GRI Sürdürülebilirlik Raporlaması İlkeleri - Global Reporting Initiative
11.11.2013 • Views
Share Embed Flag

GRI Sürdürülebilirlik Raporlaması İlkeleri - Global Reporting Initiative

GRI Sürdürülebilirlik Raporlaması İlkeleri - Global Reporting Initiative

GRI Sürdürülebilirlik Raporlaması İlkeleri - Global Reporting Initiative

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
globalreporting.org

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

RG<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> Sustainability <strong>Reporting</strong> <strong>Raporlaması</strong> Guidelines <strong>İlkeleri</strong><br />

© 2000-2006 <strong>GRI</strong> Versiyon Version 3.0

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

RG<br />

İçindekiler<br />

Önsöz<br />

Sürdürülebilir Kalkınma ve Şeffaflık<br />

Zorunluluğu<br />

Giriş<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong>na Genel Bakış<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> Raporunun Amacı 3<br />

<strong>GRI</strong> Raporlama Çerçevesine Giriş 3<br />

Genel Raporlama Notları<br />

Veri Toplama 37<br />

Rapor Şekli ve Sıklığı 37<br />

Denetim 38<br />

Terimler Sözlüğü 39<br />

G3 <strong>İlkeleri</strong> için Teşekkür 41<br />

<strong>GRI</strong> <strong>İlkeleri</strong>ne Genel Bakış 4<br />

<strong>İlkeleri</strong>n Uygulanması 5<br />

Bölüm 1<br />

Rapor İçeriğinin, Kalitesinin ve Sınırının<br />

Belirlenmesi<br />

Rapor İçeriğini Belirlemeye yönelik Rehber 7<br />

Rapor İçeriğini Belirlemeye yönelik Prensipler 8<br />

Rapor Kalitesini Sağlamaya yönelik Prensipler 13<br />

Rapor Sınırını Belirlemeye yönelik Rehber 17<br />

Bölüm 2<br />

Standart Açıklamalar<br />

Strateji ve Profil 20<br />

1. Strateji ve Analiz 20<br />

2. Kurumsal Profil 21<br />

3. Rapor Parametreleri 21<br />

4. Yönetişim, Taahhütler ve Katılım 22<br />

5. Yönetim Yaklaşımı ve Performans<br />

Göstergeleri 24<br />

Ekonomik 25<br />

Çevresel 27<br />

Sosyal:<br />

İşgücü Uygulamaları ve İnsana Yakışır İş 30<br />

İnsan Hakları 32<br />

Toplum 33<br />

Ürün Sorumluluğu 35<br />

Versiyon 3.0<br />

1

RG<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

Önsöz<br />

Sürdürülebilir Kalkınma ve Şeffaflık<br />

Zorunluluğu<br />

Sürdürülebilir kalkınmanın hedefi “şu andaki ihtiyaçları<br />

gelecek kuşakların kendi ihtiyaçlarını karşılama<br />

kapasitesini riske atmadan karşılamaktır.” 1 Toplum<br />

içindeki kilit işlevlerinden dolayı her türlü kurumun bu<br />

hedefe ulaşılmasında önemli bir rolü vardır.<br />

Fakat hızlı bir ekonomik büyümenin yaşandığı<br />

çağımızda bu hedefi yakalamaya çalışmak gerçeklerden<br />

uzaklaşıp, düş kurmak gibi görülebilir. Ekonomilerin<br />

küreselleşmesiyle birlikte, ticaret, bilgi paylaşımı ve<br />

teknolojiye erişim vasıtasıyla yaşam kalitesinin ve refahın<br />

artması için yeni fırsatlar ortaya çıkmaktadır. Bununla<br />

birlikte, bu fırsatlar sürekli artan insan nüfusu için her<br />

zaman mevcut olmamaktadır ve beraberinde doğal<br />

kaynakların istikrarı açısından yeni riskler getirmektedir.<br />

Bir yandan dünyadaki pek çok insanın hayatında<br />

olumlu gelişmeler yaşandığını ortaya koyan istatistikler<br />

yayınlanmakta, diğer yandan da çevrenin durumu ve<br />

milyonlarca insanın fakirlik ve açlık yükünü sırtında<br />

taşımaya devam ettiği hakkında alarm verici bilgiler<br />

yayınlanmaktadır. Bu zıtlık 21. yüzyılın en acil çözüm<br />

bekleyen ikilemlerden birisini yaratmaktadır.<br />

Sürdürülebilir kalkınmanın önündeki başlıca<br />

zorluklardan bir tanesi, yeni ve yenilikçi seçimleri ve<br />

düşünce yöntemlerini gerektiriyor olmasıdır. Bilgi<br />

ve teknolojideki gelişmeler bir taraftan ekonomik<br />

kalkınmaya katkıda bulunurlarken, diğer taraftan<br />

sosyal ilişkilerimizin, çevremizin ve ekonomilerimizin<br />

sürdürülebilirliğine yönelik risk ve tehditleri çözüme<br />

kavuşturma potansiyeline de sahiptirler. Teknoloji,<br />

yönetim ve kamu politikalarında uygulanan yeni<br />

bilgiler ve yenilikler, kurumları operasyonları, ürünleri,<br />

hizmetleri ve faaliyetleri aracılığı ile dünyayı, insanları<br />

ve ekonomileri ne şekilde etkileyeceklerine dair yeni<br />

seçimler yapmaya zorlamaktadır.<br />

Önümüzdeki seçenek ve fırsatlardaki artışın yanı sıra,<br />

kolektif sürdürülebilirliğimize yönelik risklerin ve<br />

tehditlerin acilliği ve büyüklüğü, ekonomik, çevresel<br />

ve sosyal etkiler hakkında şeffaf olmayı, etkin paydaş<br />

ilişkilerinin, yatırım kararlarının ve diğer piyasa<br />

ilişkilerinin temel bir bileşeni haline getirecektir. Bu<br />

beklentiyi desteklemek ve sürdürülebilirlik hakkında<br />

net ve açık biçimde iletişim kurmak için, küresel olarak<br />

paylaşılan bir kavramlar çerçevesi, tutarlı bir dil ve<br />

ölçütler gereklidir. Küresel Raporlama Girişiminin<br />

(<strong>GRI</strong>) misyonu, her büyüklükteki, her sektördeki ve her<br />

yerdeki kurumlar tarafından kullanılabilecek, güvenilir<br />

ve inandırıcı bir sürdürülebilirlik raporlaması çerçevesini<br />

sağlamaktır.<br />

Kurumsal faaliyetlerin sürdürülebilirliği konusunda<br />

şeffaf olmak, işletmeler, çalışanlar, sivil toplum<br />

kuruluşları, yatırımcılar, muhasebeciler gibi çok çeşitli<br />

paydaşların hepsini ilgilendirir. Bu nedenden dolayı<br />

<strong>GRI</strong> fikir birliğinin arandığı müzakerelerde bütün bu<br />

paydaş gruplarına mensup geniş uzmanlar ağının<br />

işbirliğine güvenmektedir. Pratik deneyimlerle birlikte,<br />

bu müzakereler <strong>GRI</strong>’nin 1997 yılındaki kuruluşundan<br />

bu yana Raporlama Çerçevesini sürekli olarak<br />

geliştirmektedir. Öğrenmeye yönelik bu çok-paydaşlı<br />

yaklaşım Raporlama Çerçevesinin bir dizi paydaş<br />

grubu tarafından yaygın olarak güvenilir bulunmasını<br />

sağlamıştır.<br />

1 <br />

Dünya Çevre ve Kalkınma Komisyonu. Ortak Geleceğimiz.<br />

Oxford: Oxford University Press, 1987, s. 43.<br />

2<br />

© 2000-2006 <strong>GRI</strong>

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

RG<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong>na<br />

Genel Bakış<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> Raporunun Amacı<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> raporlaması, sürdürülebilir kalkınma<br />

hedefine doğru kurumsal performansla ilgili olarak<br />

ölçme, açıklama yapma ve iç ve dış paydaşlara karşı<br />

sorumlu olma uygulamasıdır. “<strong>Sürdürülebilirlik</strong><br />

raporlaması” ekonomik, çevresel ve sosyal etkilerle ilgili<br />

raporlamayı tanımlamada kullanılan diğer terimlerle<br />

(ör. üçlü sorumluluk raporlaması, kurumsal sorumluluk<br />

raporlaması, vs.) anlamdaş olan geniş bir terimdir.<br />

Bir sürdürülebilirlik raporunda, raporlama yapan<br />

kurumun sürdürülebilirlik performansının, hem pozitif<br />

hem de negatif katkılarıyla birlikte, dengeli ve makul bir<br />

sunumu yapılmalıdır.<br />

<strong>GRI</strong> Raporlama Çerçevesini kullanarak geliştirilen<br />

sürdürülebilirlik raporları, raporlama dönemi esnasında<br />

kurumun taahhütleri, stratejisi ve yönetim yaklaşımı<br />

bağlamında ortaya çıkmış neticeleri ve sonuçları kapsar.<br />

Raporlar, diğerlerinin yanı sıra, aşağıdaki amaçlar<br />

doğrultusunda kullanılabilir:<br />

• <strong>Sürdürülebilirlik</strong> performansının yasalar, kurallar,<br />

yönetmelikler, performans standartları ve gönüllü<br />

girişimlerle kıyaslanması ve değerlendirilmesi,<br />

• Kurumun sürdürülebilir kalkınma hakkındaki<br />

beklentileri nasıl G3 etkilediğinin <strong>Reporting</strong> ve Framework<br />

onlardan nasıl<br />

etkilendiğinin gösterilmesi ve<br />

<strong>GRI</strong> Raporlama Çerçevesine Giriş<br />

Tüm <strong>GRI</strong> Raporlama Çerçevesi dokümanları, işletmelere,<br />

yatırımcı topluluğuna, işgücüne, sivil topluma,<br />

muhasebeciliğe, akademiye ve benzeri gruplara<br />

mensup paydaşlar arasında kurulan diyalogla, fikir<br />

birliği oluşturulmasını amaçlayan bir süreç kullanılarak<br />

geliştirilmektedir. Bütün Raporlama Çerçevesi<br />

dokümanları denemeye ve sürekli iyileştirmeye tabidir.<br />

<strong>GRI</strong> Raporlama Çerçevesi bir kurumun ekonomik,<br />

çevresel ve sosyal performansına dair genel kabul<br />

görmüş bir raporlama çerçevesi olarak hizmet etme<br />

amacını taşımaktadır. Her büyüklükteki, her sektördeki<br />

ve her yerdeki kurumlar tarafından kullanılmak üzere<br />

tasarlanmıştır. Küçük işletmelerden, yoğun ve coğrafi<br />

olarak yaygın operasyonlar yürütenlere kadar her türden<br />

kurumun karşı karşıya kaldığı pratik uygulamaları hesaba<br />

katar. <strong>GRI</strong> Raporlama Çerçevesi genel ve sektöre özgü<br />

içeriğe sahiptir. Bunların bir kurumun sürdürülebilirlik<br />

performansının raporlanması için genel uygulanabilirliğe<br />

sahip olduğu, dünya çapında geniş bir paydaşlar<br />

yelpazesi tarafından kabul edilmiştir.<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong> (İlkeler) rapor<br />

içeriğinin belirlenmesi ve raporlanan bilgilerin kalitesinin<br />

sağlanmasına yönelik Prensiplerden oluşur. Raporlama<br />

<strong>İlkeleri</strong>, Performans Göstergeleri ile diğer açıklama<br />

kalemlerinden oluşan Standart Açıklamaların yanı sıra,<br />

raporlamadaki özel teknik konular rehberini de içerir.<br />

• Performansın, kurum içinde ve farklı kurumlarla<br />

zaman içinde karşılaştırılması.<br />

Nasıl Raporlamalı<br />

Prensipler ve Rehberler<br />

Standart Açıklamalar<br />

Raporlama<br />

Çerçevesi<br />

Protokoller<br />

Sektör Ekleri<br />

Neleri Raporlamalı<br />

Şekil 1: <strong>GRI</strong> Raporlama Çerçevesi<br />

Versiyon 3.0<br />

3

RG<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

Gösterge Protokolleri İlkelerde yer alan Performans<br />

Göstergelerinin her birisi için mevcuttur. Bu Protokoller,<br />

rapor hazırlayanlara yardım etmek ve Performans<br />

Göstergelerinin yorumlanmasında tutarlılık sağlamak<br />

üzere tanımlamalar, bilgi toplama rehberi ve diğer<br />

bilgileri içerir. <strong>İlkeleri</strong> kullananlar Gösterge Protokollerini<br />

de kullanmalıdır.<br />

<strong>GRI</strong> <strong>İlkeleri</strong>ne Genel Bakış<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong> Raporlama<br />

Prensiplerinden, Raporlama Rehberlerinden ve Standart<br />

Açıklamalardan (Performans Göstergeleri de dâhil)<br />

meydana gelir. Bu öğelerin eşit ağırlık ve öneme sahip<br />

oldukları düşünülür.<br />

Sektör Ekleri, belirli bir sektörde <strong>İlkeleri</strong>n nasıl<br />

uygulanacaklarına dair rehber ve yorumları içerir, ilkeleri<br />

tamamlar ve sektöre özgü Performans Göstergelerini<br />

tanımlar. Geçerliliği olan Sektör Ekleri, <strong>İlkeleri</strong>n yerine<br />

