6,00-8,00 3,00 8,00 3,75 46 30.7 

II 8,00-10,00 3,80 10,00 4,55 48 32 

III 10,00-12,00 4,10 12,00 4,85 51 34 

IV 12,00-15,00 4,80 15,00 5,80 5 3,3 

TOPLAM 150 100.00 

1.4.2. Proje Kapsamında Dolgu Yapılıp Yapılmayacağı, Yapılacak ise Dolgunun 

Özellikleri, Kaplayacağı Alan, Hacim, Boyutları, Yapım Teknikleri, Dolgu Malzemesinin 

Özellikleri, Analiz Sonuçları, Miktarı, Nereden ve Nasıl Temin Edileceği, Deniz Ortamı ile 

Kısa-Orta ve Uzun Vadede Etkileşimi, Korozyona Karşı Dayanıklılığı, Gerekli Çizimler (detay 

görünüşler, kesitler vb.) 

Proje kapsamında kıyı hattına uygun şekilde, sahilin yapısını bozmadan, dolgu 

malzemesinin çeşitli etkenlerle deniz içine yayılmak suretiyle sığlaşmaya ve kirliliğe neden 

olmadan, beton perde veya anroşman gibi yapısal önlemler alınarak yapıların karaya bağlantısını 

sağlamak, liman kıyı sahası ve çekek alanı oluşturmak maksadıyla 8.292,85 m²’lik alanda dolgu 

yapılacaktır. 

Dolgu için kullanılacak malzeme yaklaşık 15.000 m³ olacaktır. Malzemenin, kullanılacağı 

ortama uyum sağlayabilmesi için yörenin doğal kayacı olmasına, su emme-çözünme değerlerinin 

düşük olmasına ve kirletici madde içermemesine dikkat edilecektir. Malzeme, deniz ortamında 

çözünmeyecek ve Ulaştırma Bakanlığı DLH İnşaatı Genel Müdürlüğü Limanlar Etüd Proje Dairesi 

Başkanlığı tarafından yayımlanan ‘Liman ve Deniz İnşaatı İşlerine ait Genel Teknik Şartname’ 

Madde 5’de belirtilen özelliklerde olacaktır (Ek 2). 

Dolguda ufak melzeme ile anroşman tabakası arasına konulacak filtre tabakası ile dolgu 

malzemesinin denize yayılması önlenecektir. Dolgu alanı kıyı hattı boyunca yapılacak olup akıntı 

düzeni değiştirilmeyecektir. 

Dolgu inşaatı, dolgu malzemesinin proje alanına getirilerek ekskavatör yardımıyla projede 

gösterilen yere dökülüp silindir ile sıkıştırılıp düzeltilmesi ve projeye uygun olarak beton kaplama ve 

yeşil alanların oluşturulmasıyla gerçekleştirilecektir. 

Malzeme, alana yakın ve ‘ÇED Olumlu’ veya ‘ÇED Gerekli Değildir’ kararı alınmış ruhsatlı 

ocaktan temin edilecektir. 

7



Projeye ait 1/1.000 Ölçekli Genel Vaziyet Planı Ek 1 ve Kesitler Paftası Ek 1’de verilmiştir. 

1.4.3. Projede Kullanılacak Diğer Malzemelerin Deniz Ortamı ile Kısa-Orta ve Uzun 

Vadede Etkileşimi 

Yüzer tipte yapılacak dalgakıran ve iskeleler deniz tabanına çakma çelik boru kazık veya 

zincirle sabitlenecektir. Bunun yanı sıra, bağlantı köprüsü ve platform da kazıklı tipte 

yapılabilecektir. Çelik boru kazıklarda bulundukları ortamda maruz kalacakları kimyasal, mekanik 

ve atmosferik koşullar neticesinde korozyon oluşabilecektir. Bu yapılarda korozyon oluşmaması için 

söz konusu yüzeyler koruyucu boya ile boyanacaktır. 

1.4.4. Proje Alanı İçindeki Su Ortamında Herhangi Bir Amaçla Kazı, Dip Taraması 

veya Doldurma Yapılıp Yapılmayacağı, Yapılacak ise Bunların Nerelerde, Ne Kadar Alanda, 

Nasıl Yapılacağı ve Çıkarılacak Taş, Kum, Çakıl vb. Maddelerin Miktarları, Bu Maddelerin 

Analiz Sonuçları ve Bertaraf Yöntemleri 

Ek 2’de verilen yat yerleşim planı hazırlanırken, yüzer iskele konumları ve basen içi 

derinlikleri de göz önüne alınmıştır. Yat limanında, gelecek yatlar için sağlanması gereken 

minimum su derinlikleri Tablo 1.4’de verilmektedir. Yat yerleşim planına göre liman içi su derinlikleri 

yatlar için yeterli olduğundan basen içinde tarama yapılmayacaktır. 

Tablo 1. 4. Yat Limanları İçin Minimum Su Derinlikleri 

Tekne boyu (m) Gereken minimum su derinliği (m) 

9.0 2.1 

10.6 2.4 

12.0 2.4 

13.7 2.4 

15.0 2.6 

16.7 2.6 

18.2 2.6 

20 2.7 

Kaynak: Bruce O. Tobiasson, Ronald C. Kollmeyer, Marinas and Small Craft Harbors, 2000. 

Proje kapsamında 8.292,85 m²’lik alanda dolgu yapılacaktır. Dolgu ile ilgili bilgiler 1.4.2. 

başlık altında açıklanmıştır. 

1.4.5. Su Ortamında Yapılacak Kazıklar veya Keson Sistem Üzerinde İnşaat vb. 

İşlemler, Bunların Nerelerde, Ne Kadar Alanda Yapılacağı, İnşaat Tekniği ve İnşaat Süresince 

Kullanılacak Ekipmanlar 

Proje ile limanı kuzey yönünden gelen dalgalara karşı korumak amacıyla yüzer tipte ana 

dalgakıran ile yatların yanaşması ve bağlanması için yüzer tipte iskeleler yapılacaktır. Yüzer tipte 

yapılacak dalgakıran ve iskeleler deniz tabanına çakma çelik boru kazık veya zincirle 

sabitlenecektir. Bunun yanı sıra, bağlantı köprüsü ve platform da kazıklı tipte yapılabilecektir. 

İnşaat, yüzer tip yapıların hazır olarak temin edilip proje yerinde birleştirilmesini, dolgu ve 

kazık çakma inşaatını kapsamaktadır. Dolgu inşaatı, dolgu malzemesinin proje alanına getirilerek 

8



ekskavatör yardımıyla projede gösterilen yere dökülüp silindir ile sıkıştırılıp düzeltilmesi ve projeye 

uygun olarak beton kaplama ve yeşil alanların oluşturulmasıyla gerçekleştirilecektir. Kazıklı 

yapıların inşaatı ise; kazıkların projede gösterilen yere çakılması ve çakılan çelik boru kazıklar 

üzerine yerinde dökme ve/veya prekast betonarme üst yapıların yerleştirilmesi ile 

gerçekleştirilecektir. 

İnşaat sırasında ekskavatör, kamyon, silindir, beton mikseri, beton pompası, şahmerdan 

v.b. ekipmanlar kullanılacaktır. 

1.5. Proje için Seçilen Yer ve Kullanılan Teknoloji Alternatiflerinin Değerlendirilmesi 

ve Seçilen Yerin Seçiliş Nedenleri ile Alternatif Alanların Eleme Kriterlerinin Belirtilmesi 

Yat limanının bu alanda yapılmak istenmesinin nedeni alanın kara tarafının yatırımcıya ait 

olması ve onaylı imar planının bulunmasıdır. Bu nedenle, yat limanı için alternatif yer arayışına 

gidilmemiştir. Projeye alternatif olacak bir tasarım yapılmamıştır, projenin genişletilmesi mümkün 

olabilecektir. 

1.6. Projeye İlişkin Fayda-Maliyet Analizi 

İasos Yat Limanı denizde 150, karada 50 yat bağlama kapasitesine sahiptir. Yat limanının 

ana gelir kalemleri ve bunlarla ilgili tahminler bu başlık altında verilmiştir. 

Bağlama gelirleri: Yat limanının üç yıllık bir süreçte tam kapasiteye ulaşacağı kabul 

edilmiştir. 150 teknelik kapasite düşünüldüğünde tekne dağılımına göre ortalama bağlama alanı 60 

m² olmaktadır. Bağlı olan teknelerin %70’inin uzun (6 ay ve üzeri), geri kalan %30’unun ise kısa (6 

aydan az) süreli kontrat yapacağı kabul edilmiştir. İasos Yat Limanı’nda ilk işletme yılı için kısa 

dönem bağlamalarda günde ortalama 0,3 €/m² ve uzun dönem bağlamalarda yılda 40 €/m² gelir 

olacağı kabul edilmiştir. 

Karada park gelirleri: 50 tekneli karada park kapasitesine 2 yılda ulaşılabileceği 

düşünülmüştür. Çekek alanından çekme-atma gelirleri dışında alt yıkama, genel temizlik, tamir ve 

mevsimsel bakım gibi hizmetlerden gelir elde edilecektir. Çekme-atma fiyatları 12 €/m² 

mertebesinde olup limandaki teknelerin %20-25’inin yıl içinde bu servisi en az bir kere alacağı 

kabul edilmiştir. Genel tamir ve bakım hizmetlerinin taşeronlar vasıtasıyla yürütüleceği kabul 

edilerek atölyelerden elde edilecek kira gelirleri teknik hizmet gelirleri olarak düşünülmüştür. 

Kira gelirleri: Tesis içindeki tüm ticari alanlardan kiralama yoluyla gelir elde edilmesi 

mümkün olacaktır. Piyasa rayiçlerine göre belirlenmekle beraber ön analizler için dükkanlardan 100 

€/m² ve teknik alanlardan 50 €/m² kira gelirleri öngörülmektedir. 

Hizmet gelirleri: Teknelere verilecek su, elektrik gibi hizmetlerden gelir elde edilmesi söz 

konusu olacaktır. 

1.7. Projeye İlişkin Politik, Yasal ve İdari Çerçeve 

1.7.1. Projeye İlişkin İzin Prosedürü (ÇED Sürecinden Sonra Alınacak İzinler) 

Yat limanına ait imar planı Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Teknik Araştırma ve Uygulama 

Genel Müdürlüğü tarafından 08/01/1999 tarihinde onaylanmıştır (Ek 3). 

9



Yatırımcı tarafından yat limanı işletmeye açılıncaya kadar alınacak izinler, 4/9/2010 tarihli 

ve 27692 sayılı ‘Kıyı Yapı ve Tesislerinde Planlama ve Uygulama Sürecine İlişkin Tebliğ’e göre 

belirlenmiş ve bu başlık altında açıklanmıştır. 

Ön izin sözleşmesi 

Onaylı olan imar planı esas alınarak proje alanının kıyı kenar çizgisinin deniz tarafında 

kalan kısmını kullanmak için Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü’ne (MEGM) başvuru 

yapılmıştır. İlgili süreç devam etmektedir. 

Uygulama projelerinin incelenmesi ve onayı 

Yatırımcı tarafından; 

Onaylı 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planını, 

Plan, kesit ve detayları ile birlikte uygulama mühendislik projelerini, 

Teknik dayanakları ile statik, betonarme ve stabilite hesabı da dahil olmak üzere her türlü hesabı, 

Kıyı yapısına ilişkin onaylı jeolojik etüd raporunu, 

İlgili idarece istenilmesi halinde hidrolik model deney raporunu (çalkantı, kumlama, stabilite, v.b.), 

ÇED Olumlu Belgesini, 

Ön İzin Belgesini 

Ulaştırma Bakanlığı İzmir Ulaştırma Bölge Müdürlüğü kanalıyla aynı Bakanlığın Demiryolları 

Limanlar Havameydanları İnşaatı Genel Müdürlüğü’ne (DLHİGM) sunacaktır. DLHİGM, bu projeleri 

inceleyecek ve uygun bulması halinde onaylayacaktır. 

Kullanma izni 

Uygulama projelerinin DLHİGM tarafından onaylanmasından sonra yatırımcı, onaylı 

uygulama projelerinin onaylandığına dair yazı ve onaylı vaziyet planını, onaylı imar planı ve onama 

yazısını, ‘Turizm Yatırım Belgesi’ ve ‘Kesin Tahsis Kararı’ ile Maliye Bakanlığı MEGM’ye müracaat 

ederek ‘kullanma izni’ verilmesini talep edecektir. 

Yapı ruhsatı 

Yatırımcı, kıyı ve sahil şeritleri ile doldurma ve kurutma yoluyla kazanılan araziler üzerinde 

yapılacak yapılara ruhsat almak için; onaylı uygulama projelerini, onaylı imar planını, ‘Turizm 

Yatırım Belgesi’ni ve ‘Kesin Tahsis Kararı’nı ve Maliye Bakanlığı MEGM’den alınan kıyı tesisi ile 

ilgili ‘kullanma izni’ verildiğine dair belgeleri, ilgili mevzuat uyarınca istenilen ve yapı ruhsatında 

dikkate alınacak diğer bilgi ve belgelerle birlikte Güllük Belediyesi’ne veya Muğla Bayındırlık ve 

İskan İl Müdürlüğü’ne sunacak ve ‘Yapı Ruhsatı’ alacaktır. 

İnşaat ve uygulama 

İzin işlemlerinin tamamlanmasını takiben inşaat gerçekleştirilecektir. DLH İnşaatı Genel 

Müdürlüğü, inşaatın tamamlanması ve yatırımcının müracaatı üzerine, yatırımın onaylı uygulama 

projesine uygun olarak tamamlandığını, onaylı imar planına paralel bir vaziyet planına inşaatı 

tamamlanan kısımları işaretlenmek suretiyle ilgili kurumlara bildirecektir. 

Yapı kullanma izni 

Yatırımcı, kıyı ve sahil şeritleri ile doldurma ve kurutma yolu ile kazanılan arazi üzerinde 

yapacağı yapıların ruhsat ve eklerine uygun olarak tamamen bitmesi halinde tamamı için kısmen 

kullanılması mümkün olan bölümlerin tamamlanması halinde ise bu bölümler için 3194 sayılı İmar 

10



Kanunu ve ilgili yönetmeliğine göre Güllük Belediyesi’ne müracaat ederek ‘Yapı Kullanma İzin 

Belgesi’ alacaktır. 

Yatırım ve işletme belgesi ile işletme, geçici işletme ve kısmi işletme izni 

Yatırımcı, yatırım veya işletme belgesi almak üzere Kültür ve Turizm Bakanlığı’na faaliyeti 

ile ilgili izin almak üzere Denizcilik Müsteşarlığı’na müracaat edecektir. Denizcilik Müsteşarlığı’nca 

‘işletme izni’ veya ‘geçici işletme izni’/’kısmi işletme izni’ verilecektir. Turizm belgesi almak üzere de 

Kültür ve Turizm Bakanlığı’na başvuru yapacaktır. 

1.7.2. Proje ile ilgili Olarak Bu Aşamaya Kadar Gerçekleştirilmiş Olan İş ve İşlemlerin 

(inşaat, ÇED, v.b.) Kısaca Açıklanması 

Yat limanına ait imar planı Bayındırlık ve İskan Bakanlığı TAUGM tarafından 08/01/1999 

tarihinde onaylanmıştır. 

MCH Deniz Araştırmaları Limited Şirketi tarafından alanda derinlik ölçümleri yapılarak 

batimetrik harita hazırlanmıştır. 

Alanın ön izni için Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü’ne 03/07/2010 tarihinde 

başvuru yapılmıştır. İlgili süreç devam etmektedir. 

ÇED sürecinde 08/07/2010 tarihinde ÇED Başvuru Dosyası hazırlanmış ve Çevre ve 

Orman Bakanlığı’na sunulmuştur. 26/08/2010 tarihinde, Muğla İl Çevre ve Orman Müdürlüğü 

tarafından ilgili kurumların ve yöre halkının katılımıyla ‘Halkın Katılımı Toplantısı’ yapılmıştır. 

Projeye ait kapsam ve formatın belirlenmesi için de Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından 

02/09/2010 tarihinde ‘Kapsam ve Özel Format Belirleme Toplantısı’ yapılmıştır. 

1.73. Projenin Gerçekleştirilmesi ile ilgili Zamanlama Tablosu 

Zamanlama tablosu Tablo 1.5. Zamanlama Tablosu’nda verilmektedir. 

1.7.4. Projeye ilişkin Finans Kaynakları ve Proje Bedeli 

Proje öz kaynaklar ile gerçekleştirilecek olup bedeli yaklaşık 3 milyon TL olacaktır. 

11



12 

İş ve işlemler 

Tablo 1. 5. Zamanlama Tablosu 

Avan Projelerin Hazırlanması 

Zemin Etüdü Rapor-Onayı 

ÇED süreci 

ÇED Başvuru Dosyasının Çevre ve Orman 

Bakanlığı'na Sunulması 

Halkın Katılımı Toplantısı 

Kapsam ve Özel Format Belirleme Toplantısı 

ÇED Formatının Dolfen Mühendisliğe Sunulması 

ÇED Raporunun Çevre ve Orman Bakanlığı'na 

Sunulması 

İDK Toplantısı 

Nihai ÇED'in Çevre ve Orman Bakanlığı'na 

Sunulması 

ÇED Olumlu Kararı 

Uygulama Projelerinin Hazırlanması-Onay 

Kullanma İzni Başvuru-Süreç 

Yapı Ruhsatı 

İnşaat Aşaması 

Yapı Kullanma İzni 

İşletme İzni 

2010 2011 

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12



BÖLÜM 2: PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU 

2.1. Aydın - Muğla - Denizli Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı 

Üzerinde Projenin Yapılacağı Alanın Yerinin İşaretlendiği ‘Aslının Aynıdır’ Islak İmzalı 

1/100.000 Ölçekli N19 Plan Paftası, Plan Lejandı ve İlgili Plan Hükümleri 

Proje alanının kara tarafı, Aydın-Muğla-Denizli Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre 

Düzeni Planı’nda N19 numaralı paftada bulunmaktadır (Şekil 2.1, Ek 4). Plan 25/08/2009 tarihinde 

Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından onaylanmıştır. Proje alanı söz konusu planda ‘Turizm Tesis 

Alanı’ olarak işaretlenmiştir. 

1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı’nda Turizm Tesis Alanı; ‘Turizm yatırımı kapsamında 

bulunan veya turizm işletmesi faaliyetlerinin yapıldığı tesislerin ve bunların ayrıntıları ile 

tamamlayıcı unsurlarının yer aldığı alanlar’ olarak tanımlanmıştır. 

Projenin yeri, 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı’nda gösterilmektedir. 

Şekil 2. 1. Çevre Düzeni Planı’nda Projenin Yeri (Ölçeksiz) 

13



2.2. Proje Alanının Mevcut Kıyı Kullanımlarının Proje Alanı Etrafında Bulunan 

Yerleşim Yerlerinin, Faaliyet Alanının Yakın Çevresinde Faaliyetine Devam Etmekte Olan 

Diğer Kullanımların, Ulaşım Ağının vb. 1/25.000 Ölçekli Topografik Harita Üzerinde 

İşaretlenmesi, Mesafelerin Verilmesi, Alanın/Yakın Çevresinin Fotoğraflandırılması 

Mevcut durumda proje alanında herhangi bir yapı bulunmamaktadır. Alana yaklaşık 0,3 km 

mesafede yerleşim yerleri (İkincil Konut) vardır. 

Alan, Güllük Körfezi içinde Asin Körfezi olarak bilinen iç körfezin batı yakasında, Güllük 

yerleşiminin karşısında yer almaktadır. Proje alanının yaklaşık 4,5 km kuzeyinde Kıyıkışlacık 

Rıhtımı, yaklaşık 6 km doğusunda Güllük Yanaşma ve Bağlanma Yeri, yaklaşık 5 km 

güneydoğusunda Güllük İskelesi ve Güllük Barınma Yeri bulunmaktadır. 

İasos Yat Limanı Yeri 

Şekil 2. 2. İasos Yat Limanı Yeri ve Civarı (Öçeksiz) 

Kıyıkışlacık Rıhtımı ve Güllük Barınma Yeri balıkçı teknelerine, Güllük Yanaşma Yeri ise 

kargo ve kuru yük gemilerine, Güllük İskelesi gelen yatlara ve yolcu gemilerine hizmet vermektedir. 

Yerleşimin olduğu yerler, diğer kullanımlar Şekil 2.3 ve Ek 5’de verilen 1/25.000 Ölçekli 

Topografik Harita’da gösterilmiştir. 

14 

Kıyıkışlacık Rıhtımı 

Güllük Yanaşma 

Bağlanma Yeri 

Güllük İskelesi 

Güllük Barınma Yeri 

N



İasos Yat Limanı Yeri 

Şekil 2. 3. Topografik Harita (Ölçeksiz) 

Şekil 2.4’de yat lımanına ulaşım için kullanılacak yol güzergahı gösterilmiştir. 

Şekil 2. 4. Proje Alanına Ulaşım Güzergahı 

Kıyıkışlacık Rıhtımı 

15 

Güllük Barınma Yeri 

Güllük Yanaşma 

Bağlanma Yeri 

Güllük İskelesi



Proje alanı ve civarına ait fotoğraflar Şekil 2.5, Şekil 2.6 ve Şekil 2.7’de verilmiştir. 

Şekil 2. 5. Proje Alanı ve Civarı-1 


16




2.3. Proje Alanı ve Etki Alanında İlan Edilmiş Özel Statülü/Koruma Alanların Bulunup 

Bulunmadığı (Birinci, İkinci ve Üçüncü Derece Doğal ve Arkeolojik Sit Alanı, Turizm 

Merkezi/Alanı, Ramsar Alanı, Sulak Alan, Özel Çevre Koruma Alanım vb.), var ise Bu 

Alanların Proje Alanı ve Etki Alanına Olan Uzaklıklarının Belirtilmesi, Koruma Alanlarının 

Sınırları ile Proje Alanı ve Etki Alanı Sınırlarının Üst Ölçekli Haritalar ile Gösterimi 

Proje alanı İasos Antik Kenti’nden kuş uçuşu yaklaşık 4,5 km uzaklıktadır (Şekil 2.8). 

Şekil 2. 8. Proje Alanı ve İasos Antik Kentin Yeri 

~4,5 km 

17



Proje alanının karşı tarafında kuş uçuşu yaklaşık 7 km uzaklıkta sulak alan, yaklaşık 6 km 

uzaklıkta ava yasak alan ve yaklaşık 10 km uzaklıkta tabiatı koruma alanı bulunmaktadır (Şekil 

2.9). 

Proje alanı 

~10 km 

~7 km 

~6 km 

Şekil 2. 9. Proje Alanı Civarında Korunan Alanlar 

Sulak alan 

Ava yasak saha 

Tabiatı koruma alanı 

Proje alanı 4957/2634 sayılı Turizm Teşvik Kanunu kapsamında Bakanlar Kurulu kararı ile 

ilan edilen herhangi bir Turizm Merkezi, Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi sınırları 

içerisinde kalmamaktadır. 

Alan 25/08/2009 tarihinde Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından onaylanan Aydın-Muğla- 

Denizli Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı’nda ‘Turizm Tesis Alanı’ olarak 

işaretlenmiştir. 

Proje alanında, 

‘Milli Parklar’, ‘Tabiat Parkları’, ‘Tabiat Anıtları’ ve ‘Tabiat Koruma Alanları’ yoktur. 

‘Yaban Hayatı Koruma Sahaları’ ve ‘Yaban Hayvanı Yerleştirme Alanları’ yoktur. 

‘Kültür Varlıkları’ ve ‘Tabiat Varlıkları’ bulunmamakta, alan ‘Koruma Alanı’ içerisinde yer 

almamaktadır. 

Proje alanının bulunduğu bölge 05.05.1983 tarih ve 18038 sayılı Resmi Gazete’de Su Ürünleri 

İstihsal Yerleri olarak ilan edilmiştir (Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü, 

2004). 

Proje alanı sulama projesi ve içme suyu amaçlı göl ve barajların su toplama havzası içerisinde 

kalmamaktadır. 

Alan, ‘Özel Çevre Koruma Bölgesi’ değildir. 

18



Proje alanı, 2960 sayılı ‘Boğaziçi Kanunu’na istinaden koruma altına alınan alanlar kapsamında 

değildir. 

Proje alanı denizde olduğundan 6831 sayılı Orman Yasası’na göre orman sayılmayan 

yerlerdendir. 

Kıyı kenar çizgisinin deniz tarafındaki alan Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü’nden 

kiralanacaktır. 

Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanun’da belirtilen alanlar 

bulunmamaktadır. 

Mera Kanunu’nda belirtilen alanlar sınıfında değildir. 

Alan içerisinde ‘Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği’nde belirtilen alan bulunmamaktadır. 

Proje alanında, 20/2/1984 tarih ve 18318 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 

‘Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi’ (BERN Sözleşmesi) 

kapsamında koruma altına alınmış alanlardan ‘Önemli Deniz Kaplumbağası Üreme Alanları’nda 

belirtilen I. ve II. Koruma Bölgeleri, ‘Akdeniz Foku Yaşama ve Üreme Alanları’ yoktur. 

Proje alanı, 

12/6/1981 tarih ve 17368 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Akdeniz’in 

Kirlenmeye Karşı Korunması Sözleşmesi’ (Barselona Sözleşmesi) uyarınca korumaya alınan 

alanlar, 

23/10/1988 tarih ve 19968 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan ‘Akdeniz’de Özel Koruma 

Alanlarının Korunmasına Ait Protokol’ gereği ülkemizde ‘Özel Koruma Alanı’ olarak belirlenmiş 

alanlar, 

13/9/1985 tarih Cenova Bildirgesi gereği seçilmiş Birleşmiş Milletler Çevre Programı tarafından 

yayımlanmış olan ‘Akdeniz’de Ortak Öneme Sahip 100 Kıyısal Tarihi Sit’ listesinde yer alan alanlar, 

Cenova Deklarasyonu’nun 17. maddesinde yer alan ‘Akdeniz’e Has Nesli Tehlikede Olan Deniz 

Türlerinin’ yaşama ve beslenme ortamı olan kıyısal alanlar, 

14/2/1983 tarih ve 17959 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Dünya Kültür ve 

Tabiat Mirasının Korunması Sözleşmesi’nin 1. ve 2. maddeleri gereğince Kültür Bakanlığı 

tarafından koruma altına alınan ‘Kültürel Miras’ ve ‘Doğal Miras’ statüsü verilen kültürel, tarihi ve 

doğal alanlar, 

17/5/1994 tarih ve 21937 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Özellikle Su 

Kuşları Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi’ 

(RAMSAR Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlar, 

içerisine girmemektedir. 

Proje alanının kara tarafı yatırımcıya aittir. Tapuda alan daha önce tarla olarak nitelendirilmiş 

ancak 10.08.2000 tarihinde Muğla İl İdare Kurulu kararınca “Kadastro Gören Yerlerde Yapılacak 

Düzeltme ve Değişiklik İşlemleri için Tescil Bildiriminde” cins değişikliği yapılmış tarladan arsaya 

çevrilmiştir. 

Göller, akarsular, yeraltı suyu işletme sahaları bulunmamaktadır. 

19



Bilimsel araştırmalar için önem arz eden ve/veya nesli tehlikeye düşmüş veya düşebilir türler ve 

ülkemiz için endemik olan türlerin yaşama ortamı olan alanlar, biyosfer rezervi, biyotoplar, 

biyogenetik rezerv alanları, benzersiz özelliklerdeki jeolojik ve jeomorfolojik oluşumlar yoktur. 

2.4. Yat Limanına Ulaşım için Kullanılacak Yol Güzergahı ve Alternatifleri, Bağlantı 

Yoluna İhtiyacı Olup Olmadığı ya da Yolun Mevcut Durumunda İyileştirme, Genişletme vb. 

Çalışmalar Yapılıp Yapılmayacağı, Yapılacak ise Bu İşlemlerin Kim Tarafından Yapılacağı 

Yat limanına ulaşım için kullanılacak yol mevcut köy yolu olacaktır. Yol güzergahı Şekil 

2.4’de verilen haritada gösterilmiştir. Mevcut yolda herhangi bir çalışma yapılmayacaktır. İnşaat 

aşamasında ise gerekli olan malzemelerin deniz yoluyla taşınmasına öncelik verilecektir. Ancak, 

dolgu malzemesinin taşınması için bu yol kullanılacaktır. Kullanım sırasında yolda sulama yapılarak 

tozlanma engellenecektir. 

2.5. Vaziyet Planı Üzerinde Projenin Koordinat Bilgilerinin Gösterimi 

Ek 1’de verilen 1/1.000 Ölçekli Genel Vaziyet Planı’nda kıyı yapılarının köşe koordinatları 

ve yerleri verilmiştir. 

2.6. Proje Alanı ve Etki Alanında, Devletin Yetkili Organlarının Hüküm ve Tasarrufu 

Altında Bulunan Araziler (askeri yasak bölgeler, kamu kurum ve kuruluşlarına belirli 

amaçlarla tahsis edilmiş alanlar vb.) Olup Olmadığı ve Projenin Bu Alanlara Olabilecek 

Etkilerinin İrdelenmesi 

Proje ile denizde kullanılacak alan sayılı Kıyı Kanunu’na göre Devletin hüküm ve tasarrufu 

altındadır. Bu alanın kullanılması için 03/07/2010 tarihinde Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel 

Müdürlüğü’ne kullanma izni başvurusunda bulunulmuştur. İzine yönelik işlemler devam etmektedir. 

Proje alanı, askeri yasak bölge içerisine girmemektedir. Proje alanında kamu kurum ve 

kuruluşlarına tahsis edilmiş herhangi bir alan bulunmamaktadır. 

2.7. Proje Alanının Mülkiyetine İlişkin Bilgi ve Belgeler 

Kıyı kenar çizgisinin kara tarafında kalan alan (24.828,85 m²) Birol Bursa’ya aittir (Ek 3: 

Tapu Belgesi). Deniz tarafında kullanılacak toplam alan 47.290,1 m²’dir. Bu alanın kullanım izni için 

Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü’ne başvuru yapılmıştır. İlgili süreç devam etmektedir. 

20



BÖLÜM 3: PROJE YERİ VE ETKİ ALANININ MEVCUT ÇEVRESEL VE SOSYO 

EKONOMİK ÖZELLİKLERİ 

3.1. Projeden Etkilenecek Alan/Alanların Belirlenmesi (etki alanının nasıl ve neye 

göre belirlendiğinin açıklanması, etki alanının harita üzerinde işaretlenmesi) 

Projenin etki alanının belirlenmesi için projenin çevresel ve sosyoekonomik etkilerinin tespit 

edilmesi gerekmektedir. Bölüm 4’de de ayrıntılı olarak ifade edildiği gibi projenin inşaat ve işletme 

aşamalarında oluşacak katı atık ve sıvı atık, ilgili yönetmelikler çerçevesinde bertaraf edilecektir. 

Yat limanında verilecek olan bakım-onarım hizmeti sadece çekek yerinde yapılacak ve bu 

kapsamda oluşacak atıklar ilgili yönetmelikler çerçevesinde bertaraf edilecektir. Bölüm 4’de verilen 

hesap sonuçlarında şantiyede oluşabilecek gürültü seviyesinin, ekipmanların çalıştığı alandan en 

fazla 100 m ileride, ilgili yönetmelikte belirtilen sınır değerin altında olacağı görülmüştür. 

Dolayısıyla, projenin inşaat ve işletme aşamalarında meydana gelecek çevresel etkilerin alınan 

önlemler sonucunda sınırlı bir alan içerisinde kalacağı düşünülmektedir. 

İnşaat aşamasında gerekli olacak inşaat malzemelerinin ve çalışanların çoğu yöreden 

karşılanacak olup ekonomik ve sosyal olarak hareketlenmeye yol açacaktır. 

Projeden etkilenebilecek alan 1 km çaplı alan olarak belirlenmiş ve 1:25.000 Ölçekli 

Topografik Harita’da gösterilmiştir (Ek 5). 

3.2. Proje Alanı ve Etki Alanının Mevcut Kirlilik Yükü (hava, su, toprak), Deniz 

Suyunun Fiziksel, Kimyasal ve Biyolojik Analiz Sonuçları (deniz suyu analizinin Su Kirliliği 

Kontrolü Yönetmeliği Tablo 4 ve Yüzme Suyu Kalitesi Yönetmeliği ekine göre 

Bakanlığımızdan Yeterlik/Ön Yeterlik Belgesi alan laboratuvarlara yaptırılması ve analiz 

sonucunun rapora eklenmesi) 

Milas, 28/09/2010 tarihinde Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü 

tarafından yayımlanan ‘Hava Kirliliği Kontrolü’ konulu genelgede EK I: Sınır Değerlerinin Aşıldığı İl 

ve İlçeler 2010–2011 Kış Sezonu için I. Grup Kirli İller ve Bu İllere Bağlı İlçelerin Kirlilik Dereceleri 

tablosunda I. Grup’ta değerlendirilmiştir. 

