1.G R Ş 1.1 Ara ştırmanın Amacı Soğuk şekillendirme ...

2. SACLARIN PLASTİK ŞEKİLLENDİRME İŞLEMİ
Plastik şekillendirme konusunda yapılmış deneysel çalışmalar sonucu sacın
çekme kalıbının değişik derinliklerinde ne kadar inceleceği konusunda bazı tablolar
hazırlanmıştır. Bu tablolar ampirik metotlarla hazırlandığından yalnızca deney
malzemesinin kullanıldığı uygulamalarda işe yaramakta ve malzemenin iki boyutta
akması kabulü ile oluşturulmaktadır. Karışık geometrilere sahip parçaların soğuk
şekillendirilmesinde bu deneysel veriler yetersiz kalmaktadır. Karışık yüzeylere sahip
her parça için defalarca denemeler yapılmakta kalıp tasarımı değiştirilip istenen ürün elde
edilene kadar deneme yanılma yolu ile sonuca ulaşılmaya çalışılmaktadır. Sacda meydana
gelen buruşmalar pot çemberine açılan kilit bölgeleri ile engellenmeye çalışılmaktadır.
Kilitlerin yeri ve miktarı da denemelerle belirlenmektedir. Ayrıca kalıplar
üzerinde yapılan kaynaklı işlemler kalıpta kalıcı iç gerilmeler oluşturmakta, kalıbın
ömrünü kısaltmaktadır. Bu işlemlerin tümü maliyeti yüksek işlemdir.
Metal şekillendirme çok kapsamlı bir konudur. En çok problem yaşanan
şekillendirme işlemi derin çekmedir. Bu çalışma yalnızca derin çekme konusu üzerinde
yoğunlaşacaktır.
2.1.Deriıı Çekme
Derin çekme içerisinde pot çemberi tarafından sıkıştırılan yassı sac malzemenin
erkek tarafından dişinin içerisine yerleştirilmesi esasına dayanan bir işlemdir. İşlem
sonucunda elde edilen parçanın sac malzeme kalınlığı işlem başında giren sac malzeme
kalınlığına oldukça yakındır. Oluşan parça sac malzemeye göre oldukça mukavemetlidir.
4