değil, İlkelere ilaveten kullanılmalıdır.<br />

Teknik Protokoller raporlama yaparken rapor sınırını<br />

oluşturma gibi sorunlara yol göstermek amacıyla<br />

oluşturulmuştur. Bu protokoller İlkeler ve Sektör Ekleri ile<br />

birlikte kullanılmak üzere tasarlanmışlardır ve raporlama<br />

süreci esnasında çoğu kurumun karşı karşıya kaldığı<br />

sorunları kapsarlar.<br />

Orientation to the <strong>Reporting</strong> Guidelines<br />

Bölüm 1 – Raporlama Prensipleri ve Rehberi<br />

Bölüm 1’de raporlama sürecinin üç ana öğesi<br />

tanımlanmaktadır. Hangi konuda rapor hazırlanacağına<br />

yardımcı olmak üzere, bu bölüm Raporlama<br />

Prensiplerinden önceliklendirme, paydaş katılımı,<br />

sürdürülebilirlik çerçevesi ve bütünlük ile her Prensip<br />

için geliştirilmiş kısa testler dizisini kapsamaktadır.<br />

Bu Prensiplerin Standart Açıklamalar ile birlikte<br />

uygulanması ile raporlanacak konular ve Göstergeler<br />

saptanır. Bunun ardından denge, karşılaştırılabilirlik,<br />

doğruluk, zamanındalık, güvenilirlik ve açıklık Prensipleri<br />

gelmekte ve bunlara raporlanan bilgilerin yeterli kalitede<br />

olması için kullanılabilen testler eşlik etmektedir. Bu<br />

bölüm, rapor hazırlayan kurumları, raporda hangi yan<br />

kuruluşların kapsanacağı konusunda yönlendirerek sona<br />

ermektedir (‘Rapor Sınırı’ olarak da adlandırılır).<br />

Raporlama Seçenekleri<br />

Standart Açıklamalar Prensipler ve Rehberler<br />

Rapor İçeriğini<br />

Belirlemeye yönelik<br />

Rehber<br />

Rapor İçeriğini<br />

Belirlemeye yönelik<br />

Prensipler<br />

Rapor Kalitesini<br />

Sağlamaya yönelik<br />

Prensipler<br />

Rapor Sınırını<br />

Belirlemeye yönelik<br />

Rehber<br />

GİRDİ GİRDİ GİRDİ GİRDİ<br />

Profil<br />

Yönetim<br />

Yaklaşımı<br />

Performans<br />

Göstergeleri<br />

ÇIKTI<br />

ÇIKTI<br />

ÇIKTI<br />

Odaklanmış <strong>Sürdürülebilirlik</strong> Raporu<br />

Şekil 2: <strong>GRI</strong> <strong>İlkeleri</strong>ne Genel Bakış<br />

4<br />

© 2000-2006 <strong>GRI</strong>

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

RG<br />

Bölüm 2 – Standart Açıklamalar<br />

Bölüm 2 sürdürülebilirlik raporlarına dâhil edilmesi<br />

gereken Standart Açıklamaları içermektedir. İlkeler,<br />

çoğu kurum için geçerli olan ve öncelik arz eden ve<br />

paydaşların çoğunu ilgilendiren üç Standart Açıklama<br />

türünün raporlama bilgilerini belirler:<br />

• Strateji ve Profil: Kurumsal performansın<br />

anlaşılmasına yönelik genel çerçeveyi oluşturan,<br />

kurumun stratejisi, profili ve yönetişimi gibi<br />

Açıklamalar.<br />

• Yönetim Yaklaşımı: Belirli bir alandaki<br />

performansın anlaşılması için çerçeveyi oluşturmak<br />

üzere, bir kurumun belirli bir konular dizisini nasıl<br />

ele aldığına dair Açıklamalar.<br />

• Performans Göstergeleri: Kurumun ekonomik,<br />

çevresel ve sosyal performansı hakkında<br />

karşılaştırılabilir bilgileri açıklayan Göstergeler.<br />

<strong>İlkeleri</strong>n Uygulanması<br />

Başlarken<br />

Bütün kurumlar (özel, kamu ve kâr amacı gütmeyen),<br />

ister yeni başlamış isterse deneyimli rapor hazırlayıcıları<br />

olsunlar, büyüklüklerine, sektörlerine veya kuruluş yerine<br />

bakılmaksızın İlkelere göre rapor hazırlamaya teşvik<br />

edilirler. Raporlama web tabanlı veya basılı, bağımsız<br />

veya yıllık faaliyet raporu ya da mali tablolarla birlikte<br />

olmak üzere çeşitli şekillerde yapılabilir.<br />

İlk adım rapor içeriğinin belirlenmesidir. Bu konu<br />

için Rehber Bölüm 1’de verilmektedir. Bazı kurumlar<br />

başlangıçtan itibaren bütün <strong>GRI</strong> Raporlama Çerçevesine<br />

karşılık gelen raporlama uygulamasını tercih ederken,<br />

diğerleri ilk önce en yapılabilir ve pratik konulardan<br />

başlamayı ve raporlamayı zamanla diğer konulara<br />

aşamalı olarak yaymayı isteyebilir. Bütün rapor hazırlayan<br />

kurumlar kendi raporlama kapsamlarını tanımlamalıdır<br />

ve raporlamayı zamanla geliştirme planlarını açıklamaya<br />

teşvik edilirler.<br />

<strong>GRI</strong> Uygulama Seviyeleri<br />

Raporlar son halini alınca, hazırlayanlar “<strong>GRI</strong> Uygulama<br />

Seviyeleri” sistemi aracılığıyla <strong>GRI</strong> Raporlama Çerçevesini<br />

ne seviyede uyguladıklarını beyan etmelidirler. Bu sistem<br />

şunu sağlamayı amaçlar:<br />

• Raporun okuyucularına <strong>GRI</strong> <strong>İlkeleri</strong>nin ve<br />

diğer Raporlama Çerçevesi öğelerinin raporun<br />

hazırlanmasında ne ölçüde uygulanmış olduklarına<br />

dair açıklık sağlanması.<br />

• Raporu hazırlayanlara <strong>GRI</strong> Raporlama<br />

Çerçevesi uygulamasının zamanla aşamalı olarak<br />

geliştirilmesi yönünde bir vizyon sağlanması veya<br />

yol gösterilmesi.<br />

Bir Uygulama Seviyesinin beyan edilmesi, raporun<br />

hazırlanmasında hangi <strong>GRI</strong> Raporlama Çerçevesi<br />

öğelerinin uygulanmış olduğu konusunda açık<br />

bilgilendirme sağlar. Yeni başlayanların, ileri düzey<br />

rapor hazırlayıcılarının ve ikisinin arasında bir seviyede<br />

olanların ihtiyaçlarını karşılamak üzere sistemde üç<br />

seviye vardır. Bunlar C, B ve A olarak adlandırılırlar.<br />

Her seviyede yer alan rapor hazırlama ölçütleri <strong>GRI</strong><br />

Raporlama Çerçevesinin uygulaması veya kapsamındaki<br />

artışı yansıtmaktadır. Eğer kurum raporu hazırlamada dış<br />

denetimden istifade etmişse, her seviye için bir artıyı (+)<br />

kendi kendine beyan edebilir (ör. C+, B+, A+). 2<br />

Kurum, raporlama seviyesini, <strong>GRI</strong> Uygulama<br />

Seviyelerindeki ölçütlere karşılık gelecek şekilde ve<br />

rapor içeriği hakkında kendi yaptığı değerlendirmeye<br />

dayandırarak, kendisi beyan eder.<br />

2 <br />

Denetim seçeneklerine dair daha fazla bilgi için Genel<br />

Raporlama Notları kapsamında yer alan denetim<br />

bölümüne bkz.<br />

Versiyon 3.0<br />

5

RG<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

Rapor hazırlayan kurumlar kendi beyanlarına ek olarak,<br />

aşağıdaki seçeneklerden birisini veya her ikisini birden<br />

seçebilirler:<br />

• Bağımsız bir denetleyiciden (assurance provider)<br />

kurumun kendi beyanına dair görüş almak<br />

• <strong>GRI</strong>’den kurumun kendi yaptığı beyanı kontrol<br />

etmesini talep etmek.<br />

Uygulama Seviyeleri ve tam ölçütler hakkında daha fazla<br />

bilgi edinmek için, bu dokümanın eki olan veya www.<br />

globalreporting.org adresinde çevrimiçi olarak bulunan<br />

<strong>GRI</strong> Uygulamalar Seviyesi bilgi paketine bakınız.<br />

Kullanımın Bildirilmesi Talebi<br />

<strong>İlkeleri</strong> ve/veya <strong>GRI</strong> Raporlama Çerçevesinin diğer<br />

öğelerini kendi raporlarına temel olarak almış olan<br />

kurumlardan Küresel Raporlama Girişimine (<strong>GRI</strong>)<br />

hazırladıkları raporun yayınlandığını bildirmeleri<br />

rica edilir. <strong>GRI</strong>’ye bilgi verirken kurumlar aşağıdaki<br />

seçeneklerden hepsini veya herhangi birisini<br />

kullanabilirler:<br />

• <strong>GRI</strong>’ye raporun bildirilmesi ve basılı ve/veya<br />

elektronik kopya sunulması<br />

• Raporun <strong>GRI</strong>’nin çevrimiçi raporlar veritabanına<br />

kaydettirilmesi<br />

• <strong>GRI</strong>’den kurumun kendi beyanı olan Uygulama<br />

Seviyesini kontrol etmesinin talep edilmesi.<br />

Rapor Değerinin Arttırılması<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> raporlaması yaşayan bir süreç ve araçtır<br />

ve bir çevrimiçi ya da basılı yayınla başlamaz veya sona<br />

ermez. Raporlama, kurumsal stratejinin oluşturulması,<br />

eylem planlarının uygulanması ve sonuçların<br />

değerlendirilmesi için daha geniş bir sürece yayılmalıdır.<br />

Raporlama kurumun performansının sağlıklı biçimde<br />

değerlendirilmesine olanak sağlar ve performansın<br />

geçen zaman aralığında sürekli olarak iyileşmesini<br />

destekleyebilir. Ayrıca, paydaşlarla diyalog sırasında ve<br />

kurumsal süreçler için faydalı verilerin elde edilmesinde<br />

de rol oynar.<br />

Bölüm 1: Rapor İçeriğinin, Kalitesinin ve<br />

Sınırının Belirlenmesi<br />

Bu bölümde rapor içeriğinin belirlenmesi, raporlanan<br />

bilgilerin kalitesinin sağlanması ve Rapor Sınırının<br />

oluşturulması ile ilgili Raporlama Prensipleri ve<br />

Raporlama Rehberleri sunulmaktadır.<br />

Raporlama Rehberleri, alınabilecek önlemleri veya<br />

rapor hazırlayan kurumun hangi konuda rapor<br />

hazırlayacağına dair kararları verirken göz önünde<br />

tutabileceği seçenekleri tanımlar ve genel olarak <strong>GRI</strong><br />

Raporlama Çerçevesinin kullanımının yorumlanmasına<br />

veya yönetilmesine yardımcı olur. Hem rapor içeriğinin<br />

belirlenmesi hem de rapor Sınırının belirlenmesi için<br />

rehberler sunulmaktadır.<br />

Raporlama Prensipleri bir raporun elde etmesi gereken<br />

sonuçları tanımlar ve raporlama süreci boyunca, hangi<br />

konular ve Göstergeler hakkında rapor hazırlanacağının<br />

seçilmesi ve bunların nasıl raporlanacağı gibi kararlara<br />

kılavuzluk eder. Prensiplerin her birisi bir tanımlamadan,<br />

açıklamadan ve rapor hazırlayan kurumun Prensipleri<br />

kullanımını değerlendirmesine yönelik bir dizi testten<br />

meydana gelir. Testler, kendileri hakkında rapor<br />

hazırlanacak özel açıklamalar olarak değil, kendi kendini<br />

tanılama araçları (self-diagnosis) olarak kullanılma<br />

amacını taşırlar. Bununla birlikte, testler Prensiplerin<br />

uygulanması hakkındaki kararların açıklanmasıyla ilgili<br />

bir referans olarak da işe yararlar.<br />

Prensipler, şeffaflığın gerçekleşmesine yardım etme<br />

amacını taşırlar – bu sürdürülebilirlik raporlamasının<br />

temel değer ve amacıdır. Şeffaflık şöyle tanımlanabilir;<br />

etkilerin yansıtılması ve paydaşlara karar verme<br />

olanağının sağlanması için konular ve Göstergeler<br />

hakkındaki bilgilerin tam olarak açıklanması ve bu<br />

açıklamaların hazırlanmasında kullanılan süreçler,<br />

prosedürler ve varsayımlar. Prensipler iki grup içinde<br />

düzenlenirler:<br />

• Kurumun, hakkında rapor hazırlaması gereken<br />

konuları ve Göstergeleri tespit etmesine yönelik<br />

Prensipler<br />

• Raporlanan bilgilerin kalitesini ve uygun<br />

sunumunu sağlamaya yönelik Prensipler.<br />

Prensipler, rol ve işlevlerinin netleştirilmesine yardımcı<br />

olmak için bu şekilde gruplanırlar, ama bu durum<br />

kullanımları üzerinde katı bir kısıtlama oluşturmaz. Her<br />

Prensip bir dizi kararı destekleyebileceği gibi, salt rapor<br />

içeriğinin belirlenmesinin ötesine geçen soruların da<br />

değerlendirilmesine veya raporlanan bilgilerin kalitesinin<br />

sağlanmasında da faydalı olabilir.<br />

6<br />

© 2000-2006 <strong>GRI</strong>

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

RG<br />

1.1 Rapor İçeriğinin Belirlenmesi<br />

Kurumun performansının dengeli ve makul bir şekilde<br />

sunulmasını sağlamak için, raporun kapsaması gereken<br />

içeriğin saptanması gerekir. Bu saptama, hem kurumun<br />

amaç ve deneyimini, hem de paydaşlarının makul<br />

beklenti ve çıkarlarını göz önünde tutarak yapılmalıdır.<br />

Bunların her ikisi de rapora nelerin dâhil edileceğine<br />

karar verirken önemli referans noktalarıdır.<br />

Rapor İçeriğini Belirlemeye yönelik Rehber<br />

Aşağıdaki yaklaşım, sürdürülebilirlik raporlarının<br />

hazırlanmasında <strong>GRI</strong> Raporlama Çerçevesinin nasıl<br />

kullanılacağını düzenlemektedir.<br />

• Kurumu ilgilendiren ve dolayısıyla raporlanması<br />

uygun bulunan konular ve ilgili Göstergeler,<br />

her seferinde tekrarlayan bir süreçten<br />

geçirilerek belirlenmelidir. Bu süreç sırasında da<br />

önceliklendirme, paydaş katılımı, sürdürülebilirlik<br />

çerçevesi prensipleri ve Rapor Sınırını Belirlemeye<br />

yönelik Rehber kullanılmalıdır.<br />

• Konular belirlenirken, <strong>GRI</strong> <strong>İlkeleri</strong> ile geçerli Sektör<br />

Eklerinde tanımlanan tüm Gösterge Unsurları göz<br />

önünde bulundurulmalıdır. Hakkında raporlama<br />

yapılması uygun olan başka konular varsa, bunlar<br />

da göz önünde bulundurulmalıdır.<br />

• Hangi konu ve Göstergelerin öncelikli olduğunu<br />

ve dolayısıyla rapora dâhil edilmeleri gerektiğini<br />

değerlendirmek için, uygunluğu belirlenen konu<br />

ve Göstergeler grubu her Prensip için geliştirilmiş<br />

olan testlere tabii tutulmalıdır. 3<br />

Principles for Defining Report Content<br />

• Seçilen konuların önceliklendirilmesi ve<br />

hangilerinin vurgulanacağına karar verilmesi<br />

Prensiplerin kullanımıyla yapılmalıdır.<br />

• Öncelik değerlendirmesinde kullanılan özel<br />

yöntemler veya süreçler şunları karşılamalıdır:<br />

• Her kurum için farklı olmalı ve her kurumun<br />

kendisi tarafından tanımlanabilmelidir.<br />

• Her zaman <strong>GRI</strong> Raporlama Prensiplerinde yer<br />

alan rehber ve testleri hesaba katmalıdır.<br />

• Öncelik değerlendirmesinde kullanılan özel<br />

yöntemler veya süreçler açıklanmalıdır.<br />

Bu yaklaşımın uygulanmasında:<br />

• Temel ve İlave Göstergeler arasında ayrım<br />

yapılmalıdır. Bütün Göstergeler <strong>GRI</strong>’nin çok<br />

paydaşlı süreçleri sonucunda geliştirilmiştir. Temel<br />

Göstergeler genel olarak uygulanan Göstergelerdir<br />

ve çoğu kurum için öncelikli oldukları varsayılır.<br />

Raporlama Prensiplerini kullanarak önemli<br />

olmadıkları değerlendirmesi yapılmadığı sürece,<br />

her kurum Temel Göstergeler hakkında rapor<br />

hazırlamalıdır. İlave Göstergeler de öncelikli olarak<br />

saptanabilir.<br />

• Sektör Eklerinin nihai versiyonlarındaki<br />

Göstergeler, Temel Göstergeler olarak göz önünde<br />

tutulurlar ve İlkelerde yer alan Temel Göstergeler<br />

ile aynı yaklaşımı kullanarak uygulanmaları gerekir.<br />

• Raporda yer alan bütün diğer bilgiler (ör. şirkete<br />

özgü Göstergeler) aynı Raporlama Prensiplerine<br />

tabi olmalı ve <strong>GRI</strong> Standart Açıklamaları ile aynı<br />

teknik kesinliği taşımalıdır.<br />

• Bütünlük Prensibini kullanarak raporlanacak<br />

bilgiler ile Rapor Sınırının uygun olup olmadığı<br />

teyit edilmelidir.<br />

Raporlama Seçenekleri<br />

Prensipler ve Rehberler<br />

Rapor İçeriğini<br />

Belirlemeye yönelik<br />

Prensipler<br />

GİRDİ<br />

• Önceliklendirme<br />

• Paydaş<br />

Katılımı<br />

• <strong>Sürdürülebilirlik</strong><br />

Çerçevesi<br />

• Bütünlük<br />

Şekil 3: Rapor İçeriğini Belirlemeye yönelik Prensipler<br />

3<br />

<strong>GRI</strong> Kurumsal Profil Açıklamaları (1-4) bütün rapor hazırlayan<br />