Proje alanında deniz suyunun fiziksel kimyasal ve biyolojik parametrelerini belirlemek 

amacıyla deniz ortamından numuneler, 01/11/2010 tarihinde Çevre ve Orman Bakanlığı’ndan 

yeterlik belgesi almış olan Artek Laboratuvarı tarafından alınmış ve analiz edilmiştir. Sonuçlar 

31/12/2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Su Kirliliği Kontrol 

Yönetmeliği’ Tablo 4: Deniz Suyunun Genel Kriterleri ve 09/01/2006 tarih ve 26048 sayılı Resmi 

Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Yüzme Suyu Kalitesi Yönetmeliği’ Ek 1: Yüzme ve 

Rekreasyon Amacıyla Kullanılan Suların Sağlaması Gereken Kalite Kriterleri Tablosu’nda verilen 

parametrelerin sınır değerleri ile karşılaştırılmıştır. Analiz sonuçları Tablo 3.1 ve Ek 7’de 

verilmektedir. 

21



Tablo 3. 1. Analiz Sonuçları 

Parametreler Sonuç SKKY YSKY Kılavuz YSKY Zorunlu 

Toplamkoliform (EMS/100 ml) 413 - 1000 10000 

Fekal koliformlar (EMS/100 ml) üremedi - 200 2000 

Fekal streptokok (EMS/100 ml) üremedi - 100 1000 

Salmonella (KOB/1 l) 171 - - 0 

pH 7,50 6-9 - 6-9 

Renk ve bulanıklık Doğal Doğal - Renkte olağan dışı 

bir değişiklik 

olmamalı 

Yüzer madde Bulunmamaktadır Bulunmamalı - - 

Askıda katı madde (mg/L) 165 30 - - 

Çözünmüş Oksijen (mg/L) 6,28-%92 

Parçalanabilir organik kirleticiler 

(mg/L) BOİ5 

Ham petrol ve petrol türevleri 

(mineral yağlar) (mg/L) 

Doygunluğun 

%90’nından 

fazla 

22 

80,120 - 

3 - - - 

0,046 0,003 - Su yüzeyinde 

görünür film 

tabaka ve koku 

olmamalı 

Alfa radyoaktivitesi (Bq/L)



Yapılan analizler sonucunda, alanı temsil eden deniz suyunda tespit edilen askıda katı 

madde (165 mg/L), parçalanabilir organik kirleticiler (3 mg/L), ham petrol ve petrol türevleri (0,046 

mg/L), alfa radyoaktivitesi (



etmesine rağmen Göktepe, Dirgeme, Gökova yolu üzerinde bulunan kireçtaşları daha sert 

görünümlüdür. 

Muğla’nın kuzeydoğu taraflarında, Kötekli köyünün kuzey taraflarında, dağlık alanların 

tabanında, örtü kireçtaşlarının altında koyu gri-açık yeşil renklerde tabakalı ve kıvrımlı yapı 

kazanmış olup muhtemelen mezozoik yaşında olduğu tahmin edilen şistli birimler yer almaktadır. 

Şistler, Menrese kriastalan masifi örtü şistleri olarak da bilinmektedir. Konglomeratik seriler ile kaya 

birimler sıkı ve sert zemin grubunda yer almaktadır. Muğla merkez ve yakın çevresinde kararlı 

debili yeterli kaynaklar bulunmamaktadır. Bunun başlıca nedeni mevcut kayaçlar ile zeminlerin 

çatlaklı ve geçirgen olmalarıdır. 

Bölgenin stratigrafik kesiti: 

Proje alanı ve civarında ayırtlanabilen kaya birimleri Şekil 3.1’de verilen genelleştirilmiş 

dikme kesitinde sunulmuştur. Kaya birimlerinden bir kısmının stratigrafik konumu bulundurdukları 

fosillere ve ilişkilerine göre saptanmış, diğer kısmının konumu ise komşu kaya birimleri ile olan 

ilişkilerine, bölgesel yayılmalarına ve özellikle magmatik kayaçlarda araştırıcılar tarafından yapılan 

radyometrik yaş belirlemelerine göre saptanmıştır. 

Güllük formasyonu (Şptr): Proje alanı yakınlarında temeli, konglomera-kumtaşı-şeyl detritik 

ardalanmasından oluşmuş ve hafif metamorfizma geçirmiş bir birim oluşturmuştur. Salih adasında 

ve Kesmedağ çevresinde yüzlek vermesine karşın Bafa ve Güllük çevresinde çok daha geniş 

yayılımlıdır. Konglomera, metakumtaşı ve şeyl düzeyleri, parlak, alacalı, kızıl, mor, kahverengi 

olup, gelişkin şistozite sunarlar. Çoğu kuvars, yer yer gnays ve şist çakıllarından oluşan 

konglomeralarda çakıllar 6-7 cm iriliğe erişmekte olup, yuvarlak ve yarı yuvarlaktır. Metakumtaşları 

daha belirgin şistozite gösterirler ve kuvars, muskovit, biyotit, klorit tanecikleri içerirler. Şeyller ise 

tipik şistoziteleri ve mor renkleri ile belirgindirler. En tipik yüzlekleri, Güllük ilçe merkezi çevresinde 

izlendiğinden, bu formasyon ‘Güllük formasyonu’ olarak adlandırılmıştır. 

Mesozoyik 

Proje alanı yakınlarında Mesozoyik; Pazardağı, Bozdağ, Karadağ, Kışladağı, Bodrum ve 

Kadıkalesi formasyonları ile temsil edilmektedir. 

Pazardağı formasyonu (Ktr): Güllük formasyonu üzerinde uyumlu olarak izlenen dolomitik 

kireçtaşlarıdır. Kireçtaşları çoğu masif, yer yer kalın katmanlı, beyaz renkte olup, yer yer de gri 

renkli dolomitlerle ardalanmalıdır. Geniş alanlarda yüzlekler veren formasyonun tipik olarak 

izlendiği Pazardağı'ndan adlandırılmıştır. 

Bozdağ formasyonu (Mr): Bodrum Yarımadası’nın batısında, Turgutreis yakınında 

Kadıkalesi çevresinde yüzlek veren monzonit plütonunun dokanağında, Pazardağı formasyonuna 

ilişkin dolomitik kireçtaşları kontakt metamorfizmaya uğrayarak ilksel kayaç durumlarını kaybetmiş 

ve mermerleşmişlerdir. Daha çok Kadıkalesi mahallesi yakınlarında Bozdağ ve Boztepe'de izlenen 

bu mermerler ‘Bozdağ formasyonu’ olarak adlandırılmıştır. 

Karadağ formasyonu (Kju): Pazardağı formasyonu üzerinde uyumlu olarak yer alan siltli 

marnlı kireçtaşlarıdır. Bunlar ince düzgün katmanlı, sarı-pembe renkli olup, yer yer çört bantları da 

içermektedirler. Tipik olarak izlendiği Karadağ'dan adını almıştır. 

24



Kışladağı formasyonu (Kkr): Karadağ formasyonu üzerinde uyumlu olarak yer alan gri 

renkli, düzgün ince-orta katmanlı ve bol kavkı parçacıkları içeren, yer yer çört bant ve yumruları 

gözlenen pelajik kireçtaşlarıdır. Formasyon adını, en tipik izlendiği Kışladağı'ndan almaktadır. 

Bodrum formasyonu (Fükr): Değişik litoloji ve boyutlarda konglomera, kumtaşı, miltaşı, 

silttaşı ardalanmaları şeklinde olup, alt düzeylerde breşik zonlar izlenmiştir. İçinde çakıltaşı 

iriliğinden büyük olistolitlere kadar değişen boyda ekzotik kireçtaşı blokları yer almaktadır. ‘Vahşi 

filiş’ olarak nitelendirilebilir. Vahşi filiş katmanlarının stratifikasyonu büyük ölçüde bozulmuş olup, 

içerdikleri ekzotik bloklar kaotik matrikstedir. Bu ekzotik bloklar, daha yaşlı Pazardağı formasyonu, 

Karadağ formasyonu ve Kışladağı formasyonuna ilişkin çeşitli türde kireçtaşlarıdır. Bodrum ilçe 

merkezi çevresinde, Ilıcakaya tepe yakınlarında Gümüşlük köyü güneyindeki Harıplı tepe 

çevresinde yer alırlar. 

Kadıkalesi formasyonu (HrFs): Bu formasyon, Bodrum formasyonuna ilişkin vahşi filiş 

çökellerinin Kadıkalesi ve çevresinde, monzonit plütonunun dokanak zonlarında kontakt 

metamorfizmaya uğramaları sonucu ilksel kayaç durumlarını kaybetmeleri ile oluşan hornfelslerdir. 

Hornfelsler koyu yeşil ve yeşil renkli, sert ve düzgün yapraklanmalıdırlar. İnce kesitlerinde blasto 

kataklastik ve poiklitik tekstür gösterdikleri, en çok kuvars ve feldispat (albit), daha az klorit, epidot, 

aktinolit içerdikleri; kuvars ve albitten oluşan felsitik tekstürlü kısımların blasto kataklastik olarak 

parçalandıkları ve çoğunun belirli bir doğrultuda dizildikleri görülmüştür. 

Senozoyik 

Proje alanı yakınlarında Senozoyik, Koyunbaba formasyonu (Kf), magmatik kayaçlar, 

Akyar formasyonu (Pik), traverten, yamaç molozu, tüf ve süngertaşı parçaları ve alüvyonlar ile 

temsil edilmektedir. 

Koyunbaba formasyonu (Kf): Proje alanı yakınlarında Koyunbaba mevkiinde izlenen bu 

formasyon sarı-boz renkli, ince, düzgün kumtaşı marn-kiltaşı katman ardalanmalarından 

oluşmuştur. İçlerinde yer yer kumtaşı yumrularına rastlanmaktadır. Bu düzgün ince-orta kalınlıktaki 

katmanlar volkanik kayaçlar tarafından kesilmişler ve dokanak zonlarında pişmeler oluşmuştur. 

Yaklaşık 80 m görünür kalınlığa erişmekte olup, gerçek kalınlığı gözlenememiştir. İçlerinde fosil 

bulunamamıştır. Üst Kretase-Paleosen yaşlı Bodrum formasyonundan daha genç olup, Orta-Üst 

Miyosen yaşlı volkanikler tarafından kesilip, onlardan daha yaşlı olduğu ortaya çıktığından, 

Oligosen yaşta olabileceği düşünülmektedir. 

Magmatik kayaçlar: İnceleme alanında magmatizma son derece etkin olup, çeşitli evrelerde 

plütonik ve volkanik kayaçlar oluşmuştur. 

Akyar formasyonu (Pik): Proje alanı yakınlarında Akyar burnunda küçük bir yüzleği bulunan 

Akyar formasyonu, bu yörede Üst Miyosen yaşlı lavlar üzerinde uyumsuz olarak izlenen marnlı-killi 

kireçtaşlarından oluşmuştur. Kireçtaşları, beyaz renkli, sert, kavkı parçalı ve yatay, düzgün ince 

katmanlı olup, kalınlıkları 25-30 metreyi aşmamaktadır, içlerinde ostrokod fosilleri saptanmıştır: 

Cytheridea sp., Cyprideis sp. Bu fosillerin acı su-lagün (brackish) ve çok sığ deniz (epineritik) 

ortamlarda yaşadıkları bilinmektedir. Üst Miyosenden-zamanımıza kadar yaşadıklarından kesin 

yaşları bulunamamıştır. 

Bölgeye ait genelleştirilmiş stratigrafi kesiti Şekil 3.1’de verilmiştir. 

25



Şekil 3. 1. Genelleştirilmiş Stratigrafi Kesiti 

İmar planı tadilatı yapılması halinde proje alanı için ‘İmar Planına Esas Jeolojik-Jeoteknik 

Etüt Raporu’ Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü 19.08.2008 tarih ve 10337 

sayılı Genelgesi ve 11.11.2008 gün ve 13171 sayılı Makam oluru doğrultusunda hazırlatılacak ve 

ilgili kurumun onayına sunulacaktır. 

26



3.3.1. Proje Alanı ve Etki Alanının Deprem Durumu, Alanın Depremselliği, Proje 

Alanına Yakın Faylar ve Proje Alanına Uzaklıkları, Bu Faylarda Meydana Gelen Depremler, 

Proje Alanının İşaretlendiği Jeoloji Haritası ve Diri Fay Haritası, Türkiye Deprem Bölgeleri 

Haritası, Söz Konusu Alanda Yapılacak Olan Her Türlü Yapılarda Bayındırlık ve İskan 

Bakanlığı’nın ‘Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkındaki Yönetmelik’ Hükümlerine 

Titizlikle Uyulacaktır İfadesinin Yer Alması 

Proje alanı ve etki alanının deprem durumu, alanın depremselliği: 

Proje alanı, Birinci Derece Deprem Bölgesi içerisinde bulunmaktadır (Şekil 3.2). 

Şekil 3. 2. Muğla İli’nin Deprem Haritası 

Proje alanına yakın faylar ve proje alanına uzaklıkları, diri fay haritası 

Proje alanına en yakın fay hattı yaklaşık 7 km uzağında olan Karova-Milas Fay Zonudur. 

Proje alanının işaretlendiği Diri Fay Haritası Şekil 3.3’de verilmiştir. 

Proje alanının işaretlendiği 1/25.000 Ölçekli Jeoloji haritası Ek 6’da verilmiştir. 

27



Şekil 3. 3. Proje Alanının Aktif Fay Haritasında Gösterimi 

28



Bölgede etkin olan faylar Ula - Ören Fay Zonu ve Karaova - Milas Fay Zonu olarak adlandırılmıştır. 

Ula - Ören Fay Zonu: Bu fay zonu, Muğla doğusunda Muğla-Yatağan fay zonundan dar bir 

açı yapacak şekilde ayrılarak batı-güneybatı doğrultusunda uzanmıştır. Bu fay zonunun 

karadaki toplam uzunluğu 60 km civarında olup, Ören'in batısında denize girerek İstanköy 

adasının güneyini izleyerek batıya doğru devam etmektedir. Bu fay zonu, K74D 77GD 

yönelime sahip olup, listrik normal fay karakteri taşımaktadır. Bu faylanma sonucu güney 

blok kuzeyine göre 500 m civarında aşağıya doğru kaymıştır. 

Karaova – Milas Fay Zonu: Bu fay zonu, Karaova - Milas arasında yüzeyleyen metamorfik 

kayaçlarda izlenebilen kuzeybatı-güneydoğu doğrultulu birbirine paralel fay takımlarından 

oluşmaktadır. Yaklaşık 20 km genişlikte olan fay zonu, morfolojiyi denetlemesi nedeniyle 

olası diri fay olarak kabul edilmiştir (Saroğlu vd. 1987). 

Depremler: 

Muğla’nın içinde bulunduğu Batı Anadolu, Post Alpin dönemde Akdeniz 

Tektoniği/Neotektonik olarak bilinen dikey tektonik hareketlere maruz kalarak parçalandığı, horstgraben 

sistemlerinin gelişmiş olduğu ve bu arada körfezleriyle birlikte Ege Denizi’nin oluştuğu 

bilinmektedir. Afrika levhasının Anadolu altına aldığı Ege-Hellen hendeği ve bunun doğu uzantısı 

durumunda olan Kıbrıs yayı, Ege graben sisteminin aktif fayları, depremlerin tarih boyunca 

yoğunlaştığı alanlardır. 

Sezer, 2003 tarafından Birinci Derece Deprem Bölgesi’nde yer alan Muğla’daki Karova- 

Milas, Muğla-Yatağan, Ula-Ören ve Gölhisar-Çameli fay zonlarının aktif fayları ile kaydedilen 

depremlerin episantr koordinatları arasındaki uyumluluğu, faylar ile depremler arasındaki yakın 

ilişkiyi yansıtmakta olduğu ifade edilmiştir. 

Muğla’da, elde edilen deprem kayıtlarına göre; M.Ö. 411 tarihli 7,0 Ms (yüzey dalgası 

magnitüdü) büyüklüğünde Güllük Körfezi depremi, M.Ö. olmak üzere 227 (7,2 Ms), 197 (7,0 Ms) ve 

183 (7,0 Ms) yıllarında Rodos Adası civarında olan depremlerdir. Yörede oluşan depremlerin en 

büyüğü NASA-NOAA kaynaklı USGS-NEİC verilerine göre 8,39 Ms büyüklüğünde 27 Ağustos 

1886 tarihli Bodrum depremidir. Eldeki verilere göre M.S. 11-2000 yılları Muğla deprem yöresinde 

magnitüdü 4 ve daha büyük 803 deprem meydana gelmiştir. 

M.S. 11-1900 yılları arasında deprem etkinliği: Muğla deprem yöresi ile ilgili tarihsel 

döneme ait 36 deprem kaydı elde edilmiştir. Meydana gelen depremlerin dış merkezleri Datça, 

Marmaris, Bodrum, Fethiye ve Rodos Adası civarını göstermektedir. 36 depremin 11’inin aletsel 

büyüklüğü 5,5 Ms’nin üzerindedir. 

M.S. 1900-2000 yılları arasında deprem etkinliği: Elde edilen deprem kayıtlarına göre, bu 

dönemde 767 deprem kaydedilmiştir. Sezer, L. İ., 2003 tarafından yapılan hesaplamalarla son 

yüzyıl içinde Muğla yöresinde meydana gelmiş olan 4 ve daha büyük 767 deprem açığa çıkan 

enerji bakımından 13.232 adet 4,0 büyüklüğündeki depreme eşdeğer bulunmuştur. Bu dönemde 

oluşan depremlerin büyük kısmının Sarya Adası, Astpopatalya Adası, İstanköy Adası, Rodos 

Adası, Gökova Körfezi, Köyceğiz, Gölhisar ve Muğla civarında toplandığı anlaşılmıştır. En aktif yıl 

77 depremle 1990 yılı olarak belirlenmiştir. Bunu 40 depremle 1987, 34 depremle 1977 yılı 

izlemiştir. 

29



Projenin tasarımı aşamasında, 06/03/2006 tarih ve 26100 sayılı Resmi Gazete’de 

yayınlanarak yürürlüğe giren ‘Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkındaki Yönetmeliği’ne 

ve DLH İnşaatı Genel Müdürlüğü tarafından hazırlatılan ‘Kıyı Yapıları ve Limanlar Deprem Teknik 

Yönetmeliği’ne uyulacaktır. 

3.4. Proje Alanı ve Etki Alanın Doğal Afet Durumu 

3.4.1. Deprem Dışındaki Heyelan, Kaya Düşmesi, Su Baskını v.b Doğal Afet Durumu 

(7269 sayılı yasa kapsamında) 

Proje alanında heyelan, kaya düşmesi, su baskını, v.b. afet riski bulunmamaktadır. 

3.5. Deniz Tabanının Zemin Etüd Raporu 

Proje sahasında kıyı bandının üniform yapıda olduğu görülmüştür. Denizde genellikle 

periyodik olarak iri taneli malzeme ile başlayan ve tane boyu giderek küçülen ve kil seviyesine 

kadar ulaşan bir sediman istif gözlenmiştir. Açıkta deniz tabanından alınan yüzey örneklerinde ince 

malzeme yüksek çıkmıştır. İnce malzemenin yüksek çıkmış olması proje sahasının düşük enerjili 

bir ortamı ifade ettiğini göstermektedir. Söz konusu bu ortam enerjisi, dalga etkisi ve kıyı boyu 

akıntılarının neden olduğu dip akıntılarının hareketlerinin oluşturduğu bir kombinasyondur. 

Proje alanında zemin etüdü yapılacaktır. 

3.6. Proje Alanı ve Etki Alanının Hidrolojik ve Hidrojeolojik Özellikleri, Yüzeysel ve 

Yeraltısuyu Kaynaklarının Mevcut ve Planlanan Kullanımı, Proje Alanına Mesafe ve Debileri 

İnceleme sahası ve yakın çevresinde sürekli akış durumunda olan herhangi bir dere veya 

akarsu mevcut değildir. 

İnşaat ve işletme aşamasında kullanılacak içme ve kullanma suyu şehir şebekesinden 

sağlanacaktır. 

3.7. Meteorolojik Özellikleri, Bölge Özelinde Hava Koşulları, Bu Konuların Denizciliğe 

ve Yapımı Planlanan Yat Limanına Etkileri Yönünden İrdelenmesi, Rüzgar Gülü 

Muğla'da, Akdeniz iklimi etkisinde kalan kara iklimi hüküm sürmektedir. Yazlar sıcak ve 

kurak, kışlar ılık ve yağışlı geçmektedir. Yağışlar genellikle kasım ve mart ayında yoğun olmaktadır. 

Yörenin meteorolojik özelliklerini en iyi şekilde yansıtan istasyon olarak Bodrum Meteoroloji 

İstasyonu seçilmiştir. Bodrum Meteoroloji İstasyonu 37,03 Enlem 27,26 Boylamda, 27 m 

yükseklikte bulunmaktadır. Raporda, bu istasyonda 1975–2005 yılları arasında yapılmış 31 yıllık 

ölçümler kullanılmıştır (Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, 2006). 

Meteorolojik Elemanlar 

Basınç 

Bodrum Meteoroloji İstasyonu’nda 1975–2005 yılları arasında yapılan 31 yıllık ölçümlere 

göre ortalama yerel basınç 1010,3 hPa’dır. 

30



Sıcaklık 


göre ortalama sıcaklık 18,9 o C’dir. Yörede, en yüksek sıcaklık 45 o C, en düşük sıcaklık ise -4,5 o C 

ölçülmüştür. 

Buhar basıncı 


göre ortalama buhar basıncı 13,5 hPa’dır. Ortalama bağıl nem %59, en düşük bağıl nem %4’tür. 

Bulutluluk 


göre ortalama bulutluluk 2,7’dir. 

Yağış 


göre ortalama toplam yağış miktarı 681,9 mm’dir. 

Buharlaşma 


göre ortalama buharlaşma 1748,8 mm’dir. 

Rüzgar 


göre ortalama rüzgar hızı 3,2 m/s’dir. Bodrum Meteoroloji İstasyonu’ndan alınan 1980–2008 

yıllarına ait saatlik rüzgar verilerinden yararlanılarak Nisan - Eylül aylarını içeren 6 aylık döneme ait 

rüzgar gülü, Ekim - Mart aylarını içeren 6 aylık döneme ait rüzgar gülü ve yıllık rüzgar gülü 

oluşturulmuştur.Şekil 3.4’de verilen rüzgar gülünde rüzgarın en fazla Kuzey-Kuzeydoğu (NNE), 

Kuzey-Kuzeybatı (NNW), Güney-Güneybatı (SSW), Güney-Güneydoğu (SSE) yönlerinden estiği; 

Şekil 3.5’de verilen rüzgar gülünde rüzgarın en fazla, Kuzey-Kuzeydoğu (NNE), Kuzey-Kuzeybatı 

(NNW) ile Güney-Güneydoğu (SSE) yönlerinden estiği görülmüştür. Yıllık rüzgar gülünde de (Şekil 

3.6), rüzgarın en fazla Kuzey-Kuzeydoğu (NNE), Kuzey-Kuzeybatı (NNW), Güney-Güneydoğu 

(SSE) yönlerinden estiği görülmüştür. 

WNW 

W 

WSW 

NW 

SW 

NNW 

SSW 

N 

20000 

18000 

16000 

14000 

12000 

10000 

8000 

6000 

4000 

2000 

0 

S 

NNE 

SSE 

NE 

SE 

ENE 

E 

ESE 

>13 

8-13 

Şekil 3. 4. Nisan-Eylül Aylarını İçeren 6 Aylık Döneme ait Rüzgar Gülü 

5-8 

3-5 

0-3 

31



WNW 

W 

WSW 

WNW 

W 

WSW 

NW 

SW 

NNW 

SSW 

N 

20000 

18000 

16000 

14000 

12000 

10000 

8000 

6000 

4000 

2000 

0 

S 

NNE 

SSE 

NE 

SE 

ENE 

E 

ESE 

>13 

8-13 

Şekil 3. 5. Ekim-Mart Aylarını İçeren 6 Aylık Döneme ait Rüzgar Gülü 

NW 

SW 

NNW 

SSW 

N 

36000 

32000 

28000 

24000 

20000 

16000 

12000 

8000 

4000 

0 

Şekil 3. 6. Yıllık Rüzgar Gülü 

S 

NNE 

SSE 

NE 

SE 

ENE 

E 

ESE 

5-8 

3-5 

0-3 

>13 

8-13 

5-8 

3-5 

0-3 

Yapılan nümerik model çalışmalarda, körfez içinde esen rüzgarın liman önünde yaratacağı 

dalga yüksekliği 50 cm, maksimum dalga yüksekliği 80 cm mertebesinde bulunmuştur. Sonuç 

olarak proje yeri, körfez içinde oluşan dalgalardan ve açık denizdeki fırtınalardan etkilenmeyen 

oldukça korunaklı bir bölgede bulunmaktadır. 

3.8. Proje Sahasının Hidrografik ve Oşinografik Özellikleri 

3.8.1. Proje Sahasının 1/1000 Ölçekli Batimetri Haritası 

Proje alanında derinlikler ölçülmüş ve 1/1.000 Ölçekli Vaziyet Planı’na işlenmiştir (Ek 1). 

3.8.2. Yat Limanı İçi ve Mendirek Ağzı Civarının Akıntı Hız ve Yön Ölçüm Sonuçları ile 

Grafiksel Değerlendirmeler 

Orta Doğu Teknik Üniversitesi Deniz Bilimleri Enstitüsü tarafından hazırlanan ‘Muğla 

Kıyılarında Koyları Etkilemeyecek Deniz Balığı Yetiştirme Alanlarının Tespiti’ adlı çalışma 

kapsamında 2003 ve 2004 yıllarında Güllük Körfezi’nde ölçümler yapılmıştır (ODTÜ, 2005). 

32



ODTÜ tarafından 2003 yılında yapılan ölçümlerde, Güllük Körfezi’nde akıntının 

Türkbükü’nden Asin Koyu’na kadar uzanan kıyıda değişik yönlere giden zayıf üst akıntılar olduğu 

gözlenmiştir. Güçlü üst akıntının İnceburun’dan Karaburun Feneri’ne sonra Çam Limanı’na geçerek 

Kazıklı Limanı ağzından batıya doğru (Akbük Limanı) ilerlediği, bu akıntının bir kolunun güneye 

kıvrılarak Yalıkavak tarafından gelen akıntıya çarptığı tespit edilmiştir. Tali zayıf akıntıların 

Güvercinlik, Asin, Çam, Kazıklı ve Akbük limanlarına girip çıktığı belirtilmektedir (Şekil 3.7). 

Orta tabakada akıntının siklonik (yükselten) bir yapı sergilediği ve batıya (körfez dışına) 

yöneldiği anlaşılmıştır. Çam Limanı ile Kazıklı Limanı arasında yer alan burundan körfez ağzına ve 

güneye yönelerek geçen akıntının İnce burun açıklarında güneyden gelen akıntı ile karşılaşarak 

açığa (batıya) yöneldiği bir cephe oluşturduğu görülmüştür. Çok yakın kıyıda zayıf fakat daha açık 

kesimlerde kuvvetli akıntılar, Güvercinlik, Asin, Çam, Kazıklı ve Akbük limanlarına girip çıkarken 

çeşitli yönlerde akmakta olduğu Şekil 3.8’de görülmektedir. 

Çalışmada, alt (33-100 m) su akıntılarının anılan yerel akıntı yapısına uygun görünüşle 

(yine siklonik-yükselten) bir döngü oluşturduğu belirtilmiştir. İç körfezlere su girişlerinin alt 

tabakadan, genelde güney kıyısından gerçekleşirken çıkışların kuzey kıyılardan olduğu 

belirtilmiştir. 

Çatal Ada 

Akbük Limanı 

Kazıklı Limanı 

Çam Limanı 

Karaburun 

Feneri 

Şekil 3. 7. Güllük Körfezi, Haziran 2003 Dönemi 3-13 m Yüzey Tabakası 

33 

Asin Limanı 

İnceburun



Çatal Ada 



Çam Limanı 

Karaburun 

Feneri 

Şekil 3. 8. Güllük Körfezi, Haziran 2003 Dönemi 15-31 m Yüzey Tabakası 

2004 yılında yapılan ölçümlerde, körfezde Çatal Ada/Tilkicik-İnce burun hattında kuvvetli 

yüzey akıntısının (>0,03 m/s) güneyli kesimde körfez içine doğru olduğu görülmüştür. Kuzeyde ise 

akıntının körfez dışına doğru olduğu belirlenmiştir (Şekil 3.9). 

Çatal Ada/Tilkicik-İnce burun/Kazıklı Limanı hattındaki orta tabakada kuvvetli akıntının 

(>0,05 m/s) yüzey akıntısına benzer şekilde güneyden körfeze girdiği, kuzeyden de körfez dışına 

çıktığı görülmüştür. Derin tabakadaki kuvvetli akıntının güneyde değişik yönlerde olmakla birlikte 

genel olarak körfez içine doğru ilerlediği, kuzeyde körfez dışına doğru iken orta kesimlerde Fener 

Adası’na (güney kıyılarına) doğru ilerlediği görülmüştür (Şekil 3.10). 

Çalışmada Çatal Ada/Tilkicik – Torba/Salih Adası hattında yüzeyden körfeze giren akıntının 

doğuya doğru zayıf (



Çatal Ada 



Çam Limanı 

Şekil 3. 9. Güllük Körfezi; Ağustos 2004 Dönemi 3-13 m Yüzey Tabakası 

Orta tabakada (15-31 m), batıdan doğuya doğru körfeze giren kuvvetli akıntının, iç koy ve 

limanlara girerek Torba mevkiinden Güvercinlik Koyu’na kadar ilerlediği görülmüştür. Derin tabaka 

(33-100 m) akıntısı orta tabaka akıntısı gibi hareket etmektedir (Şekil 3.10). 

Salih Adası – Karaburun Feneri hattında Salih Adası’nın doğu ve batı tarafından kuzeye 

doğru, İnceburun önünden geçerek Asin Körfezi ağzını aşarak Karaburun Feneri’ne ulaşan zayıf 

akıntıların olduğu gözlenmiştir. Akıntının bir kolunun Karaburun Feneri önünden doğuya yönelerek 

Gök Limanı’ndan kıvrılıp Ülelibük’ten dönen bir döngü oluşturduğu, Asin Koyu’nda ise bunun tersi 

yöne zayıf bir döngü oluşturduğu görülmüştür (Şekil 3.9). 

Salih Adası çevresindeki orta tabaka (15-31m) akıntılarının zayıf (0,05 m/s) körfez ağzında batıya doğru ilerlemektedir (Şekil 3.10). 

Derin tabakadaki akıntılar doğal olarak sığ koy ve limanlara girmemekte ve genel eğilim 

olarak güneyden kuvvetli akıntı olarak doğuya doğru ilerlemekte ve Salih Adası kuzeyinden 

kuzeybatı yönünde ilerlemektedir. 

Karaburun Feneri – Teke Burnu – İnce Burun hattında; yüzeyden Karaburun Feneri’nden 

batıya doğru ilerleyen zayıf akıntının Çam Limanı ağzını aşarak batıya devam ettiği görülmektedir. 

Akıntının bir kolunun Çam Limanı batısından liman içine girerek kıyı boyunca doğu yönünde 

döndüğü gözlenmiştir. Doğudan gelerek batıya doğru ilerleyen akıntının Teke Burnu’nu aşarak 

Kazıklı Limanı ağzı boyunca ilerlediği Şekil 3.8’den de görülmektedir. Akıntı İnce Burun 

doğusundan Kazıklı Limanı’nın iç kesimlerine doğru ilerlemektedir (Şekil 3.9). 

35 

İnceburun 

Asin Limanı



Çatal Ada 



Çam Limanı 

Şekil 3. 10. Güllük Körfezi; Ağustos 2004 Dönemi 15-31 m Yüzey Tabakası 

Orta tabakadaki akıntı Karaburun Feneri-Teke Burnu’nu aşarak Kazıklı Limanı/İnce Burun’a 

oradan da körfez dışına doğru akmaktadır. Akıntı bu hat üzerindeki koy ve limanlara yer yer kuvvetli 

ve zayıf olarak girip çıkmaktadır (Şekil 3.10). 

Derin tabakadaki kuvvetli akıntı Karaburun Feneri’nden batıya doğru ilerlerken bir yandan 

da Kazıklı Limanı’na girip çıkmakta ve Güllük Körfezi dışına doğru akmaktadır. 

3.8.3. Deniz Tabanı Yatay ve Düşey Devamlılığının Tespitine Yönelik Jeofiziksel 

(sismik veya sondaj uygulamaları) Çalışmalara İlişkin Ölçüm Sonuçları ve Değerlendirmeler 

Sismik çalışma sonuçları 

Poje sahası yakın çevresinde yapılan deniz mühendislik sismiği çalışmaları bölgede iki 

farklı sismo-litolojik birimin varlığını göstermiştir. Bunlar A ve B birimi olarak adlandırılmıştır. 

A Birimi : A biriminin yansıma özellikleri incelendiğinde, sismik enerjinin çabuk soğurulduğu 

ve tabaka içi yansımaları paralel özellik gösterdiği görülmektedir. Bu birim içersinde farklı yansıma 

özelliklerine sahip birkaç birim daha olduğu gözlenmiştir. Deniz tabanı yüzeyinden alınan 

numunelerin analizi sonucu, yüzeydeki ilk birimin genel olarak ince taneli malzemeden oluştuğu ve 

sismik kesitlerdende kalınlığının 0.5-1 metre civarında olduğu tespit edilmiştir. Deniz içinde 

yapılacak olan sondaj sonuçları ile sismik kesitlerin birlikte değerlendirilmesi bu litolojiler hakkında 

daha kesin bir sonuç verecektir. Bu birimin toplam kalınlığının ise yaklaşık 5-7.5 metre civarında 

olduğu tespit edilmiştir. 

B Birimi : Bu birim, A biriminin tabanını oluşturmaktadır. Yansıma karakterlerine göre, B 

biriminin A birimine göre daha sert olduğu söylenebilir. B biriminin yüzeyi kesitlerde her zaman 

36 

İnceburun 

Asin Limanı



düzgün ve sürekli bir şekilde görülmektedir. B biriminin, proje alanının sığ olması ve su-sediment 

sınırındaki yüksek akustik empendans farklılığı ve sismik enerjinin soğurulması nedeniyle, birimin 

tabanı ve kalınlığı hakkında bir şey söyleyebilmek mümkün olmamasına rağmen bu birimin 

kalınlığının 20-30 metreden az olamayacağı sanılmaktadır. Sonuç olarak yakın bölgede yapılan 

mühendislik sismiği çalışmaları zemin tanımlaması açısından incelendiğinde, zeminde iki sismolitolojik 

birimin varlığı tespit edilmiştir. Bunlardan en üstte olanı suya doymuş güncel sedimanları 

oluşturan düşük yansıtıcı karakterli birim (A), onun altında ise tavanı kesitlerde süreklilik arz 

etmeyen B birimi görülmektedir. Bu proje sahasındaki akustik temeli oluşturan birim olarak kabul 

edilmiştir. 

Yan taramalı sonar çalışma sonuçları 

Deniz tabanı üzerinde bulunabilecek doğal ya da doğal olmayan yapıların ve deniz tabanı 

yüzey morfolojisinin tespitine yönelik olarak yakın çevrede yapılan yan taramalı sonar 

çalışmalarının değerlendirilmesi sonucunda; 

Proje sahasında deniz tabanının homojen bir yapı gösterdiği görülmüştür. 

Proje sahasına yakın çevrede deniz tabanı üzerinde doğal olmayan (gemi enkazı, 

çapa, v.s.) bir cisime rastlanmamıştır. 

3.8.4. Deniz Tabanı Sediment Cinsi ve Dağılımına İlişkin Değerlendirmeler ile 

Sahanın Sediment Dağılım Haritası 

Proje sahasında kıyı bandının üniform yapıda olduğu görülmüştür. Belirlenen 6 adet 

istasyondan Van-veen tipi kepçe örnekleyicisi ile sediment örneklemesi yapılmıştır. Alınan 

numuneler zemin araştırma ve test laboratuvarında granülometri açısından analize tabii 

tutulmuştur. 

Tablo 3. 2. Arazinin Sediment Dağılımı. 

Numune % Çakıl % Kum % Silt % Kil 

37 

Zemin Tanımı 

(Folk 1954) 

SED-1 20,08 59,17 20,75 0 gmS 

SED-2 22,97 58,92 18,11 0 gmS 

SED-3 11,06 67,02 21,92 0 gmS 

SED-4 1,12 4,78 72,6 21,50 (g)M 

SED-5 0,66 4,07 72,57 22,70 (g)M 

SED-6 0,33 2,76 75,51 21,40 (g)M 

Deniz tabanı yüzey malzemesine ait gralünometrik analiz sonuçlarına göre kıyıya yakın 

kesimlerde kum ve çakıl oranlarının yüksek, kıyıdan açık kesimlerde ise silt ve kil oranlarının 

yüksek olduğu sonucuna varılmıştır. Alınan numunelerde genel olarak kıyı kesimlerinde kum, çakıl 

ve silt oranlarının, açıklarda ise silt ve kil oranlarının yüksek olduğu görülmektedir. Tabloda verilen 

dağılımlar, Folk (1974, 1954) kriterine göre sınıflandırılmaya tabi tutulduğunda proje sahasında 

deniz tabanının ‘çakıllı çamurlu kum’ ve ‘az çakıllı çamur’ gibi iki farklı birimden oluştuğu 

görülmüştür. Fiziksel örneklerin analiz sonuçlarından faydalanılarak oluşturulan deniz tabanı yüzey 

sediment dağılım haritası Şekil 3.11’de verilmektedir.



Şekil 3. 11. Yüzey Sediment Dağılım Haritası 

Denizde genellikle periyodik olarak iri taneli malzeme ile başlayan ve tane boyu giderek 

küçülen ve kil seviyesine kadar ulaşan bir sediman istif gözlenmiştir. Açıkta deniz tabanından 

alınan yüzey örneklerinde ince malzeme yüksek çıkmıştır. İnce malzemenin yüksek çıkmış olması 

proje sahasının düşük enerjili bir ortamı ifade ettiğini göstermektedir. Söz konusu bu ortam enerjisi, 

dalga etkisi ve kıyı boyu akıntılarının neden olduğu dip akıntılarının hareketlerinin oluşturduğu bir 

kombinasyondur. 

3.8.5. Bölgede Deniz Suyunun Oşinografik Parametrelerine (Tuzluluk, yoğunluk, vb.) 

İlişkin Ölçüm Sonuçları ve Değerlendirmeler 

Deniz yüzeyinde sıcaklık 27,15 °C ile 27,83 °C arasında, deniz tabanında (10,66 metre 

derinlikte) 26.29 °C; tuzluluk %o37,15 ile %o 38,30 arasında; yoğunluk yüzeyde 24.28 sigma-t, 

deniz tabanında 25.83 sigma-t olarak ölçülmüştür. 

38



3.9. Kara ve Deniz Ortamındaki Flora/Fauna ve Yaşam Alanları (türler, Endemik 

Özellikle Lokal Endemik Bitki Türleri, Alanda Doğal Olarak Yaşayan Hayvan Türleri, Ulusal 

ve Uluslararası Yasalarla Koruma Altına Alınan Türler, Nadir ve Nesli Tehlikeye Düşmüş 

Türler ve Bunların Alandaki Bulunuş Yerleri, Arazi ve Literatür Çalışmalarının Ayrı 

Değerlendirilmesi, Arazi Çalışmalarının Kim Tarafından Hangi Dönemde Yapıldığı, Av 

Hayvanlarının Adları ve Popülasyonları) Proje Alanındaki Vejetasyon Tiplerinin Bir Harita 

Üzerinde Gösterilmesi, Bern Sözleşmesine ve IUCN 2009-2010 Merkez Av Komisyonu 

Kararları Çerçevesinde Amfibi, Sürüngen, Kuş ve Memeli Türlerinin Sınıflandırılması (Habitat 

Sınıflandırmasının Neye Göre Yapıldığının Belirtilmesi), Proje Alanı ve Etki Alanında Akdeniz 

Foku yaşama alanlarının olup olmadığı, Dolgu Yapılacak ise, Alandaki Bentik 

Organizmaların Belirtilmesi, Plankton Modellemesi 

Kara ortamı 

Proje alanı ve etki alanındaki flora/fauna türleri ve yaşam alanları: 

Bir alanın biyoanalizinin yapılabilmesi için bölgede flora ve fauna türlerinin üreme, kışlama, 

çiçeklenme gibi farklı periyotlarında arazi çalışması yapılması gerekmektedir. Bunun için gerekli 

süre ise en az 1 yıl olarak öngörülmektedir. Bu süre, iki vejetasyon süresi arasındaki zamanı 

kapsamaktadır. Gözlemler vasıtasıyla, türlerin en verimli seviyede temsil edildiği bir dönemde bile 

bu türlerin tamamına ulaşabilmek mümkün olmayabilir. Aynı zamanda, araştırılan alanın iklimsel 

özellikleri de gözlemlerin yapılabilmesi için önemli bir unsurdur. Bu nedenle bu proje ve etki 

alanındaki türlerin tespitinde son yıllarda yapılan çeşitli arazi gözlem ve örneklemler de dikkate 

alınmıştır. 

Proje ve etki alandaki karasal flora ve fauna listelerinin oluşturulması ve bu türlerin proje 

nedeniyle yaşayabileceği olası etkilerin belirlenmesi çalışmaları Dolfen Mühendislik Ltd. Şti. 

tarafından 2010 yılında yapılmıştır. Ayrıca, geçmiş yıllarda bölgede yapılan ve birkaç yılı kapsayan 

arazi çalışmalarından da faydalanılmıştır. 

Proje alanı, Grid Kareleme Sistemi’ne göre C1 karesinde yer almaktadır. Raporun flora 

kısmı oluşturulurken bitki türlerinin tespitinde Tübitak Türkiye Bitkileri Veri Servisinden (TUBİVES) 

ve ek olarak H. Kutluk ve Burhan Aytuğ’a ait ‘Grid by Grid, Plants of Turkey’ çalışmasından 

yararlanılmıştır. Arazi çalışmaları sırasında toplanıp herbaryum malzemesi haline getirilen örnekler 

‘Flora of Turkey and The East Aegean Islands’ (Davis, 1965 – 1988) adlı eser referans alınarak 

değerlendirilmiştir. Ayrıca proje faaliyet alanı ve etki alanındaki türlerle ilgili gerekli verilerin 

belirlenmesinde vejetasyon döneminde olmayan bitki türleri için literatür ve anket çalışmaları 

dikkate alınmıştır. 

Proje alanı ve etki alanı dahilinde flora açısından özellikle korunma altına alınmış ya da 

önemli bitki alanı bulunmamaktadır. Tespit edilen türler arasında yalnızca proje ve etki alanında 

yaşayan lokal endemik ya da hali hazırda tehdit altında bulunan tür olmaması sebebiyle önemli 

bitki alanından bahsetmek söz konusu değildir. 

Vejetasyon: 

Proje alanı, Akdeniz Fitocoğrafik Bölgesi’nde yer almaktadır. Akdeniz Fitocoğrafik Bölgesi, 

30º ve 40º enlemler arasında geniş bir kuşak içerisinde birbirinden izole bölgeler halinde yer 

almaktadır. Yine de tüm bu kopukluğa rağmen, Akdeniz’in etkili olduğu tüm iklimsel koşullar ve 

vejetasyon açısından oldukça benzer özelliklere sahiptirler. Muğla ilinde iklim üzerinde deniz etkisi 

ve yükseltinin yanı sıra yer şekillerinin uzanışı da büyük rol oynar. 800 m yüksekliğe kadar olan 

39



alanlarda asıl Akdeniz iklimi, ve daha yüksek alanlarda Akdeniz dağ iklimi hissedilir. Kış aylarında 

aşırı düşük sıcaklık ve kuraklık olmaması nedeniyle bölge, bitki gelişimi için elverişlidir. Yaz 

döneminde yaşanan kuraklık nedeniyle ise yer yer kserofitlere rastlanmaktadır. Bunlar, maki 

formasyonunu oluştururlar. İklim ve toprak koşullarına göre şekillenen doğal bitki örtüsü, çok çeşitli 

ve zengin bir flora oluşturur. İklim yazın sıcak ve kurak, kışın ise serin ve oldukça yağışlı bir özellik 

taşımaktadır. Yaz dönemindeki kuraklık nedeniyle vejetasyondaki canlanma kış dönemine 

kaymıştır. Bölgede yaprak döken bitki türleri yerine herdemyeşil türler baskındır. Bölgedeki 

vejetasyon yaz döneminin sıcak ve kurak geçmesine bağlı olarak çoğunlukla kurakçıl karakterdedir. 

Bu nedenle bölgede ışık ve sıcaklık isteği oldukça yüksek olan kalın ve parlak yapraklı her zaman 

yeşil bitkilere ve iğne yapraklılara rastlanır. Bu bölgedeki bitkilerin en önemli özelliği, yazın kurak 

geçen döneme dayanıklı olmalarıdır. 

Faaliyet alanı ve çevresindeki belli başlı vejetasyon formasyonları Şekil 3.12’de 

gösterilmiştir. 

Şekil 3. 12. Proje Alanına ait Doğal Vejetasyon Haritası 

Tür listelerinde kullanılan habitat sınıfları: 

1 Orman,orman açıklıkları ve orman kenarları 

2 Maki 

3 Frigana (çoğu dikenli, alçak boylu ve yumak yastık oluşturan bitkiler) 

4 Kültür alanları (bağ, bahçe vb.), nadasa bırakılmış yerler 

5 Kuru çayır ve açık alanlar 

6 Nemli çayır, bataklık ve sulak alan, otsu yamaçlar 

7 Yol kenarı, terkedilmiş yerler 

40



8 Kayalık ve taşlık alanlar, gölgeli yerler, kalkerli yamaçlar 

Habitat sınıflaması; Türkiye’de yaygın olan habitatlar, EUNIS (European Union Nature 

Information System) veritabanında belirtilen habitat tipleri göz önüne alınarak ve bahsi geçen proje 

alanında gözlemlenen bitki örtüsü ve indikatör olabilecek türler baz alınarak yapılmıştır. 

EUNIS veri tabanında öngörülen kriterler her ülke için uygun olmayabilmektedir. Bu 

nedenle ülkeler kendi kriterlerini belirleyerek de habitat sınıflandırmaları yapabilmektedir. 

EUNIS habitat tipleri: 

A : Denizel habitatlar 

B : Kıyı habitatları 

C : Yüzeysel iç su habitatları 

D : Bataklık ve subasar habitatlar 

E : Çayırlık ve yosun ya da likenlerin hakim olduğu habitatlar 

F : Fundalık, çalılık ve tundra habitatları 

G : Ağaçlık, orman habitatları 

H : Denizden uzak vejetasyonsuz ya da seyrek vejetasyonlu habitatlar 

I : Düzenli olarak ya da yakın zamanda tarıma açılmış yahut mesken olarak kullanılan 

habitatlar 

J : Endüstriyel ve suni habitatlar 

X : Habitat kompleksleri 

EUNIS veritabanına göre Türkiye’de 3 ana habitat tipi bulunmaktadır: 

- Doğu Akdeniz frigana habitatı 

- Doğu garig habitatı: Yunanistan, Güney Arnavutluk, Kıbrıs ve Güney Anadolu’da 

görülen bu habitatların indikatör türlerinden olan Erica arborea ve Arbutus 

andrachne proje alanında tespit edilmiştir. 

- Karadeniz garig habitatı 

Flora Türlerinin Fitocoğrafik Bölgelere Göre Dağılımı 

Türkiye tamamıyla Holoarktik alemin içinde bulunmakta ve bu alemin 3 floristik bölgesi 

ülkemizde birleşmektedir. Proje alanı, yukarıda belirtildiği gibi bu bölgelerden Akdeniz fitocoğrafik 

bölgesine dahildir. Muğla ilinde Akdeniz iklimi hüküm sürdüğünden bu bölge Akdeniz elementlerinin 

gelişimine elverişlidir. 

Proje alanı ve etki alanı içerisinde tespit edilen türlerin fitocoğrafik bölgeleri Tablo 3.3’de 

belirtilmiştir. Fitocoğrafik bölgesi tam olarak bilinmeyen veya geniş yayılışlı türler için (-) işareti 

kullanılmıştır. Proje alanı ve etki alanında 37 familyaya ait 135 karasal tür tespit edilmiştir. Bu 

türlerin fitocoğrafik bölgelere göre dağılımı; Akdeniz elementi 95 (Doğu Akdeniz 56, Akdeniz 37), 

Avrupa-Sibirya elementi 1 ve İran-Turan elementi 1 şeklindedir. Geri kalan türler ise kozmopolit 

veya fitocoğrafik bölgesi belirsizler kategorisindedir. 

41



Tablo 3. 3. Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan Flora Türleri ve Korunma Durumları 

Familya ve Tür Adı 

Türkçe Adı 

Anacardiaceae Antepfıstığıgiller 

Pistacia terebinthus 

subsp. palaestina 

Apiaceae Maydanozgiller 

Fitocoğrafik Bölge 

42 

Nispi Bolluk 

Menengiç Akdeniz 1 - 2,8 - - G,L 

Bupleurum euboeum - Akdeniz 3 - 6,8 - - L 

Bupleurum gracile - D.Akdeniz 3 - 2,3,5 - - L 

Daucus broteri - Akdeniz 3 - 4,7 - - G,L 

Daucus carota Havuç - 3 - 4,5,8 - - G,L,A 

Ferula tingitana - Akdeniz 3 Endemik 2,4,5 - - L 

Lagoecia cuminoides - Akdeniz 3 - 2,5,7,8 - - L 

Malabaila aurea - D.Akdeniz 2 - 2 - - L 

Scaligeria napiformis - D.Akdeniz 2 - 2,8 - - L 

Thapsia garganica - Akdeniz 3 - 7,8 - - L 

Tordylium aegaeum - D.Akdeniz 3 - 4,5,7 - - L 

Torilis arvensis subsp. 

elongata 

Amaryllidaceae Nergisgiller 

Narcissus tazetta subsp. 

Aureus 

- Akdeniz 2 - 2,8 - - L,A 

Çin nergisi - 3 - 1,2,8 - - G,L,A 

Sternbergia fischeriana Kış nergisi - 3 - 2,8 - - G,L 

Sternbergia sicula Çakalnergis D.Akdeniz 3 - 8 - - L,A 

Anacardiaceae - 

Cotinus coggyria Peruka çalısı - 1 - 1,2 - - G,L,A 

Pistacia leutiscus Sakız ağacı Akdeniz 1 - 2 - - L,A 

Apocyanaceae - 

Nerium oleander Zakkum Akdeniz 1 - 6 - - G,L 

Aristolochiaceae Lohusaotugiller 

Endemizm 

Habitat 

IUCN (ERL) 

Bern Sözleşmesi 

Kaynak (*)




Türkçe Adı 


Aristolochia hirta Loğusa otu D.Akdeniz 3 - 1,4,8 - - L,A 

Asclepiadaceae İpekotugiller 

Cynanchum acutum 

subsp. acutum 

Asteraceae/ Compositae Papatyagiller 

43 

Nispi Bolluk 

Sarmaşıkotu - 3 - 4,6,7 - - L 

Anthemis chia Beyaz papatya D.Akdeniz 3 - 7,8 - - G,L 

Anthemis tomentosa 

subsp. tomentosa 

- D.Akdeniz 3 - 1,4,8 - - L 

Carlina corymbosa - Akdeniz 2 - 1,3,4 - - L 

Centaurea cariensis 

subsp. cariensis 

- D.Akdeniz 3 Endemik 1,8 - - L 

Centaurea cyanus Peygamber çiçeği - 3 - 1,4,7,8 - - G,L,A 

Centaurea dichroa - D.Akdeniz 3 Endemik 1,2 - - L 

Centaurea mykalea - D.Akdeniz 3 Endemik 7 - - L 

Crepis foetida subsp. 

commutata 

Crysanthemum 

coronarium 

Hindiba - 3 - 1,2,8 - - G,L,A 

Sarı papatya Akdeniz 3 - 4,7 - - G,L 

Geropogon hybridus - Akdeniz 2 Endemik 2,8 - - L 

Inula heterolepis Kaya andızotu D.Akdeniz 2 - 8 - - L 

Jurinea consanguinea - - 3 - 1,4,8 - - L,A 

Rhagadiolus stellatus var. 

edulis 

- Akdeniz 3 - 5,8 - - L 

Scorzonera elata - D.Akdeniz 3 - 8 - - L 

Senecio vernalis Kanarya otu - 3 - 4,5,6 - - G,L,A 

Boraginaceae Hodangiller 

Alkanna tinctoria subsp 

tinctoria 

Havacıva Akdeniz 2 - 1,2,8 - - L,A 

Cynoglossum creticum Köpekdili - 2 - 3,7,8 - - L,A 

Endemizm 

Habitat 

IUCN (ERL) 


Kaynak (*)




Türkçe Adı 


Echium plantagineum Engerekotu Akdeniz 3 - 4,5,8 - - G,L,A 

Heliotropium 

hirsutissimum 

44 

Nispi Bolluk 

Siğilotu D.Akdeniz 2 - 4,5,8 - - G,L 

Onosma frutescens Emzikotu D.Akdeniz 2 - 8 - - L 

Cruciferae 

(Brassicaceae) 

Hardalgiller 

Alyssum pterocarpum - D.Akdeniz 3 Endemik 5 - - L 

Erophila 

praecox 

verna subsp 

Çırçırotu - 3 - 2,5,8 - - L,A 

Iberis carica Hünkarbeğendi D.Akdeniz 2 Endemik 8 - - L 

Thlaspi perfoliatum Çoban dağarcığı - 3 - 5 - - G,L 

Campanulaceae Çançiçeğigiller 

Campanula drabifolia 

Kayaçiçeği 

Yapraklı Çançiçeği 

Endemizm 

Habitat 

IUCN (ERL) 


D.Akdeniz 3 - 7,8 - - L,A 

Campanula erinus Çıngırak otu Akdeniz 3 - 8 - - L 

Campanula raveyi Çançiçeği D.Akdeniz 3 Endemik 5,8 - - L 

Campanula tomentosa Çançiçeği D.Akdeniz 3 Endemik 8 - - L 

Legousia pentagonia Kadın aynası D.Akdeniz 3 - 5 - - G,L 

Caryophyllaceae Karanfilgiller 

Dianthus tripunctatus Karanfil Akdeniz 2 - 4,7,8 - - G,L 

Gypsophila tubulosa - D.Akdeniz 3 Endemik 2,5 - - L 

Silene 

incana 

gigantea var. 

Stellaria 

postii 

media subsp 

Nakıl D.Akdeniz 3 - 8 - - L 

Kuş otu - 3 - 8 - - L,A 

Velezia pseudorigida - D.Akdeniz 2 Endemik 2,8 - - L 

Cistaceae Ladengiller 

Cistus parviflorus Laden D.Akdeniz 2 - 2,3 - - G,L,A 

Fumana arabica var arabica Kaya gülü - 3 - 1,2,3,8 - - L,A 

Kaynak (*)




Türkçe Adı 

Dipsacaceae Fescitarağıgiller 


Scabiosa reuteriana Uyuz otu D.Akdeniz 3 Endemik 2,5 - - L 

Ericaceae Fundagiller 

Arbutus andrachne Sandal - 1 - 1,2 - - G,L 

Erica arborea Ağaç fundası - 2 - 1,3 - - L,A 

Erica manipuliflora Funda D.Akdeniz 2 - 1,3,8 - - G,L,A 

Euphorbiaceae Sütleğengiller 

Chrozophora tinctoria Bambulotu - 2 - 1,2,3,4 - - L,A 

Euphorbia apios Sütleğen D.Akdeniz 3 - 1,8 - - L 

Euphorbia falcata subsp 

falcata 

45 

Nispi Bolluk 

Sütleğen - 3 - 1,2,3,8 - - L 

Euphorbia rigida Sütleğen - 3 - 1,2,3,8 - - L 

Mercurialis annua Köpek lahanası - 2 - 1,3,8 - - L 

Fabaceae(Leguminosae) Baklagiller 

Astragalus hamosus Geven - 2 - 2,4,7 - - G,L,A 

Hymenocarpus 

circinnatus 

- Akdeniz 2 - 1,2 - - L 

Lathyrus cicera Nohut Mürdümüğü - 3 - 1,2,4,8 - - L,A 

Medicago coronata Çevrince Akdeniz 2 - 1,2,8 - - L,A 

Medicago 

minima 

minima var. 

Yonca - 2 - 4,5,8 - - G,L 

Onobrychis aequidentata Korunga Akdeniz 2 - 3,8 - - G,L 

Ononis natrix subsp natrix Kayışkıran Akdeniz 2 - 2,8 - - L 

Scorpiurus muricatus var. 

subvillosus 

Akrepkuyruğu Akdeniz 2 - 4,8 - - L 

Spartium junceum Katırtırnağı Akdeniz 2 - 2 - - L,A 

Trifolium glanduliferum 

var. granduliferum 

Üçgül D.Akdeniz 3 - 1,2 - - L 

Trifolium globosum Üçgül - 3 - 3 - - L 

Endemizm 

Habitat 

IUCN (ERL) 


Kaynak (*)




Türkçe Adı 


Trifolium scabrum Üçgül - 3 - 2,8 - - G,L,A 

Trigonella balansae Boyotu D.Akdeniz 3 3,4,8 - - L,A 

Vicia cretica Fiğ - 3 - 2,8 - - G,L 

Vicia pubescens Fiğ Akdeniz 3 - 1,2,4,7,8 - - L 

Vicia sativa subsp. incisa 

var. cordata 

Fagaceae Kayıngiller 

46 

Nispi Bolluk 

Fiğ - 3 - 2,4,8 - - L 

Quercus aucheri Boz pırnal meşesi D.Akdeniz 1 - 2,8 - - L,A 

Quercus cerris var cerris Türk meşesi Akdeniz 1 - 1,2,8 - - G,L 

Quercus pubescens Tüylü meşe - 1 - 1,7,8 - - L,A 

Gentianaceae - 

Centaurium serpentinicola - D.Akdeniz 2 Endemik 5,7 - - L 

Centaurium spicatum - - 2 - 4,kumul - - L 

Geraniaceae Turnagagasıgiller 

Erodium hoefftianum İğnelik - 2 - 2,8 - - L 

Geranium lucidum Turnagagası - 3 - 8 - - L,A 

Iridaceae Süsengiller 

Crocus cancellatus subsp 

mazziaricus 

Sarı çiğdem D.Akdeniz 3 - 2,8 - - G,L 

Gladious anatolicus - D.Akdeniz 2 Endemik 1,2,8 - - L 

Juncaceae 

Luzula nodulosa - Akdeniz 3 - 2 - - L 

Labiatae/Lamiaceae Ballıbabagiller 

Ajuga chamaepytis subsp 

palestina 

Melisa officinalis subsp 

altissima 

Mayasıl D.Akdeniz 2 - 8 - - L,A 

Melisa D.Akdeniz 2 - 1,2,7,8 - - G,L,A 

Salvia viridis Adaçayı Akdeniz 3 - 2,3,4,5,8 - - L,A 

Endemizm 

Habitat 

IUCN (ERL) 


Kaynak (*)




Türkçe Adı 


Teucrium polium Acıot - 2 - 2,4 - - L 

Thymus zygioides var 

lycaonicus 

Lauraceae 

47 

Nispi Bolluk 

Kekik D.Akdeniz 3 - 1,2 - - L,A 

Laurus nobilis Defne Akdeniz 1 - 1,2 - - G,L,A 

Liliaceae Zambakgiller 

Allium junceum subsp 

junceum 

Allium 

pallens 

pallens subsp 

Allium proponticum var. 

Proponticum 

Çayır soğanı D.Akdeniz 2 - 3,8 - - L,A 

- Akdeniz 2 - 1,3 - - L 

- D.Akdeniz 2 Endemik 2,4,7,8 - - L 

Allium sandrasicum - D.Akdeniz 2 Endemik 5,8 - - L 

Colchicum variegatum Acıçiğdem D.Akdeniz 3 - 1,2 - - L,A 

Muscari comosum Dağ soğanı Akdeniz 3 - 1,2,4 - - G,L 

Muscari macrocarpum Müşkülüm D.Akdeniz 3 - 2,8 - - L 

Smilax excelsa Anadolu saparnası Akdeniz 3 - 1,2,3 - - L,A 

Moraceae Dutgiller 

Ficus carica subsp carica İncir - 1 - 1,8 LC - G,L,A 

Oleaceae 

Olea europaea var. 

sylvestris 

Yabani zeytin Akdeniz 1 - 2,8 - - G,L,A 

Phillyrea latifolia Akçakesme Akdeniz 2 - 1,2 - - G,L 

Orchidaceae Salepgiller 

Anacamptis pyramidalis Orkide - 2 - 1,2,3 - - L 

Ophrys holoserica subsp. 

Heterochila 

- D.Akdeniz 2 Endemik 1,2,8 - - L 

Ophrys 

vernixia 

vernixia subsp. Kazankarası Akdeniz 2 - 1,2,3,8 - - L 

Endemizm 

Habitat 

IUCN (ERL) 


Kaynak (*)




Türkçe Adı 

Papaveraceae Gelincikgiller 

Papaver argemone 

subsp. Davisii 

Pinaceae Çamgiller 


48 

Nispi Bolluk 

Gelincik D.Akdeniz 3 Endemik 1.4.5.7 - - L,A 

Pinus brutia Kızılçam D.Akdeniz 1 - 1 LR/lc - G,L,A 

Plantaginaceae Sinirotugiller 

Plantago lagopus Sinirotu Akdeniz 2 - 2,7,8 - - L 

Plumbaginaceae Dişotugiller 

Plumbago europaea Dişotu Avrupa- 

Sibirya 

Poaceae / Graminae Buğdaygiller 

Endemizm 

Habitat 

IUCN (ERL) 


Kaynak (*) 

3 - 8 - - L,A 

Aegilops geniculata - Akdeniz 4 - 2,8 - - L 

Briza maxima - - 4 - 1,3,8 - - L 

Bromus intermedius Brom - 4 - 3,4 - - L 

Lolium persicum Çimotu İran- 

Turan 

3 - 3,5,7 - - L 

Melica minuta - Akdeniz 3 - 2,3,8 - - L 

Poa bulbosa - - 3 - 2,3,8 - - L 

Psilurus incurvus - - - 3,4,8 - - L 

Vulpia 

ciliata 

ciliata subsp. 

Rhamnaceae Cehrigiller 

Rhamnus oleoides subsp. 

graecus 

Rosaceae Gülgiller 

Sıçanotu - 3 - 2,3,8 - - L 

Ala cehri D.Akdeniz 2 - 2,8 - - L 

Amygdalus graeca Badem D.Akdeniz 1 - 3,8 - - G,L,A 

Crataegus monogyna 

subsp monogyna 

Alıç - 1 - 1,2,3,7 - - G,L,A 

Pyrus amygdaliformis var. Badem yapraklı armut D.Akdeniz 1 - 1,2 - - L,A 

amygdaliformis 

ağacı




Türkçe Adı 

Rubiaceae Kökboyacıgiller 

Galium brevifolium subsp. 

Brevifolium 

Scrophulariaceae Yüksükotugiller 


49 

Nispi Bolluk 

Yoğurt otu D.Akdeniz 3 Endemik 8 - - L 

Galium floribunda Yüksük otu D.Akdeniz 3 - 1,3,8 - - L 

Verbascum cariense Sığırkuyruğu D.Akdeniz 2 Endemik 1,2,8 - - G,L 

Verbascum leianthum Sığırkuyruğu D.Akdeniz 2 - 2,7,8 - - L,A 

Verbascum lydium subsp 

lydium 

Sığırkuyruğu D.Akdeniz 2 Endemik 1,2,7 - - L,A 

Verbascum mucronatum Sığırkuyruğu D.Akdeniz 2 - 2,4,7 - - L,A 

Verbascum orgyale Sığırkuyruğu D.Akdeniz 2 - 1,2,8 - - L,A 

Verbascum parviflorum Sığırkuyruğu D.Akdeniz 2 Endemik 1,2,4 - - L,A 

(*) G: Gözlem L: Literatür A: Anket 

Endemizm 

Türkiye, coğrafi ve ekolojik açıdan kıtalararası geçit bölgesi konumunda olduğu için büyük 

bir önem taşımaktadır. Bu nedenle endemik bitkiler bakımından oldukça zengindir. Ülkemizde 

tespit edilen toplam bitki türlerinin yaklaşık %30’unu endemik türler oluşturmaktadır. Çalışmada 

saptanan endemik türlerin tamamı literatür ve anket çalışmalarıyla belirlenmiştir, bu türlerden 

hiçbirine arazi çalışmaları sırasında rastlanmamıştır. Yapılan çalışma sonucu proje ve etki 

alanındaki endemik tür oranı yaklaşık %15 olarak tespit edilmiştir. Ancak incelenen alandaki 

karasal bitki türlerinden hiçbiri ulusal ve uluslararası mevzuatlara göre koruma altına alınmamıştır. 

Çalışma alanındaki bitki türlerinden hiçbiri IUCN (ERL) listelerinde yer almamaktadır. Yani bu türler 

herhangi bir tehdit altında değildirler. Bern Listesi Ek-1’de de herhangi bir tür bulunmamaktadır. 

Belirlenen türlerin hiçbiri için herhangi bir tehdit söz konusu değildir ve nadir türler değildirler. 

Bunların neslinin tehlikeye girmesi gibi bir durum şu anda söz konusu olmadığı gibi gelecek için de 

bir tehlike unsuru öngörülmemiştir. Proje alanı ve etki alanında bulunan ve sistematik sıraya göre 

dizilmiş olan bitki türlerinin takson ve Türkçe adları, dahil oldukları familyalar ve fitcoğrafik bölgeler, 

bulundukları habitatlar, endemik olup olmadıkları ve ulusal ve uluslar arası mevzuatlara göre dahil 

oldukları korunma statüleri ile tür tespitinde kullanılan kaynaklar Tablo 3.4’de verilmiştir 

Endemizm 

Habitat 

IUCN (ERL) 


Kaynak (*)



Flora Türlerinin Tehlike Kategorileri: 

Endemik bitki türlerinin ve mevcut korunma kriterlerinin belirlenmesinde TUBİVES’in yanı 

sıra Ekim, T. ve arkadaşları (2000) tarafından hazırlanan ‘Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı’ adlı 

yayından, ayrıca Ekim 2010 tarihli güncel IUCN - European Red List (ERL) verilerinden de 

yararlanılmıştır. IUCN Red List kategorileri aşağıda açıklanmıştır: 

EX- Extinct (Tükenmiş): Şayet son örneğinin bulunmadığı konusunda hiçbir şüphe yoksa 

bu takson bu kategoridedir. Türkiye Florası’nda ülkemizde yetiştiğinden söz edilen ancak 

özellikle aramalara rağmen bulunamamış olan bazı taksonlar bu kategoriye konulmuştur. 