kurumlar için geçerlidir.<br />

Versiyon 3.0<br />

7

RG<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

Rapor İçeriğini Belirlemeye yönelik Prensipler<br />

Raporlama Prensiplerinin her birisi Prensiplerin<br />

kullanımına rehberlik etmesi için birer tanımlama,<br />

açıklama ve testler dizisinden oluşur. Testler kurumun<br />

kendi kendine tanı koymasına yönelik araçlardır, raporun<br />

hazırlanacağı özel Açıklama maddeleri değillerdir.<br />

Prensipler, Rapor İçeriğini Belirlemeye yönelik Rehber ile<br />

birlikte kullanılmalıdır.<br />

ÖNCELİKLENDİRME<br />

Tanımlama: Bir raporda yer alan bilgiler, kurumun<br />

önemli ekonomik, çevresel ve sosyal etkilerini yansıtan<br />

veya paydaşların değerlendirmeleri ve kararları<br />

üzerinde ciddi etkisi olabilecek konuları ve göstergeleri<br />

kapsamalıdır.<br />

Açıklama: Kurumlar, hakkında rapor hazırlamaları<br />

gereken çok çeşitli konularla yüz yüze gelirler. Raporda<br />

yer alması uygun konu ve Göstergelerin tanımı şöyledir;<br />

kurumun ekonomik, çevresel ve sosyal etkilerini<br />

yansıtmaları veya paydaşların kararlarını etkilemeleri<br />

değerlendirmesi yapılırken oldukça önemli olduklarına<br />

kanaat getirilen ve dolayısıyla rapora dâhil edilmeye layık<br />

olabilecek konular ve Göstergeler. Önceliklendirme, bir<br />

konu ya da Göstergenin rapor edilmek üzere yeterince<br />

önem kazandığı eşiktir. Bu eşiğin ötesine geçen öncelikli<br />

konuların tamamı eşit öneme sahip olmazlar. Raporun<br />

içindeki vurgu bu öncelikli konuların ve Göstergelerin<br />

göreceli önceliğini yansıtmalıdır.<br />

Finansal raporlamada, önceliklendirmenin, bir kurumun<br />

mali tablolarını kullananların, özellikle de yatırımcıların,<br />

ekonomik kararlarını etkileme eşiği olduğu yaygın bir<br />

görüştür. Eşik kavramı, sürdürülebilirlik raporlamasında<br />

da önemlidir, ancak daha geniş bir etkiler alanını ve<br />

paydaşlar grubunu kapsar. <strong>Sürdürülebilirlik</strong> raporlaması<br />

ile ilgili önceliklendirme yalnızca kurum üzerinde<br />

ciddi mali etkiye sahip olan sürdürülebilirlik konuları<br />

ile sınırlı değildir. Bir sürdürülebilirlik raporlaması için<br />

önceliklendirme tespiti, “şimdiki neslin ihtiyaçlarını<br />

gelecek kuşakların ihtiyaçlarını riske atmadan karşılama<br />

kapasitesini etkilemede eşiği geçen ekonomik, çevresel<br />

ve sosyal etkilerin göz önünde tutulmasını” da içerir 4 .<br />

Bu öncelikli konular genelde kısa veya uzun vadede bir<br />

kurum üzerinde ciddi mali etki yaparlar. Dolayısıyla, bu<br />

öncelikli konular kurumun mali durumuna sıkı sıkıya<br />

odaklanan paydaşlar için de işe yarar olacaktır.<br />

geniş kapsamlı sosyal beklentiler, kurumun tedarik<br />

zincirinin yukarısında (ör. tedarikçiler) ve aşağısında (ör.<br />

müşteriler) yer alan kuruluşlar üzerindeki etkisi. Öncelik<br />

değerlendirmelerinde, kurumun uyum göstermesi<br />

beklenen uluslararası standartlar ile anlaşmalarda ifade<br />

edilen temel beklentilerin de göz önünde tutulması<br />

gerekir.<br />

Bu iç ve dış faktörler, önemli ekonomik, çevresel ve sosyal<br />

etkileri veya paydaşların karar almasını yansıtan bilgilerin<br />

önemini değerlendirirken göz önüne alınmalıdır 5 . Bu<br />

etkilerin önemini değerlendirmek üzere bir dizi yerleşik<br />

metodoloji kullanılabilir. Genel olarak, “önemli etkiler”<br />

deyince şu konulara atıfta bulunulmaktadır; uzman<br />

topluluklar için geçerli bir kaygı konusu olan veya etki<br />

değerlendirme metodolojileri ya da yaşam döngüsü<br />

değerlendirmeleri gibi geçerli araçlar kullanılarak etkisi<br />

belirlenmiş olan konular. Kurumun etkin yönetimini veya<br />

sorumluluk almasını gerektirecek kadar önemli oldukları<br />

değerlendirmesi yapılan etkiler de benzer şekilde önemli<br />

olarak nitelendirilebilir.<br />

Raporda, en öncelikli konularla ilgili performans bilgileri<br />

vurgulanmalıdır. Diğer alakalı konular da rapora dâhil<br />

edilebilir, ancak raporda daha az öne çıkarılmaları<br />

gerekir. Konuların göreceli önceliklerinin tespit edilmesi<br />

için kullanılan süreç de raporda izah edilmelidir.<br />

Önceliklendirme Prensibi, raporlanacak konuların<br />

Establishing seçimine Materiality rehberlik ettiği gibi, Performans Göstergelerinin<br />

kullanımına da uygulanır. Bir raporda Performans<br />

verilerini açıklarken, değişik seviyelerde detay ve kapsam<br />

sunulabilir. Bazı durumlarda, belirli bir Gösterge için<br />

Paydaş Değerlendirmeleri ve Kararları Üzerindeki Etki<br />

Öncelikli Konular<br />

Düşük Göreceli Raporlama Önceliği Yüksek<br />

Önceliği Olmayan Konular<br />

Herhangi bir bilginin öncelikli olup olmadığının<br />

tespitinde şu iç ve dış faktörlere dikkat edilir; kurumun<br />

genel misyonu ve rekabet stratejisi, doğrudan<br />

paydaşlar tarafından ifade edilen kaygılar, daha<br />

.<br />

Ekonomik, Çevresel ve Sosyal Etkilerin Önemi<br />

Şekil 4: Önceliklerin Belirlenmesi<br />

4<br />

Dünya Çevre ve Kalkınma Komisyonu. Ortak Geleceğimiz. Oxford: Oxford University Pres, 1987, s. 43.<br />