EW- Extinct in The Wild (Doğada Tükenmiş): Takson bulunabileceği ortamlarda ve yılın 

farklı zamanlarında yapılan çalışmalarda bulunamamış yani doğada kaybolmuş ve yalnız 

kültüre alınmış bir şekilde yaşamaya devam ediyorsa bu gruba konur. 

CR- Critically Endangered (Çok Tehlikede): Bir takson çok yakın bir gelecekte yok olma 

riski altında ise bu gruba konur. Yapılan floristik çalışmalarda, gelecekte populasyonlarının 

zarar görebileceği düşünülen bitki taksonları bu kategoriye konmuştur. 

EN- Endangered (Tehlikede): Oldukça yüksek bir risk ve yakın gelecekte yok olma tehlikesi 

altında olan bir takson henüz CR grubunda değilse EN grubunda yer alır. 

VU- Vulnerable (Zarar Görebilir): CR ve EN gruplarına konamamakla birlikte, doğada orta 

vadeli gelecekte yüksek tehdit altında olan taksonlar bu grupta yer almaktadır. Ülkemizde 

orta vadede tehdit altında olabileceği düşünülen ve birden fazla lokalitede bilinenler şimdilik 

durumlarında tehlike olmayan bazı türler, gelecekte korunmalarının sağlanması için bu 

kategoriye konulmuştur. 

LR- Lower Risk (Az Tehdit Altında): Yukarıdaki gruplardan herhangi birine konamayan, 

onlara göre populasyonları daha iyi bitkiler bu kategoriye konur. Populasyonları oldukça iyi 

ve en az 5 lokaliteden bilinenler bu kategoriye konmuştur. Gelecekteki durumlarına göre 

tehdit açısından sıralanabilecek 3 alt kategorisi vardır. 

a) cd- Conservation Dependent (Koruma Önlemi Gerektiren): 5 yıl içerisinde 

yukarıdaki kategorilerden birisine girebilecek taksonlar bu gruptadır. Hem tür hem 

de habitat açısından özel bir koruma statüsü gerektirirler. 

b) nt- LR-Ic kategorisi, Türkiye’de oldukça yaygın, bol olarak yetişen ve herhangi 

bir tehdidin söz konusu olmadığı bitkiler için kullanılmaktadır. 

c) Ic- Least Concern (En Az Endişe Verici): Herhangi bir koruma gerektirmeyen ve 

tehdit altında olmayan bitki türleri bu grupta yer alır. 

DD- Data Deficient (Veri Yetersiz): Bir taksonun dağılım ve bolluğu hakkındaki bilgi yetersiz 

ise takson bu gruba konur. Bu kategorideki bir taksonun biyolojisi iyi bilinse bile, onun 

yayılış ve bolluğu hakkındaki bilgiler yetersizdir. Bu nedenle bir taksonun DD kategorisine 

konması onun tehdit altında olmasından çok, hakkında daha fazla bilgi toplanmasının 

gerekliliği belirtir. Bilgiler elde edilince takson, durumuna uygun başka bir kategoriye 

konulmalıdır. 

NE- Not Evaluated (Değerlendirilemeyen): Yukarıdaki herhangi bir kriter ile 

değerlendirilemeyen bitki türleri bu kategoride yer alır. 

50



Bazı kriterler hakkında açıklayıcı bilgiler 

CR, EN ve VU kategorilerine konmak için kabul edilen ek kriterler şunlardır: 

CR kategorisi için; doğada çok kısa bir sürede kaybolma tehlikesi altında olan bitkiler 

hakkında aşağıdaki kriterlere göre karar verilebilir. 

A) Populasyon aşağıdaki tehditler sonucu azalıyor ise; 

a-Habitat özelliğinin değişimi ve türün kapalılık derecesinin azalması, 

b-Aktüel ve potansiyel bir toplama tehdidi altında olması, 

c-Başka bir taksonun istila tehdidi, melezleme, hastalık, tohum bağlamama, 

kirlenme, rekabetçiler ve parazitlerin etkisi altında olması, 

B) Bitkinin toplam yayılış alanı 100 km 2 ’den ve tek yayılım alanı 10 km 2 ’den az, çok 

parçalanmış veya tek bir lokasyondan biliniyor ise, 

EN kategorisi için; yukarıdaki belirtilen tehlikelerin yüksek riski altında, son 10 yıl içinde 

veya 3 nesilde populasyonda %50 azalma olacağı düşünülüyor, yayılış alanı 5.000 km 2 

veya tek bir alanda 500 km 2 kadar, birey sayısı 2.500’ün altında veya en çok 5 

lokasyondan biliniyor ise, 

VU kategorisi için; yukarıda belirtilen tehditler karşısında son 10 yıl veya 3 nesil içinde 

populasyonda %20 azalma olacağı düşünülen; yayılış alanı 10 lokasyondan fazla olmayan, 

yayılış alanı toplam 20.000 km 2 , olgun birey sayısı 10.000’den az veya arazi çalışmaları 

sırasında 100 yıl içinde populasyonunda %10 azalma olabileceği düşünülen türler. 

Fauna 

Yapılan arazi ve literatür çalışmaları neticesinde proje alanı ve etki alanında bulunan ve 

bulunması muhtemel fauna türlerinden Tablo 3.4’de amfibi türleri, Tablo 3.5’de sürüngen türleri ve 

Tablo 3.6’da kuş türleri listeleri verilmiştir. İlgili tablolarda her türün familyası, Türkçe adı, 

populasyon yoğunluğu, IUCN (ERL) kategorisi, Red Data Book kategorisi ve Bern Sözleşmesi Ek-2 

(kesin olarak koruma altına alınan fauna türleri) ve Ek-3 (korunan fauna türleri) listelerinin 

hangisinde yer aldığı belirtilmiştir. Listelerde yer almayan türler için (-) işareti konulmuştur. Ayrıca 

fauna çalışmaları T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, 

Av ve Yaban Hayatı Dairesi Başkanlığı’nın Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 

18/05/2010 tarihli 2010-2011 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararı ek listelerine göre 

değerlendirilmiştir. 

Demirsoy, A., (1996)’a Göre Red Data Book Kategorileri 

E= Tehlikede (endangered): İlgili taksonun (tür ya da alttür) soyu tükenme tehlikesiyle karşı 

karşıya; soyun tükenmesine neden olan etkenler sürmektedir. 

Ex= Soyu tükenmiş (extinct): Takson doğada yok olmuştur veya yinelenebilecek sayının 

altına düşmüştür. Ancak koruma altında soyunu devam ettirmektedir. 

ı= Bilinmiyor (in determinate): Taksonun durumu bilinmiyor. 

K= Yetersiz bilinenler (insufficient): Bilgi yetersizliğinden ötürü taksonun durumu belirsiz 

Nt= Henüz takson tehlike altında değil 

O= Takson tehlike dışı (out of danger): Daha önce tehlike altında iken, alınan koruma 

önlemleri ile kurtarılmış. 

51



R= Nadir (Rare): Küçük populasyonlar halinde bulunan, şu anda tehlikede olmayan, ancak 

gerekli koruma önlemleri alınmazsa ‘V’ kategorisine girmeye aday taksonlar. 

V= Zarar görebilir (vulnerable): Soyu hızla tükenen ve önlem alınmazsa yakın gelecekte 

yok olma riski yüksek taksonlar 

IUCN Risk Sınıfları 

IUCN tarafından en son yayınlanan ‘Red List’ kategorileridir. Avrupa ülkelerinde IUCN risk 

sınıflarına göre flora ve fauna türlerinin sınıflandırılması 1970’li yıllardan itibaren 

gerçekleştirilmeye başlanmıştır. Türkiye’de de gerçekleştirilmiş çalışmalar mevcuttur. 

Listelerde yer alan koruma statüleri Ekim 2010 tarihli güncel IUCN listelerinden edinilmiştir. 

(EW): ‘Vahşi hayatta nesli tükenmiş’ Bu türler ya insanların himayesi altında botanik 

bahçesi, hayvanat bahçesi gibi ortamlarda koruma altındadırlar, ya da dar bir alanda 

doğallaşmış haldedirler. 

(CR): ‘Ciddi tehlike altında’ Yakın gelecekte doğal hayatta yok olma riski çok yüksek olan 

türler. 

(EN): ‘Tehlike altında’ Doğal hayatta henüz ciddi tehlike altında olmayıp, yakın gelecekte 

çok yüksek risk altına girebilecek türler. 

(VU): ‘Hassas’ Henüz ciddi tehlike altında olmayan, ancak orta vadede yok olma riski ile 

karşı karşıya kalacak türler 

(LR): ‘Düşük risk’ Yukarıda belirtilen risk sınıflarına girmeyen ve henüz herhangi bir riskle 

karşı karşıya olmayan türler. Üçe ayrılırlar: 

1.(cd):’Korumaya bağımlı’ Eğer tür belirli bir program çerçevesinde koruma altına 

alınmazsa, önümüzdeki 5 yıl içerisinde yukarıdaki risk sınıflarından birine dahil olabilir. 

2.(nt):’Yakın tehdit altında’ Korumaya bağımlı olmayan, ancak (VU) kategorisine girmeye 

aday türler. 

3.(Ic): ‘En az endişe verici’ Korumaya bağımlı olmayan, ya da yakın gelecekte risk altında 

olmayan türler. 

Karasal fauna 

İkiyaşamlılar (Amphibia) 

Proje ve etki alanında bulunan ya da bulunması muhtemel 2 familyaya dahil 3 amfibi türü 

saptanmış olup, bu türlerin 2 tanesi Bern Ek-2 , 1 tanesi de Bern Ek-3 listesinde bulunmaktadır. 

Saptanan amfibi türlerinin tamamı IUCN (ERL) listesinde (LC) kategorisinde, Red Data listesinde 

ise (nt) kategorisinde yer almaktadır. Yani bu türler Türkiye’de oldukça bol ve yaygın olup, herhangi 

bir tehdit altında değildirler. Çalışma alanında saptanan amfibi türleri ve bunlarla ilgili korunma 

dereceleri Tablo 3.4’de verilmiştir. Türlerin arasında endemik tür bulunmamaktadır. 

52



Tablo 3. 4. Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan İkiyaşamlı Türleri, Korunma Durumları ve Statüleri 


Pelobatidae 

Türkçe Adı 

Pelobates syriacus Toprak Kurbağası 

Bufonidae 

Bufo bufo 

Bufo (Pseudepidalea) 

viridis 

Siğilli Kurbağa 

Kara Kurbağası 

(*) G: Gözlem L: Literatür A: Anket 

Kaynak: Demirsoy, A. 1996; Baran, İ. 2005 

Habitat 

Gündüzleri toprak 

içi üreme 

döneminde, küçük 

su birikintileri 

53 

Populasyon Yoğ 

2 - 

Taş altları, toprak 

içi ve delikler 2 - 

Taş altı ve toprak 

içerisi 2 - 

Populasyon yoğunluğu: 0: Belirsiz 1: Nadir 2:Bol 3: Çok Bol 

Endemizm 

Bern 

Ek-II Nt 

Ek-III Nt 

Ek-II Nt 

Red Data 

IUCN (ERL) 

Kaynak (*) 

LC L, A 

LC G, L 

LC G, L 

Sürüngenler (Reptilia) 

Proje ve etki alanında bulunan ya da bulunması muhtemel 8 familyaya ait 14 sürüngen türü 

saptanmış olup bu türlerden 7 tanesi Bern Ek-II listesinde bulunmaktadır. Bern Ek-3’te ise 7 tür 

bulunmaktadır. Saptanan sürüngen türlerin arasında Ablepharus kitaibelii red data listesinde (R) 

kategorisinde yer alırken diğer türler (nt) kategorisinde bulunmaktadır. Testudo graeca IUCN (ERL) 

listesinde (VU A1cd) kategorisinde bulunmaktadır, yani henüz ciddi tehlike altında olmayan ancak 

orta vadede risk altına girebilecek korunması gerekli bir türdür. Elaphe quatuorlineata ise IUCN 

(ERL) listesinde (nt) kategorisinde bulunmaktadır, yani henüz ciddi tehlike ve koruma altında 

olmayan ancak orta vadede risk altında kalabilecek ve hassas türler arasına girebilecek bir türdür. 

Ayrıca T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Av ve 

Yaban Hayatı Dairesi Başkanlığı’nın Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 18 Mayıs 2010 

tarihli ‘2010-2011 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararı’nın yansıtıldığı en son listelere göre; 

saptanan sürüngen türlerinin tamamı Ek-1, yani ‘Çevre ve Orman Bakanlığı’nca Koruma Altına 

Alınan Yaban Hayvanları’ listesinde yer almaktadır. Ancak proje dahilindeki çalışmalar sucul 

ortamda gerçekleşeceğinden ve bahsi geçen tür denizel bir tür olmadığından projeden 

etkilenmeyecektir. Diğer 12 türden 8’i IUCN (ERL) listesinde (LC) kategorisinde yer almaktadır. (-) 

ile gösterilmiş olan 4 tür ise IUCN (ERL) listelerinde yer almamıştır. Listedeki bütün türlerin mevcut 

populasyonları iyi durumdadır ve proje nedeniyle etkilenmeleri öngörülmemektedir. Çalışma



alanında saptanan sürüngen türleri ve bunlarla ilgili korunma dereceleri Tablo 3.5’de verilmiştir. 

Türlerin arasında endemik tür bulunmamaktadır. 


Tablo 3. 5. Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan Sürüngen Türleri, Korunma Durumları ve Statüleri 

Türkçe Adı 

Testudinidae Tosbağagiller 

Habitat 

Testudo graeca Adi Tosbağa Kumlu, çakıllı ve 

kuru araziler 

Gekkonidae Ev kelerleri 

Cyrtopodion 

kotschyi 

Hemidactylus 

turcicus 

İnce parmaklı 

keler 

Geniş parmaklı 

keler 

Agamidae Kaya kelerleri 

Laudakia 

(Agama) stellio 

Scincidae Parlak 

kertenkeleler 

Ablepharus 

kitaibelii 

Chalcides 

ocellatus 

Mabuya 

(Trachylepis) 

aurata 

Az bitkili taşlık 

kısımlar ve 

kayalıklar 

Taş altı, kaya 

yarıkları, ev ve 

harabeler 

Dikenli keler Kayalıklar, taş 

duvarlar, ağaç 

kovukları 

İnce kertenkele Maki ve seyrek 

ağaçlı kısımlar, 

taş altları 

Benekli 

kertenkele 

Tıknaz 

kertenkele 

Lacertidae Kertenkeleler 

Lacerta 

(Anatololacerta) 

danfordi 

Toros 

kertenkelesi 

Ophisops elegans Tarla 

Kertenkelesi 

Seyrek bitkili, 

kumlu ve taşlı 

yerler 

Az bitkili açık 

arazi, harabeler 

Suya yakın 

ağaçlık, taşlık 

kısımlar, orman 

Az bitkili açık 

alanlarda taşlı ve 

topraklı zemin, tüm 

step ve yarı-step 

alanlar 

54 


Endemizm 

Bern 

Red Data 

IUCN (ERL) 

3 - Ek-II Nt (VU 

A1cd) 

MP (*) 

Kaynak (**) 

Ek-1 G, L, 

A 

1 - Ek-II Nt LC Ek-1 L,A 

- Ek-III Nt LC Ek-1 G,L,A 

1 - Ek-II Nt - Ek-1 G,L,A 

2 - Ek-II R LC Ek-1 L,A 

1 - Ek-II - - L 

1 - Ek-III Nt LC Ek-1 L 

1 - Ek-III Nt LC Ek-1 G,L,A 

2 - Ek-II Nt - Ek-1 L




Türkçe Adı 

Amphisbaenidae Kör 

kertenkeleler 

Habitat 

Blanus strauchi Körkertenkele Seyrek 

ağaçlıkı,çalılık, 

orman kenarı 

Colubridae Yılanlar 

Coluber 

(Platyceps) 

collaris 

Toros yılanı Taşlık, çalılık, 

sarp olmayan 

yamaçlar 

Eirenis modestus Uysal yılan Seyrek bitki 

örtüsü olan taşlık 

araziler, taş altları 

Elaphe 

quatuorlineata 

Typhlopidae 

Typhlops 

vermicularis 

Sarı yılan Ormanlık, çalılık 

ve taşlık alanlar, 

tarla ve bahçe 

Kör yılan Seyrek bitkili açık 

araziler, nemli 

toprak içi ve taş 

altları 

(*) 2010-2011 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararı 

(**) G: Gözlem L: Literatür A: Anket 

Kaynak: Demirsoy, A. 1996; Baran, İ. 2005 

55 


Endemizm 

Bern 

Red Data 

IUCN (ERL) 

MP (*) 

Kaynak (**) 

1 - Ek-III Nt LC Ek-1 L,A 

1 - Ek-III Nt LC - L 

2 - Ek-III Nt LC Ek-1 G,L,A 

1 - Ek-II Nt Nt Ek-1 G,L 

2 - Ek-III Nt - Ek-1 L 

Kuşlar (Aves) 

Proje ve etki alanında bulunan ya da bulunması muhtemel 26 familyaya ait 55 kuş türü 

saptanmış olup, bunlardan 34 tanesi Bern Ek-II, 16 tanesi Bern Ek-III listesinde bulunmaktadır. 3 

kuş türü ise bu listelerde yer almamaktadır. Ayrıca T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma 

ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Av ve Yaban Hayatı Dairesi Başkanlığı’nın Resmi Gazete’de 

yayınlanarak yürürlüğe giren 18 Mayıs 2010 tarihli 2010-2011 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu 

Kararı’nın yansıtıldığı en son listelere göre; 38 kuş türü Ek-1, yani ‘Çevre ve Orman Bakanlığı’nca 

Koruma Altına Alınan Yaban Hayvanları’ listesinde; 10 tanesi de Ek-2 yani ‘Merkez Av 

Komisyonunca Koruma Altına Alınan Av Hayvanları’ kategorisinde bulunmaktadır. Ek-3’te yani 

‘Merkez Av Komisyonu’nca Avına Belli Edilen Sürelerde İzin Verilen Av Hayvanları’ listesinde



bulunan kuş türlerinin sayısı ise 7’dir. Saptanan kuş türlerinin tamamı IUCN (ERL) kriterlerine göre 

(LC) kategorisindedir. Türlerin arasında endemik tür bulunmamaktadır. 

Çalışma alanında saptanan kuş türleri ve bunlarla ilgili korunma dereceleri Tablo 3.6’da 

verilmiştir. Tablodaki kuş türlerinin korunma durumu ve statüleri ile ilgili olarak kullanılan 

sembollerin açıklaması şu şekildedir: 

A1: Nesli tükenmiş veya tükenme tehlikesi altında olan türler. 

A1.1: Nesli tükenmiş olan türler. 

A1.2: Tüm Türkiye’deki birey sayısı 1-25 çift arasında olan türler. 

A2: Birey sayısı 26-50 çift altında kalan ve yayılış gösterdikleri bölgelerde büyük risk 

altında olan türler. 

A3: Birey sayısı 51- 200 (500) çift arasında kalan ancak bazı bölgelerde oldukça azalmış 

türler. 

A4: Birey sayıları fazla olmakla birlikte belirli bölgelerde azalmış olan türler. 

B: Geçici olarak Türkiye’ye gelen ve biyotopların yok edilmesi ile risk alına girecek türler. 

B1: Anadolu’yu kışlak olarak kullanan ancak Anadolu’da üremeyen türler. 

B2-B3: Anadolu’dan transit olarak geçen veya Anadolu’yu kışlak olarak kullanan ve risk 

derecesi daha düşük olan türler. 

Y: Düzenli olarak yurdumuzda kuluçkaya yatan yerli kuş türleri. 

G: Yurdumuzda kuluçkaya yattıktan sonra göç eden türler. 

K:Yurdumuzda kuluçkaya yatmayan, yurdumuzu transit göç esnasında kullanan türler. 

KZ: Kış aylarını yurdumuzda geçiren, kış ziyaretçisi türler. 

Tablo 3. 6. Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan Kuş Türleri, Korunma Durumları ve Statüleri 


Türkçe Adı 

Podicipedidae Yumurtapiçigiller 

Habitat (*) 

Podiceps cristatus Bahri SA Y,G - Ek-III A.3 LC Ek-1 G,L,A 

Tachybaptus 

ruficollis 

Küçük Batağan 

Phalacrocoracidae Karabatakgiller 

Statü 

SA Y,G 

56 

Endemizm 

- 

Bern 

Ek-III 

Red Data 

A.3 

IUCN (ERL) 

MP (**) 

Kaynak (***) 

LC Ek-1 G,L,A 

Phalacrocorax carbo Karabatak SA Y,KZ - Ek-III A.2 LC Ek-2 G,L,A 

Ardeidae Balıkçıllar 

Ardea cinerea Gri balıkçıl SA Y - Ek-III A.3 LC Ek-2 G,L,A 

Egretta alba Büyük Ak Balıkçıl SA Y,KZ - Ek-III A.2 LC Ek-1 G,L,A




Türkçe Adı 

Ciconiidae Leylekgiller 

Habitat (*) 

Ciconia ciconia Leylek SA Y, G, T - Ek-II A.3 LC Ek-1 G,L,A 

Anatidae 

Tadorna ferruginea Angıt SA Y - Ek-II A.2 LC Ek-1 G,L,A 

Tadorna tadorna Suna SA - Ek-II A.2 LC Ek-1 G,L,A 

Accipitridae Yırtıcı kuşlar 

Accipiter nisus Atmaca OR, 

ÇB 

Buteo buteo Şahin ST, 

DK 

Statü 

Y,KZ 

Y, KZ, 

T 

57 

Endemizm 

- 

- 

Bern 

Ek-II 

Ek-II 

Red Data 

A.4 

A.3 

IUCN (ERL) 

MP (**) 

Kaynak (***) 

LC Ek-1 G,L 

LC Ek-1 

Buteo rufinus Kızılşahin ST,DK Y,KZ - Ek-II A.2 LC Ek-1 G,L,A 

Circaetus gallicus Yılan kartalı ST,DK G - Ek-II A.1.2 LC Ek-1 G,L 

Falconidae Doğangiller 

Falco tinnunculus Kerkenez 

Rallidae Yelvegiller 

ÇB ST Y 

- 

Ek-II 

A,4 LC 

Fulica atra Sakarmeke SA Y - Ek-III - LC Ek-3 G,L,A 

Laridae Martıgiller 

Larus ridibundus Karabaş Martı SA,DN KZ, T - Ek-III B.3 LC Ek-2 G,L 

Columbidae Güvercingiller 

Columba livia Kaya Güvercini DK ST 

ÇB 

Streptopelia 

decaocto 

Kumru 

Streptopelia turtur Üveyik ST, 

ÇB 

Apodidae Ebabilgiller 

Y 

ÇB Y 

G 

- 

- 

- 

Ek-III 

Ek-III 

Ek-III 

- LC 

- LC 

A,2 LC 

Ek-1 

Ek-3 

Ek-2 

G, 

L,A 

G, 

L,A 

G, 

L,A 

G, L, 

A 

Ek-3 L, A 

Apus apus Ebabil ST ÇB G, T - Ek-III A.4 LC Ek-1 G, L 

Apus melba Akkarınlı Ebabil ST, 

ÇB, 

G, T - Ek-II A.4 LC Ek-1 L,A




Türkçe Adı 

Upupidae Çavuşkuşugiller 

Habitat (*) 

DK 

Upupa epops İbibik ST ÇB G - Ek-II A.2 LC Ek-1 G,L,A 

Picidae Ağaçkakangiller 

Dendrocopus 

syriacus 

Alacaağaçkakan OR ÇB 

Alaudidae Tarlakuşugiller 

Galerida cristata Tepeli Toygar ST, 

ÇB 

Hirundinidae Kırlangıçgiller 

Statü 

Y 

Y 

58 

Endemizm 

- 

- 

Bern 

Ek-II 

Ek-III 

Red Data 

IUCN (ERL) 

A.3 LC 

- LC 

MP (**) 

Kaynak (***) 

Ek-1 G,L,A 

Hirundo daurica Kızılkırlangıç ÇB G,T - Ek-II - LC Ek-1 G,L,A 

Hirundo rustica Kırlangıç ÇB Y - Ek-II - LC Ek-1 G,L,A 

Delichon urbicum Pencere Kırlangıcı ÇB G - Ek-II A,4 LC Ek-1 L,A 

Motacillidae Kuyruksallayangiller 

Motacilla alba Akkuyruksallayan SA, 

DK 

Turdidae Ardıçkuşugiller 

Y 

- 

Ek-II 

A,4 LC 

Ek-2 

G, 

L,A 

Ek-1 L,A 

Erithacus rubecula Kızılgerdan ÇB OR Y - Ek-II - LC Ek-1 G,L,A 

Luscinia 

megarhynchos 

Bülbül ÇB, 

OR 

G 

- 

Ek-II 

A,3 LC 

Ek-1 L,A 

Saxicola rubetra Çayır Taşkuşu ST Y - Ek-II - LC Ek-1 G,L 

Saxicola torquata Taşkuşu ST, 

ÇB 

Y 

- 

Ek-II 

- LC 

Ek-1 G,L 

Monticola solitarius Gökardıç DK G - Ek-II - LC Ek-1 L,A 

Oenanthe hispanica Karakulaklı 

Kuyrukkakan 

ST, 

DK 

Oenanthe oenanthe Kuyrukkakan ST, 

ÇB 

G, T 

G 

- 

- 

Ek-II 

Ek-II 

- LC 

A.3 LC 

Ek-1 G,L 

Ek-1 G,L 

Turdus merula Karatavuk ÇB OR Y,KZ - Ek-III - LC Ek-3 G,L,A 

Turdus philomelos Öter Ardıç ÇB,OR Y, KZ - Ek-III - LC Ek-2 G,L




Türkçe Adı 

Habitat (*) 

Turdus viscivorus Ökse ardıcı ÇB OR Y - Ek-III - LC Ek-2 G,L 

Sylviidae Ötleğengiller 

Sylvia atricapilla Karabaşlı ötleğen ÇB OR G - Ek-II - LC Ek-1 G,L,A 

Sylvia reuppeli Karaboğazlı ötleğen ÇB OR G - Ek-II - LC Ek-1 L,A 

Sylvia 

malenocephala 

Maskeli ötleğen ÇB, 

OR 

Muscicapidae Sinekkapangiller 

Statü 

Y 

59 

Endemizm 

Bern 

Red Data 

IUCN (ERL) 

- Ek-II - LC 

MP (**) 

Kaynak (***) 

Ek-1 L,A 

Muscicapa striata Benekli sinekkapan ÇB OR G - Ek-II - LC Ek-1 L,A 

Timalidae Bıyıklıbaştankaralar 

Aegithalos caudatus Uzunkuyruklu 

baştankara 

Paridae Baştankaragiller 

SA ÇB Y 

- 

Ek-III 

A.2 

LC Ek-2 L,A 

Parus lugubris Akyanaklı baştankara OR ÇB Y - Ek-II A.4 LC Ek-1 G,L,A 

Parus caeruleus Mavi baştankara OR ÇB Y - Ek-II - LC Ek-1 G,L,A 

Parus major Büyük Baştankara 

Laniidae Çekirgekuşları 

Lanius senator Kızılbaşlı 

örümcekkuşu 

Lanius nubicus Maskeli örümcekkuşu ST, 

OR 

Passeridae Serçegiller 

OR ÇB Y 

- 

Ek-II 

ST OR T G - Ek-II - LC 

G - Ek-II - LC 

- 

LC Ek-1 

G, 

L,A 

Ek-1 L,A 

Ek-1 L,A 

Passer domesticus Ev Serçesi ÇB Y - - - LC Ek-3 G,L,A 

Corvidae Kargagiller 

Garrulus glandarius Alakarga ÇB OR Y - - - LC Ek-3 G,L,A 

Corvus corone Leş Kargası ST ÇB Y - - - LC Ek-3 G,L 

Fringillidae İspinozgiller 

Carduelis chloris Florya OR ÇB Y - Ek-II A.4 LC Ek-1 G,L 

Carduelis carduelis Saka OR ÇB Y - Ek-II A.4 LC Ek-1 G,L,A




Türkçe Adı 

Habitat (*) 

Fringilla coelebs İspinoz OR ÇB Y - Ek-III - LC Ek-2 G,L,A 

Serinus serinus Küçük iskete OR ÇB Y - Ek-II - LC Ek-1 G,L,A 

Emberizidae Kirazkuşugiller 

Miliaria calandra Tarla Çintesi ÇB, 

ST 

Kaynak: Demirsoy, A. 1999 

Statü 

Y 

60 

Endemizm 

- 

Bern 

Ek-III 

Red Data 

- 

IUCN (ERL) 

MP (**) 

Kaynak (***) 

LC Ek-2 G,L 

(*) Habitat ST: Step OR: Orman SA: Sulak Alan Dn: Deniz DK: Dağlık ve Kayalık ÇB:Çalılık e Bahçelik 

(**) 2010-2011 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararı 

(***) G: Gözlem L: Literatür A: Anket 

Memeliler (Mamalia) 

Çalışma alanında bulunan ya da bulunması muhtemel 11 familyaya ait 16 memeli türü 

saptanmıştır. Bu türler arasında 5 tür Bern Sözleşmesi Ek-III’te yer almaktadır. 11 tür ise Bern 

sözleşmesi Ek listelerinde yer almamaktadır. Ayrıca T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma 

ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Av ve Yaban Hayatı Dairesi Başkanlığı’nın Resmi Gazete’de 

yayınlanarak yürürlüğe giren 18/05/2010 tarihli ‘2010-2011 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu 

Kararı’nın yansıtıldığı en son listelere göre; 1 memeli türü Ek-1 yani ‘Çevre ve Orman Bakanlığı’nca 

Koruma Altına Alınan Yaban Hayvanları’ listesinde, 1 tür Ek-2 yani ‘Merkez Av Komisyonunca 

Koruma Altına Alınan Av Hayvanları’ listesinde, 2 tür de Ek-3 yani ‘Merkez Av Komisyonu’nca 

Avına Belli Edilen Sürelerde İzin Verilen Av Hayvanları’ listesinde bulunmaktadır. 

Listedeki türlerden Pipistrellus pipistrellus (Cüce Yarasa) Demirsoy, A. (1996)’a göre V 

kategorisinde olmasına rağmen, IUCN (ERL) kriterlerine göre LC kategorisinde, risk altında 

olmayan bir türdür. Nannospalax (Spalax) leucodon (Kör Fare) ise Demirsoy, A. (1996)’a göre nt 

kategorisinde, tehdit altında olmayan bir tür olarak belirtilirken IUCN (ERL) kriterlerine göre DD 

kategorisinde olup türün tehlike kriterini belirlemek için elimizde yeterli bilgi bulunmamaktadır. 

Eliomys quercinus (Bahçe Yediuyuru) ise hem IUCN (ERL) kriterlerine göre hem de Demirsoy, A. 

(1996)’a göre (nt) kategorisinde yer almakta olup koruma altında olmayan fakat orta vadede 

hassas türler arasına girebilecek bir türdür. Diğer 13 tür ise IUCN (ERL) listesinde (LC) 

kategorilerinde bulunmaktadırlar ve herhangi bir risk altında değildirler. Çalışma alanında saptanan 

memeli türleri Tablo 3.7’de verilmiştir. Türlerin arasında endemik tür bulunmamaktadır.