5<br />

Paydaşların bahsi için paydaş katılımı prensibine bakınız.<br />

8<br />

© 2000-2006 <strong>GRI</strong>

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

RG<br />

genel olarak uygun olduğu düşünülen detay düzeyi<br />

hakkında <strong>GRI</strong> rehberi mevcuttur. Kısaca, verilerin<br />

nasıl rapor edileceğine dair karara iki şey rehberlik<br />

etmelidir; kurum performansını değerlendirmek için<br />

verilen bilgilerin taşıdıkları önem ve bu bilgilerin uygun<br />

karşılaştırmaları kolaylaştırma kapasiteleri.<br />

Öncelikli konular hakkında rapor hazırlamak, kurumun<br />

günlük yönetimde kullandığı bilgilerden farklılık<br />

gösteren, dış paydaşlar tarafından kullanılan bilgilerin<br />

açıklanmasını gerektirebilir. Aslında bu bilgilerin bir<br />

raporda yer almasının çeşitli faydaları vardır. Bu bilgiler<br />

paydaşlar tarafından yapılan değerlendirmelere ve alınan<br />

kararlara ışık tutabilir, paydaş katılımını destekleyerek<br />

performansı önemli ölçüde etkileyecek faaliyetlere<br />

başlanmasını sağlayabilir veya paydaşların sorun olarak<br />

gördüğü başlıca konulara hitap edebilir.<br />

Testler:<br />

Dış Faktörler<br />

Öncelikli konuları belirlerken, aralarında aşağıdakilerin<br />

de yer aldığı dış faktörleri göz önünde tutun:<br />

R<br />

Paydaşların öne sürdüğü bellibaşlı sürdürülebilirlik<br />

menfaatleri, konuları ve Göstergeleri.<br />

İç Faktörler<br />

Öncelikli konuları belirlerken, aralarında aşağıdakilerin<br />

de yer aldığı iç faktörleri göz önünde tutun:<br />

R<br />

R<br />

R<br />

R<br />

R<br />

Temel kurumsal değerler, politikalar, stratejiler,<br />

operasyonel yönetim sistemleri, hedefler ve<br />

amaçlar.<br />

Kurumun başarısından doğrudan etkilenecek olan<br />

paydaşların menfaat ve beklentileri (ör. çalışanlar,<br />

hissedarlar ve tedarikçiler).<br />

Kuruma yönelik önemli riskler.<br />

Kurumsal başarıya ulaşmaya yönelik kritik faktörler.<br />

Kurumun temel yeterlilikleri ve bunların<br />

sürdürülebilir kalkınmaya nasıl katkıda<br />

bulunabileceği veya bulunabildikleri.<br />

Önceliklendirme<br />

R<br />

Rapor öncelikli konuları ve Göstergeleri önem<br />

sırasına göre düzenler.<br />

R<br />

R<br />

R<br />

Emsallerin ve rakiplerin raporladığı ana konular ve<br />

sektörü gelecekte bekleyen zorluklar.<br />

İlgili yasalar, yönetmelikler, uluslararası anlaşmalar<br />

veya kurum ve paydaşları için stratejik öneme<br />

sahip olan gönüllü anlaşmalar.<br />

Uzmanlığı kabul görmüş kişilerce veya alanında<br />

kabul görmüş ve referansa sahip uzman<br />

kuruluşlarca yapılan güvenilir araştırma ile<br />

belirlenen, değeri makul olarak saptanabilir<br />

sürdürülebilirlik etkileri, riskleri veya fırsatları (ör.<br />

küresel ısınma, HIV-AIDS, fakirlik).<br />

Versiyon 3.0<br />

9

RG<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

PAYDAŞ KATILIMI<br />

Tanımlama: Rapor hazırlayan kurum paydaşlarının<br />

kimler olduğunu belirlemeli ve raporda onların makul<br />

beklenti ve menfaatlerine ne şekilde yanıt verdiğini<br />

açıklamalıdır.<br />

Açıklama: Paydaşlar, kurumun faaliyetlerinden,<br />

ürünlerinden ve/veya hizmetlerinden ciddi şekilde<br />

etkilenmesi, veya eylemleri aracılığı ile kurumun<br />

stratejilerini başarıyla uygulama ve hedeflerine ulaşma<br />

kabiliyetini etkilemesi, makul olarak beklenebilen<br />

kuruluşlar veya bireyler olarak tanımlanır. Bu tanıma,<br />

yasalar veya uluslararası sözleşmeler kapsamında<br />

kendilerine kurum karşısında meşru taleplerde bulunma<br />

hakkı sağlanan kuruluşlar veya bireyler de dâhildir.<br />

Paydaşlar arasında kuruma doğrudan bağlı olanların<br />

(ör. çalışanlar, hissedarlar, tedarikçiler) yanı sıra, kurum<br />

haricindekiler de (ör. yerel halk) yer alabilir.<br />

Paydaşların makul beklenti ve menfaatleri, bir<br />

raporun hazırlanmasında kapsam, sınır, Göstergelerin<br />

uygulanması ve denetim yaklaşımı gibi pek çok konuda<br />

verilecek kararların ana referans noktasıdır. Bununla<br />

birlikte, bu rapor kurumun paydaşlarının tamamınca<br />

kullanılmayacaktır. Bu durum ise, raporu bütün<br />

paydaşlara hesap verecek şekilde geliştirmek ile raporu<br />

kullanması makul olarak beklenebilecek paydaşların<br />

özel menfaat ve beklentileri yönünde geliştirmeyi<br />

dengelemede zorluklar ortaya koymaktadır.<br />

Mesela, bir raporun kapsamı veya sınırı gibi konularda<br />

verilecek kararlarda, geniş bir paydaşlar grubunun makul<br />

beklentileri ve menfaatlerinin göz önünde tutulması<br />

gerekecektir. Örneğin, kendi görüşlerini bir raporda ifade<br />

edemeyen ve kaygıları temsilciler tarafından ibraz edilen<br />

paydaşlar mevcut olabilir. Ayrıca, farklı iletişim veya<br />

katılım araçlarını kullandıkları için görüşlerini raporlarda<br />

ifade etmemeyi tercih eden paydaşlar da mevcut<br />

olabilir. Bu paydaşların makul beklenti ve çıkarlarının<br />

olduğu, rapor içeriği hakkındaki karar açıklanırken yine<br />

de belirtilmelidir. Bununla birlikte, detay düzeyinin<br />

paydaşlar için faydalı olmasının sağlanması veya farklı<br />

paydaşların açıklığın sağlanması adına taşıdıkları<br />

beklentiler gibi diğer kararlar alınırken de raporu<br />

kullanmaları beklenenlere odaklanmak gerekebilir. Bu<br />

kararların alınmasında kullanılan süreçlerin ve yaklaşımın<br />

kayda alınması önemlidir.<br />

Paydaş katılımı süreçleri paydaşların makul beklenti<br />

ve çıkarlarının anlaşılmasında işe yarayabilir. Kurumlar<br />

genellikle kendi rutin faaliyetlerinin bir parçası olarak<br />

farklı türde paydaş katılımı başlatırlar ve bunlar da<br />

raporlama hakkındaki kararlara yönelik faydalı girdiler<br />

sağlayabilir. Örnek vermek gerekirse, bunlar arasında<br />

uluslararası kabul görmüş standartlara uyum sağlama<br />

veya devam eden kurumsal/ticari süreçleri bilgilendirme<br />

amacına yönelik paydaş katılımı yer alabilir. Ayrıca,<br />

paydaş katılımı rapor hazırlama sürecine şekil vermek<br />

amacına yönelik de uygulanabilir. Kurumlar medya, bilim<br />

camiası veya emsaller ve paydaşlarla işbirliği faaliyetleri<br />

gibi başka araçları da kullanabilirler. Bu araçlar kurumun,<br />

paydaşlarının makul beklenti ve menfaatlerini daha iyi<br />

anlamasına yardımcı olur.<br />

Bir raporun denetlenebilir olması için paydaş katılımı<br />

sürecinin belgelendirilmesi zorunludur. Paydaş<br />

katılımı süreçleri raporlama amacıyla kullanılırsa,<br />

sistematik veya genel kabul görmüş yaklaşımlara,<br />

metodolojilere veya ilkelere dayandırılmalıdır. Genel<br />

yaklaşım, paydaşların bilgi ihtiyaçlarının doğru şekilde<br />

anlaşılmasını sağlayamak amacıyla yeterince etkili<br />

olmalıdır. Rapor hazırlayan kurum hangi paydaşların<br />

katılımını sağladığını, onların katılımını nasıl ve ne<br />

zaman sağladığını, katılımın rapor içeriği ile kurumun<br />

sürdürülebilirlik faaliyetlerini nasıl etkilediğini<br />

tanımlamaya yönelik yaklaşımını belgelendirmelidir. Bu<br />

süreçler, paydaşlardan doğrudan gelen geri bildirimi<br />

ve aynı zamanda meşru biçimde oluşmuş toplumsal<br />

beklentileri tanımlayabilmelidir. Bir kurum paydaşları<br />

arasındaki zıt görüşlerle veya farklı beklentilerle karşı<br />

karşıya kalabilir ve raporlama kararlarına varırken bunları<br />

nasıl dengelediğini açıklayabilmesi gerekir.<br />

Paydaşları belirleme ve katılımlarını sağlamadaki<br />

başarısızlık raporun tüm paydaşlar için uygun<br />

olmaması ve dolayısıyla tamamen güvenilir olmaması<br />

sonuçlarını doğurabilir. Bunun aksine, sistematik paydaş<br />

katılımı, paydaş kavrayışı ile raporun kullanılırlığını<br />

artıracaktır. Düzgün biçimde yerine getirildiği zaman<br />

bu katılımların, kurum içi ve dışındaki taraflar için<br />

sürekli öğrenme imkanı yaratması ve aynı zamanda<br />

çeşitli paydaş gruplarına karşı hesap verebilirliğin<br />

artmasıyla neticelenmesi muhtemeldir. Hesap verebilirlik<br />

rapor hazırlayan kurum ile paydaşları arasındaki<br />

güven duygusunu artırır. Güven duygusu ise raporun<br />

inandırıcılığını kuvvetlendirir.<br />

10<br />

© 2000-2006 <strong>GRI</strong>

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

RG<br />

Testler:<br />

R<br />

Kurum, kendisine hesap vermek zorunluluğunda<br />

hissettiği paydaşları tanımlayabilir.<br />

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ÇERÇEVESİ<br />

Tanımlama: Rapor kurumun performansını geniş<br />

kapsamlı bir sürdürülebilirlik çerçevesinde sunmalıdır.<br />

R<br />

R<br />

R<br />

Rapor içeriği, kurumun yürütmekte olduğu<br />

faaliyetlerinde kullanılan paydaş katılımı<br />

süreçlerinin sonuçları ve içinde faaliyet gösterdiği<br />

yasal ve kurumsal çerçevenin gerekleri üzerine<br />

kurulur.<br />

Rapor içeriği, bu rapor için özel olarak yürütülen<br />

bütün paydaş katılımı süreçlerinin sonuçları<br />

üzerine kurulur.<br />

Rapor hakkındaki kararlara şekil veren paydaş<br />

katılımı süreçleri ile raporun kapsam ve sınırı<br />

tutarlıdır.<br />

Açıklama: Performans hakkındaki bilgiler bir çerçeveye<br />

oturtulmalıdır. <strong>Sürdürülebilirlik</strong> raporlamasının<br />

temelinde yatan soru bir kurumun ekonomik, çevresel ve<br />

sosyal koşulların, gelişmelerin ve trendlerin iyileşmesine<br />

ya da kötüleşmesine yöresel, bölgesel veya küresel<br />

seviyede nasıl katkıda bulunduğu veya ileride nasıl<br />

katkıda bulunmayı amaçladığıdır. Sadece bireysel<br />

performanstaki (veya kurumun yeterliliğindeki) trendler<br />

hakkında rapor hazırlama bu temel soruya cevap<br />

veremeyecektir. Buna bağlı olarak, raporlar performansı<br />

daha geniş kapsamlı sürdürülebilirlik kavramları ile ilgili<br />

olarak sunmanın yollarını aramalıdır. Bu durum, kurumun<br />

performansının çevresel veya sosyal kaynaklara sektörel,<br />

yöresel, bölgesel veya küresel seviyede getirilen sınırlar<br />

ve talepler bağlamında tartışılmasını gerekli kılmaktadır.<br />

Örnek vermek gerekirse; bu durum, bir kurumun<br />

eko-verimlilik trendleri hakkında rapor hazırlamasına<br />

ek olarak, yarattığı mutlak kirlilik yükü ile bölgesel<br />

ekosistemin kirletici maddeyi absorbe etme kapasitesini<br />

de bildirmesi anlamına gelebilir.<br />

Bu kavram, en açık kaynak kullanımı ve kirlilik düzeyleri<br />

gibi küresel sınırlarla ilgili olan çevresel konularda dile<br />

getirilir. Ancak, ulusal veya uluslararası sosyoekonomik<br />

ve sürdürülebilir kalkınma hedefleri gibi sosyal ve<br />

ekonomik amaçlarla da ilgisi bulunabilir. Örneğin, ülke<br />

çapındaki asgari ve orta gelir düzeyleri ile sosyal güvenlik<br />

ağlarının fakirlik içindekileri ya da fakirlik sınırı yakınında<br />

yaşayanları absorbe etme kapasitesi bağlamında, bir<br />

kurum, çalışan ücretleri ile sosyal yardım düzeyleri<br />

hakkında rapor hazırlayabilir. Birbirinden farklı yer,<br />

büyüklük ve sektör dizisinde faaliyet gösteren kurumların<br />

genel performanslarını daha geniş sürdürülebilirlik<br />

çerçevesinde en iyi nasıl ifade edeceklerini düşünmeleri<br />

gerekecektir. Bu durum, küresel etkileri harekete geçiren<br />

(iklim değişikliği gibi) veya daha fazla çevresel ya da<br />

yöresel etkiye sahip (toplumsal kalkınma gibi) konular<br />

veya faktörler arasında ayrım yapılmasını gerekli kılabilir.<br />

Benzer şekilde, her türden operasyonun etkilerinin<br />

trendleri veya modelleri ile performansın yöreden yöreye<br />

çerçeve dâhilinde verilmesi arasında ayrım yapılması<br />

gerekebilir.<br />

Kurumun kendi sürdürülebilirlik ve iş stratejisi<br />

performansını ele almak için bir çerçeve sunar.<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> ile kurumsal strateji arasındaki ilişki<br />