Tablo 3. 7. Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan Memeli Türleri, Korunma Durumları ve Statüleri 

Familya ve Tür adı 

Erinaceidae Kirpiler 

Erinaceus 

concolor 

Kirpi 

Türkçe Adı 

Soricidae Sivrifareler 

Crocidura 

leucodon 

Talpidae Köstebekler 

Talpa levantis 

levantis 

Habitat 

Fundalıklar ve 

çalılıklar 

Tarla Sivrifaresi Açık araziler 

ve çalılık 

araziler 

Körköstebek 

Vespertiolinidae Düzburun 

Yarasalar 

Pipistrellus 

pipistrellus 

Cüceyarasa 

Leporidae Tavşanlar 

Lepus europaeus Yabani Tavşan 

Cricetidae Avurtlaklar 

Cricetulus 

migratorius 

Microtus 

guentheri 

Cüce Avurtlak 

Spalacidaae Körfareler 

Nannospalax 

(Spalax) leucodon Körfare 

Gliridae Yediuyurlar 

Eliomys 

quercinus 

- 

Bahçe yediuyuru 

Muridae Fareler+Sıçanlar 

Kumlu, gevşek 

ve nemli 

topraklar 

Orman, açık 

alan, kültür 

alanı, parklar 

Her çeşit 

ortamda 

yaşarlar 

Çayırlık, step 

ve kültür 

alanları 

Otluk,kültüt 

stepleri, kurak 

yerler 

Verimli 

alanlarda, bağ 

ve bahçelerde 

Kısmenağaçlık 

bölgeler, 

kayalık,taşlık 

Red Data 

61 


Endemizm 

Bern 

IUCN (ERL) 

MP (*) 

Kaynak(**) 

Nt 2 - - LC Ek-1 G, L, A 

Nt 

2 - Ek-III LC - L 

Nt 2 - - LC - L,A 

V 3 - Ek-III LC - G,L,A 

Nt 3 - Ek-III LC Ek-3 G, L,A 

Nt 1 - - LC - L 

Nt 1 - - LC - L 

Nt 3 - - DD - G, L 

Nt 2 - Ek-III nt - G,L,A



Familya ve Tür adı 

Türkçe Adı 

Rattus rattus Siyah Sıçan 

Rattus norvegicus Kahverenkli Sıçan 

Apodemus 

mystacinus 

Apodemus 

sylvaticus 

Kayalık faresi 

Ormanfaresi 

Mus musculus Ev Faresi 

Canidae Köpekler 

Vulpes vulpes Tilki 

Mustelidae 

Mustela nivalis Gelincik 

Habitat 

Kültür 

arazileri, dere 

kenarlarındaki 

çalılıklar 

Kültür arazileri 

dışındaki ev ambar 

Kısmen otlu 

taşlık kayalık 

alanlar 

Orman,tarla, 

bahçe,step, 

binalar 

Yerleşim 

yerleri ve 

çalılıklar 

Ormanlarda, 

bitki örtüsü bol 

steplerde 

çakıllı 

arazilerde 

Çeşitli 

habitatlar 

(*) 2010-2011 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararı 


Kaynak: Demirsoy, A. 1996 

Red Data 

62 


Endemizm 

Bern 

IUCN (ERL) 

MP (*) 

Kaynak(**) 

Nt 2 - - LC - G,L, A 

Nt 3 - - LC - L, A 

Nt 3 - - LC - L 

Nt 2 - - LC - G,L,A 

Nt 3 - - LC - G,L,A 

Nt 2 - - LC Ek-3 L, A 

Nt 1 - Ek-III LC Ek-2 L,A 

Deniz ortamı 

Deniz ortamındaki canlıların tespiti amacıyla Muğla Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi 

uzmanları tarafından 03/12/2010 tarihinde araziye gidilmiş ve incelemeler yapılmıştır. Üniversite 

tarafından hazırlanan rapor Ek 9’da verilmektedir. Deniz canlılarının tespiti amacıyla aletli (scuba) 

dalış gerçekleştirilmiş, sualtı görsel sayım tekniği uygulanmış ve fotoğraflama yapılmıştır. Bu 

teknikte kıyıdan başlayan dalışlar, belli hatlar izlenerek, sırasında gözlenen deniz canlısı türleri 

sualtı yazı tahtalarına yazılarak kaydedilmek suretiyle belirlenmiştir. Sualtı gözlemlerinde 

maksimum 15 m’ye kadar inilmiş ve dalış için normal hava ile dolu SCUBA ekipmanı kullanılmıştır. 

Yat limanı yapılması planlanan alanın kıyı yapısının bir kısmı kumluktur ve küçük bir sahile sahiptir. 

Geri kalan kıyı alanı ise kayalık ve taşlık olup, sahil yoktur. Dip yapısı kumlu, çamurlu ve otluk bir 

yapı göstermektedir. Kayalık ve taşlık olan alanların üzeri alglerle kaplı olup, bu kaya ve taşlar 

arasında deniz canlısı yaşamaktadır. Proje alanında Posidonia oceanica (Denizçayırı) türü



gözlemlenmiş olup seyrek yataklar şeklindedir. Bunun yanında alanda Pinna nobilis (Pina) türü 

canlı olarak gözlemlenmiştir. Bu türler kıyıda dolgu yapılması planlanan alanda gözlenmemiştir. 

Yapılan arazi çalışmaları sonunda 21 deniz canlısı türü tespit edilmiştir (Tablo 3.8). Bu 22 türün 

gruplara göre dağılımı: 1 tür Tek Çenekliler, 1 tür Süngerler, 3 tür Kinidliler, 7 tür Yumuşakçalar, 1 

tür Eklembacaklılar, 2 tür Derisidikenliler ve 6 tür Balıklar şeklindedir. 

Tablo 3. 8. Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan Deniz Canlısı Türleri, Korunma Durumları ve Statüleri 


Türkçe Adı 

Porifera Süngerler 

Habitat 

Verongia aerophoba Sünger Kayalık alan --- Ek2 NE --- --- G 

Cnidaria Kinidliler 

Cerianthus 

membranaceus 

Denizlalesi Çamurlu, balçık 

ve kumlu bölgeler 

veya kaya 

yarıkları. 

Actinia equina Denizgülü Kayalıklar, 

çatlaklar ve 

oyuklar 

Cladocora caespitosa Taş Mercanı Kayalık, taşlık ve 

kumluk zeminler 

Mollusca Yumuşakçalar 

Pinna nobilis Pina, Delici Midye Kumlu bölgeler, 

deniz çayırları 

arası. Endemik 

63 

Bern 

Barcelona 

IUCN Red List 

EU Habitats Directive 

Tebliğ (*) 

--- --- NE --- --- G 

--- --- NE --- --- G 

--- --- DD --- --- G 

Ek2 Ek2 

EN, 

TH 

NE Ek4 

92/43/ 

EEC 

Md.16 G 

Arca noae Nuh’un Gemisi Kayalık alan --- --- NE --- --- G 

Murex brandaris Dikenli Salyangoz Kayalık, taşlık 

alan 

Solen vagina Sülünez Kumluk, 

çamurluk alan 

Tapes decussatus Akivades, Kum 

Midyesi 

Chamelea gallina Beyaz Kum 

Midyesi, Cici, Cikcik, 

Çizgili Venüs 

--- --- NE --- G 

--- --- NE --- --- G 

Kumluk alan --- --- NE --- Md.17 G 


Cerathium sp. Şeytan Minareleri Kumluk alan --- --- NE --- Md.9 G 

Kaynak (**)




Türkçe Adı 

Arthropoda Eklembacaklılar 

Habitat 

Maja crispata Örümcek Yengeci Kumluk alan --- --- NE --- --- G 

Echinodermata Derisidikenliler 

Paracentrotus lividus Denizkestanesi Pina yakınlarında --- --- NE --- --- G 

Synaptula sp. Deniz Hıyarı Tüm alanda --- --- NE --- --- G 

Pisces Balıklar 

Labrus viridis Lapin Çayırlık alanda --- --- NE --- --- G 

Gobius bucchichi Anemon 

Kayabalığı 

Liza aurata Kefal, Altınbaş 

Kefal 

Pomatoschistus sp Küçük 

Kayabalıkları 

Symphodus 

mediterraneus 

Kumluk, 

Demersal 

Çırçır, Ot Balığı Kayalık algli 

zeminlerde 

demersal 

Symphodus rostratus Çırçır, Ot Balığı Kayalık algli 

zeminlerde 

demersal 

64 

Bern 

Barcelona 

IUCN Red List 


Tebliğ (*) 

--- --- NE --- --- G 

Epipelajik --- --- NE --- Md.17 G 

Demersal --- --- NE --- --- G 

--- --- NE --- --- G 

--- --- NE --- --- G 

(*) 2/1 Numaralı Ticari Amaçlı Su Ürünleri Avcılığını Düzenleyen Tebliğ 


Habitats Directive (HD): Ek 2: species requiring designation of special areas of conservation 

Ek 4: species requiring strict protection; Bern Convention (Bern) 

Ek 1: list of strictly protected species of flora 


Ek 3: list of protected species of fauna; 

Barcelona Convention (Barcon): Ek 2: list of endangered or threatened species 

Ek 3: list of species whose exploitation is regulated 

Red List: CR-Critically endangered/EN-Endangered/VU-Vulnerable/NT-Near threatened/LC-Least concern/DD-Data 

deficient 

Kaynak: Gözcelioğlu B. ve Aydıncılar Ö.F. 2008; Mater, S., Kaya M., Bilecenoğlu M. 2002 

Alanda yapılan dalış ve gözlemler sırasında Monachus monachus (Akdeniz Foku) türüne, 

tarihi eser niteliği taşıyan bulgu veya buluntulara rastlanmamıştır. Belirlenen türlerden Posidonia 

oceanica (Denizçayırı) ve Pinna nobilis (Pina) türleri özel bir öneme sahiptir. Bu türlerden 

Posidonia oceanica hem ulusal hem de ülkemizin taraf olduğu birçok uluslararası antlaşmalar ile 

koruma altına alınmış bir türdür. 

Kaynak (**)



Üniversite tarafından yapılan arazi çalışmasında tespit edilen flora türleri Tablo 3.9’da 

verilmiştir. 



Türkçe Adı 

Monocotyledonea Tek Çenekliler 


Posidonia oceanica Deniz Çayırı Akdeniz + Bentik Ek 1 Ek 2 LC Ek 1 

92/43 

/CEE 

- 

Endemizm 

(*) 2/1 Numaralı Ticari Amaçlı Su Ürünleri Avcılığını Düzenleyen Tebliğ 


Habitats Directive (HD): Ek 1: natural habıtat types of communıty ınterest whose conservatıon requıres the 

desıgnatıon of specıal areas of conservatıon 

Ek 2: species requiring designation of special areas of conservation 

Ek 4: species requiring strict protection; Bern Convention (Bern) 



Ek 3: list of protected species of fauna; 

Barcelona Convention (Barcon): Ek 2: list of endangered or threatened species 

Ek 3: list of species whose exploitation is regulated 

Red List: CR-Critically endangered/EN-Endangered/VU-Vulnerable/NT-Near threatened/LC-Least concern/DD-Data 

deficient 

Kaynak: Gözcelioğlu B., Aydıncılar Ö.F., 2008 

Projenin inşaat ve işletme aşamalarında, alanda bulunan ve endemik tür olan Posidonia 

oceanica (Denizçayırı) ve Pinna nobilis (Pina) türlerine zarar verilmeyecektir. Ayrıca deniz dibinde 

yapılacak işlemlerde deniz çayırının seyrek olduğu bölgeler seçilecek, faaliyetin inşaat ve işletme 

aşamasında her türlü tedbir alınacaktır. 

3.10. Proje Alanı ve Etki Alanının 1380 Sayılı Su Ürünleri Kanunu ve Su Ürünleri 

Yönetmeliği Kapsamında Değerlendirilmesi, Alandaki Balıkçılık Potansiyeli (balıkçı 

kuruluşları, balıkçı teknesi sayısı, balıkçı sayısı ve genel balıkçılık potansiyeli) 

Proje alanının bulunduğu bölge; 05/05/1983 tarih ve 18038 sayılı Resmi Gazete’de Su 

Ürünleri İstihsal Yerleri olarak ilan edilmiştir (Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma Kontrol Genel 

Müdürlüğü, 2004). 

Proje alanına en yakın balıkçılık kıyı yapısı Muğla’da bulunan Kıyıkışlacık Rıhtımıdır. 

Muğla’da 1.583 adet ruhsatlı balıkçı gemisi bulunmakta, 7.806 kişi ruhsatlı olarak balıkçılık 

yapmaktadır (TÜİK, 2007). Ulaştırma Bakanlığı DLH İnşaatı Genel Müdürlüğü’nün ihale ettiği 

Dolsar-Dolfen Ortak Girişimi tarafından yürütülen ‘Balıkçılık Kıyı Yapıları Durum ve İhtiyaç Analizi’ 

Habitat 

65 

Bern 

Barcelona 

IUCN Red List 


Tebliğ (*) 

Md. 

16 

Kaynak (**) 

G



işi kapsamında Muğla Milas’ta hem büyük balıkçı gemilerine hem de yetiştiricilik tesislerine hizmet 

verebilecek büyük bir balıkçı limanının yapılması önerilmiştir. 

3.11. Orman Alanları 

3.11.1. Proje Sahasının Orman Alanları İçinde Bulunması Halinde 

3.11.1.1. Proje Sahasının Bulunduğu Orman Alanı Miktarının (m²) Belirtilmesi 

Proje alanı orman alanı içerisinde bulunmamaktadır. 

3.11.1.2. Projenin Orman Alanlarına Muhtemel Olumsuz Etkilerinin İrdelenmesi ve 

Etki Azaltıcı Tedbirlerin Belirtilmesi 


3.11.1.3. Proje Sahasının İşaretlendiği 1/25.000 Ölçekli Meşcere Haritası 


3.11.1.4. Projenin Orman Alanlarından Geçen Bölümünde Ne Kadar Ağaç Kesileceği, 

Kesilecek Bu Ağaçların Meşcere Tipi, Kapalılığı v.s. Özelliklerinin Belirtilmesi 


3.11.1.5. Orman Alanları İçin Kamulaştırmanın Söz Konusu Olmadığının Belirtilerek 

Orman Alanları İçin 6831 Sayılı Orman Kanunun 5191 Sayılı Kanun İle Değişik 17/3 Maddesi 

Gereğince İzin Alınacağının Belirtilmesi 


3.11.1.6. Orman Bölge Müdürlüğü’nün Görüşü 

Muğla Orman Bölge Müdürlüğü’nün verdiği görüşü göre; ‘Proje alanının tamamı orman 

sayılmayan alan’ içerisinde kalmaktadır, kesinleşmiş orman sınırları dışında olduğu Milas İşletme 

Müdürlüğü’nce belirlenen alanda yat limanı projesinin gerçekleştirilmesinde sakınca görülmemiştir. 

3.11.2. Proje Sahasının Orman Alanları Dışında Bulunması Halinde 

3.11.2.1. Proje Sahasına En Yakın Orman Alanı Mesafesi 

Proje alanına en yakın orman alanı körfezin karşı tarafında yaklaşık 6 km mesafededir 

(Şekil 3.13). Milas’ta bulunan en yakın orman alanı ise yaklaşık 9 km uzaklıktadır. 

66



Kaynak: Kaynak: Orman Genel Müdürlüğü. 

Şekil 3. 13. Muğla İli Orman Durumu. 

3.11.2.2. Mesafeye Bağlı Olarak Orman Yangınlarına Karşı Alınacak Önlemler 

Herhangi bir sebeple çıkabilecek yangına müdahalede bulunabilmek için öncelikle 

yangınla mücadele ekibi kurulacaktır. Limanda köpük melanjörü ve lansı, söndürme cihazı, yangın 

dolabı, hortum, yangınlarda müdahale edecek personel için yangında kullanılan özel elbiseler, 

kazma, kürek, balyoz, balta, kanca, keski, demir testeresi, manivela demiri, küskü demiri, su varili 

ve dolu su kovaları bulundurulacaktır. 

Yangın durumunda alınacak önlemler pasif ve aktif önlemler olarak ikiye ayrılmaktadır. 

Pasif önlemler; yangını ilk gören ve duyan görevli paniğe kapılmadan yangın alarmı 

vererek yangını duyuracaktır. Yat Limanı içinde yangın yeri tespit edilecek ve itfaiye teşkilatına 

haber verilecektir. Yat limanı müdürü veya nöbetçi yöneticisi çevredekilere haber verecek, tüm 

personel yangından haberdar edilecek ve gerekli işlemler için vardiyadaki yangınla mücadele 

ekipleri çalışmalarına başlayacaktır. 

Aktif önlemler; yangın karadaki tesislerde ise o mahallin elektrik şalterleri kapatılacak, tüp 

gaz mevcut ise valfı kapatılarak dışarı çıkarılacaktır. Yangın çevresindeki diğer yanıcı maddeler 

uzaklaştırılacak, yanıcı maddeler mazot, ve benzin tanklarına yakın ise yangının sirayetini önlemek 

için tanklara devamlı su sıkılarak ısınmaları önlenecektir. Yangın, ofisler gibi kapalı yerlerde ise 

yangında ilk kurtarılacak malzeme dışarı çıkarılacaktır. Yangın mahalindeki kapı, pencere ve 

lumbuzların kullanılmayacak olanları kapalı bulundurulacaktır. Tesiste ayrı bir yangın suyu hattı 

bulundurulacaktır. Yangınla mücadelede kullanılacak su denizden alınarak yangın suyu deposuna 

iletilecektir. Yangın suyu deposu her zaman dolu durumda tutulacaktır. Bu depodan çıkışta su 

yeterli düzeyde basınçlandırılacaktır. Yangın suyu pompasının mutlaka yedeği bulundurulacaktır. 

67



Yangınla mücadele için limanda yeterli sayıda hortum ve taşınabilir yangın söndürme cihazları ve 

köpüklü söndürme yapılabilecek 1 adet palamar botu tesiste bulundurulacaktır. 

Yangın söndürme önlemleri olarak; ilk müdahale ile yangının sınıfı, yeri, genişliği 

saptanarak yangına müdahale edilecektir. Yangın büyümeden hemen çevredeki yangın söndürme 

cihazları ile yangın müdahale önlemleri alınacak, eğer bunlar yok ise; örtü, battaniye, çuval, ceket 

gibi eşya ile söndürülmeye çalışılacaktır. Yangına ilk önce yangın söndürme cihazları ile müdahale 

edilirken, yat limanındaki yangın hidrantı hortumlar döşenerek sistem devreye sokulacaktır. Yangın 

elektrik veya akaryakıt yangını ise mevcut köpüklü söndürücüler ile müdahale edilecek su 

kullanılmayacaktır. Yangın eşya yangını ise yangın söndürme cihazı veya su ile müdahale 

edilecektir. Yangın yerine görevlilerden başkasının girmesi önlenecek, yangın söndürme sırasında 

personel birbiriyle devamlı işbirliği içinde bulunacaktır. 

Yatlarda yangına karşı alınacak önlemler; yatın bağlı bulunduğu kutudan elektriği 

kesilecektir. Yangın çıkan teknenin civarındaki tekneler yat limanı dışında emniyetli bir yere 

çekilecektir. Yangın çıkan tekneye en yakın yangın servis kutusundaki hortum döşenerek su ile 

müdahale etmek üzere yangın hidrantı devreye alınacaktır. İskele üzerindeki tatlı su 

musluklarından da istifade edilerek su ile ilk müdahale sağlanacaktır. Sahibi içinde bulunmayan 

yatta, yangın kontrol altına alınamayacak büyüklükte ise bir deniz aracı ile yat limanı dışında daha 

emniyetli bir yere çekilecektir. 

3.11.2.3. Proje ile ilgili olarak Orman Alanlarına Muhtemel Olumsuz Etkiler ve Etki 

Azaltıcı Tedbirler 

Değerlendirme formunda projenin ormancılık çalışmaları yönünden herhangi bir 

sakıncasının olmayacağı ifade edilmiştir. 

3.11.2.4. Proje Yerinin Orman Alanları Dışında Olduğuna dair Orman Bölge 

Müdürlüğü’nün Görüşü 

Proje alanı orman alanı içerisinde bulunmamaktadır (Ek 8: Muğla Orman Bölge 

Müdürlüğü’nün Görüş Yazısı). Muğla Orman Bölge Müdürlüğü tarafından hazırlanan ÇED 

İnceleme Değerlendirme Formu’nda projenin ormancılık çalışmaları yönünden herhangi bir 

sakıncasının olmayacağı ifade edilmiştir. 

3.12. Sosyo-Ekonomik Çevrenin Özellikleri 

3.12.1. Ekonomik Özellikler (yörenin ekonomik yapısını oluşturan başlıca sektörler, 

sektör başına nüfus dağılımı) 

Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı’nın 2006 yılında İllerde Öne Çıkan Sanayi 

Sektörleri’ni belirlemek için yaptığı çalışmada Muğla Ili’nde; 

Eğlence ve sportif amaçlı teknelerin yapımı ve onarımı, 

Gemi yapımı ve onarımı, 

Süsleme ve yapı taşları ocakçılığı, 

Başka yerde sınıflandırılmamış diğer madencilik ve taşocakçılığı işletmeleri, 

Linyit madenciliği ve briketlenmesi, 

68



İnşaat kerestesi ve doğrama imalatı, 

Ağacın hızarlanması, planyalanması 1 ve emprenye 2 edilmesi, 

Hayvancılık 

sektörlerinin öne çıktığı görülmüştür. 

3.12.2 Nüfus (yöredeki kentsel ve kırsal nüfus, nüfus hareketleri; göçler, nüfus artış 

oranları, diğer bilgiler) 

2009 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) Veri Tabanı’na göre Muğla’nın 

toplam nüfusu 802.381, Milas’ın toplam nüfusu 50.975’dir. Bozbük köyünde ise 169 kadın, 197 

erkek olmak üzere toplam 366 kişi yaşamaktadır (TÜİK, 2009). 

Muğla’da 26.613 kişi diğer yörelere göç etmekte, 28.390 kişi de diğer yörelerden Muğla’ya 

göç etmektedir. Net göç 1,777, net göç hızı da 2,22’dir. 

3.12.3 Bölgenin Turizm Potansiyeli 

Milas, gerek tarihi ve kültürel değerleri ve coğrafi konumu itibarıyla gerek deniz turizmine 

elverişli olması nedeniyle yatırımcılar için cazip durumdadır. 

Yöre, yüksek dağlarla kaplı trekking, tırmanma ve kampçılık gibi sportif faaliyetlerin 

yapılmasına uygundur. Şenlik yapılan geniş yaylaları ve orman alanlarında koşu, bisiklet, 

motosiklet, safari gibi alternatif turizm olanaklarına sahiptir. 

Proje alanına yaklaşık 4,5 km mesafede İasos Antik Kenti bulunmaktadır. 

3.12.4 Yaratılacak İstihdam İmkanları ve İşsizlik 

Projenin inşaat aşamasında 50, işletme aşamasında 35 kişi çalıştırılacaktır. 

3.12.5 Beklenen Sosyoekonomik Değişiklikler 

Projenin inşaatı aşamasında 50 kişinin işletme aşamasında 35 kişinin çalıştırılması 

planlanmaktadır. İnşaat ve işletme aşamalarında çalışacak kişilerin yöreden ve yakın çevresinden 

sağlanması düşünülmektedir. Dolayısıyla yöre insanları için iş imkanı yaratılmış olunacaktır. 

İnşaat aşamasında kullanılacak inşaat malzemeleri ve çalışanların çeşitli ihtiyaçları yakın 

yerlerden sağlanacağından yörede ekonomik canlanma yaşanacaktır. 

İşletme aşamasında 150 yat (denizde) kabul kapasitesine sahip olan İasos Yat Limanı’na 

sezonda yaklaşık 500 kişi gelecektir. Bir yatın limana gelmesi ile bağlanma, kumanya ve bakımonarım 

gibi çeşitli harcamaları olacağından yöre ekonomisine katkıda bulunulacağı 

düşünülmektedir. 

1 Planyalanma: Doğrusal kesme hareketi ile yatay, dikey veya eğimli yüzeylerden talaş kaldırma işlemidir. 

2 Emprenye: Değişik yöntemlerle ahşabın bünyesine çesitli kimyasal maddelerin emdirilmesi işlemidir. 

69



BÖLÜM 4: PROJENİN ÖNEMLİ ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER 

4.1. Arazinin Hazırlanması için Yapılacak İşler Kapsamında Nerelerde ve Ne Kadar 

Alanda Hafriyat Yapılacağı, Hafriyat Artığı Toprak, Taş, Kum vb. Maddelerin Nerelere 

Taşınacakları veya Hangi Amaçlar için Kullanılacakları 

Proje kapsamında, geri sahada çeşitli yapılar inşa edilecektir. Sadece bu yapıların 

inşasında temel kazıları için bir hafriyat işlemi yapılacaktır. Hafriyat toprağının faaliyet alanında 

değerlendirilmesi sağlanacaktır. Hafriyat malzemesi 18/03/2004 tarih ve 25406 sayılı Resmi 

Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıkları Kontrol 

Yönetmeliği” Madde 26’da belirtilen şartlara uygun olarak peyzaj (saha düzenlenmesi) işlemlerinde 

kullanılacaktır. 

4.2. Projenin İnşaat ve İşletme Aşamasında Oluşacak Katı Atıkların Cinsi (evsel 

nitelikli katı atıklar, yatlardan kaynaklanan atıklar, tamir ve bakımından kaynaklanacak 

atıklar vb.), Miktarı ve Bertaraf Yöntemleri 

Katı Atık 

İnşaat aşaması 

Katı atıkların cinsi: 

İşçilerin evsel katı atıkları ve ambalajlar (organik atıklar, plastik, cam, kağıt, vb.), 

İnşaat atıkları, 

Kimyasal maddelerle kontamine olmuş atıklar. 

Katı atıkların miktarı: 

İnşaat aşamasında 50 kişi çalıştırılacaktır. Bu aşamada oluşacak evsel nitelikli katı atık 

miktarı; 

= 50 kişi x 1,34 kg/kişi-gün 3 

= 67 kg/gün olacaktır. 

Katı atıkların bertaraf yöntemleri: 

Evsel katı atıklardan (plastik, cam, kağıt, vb.) ve inşaat atıklarından geri kazanımı mümkün 

olan (metal artıkları, demir artıkları, vb.) atıklar geri kazanım sağlanması için lisanslı geri 

kazanım tesislerine verilecektir. 

Geri kazanımı mümkün olmayan katı atıklar konteynerlerde ayrı ayrı, görünüş, koku, toz, 

sızdırma ve benzeri faktörler yönünden çevreyi kirletmeyecek şekilde kapalı biçimde 

biriktirilecek ve Güllük Belediyesi’ne ait katı atık sahasına taşınarak bertaraf edilecektir. 

Güllük Belediyesi katı atıklarını Tavlaaltı mevkiinde depolamaktadır. Depolama sahası proje 

alanına yaklaşık 20 km uzaklıktadır. 

1 1 kişinin 1 günde ürettiği katı atık miktarı 1,34 kg/gün (DİE, 2002). 

70



Kimyasal madde ile kontamine olmuş atıklar (eldiven, bez, vb), boya kutuları, kimyasal ambalaj 

gibi tehlikeli atıklar diğer katı atıklardan ayrı toplanacak ve lisanslı bertaraf tesisinde bertaraf 

edilecektir. 

İşletme aşaması 

Katı atıkların cinsi: 

Projenin işletme aşamasında; 

Personelden ve yatçılardan kaynaklanan evsel katı atıklar, 

Ambalajlar, 

Bakım-onarım sırasında çıkabilecek atıklar 

oluşacaktır. 

Bakım-onarım işleri sonucunda kullanılan ürünlerin ambalajları (boya, çözücü, antifiriz ve 

yağ kutuları), boya tortuları, metal atıklar, zımpara atıkları, kablo parçaları oluşabilecektir. 

Katı atıkların miktarı: 

Projenin işletme aşamasında 35 kişi çalışacaktır. 

Bu aşamada çalışan personelden kaynaklanacak evsel nitelikli katı atık miktarı; 

= 35 kişi x 1,34 kg/kişi-gün 

= 46,9 kg/gün olacaktır. 

İdari ve sosyal tesislerden kaynaklanacak evsel katı atık miktarı (sosyal tesislere günde 

100 kişinin geleceği düşünülerek hesaplanmıştır); 

= 100 kişi x 1,34 kg/kişi-gün 

= 134 kg/gün’dür. 

Yat limanında en fazla 150 yatın olacağı ve her bir yatta 4 kişinin bulunacağı kabulü ile 

oluşacak evsel katı atık miktarı; 

= 150 yat x 4 kişi/yat x 1,34 kg/kişi-gün 

= 804 kg/gün’dür. 

Toplam olarak yaklaşık 985 kg atık çıkacaktır. 

Katı atıkların bertaraf yöntemleri: 

Yatırımcı tarafından yat limanında meydana gelecek atıklar ve bertaraf yöntemleri ile ilgili 

bir atık yönetim planı oluşturacaktır. 

Evsel katı atıklardan (plastik, cam, kağıt, vb.) geri kazanımı mümkün olan (metal artıkları, 

demir artıkları, vb.) atıklar; geri kazanım sağlanması için lisanslı geri kazanım tesislerine 

verilecektir. 

Geri kazanımı mümkün olmayan katı atıklar konteynerlerde ayrı biriktirilecek görünüş, 

koku, toz, sızdırma ve benzeri faktörler yönünden çevreyi kirletmeyecek şekilde kapalı 

biçimde muhafaza edilecek ve Güllük Belediyesi’ne ait depolama sahasına taşınarak 

bertaraf edilecektir. 

Limanda, yatçıların çöp atma ihtiyaçlarına cevap vermek üzere, her iskelenin giriş 

noktalarına geçişe engel olmayacak şekilde çöp kutuları yerleştirilecektir. Bu kutular; cam, 

71



kağıt ve plastik atıklar için ayrı olacaktır. Ayrıca, yatçılardan kaynaklanacak sprey kutusu, 

deodorant kutusu gibi atıkların biriktirilmesi için de ayrı kutular bulundurulacaktır. Bu 

kutular, düzenli aralıklarla alınacak ve atık kabul tesisinde bulunan tanklarda biriktirilecektir. 

Tesiste verilecek sağlık hizmetleri sırasında oluşacak tıbbi atıkların bertarafı için, 

22/07/2005 tarih ve 25883 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Tıbbi 

Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’ hükümlerine uyulacaktır. 

Bakım-onarım: 

Bakım-onarım işi, zemini beton ile kaplı olan çekek yerinde ve kapalı atölyelerde 

yapılacaktır. Yapılacak işlerin kapalı atölyelerde yapılamaması durumunda işlem yapılan 

yatın etrafı örtülecek, sık sık temizlenecektir. 

Yata yapılan boya, kaynak, zımpara, vb. sıcak çalışma işleri sırasında diğer yat ve 

tesislerin kirlenmemesi ve zarar görmemesi için gerekli tüm önlemlerin alınmasına dikkat 

edilecektir. Bu işler yapılırken çalışılan alanın örtü ile kaplanmasına ve çalışan kişilerin özel 

giysi giymelerine dikkat edilecektir. 

Motor bakımı sırasında meydana gelecek yağ, çözücü madde ve antifriz gibi ürünlerin 

ambalajları oluşacaktır. Ambalaj atıkları ‘Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği’ 

gereğince geri kazanım tesislerine gönderilecektir. 

Akümülatör, pil gibi malzemeler 31/08/2004 gün ve 25569 sayılı Resmi Gazete’de 

yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği’ gereğince 

ayrı toplanacak ve geri kazanım tesislerine gönderilerek geri kazanımı sağlanacaktır. 

Kablo parçaları, metal atıkları, fiberglas, cam elyaf, vb. atıklar geri kazanım tesislerine 

verilerek, kazanımı sağlanacaktır. 

Limana gelen yatlardan, 26/12/2004 tarih ve 25682 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 

yürürlüğe giren ‘Gemilerden Atık Alınması ve Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’ gereğince 

atıkları alınacak ve atık kabul tesisinde depolanacaktır. Yatlardan alınan bu atıklar, lisanslı 

bertaraf tesisine ve/veya geri kazanım tesisine taşınarak bertaraf edilecek veya geri 

kazanılacaktır. Limanda, atık kabul tesisinin yeri 1/1.000 Ölçekli Genel Vaziyet Planı’nda 

gösterilmiştir. 

Katı atıklar projenin inşaat ve işletme aşamalarında; 

14/03/1991 tarih ve 20814 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Katı 

Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’, 

26/12/2004 tarih ve 25682 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 

‘Gemilerden Atık Alınması ve Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’, 


‘Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği, 


‘Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’, 

31/08/2004 tarih ve 25569 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Atık Pil 

ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği’, 

hükümlerine uyularak bertaraf edilecek/geri kazanılacaktır. 

72



4.3. Projenin İnşaat ve İşletme Aşamasında Oluşacak Sıvı Atıkların Cinsi, (evsel 

nitelikli atık su, sintine, balast suyu, bakım-onarımından kaynaklanan sıvı atıklar, kimyevi 

atıklar, atık yağlar vb.), Miktarı, Bertaraf Yöntemleri ve Verileceği Alıcı Ortamlar, Verilecek 

ise Atık Alım Tesisi ile ilgili Bilgiler 


Sıvı atıkların cinsi: 

İşçilerden kaynaklı evsel atıksu oluşacaktır. 

Proje alanında iş makinelerinin bakımı yapılmayacak olup araç yıkanmayacaktır. 

Sıvı atıkların miktarı: 

Projenin inşaat aşamasında 50 kişinin çalıştırılması planlanmaktadır. 

Bu aşamada oluşacak atıksu miktarı; 

Qatıksu = q x N 

Burada; 

Qatıksu 

: Atıksu debisi (m³/gün) 

q : Birim su tüketimi (m³/kişi/gün) 

N : Kişi sayısı 

Qatıksu 

= 50 kişi x 0,15 m 3 /kişi/gün 4 

= 7,5 m 3 /gün olacaktır. 

Sıvı atıkların bertaraf yöntemleri: 

Oluşacak atıksular paket arıtma tesisinde arıtılacaktır. Arıtma tesisinde arıtılan suların bir kısmı 

depoda biriktirilerek yol sulamasında kullanılacak, bir kısmı fosseptik çukurunda biriktirilecektir. 

Foseptik çukuru doldukça sular vidanjör vasıtası ile alınarak Güllük Belediyesi’ne ait arıtma 

tesisine verilecektir. Bununla ilgil yazı Ek 8’de yer almaktadır. 

İş makinelerinin bakım-onarımı proje alanında yapılmayacaktır. Dolayısıyla iş makinelerinin 

bakım-onarımından kaynaklanacak sıvı atık olmayacaktır. 


Sıvı atıkların cinsi: 

Personelin evsel atıksuyu, 

İdari ve sosyal tesislerden kaynaklanacak evsel atıksular, 

Yatlardan alınan sıvı atıklar (sintine suyu, atık yağ, evsel atıksu), 

4 1 kişinin 1 günde kullandığı su miktarı 0,15 m 3 /kişi ve bu suyun tamamının atıksuya dönüştüğü kabul edilmiştir. 

73



Bakım-onarım sırasında çıkabilecek atıklar (boya atıkları, çözücü atıkları, antifriz atıkları, 

yağ atıkları ve yıkama suyu) 


Sıvı atıkların miktarı: 

Evsel atıksu: 

Projenin işletme aşamasında limanda çalışacak 35 kişiden kaynaklanacak evsel atıksu 

miktarı; 

Qatıksu = 35 kişi x 0,15 m 3 /kişi/gün 

= 5,25 m 3 /gün olacaktır. 

İdari ve sosyal tesislerden kaynaklanacak evsel atıksu miktarı, 

Qatıksu = 100 kişi x 0,15 m 3 /kişi/gün 

= 15 m 3 /gün olacaktır. 

Yatlarda yatçılardan kaynaklanan (tuvalet, mutfak, vb. alanlarda) gri ve kara olarak 

nitelendirilen evsel atıksular oluşacaktır. 

Limanda en fazla 150 yatın olacağı ve her bir yatta 4 kişinin bulunacağı kabulü ile oluşacak 

evsel atıksu miktarı; 

Qatıksu = 150 yat x 4 kişi/yat x 0,15 m 3 /kişi/gün 

= 90 m 3 /gün olacaktır. 

Yat limanında oluşacak toplam evsel atıksu miktarı yaklaşık 110,25 m³/gün’dür. 

Sintine suyu:Yatlarda oluşan sintine sularının miktarı yolculuğun süresine, seyir 

süresindeki hava koşullarına, yat tipine, büyüklüğüne vb. faktöre bağlı olarak değişmektedir. Yat 

limanı işletmelerinden, 1 yatta 1 günde yaklaşık 2,5 L sintine suyu meydana geldiği bilgisi 

edinilmiştir. Bu kabulle; 

Qatıksu = 150 yat x 2,5 L/yat/gün 

= 375 L/gün (0,375 m³/gün) olacaktır. 

Atık yağ:Limanda çalışacak motorlu taşıtların yağ değişimler liman dışında yapılacaktır. 

Yatların hangi aralıklarla ve ne kadar sıklıkla yağ değişimi yapacakları belli olmamaktadır. Her yatın 

yılda bir kez yağ değişimi yapacağı ve ortalama bir yatta 10 L yağ değiştirileceği varsayılır ise yıllık 

atık yağ miktarı, 

Qatıksu = 150 yat x 10 L/yat/yıl 

= 1.500 L/gün (1,5 m³/yıl) olacaktır. 

74



Sıvı atıkların bertaraf yöntemleri: 

Oluşacak atıksular paket arıtma tesisinde arıtılacaktır. Arıtma tesisinde arıtılan suların bir kısmı 

depoda bir kısmı foseptik çukurunda toplanacaktır. Depoda toplanan sular, hidrofor vasıtası ile 

bahçe sulama hatlarına basılacak ve bahçe sulamasında kullanılacaktır. Foseptik çukuru 

doldukça sular vidanjör vasıtası ile alınarak Güllük Belediyesine ait arıtma tesisine verilecektir. 

Bununla ilgili yazı Ek 8’de yer almaktadır. 

Limanda, yatçılar tarafından kolayca ulaşılabilen uygun yerlere, yeterli sayıda rahat ve konforlu 

saniter üniteler yapılacaktır. Personel tarafından yatçıların saniter üniteleri kullanmaları teşvik 

edilecektir. 

Limana gelen yatlardan ’18.03.2010 tarih ve 27525 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 

‘Gemilerden Atık Alınması ve Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair 

Yönetmelik’ ile değişik 26/12/2004 tarih ve 25682 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 

yürürlüğe giren ‘Gemilerden Atık Alınması ve Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’ gereğince atıkları 

alınacaktır. Yatlarda oluşacak evsel atıksu, sintine suyu ve atık yağlar pompa teçhizatı ile 

yatlardan alınacaktır. Bu teçhizat yatın bulunduğu yere gidebilen portatif/mobil sistem ve/veya 

sabit bir yerde bulunan bir sistem olacaktır. Yatlardan pompa teçhizatı ile alınan atıksular 

özelliklerine göre atık kabul tesisinde bulunan ayrı ayrı depolara basılacaktır. Atık kabul 

tesisinde toplanan bu atıklar ilgili mevzuat çerçevesinde arıtılacak/bertaraf edilecek/geri 

kazanılacaktır. Tesis işletmeye alınmadan önce Çevre ve Orman Bakanlığı’na başvurulacaktır. 

Bakım-onarım: 

Limanda, mekanik arızaların giderimi sonucunda antifriz sıvı atıkları ve yağ çıkabilecektir. 

Çekek yerinde kanallar (ızgara) yapılacaktır. Yağlar, kanallarla toplanarak 21/01/2004 tarih ve 

25353 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Atık Yağların Kontrolü 

Yönetmeliği’ gereğince geri kazanılacak/bertaraf edilecektir. Antifriz sıvı atıkları ise 14/03/2005 

tarih ve 25755 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Tehlikeli Atıkların 

Kontrolü Yönetmeliği’ne göre bertaraf edilecektir. 

Yatların dış yüzeyinde oluşan tuzların temizlenmesi amacıyla yatların yıkanması sırasında 

atıksu oluşacaktır. Oluşan sular kanallar ile toplanarak paket arıtma sistemine iletilecektir. 

Yat limanında antifouling boyaların 5 deniz ortamına etkilerini azaltmak için toksik olmayan 

boyalar kullanılacak ve boyalar etkin yöntemlerle uygulanacaktır. 

Akaryakıt tankının bulunacağı yerde olası yakıt dökülmesinde yakıtın yayılmasını ve denize 

akmasını önlemeye yönelik kanallar yapılacaktır. Kanallar atık yağ toplama tankına 

bağlanacaktır. 

Denize herhangi bir madde sızmaması için tüm önlemler alınacaktır. Olası bir sızıntı halinde 

derhal bariyerlere kirlilik hapsedilecek ve emici ped veya petrol sıyırıcılarla denizden alınıp 

lisanslı araçlarla nihai bertarafı sağlanacaktır. Toplanan petrol veya türevi bu atıklar 14/03/2005 

tarih ve 25755 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Tehlikeli Atıkların 

5 Fouling deniz taşıtlarının su içinde kalan yüzeyleri üzerine yapışarak büyüyen kabuklu, alg, mikroorganizma gibi canlıların 

oluşturduğu tabakadır. Foulingin yol açtığı olumsuz etkileri önlemek amacıyla tekne yüzeylerinin su içerisinde kalan 

yüzeylerine antifouling içeren boyalar uygulanmaktadır. 

75



Kontrolü Yönetmeliği’nin ilgili hükümleri doğrultusunda bertaraf edilecektir. Yat limanında, 

gelecek en büyük teknenin boyunun üç katı uzunlukta, bir tambura sarılı, her an denize 

serilmeye hazır ve dökülen atığın yayılmasını engelleyecek yüzücü bir bariyer 

bulundurulacaktır. 

Sıvı atıklar projenin inşaat ve işletme aşamalarında; 

31/12/2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Su 

Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’, 


Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliği’, 


Ürünleri Yönetmeliği’, 

21/01/2004 tarih ve 25353 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Atık 

Yağların Kontrolü Yönetmeliği’, 


‘Gemilerden Atık Alınması ve Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’, 


‘Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’ 

hükümlerine uyularak arıtılacak/bertaraf edilecektir. 

4.4. İnşaat ve İşletme Sırasında Oluşacak Emisyon Kaynakları ve Alınacak Önlemler 

İnşaat aşaması: 

Emisyonlar; iş makinelerinden (ekskavatör, kamyon) kaynaklanan egsoz emisyonları ve 

dolgu nedeni ile toz emisyonu oluşumu söz konusu olacaktır. 

Toz emisyonu 

Proje ile, 8.292,85 m²’lik alanın dolgusu için yaklaşık 15.000 m³ taş dolgu malzemesi 

gerekecektir. Proje kapsamında oluşacak toz, dolgu malzemesinin proje alanında taşınması 

sırasında oluşacaktır. Alana getirilen malzeme, depolanmadan dolgu yapılacak alana getirilip 

dökülecektir. Dolgu malzemesi, gerektiği zaman gerektiği kadar taşınacaktır. Depolamaya gerek 

duyulmadan, kullanılacağı alana boşaltılıp inşaata devam edileceğinden depolamadan 

kaynaklanan toz oluşmayacaktır. Şantiye sahasında malzemenin taşınacağı yaklaşık 200 metre 

kaplamasız yolda oluşabilecek toz miktarı hesaplanmıştır. Bu hesaplamada, faaliyet sahası içinde 

taşıma emisyon faktörü 0,7 kg/km/araç 6 alınmıştır. 

Malzemenin Proje Alanına Taşınırken Oluşturduğu Toz Emisyonu Miktarı: 

Toplam malzeme = 15.000 m 3 x 1,8 ton/m 3 = 25.200 ton 

Bu miktar, yaklaşık 3 ayda taşınacaktır. 1 ayda taşınacak miktar; 

25.200 ton / 3 ay = 8.400 ton / ay 

6 Compilation of Air Pollutant Emmission Factors, Third Edition, U.S. EPA, North Caroline. 

76



Taşıma 15 ton taşıyabilen kamyonlarla yapılacaktır. 

Buna göre araç sayısı; 

8.400 ton/ay / 15 ton/araç = 560 araç/ay 

Bir ayda alınacak toplam yol mesafesi ve taşıma süresi; 

Mesafe = 560 araç/ay x 0,2 km = 112 km-araç/ay 

Süre = 560 araç/ay x 10 dak/araç = 5.600 dak/ay 

= 5.600 dak/ay x 1 saat/ 60 dak = 93,3 saat/ay 

Taşınma sırasında oluşacak emisyon; 

112 km-araç/ay x 0,7 kg/km-araç = 78,4 kg/ay 

Bir saatte oluşacak emisyon; 

78,4 kg/ay / 93,3 saat/ay = 0,84 kg/saat olarak hesaplanmıştır. 

Tesiste 03/07/2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 

‘Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği’ Ek 2 Tesislerin Hava Kirlenmesine Katkı 

Değerlerinin Hesaplanması ve Hava Kalitesi Ölçümü Tablo 2.1 Kütlesel Debiler’de yer alan normal 

işletme şartlarında ve haftalık iş günlerindeki işletme saatleri için (baca dışındaki yerlerden) oluşan 

kütlesel debi değeri 1,0 kg/saattir. Hesaplanan toz emisyon miktarı (0,84 kg/saat) söz konusu 

yönetmelikte verilen sınır değerin altında kalacaktır. Bu nedenle modelleme yapılmasına gerek 

kalmamıştır. İnşaat sırasında, dolgu malzemesinin %10 nemde olması sağlanacaktır. Ayrıca, kurak 

dönemlerde liman yol güzergahının devamlı sulanarak tozun havalanması engellenmiş olacaktır. 

Egsoz emisyonu 

İş makinelerinden kaynaklanan egsoz emisyonlarına ilişkin hesaplamalar ekskavatör, 

kamyon için aşağıda yapılmıştır. 

Ekskavatör 

CO ⇒ 

sa gün 

lb kg 1yıı 

1gün 

kg 

8 × 50 × 127hp 

× 0, 

465× 

0, 

015 × 0, 

453 × × = 0, 

039 

gün yıı 

hp − sa lb 365gün 

24sa 

sa 

NOx ⇒ 

sa gün 

lb kg 1yıı 

1gün 

kg 

8 × 50 × 127hp 

× 0, 

465× 

0, 

022 × 0, 

453 × × = 0, 

027 

gün yıı 


24sa 

sa 

SO2⇒ 

gün 

lb kg 1yıı 

1gün 

8 × 50 × 127hp 

× 0, 

465× 

0, 

002 × 0, 

453 × × = 2, 

44x10 

gün yıı 


24sa 

Toz ⇒ 

sa −3 

gün 

lb kg 1yıı 

1gün 

8 × 

50 × 127hp 

× 0, 

465× 

0, 

001 × 0, 

453 × × = 1, 

22x10 

gün yıı 


24sa 

sa −3 

77 

kg 

sa 

kg 

sa



Kamyon 

CO ⇒ 

sefer gün lb g 1yıı 

1gün 

0, 

12 × 10 × 50 × 0, 

002205 × 6, 

42 × × = 9, 

7x10 

sefer gün yıı 

g mil 365gün 

24sa 

NO2 ⇒ 

mil −5 


1gün 

0, 

12 × 10 × 50 × 0, 

002205 × 9, 

27 × × = 1, 

4x10 


g mil 365gün 

24sa 

SO2 ⇒ 

mil −4 


1gün 

0, 

12 × 10 × 50 × 0, 

002205 × 0, 

30 × × = 4, 

53x10 


g mil 365gün 

24sa 

Toz ⇒ 

0, 

12 

mil −6 


1gün 

× 10 × 50 × 0, 

002205 × 0, 

43 × × = 6, 

5x10 


g mil 365gün 

24sa 

mil −6 

Hesaplanan toplam CO emisyon miktarı 0,018 kg/saat’tir. 03/07/2009 tarih ve 27277 

sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin 

Kontrolü Yönetmeliği’ Ek 2 Tesislerin Hava Kirlenmesine Katkı Değerlerinin Hesaplanması 

ve Hava Kalitesi Ölçümü Tablo 2.1 Kütlesel Debiler’de yer alan normal işletme şartlarında 

ve haftalık iş günlerindeki işletme saatleri için (baca dışındaki yerlerden) oluşan kütlesel 

debi değeri 50 kg/saattir. Hesaplanan miktar (0,0181 kg/saat) emisyon değerinin altında 

kalmaktadır. 

Hesaplanan toplam NOX emisyon miktarı 0,027 kg/saat’tir. 03/07/2009 tarih ve 27277 

sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin 

Kontrolü Yönetmeliği’ Ek 2 Tesislerin Hava Kirlenmesine Katkı Değerlerinin Hesaplanması 

ve Hava Kalitesi Ölçümü Tablo 2.1 Kütlesel Debiler’de yer alan normal işletme şartlarında 

ve haftalık iş günlerindeki işletme saatleri için (baca dışındaki yerlerden) oluşan kütlesel 

debi değeri 4 kg/saattir. Hesaplanan miktar (0,027 kg/sa) emisyon değerinin altında 

kalmaktadır. 

Hesaplanan toplam SO2 emisyon miktarı 2,4x10 -3 kg/saat’tir. 03/07/2009 tarih ve 

27277 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Sanayi Kaynaklı Hava 

Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği’ Ek 2 Tesislerin Hava Kirlenmesine Katkı Değerlerinin 

Hesaplanması ve Hava Kalitesi Ölçümü Tablo 2.1 Kütlesel Debiler’de yer alan normal 

işletme şartlarında ve haftalık iş günlerindeki işletme saatleri için (baca dışındaki yerlerden) 

oluşan kütlesel debi değeri 6 kg/saattir. Hesaplanan miktar (2,4x10 -3 kg/sa) emisyon 

değerinin altında kalmaktadır. 

Hesaplanan toplam toz miktarı 1X10 -3 kg/saattir. 03/07/2009 tarih ve 27277 sayılı 

Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü 

Yönetmeliği’ Ek 2 Tesislerin Hava Kirlenmesine Katkı Değerlerinin Hesaplanması ve Hava 

Kalitesi Ölçümü Tablo 2.1 Kütlesel Debiler’de yer alan normal işletme şartlarında ve 

haftalık iş günlerindeki işletme saatleri için (baca dışındaki yerlerden) oluşan kütlesel debi 

78 

kg 

sa 

kg 

sa 

kg 

sa 

kg 

sa



değeri 1 kg/saattir. Hesaplanan miktar (1X10 -3 kg/saat) emisyon değerinin altında 

kalmaktadır. 

Alınacak önlemler: 

İnşaat sırasında, dolgu malzemesinin nemli olması sağlanacak, alana getirileceği 

güzergahın devamlı sulanarak tozun havalanması engellenmiş olacaktır. Ayrıca, malzemeyi 

taşıyacak olan kamyonların üstünün branda ile kapatılması ve malzemenin rüzgardan savrulması 

önlenmiş olacaktır. 

İşletme aşaması: 

Yat limanı içerisindeki kapalı alanların ısıtılması amacıyla yakıt yakılmasından, tesis 

bünyesindeki akaryakıt istasyonundan, deniz araçlarının limana giriş ve çıkışlarından ve zaman 

zaman kısa süreli bakım ve kontrol amaçlı motor çalıştırılmasından dolayı hava kirletici emisyonlar 


4.6. İnşaat ve İşletme Aşamasında Oluşabilecek Gürültü Kaynakları, Seviyeleri ve 

Alınacak Önlemler (04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi 

ve Yönetimi Yönetmeliği’ne göre gerekli çalışma ve hesapların yapılarak İrdelenmesi) 

Projenin inşaatı sırasında kullanılacak iş makineleri; beton mikseri, beton pompası, lastikli 

silindir, ekskavatör, şahmerdan ve kamyondur. İnşaat aşamasında kullanılacak ekipmanların ses 

gücü düzeyleri Tablo 4.1’de verilmiştir. 

Tablo 4. 1. İnşaat Aşamasında Kullanılacak Makinelerinin Ses Gücü Düzeyleri ve sayıları 

Makine Adı Adet Ses gücü düzeyi (LWT) (dB) 

Ekskavatör 1 101 

Lastikli Silindir 1 105 

Beton Mikser 

1 86 

Beton Pompası 1 85 

Kamyon 7 101 

Şahmerdan 1 98 

Projenin inşaat aşamasında oluşacak gürültü seviyesini bulmak için yapılan gürültü 

hesaplamaları en kötü ihtimal göz önünde bulundurularak tüm makinelerin aynı yer ve aynı 

zamanda çalıştığı durumlar için yapılmıştır. Ancak, şantiyede tüm iş makineleri aynı yerde ve aynı 

zamanda çalıştırılmayacaktır. Dolayısıyla hesaplanan gürültü şiddetleri projenin inşaat aşamasında 

oluşabilecek en yüksek değer olacaktır. 

Ses gücü düzeyi ve ses basınç düzeyi: 

İnşaat alanında kullanılacak iş makinelerinin toplam ses gücü düzeyi (LWT) 1 numaralı 

formül kullanılarak hesaplanmış, elde edilen sonuçlardan 2 numaralı formüle göre toplam ses 

basınç düzeyleri bulunmuştur. 

LWT = 10 log ∑(10 Lwi/10 ) (1) 

LpT = LwT + 10 log (Q/4 π r 2 ) (2) 

79



Burada; 

Lwi= Ses gücü düzeyi (dB) 

Lwi= Toplam ses gücü düzeyi (dB) 

Lpt= Toplam ses basınç düzeyi (dBA) 

Q= Yönelme katsayısı (Düz arazide 2 olarak alınmıştır.) 

r= Gürültü kaynağından olan uzaklık (m) 

LWT= 10 log (10 101/10 +10 105/10 +10 86/10 +10 85/10 +7 10 101/10 +10 98/10 ) 

LWT= 111,44 dB 

Mesafeye bağlı olarak değişen ses basınç düzeyleri Tablo 4.2’de verilmektedir. 

Tablo 4. 2. Ses Basınç Düzeyi 

Mesafe (m) Lpt Mesafe (m) Lpt 

100 63,46 600 47,90 

200 57,44 700 46,56 

300 53,92 800 45,40 

400 51,42 900 44,37 

500 49,48 1.000 43,46 

Atmosferik yutuş: 

Hesaplamalarda atmosferik yutuş (Aatm) 50 m’de ve 50 m’den sonra dikkate alınmış ve her 

mesafe için 500 Hz, 1000 Hz, 2000 Hz ve 4000 Hz oktav bantlarında belirlenmiştir. Atmosferik 

yutuş 3 numaralı formülden yararlanılarak bulunmuştur. 

A atm 

2 

−8 

f r 

= 7. 

4x10 

x ( dB) 

(3) 

φ 

Burada; 

Ø= Bağıl nem 59 % (Bodrum Meteoroloji İstasyonu) 

f= Gürültü kaynağının frekansı (500 Hz, 1000 Hz, 2000 Hz, 4000 Hz) 


Eşdeğer gürültü seviyeleri: 

Toplam ses basıncı seviyesi kullanılarak faaliyet alanından belirli uzaklıklarda ulaşacak 

eşdeğer gürültü seviyeleri 4 numaralı formül kullanılarak toplam ses basınç düzeylerinden 

atmosferik yutuş değerleri çıkarılarak bulunmuştur. Eşdeğer gürültü seviyeleri Tablo 4.3’de 


∑ Leq= LPT - Aatm 

(4) 

80



Düzeltme faktörü: 

A-ağırlıklı ses basınç seviyesi hesaplamasında her bir oktav bandı için A-ağırlıklı düzeltme 

terimleri kullanılarak bulunan sonuçlar ve belli bir mesafe için hesaplanan toplam gürültü seviyesi 

(Leq) Tablo 4.4‘de verilmiştir. 

500 Hz için -3 dB 1.000 Hz için 0 dB 

2.000 Hz için 1 dB 4.000 Hz için 1 dB 

Tablo 4. 3. Gürültü Seviyelerinin Uzaklıklara göre Değerleri (dB) 

Mesafe (m) 

100 

200 

300 

400 

500 

600 

700 

800 

900 

1.000 

Gürültü seviyesi, Leq (dB) 

500 Hz 1000 Hz 2000 Hz 4000 Hz 

63,43 63,33 62,96 61,45 

57,38 57,19 56,44 53,43 

53,82 53,54 52,41 47,90 

51,29 50,92 49,41 43,39 

49,32 48,85 46,97 39,45 

47,71 47,14 44,89 35,86 

46,34 45,68 43,05 32,51 

45,15 44,39 41,38 29,34 

44,09 43,25 39,86 26,31 

43,15 42,21 38,44 23,39 

Tablo 4. 4. Gürültü Seviyelerinin Uzaklıklara göre Değerleri (dBA) 

Mesafe (m) 

100 

200 

300 

400 

500 

600 

700 

800 

900 

1.000 

Toplam gürültü seviyesi (dBA) 

500 Hz 1000 Hz 2000 Hz 4000 Hz 

60,43 63,33 63,96 62,45 

54,38 57,19 57,44 54,43 

50,82 53,54 53,41 48,90 

48,29 50,92 50,41 44,39 

46,32 48,85 47,97 40,45 

44,71 47,14 45,89 36,86 

43,34 45,68 44,05 33,51 

42,15 44,39 42,38 30,34 

41,09 43,25 40,86 27,31 

40,15 42,21 39,44 24,39 

Gürültü hesaplamaları en kötü ihtimal göz önünde bulundurularak tüm iş makinelerinin aynı 

yer ve aynı zamanda çalıştığı durumlar için yapılmıştır. Ancak, inşaat süresince iş makineleri aynı 

81



yerde ve aynı zamanda çalışmayacaktır. Dolayısıyla hesaplanan gürültü şiddetleri projenin inşaat 

çalışmaları sırasında hissedilecek en yüksek değerlerdir. 

Projenin inşaat aşamasında oluşabilecek gürültü seviyesinin belirlenmesi için yapılan 

hesaplamalarda, iş makinelerinin çalıştığı alandan 100 m ileride oluşacak gürültünün 04/06/2010 

tarih ve 217601 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Çevresel Gürültünün 

Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği’nin ‘Şantiye Alanları için Çevresel Gürültü Kriterleri, 

Madde 23, Ek VIII’de yer alan Tablo 5: Şantiye Alanı İçin Çevresel Gürültü Sınır Değerleri’nde 

belirtilen sınır değerin (70 dBA) altında bulunmuştur. 


Projenin işletmesi sırasında oluşacak gürültü jeneratör ve forkliftin çalışmasından 

kaynaklanacaktır. Limanda kullanılacak makinenin ortalama ses gücü düzeyleri Tablo 4.5’de 


Tablo 4. 5. İşletme Aşamasında Kullanılacak Makinelerin Ses Gücü Düzeyleri 

Gürültü kaynakları Adet Ses gücü düzeyi (LWT) (dB) 

Jeneratör 1 78 

Forklift 1 83 

Projenin işletme aşamasında oluşacak gürültü seviyesini bulmak için yapılan gürültü 

hesaplamaları, en kötü ihtimal göz önünde bulundurularak tüm makinelerin aynı yer ve aynı 

zamanda çalıştığı durumlar için yapılmıştır. Ancak, işletmede ekipmanlar aynı yerde ve aynı 

zamanda çalıştırılmayacaktır. Dolayısıyla hesaplanan gürültü şiddetleri projenin işletme 

aşamasında hissedilecek en yüksek değerlerdir. 

Ses gücü düzeyi ve ses basınç düzeyi: 

LWT= 10 log (10 78/10 +10 83/10 ) 

LWT= 84,19 dB 

Mesafeye bağlı olarak değişen ses basınç düzeyleri Tablo 4.10’da verilmektedir. 

Tablo 4. 6. Ses Basınç Düzeyi 

Mesafe (m) Lpt (dB) Mesafe (m) Lpt (dB) 

100 36,21 600 20,65 

200 30,19 700 19,31 

300 26,67 800 18,15 

400 24,17 900 17,13 

500 22,23 1.000 16,21 

82



Atmosferik yutuş: 

Hesaplamalarda atmosferik yutuş (Aatm) 50 m’de ve 50 m’den sonra dikkate alınmış ve her 

mesafe için 500 Hz, 1000 Hz, 2000 Hz ve 4000 Hz oktav bantlarında belirlenmiştir. Atmosferik 

yutuş 3 numaralı formülden yararlanılarak bulunmuştur. 

A atm 

2 

−8 

f r 

= 7. 

4x10 

x ( dB) 

(3) 

φ 

Burada; 

Ø= Bağıl nem 59 % (Bodrum Meteoroloji İstasyonu) 

f= Gürültü kaynağının frekansı (500 Hz, 1000 Hz, 2000 Hz, 4000 Hz) 


Eşdeğer gürültü seviyeleri: 

Toplam ses basıncı seviyesi kullanılarak faaliyet alanından belirli uzaklıklarda ulaşacak 

eşdeğer gürültü seviyeleri 4 numaralı formül kullanılarak toplam ses basınç düzeylerinden 

atmosferik yutuş değerleri çıkarılarak bulunmuştur. Eşdeğer gürültü seviyeleri Tablo 4.3’de 


∑ Leq= LPT - Aatm 

(4) 

Düzeltme faktörü: 

A-ağırlıklı ses basınç seviyesi hesaplamasında her bir oktav bandı için A-ağırlıklı düzeltme 

terimleri kullanılarak bulunan sonuçlar ve belli bir mesafe için hesaplanan toplam gürültü seviyesi 

(Leq) Tablo 4.4‘de verilmiştir. 

500 Hz için -3 dB 1.000 Hz için 0 dB 

2.000 Hz için 1 dB 4.000 Hz için 1 dB 

Tablo 4. 7. Gürültü Seviyelerinin Uzaklıklara göre Değerleri (dB) 

Mesafe (m) 

100 

200 

300 

400 

500 

600 

700 

800 

900 

1.000 

Gürültü seviyesi, Leq (dB) 

500 Hz 1000 Hz 2000 Hz 4000 Hz 

36,18 36,09 35,71 34,20 

30,13 29,94 29,19 26,18 

26,58 26,29 25,16 20,65 

24,04 23,67 22,16 16,14 

22,08 21,60 19,72 12,20 

20,46 19,90 17,64 8,61 

19,09 18,43 15,80 5,26 

17,90 17,15 14,14 2,10 

16,84 16,00 12,61 0,00 

15,90 14,96 11,19 0,00 

83



Tablo 4. 8. Gürültü Seviyelerinin Uzaklıklara göre Değerleri (dBA) 

Mesafe (m) 

100 

200 

300 

400 

500 

600 

700 

800 

900 

1.000 

Toplam gürültü seviyesi (dBA) 

500 Hz 1000 Hz 2000 Hz 4000 Hz 

33,18 36,09 36,71 35,20 

27,13 29,94 30,19 27,18 

23,58 26,29 26,16 21,65 

21,04 23,67 23,16 17,14 

19,08 21,60 20,72 13,20 

17,46 19,90 18,64 9,61 

16,09 18,43 16,80 6,26 

14,90 17,15 15,14 3,10 

13,84 16,00 13,61 1,00 

12,90 14,96 12,19 1,00 

Gürültü hesaplamaları en kötü ihtimal göz önünde bulundurularak bu makinelerin aynı yer 

ve aynı zamanda çalıştığı durumlar için yapılmıştır. Hesaplamalarda makinelerin açık ve kapalı 

alanda bulunmaları dikkate alınmamış, tüm makinelerin açık alanda bulundukları varsayılmıştır. 

Projenin işletme aşamasında oluşabilecek gürültü seviyesinin belirlenmesi için yapılan 

hesaplamalarda, iş makinelerinin çalıştığı alandan 100 m ileride oluşacak gürültünün 04/06/2010 

tarih ve 27601 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Çevresel Gürültünün 

Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği’nin Endüstriyel Tesisler, İşletmeler ve İşyerleri İçin 

Çevresel Gürültü Kriterleri, Madde 22, Ek VII’de yer alan Tablo 4: Endüstri tesisleri İçin Çevresel 

Gürültü Sınır Değerleri’nde belirtilen sınır değerin (60 dBA) altında bulunmuştur. 

4.7. İnşaat ve İşletme Aşamasında Su Temini Sistemi Planı, Suyun Nereden Temin 

Edileceği, Suyun Temin Edileceği Kaynaklardan Alınacak Su Miktarı ve Bu Suların Kullanım 

Amaçlarına göre Miktarları 

Projenin inşaat ve işletme aşamasında, içme ve kullanma suyu Güllük Belediyesi’ne ait 

şebekeden sağlanacaktır. Bununla ilgili yazı Ek 8’de yer almaktadır. 

Projenin inşaat aşamasında 50 kişi çalışacak olup kullanılacak su miktarı 1 günde 7,5 m³ 

(50 kişi x 0,15 m 3 /kişi/gün) olacaktır. İşletme aşamasında limanda çalışacak 35 kişinin 5,25 m³ (35 

kişi x 0,15 m 3 /kişi/gün), idari ve sosyal tesislere geleceği varsayılan 100 kişinin 15 m³ (100 kişi x 

0,15 m 3 /kişi/gün) içme ve kullanma suyu kullanılacağı öngörülmektedir. Ayrıca, bu aşamada 

yatçılara içme ve kullanma suyu da sağlanacaktır. Yat limanının tam kapasite çalıştığı ve her bir 

yatta 4 kişinin olacağı düşünülerek su miktarının 90 m³ (150 yat x 4 kişi/yat x 0,15 m 3 /kişi/gün) 

olacağı bulunmuştur. 

Proje kapsamında inşaat aşamasında 1 günde 7,5 m³ ve işletme aşamasında da 110,25 

m³ su kullanılacağı öngörülmektedir. İnşaat ve işletme aşamalarında çalışacak işçiler tarafından 

banyo, mutfak, lavabo gibi alanlarda su kullanımı olacaktır. 

84



4.8. İnşaat ve İşletme Aşamasında Deniz Ortamına Olabilecek Etkiler ve Alınacak 

Önlemler 

Proje kapsamında dolgu yapılacaktır. Dolguda kullanılacak olan malzemenin, kullanılacağı 

ortama uyum sağlayabilmesi için yörenin doğal kayacı olmasına, su emme-çözünme değerlerinin 

düşük olmasına ve kirletici madde içermemesine dikkat edilecektir. Dolgunun kesiti Ulaştırma 

Bakanlığı DLH İnşaatı Genel Müdürlüğü’nün onayına sunulacaktır. Onaylı olan kesitte dolguda ufak 

melzeme ile anroşman tabakası arasına konulacak filtre tabakası ile dolgu malzemesinin denize 

yayılması önlenecektir. 

Yüzer iskelelerin deniz tabanına çakma çelik boru kazık kullanılarak sabitlenmesi ve 

bağlantı köprüsü ve platformun kazıklı tip yapılması durumunda kazık çakma sırasında bentik 

omurgasızlar zarar görecektir. Bu iş sırasında gürültü, titreşim ve dip bulantısı oluşacaktır. 