gibi, performans raporlamasının yapıldığı çerçeve de<br />

netleştirilmelidir.<br />

Versiyon 3.0<br />

11

RG<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

Testler:<br />

R<br />

R<br />

R<br />

R<br />

Kurum kendi sürdürülebilir kalkınma anlayışını<br />

sunar. Nesnel ve mevcut bilgilerin yanı sıra, raporda<br />

yer alan konular hakkında sürdürülebilir kalkınma<br />

ölçütlerini kullanır.<br />

Kurum kendi performansını sunarken genel kabul<br />

görmüş sektörel, yöresel, bölgesel ve/veya küresel<br />

yayınlarda yansıtıldığı gibi geniş çaplı sürdürülebilir<br />

kalkınma koşulları ve hedeflerine atıfta bulunur.<br />

Kurum kendi performansını sunarken, yarattığı<br />

etki ve katkısının büyüklüğünü uygun coğrafi<br />

bağlamda anlatmaya çalışır.<br />

Rapor, sürdürülebilirlik konularının, tedarik zinciri<br />

konuları da dâhil, uzun vadeli kurumsal strateji,<br />

riskler ve fırsatlar ile nasıl ilgili olduğunu tanımlar.<br />

BÜTÜNLÜK<br />

Tanımlama: Öncelikli konuların ve Göstergelerin<br />

kapsamı ve raporun sınırları kurumun başlıca ekonomik,<br />

çevresel ve sosyal etkilerinin yansıtılması için yeterli<br />

olmalı ve paydaşlara kurumun raporlama periyodundaki<br />

performansını değerlendirme olanağını sunmalıdır.<br />

Açıklama: Bütünlük kavramı, başlıca kapsam, sınır ve<br />

süreyi kapsar. Bunun yanısıra bütünlük kavramı bilgi<br />

toplama uygulamalarına (örneğin, toplanan verilerin<br />

Rapor Sınırı dâhilindeki bütün mecralardan elde edilen<br />

sonuçları içermesini sağlamak) ve bilgilerin sunulmasının<br />

makul ve uygun olup olmadığına atıfta bulunmak için<br />

de kullanılabilir. Bu konular rapor kalitesi ile alakalıdır<br />

ve Bölüm 1’in sonraki sayfalarında doğruluk ve denge<br />

Prensipleri kapsamında daha detaylı olarak ele alınmıştır.<br />

Burada “Kapsam” bir raporda yer alan sürdürülebilirlik<br />

konuları dizisine atıfta bulunmaktadır. Rapor edilen<br />

konuların ve Göstergelerin toplamı mühim ekonomik,<br />

çevresel ve sosyal etkilerin yansıtılması için yeterli<br />

olmalıdır. Ayrıca paydaşların kurumun performansını<br />

değerlendirmesine de olanak tanımalıdır. Rapordaki<br />

bilgilerin yeterli olup olmadığının saptanmasında,<br />

kurum hem paydaş katılımı süreçlerinin sonuçlarını hem<br />

de paydaş katılımı süreçleri sırasında doğrudan ortaya<br />

çıkmamış, geniş tabanlı toplumsal beklentileri de göz<br />

önünde tutmalıdır.<br />

“Sınır”, performanslarına raporda yer verilen kuruluşlar<br />

dizisine (ör. yan kuruluşlar, ortak girişimler, taşeron vs.)<br />

atıfta bulunur. Kendi raporunun sınırını belirlerken,<br />

bir kurum üzerinde kontrol sahibi olduğu (sıklıkla<br />

“kurumsal sınır” olarak atıfta bulunulur ve genellikle mali<br />

raporlamada kullanılan tanımlamalarla bağlantılıdır)<br />

ve üzerinde etkisinin bulunduğu (sıklıkla “operasyonel<br />

sınır” olarak adlandırılır) kuruluşlar dizisini göz önünde<br />

tutmak zorundadır. Etkiyi değerlendirirken, kurum<br />

tedarik zincirinin yukarısında (ör. tedarikçiler) ve<br />

aşağısında (ör. ürünlerinin ve hizmetlerinin distribütörleri<br />

ve kullanıcıları) yer alan kişi ve kuruluşları ne derece<br />

etkileyebileceğini değerlendirmelidir. Sınır, rapor edilen<br />

özel Unsurun veya bilgilerin tipi bazında değişebilir.<br />

“Süre”, rapor için seçilen bilgilerin, raporda belirtilen<br />

zaman dilimi içinde tam olmasına duyulan ihtiyacı ifade<br />

eder. Mümkün olduğunca, faaliyetler, olaylar ve etkiler<br />

vuku buldukları raporlama dönemi için sunulmalıdır.<br />

Rapora şu faaliyetler de dâhil edilmelidir; kısa vadede<br />

asgari etkisi olan, ama uzun vadede kaçınılamaz veya<br />

geri döndürülemez hale gelen (ör. biyo-akümülatif veya<br />

kalıcı (persistent) kirleticiler) önemli ve makul biçimde<br />

öngörülebilir etkiye sahip faaliyetler. Gelecekteki etkiler<br />

12<br />

© 2000-2006 <strong>GRI</strong>

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

RG<br />

hakkında tahminlerde bulunurken (hem pozitif hem<br />

de negatif), raporlanan bilgiler kurumun faaliyetlerinin<br />

etkilerinin olası büyüklüğünü, niteliğini ve kapsamını<br />

yansıtan gerekçeli tahminlere dayandırılmalıdır. Bu<br />

tahminler nitelikleri itibariyle belirsizlik taşısalar da,<br />

dayandıkları temel net biçimde açıklandığı ve bazı<br />

sınırlarının olduğu açıkça kabul edildiği sürece, karar<br />

vermeye fayda sağlayacak bilgiler sunabilirler. Bu etkiler<br />

sadece gelecekte ortaya çıkabilecek olsalar bile, nitelik ve<br />

olasılıklarının açıklanması, kurumun ekonomik, çevresel<br />

ve sosyal performansı hakkında dengeli ve makul bir<br />

sunum yapma hedefi ile tutarlıdır.<br />

Testler:<br />

R<br />

R<br />

R<br />

Rapor tedarik zincirindeki bütün kuruluşları<br />

hesaba katarak geliştirilmiştir ve önceliklendirme,<br />

sürdürülebilirlik çerçevesi ve paydaş katılımı<br />

prensiplerini kullanarak hakkında makul biçimde<br />

öncelikli oldukları değerlendirmesi yapılabilen<br />

bütün bilgileri kapsar ve önem sırasına göre<br />

dizer.<br />

Rapor, aksi beyan edilmediği sürece, rapor<br />

hazırlayan kurumun kontrolünde veya önemli<br />

ölçüde etkisine tabi olan tüm kuruluşları içerir.<br />

Raporda yer alan bilgiler raporlama<br />

periyodundaki tüm mühim eylem ve olayları<br />

kapsar. Ayrıca geçmişteki olayların makul<br />

biçimde öngörülebilir ve kaçınılamaz ya da geri<br />

döndürülemez hale gelebilen gelecekteki önemli<br />

etkilerine dair makul tahminleri içerir.<br />

1.2 Rapor Kalitesini Sağlamaya yönelik<br />

Prensipler<br />

Bu bölümde, uygun sunumu da dâhil, raporlanan<br />

bilgilerin kalitesini sağlamaya yönelik seçimlere<br />

kılavuzluk etmek üzere geliştirilmiş Prensipler yer<br />

almaktadır. Bir rapora dâhil olacak bilgilerin hazırlanması<br />

süreci ile alakalı kararlar bu Prensiplerle tutarlı olmalıdır.<br />

Bu Prensipler şeffaflık için esastır. Bilginin kalitesi<br />

paydaşların performans hakkında sağlam ve makul<br />

değerlendirmeler yapmasına ve uygun önlem almasına<br />

olanak tanır.<br />

Rapor Kalitesini Sağlamaya yönelik Prensipler<br />

DENGE<br />

Tanımlama: Rapor, kurumun genel performansının<br />

gerekçeli değerlendirmesine imkan sağlayacak şekilde<br />

kurum performansının hem olumlu hem de olumsuz<br />

unsurlarını yansıtmalıdır.<br />

Açıklama: Rapor içeriğinin genel sunumu rapor<br />

hazırlayan kurumun performansının tarafsız bir resmini<br />

sunmalıdır. Raporun okuyucusu tarafından varılacak<br />

olan bir yargıyı veya kararı haksız ya da uygunsuz<br />

şekilde etkilemesi ihtimal dâhilinde olan seçimlerden,<br />

ihmallerden veya sunum formatlarından kaçınmalıdır.<br />

Rapor hem olumlu hem de olumsuz sonuçların yanı<br />

sıra, paydaşların kararlarını etkileyebilecek olan konuları<br />

-öncelik dereceleri göz önünde tutularak – içermelidir.<br />

Raporda gerçeklere dayalı bilgiler ile kurumun bu<br />

bilgiler hakkındaki yorumları arasında net biçimde ayrım<br />

yapmalıdır.<br />

R<br />

Rapor, paydaş değerlendirmelerini veya<br />

kararlarını etkileyecek veya bunları<br />

şekillendirecek ya da başlıca ekonomik, çevresel<br />

ve sosyal etkileri yansıtacak ilgili bilgileri kapsam<br />

dışı bırakmaz.<br />

Testler:<br />

R<br />

R<br />

Rapor hem olumlu hem de olumsuz sonuçları ve<br />

konuları açıklar.<br />

Raporda yer alan bilgiler kullanıcıların yıldan yıla<br />

değişen olumlu ve olumsuz performans trendlerini<br />

görmelerini sağlayacak bir formatta sunulur.<br />

R<br />

Raporda yer alan çeşitli konulara yapılacak vurgu,<br />

bu konuların göreceli önceliği ile orantılıdır.<br />

Versiyon 3.0<br />

13

RG<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

KARŞILAŞTIRILABİLİRLİK<br />

Tanımlama: Rapora girecek konular ve bilgiler<br />

tutarlı biçimde seçilmeli, toplanmalı ve rapor<br />

edilmelidir. Raporlanan bilgiler paydaşların kurumun<br />

performansında zaman içinde ortaya çıkan değişiklikleri<br />

analiz etmesine olanak tanımalı ve diğer kurumlarla<br />

göreceli analiz yapılabilirliği desteklemelidir.<br />

Açıklama: Karşılaştırabilirlik performans değerlendirmesi<br />

için gereklidir. Raporu kullanan paydaşlar ekonomik,<br />

çevresel ve sosyal performans hakkında raporlanan<br />

bilgileri, kurumun geçmiş performansı, hedefleri ve<br />

mümkün olduğu ölçüde başka kurumların performansı<br />

ile karşılaştırabilmelidir. Raporlamadaki tutarlılık, kurum<br />

içinde ve dışında yer alan tarafların derecelendirme<br />

faaliyetlerinin, yatırım kararlarının, savunuculuk<br />

programlarının ve benzeri diğer faaliyetlerinin<br />

kapsamında performansı kıyaslamasına ve ilerlemeyi<br />

değerlendirmesine olanak sağlar. Kurumlar arasında<br />

karşılaştırma yaparken kurumsal büyüklük, coğrafi etkiler<br />

ve bir kurumun göreceli performansını etkileyebilecek<br />

olan diğer etkenler arasındaki farklılıklara dikkat edilmesi<br />

gerekir. Gerekli olması halinde, raporu hazırlayanlar<br />

rapor kullanıcılarının kurumlar arasındaki performans<br />

farklılıklarına neden olan faktörleri anlamasına yardım<br />

edecek içeriği sağlamalıdır.<br />

Raporların zaman içinde karşılaştırmasını kolaylaştırmak<br />

için, verilerin hesaplanmasında kullanılan yöntemler,<br />

raporun düzeni, bilgileri hazırlamada kullanılan yöntem<br />

ve varsayımların Principles açıklamasında for Ensuring tutarlılık Report korunmalıdır. Quality<br />

Bir kurumu ve onun paydaşlarını ilgilendiren konuların<br />

göreceli önemi zamanla değiştiğinden dolayı, raporların<br />

içeriği de değişim geçirecektir. Bununla birlikte,<br />

kurumlar Önceliklendirme Prensibinin sınırları dâhilinde<br />

zaman içerisinde raporlarında tutarlılığın sağlanmasını<br />

hedeflemelidir. Rapor, analitik karşılaştırmalar<br />

yapılmasına imkan tanımak için toplam sayıların (örnek:<br />

ton cinsinden ifade edilen atık gibi mutlak veriler) yanı<br />

sıra, oranlar da (örnek: üretim ünitesi başına düşen atık<br />

gibi standartlaştırılmış veriler) içermelidir.<br />

Raporlama periyodunun sınırı, kapsamı, süresi veya<br />

içeriği ile ilgili değişiklikler meydana geldiğinde (buna<br />

raporda yer alan Göstergelerin tasarımı, tanımlamaları<br />

ve kullanımı da dâhil), uygulanabildiği durumlarda,<br />

halihazırdaki açıklamalar geçmiş verilerle yan yana (veya<br />

tam tersine) ve yeniden ifade edilmelidir. Böylelikle<br />

bilgilerin ve karşılaştırmaların geçen zaman aralığında<br />

hem güvenilir hem de anlamlı kalmaları sağlanır. Bu<br />

tür yenilenen ifadelerin olmadığı durumlarda, raporda<br />

halihazırdaki açıklamaların yorumlanması için değişiklik<br />

sebep ve sonuçları izah edilmelidir.<br />

Testler:<br />

R<br />

R<br />

R<br />

Rapor ve içinde yer alan bilgiler yıldan yıla<br />

karşılaştırılabilir.<br />

Kurumun performansı uygun ölçütlerle<br />

karşılaştırılabilir.<br />

Raporlama dönemleri arasında, raporun sınırında,<br />

kapsamında, uzunluğunda veya raporda yer alan<br />

bilgilerde gerçekleşen tüm önemli değişiklikler<br />

tespit edilebilir ve açıklanabilir.<br />

Raporlama Seçenekleri<br />

Prensipler ve Rehberler<br />

Rapor Kalitesini<br />

Sağlamaya Yönelik<br />

Prensipler<br />

GİRDİ<br />

• Denge<br />

• Açıklık<br />

• Doğruluk<br />

• Zamanındalık<br />

• Karşılaştırılabilirlik<br />

• Güvenilirlik<br />

Şekil 5: Rapor Kalitesini Sağlamaya Yönelik Prensipler<br />

14<br />

© 2000-2006 <strong>GRI</strong>

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

RG<br />

R<br />

R<br />

Mevcut olmaları halinde, bilgilerin toplanması,<br />

ölçülmesi ve sunulması için İlkelerde yer alan<br />

her bir Gösterge için düzenlenmiş <strong>GRI</strong> Teknik<br />

Protokolleri de dâhil, genel kabul görmüş<br />

protokoller kullanılır.<br />

Rapor, mevcut olmaları halinde, <strong>GRI</strong> Sektör Eklerini<br />

kullanır.<br />

DOĞRULUK<br />

Tanımlama: Raporlanan bilgiler, paydaşların rapor<br />

hazırlayan kurumun performansını değerlendirmesi için<br />

yeterli doğruluk ile detaya sahip olmalıdır.<br />

Açıklama: Ekonomik, çevresel ve sosyal konular ile<br />

Göstergelere verilen cevaplar nitel cevaplardan detaylı<br />

nicel ölçümlere kadar değişen çok farklı yollarla ifade<br />

edilebilir. Doğruluğu saptayan özellikler bilginin<br />

niteliğine ve kullanıcısına göre değişebilir. Örneğin, nitel<br />

bilgilerin doğruluğu, uygun Rapor Sınırı dâhilindeki<br />

sunumun açıklık, detay ve denge derecesiyle tayin<br />

edilir. Öte yandan, nicel bilgilerin doğruluğu ise verileri<br />

toplama, birleştirme ve çözümlemede kullanılan<br />

özel yöntemlere bağlı olabilir. Doğruluk için gereken<br />

kendine özgü eşik kısmen bilgilerin kullanım amacına<br />

bağlı olacaktır. Belirli kararlar hakkında raporlanan<br />

bilgiler diğerlerinden daha yüksek doğruluk seviyeleri<br />

gerektirecektir.<br />

Testler:<br />

R<br />

R<br />

R<br />

R<br />

R<br />

Rapor ölçülmüş olan verileri gösterir.<br />

Veri ölçümü teknikleri ve hesaplamalara yönelik<br />

esaslar uygun biçimde tanımlanmalı ve benzer<br />

sonuçları verecek şekilde tekrarlanabilmelidir.<br />

Nicel verilerdeki hata payı, paydaşların performans<br />

konusunda yerinde ve bilgiye dayalı sonuçlara<br />

varmalarını engelleyecek kadar yüksek değildir.<br />

Rapor, tahmin edilen verilerin hangileri olduğunu<br />

ve tahminleri yaparken kullanılan temel<br />

varsayımları ve teknikleri veya bu bilgilerin nerede<br />

bulunabileceğini gösterir.<br />

Raporda yer alan nicel beyanlar rapor edilen diğer<br />

bilgiler ve mevcut kanıtlar bazında geçerlidir.<br />

Versiyon 3.0<br />

15

RG<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

ZAMANINDALIK<br />

Tanımlama: Raporlama düzenli bir zaman çizelgesine<br />

bağlı olarak çıkar ve bilgiler paydaşların bilinçli ve<br />

bilgili kararlar almalarını sağlamak amacıyla zamanında<br />

sunulur.<br />

Açıklama: Bilgilerin yararlılığı, bu bilgilerin paydaşlara<br />

açıklanma zamanlamasının ve paydaşların bu bilgileri<br />

kendi karar alma süreçlerine etkin biçimde katmalarına<br />

olanak sağlayıp sağlamaması ile yakından bağlantılıdır.<br />

Yayınlamanın zamanlaması, hem raporlama düzenliliğine<br />

hem de raporda betimlenen güncel olaylara yakın<br />

olmasıyla ilgilidir.<br />

Tutarlı bilgi akışı belirli amaçların karşılanmasında<br />

istenen bir durum ise de, rapor hazırlayan kurumlar<br />

kendi ekonomik, çevresel ve sosyal performanslarının<br />

birleşik açıklamasını zaman içindeki tek bir noktada<br />

düzenli olarak sağlamayı amaç edinmelidir. Raporlama<br />

sıklığı ile raporlama döneminin süresi arasındaki<br />

tutarlılık, bilgilerin zaman içindeki karşılaştırılabilirliğinin<br />

ve raporun paydaşlara ulaşabilirliğinin sağlanması<br />

için de gereklidir. <strong>Sürdürülebilirlik</strong> raporlaması ile mali<br />

raporlama zaman çizelgeleri paralel olursa, paydaşlar<br />

açısından değer ifade edecektir. Kurum bilgilerin<br />

zamanında sunulmasına yönelik ihtiyacı, bilgilerin<br />

güvenilir olmasını sağlamanın önemi ile dengelemelidir.<br />

Testler:<br />

R<br />

Raporda açıklanan bilgiler, raporlama dönemine<br />

kıyasla yakında çıkmış bilgilerdir.<br />

AÇIKLIK<br />

Tanımlama: Bilgiler, raporu kullanan paydaşlar için<br />

anlaşılabilir ve erişilebilir olacak şekilde sunulmalıdır.<br />

Açıklama: Rapordaki bilgiler, kurumun tüm paydaşları<br />

tarafından anlaşılabilir, erişilebilir ve kullanılabilir bir<br />

şekilde sunulmalıdır (ister basılı şekilde, isterse başka<br />

kanallar aracılığıyla). Bir paydaş istediği bilgileri gereksiz<br />

çaba sarf etmeksizin bulabilmelidir. Bilgiler kurum ve<br />

faaliyetleri hakkında makul kavrayışa sahip paydaşlarca<br />

anlaşılabilir bir şekilde sunulmalıdır. Grafikler ve<br />

birleştirilmiş (consolidated) veri tabloları raporda yer<br />

alan bilgileri erişilebilir ve anlaşılabilir hale getirebilir.<br />

Bilgileri birleştirme düzeyi, paydaşların beklentisinden<br />

çok daha fazla veya az detaylı ise, bu raporun açıklığını<br />

da etkileyebilir.<br />

Testler:<br />

R<br />

R<br />

R<br />

Rapor paydaşlar tarafından gerekli görülen bilgi<br />

seviyesini içerir, ama aşırı ve gereksiz detaylardan<br />

kaçınır.<br />

Paydaşlar istedikleri özel bilgileri içerik tabloları,<br />

haritalar, bağlantılar veya diğer araçlar yardımıyla<br />

gereksiz çaba sarf etmeden bulabilirler.<br />

Rapor teknik terimlerden, akronimlerden,<br />

jargondan veya paydaşların yabancı olma ihtimali<br />

bulunan başka içerikten kaçınır ve (gereken<br />

durumlarda) ilgili bölümde ya da terimler<br />

sözlüğünde açıklamalar içermelidir.<br />

R<br />

R<br />

Temel performans bilgilerinin toplanması ve<br />

açıklanması sürdürülebilirlik raporlaması zaman<br />

çizelgesi ile bağlantılıdır.<br />

Raporda yer alan bilgiler, (web tabanlı raporlar da<br />

dâhil) bilgilere karşılık gelen raporlama dönemini,<br />

bu bilgilerin ne zaman güncelleneceklerini ve<br />

en son ne zaman güncelleştirildiklerini açıkça<br />

belirtmelidir.<br />

R<br />

Raporda yer alan veriler ve bilgiler, belirli<br />

erişilebilirlik ihtiyaçları olanlar da dâhil (ör. farklı<br />

kapasiteler, dil veya teknoloji) olmak üzere,<br />

paydaşların kullanımına sunulur.<br />

16<br />

© 2000-2006 <strong>GRI</strong>

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

RG<br />

GÜVENİLİRLİK<br />

Tanımlama: Bir raporun hazırlanmasında kullanılan<br />

bilgiler ve süreçler, incelemeye tabi olabilecek ve<br />

bilgilerin kaliteli ve öncelikli olmasını sağlayacak bir yol<br />

izleyerek toplanmalı, kaydedilmeli, derlenmeli, analiz<br />

edilmeli ve açıklanmalıdır.<br />

Açıklama: Paydaşlar, bir raporun içeriğinin<br />

doğruluğunun ve Rapor Prensiplerinin hangi derecede<br />

uygulandığının tespiti için kontrol edilebileceğine<br />

dair güven duymalıdır. Bir raporda yer alan bilgiler<br />

ve veriler raporu hazırlayanların dışındaki bireyler<br />

tarafından gözden geçirilebilecek olan iç kontrol<br />

veya dokümantasyonla desteklenmelidir. Delillerle<br />

ispatlanmayan performansla ilgili açıklamalar,<br />

öncelikli bilgileri temsil etmedikleri ve bu bilgilerle<br />

ilgili belirsizliklere dair anlamı açık ve net açıklamalara<br />

raporda yer verilmediği sürece bir sürdürülebilirlik<br />

raporunda yer almamalıdır. Bir raporun temelini<br />

oluşturan karar alma süreçleri, bellibaşlı kararların<br />

dayanak noktalarının (rapor içeriği ve sınırı veya paydaş<br />

katılımını saptama süreçleri gibi) incelenmesine olanak<br />

verir biçimde belgelendirilmelidir. Rapor hazırlayan<br />

kurumlar, bilgi sistemlerinin tasarlanmasında, sistemlerin<br />

bir dış denetim süreci dâhilinde incelenebileceğine<br />

hazırlıklı olmalıdırlar.<br />

Testler:<br />

R<br />

R<br />

R<br />

R<br />

Dış denetimin kapsamı ve boyutu belirlenir.<br />

Raporda yer alan bilgilerin orijinal kaynağı kurum<br />

tarafından tespit edilebilir.<br />

Varsayımları veya karmaşık hesaplamaları<br />

desteklemeye yönelik güvenilir kanıtlar kurum<br />

tarafından tespit edilebilir.<br />

Orijinal bilgi veya veri sahiplerinin bunların<br />

doğruluğunu makul hata payları ile onayladığının<br />

beyanı mevcuttur.<br />

1.3 Rapor Sınırını Belirlemeye yönelik<br />

Rehber 6<br />

Bir raporun içeriğinin belirlenmesine paralel olarak, bir<br />

kurum raporun hangi kuruluşların (ör. yan kuruluşlar ve<br />

ortak girişimler) performansını temsil edeceğine karar<br />

vermek zorundadır. <strong>Sürdürülebilirlik</strong> Raporu Sınırı, rapor<br />

hazırlayan kurumun tedarik zincirinin yukarısında (ör.<br />

tedarikçiler) ve aşağısında (ör. dağıtım ve müşteriler)<br />

yer alan kuruluşlar ile olan ilişkilerinde veya ilişkileri<br />

vasıtasıyla kontrol ettiği ya da üzerlerinde önemli etkiye<br />

sahip olduğu kuruluşları içermelidir.<br />

Sınırların belirlenmesi amacı doğrultusunda, aşağıdaki<br />

tanımlamalar uygulanmalıdır 7 :<br />

• Kontrol: faaliyetlerinden menfaat elde etmek üzere<br />

bir girişimin mali ve operasyonel politikalarını<br />

yönetme yetkisidir.<br />

• Önemli etki: bir kuruluşun mali ve operasyonel<br />

politika kararlarına katılma yetkisidir, ama bu<br />

politikaları kontrol etme yetkisini içermez.<br />

Rapor Sınırının belirlenmesine yönelik aşağıda yer<br />

alan rehber, her bir Performans Göstergesinin sınırını<br />

belirlemede kullanıldığı gibi, raporun tamamına da<br />

uygulanır.<br />

Rapor Sınırı dâhilinde yer alan kuruluşların tamamı<br />

hakkında aynı şekilde rapor hazırlanması zorunlu<br />

değildir. Bir kuruluş hakkında rapor hazırlanmasına<br />

yönelik yaklaşım rapor hazırlayan kurumun bu<br />

kuruluş üzerindeki kontrolü veya etkisi ile açıklamanın<br />

operasyonel performansla, yönetim performansıyla<br />

veya anlatıcı/tanımlayıcı bilgilerle ilgili olup olmadığının<br />

birleşimine bağlı olacaktır.<br />

Rapor Sınırı rehberi, farklı bağlantıların bilgiye erişim ve<br />

sonuçları etkileme seviyelerinde farklılık göstereceğinin<br />

kabul edilmesine dayanır. Örneğin, emisyon verileri gibi<br />

operasyonel bilgiler bir kurumun kontrolü altındaki<br />

kuruluşlardan güvenilir biçimde toplanabilir, ancak bir<br />

ortak girişim veya tedarikçi için mevcut olmayabilir.<br />

Aşağıdaki Rapor Sınırı rehberi Göstergeler ve Yönetim<br />

Açıklamaları hakkında rapor hazırlarken tedarik zinciri<br />

boyunca tüm kuruluşların dâhil edilmesine yönelik<br />

asgari beklentileri belirler. Bununla birlikte, bir kurum<br />

Gösterge veya Göstergelere ait sınırın tedarik zincirinin<br />

yukarısındaki ve aşağısındaki tüm kuruluşları kapsayacak<br />

şekilde genişletilmesinin gerektiğine karar verebilir.<br />

6<br />

Rapor Sınırını Belirlemeye yönelik Rehber, Sınır Protokolünden türetilmiştir. İlkelerde ileride yapılacak güncellemeler<br />

Raporlamaya yönelik Sınır Protokolü ile edinilecek olan deneyimlerle geliştirilen ilave öğretileri veya rehberi içerecektir.<br />

7<br />

Bu terimler Sınır Protokolünde daha detaylı olarak ele alınmaktadır.<br />

Versiyon 3.0<br />

17

RG<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

Bilgileri toplarken veya bir sınırın genişlik<br />

değerlendirmesini yaparken, bir kuruluşun önemini tayin<br />

etmek, kuruluşun sürdürülebilirlik etkilerinin derecesine<br />

bağlıdır. Önemli etkilere sahip olan kuruluşlar, tipik<br />

olarak bir kurum ve onun paydaşları için en büyük riski<br />

veya fırsatı üretirler ve buna bağlı olarak kurumun hesap<br />

vermesi gereken veya sorumlu olduğunun düşünülmesi<br />

en fazla muhtemel olan kuruluşlardır.<br />

Rapor Sınırını Belirlemeye yönelik Rehber<br />

• Önemli (güncel veya potansiyel) sürdürülebilirlik<br />

etkilerine neden olan bütün kuruluşlar ve/veya<br />

rapor hazırlayan kurumun mali ve operasyonel<br />

politikalar ve uygulamalar bağlamında kontrol<br />

ettiği veya üzerinde önemli etkiye sahip olduğu<br />

bütün kuruluşlar, bir sürdürülebilirlik raporunun<br />

sınırı dâhilinde yer almalıdır.<br />

• Bu kuruluşlar, ister operasyonel performans<br />

Göstergelerini isterse yönetim performans<br />

Göstergelerini veya anlatım tanımlamalarını<br />

kullanmak suretiyle rapora dâhil edilebilir.<br />

• Rapor hazırlayan kurum bu yaklaşımları kullanarak<br />

en azından aşağıdaki kuruluşları raporuna dâhil<br />

etmelidir:<br />

Establishing <strong>Reporting</strong> Boundaries<br />

• Kurumun kontrol ettiği kuruluşlar Operasyonel<br />

Performans Göstergeleri ile kapsama dâhil<br />

edilmelidir ve<br />

• Kurumun üzerinde önemli etkiye sahip olduğu<br />

kuruluşlar Yönetim Yaklaşımı Açıklamaları ile<br />

kapsama dâhil edilmelidir.<br />

Hayır<br />

Kuruluş üzerinde<br />

kontrole sahip misiniz?<br />

Hayır<br />

Önemli etkiye sahip<br />

misiniz?<br />

Evet<br />

Hayır<br />

Etkiye sahip misiniz?<br />

Evet<br />

Önemli etkileri var mı?<br />

Hayır<br />

Hariç tut<br />

Evet<br />

Önemli etkileri var mı?<br />

Hayır<br />

Evet<br />

Raporlanması<br />

gerekmez<br />

Hayır<br />

Önemli etkileri var mı?<br />

Evet<br />

Raporlanması<br />

gerekmez<br />

Raporlanması<br />

gerekmez<br />

Evet<br />

Performans verileri<br />

Yönetim Yaklaşımı Açıklamaları<br />

Sorunlar ve ikilemler hakkında anlatı şeklinde raporlama<br />

Şekil 6: Sınırın Belirlenmesi için Karar Ağacı<br />

18<br />

© 2000-2006 <strong>GRI</strong>

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

RG<br />

• Kurumun kontrol etmediği veya üzerinde önemli<br />

etkiye sahip olmadığı, ama etkileri önemli olduğu<br />

için kurumun yüz yüze geldiği başlıca zorluklarla<br />

ilgisi bulunan kuruluşlar anlatım açıklamalarının<br />

sınırları dâhilinde yer almalıdır.<br />

• Rapor, kendi Rapor Sınırı dâhilinde yer alan bütün<br />

kuruluşları kapsamalıdır. Raporunu hazırlama<br />

sürecinde, kurum, tanımlanan sınır dâhilinde<br />

yer alan belirli bir kuruluş veya kuruluşlar grubu<br />

hakkında bilgi toplamamayı tercih ederse, bu<br />

kararın Açıklamanın veya Göstergenin nihai<br />

sonucunu önemli ölçüde değiştirmiyor olması<br />

gerekir.<br />

Orientation to the <strong>Reporting</strong> Guidelines<br />

Bölüm 2: Standart Açıklamalar<br />

Bu bölümde, bir sürdürülebilirlik raporunda <strong>İlkeleri</strong>n<br />

1. Bölümünde yer alan İçerik Belirlemeye yönelik<br />

Rehbere tabi olarak bulunması gereken temel içerik<br />

belirtilmektedir.<br />

Bu bölümde üç farklı açıklama türü yer almaktadır.<br />

• Strateji ve Profil: Strateji, profil ve yönetişim gibi<br />

kurumsal performansı anlamaya yönelik genel<br />

bağlamı oluşturan açıklamalar.<br />

• Yönetim Yaklaşımı: Bir kurumun belli bir alandaki<br />

performansın anlaşılmasına yönelik bağlam<br />

oluşturmak amacıyla belirli bir konular dizisini nasıl<br />

ele aldığını kapsayan açıklamalar.<br />

• Performans Göstergeleri: Kurumun ekonomik,<br />

çevresel ve sosyal performansı hakkında<br />

karşılaştırılabilir bilgi veren Göstergeler.<br />

Options for <strong>Reporting</strong> Başka formatlar da seçilebilecek olmakla birlikte, rapor<br />