Projenin inşaatı sırasında çalışma esnasında denizde yapılacak işlerde kullanılacak 

makinelerden dolayı denize herhangi bir madde sızmaması için tüm önlemler alınacaktır. Olası bir 

sızıntı halinde bariyer kullanılarak kirlilik hapsedilecek, kirletici emici ped veya petrol sıyırıcılarla 

denizden alınıp lisanslı araçlarla nihai bertarafı sağlanacaktır. Toplanan petrol veya türevi bu atıklar 

14/03/2005 tarih ve 25755 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Tehlikeli Atıkların 

Kontrolü Yönetmeliği’nin ilgili hükümleri doğrultusunda bertaraf edilecektir. 

Proje kapsamında dip taraması yapılmayacağından deniz dibinde herhangi bir etkiye 

neden olunmayacaktır. 

Projenin inşaat ve işletme aşamalarında oluşacak herhangi bir atık ilgili yönetmelikler 

çerçevesinde bertaraf edileceğinden denizde kirliliğe neden olunmayacaktır. 

4.9. İnşaat ve İşletme Aşamasında Su Ürünleri Potansiyeline ve Balıkçılık 

Faaliyetlerine Olabilecek Etkileri ve Alınacak Önlemler 


Üniversite tarafından deniz ortamında yapılan araştırmalarda deniz çayırı ve pina türlerinin 

kıyıda (dolgu yapılacak alanda) bulunmadığı belirlenmiştir. İnşaat sırasında dolgu yapılacak alanda 

deniz çayırı ve pina türlerinin olmamasına dikkat edilecektir. 

Dolgu işi sırasında geçici olarak bulanıklık oluşacaktır. Bulanıklık ışık geçirgenliğini 

azaltacağı için planktonların gelişimi açısından dezavantaj yaratacaktır. Bulanıklık nedeniyle, 

makro canlılarda solunum güçlüğü görülecek olsa da bu durum populasyonların genelini 

etkilemeyecek ve ihmal edilecek düzeyde olacaktır. Dolgu yapılacak alanda bentik ve pelajik 

ortamda biokütle kaybı geçekleşecektir. Bulanıklık nedeniyle oluşabilecek bu etkiler doğal mevsim 

döngüleri içinde de oluşabilmektedir. Sabit yaşayışlı canlı türleri açısından dolgu yapılan yerlerde 

biokütle kaybı olabilecektir. Sabit yaşayan canlı türlerinin zarar görmesini en aza indirmek için 

dolgu işlemi sırasında perde beton gibi yapısal önlemler alınacaktır. 

Denizin doldurulması sırasında gürültü oluşacaktır. Gürültüden dolayı hareketli fauna türleri 

bulundukları habitatları terk ederek çevredeki daha uygun yaşam alanlarına çekilebileceklerdir. 

Alanda makro canlıların rahatsız edilmemesi için iş makinelerinin çalışma saatlerine dikkat 

edilecektir. 

85



Proje kapsamında yapılacak kıyı yapılarının (dalgakıran ve iskeleler) yüzer tipte olması 

tasarlandığından akıntı düzeninde bir değişiklik olmayacaktır. Proje kapsamında oluşturulacak olan 

dolgu alanı, sahilin yapısını bozmadan yapılacak ve akıntıyı etkilemeyecek düzeyde olacaktır. 


İşletme aşamasında oluşacak katı atık ve sıvı atıklar ilgili yönetmelikler çerçevesinde geri 

kazanılacak/bertaraf edilecek/arıtılacak bu atıklardan dolayı deniz kirletilmeyecektir. 

Sintine atığı, petrol atığı, kimyasal atıklar ile benzeri zararlı maddelerin denize dökülerek 

flora ve faunanın zarar görmesine müsaade edilmeyecek, 

1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu ve Su Ürünleri Yönetmeliği’nde yer alan su kirliliği ve su 

ürünleri ile ilgili hükümlere uyulacak ve katı atıkların periyodik olarak toplanması sağlanacaktır. 

4.10. İnşaat ve İşletme Döneminde Kara ve Deniz Ortamındaki Flora ve Fauna 

Üzerine Etkiler 

Proje kapsamında denizde sucul floral vejetasyonu etkileyecek bir işlem yapılmayacaktır. 

Proje alanında inşaat ve işletme aşamalarında Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yaşama 

Ortamlarını Koruma Sözleşmesi (Bern Sözleşmesi) Ek 2 ve Ek 3 listesinde bulunan türlerle ilgili 

olarak Bern Sözleşmesi koruma tedbirlerine ve bu sözleşmedeki 6. ve 7. madde hükümlerine 

uyulacaktır. Bunlar; 

• Kesin olarak koruma altına alınan fauna türleri ile ilgili olarak (6. madde); 

Her türlü kasıtlı yakalama ve alıkoyma, kasıtlı öldürme şekilleri, 

Üreme ve dinlenme yerlerine kasıtlı olarak zarar vermek veya buraları tahrip etmek, 

Yabani faunayı bu sözleşmenin amacına ters düşecek şekilde özellikle üreme, 

geliştirme ve kış uykusu dönemlerinde kasıtlı olarak rahatsız etmek, 

Yabani çevreden yumurta toplamak veya kasten tahrip etmek veya boş dahi olsa bu 

yumurtaları alıkoymak, 

Fauna türlerinin canlı veya cansız olarak elde bulundurulması ve iç ticareti yasaktır. 

• Korunan fauna türleri ile ilgili olarak (7. madde); 

Kapalı av mevsimleri ve/veya işletmeyi düzenleyen diğer esaslara, 

Yabani faunayı yeterli populasyon düzeylerine ulaştırmak amacıyla, uygun durumlarda 

geçici veya bölgesel yasaklamaya, 

Yabani hayvanların canlı ve cansız olarak satışının, satmak amacıyla elde 

bulundurulmasının ve nakledilmesinin veya satışa çıkarılmasının uygun şekilde 

düzenlenmesi hususlarına uyulacaktır. 

Kirlilik unsuru, hem su kalitesini bozması, hem de aşırı askı yük madde oluşturup güneş 

ışığının ulaşmasını engellemesi bakımından bitkiler için olumsuz bir durum yaratmaktadır. Zira, 

fotosentez yapabilmek için ışığa ihtiyaç duyan bitki bulanık, kirli ve derin sularda 

yaşayamamaktadır. Bunun oluşmaması için yapılması planlanan yat limanında gerekli pis su alt 

yapıları ile sintine alt yapısının oluşturulması ve katı atıklar için belirli aralıklarla dalgıçlar tarafından 

dip temizliği yapılarak sediman üzerinde anoksik ortamın oluşması engellenecektir. Projenin inşaat 

ve işletme aşamalarında oluşacak her türlü sıvı ve katı atık, ilgili yönetmelikler çerçevesinde 

86



bertaraf edilecek ve deniz ortamında kirlilik yaratmamasına dikkat edilecektir. Proje kapsamında 

denizde dip taraması yapılmayacaktır. Dip taraması yapılmadığı sürece denizde yaşayan herhangi 

bir canlıya zarar verilmeyecektir. Teknelerin demirleme için attıkları çapaların deniz dibi 

habitatlarına zarar verdiği bilinmektedir. Bu nedenle, her gelen teknenin rastgele demirlemesinin 

önlenmesi amacıyla sabit şamandıra sisteminin kurulması, böylece teknelerin denize çapa atmak 

yerine sabit şamandıralara bağlanarak bu tehdidin deniz dibi habitatı üzerinde olumsuz bir etki 

oluşturmasının önüne geçilmiş olacaktır. Limana gelen herbir yatın bağlanmak için bir adet 

şamandıra kullanacağı öngörülmektedir. 150 adet yat kapasitesi olan limanın tam kapasite ile 

çalıştığı düşünüldüğünde 150 adet yata karşılık 150 adet şamandıra kullanılmış olacaktır. 

Bölgede Akdeniz Foku görülmesi halinde Muğla İl Çevre ve Orman Müdürlüğü’ne haber 


4.11. İnşaat ve İşletme Aşamasında Araç Yükü (araç cinsi ve sayısı), Giriş-Çıkışlarda 

ve Taşımada Alınacak Önlemler 

Projenin inşaat aşamasında yapılacak dolgu için alana malzeme taşınacaktır. Taşıma 

sırasında günde 7 kamyon 10 sefer yapacaktır. 

Projenin inşaat aşamasında; 2918 sayılı Resmi Gazete'de Yayımlanarak yürürlüğe giren 

‘Karayolları Trafik Kanunu’nun 65. Maddesinde belirtilen; 

‘Araçların yüklenmesinde yönetmelikte belirtilen ölçü ve esaslara aykırı olarak; 

a) Taşıma sınırı üstünde yolcu alınması, 

b) Taşıma sınırı üstünde yük alınması veya taşıma sınırı aşılsın veya aşılmasın dingil 

ağırlıklarını aşacak şekilde yüklenmesi, 

c) Karayolu yapısı ve kapasitesi ile trafik güvenliği bakımından tehlikeli olabilecek tarzda 

yükleme yapılması, 

d) Tehlikeli ve zararlı maddelerin gerekli izin ve tedbirler alınmadan taşınması, 

e) Ağırlık ve boyutları bakımından taşınması özel izne bağlı olan eşyanın izin alınmadan 

yüklenmesi, taşınması ve taşıttırılması, 

f) Gabari dışı yük yüklenmesi, yük üzerine veya araç dışına yolcu bindirilmesi, 

g) Yükün karayoluna değecek, düşecek, dökülecek, saçılacak, sızacak, akacak, kayacak, 

gürültü çıkaracak şekilde yüklenmesi, 

h) Yükün, her çeşit yolda ve yolun her eğiminde dengeyi bozacak, yoldaki bir şeye 

takılacak ve sivri çıkıntılar hasıl edecek şekilde yüklenmesi, 

i) Sürücünün görüşüne engel olacak, aracın sürme güvenliğini bozacak ve tescil plakaları, 

ayırım işaretleri, dur ve dönüş ışıkları ile yansıtıcıları örtecek şekilde yüklenmesi, 

j) Çeken ve çekilen araçlarla ilgili şartlar ve tedbirler yerine getirilmeden araçların çekilmesi 

yasaktır’, 

hükümlerine uyulacaktır. 

İnşaat sırasında, 18/07/1997 tarih ve 23053 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 

yürürlüğe giren Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin 128. maddesine uyulacak ve malzeme taşıyan 

araçların yükleme sınırlarının aşılmamasına dikkat edilecektir. 

87



Projenin inşaat ve işletme aşamalarında deniz yolunun kullanılması sağlanacaktır. İnşaat 

sırasında gerekli olan dolgu karayolu ile getirilecek, diğer ekipmanlar deniz yoluyla getirilecektir. 

İşletme aşamasında yat limanından deniz araçlarıyla turizm merkezlerine ve Milas Havalimanı’na 

servisler düzenlenecektir. 

4.12. Projenin Mevcut Deniz Trafiğine Etkisi ve Alınacak Önlemler (inşaata 

başlanmadan liman başkanlığına bilgi verileceği ve işletme aşamasında denizcilik 

Müsteşarlığı’ndan işletme izni alınacağı raporda belirtilmeli) 

Proje ile çeşitli boylarda 150 yatı kabul edecek yat limanı yapılacaktır. Liman, yük limanı 

olmadığından denizde yoğun bir trafiğin oluşması beklenmemektedir. 

Proje alanı Güllük Limanı’nda (Güllük Körfezi) yer almaktadır. Güllük Limanı, Tekağaç 

Burnu’ndan denizdeki mevkiindeki (E) noktası ile Zeytinli Burnu mevkiini birleştiren hat ve bu 

hatlara bitişik Türk Karasuları ile sınırlanan deniz ve kıyı alanı olarak tanımlanmaktadır (Şekil 3. 14. 

Güllük Limanı). 

Şekil 3. 14. Güllük Limanı 

88



Tehlikeli 

Yük 

Taşıyan 

Gemileri 

Şekil 3. 15. Güllük Limanı’nda Gemilerin Demir Yeri 

Gemilerin 

Serbest 

Demir Yeri 

Güllük Liman Yönetmeliği’nde; 

‘Gemiler, Liman Başkanlığı’nca verilecek yanaşma ordinosuna göre, iskele ve rıhtımlara 

yanaştırılır veya şamandıralara bağlanır. Askeri gemiler, öncelikle askeri rıhtımlara, uygun 

olmaması halinde boş olan ticari rıhtımlara yanaştırılır. Yanaşma yerleri dolu olduğu taktirde, 

gemiler sıra beklemek üzere demir yerlerinde kalırlar (Şekil 3. 15. Güllük Limanı’nda Gemilerin 

Demir Yeri). Akaryakıt yüklü tankerler ile patlayıcı, parlayıcı, yanıcı ve benzeri tehlikeli madde yüklü 

gemiler tehlikeli madde demir yerinde demirlerler. Gemiler Liman Başkanlığı’nın izni olmadıkça 

demir yerlerini değiştiremezler. Gemiler ve deniz araçları, limandaki yanaşma ve bağlama yerlerine 

giriş ve çıkışı engelleyecek şekilde demirleyemezler, zorunluluk olmadıkça mendirekler içinde 

salma suretiyle demirde yatamazlar’ hükmü bulunmaktadır. Buna göre, limana gelen yatların Şekil 

3. 15. Güllük Limanı’nda Gemilerin Demir Yeri’nde gösterilen demir yerlerinde bekleme 

yapmamalarına dikkat edilecektir. 

Projenin inşaatına başlanmadan önce Güllük Liman Başkanlığı’na bilgi verilecektir. 

Yatırımcı faaliyeti ile ilgili izin almak üzere Denizcilik Müsteşarlığı’na müracaat edecek ve 

‘işletme izni’ veya ‘geçici işletme izni’/’kısmi işletme izni’ alacaktır. 

4.13. Taşkın Önleme ve Drenaj ile ilgili İşlemler 

Proje alanında taşkına neden olacak dere bulunmamaktadır. 

Proje alanında yağışlardan meydana gelecek akışı toplayacak bir yağmur suyu kollektör 

sistemi olacaktır. Bu sistemle toplanan sular denize deşarj edilecektir. Sisteme kum tutucuları ilave 

edilerek yağmur suları ile kumların denize gitmeleri önlenecektir. 

89



4.14. Deprem Riskine Karşı Alınacak Önlemler 

Proje kapsamında yapılacak binalar 06/03/2006 tarih ve 26100 sayılı Resmi Gazete’de 

yayınlanarak yürürlüğe giren ‘Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkındaki Yönetmelik’te ve 

DLH İnşaatı Genel Müdürlüğü tarafından ‘Kıyı Yapıları ve Limanlar Deprem Teknik Yönetmeliği’nde 

belirtilen esaslara uygun olarak projelendiriliecektir. 

Etkiler 

4.15. Yat Limanı Kapatıldıktan Sonra Mevcut Yeraltı ve Yüzeysel Su Kaynaklarına 

Proje ile bakım-onarım işi geçirimsizliğin sağlandığı beton zemin üzerinde yapılacaktır. 

Akaryakıt, geçirimsizliğin sağlandığı çelik malzemeli, sertifikalı özel kaplarda depolanacaktır. Bu 

nedenle yat limanının kapanması ile yeraltısuyunu kirletici herhangi bir etkide bulunulmayacaktır. 

İşletme süresince oluşacak atıksular paket arıtma tesisinde arıtılacaktır. Arıtma tesisinde 

arıtılan suların bir kısmı depoda bir kısmı foseptik çukurunda toplanacaktır. Depoda toplanan sular, 

hidrofor vasıtası ile bahçe sulama hatlarına basılacak ve bahçe sulamasında kullanılacaktır. 

Foseptik çukuru doldukça sular vidanjör vasıtası ile alınarak arıtma tesisine verilecektir. Böylelikle, 

yat limanın kapanması sonrasında mevcut yüzeysel su kaynaklarını kirletici bir etki oluşmayacaktır. 

4.16. Kaza, Yangın, Sintine Suyu veya Akaryakıtın Denize Dökülmesi gibi Tehlikeli ve 

Acil Durumlar için Eylem Planı, Alınacak Önlemler ve Gerekli Ekipmanlar 

Limanda akaryakıt tankının bulunacağı yerde olası yakıt dökülmesinde yakıtın yayılmasını 

ve denize akmasını önlemeye yönelik kanallar (ızgara) yapılacaktır. Kanallar atık kabul tesisinde 

atık yağ toplama tankına bağlanacaktır. 

Yatırımcı, 11/03/2005 tarih ve 25752 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 

5312 sayılı ‘Deniz Çevresinin Petrol ve Diğer Zararlı Maddelerle Kirlenmesinde Acil Durumlarda 

Müdahale ve Zararların Tazmini Esaslarına Dair Kanunu’ ve 21/10/2006 tarih ve 26326 sayılı 

Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Deniz Çevresinin Petrol ve Diğer Zararlı 

Maddelerle Kirlenmesinde Acil Durumlarda Müdahale ve Zararların Tazmini Esaslarına Dair 

Kanunun Uygulama Yönetmeliği’ gereği Çevre ve Orman Bakanlığı’nca bu konuda yetkilendirilmiş 

bir kurum tarafından ‘Kıyı Tesisi Risk Değerlendirmesi ve Acil Müdahale Planı’ hazırlatacak ve 

Çevre ve Orman Bakanlığı’na başvurulacaktır. 

Projenin inşaatı sırasında çalışma esnasında denizde yapılacak işlerde kullanılacak 

makinelerden dolayı denize herhangi bir madde sızmaması için tüm önlemler alınacak, bu riskin 

yüksek olması durumunda toplayıcı bariyerlerle, çalışılan alanın etrafı sızıntı öncesinde çevrilmiş 

olacaktır. Olası bir sızıntı halinde derhal bariyerlerle kirlilik hapsedilecek ve emici ped veya petrol 

sıyırıcılarla denizden alınıp lisanslı araçlarla bertaraf tesislerine gönderilecektir. Toplanan petrol 

veya türevi bu atıklar 14/03/2005 tarih ve 25755 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe 

giren ‘Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’nin ilgili hükümleri doğrultusunda bertaraf edilecektir. 

Yat limanında, gelecek en büyük teknenin boyunun üç katı uzunlukta, bir tambura sarılı, her an 

denize serilmeye hazır ve dökülen atığın yayılmasını engelleyecek yüzücü bir bariyer 

bulundurulacaktır. 

90



Yat limanına emniyete alınmış, sızmaya karşı garantili ve sağlam bir kap içerisinde 

olmadıkça, hiç bir yakıt, yanıcı, zehirli, zararlı madde ve sıvılar, boya, kimyasal veya potansiyel 

kirletici bir madde getirilmemesine dikkat edilecektir. Yatçıların konu ile ilgili tüm yönetmeliklere ve 

kurallara uyması sağlanacaktır. 

4.17. Projenin İnşaat ve İşletme Dönemine ait İzleme ve Kontrol Programı 

İasos Yat Limanı projesi için ilgili mevzuat uyarınca yatırımın başlangıç ve inşaat 

dönemlerinde izleme raporu hazırlanacak ve 3 ayda bir Çevre ve Orman Bakanlığı’na ve Muğla İl 

Çevre ve Orman Müdürlüğü’ne sunulacaktır. 


Deniz suyu kalitesi: 

İnşaat aşamasında faaliyetin izlenebilmesi ve çevrede yaratabileceği olası kirliliğin tespiti için 

baz alınmak üzere deniz suyu inşaat aşamasından önce ve inşaat aşamasında belirli 

periyotlarda 31/12/2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 

‘Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği’ ve 09/01/2006 tarih ve 26048 sayılı ‘Yüzme Suyu Kalitesi 

Yönetmeliği’ne göre analiz edilecektir. 

Hava kalitesi: 

İnşaat sırasında kullanılan iş makinelerinin yakıtlarından kaynaklanacak emisyon belirli 

aralıklarla kontrol edilecektir. Bu aşamada, 08/07/2005 tarih ve 25869 sayılı Resmi Gazete’de 

yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Trafikte Seyreden Motorlu Kara Taşıtlarından Kaynaklanan 

Egzoz Gazı Emisyonlarının Kontrolüne Dair Yönetmelik’ hükümlerine uyulacaktır. 

Gürültü: 

İnşaatta kullanılacak olan makine ve ekipmanların bakımlarının düzenli olarak yapılıp 

yapılmadığı kontrol edilecektir. 

04/06/2010 tarih ve 27601 sayılı Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi 

Yönetmeliği’nin Şantiye Alanları için Gürültü Kriterleri, Ek 8 Tablo 6: Şantiye Alanı İçin Çevresel 

Gürültü Sınır Değerleri’nde belirtilen değer (70 dBA) aşılmayacaktır. 

Şantiyenin, gündüz zaman diliminde 07.00–19.00 saatlerinde çalışmasına dikkat edilecek, 

gece çalışılmayacaktır. 

Sıvı atık: 

İnşaat sırasında oluşacak evsel atık sular paket atıksu arıtma sisteminde arıtılacak ve arıtılmış 

suyun sular yol sulamasında kullanılacaktır. Mahalli Çevre Kurulu Kararı gereği evsel nitelikli 

atısular denize deşarj edilmeyecektir. 

Katı atık: 

Evsel katı atıklardan (plastik, cam, kağıt, vb.) ve inşaat atıklarından değerlendirilebilir sınıfta 

olan (metal artıkları, demir artıkları, vb.) atıklar; geri kazanım sağlanması için lisanslı geri 


Geri kazanımı mümkün olmayan katı atıklar konteynerde biriktirilerek ilgili belediye tarafından 

alınacak ve dökü sahasına götürülecektir. 

91



Kimyasal ile kontamine olmuş atıklar (eldiven, bez vb), boya kutuları, kimyasal ambalaj gibi 

tehlikeli atıklar diğer katı atıklardan ayrı toplanacak ve lisanslı bertaraf tesisinde bertaraf 

edilecektir. 

İşçi Sağlığı ve Güvenliği: 

Projenin inşaat aşamasında 4857 sayılı İş Kanunu ve bu kanuna bağlı olarak çıkartılmış olan 

yönetmeliklere uyulacaktır. 

Projenin inşaat aşamasında 09/12/2003 tarih ve 25311 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 

yürürlüğe giren ‘İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği’ çerçevesinde alınması gereken önlemlerin 

alınıp alınmadığı sürekli kontrol edilecektir. 

Yatırımcı tarafından 11/03/2005 tarih ve 25752 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe 

giren 5312 sayılı ‘Deniz Çevresinin Petrol ve Diğer Zararlı Maddelerle Kirlenmesinde Acil 

Durumlarda Müdahale ve Zararların Tazmini Esaslarına Dair Kanunu’ ve 21/10/2006 tarih ve 

26326 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Deniz Çevresinin Petrol ve Diğer 

Zararlı Maddelerle Kirlenmesinde Acil Durumlarda Müdahale ve Zararların Tazmini Esaslarına 

Dair Kanunun Uygulama Yönetmeliği’ gereğince ‘Kıyı Tesisi Risk Değerlendirmesi ve Acil 

Müdahale Planı’ hazırlatılacak ve Çevre ve Orman Bakanlığı’na sunulacaktır. 


Hava kalitesi: 

Yat limanında araçların yakıtlarından kaynaklanacak emisyon belirli aralıklarla kontrol 

edilecektir. Bu aşamada, 08/07/2005 tarih ve 25869 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 

yürürlüğe giren ‘Trafikte Seyreden Motorlu Kara Taşıtlarından Kaynaklanan Egzoz Gazı 

Emisyonlarının Kontrolüne Dair Yönetmelik’ hükümlerine uyulacaktır. 

Gürültü: 

Yat limanı, 04/06/2010 tarih ve 27601 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 

‘Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği’ gereğince gürültü kontrol izin 

belgesi alacaktır. 

Sıvı atık: 

İşletme sırasında oluşan evsel atık sular paket atıksu arıtma tesisine verilerek arıtılacak ve 

arıtılmış suyun bir kısmı depoda bir kısmı foseptik çukurunda toplanacaktır. Depoda toplanan 

sular hidrofor vasıtası ile bahçe sulama hatlarına basılacak ve bahçe sulamasında 

kullanılacaktır. Foseptik çukuru doldukça sular vidanjör vasıtası ile alınarak Güllük Belediyesine 

ait arıtma tesisine verilecektir. 

Limana gelen yatlardan 26/12/2004 tarih ve 25682 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 

yürürlüğe giren ‘Gemilerden Atık Alınması ve Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’ doğrultusunda sıvı 

atıkları (evsel atıksu , sintine, slop, slaç) alınacaktır. 

Mahalli Çevre Kurulu Kararı gereği evsel nitelikli atısular denize deşarj edilmeyecektir. 

Katı atık: 

Yat limanı personelden kaynaklanan evsel katı atıklardan değerlendirilebilir sınıfa girenleri 

(plastik, cam, kağıt, pil, vb.) tekrar kullanılabilirlikleri göz önünde bulundurularak ayrı 

92



biriktirilmektedir. Biriktirilen atıklar geri kazanımı sağlamak için lisanslı geri kazanım tesisine 


Geri kazanımı mümkün olmayan katı atıklar ise kapalı şekilde konteynerlerde biriktirilecek, ilgili 

belediye tarafından alınacaktır ve dökü sahasına gönderilerek bertaraf edilecektir. 

Limanda, gelen yatlardan, 26/12/2004 tarih ve 25682 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 


MARPOL 73/78 EK-V kapsamında bulunan çöp atıkları alınacaktır. 

İşçi Sağlığı ve Güvenliği: 



Projenin inşaat ve işletme aşamalarında iş kazası risk faktörünün en düşük düzeyde tutulması 

için her türlü önlem alınacak, bu amaçla iş makinelerini kullanan kişilerin eğitimli ve yeterlilik 

belgesine sahip kişiler olmasına dikkat edilecek, çalışma esnasında işçilerin mutlaka giyim ve 

teçhizatına dikkat edilecek, işçilerin gözlük, maske, eldiven, baret, emniyet kemeri, vb. 

koruyucu ekipmanları kullanmalarına özen gösterilecek ve sık sık işçilerin kurallara uyup 

uymadıkları kontrol edilecektir. 

Projenin işletme aşamasında 09/12/2003 tarih ve 25311 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 



93



BÖLÜM 5: HALKIN KATILIMI 

(Projeden etkilenmesi muhtemel yöre halkının nasıl ve hangi yöntemlerle bilgilendirildiği, 

proje ile ilgili halkın görüşlerinin ve konu ile ilgili açıklamaların ÇED Raporuna yansıtılması) 

Muğla ili Milas ilçesinde yatırımcı tarafından gerçekleştirilmesi planlanan proje ile ilgili 

olarak 17/08/2008 tarih ve 26809 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ÇED 

Yönetmeliği’nin Halkın Katılımı Toplantısı Madde 9 gereğince halkı yatırım hakkında bilgilendirmek, 

projeye ilişkin görüş ve önerilerini almak üzere 26/08/2010 tarihinde saat 14.00’de Milas 

Kıyıkışlacık köyü Liman mevkiinde bulunan köy kahvesinde ‘Halkın Katılımı Toplantısı’ 

düzenlenmiştir. 

Toplantının belirtilen gün ve saatte yapılacağına dair duyuru yazısı 10 gün süre ile Milas 

Kaymakamlığı ilan panosunda asılmıştır. Ayrıca, 23/06/2010 tarihinde ulusal düzeyde bir gazetede 

ve 26/06/2010 tarihinde yerel bir gazetede ilan edilmiştir. Gazetelerde yayımlanan duyuru metni 

aşağıda verilmiştir. 

Toplantıya katılan katılımcılara proje ile ilgili bilgilerin yer aldığı broşürler dağıtılmıştır. 

Toplantı, Muğla Valiliği İl Çevre ve Orman Müdürlüğü’nce düzenlenmiştir. Toplantıya DSİ 

Bölge Müdürlüğü, Karayolları Bölge Müdürlüğü, İzmir Ulaştırma Bölge Müdürlüğü’nden yetkili 

kişiler, halk ve sivil toplum kuruluşları katılmıştır. 

Proje halk tarafından olumlu karşılanmıştır, toplantı sonucunda projede herhangi bir 

değişikliğe gidilmemiştir. 

94



BÖLÜM 6: YUKARDA VERİLEN BAŞLIKLARA GÖRE TEMİN EDİLEN BİLGİLERİN 

TEKNİK OLMAYAN BİR ÖZETİ 

Yapılması planlanan İasos Yat Limanı kuzey yönlü dalgalara karşı korumak amacıyla 1 

adet yüzer tipte dalgakıran, yatların bağlanacağı yüzer tipte iskeleler, bakım-onarım için çekek yeri 

ve travel lift rıhtımı yapılacaktır. Yapıları karaya bağlamak için platform ve bir miktar dolgu alanı 

inşa edilecektir. 

Yat limanı için Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Teknik Araştırma ve Uygulama Genel 

Müdürlüğü tarafından 08/01/1999 tarihinde onaylanan 1:1.000 Ölçekli İmar Planı bulunmaktadır. 

Söz konusu imar planı esas alınarak hazırlanan vaziyet planında; 

8.292,85 m² dolgu alanı, 

yaklaşık 4 m x 36 m boyutlarında bağlantı köprüsü, 

yaklaşık 22 m x 28 m boyutlarında platform, 

1 adet yaklaşık 4 m x 120 m boyutlarında yüzer tip dalgakıran, 

3 adet yaklaşık 3 m x 80 m boyutlarında yüzer tip iskele, 

Bu iskeleleri birbirine bağlayan yaklaşık 3 m x 156 m boyutlarında yüzer tip iskele, 

Travel lift rıhtımı ve çekek yeri 

yapılması planlanmıştır. 

Onaylı olan imar planı esas alınarak proje alanın kıyı kenar çizgisinin deniz tarafında kalan 

alanını kullanmak için Maliye Bakanlığı Milli Emlak Genel Müdürlüğü’ne (MEGM) başvuru 

yapılmıştır. İzine yönelik işlemler devam etmektedir. 

Proje alanının yaklaşık 4,5 km kuzeyinde Kıyıkışlacık Rıhtımı, yaklaşık 6 km doğusunda 

Güllük Yanaşma ve Bağlanma Yeri, yaklaşık 5 km güneydoğusunda Güllük İskelesi ve Güllük 

Barınma Yeri bulunmaktadır. 

İnşaat aşamasında çevreye olabilecek olumsuz etkilerin azaltılması için alınması 

düşünülen önlemler: 

İnşaat sırasında oluşacak evsel atık sular atıksu arıtma sistemine verilerek arıtılacak ve bir 

kısmı foseptik çukurunda biriktirilecek bir kısmı da depoda biriktirilip bahçe sulamasında 

kullanılacaktır. 

Evsel katı atıklardan (plastik, cam, kağıt, vb.) ve inşaat atıklarından değerlendirilebilir sınıfta 

olan (metal artıkları, demir artıkları, vb.) atıklar; geri kazanım sağlanması için lisanslı geri 


Geri kazanımı mümkün olmayan katı atıklar konteynerde biriktirilerek ilgili belediye tarafından 

alınacak ve dökü sahasına götürülecektir. 

Kimyasal ile kontamine olmuş atıklar (eldiven, bez, vb.), boya kutuları, kimyasal ambalaj gibi 

tehlikeli atıklar diğer katı atıklardan ayrı toplanacak ve lisanslı bertaraf tesisinde bertaraf 

edilecektir. 

İnşaat sırasında kullanılan iş makinelerinin yakıtlarından kaynaklanacak emisyon belirli 

aralıklarla kontrol edilecektir. Bu aşamada, 08/07/2005 tarih ve 25869 sayılı Resmi Gazete’de 

95



yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Trafikte Seyreden Motorlu Kara Taşıtlarından Kaynaklanan 

Egzoz Gazı Emisyonlarının Kontrolüne Dair Yönetmelik’ hükümlerine uyulacaktır. 

İnşaatta kullanılacak olan makine ve ekipmanların bakımlarının düzenli olarak yapılıp 

yapılmadığı kontrol edilecektir. 

04/07/2010 tarih ve 27601 sayılı Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi 

Yönetmeliği’nin Şantiye Alanları için Gürültü Kriterleri, Ek 8 Tablo 6: Şantiye Alanı İçin Çevresel 

Gürültü Sınır Değerleri’nde belirtilen değer (70 dBA) aşılmayacaktır. 

Şantiyenin, gündüz zaman diliminde 07.00–19.00 saatlerinde çalışmasına dikkat edilecek, 

gece çalışılmayacaktır. 



Projenin inşaat aşamasında 09/12/2003 tarih ve 25311 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 



Yatırımcı tarafından 21/10/2006 tarih ve 26326 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe 

giren ‘Deniz Çevresinin Petrol ve Diğer Zararlı Maddelerle Kirlenmesinde Acil Durumlarda 

Müdahale ve Zararların Tazmini Esaslarına Dair Kanunun Uygulama Yönetmeliği’ gereğince 

acil müdahale planı hazırlatılacak ve Çevre ve Orman Bakanlığı’na sunulacaktır. 

İşletme aşamasında çevreye olabilecek olumsuz etkilerin azaltılması için alınması 

düşünülen önlemler: 

İşletme sırasında oluşan evsel atık sular paket atıksu arıtma sistemine verilerek arıtılacaktır. 