hazırlayan kurumlar raporlarını hazırlarken bu yapıyı<br />

takip etmeye teşvik edilirler.<br />

Standart Açıklamalar<br />

Çerçeve<br />

• Strateji & Analiz<br />

• Rapor Parametreleri<br />

• Yönetişim,<br />

Taahhütler ve<br />

Katılım<br />

• Yönetim Yaklaşımı<br />

Profil<br />

Yönetim<br />

Yaklaşımı<br />

Performans<br />

Göstergeleri<br />

Sonuçlar<br />

• Ekonomik<br />

• Çevresel<br />

• İşgücü Uygulamaları ve<br />

İnsana Yakışır İş<br />

• İnsan Hakları<br />

• Toplum<br />

• Ürün Sorumluluğu<br />

ÇIKTI<br />

ÇIKTI<br />

ÇIKTI<br />

Şekil 7: <strong>GRI</strong> Standart Açıklamalarına Genel Bakış<br />

Odaklanmış <strong>Sürdürülebilirlik</strong> Raporu<br />

Versiyon 3.0<br />

19

RG<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

Profil<br />

1. Strateji ve Analiz<br />

Bu bölümün amacı, <strong>İlkeleri</strong>n diğer bölümlerine<br />

dayanarak müteakip ve daha detaylı raporlama<br />

için çerçeve oluşturulması amacıyla kurumun<br />

sürdürülebilirlikle olan ilişkisinin üst düzey, stratejik<br />

görünümünün sunulmasıdır. Bu bölüm, raporun diğer<br />

bölümlerinde sağlanan bilgilerden faydalanabilir,<br />

ama bu bölümün amacı rapor içeriklerini basitçe<br />

özetlemekten daha çok stratejik konuların esası hakkında<br />

anlayış oluşturmaktır. Strateji ve analiz, 1.1 maddesinde<br />

özetlenen beyan ile 1.2 maddesinde özetlenen kısa<br />

anlatımdan meydana gelmelidir.<br />

1.1 Kurumun en üst düzey karar vericisinin (ör. CEO<br />

(genel müdür), yönetim kurulu başkanı veya<br />

eşdeğer üst pozisyon) sürdürülebilirliğin kurumla<br />

ve onun stratejisi ile olan ilgisi hakkındaki beyanı.<br />

Bu beyan özellikle ekonomik, çevresel ve sosyal<br />

performans ile alakalı olan kilit niteliğindeki<br />

zorlukların yönetilmesi ile ilgili kısa, orta (ör. 3-5<br />

yıl) ve uzun vadeli genel vizyon ve stratejiyi ifade<br />

etmelidir. Beyan şunları içermelidir:<br />

• Uluslararası kabul görmüş standartlara riayet<br />

edilmesi ve bunların kurumun uzun vadeli<br />

strateji ve başarısı ile ne şekilde ilgili oldukları<br />

konusu da dâhil olmak üzere, sürdürülebilirlikle<br />

ilgili kısa/orta vadeli stratejik öncelikler ve<br />

esaslı konular,<br />

• Kurumu etkileyen ve sürdürülebilirlik<br />

önceliklerine tesir eden daha geniş trendler (ör.<br />

makroekonomik veya siyasi),<br />

• Raporlama dönemi esnasında meydana gelen<br />

temel olaylar, başarılar ve başarısızlıklar,<br />

• Hedeflere yönelik performans hakkındaki<br />

görüşler,<br />

• Kurumun gelecek raporlama yılında<br />

karşılaşacağı başlıca zorluklar ile hedefleri<br />

ve gelecek 3-5 yıla ait amaçlarının genel<br />

görünümü,<br />

• Kurumun stratejik yaklaşımına ait diğer<br />

hususlar.<br />

1.2 Başlıca etkilerin, risklerin ve fırsatların<br />

tanımlanması.<br />

Rapor hazırlayan kurum, yarattığı önemli etkiler,<br />

riskler ve fırsatlar hakkında iki kısa anlatı bölümü<br />

sunmalıdır.<br />

Birinci Bölüm kurumun sürdürülebilirlik üzerindeki<br />

önemli etkilerine ve, yasalarca ve ilgili uluslararası<br />

kabul görmüş standartlarca tanımlanan haklar da<br />

dâhil olmak üzere, paydaşlar üzerindeki etkilerine<br />

odaklanmalıdır. Burada kurumun paydaşlarının<br />

türlü makul beklenti ve çıkarları göz önünde<br />

bulundurulmalıdır. Bu bölüm şunları içermelidir:<br />

• Kurumun sürdürülebilirlikle ilgili olarak<br />

yarattığı önemli etkilerin ve ilgili zorluk ve<br />

fırsatların tanımlaması. Buna ulusal yasalarca<br />

ve uluslararası kabul görmüş standart ve<br />

normlarca tanımlandığı şekilde paydaşların<br />

hakları üzerinde oluşan etki de dâhildir,<br />

• Bu zorluk ve fırsatların önceliklendirilmesi için<br />

izlenen yaklaşımın açıklaması,<br />

• Bu konuların ele alınmasındaki ilerleme ile<br />

raporlama dönemindeki bu konularla ilgili<br />

performans hakkında başlıca çıkarımlar. Buna<br />

düşük ya da yüksek performansın nedenlerine<br />

dair bir değerlendirme de dâhildir,<br />

• Performansı ve/veya ilgili değişiklikleri<br />

ele almak üzere uygulanan ana süreçlerin<br />

tanımlaması.<br />

İkinci Bölüm sürdürülebilirlik trendleri,<br />

riskleri ve fırsatlarının kurumun uzun vadeli<br />

beklentileri ve mali performansı üzerindeki<br />

etkisine odaklanmalıdır. Bu ise, özellikle mali<br />

paydaşlara veya gelecekte bu rolü üstleneceklere<br />

yoğunlaşmalıdır. İkinci Bölüm aşağıdakileri<br />

içermelidir:<br />

• <strong>Sürdürülebilirlik</strong> trendlerinden kaynaklanan<br />

kurum için en önemli risk ve fırsatların<br />

tanımlaması,<br />

• Uzun vadeli kurumsal strateji, rekabetçi<br />

pozisyon, nicel ve (mümkünse) nitel mali<br />

değer artırıcıları ile olan ilgilerine göre, kilit<br />

niteliğindeki sürdürülebilirlik konularının riskler<br />

ve fırsatlar şeklinde önceliklendirilmesi,<br />

20<br />

© 2000-2006 <strong>GRI</strong>

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

RG<br />

• Şunları özetleyen tablo(lar):<br />

• Hedefler, hedeflere yönelik performans ve<br />

cari raporlama dönemi için alınan dersler,<br />

• Bir sonraki raporlama dönemi için hedefler<br />

ve bellibaşlı riskler ve fırsatlara yönelik orta<br />

vadeli (yani, 3-5 yıl) hedefler ve amaçlar.<br />

• Özellikle bu risk ve fırsatların yönetilmesi ve<br />

ilgili diğer risk ve fırsatların belirlenmesi için<br />

uygulamada olan yönetişim mekanizmalarının<br />

kısa ve öz tanımlaması.<br />

2. Kurumsal Profil<br />

2.1 Kurum adı.<br />

2.2 Başlıca markalar, ürünler ve/veya hizmetler.<br />

Rapor hazırlayan kurum bu ürünleri ve hizmetleri<br />

sağlamadaki rolünün niteliğini ve dışarıdan tedarik<br />

(outsourcing) derecesini belirtmelidir.<br />

2.3 Ana bölümler, faal şirketler (operating companies),<br />

yan kuruluşlar ve ortak girişimler de dâhil,<br />

kurumun operasyonel yapısı.<br />

2.4 Kurumun genel merkezinin bulunduğu yer.<br />

2.5 Kurumun faaliyet gösterdiği ülkelerin sayısı ve<br />

ister başlıca operasyonların bulunduğu, isterse de<br />

raporda yer alan sürdürülebilirlik konuları ile ilgisi<br />

bulunan ülkelerin adları.<br />

2.6 Kurumun mülkiyet niteliği ve yasal şekli.<br />

2.7 Hizmet verilen pazarlar (coğrafi dağılım, hizmet<br />

verilen sektörler ve müşteri/faydalanıcı çeşitleri de<br />

dâhil).<br />

2.8 Şunları da içerecek şekilde, rapor hazırlayan<br />

kurumun ölçeği:<br />

• Çalışan sayısı,<br />

• Net satışlar (özel sektör kurumları için) veya net<br />

gelirler (kamu sektöründeki kurumlar için),<br />

• Borç ve özsermaye cinsinden dökümü<br />

yapılan toplam işletme sermayesi (özel sektör<br />

kurumları için),<br />

• Sağlanan ürün ve hizmetlerin miktarı.<br />

Yukarıdakilere ek olarak, rapor hazırlayan kurumlar<br />

uygun olması halinde aşağıdaki örneklerde<br />

gösterildiği gibi ilave bilgi sağlamaya teşvik edilirler:<br />

• Toplam varlıklar,<br />

• Yararlanma hakkı (en büyük hissedarların kimliği<br />

ve mülkiyet yüzdesi de dâhil) ve<br />

• Aşağıdakilerin ülkelere/bölgelere göre dökümü:<br />

• Toplam gelirlerin yüzde 5’ini veya daha<br />

fazlasını oluşturan ülkelere/bölgelere göre<br />

satışlar/gelirler,<br />

• Toplam gelirlerin yüzde 5’ini veya daha<br />

fazlasını oluşturan ülkelere/bölgelere göre<br />

maliyetler,<br />

• Çalışanlar.<br />

2.9 Aşağıdakileri de içerecek şekilde, raporlama<br />

dönemi esnasında gerçekleşen büyüklük, yapı veya<br />

mülkiyet ile ilgili önemli değişiklikler:<br />

• Tesis açılışları, kapanışları ve genişletmeleri de<br />

dâhil, operasyonların yeri veya operasyonlarda<br />

yapılan değişiklikler,<br />

• Sermayedar yapısındaki değişiklikler ve diğer<br />

sermaye oluşumu, muhafazası ve değiştirilmesi<br />

operasyonları (özel sektör kurumları için).<br />

2.10 Raporlama dönemi esnasında alınan ödüller.<br />

3. Rapor Parametreleri<br />

RAPOR PROFİLİ<br />

3.1 Sağlanan bilgilerin ait olduğu raporlama dönemi<br />

(ör. mali yıl / takvim yılı).<br />

3.2 En son yayınlanan raporun tarihi (varsa).<br />

3.3 Raporlama döngüsü (yıllık, iki yıllık, vs.).<br />

3.4 Rapor ve içeriği hakkındaki sorular için iletişim<br />

adresi.<br />

RAPOR KAPSAMI VE SINIRI<br />

3.5 Aşağıdakileri de içerecek şekilde rapor içeriğini<br />

belirleme süreci:<br />

• Önceliklerin belirlenmesi;<br />

• Rapor dâhilindeki konuların önem sırasına göre<br />

düzenlenmesi;<br />

Versiyon 3.0<br />

21

RG<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

• Kurumun raporu kullanmasını beklediği<br />

paydaşların belirlenmesi.<br />

Kurumun “Rapor İçeriğini Belirlemeye yönelik<br />

Rehberi” ve ilgili Prensipleri nasıl uyguladığına dair bir<br />

açıklamayı da bu bölüme ekleyin.<br />

3.6 Raporun sınırı (ör. ülkeler, bölümler, yan kuruluşlar,<br />

kiralanan tesisler, ortak girişimler, tedarikçiler).<br />

Daha detaylı bilgi için <strong>GRI</strong> Sınır Protokolüne bakın.<br />

3.7 Raporun kapsamı veya sınırı hakkındaki özel<br />

kısıtlamaları belirtin 8 .<br />

Eğer sınır ve kapsam kurumun öncelikli ekonomik,<br />

çevresel ve sosyal etkilerinin tamamını ele almıyorsa,<br />

tam kapsamın sağlanmasına yönelik stratejiyi ve<br />

öngörülen zaman çizelgesini belirtin.<br />

3.8 Ortak girişimler, yan kuruluşlar, kiralanan<br />

tesisler, dışarıdan tedarik edilen operasyonlar ve<br />

raporlama dönemleri arası veya kurumlar arası<br />

karşılaştırılabilirliği önemli biçimde etkileyebilen<br />

diğer kuruluşlar hakkındaki raporlamanın esası.<br />

3.9 Raporda yer alan Göstergelerin ve diğer bilgilerin<br />

toplanmasında uygulanan tahminlerin temelinde<br />

yatan varsayımlar ve teknikler de dâhil, veri ölçüm<br />

teknikleri ve hesaplamaların esasları.<br />

<strong>GRI</strong> Gösterge Protokollerini uygulamama veya<br />

onlardan ciddi derecede sapma gösterme yönündeki<br />

kararları açıklayın.<br />

3.10 Daha önceki raporlarda yer alan bilgilerin yeniden<br />

ifade edilmesinin yarattığı etkiye dair açıklama<br />

ve bu yeniden ifadenin nedenleri (ör. şirket<br />

birleşmeleri ve satın alma, temel yılların/raporlama<br />

dönemlerinin, işin niteliğinin, ölçüm yöntemlerinin<br />

değişimi).<br />

3.11 Raporda uygulanan sınır, kapsam veya ölçüm<br />

yöntemlerinde daha önceki raporlama<br />

periyodlarına göre yaşanan önemli değişiklikler.<br />

<strong>GRI</strong> İÇERİK ENDEKSİ<br />

3.12 Raporda yer alan Standart Açıklamaların yerini<br />

gösteren tablo.<br />

Aşağıdakilerin bulunabileceği sayfa numaralarını<br />

veya web linklerini belirtin:<br />

• Strateji ve Analiz 1.1 – 1.2,<br />

• Kurumsal Profil 2.1 – 2.10,<br />

• Rapor Parametreleri 3.1 – 3.13,<br />

• Yönetişim, Taahhütler ve Katılım 4.1 – 4.17,<br />

• Kategoriye göre Yönetim Yaklaşımı<br />

Açıklamaları,<br />

• Temel Performans Göstergeleri,<br />

• Dâhil edilen tüm <strong>GRI</strong> İlave Göstergeleri,<br />

• Rapora dâhil edilen tüm <strong>GRI</strong> Sektör Eki<br />

Göstergeleri.<br />

DENETİM<br />

3.13 Raporun dış denetimden geçmesi konusundaki<br />

politika ve geçerli uygulama. Sağlanan dış<br />

denetimin kapsamı ve esası, eğer sürdürülebilirlik<br />

raporunun içinde bulunan denetim raporuna<br />

halihazırda dâhil edilmemişse, bu konulara açıklık<br />

getirin. Ayrıca, rapor hazırlayan kurum ile denetim<br />

sağlayıcısının/sağlayıcılarının arasındaki ilişkiyi de<br />

açıklayın.<br />

4. Yönetişim, Taahhütler ve Katılım<br />

YÖNETİŞİM<br />

4.1 Stratejinin veya kurumsal idarenin belirlenmesi<br />

gibi özel görevlerden sorumlu olan en yüksek<br />

yönetişim organına bağlı olan kurullar da dâhil,<br />

kurumun yönetişim yapısı.<br />

Bu kurulların yetkisini ve bileşimini (bağımsız üyelerin<br />

ve/veya icra görevi olmayan üyelerin sayısı da<br />

dâhil) tanımlayın ve ekonomik, sosyal ve çevresel<br />

performansla ilgili doğrudan sorumluluğunu belirtin.<br />

4.2 En yüksek yönetişim organı başkanının aynı<br />

zamanda kurum içinde icra görevi olup olmadığını<br />

(ve eğer öyleyse, kurumun yönetimi dâhilindeki<br />

işlevlerini ve bu düzenlemenin nedenlerini)<br />

belirtin.<br />

4.3 Üniter kurul yapısına sahip kurumlarla ilgili olarak,<br />

en yüksek yönetişim organının bağımsız ve/veya<br />

icra görevi olmayan üyelerinin sayısını belirtin.<br />

Kurumun “bağımsız” ve “icra görevi olmayan”<br />

terimlerini nasıl tanımladığını belirtin. Bu öğe sadece<br />

üniter kurul yapılarına sahip kurumlara uygulanır.<br />

“Bağımsız” teriminin tanımı için terimler sözlüğüne<br />

bakınız.<br />

8<br />

Kapsam açıklaması için bütünlük Prensibine bakınız.<br />

22<br />

© 2000-2006 <strong>GRI</strong>

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

RG<br />

4.4 Hissedarların ve çalışanların en yüksek<br />

yönetişim organına tavsiye veya talimat verme<br />

mekanizmaları.<br />

Aşağıdaki süreçlere ait atıfları da ilave edin:<br />

• Azınlık hissedarların görüşlerini en yüksek<br />

yönetişim organına ifade etmesine imkan<br />

tanıyan hissedar kararlarının veya diğer<br />

mekanizmaların kullanımı,<br />

• Kurum düzeyindeki “çalışma konseyleri” gibi<br />

resmi temsil organları ile çalışma ilişkileri<br />

hakkında çalışanlara bilgi verilmesi ve<br />

danışılması ve çalışanların en yüksek yönetişim<br />

organında temsil edilmesi.<br />

Raporlama dönemi esnasında bu mekanizmalar<br />

kullanılarak ortaya konan ekonomik, çevresel ve<br />

sosyal performansla ilgili konuları belirtin.<br />

4.5 En yüksek yönetişim organının üyelerine, üst düzey<br />

yöneticilere ve idarecilere ödenen ücret (ayrılma<br />

düzenlemeleri de dâhil) ile kurumun performansı<br />

(sosyal ve çevresel performans da dâhil) arasındaki<br />

bağlantı.<br />

4.6 En yüksek yönetişim organının çıkar çatışmalarından<br />

kaçınmasını sağlamak amacıyla uygulamaya<br />

konan süreçler.<br />

4.7 En yüksek yönetişim organı üyelerinin kurumun<br />

ekonomik, çevresel ve sosyal konular hakkındaki<br />

stratejisine rehberlik etmek üzere yetkilerinin ve<br />

uzmanlıklarının saptanması süreci.<br />

4.8 Kurum bünyesinde geliştirilmiş, ekonomik, çevresel<br />

ve sosyal performans ile ilgili misyon veya değer<br />

beyanları, davranış kuralları ve prensipler ve<br />

bunlara dair uygulamaların durumu.<br />

Bunların:<br />

• kurum genelinde farklı bölge ve<br />

departmanlarda/birimlerde hangi düzeyde<br />

uygulandığını ve<br />

• uluslararası kabul görmüş standartlarla hangi<br />

derecede ilgili olduklarını açıklayın.<br />

belirlemesini ve yönetmesini denetlemek üzere en<br />

yüksek yönetişim organının uyguladığı prosedürler.<br />

En yüksek yönetişim organının sürdürülebilirlik<br />

performansını değerlendirme sıklığını da dâhil edin.<br />

4.10 En yüksek yönetişim organının, özellikle ekonomik,<br />

çevresel ve sosyal performansla alakalı olarak kendi<br />

performansını değerlendirme süreçleri.<br />

DIŞ GİRİŞİMLERE YÖNELİK TAAHHÜTLER<br />

4.11 İhtiyati yaklaşım veya prensibinin kurum tarafından<br />

ele alınıp alınmadığına veya nasıl ele alındığına<br />

dair açıklama.<br />

İhtiyati yaklaşım, Rio Prensiplerinin 15. Maddesinde<br />

tanıtılmaktadır. 4.11’e verilecek olan yanıt kurumun<br />

operasyonel planlama veya yeni ürünlerin<br />

geliştirilmesi ve tanıtımındaki risk yönetimi<br />

yaklaşımını ele alabilir.<br />

4.12 Kurum dışında geliştirilmiş olan ekonomik, çevresel<br />

ve sosyal bildirgeler, prensipler veya kurumun<br />

taahhütte bulunduğu ya da onayladığı diğer<br />

girişimler.<br />

Uygulamaya başlama tarihini, uygulandığı ülkeleri/<br />

operasyonları ve bu girişimlerin geliştirilmesinde ve<br />

yönetişiminde yer alan paydaş gruplarını belirtin<br />

(ör. çoklu-paydaş katılımı, vs.). Bağlayıcı olmayan<br />

gönüllü girişimler ile kurumun uyma yükümlülüğüne<br />

sahip oldukları arasında ayırım yapın.<br />

4.13 Kurumun<br />

• Yönetişim organlarında pozisyonlara sahip<br />

olduğu,<br />

• Proje veya komitelerine katıldığı,<br />

• Rutin üyelik aidatlarının ötesinde maddi<br />

finansman sağladığı veya<br />

• Üyeliği stratejik olarak gördüğü<br />

birliklerdeki (sanayi birlikleri gibi) ve/veya ulusal/<br />

uluslararası savunucu örgütlerindeki üyelikleri.<br />

Burada, öncelikli olarak kurumsal düzeyde<br />

sürdürülen üyeliklere atıfta bulunulmaktadır.<br />

4.9 İlgili riskler ve fırsatlar ile uluslararası kabul görmüş<br />

standartlara, davranış kurallarına ve prensiplere<br />

olan uyum da dâhil olmak üzere, kurumun<br />

ekonomik, çevresel ve sosyal performansı<br />

Versiyon 3.0<br />

23

RG<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

PAYDAŞ KATILIMI<br />

Aşağıdaki Açıklama Maddeleri kurum tarafından<br />

raporlama dönemi boyunca yürütülen genel paydaş<br />

katılımına atıfta bulunmaktadır. Bu Açıklamalar bir<br />

sürdürülebilirlik raporunun hazırlanması amacına yönelik<br />

olarak uygulanan paydaş katılımı ile sınırlı değildir.<br />

4.14 Kurum tarafından katılımı sağlanan paydaş<br />

gruplarının listesi.<br />

Paydaş gruplarının örnekleri şöyledir:<br />

• Yerel halk,<br />

• Sivil toplum,<br />

• Müşteriler,<br />

• Hissedarlar ve sermaye sağlayıcıları,<br />

• Tedarikçiler,<br />

• Çalışanlar, diğer işçiler ve üye oldukları<br />

sendikalar.<br />

4.15 Katılım yapılacak paydaşların kimler olacağının<br />

belirlenmesi ve seçimlerine dair esas.<br />

Bu, kurumun kendi paydaş gruplarını tanımlama ve<br />

birlikte katılım yapacak veya yapmayacak olduğu<br />

grupların tespiti sürecini de içerir.<br />

4.16 Paydaş türü ve grubuna göre katılım sıklığı da<br />

dâhil, paydaş katılımı yöntemleri.<br />

Bu, anketleri, hedef gruplarını, topluluk panellerini,<br />

kurumsal bilgilendirme panellerini, yazılı bildirimleri,<br />

yönetim/sendika yapılarını ve diğer araçları içerebilir.<br />

Kurum, rapor hazırlama sürecine özgü, herhangi bir<br />

katılımın sağlanıp sağlanmadığını belirtmelidir.<br />

4.17 Paydaş katılımı ile ortaya konan başlıca konular ile<br />

kaygılar ve kurumun bunlara, yaptığı raporlama<br />

aracılığıyla verdiği yanıt da dâhil, nasıl yanıt verdiği.<br />

5. Yönetim Yaklaşımı ve Performans Göstergeleri<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> Performans Göstergeleri hakkındaki<br />