Limana gelen yatlardan 26/12/2004 tarih ve 25682 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 

yürürlüğe giren ‘Gemilerden Atık Alınması ve Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’ doğrultusunda sıvı 

atıkları (evsel atıksu, sintine, slop, slaç) alınacaktır. 

Yat limanı personelden kaynaklanan evsel katı atıklardan değerlendirilebilir sınıfa girenleri 

(plastik, cam, kağıt, pil, vb.) tekrar kullanılabilirlikleri göz önünde bulundurularak ayrı 

biriktirilmektedir. Biriktirilen atıklar geri kazanımı sağlamak için lisanslı geri kazanım tesisine 

verilmektedir. 

Geri kazanımı mümkün olmayan katı atıklar ise kapalı şekilde konteynerlerde biriktirilmekte, 

ilgili belediye tarafından alınmakta ve dökü sahasına gönderilerek bertaraf edilmektedir. 

Limanda, gelen yatlardan, 26/12/2004 tarih ve 25682 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 


MARPOL 73/78 EK-V kapsamında bulunan çöp atıkları alınacaktır. 

Yat limanında araçların yakıtlarından kaynaklanacak emisyon belirli aralıklarla kontrol 

edilecektir. Bu aşamada, 08/07/2005 tarih ve 25869 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 

yürürlüğe giren ‘Trafikte Seyreden Motorlu Kara Taşıtlarından Kaynaklanan Egzoz Gazı 

Emisyonlarının Kontrolüne Dair Yönetmelik’ hükümlerine uyulacaktır. 

Yat limanı, 04/06/2010 tarih ve 27601 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 

‘Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği’ gereğince gürültü kontrol izin 

belgesi alacak işletmeler arasında değildir. 

96





Projenin inşaat ve işletme aşamalarında iş kazası risk faktörünün en düşük düzeyde tutulması 

için her türlü önlem alınacak, bu amaçla iş makinelerini kullanan kişilerin eğitimli ve yeterlilik 

belgesine sahip kişiler olmasına dikkat edilecek, çalışma esnasında işçilerin mutlaka giyim ve 

teçhizatına dikkat edilecek, işçilerin gözlük, maske, eldiven, baret, emniyet kemeri, vb. 

koruyucu ekipmanları kullanmalarına özen gösterilecek ve sık sık işçilerin kurallara uyup 

uymadıkları kontrol edilecektir. 

Projenin işletme aşamasında 09/12/2003 tarih ve 25311 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 



Projenin inşaat ve işletme aşamasında 2872 sayılı Çevre Kanunu ve 5491 sayılı Çevre 

Kanunuda Değişklik Yapılmasına dair Kanuna bağlı olarak yürürlüğe giren; 


‘Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği’ 

Tesiste 03/07/2009 tarih ve 27277 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 

‘Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği’, 


‘Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği’, 

23/12/2003 tarih ve 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Gürültü 

Yönetmeliği’, 


Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’, 

13/02/2008 tarih ve 26786 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan 

‘Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’, 

14/03/1991 tarih ve 20814 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Katı 

Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’ 

09/12/2003 tarih ve 25311 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren ‘İş 

Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği’, 


‘Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği’, 

22/07/2005 tarih ve 25883 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Tıbbi 


31/08/2004 tarih ve 25569 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Atık Pil 

ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği’, 

30/07/2008 tarih ve 26952 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Atık 

Yağların Kontrolü Yönetmeliği’, 

14/03/2005 tarih ve 25755 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Tehlikeli 


97



17/02/2005 tarih ve 25730 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘İnsani 

Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik’, 

5312 sayılı ‘Deniz Çevresinin Petrol ve Diğer Zararlı Maddelerle Kirlenmesinde Acil 

Durumlarda Müdahale ve Zararların Tazmini Esaslarına Dair Kanu ve Uygulama 

Yönetmeliği’, 

08/07/2005 tarih ve 25869 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Trafikte 

Seyreden Motorlu Kara Taşıtlarından Kaynaklanan Egzoz Gazı Emisyonlarının 

Kontrolüne Dair Yönetmelik’, 

ayrıca, 

1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu’nun 10/03/1995 tarih ve 22223 sayılı Resmi Gazete’de 

yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Su Ürünleri Yönetmeliği’, 

Umumi Hıfzıssıhha Kanunu, 

3621 sayılı Kıyı Kanunu, 3194 sayılı İmar Kanunu ile ilgili Yönetmeliklere 

uyulacaktır. 

2872 Sayılı Çevre Kanunu ve 5491 sayılı Çevre Kanunu’nda Değişklik Yapılmasına dair 

Kanun, bu kanuna istinaden yürürlüğe giren tüm yönetmeliklere ve mer’i mevzuat gereğince 

yürürlükte olan diğer ilgili mevzuatlara, kurum görüşlerine uyulacak ve ilgili kurumlardan 

gerekli tüm izinler alınacaktır. 

98

EKLER

EK 1 

1:1.000 ÖLÇEKLİ GENEL VAZİYET PLANI 

1:1.000 ÖLÇEKLİ BATİMETRİ HARİTASI 

KESİTLER PAFTASI 

KOORDİNAT LİSTESİ

KOORDİNAT LİSTESİ 

Koor. Sırası : Enlem, Boylam 

Datum : WGS - 84 

Projeksiyon : COĞRAFİK 

1 37.25365878 : 27.54079576 

2 37.25367153 : 27.54079153 

3 37.25370385 : 27.54086147 

4 37.25366653 : 27.54090745 

5 37.25365191 : 27.54098473 

6 37.25347768 : 27.54124860 

7 37.25336301 : 27.54126471 

8 37.25311198 : 27.54111208 

9 37.25302788 : 27.54099788 

10 37.25263842 : 27.54099834 

11 37.25263756 : 27.54143131 

12 37.25272414 : 27.54143425 

13 37.25272711 : 27.54174791 

14 37.25361734 : 27.54175429 

15 37.25361099 : 27.54314068 

16 37.25358396 : 27.54314048 

17 37.25359016 : 27.54178791 

18 37.25308145 : 27.54178427 

19 37.25307732 : 27.54268598 

20 37.25305029 : 27.54268578 

21 37.25305442 : 27.54178407 

22 37.25263712 : 27.54178109 

23 37.25263299 : 27.54268279 

24 37.25260596 : 27.54268260 

25 37.25261009 : 27.54178089 

26 37.25223866 : 27.54177823 

27 37.25223453 : 27.54267993 

28 37.25220749 : 27.54267971 

29 37.25221178 : 27.54174422 

30 37.25251584 : 27.54174640 

31 37.25251639 : 27.54142974 

32 37.25260396 : 27.54142972 

33 37.25260809 : 27.54099830 

34 37.25232378 : 27.54098909 

35 37.25215428 : 27.54106782 

1

36 37.25204165 : 27.54116485 

37 37.25189185 : 27.54134899 

38 37.25173132 : 27.54158464 

39 37.25167167 : 27.54173677 

40 37.25151095 : 27.54265641 

41 37.25189233 : 27.54276133 

42 37.25186404 : 27.54291218 

43 37.25160129 : 27.54283531 

44 37.25159155 : 27.54290399 

45 37.25172097 : 27.54294059 

46 37.25170731 : 27.54302030 

47 37.25141515 : 27.54293856 

48 37.25139733 : 27.54300942 

49 37.25130383 : 27.54296251 

50 37.25132332 : 27.54280782 

51 37.25123796 : 27.54257646 

52 37.25120181 : 27.54230263 

53 37.25116890 : 27.54219130 

54 37.25133955 : 27.54178454 

55 37.25152384 : 27.54155611 

56 37.25154589 : 27.54152824 

57 37.25174874 : 27.54128744 

58 37.25188203 : 27.54121190 

59 37.25200563 : 27.54110654 

60 37.25213111 : 27.54100411 

61 37.25247264 : 27.54080858 

62 37.25280103 : 27.54064869 

63 37.25294033 : 27.54081283 

64 37.25306259 : 27.54100052 

65 37.25320404 : 27.54112840 

66 37.25333389 : 27.54113809 

67 37.25334566 : 27.54113897 

68 37.25347672 : 27.54104371 

69 37.25349559 : 27.54102128 

70 37.25353075 : 27.54101428 

71 37.25355263 : 27.54092459 

72 37.25358843 : 27.54087442 

73 37.25363129 : 27.54082518 

2

EK 2 

1:1.000 ÖLÇEKLİ YAT YERLEŞİM PLANI 

LİMAN VE DENİZ İNŞAATI İŞLERİNE AİT GENEL TEKNİK 

ŞARTNAME (MADDE 5)

EK 3 

TAPU BELGELERİ 

1:1.000 ÖLÇEKLİ ONAYLI İMAR PLANI

EK 4 

1:100.000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI

EK 5 

1:25.000 ÖLÇEKLİ TOPOGRAFİK HARİTA

EK 6 

1/25.000 ÖLÇEKLİ JEOLOJİ HARİTASI

EK 7 

DENİZ SUYU ANALİZ SONUCU

EK 8 

MUĞLA ORMAN BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ GÖRÜŞÜ 

GÜLLÜK BELEDİYESİ’NDEN ALINAN YAZILAR

EK 9 

ARAZİ İNCELEME RAPORU

MUĞLA İLİ MİLAS İLÇESİ KIYIKIŞLACIK DENİZ 

ORTAMINDAKİ DENİZSEL CANLILARIN TESPİTİNE 

İLİŞKİN RAPOR 

06/12/2010 

1

SU ÜRÜNLERİ FAKÜLTESİ 

Muğla Üniversitesi Yerleşkesi 

48170 MUĞLA 

2

HAZIRLAYAN: 

Yrd.Doç.Dr. Halit FİLİZ 

YETKİLİ İMZA: 

Prof.Dr. Ahmet Nuri TARKAN (Dekan) 

Yrd.Doç.Dr. Halit FİLİZ 

İLETİŞİM BİLGİLERİ: 

MUĞLA ÜNİVERSİTESİ 

SU ÜRÜNLERİ FAKÜLTESİ 

KÖTEKLİ-MUĞLA/TÜRKİYE 

TEL: 0 252 211 18 86 

3

TALEP EDEN: 

MAKROSKOBİK İNCELEME RAPORU 

DOLFEN Mühendislik Danışmanlık Ltd. Şti. 

Üsküp Cad. (Çevre Sok.) 20/3 

Kavaklıdere, 06680 Ankara 

T: (312) 468-5930 pbx (Dahili:17) 

F: (312) 468-5941 

KONU: 

Muğla ili Milas ilçesi Kıyıkışlacık’ta gerçekleştirilmesi planlanan yat limanı ile ilgili 

olarak hazırlamakta oldukları ÇED raporu kapsamında Muğla İl Çevre ve Orman 

Müdürlüğü Muğla Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi’nden deniz ortamındaki denizsel 

canlıların tespitine ilişkin bir rapor talep etmektedir. 

ÖRNEKLEME: 

Rapor kapsamında talep edilen bilgilerle ilgili olarak Muğla ili Milas ilçesi 

Kıyıkışlacık’a gidilerek incelemelerde bulunulmuştur. 

TARİH: 03.12.2010 

SAYFA SAYISI: 19 

M.Ü. KAYIT TARİH ve NUMARASI: 

EK(ler): Resimler ile Fauna ve Flora Tabloları 

4

İÇİNDEKİLER 

MATERYAL ve METOD ………………..……………………………….6 

İRDELEMELER ……………..………………………………….6 

SONUÇLAR ..……………………………………………….11 

YORUMLAR ………………………………………………..12 

RESİMLER ………………………………………………..14 

TABLOLAR ………………………………………………..18 

Sayfa No 

5

MATERYAL VE METOT 

Rapor kapsamında talep edilen deniz ortamındaki denizsel canlıların tespiti ile ilgili olarak 

Muğla ili Milas ilçesi Kıyıkışlacık’a (Resim 1) 03.12.2010 tarihinde gidilerek incelemelerde 

bulunulmuştur. 

Şekil 1. Denizsel canlıların tespitinin talep edildiği alanın genel görünüşü. 

Denizsel canlıların tespiti amacıyla aletli (scuba) dalış gerçekleştirilmiş, canlıların tespitinde 

sualtı görsel sayım tekniği uygulanmıştır ve fotoğraflama yapılmıştır. Bu teknikte kıyıdan 

başlayan dalışlar, belli hatlar izlenerek, sırasında gözlenen denizsel canlı türleri sualtı yazı 

tahtalarına yazılarak kaydedilmek suretiyle belirlenmiştir. Sualtı gözlemlerinde maksimum 15 

m’ye kadar inilmiş ve dalış için normal hava ile dolu SCUBA ekipmanı kullanılmıştır. 

İRDEMELER 

Proje alanının mevcut durumunda üzerinde herhangi bir yapı bulunmamaktadır. 

Yat limanı yapılması planlanan alanın kıyı yapısının bir kısmı kumluk olup, küçük bir sahile 

sahiptir. Geri kalan kıyı alanı ise kayalık ve taşlık olup, sahil yoktur. Dip yapısı kumlu, 

çamurlu ve otluk bir yapı göstermektedir (Resim 1 ve 2). Kayalık ve taşlık olan alanların üzeri 

alglerle kaplı olup, bu kaya ve taşlar arasında denizsel canlı yaşamaktadır. 

6

Resim 1. Dip yapısı (kumluk+çamurlu) 

Resim 2. Dip yapısı (kumluk+çamurlu+otluk) 

7

Proje alanında Posidonia oceanica (Denizçayırı) türü gözlemlenmiş olup, neredeyse tüm 

alanda seyrek yataklar şeklindedir (Resim 3, 4 ve 5). Bunun yanında alanda çok miktarda 

Pinna nobilis (Pina) (Resim 6, 7 ve 8) türü canlı olarak gözlemlenmiştir. 

Resim 3. Posidonia oceanica genel görünüş 

Resim 4. Posidonia oceanica yatakları 

8

Resim 5. Posidonia oceanica yatakları 

Resim 6. Pinna nobilis genel görünüş 

9

Resim 7. Pinna nobilis ve denizçayırları 

Resim 8. Pinna nobilis türleri 

10

SONUÇ 

Yapılan arazi çalışmaları sonunda 21 denizsel canlı türü tespit edilmiştir (Bkz. Ek Fauna ve 

Flora Tablosu). Bu 22 türün gruplara göre dağılımı: 1 tür Tek Çenekliler, 1 tür Süngerler, 3 

tür Kinidliler, 7 tür Yumuşakçalar, 1 tür Eklembacaklılar, 2 tür Derisidikenliler ve 6 tür 

Balıklar şeklindedir. 

Alanda yapılan dalış ve gözlemler sırasında Monachus monachus (Akdeniz Foku) türü 

gözlemlenmemiştir. 

Alanda yapılan dalışlarda su altında tarihi eser niteliği taşıyan bulgu veya buluntulara 

rastlanmamıştır. 

Belirlenen bu türlerden Posidonia oceanica (Denizçayırı) ve Pinna nobilis (Pina) türleri özel 

bir öneme sahiptir. 

Bu türlerden Posidonia oceanica hem ulusal hem de ülkemizin taraf olduğu birçok uluslar 

arası antlaşmalar ile koruma altına alınmış bir türdür. 

Ulusal 

2/1 Numaralı Ticari Amaçlı Su Ürünleri Avcılığını Düzenleyen Tebliğ: Denizçayırları 

(Posidonia oceanica ve Zostera nolti) içsular dahil bütün sularımızda avlanmaları, 

toplanmaları yasak olan türler içinde yer almaktadır (Anonim, 2008). 

Uluslararası 

Bern Convention, Bern Konvensiyonu’nda P. oceanica Floranın aşırı derecede korunan 

türlerinin yer aldığı Ek 1 içinde yer almaktadır. 

EU Habitats Directive, AB Habitat Direktifi Ek 1’e göre Posidonia ocaenica’yı da içeren 

denizyatakları 21.05.1992 tarih ve 92/43/CEE kod, ve onun sonraki değişmiş hali 27.11.1997 

tarih ve 97/62 CE kodu ile 1120 Habitat Numarası ile korumada önceliğe sahiptir. 

Barcelona Convention, Akdeniz’in Kirliliğe Karşı Korunmasına yönelik olan bu antlaşmada 

P. oceanica Tehlike Altındaki Türlerin yer aldığı Ek 2 listesinde yer almaktadır (Anonim, 

1994). 

IUCN Red List, Dünya Doğayı Koruma Birliği’nin Kırmızı Liste (IUCN Red List)’sinde 

Düşük Riskli Yaygın Bulunan Türler (LC; Least Concern) kategorisinde yer almakta ve 

populasyonlarında azalma olduğu bilinmektedir (IUCN, 2010). 

Gözlenen diğer bir koruma altındaki tür ise Akdeniz’in endemik bir türü olan Pinna nobilis 

(Pina) türüdür. 

11

Ulusal 

2/1 Numaralı Ticari Amaçlı Su Ürünleri Avcılığını Düzenleyen Tebliğ: Pina (Pinna 

nobilis) içsular dahil bütün sularımızda avlanmaları, toplanmaları yasak olan türler içinde yer 

almaktadır (Anonim, 2008). 

Uluslararası 

IUCN Red List, Dünya Doğayı Koruma Birliği’nin Kırmızı Liste (IUCN Red List)’sinde 

Tehlike Altında Tür (Threatened Species) kategorisinde yer almaktadır (IUCN, 2010). 

EU Habitats Directive, AB Habitat Direktifi Ek 4’e göre Pinna nobilis 21.05.1992 tarih ve 

92/43/EEC kodu ile sıkı koruma altındadır ve türün kötü niyetle yakalanması veya 

öldürülmesi yasaklanmıştır (EEC, 1992). 

Barcelona Convention, Akdeniz’in Kirliliğe Karşı Korunmasına yönelik olan bu antlaşmada 

P. nobilis Tehlike Altındaki Türlerin yer aldığı Ek 2 listesinde yer almaktadır (Anonim, 

1994). 

YORUMLAR 

Çalışma alanında koruma altında bulunan Monachus monachus (Akdeniz Foku) türü 

gözlenmemiştir. Civarda fokların rahatça kullanabileceği ıssız sahil/kumsal veya onların 

yaşamına uygun mağaralar gözlenmemiştir. Ancak alan içinde koruma altında olan 2 türe 

(Posidonia oceanica ve Pinna nobilis) rastlanmıştır. 

Posidonia oceanica’ya marina inşası yapımı düşünülen alanda yaygın ancak seyrek yataklar 

şeklindedir. Populasyonları çok yoğun değil, cılız bir şekildedir. Bununla birlikte tür, Akdeniz 

ekosisteminde son derece önemli rol oynayan endemik bir deniz bitkisidir ve populasyonları 

gittikçe azalmaktadır. Pinna nobilis türü ise çalışma alanında bol olarak gözlenmiştir. Sonuç 

kısmında belirtildiği üzere ulusal ve uluslararası birçok antlaşma ve kanun ile koruma altına 

alınmış olan P. oceanica ve Pinna nobilis türleri marina yapılması düşünülen alanda şu gibi 

problemler ile karşı karşıya kalabilir: Kıyı yapılaşması, kirlilik, çapa taraması, demirleme 

ya da çapa atma sonucu “katil yosun” olarak bilinen “Caulerpa” türlerinin marina 

alanına yayılma olasılığı. 

Ancak proje incelendiğinde bu olasılıkların bazılarının önüne geçilebileceği düşünülmektedir. 

Örneğin proje ile limanı kuzey yönlü dalgalara karşı korumak amacıyla 1 adet yüzer tipte 

dalgakıran inşa edilmesi, yatların bağlanacağı yüzer tipte iskelelerin yapılması, Kızıklı veya 

yüzer tipte bağlantı köprüsü ve bloklu tip veya kazıklı tipte platform yapılması 

12

planlanmaktadır. Yapıların karaya bağlantısını sağlamak, liman kıyı sahası ve çekek alanı 

oluşturmak maksadıyla da bir miktar dolgu yapılacaktır. 

Bu yüzer tipte dalgakıran ve iskelelerde özellikle dolgu kullanılmayacağından ve akıntı 

sistemlerini etkilemeyeceğinden dolayı P. oceanica türü için tehdit olasılıklarının düşük veya 

hiç bulunmayabileceği düşünülmektedir. Ancak dolguları, eğer P. oceanica veya Pinna nobilis 

bulunan bir alan üzerine yapılırsa, o alanda dolgu altında kalan bu canlıların yaşama şansı 

kalmayacaktır. Bu nedenle, dolgu yapılacak alanlar belirlenirken P. oceanica ve Pina 

bulunmayan alanların seçilmesi daha uygun olacaktır, zira dolgu olacak alanda var olan 

posidonia ve pinaların temizlenip, taşınması gibi bir durum da yasalar gereği 

bulunmamaktadır. 

Kıyı yapılaşması bakımından, liman içinde bağlantı köprüsü ve platform oluşturulacaktır. Bu 

platformun posidonia ve pinalar için bir tehdit unsuru olamayacağı düşünülmektedir. 

Kirlilik unsuru, hem su kalitesini bozması, hem de aşırı askı yük madde oluşturup, 

posidonialara güneş ışığının ulaşmasını engellemesi bakımından posidonialar için olumsuz bir 

durum yaratmaktadır. Zira, fotosentez yapabilmek için ışığa ihtiyaç duyan bitki, bulanık, kirli 

ve derin sularda yaşayamamaktadır. Bunun oluşmaması için yapılması planlanan marinada 

gerekli pissu alt yapılarının ile sintine alt yapısının oluşturulması ve katı atıklar için belirli 

aralıklarla dalgıçlar tarafından dip temizliği yapılarak sediman üzerinde anoksik ortamın 

oluşmasının engellenmesi önemlidir. 

Yine proje kapsamında denizde dip taraması yapılmayacağı belirtilmektedir. Dip taraması 

yapılmadığı sürece bir problem çıkmayacağı ve bu yüzden denizde yaşayan herhangi bir 

canlıya zarar verilmeyeceği düşünülmektedir. 

Teknelerin demirleme için attıkları çapaların deniz dibi habitatlarına (özellikle deniz çayırları) 

zarar verdiği bilinmektedir. Bu nedenle, her gelen teknenin rastgele demirlenmesinin 

önlenmesi amacıyla sabit şamandıra sisteminin kurulması, böylece teknelerin denize çapa 

atmak yerine sabit şamandıralara bağlanarak bu tehdidin posidonia ve pinalar üzerinde 

olumsuz bir etki oluşturmasının önüne geçebilir. Ayrıca, demirleme ya da çapa atma sonucu 

“katil yosun” olarak bilinen “Caulerpa” türlerinin marina alanına yayılma olasılığı da 

bulunmaktadır. Bu yosunlar bulundukları ortamda posidonia dahil birçok dip canlısının 

yaşama olasılığını ortadan kaldırmaktadır. Yine bu sabit şamandıra sistemi ile bu tehdit de 

önlenebilecektir. 

Muğla ili Milas ilçesi Kıyıkışlacık’ta gerçekleştirilmesi planlanan yat limanı ile ilgili olarak 

hazırlamakta oldukları ÇED raporu kapsamında Muğla İl Çevre ve Orman Müdürlüğü Muğla 

13

Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi’nden deniz ortamındaki denizsel canlıların tespitine ilişkin 

bir rapor talep etmiş ve DOLFEN Mühendislik Danışmanlık Ltd. Şti. tarafından yapılan 

başvuruya istinaden hazırlanmış rapordur. 06.12.2010. 

KAYNAKLAR 

ANONİM, 1994. Monaco Declaration on The Role of The Bern Convention in The 

Implementation of Worldwide International Instruments for The Protection of 

Biodiversity 26-28 September 1994, Monaco. 

ANONİM, 2008. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü, 

“2/1 Numaralı Ticari Amaçlı Su Ürünleri Avcılığını Düzenleyen Tebliğ”, Ankara, 

Yayımlandığı Resmi Gazete: 21.08.2008-26974, Tebliğ no: 2008/48. 

EEC, 1992. Council directive on the conservation of natural habitats and of wild fauna and 

flora (The habitats and species directive), 92/43/EEC. Official Journal of the European 

Communities No L 206/7, Brussels. 

IUCN, 2010. Versiyon 2010.3. www.iucnredlist.org. Erişim: 5 Aralik 2010 

RESİMLER 

Cerianthus membranaceus (Deniz Lalesi) 

14

Cerithium (Şeytan Minaresi) türleri 

Cladocora caespitosa (Taş Mercanı) 

Gobius bucchichi (Anemon Kayabalığı) 

15

Maja crispata (Örümcek Yengeci) 

Murex brandaris (Dikenli Salyangoz) 

Paracentrotus lividus (Denizkestanesi) 

16

Pomatoschistus sp (Küçük Kayabalıkları) 

Synaptula sp (Denizhıyarı) 

Verongia aerophoba (Sünger) 

17

Familya ve 

Tür Adı 

Tablo 3. 1. Proje Alanı ve Etki Alanında Saptanan Sürüngen Türleri, Korunma Durumları ve Statüleri 

Türkçe Adı 

Habitat 

Bern 

Barcelona 

IUCN 

Red List 

Porifera Süngerler 

Verongia aerophoba Sünger Kayalık alan --- Ek2 NE --- --- G 

Cnidaria Kinidliler 

Cerianthus membranaceus Denizlalesi Çamurlu, balçık ve 

kumlu bölgeler veya 

EU Habitats 

Directive 

18 

Tebliğ 

(*) 

--- --- NE --- --- G 

Actinia equina Denizgülü 

kaya yarıkları. 

Kayalıklar, çatlaklar 

ve oyuklar 

--- --- NE --- --- G 

Cladocora caespitosa Taş Mercanı Kayalık, taşlık ve 

kumluk zeminler 

--- --- DD --- --- G 

Mollusca Yumuşakçalar 

Pinna nobilis Pina, Delici Midye Kumlu bölgeler, Ek2 Ek2 NE Ek4 Md.16 G 

deniz çayırları arası. EN, 

92/43/E 

Endemik 

TH 

EC 

Arca noae Nuh’un Gemisi Kayalık alan --- --- NE --- --- G 

Murex brandaris Dikenli Salyangoz Kayalık, taşlık alan --- --- NE --- G 

Solen vagina Sülünez Kumluk, çamurluk 

alan 

--- --- NE --- --- G 

Tapes decussatus Akivades, Kum 

Midyesi 


Chamelea gallina Beyaz Kum Midyesi, 

Cici, Cik-cik, Çizgili 

Venüs 


Cerathium sp. Şeytan Minareleri Kumluk alan --- --- NE --- Md.9 G 

Arthropoda Eklembacaklılar 

Maja crispata Örümcek Yengeci Kumluk alan --- --- NE --- --- G 

Echinodermata Derisidikenliler 

Paracentrotus lividus Denizkestanesi Pina yakınlarında --- --- NE --- --- G 

Synaptula sp. Deniz Hıyarı Tüm alanda --- --- NE --- --- G 

Pisces Balıklar 

Labrus viridis Lapin Çayırlık alanda --- --- NE --- --- G 

Gobius bucchichi Anemon Kayabalığı Kumluk, Demersal --- --- NE --- --- G 

Liza aurata Kefal, Altınbaş Kefal Epipelajik --- --- NE --- Md.17 G 

Pomatoschistus sp Küçük Kayabalıkları Demersal --- --- NE --- --- G 

Symphodus mediterraneus Çırçır, Ot Balığı Kayalık algli 

zeminlerde demersal 

--- --- NE --- --- G 

Symphodus rostratus 

Kaynak: 

Çırçır, Ot Balığı Kayalık algli 

zeminlerde demersal 

--- --- NE --- --- G 

Gözcelioğlu B., Ö.F. Aydıncılar. 2008. Derin Mavi Atlas. TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları. 7. Basım, 180 sayfa, 

Ankara. 

Mater, S., M. Kaya, M. Bilecenoğlu. 2002. Türkiye Deniz Balıkları Atlası. E.Ü. Su Ürünleri Fakültesi Yayın No: 68, 

169 sayfa, İzmir 

(*) = T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü, “2/1 Numaralı Ticari Amaçlı Su 

Ürünleri Avcılığını Düzenleyen Tebliğ”, Ankara, Yayımlandığı Resmi Gazete: 21.08.2008-26974, Tebliğ no: 

2008/48. 

(**) = Kaynak; G: Gözlem L: Literatür A: Anket 

Habitats Directive (HD). Ek 2: species requiring designation of special areas of conservation/ Ek 4: species 

requiring strict protection. 

Bern Convention (Bern). Ek 1: list of strictly protected species of flora./ Ek 2: list of strictly protected species of 

flora/ Ek 3: list of protected species of fauna. 

Barcelona Convention (Barcon). Ek 2: list of endangered or threatened species/ Ek 3: list of species whose 

exploitation is regulated. (*This convention is for the Mediterranean, but the proximity to and influences from the 

Gulf of Cádiz are worth mentioning). 

IUCN Red List. CR-Critically endangered/ EN-Endangered/ VU-Vulnerable/ NT-Near threatened/ LC- Least 

concern/ DD-Data deficient. 

Kaynak (**)


Familya ve 

Tür Adı 

Monocotyledonea Tek 

Türkçe Adı 

Çenekliler 

Fitocoğrafik 

Bölge 

Endemizm 

Habitat 

Bern 

Barcelona 

IUCN 

Red List 

EU Habitats 

Directive 

Posidonia oceanica Deniz Çayırı Akdeniz + Bentik Ek 1 Ek 2 LC Ek 1 

92/43 

/CEE 

- 

Kaynak: Gözcelioğlu B., Ö.F. Aydıncılar. 2008. Derin Mavi Atlas. TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları. 7. Basım, 180 

sayfa, Ankara. 

(*) = T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü, “2/1 Numaralı Ticari Amaçlı Su 

Ürünleri Avcılığını Düzenleyen Tebliğ”, Ankara, Yayımlandığı Resmi Gazete: 21.08.2008-26974, Tebliğ no: 

2008/48. 

(**) = Kaynak; G: Gözlem L: Literatür A: Anket 

Habitats Directive (HD). Ek 1. NATURAL HABITAT TYPES OF COMMUNITY INTEREST WHOSE 

CONSERVATION REQUIRES THE DESIGNATION OF SPECIAL AREAS OF CONSERVATION; Ek 2: species 

requiring designation of special areas of conservation/ Ek 4: species requiring strict protection. 

Bern Convention (Bern). Ek 1: list of strictly protected species of flora./ Ek 2: list of strictly protected species of 

flora/ Ek 3: list of protected species of fauna. 

Barcelona Convention (Barcon). Ek 2: list of endangered or threatened species/ Ek 3: list of species whose 

exploitation is regulated. (*This convention is for the Mediterranean, but the proximity to and influences from the 

Gulf of Cádiz are worth mentioning). 

IUCN Red List. CR-Critically endangered/ EN-Endangered/ VU-Vulnerable/ NT-Near threatened/ LC- Least 

concern/ DD-Data deficient. 

Tebliğ 

(*) 

Md. 

16 

Kaynak (*) 

G 

19

YETERLİK TEBLİĞİ KAPSAMINDA ÇALIŞTIRILMASI TAAHHÜT EDİLEN 

PERSONEL TABLOSU 

Projenin Adı : İasos Yat Limanı 

Proje Sahibi : Birol Bursa 

Proje Mevkii : Muğla ili Milas ilçesi Kıyıkışlacık köyü Zindaf Çanacık Mevkii 

Yeterlik Belge No : 44 

Tebliğin İlgili Maddesi 

Kapsamında 

Çalıştırılacak Personel 

Çevre Mühendisi 

Madde 5/1-a 

Zooloji-Botanik-Jeoloji 

Bölümü mezunu personel 

Madde 5/1-b 

İnşaat Mühendisliği 

mezunu personel 

Madde 5/1-b 

Kapsam Belirleme ve 

İnceleme Değerlendirme 

Komisyonunca veya PTD 

İnceleme değerlendirme 

sürecinde belirlenmiş 

meslek grubundaki 

personel 

Rapor Koordinatörü 

Madde 5/1-c 

Madde 5/1-ç 

kapsamındaki personel 

Madde 5/1-ç 


Madde 5/1-ç 


Madde 5/1-ç 


Adı Soyadı 

Selcan Belma BATUK 

Tansu Gürpınar 

Şaziye Satılmış 

Yasemin ÖZGEN 

Bülent Bilgili 

Saygın Kemal Derebay 

Can Öcal 

Polat Özen 

Mesleği 

Çevre Yüksek 

Mühendisi 

Biyolog 

İnşaat 

Mühendisi 

İnşaat Yüksek 

Mühendisi 

İstatistikçi 

İnşaat Yüksek 

Mühendisi 

İnşaat 

Mühendisi 

İnşaat 

Mühendisi 

-Sorumlu Olduğu 

Bölüm, Sayfa, bölüm, 

ekler vb. 

Bölüm 1, 2, 3, 4, 5, 6 

Sayfa 1-98 

Eklerin tamamı 

Bölüm 3 

Sayfa 39-62 

Bölüm 2 

Sayfa 13-20 

Bölüm 1, 2, 3, 4, 5, 6 

Sayfa 1-98 

Bölüm 4 

Sayfa 68-69 

Bölüm 1 

Sayfa 1-12 

Bölüm 4 

Sayfa 90 

Bölüm 3 

Sayfa 91-94 

İmzası

Nihai ÇED Raporu - Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?