bölüm ekonomik, çevresel ve sosyal kategorilere göre<br />

düzenlenir. Sosyal Göstergeler ayrıca İşgücü, İnsan<br />

Hakları, Toplum ve Ürün Sorumluluğu şeklinde alt<br />

kategorilere ayrılırlar. Her kategori bir Yönetim Yaklaşımı<br />

Açıklaması (“Yönetim Yaklaşımı”) ve buna karşılık gelen<br />

bir Temel ve İlave Performans Göstergeleri dizisi içerir.<br />

Temel Göstergeler, <strong>GRI</strong>’nin çok paydaşlı, genel olarak<br />

uygulanabilecek Göstergeleri belirleme amacına yönelik<br />

süreçleri aracılığıyla geliştirilmiş olup, pek çok kurum için<br />

öncelikli oldukları varsayılır. Bir kurum, <strong>GRI</strong> Raporlama<br />

Prensipleri bazında öncelikli olmadıkları değerlendirmesi<br />

yapılmadığı sürece, Temel Göstergeler hakkında rapor<br />

hazırlamalıdır. İlave Göstergeler yeni uygulamaları<br />

temsil eder veya bazı kurumlar için önceliği olabilen<br />

ama diğerleri için önceliği olmayan konuları ele alır.<br />

Sektör Eklerinin son versiyonlarının mevcut olduğu<br />

hallerde, buradaki Göstergeler de Temel Göstergeler<br />

olarak ele alınmalıdır. Daha fazla bilgi için Rapor İçeriğini<br />

Belirlemeye yönelik Rehbere bakınız.<br />

Yönetim Yaklaşımı Açıklaması/Açıklamaları, performans<br />

bilgileri için çerçeve oluşturmak amacıyla, kurumun<br />

her Gösterge Kategorisinin altında tanımlanan Unsur<br />

hakkındaki yönetim yaklaşımının kısa genel açıklamasını<br />

sunmalıdır. Kurum, Yönetim Yaklaşımı Açıklamasını/<br />

Açıklamalarını belirli bir Kategori kapsamındaki tüm<br />

Unsurları kapsayacak biçimde veya Unsurlar hakkındaki<br />

cevaplarını değişik şekilde gruplayarak biçimlendirebilir.<br />

Bununla birlikte, Açıklama formata veya gruplandırmaya<br />

bakılmaksızın her kategori ile ilgisi bulunan Unsurların<br />

tamamını ele almalıdır.<br />

Standart Açıklamaların genel yapısı dâhilinde, “Strateji<br />

ve Analiz’de” yer alan Strateji ve Profil maddeleri 1.1<br />

ve 1.2 kurumun bir bütün olarak karşı karşıya kaldığı<br />

risklere ve fırsatlara ait kısa ve öz bir genel açıklamayı<br />

sunma amacını taşırlar. Yönetim Yaklaşımı Açıklaması/<br />

Açıklamaları, kurumun sürdürülebilirlik konularını ve<br />

bunlardan doğan risk ve fırsatları yönetme yaklaşımını<br />

daha detaylı olarak ele alma amacı taşır.<br />

24<br />

© 2000-2006 <strong>GRI</strong>

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

RG<br />

Performans Göstergeleri hakkında yapılacak raporlama<br />

sırasında aşağıdaki veri toplama rehberi kullanılır:<br />

• Trendlerin Raporlanması: Bilgiler cari raporlama<br />

dönemi (ör. bir yıl) ve en az önceki iki dönemi<br />

kapsayacak şekilde ve tespit edilmiş olmaları<br />

halinde, gelecekteki hedefler için kısa ve orta<br />

vadede sunulmalıdır.<br />

• Protokollerin Kullanımı: Kurumlar Göstergeler<br />

hakkında rapor hazırlarken Göstergelere eşlik<br />

eden Protokolleri kullanmalıdır. Bunlar, bilgilerin<br />

yorumlanması ve toplanmasında temel rehber<br />

görevi görürler.<br />

• Verilerin Sunumu: Bazı durumlarda, veri sunumu<br />

için oranlar ve standartlaştırılmış veriler faydalı ve<br />

uygundur. Eğer oranlar veya standartlaştırılmış<br />

veriler kullanılmışsa, mutlak veriler de sunulmalıdır.<br />

• Verilerin birleştirilmesi: Rapor hazırlayan<br />

kurumlar verilerin birleştirilmesine dair uygun<br />

seviyeyi saptamalıdır. <strong>İlkeleri</strong>n Genel Raporlama<br />

Notları bölümünde bu konu hakkında ilave rehber<br />

verilmektedir.<br />

• Ölçü birimleri: Raporlanan veriler genel kabul<br />

görmüş uluslararası ölçü birimlerini kullanarak<br />

sunulmalıdır (ör. kilogram, ton, litre) ve standart<br />

dönüşüm katsayıları kullanılarak hesaplanmalıdır.<br />

Özel uluslararası sözleşmelerin mevcut olduğu<br />

durumlarda (ör. GHG eşdeğerleri), bu bilgiler genel<br />

olarak Gösterge Protokollerinde belirtilmişlerdir.<br />

Ekonomik<br />

Sürdürülebilirliğin ekonomik boyutu bir kurumun kendi<br />

paydaşlarının ekonomik koşulları ile yöresel, ulusal<br />

ve küresel seviyelerde ekonomik sistemler üzerinde<br />

yarattığı etkiler ile ilgilidir. Ekonomik Göstergeler şunları<br />

tanımlar:<br />

• Farklı paydaşlar arasındaki sermaye akışı,<br />

• Kurumun toplumun her kesmi üzerindeki başlıca<br />

ekonomik etkileri.<br />

Bir kurumun ve onun sürdürülebilirliğinin anlaşılmasında<br />

mali performans temel bir husustur. Bununla birlikte,<br />

bu bilgiler normal olarak mali tablolarda zaten<br />

raporlanmaktadır. Genelde daha az raporlanan ve<br />

sürdürülebilirlik raporlarının kullanıcıları tarafından<br />

sıklıkla istenen şey ise kurumun daha büyük bir<br />

ekonomik sistemin sürdürülebilirliğine olan katkısıdır.<br />

Yönetim Yaklaşımı Açıklaması<br />

Aşağıda belirtilen Ekonomik Unsurlara ilişkin olarak,<br />

her Yönetim Yaklaşımı kalemi hakkında kısa ve öz bir<br />

açıklama yapın:<br />

• Ekonomik Performans<br />

• Piyasadaki Konum<br />

• Dolaylı Ekonomik Etkiler<br />

HEDEFLER VE PERFORMANS<br />

Kurum genelinde Ekonomik Unsurlarla ilgili performans<br />

hedefleri.<br />

Hedeflere yönelik performans sonuçlarını göstermek<br />

amacıyla <strong>GRI</strong> Performans Göstergelerine ilaveten kuruma<br />

özgü Göstergeleri de (gerektiği şekilde) kullanın.<br />

POLİTİKA<br />

Kurumun yukarıda sıralanan Ekonomik Unsurlarla alakalı<br />

genel taahhüdünü tanımlayan kurum genelindeki<br />

politikasını (veya politikalarını) özetleyin, ya da bunun<br />

genel kullanıma açık olarak nerede bulunabileceğini<br />

belirtin (ör. web bağlantısı).<br />

İLAVE ÇERÇEVE BİLGİLER<br />

Kurumsal performansın anlaşılması için gerekli olan ilgili<br />

ek bilgiler, örneğin:<br />

• Bellibaşlı başarılar ve yetersizlikler,<br />

• Başlıca kurumsal riskler ve fırsatlar,<br />

Versiyon 3.0<br />

25

RG<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

• Performansı iyileştirmek amacıyla, raporlama<br />

döneminde kurumsal sistemlerde veya yapılarda<br />

gerçekleştirilen başlıca değişiklikler,<br />

• Politikaları uygulamak veya performansa ulaşmak<br />

amacına yönelik kilit niteliğindeki stratejiler.<br />

Ekonomik Performans Göstergeleri<br />

UNSUR: EKONOMİK PERFORMANS<br />

T e m e l<br />

EC1<br />

Gelirler, işletme maliyetleri, çalışan ücretleri,<br />

bağışlar ve diğer toplumsal yatırımlar, birikmiş<br />

kârlar ve sermaye sağlayıcıları ile devletlere<br />

yapılan ödemeler de dâhil, üretilen ve<br />

dağıtılan doğrudan ekonomik değer.<br />

T e m e l<br />

EC2<br />

İklim değişikliğinin kurumun mali sonuçlarına<br />

etkisi ve faaliyetlerinde yarattığı diğer riskler<br />

ve fırsatlar.<br />

Temel<br />

EC3<br />

Kurumun tanımlanmış fayda planı<br />

yükümlülüklerinin kapsamı.<br />

Temel<br />

EC4<br />

Devletten alınan önemli mali destek.<br />

UNSUR: PİYASADAKİ KONUM<br />

T e m e l T e m e l İ l av e<br />

EC5<br />

EC6<br />

EC7<br />

Önemli operasyon yerlerinde yerel asgari<br />

ücrete kıyasla standart başlangıç düzeyi ücreti<br />

oranlarının aralığı.<br />

Önemli operasyon yerlerinde yerel<br />

tedarikçilere yapılan ödemelerle ilgili<br />

politikalar, uygulamalar ve harcama oranları.<br />

Önemli operasyon yerlerinde yerel işe alma<br />

usulleri ve yerel halktan işe alınmış üst<br />

yöneticilerin oranı.<br />

Unsur: Dolaylı EKONOMİK ETKİLER<br />

T e m e l<br />

EC8<br />

Ticari, ayni veya hayır amaçlı girişimlerle,<br />

öncelikli olarak kamu yararına yapılan altyapı<br />

yatırımlarının ve sağlanan hizmetlerin<br />

geliştirilmesi ve etkisi.<br />

İ l av e<br />

EC9<br />

Önemli dolaylı ekonomik etkilerin, kapsamları<br />

da dâhil, anlaşılması ve tanımlanması.<br />

26<br />

© 2000-2006 <strong>GRI</strong>

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

RG<br />

Çevresel<br />

Sürdürülebilirliğin çevresel boyutu, bir kurumun<br />

ekosistemler, toprak, hava ve su da dâhil olmak üzere,<br />

canlı ve cansız doğal sistemler üzerinde yarattığı etkileri<br />

ile ilgilidir. Çevresel Göstergeler girdilerle (ör. malzeme,<br />

enerji, su) ve çıktılarla (ör. emisyon, katı ve sıvı atıklar)<br />

ilgili performansı kapsar. Ayrıca, biyoçeşitlilik ve çevresel<br />

uyumun yanı sıra, çevresel harcama ve kurumun<br />

sunduğu ürün ve hizmetlerin yarattığı etkiler gibi diğer<br />

ilgili bilgileri de kapsar.<br />

Yönetim Yaklaşımı Açıklaması<br />

Aşağıda belirtilen Çevresel Unsurlara ilişkin olarak,<br />

her Yönetim Yaklaşımı kalemi hakkında kısa ve öz bir<br />

açıklama yapın:<br />

• Malzemeler<br />

• Enerji<br />

• Su<br />

• Biyoçeşitlilik<br />

• Emisyonlar, Sıvı ve Katı Atıklar<br />

• Ürün ve Hizmetler<br />

• Uyum<br />

• Ulaştırma<br />

• Genel<br />

HEDEFLER VE PERFORMANS<br />

Kurum genelinde Çevresel Unsurlarla ilgili performans<br />

hedefleri.<br />

Hedeflere yönelik performans sonuçlarını göstermek<br />

amacıyla <strong>GRI</strong> Performans Göstergelerine ilaveten kuruma<br />

özgü Göstergeleri de (gerektiği şekilde) kullanın.<br />

KURUMSAL SORUMLULUK<br />

Organizasyon şemasında Çevresel Unsurlarla ilgili<br />

operasyonel sorumluluğu olan en üst pozisyonu ya<br />

da üst yönetim kademelerinde bu sorumluluğun nasıl<br />

paylaştırıldığını açıklayın. Burada kastedilen, yönetişim<br />

yapıları ile ilgili Açıklama maddesi 4.1’den farklıdır.<br />

EĞİTİM VE FARKINDALIK<br />

Çevresel Unsurlar kapsamında eğitime ve farkındalık<br />

yaratmaya yönelik prosedürler.<br />

İZLEME VE TAKİP<br />

İzleme ile düzeltici ve önleyici faaliyetler çerçevesindeki<br />

prosedürler; tedarik zinciriyle ilgili olanlar da dâhil.<br />

Çevreyle ilgili performansa ait belgelendirmelerin listesi<br />

veya belgelendirme sistemleri veya rapor hazırlayan<br />

kurumun ya da onun tedarik zincirinin denetlenmesi/<br />

doğrulanması (verification) ile ilgili diğer yaklaşımlar.<br />

İLAVE ÇERÇEVE BİLGİLER<br />

Kurumsal performansın anlaşılması için gerekli olan ilgili<br />

ek bilgiler, örneğin:<br />

• Bellibaşlı başarılar ve yetersizlikler,<br />

• Unsurlarla ilgili bellibaşlı çevresel kurumsal riskler<br />

ve fırsatlar,<br />

• Performansı iyileştirmek amacıyla, raporlama<br />

döneminde kurumsal sistemlerde veya yapılarda<br />

gerçekleştirilen başlıca değişiklikler,<br />

• Politikaları uygulamak veya hedefe ulaşmak<br />

amacına yönelik kilit niteliğindeki stratejiler ve<br />

prosedürler.<br />

POLİTİKA<br />

Kurumun yukarıda sıralanan Çevresel Unsurlarla ilgili<br />

genel taahhüdünü tanımlayan kurum genelindeki<br />

politikasını (veya politikalarını) özetleyin, ya da bunun<br />

genel kullanıma açık olarak nerede bulunabileceğini<br />

belirtin (ör. web bağlantısı).<br />

Versiyon 3.0<br />

27

RG<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

Çevresel Performans Göstergeleri<br />

UNSUR: MALZEMELER<br />

İ l av e<br />

EN13 Korunan ya da iyileştirilen doğal yaşam<br />

alanları.<br />

T e m e l<br />

T e m e l<br />

EN1<br />

EN2<br />

UNSUR: ENERJİ<br />

T e m e l<br />

Temel<br />

İ l av e<br />

İ l av e<br />

İ l av e<br />

EN3<br />

EN4<br />

EN5<br />

EN6<br />

EN7<br />

UNSUR: SU<br />

Kullanılan malzemelerin ağırlık veya hacim<br />

cinsinden ifadesi.<br />

Girdi olarak kullanılan geri dönüştürülmüş<br />

malzemelerin yüzdesi.<br />

Birincil enerji kaynağına göre doğrudan enerji<br />

tüketimi.<br />

Birincil enerji kaynağına göre dolaylı enerji<br />

tüketimi.<br />

Kaynakların korunması ve verimliliği artırma<br />

çalışmaları sayesinde sağlanan enerji<br />

tasarrufu.<br />

Enerji verimliliği sağlayan veya yenilenebilir<br />

enerji kullanan ürün ve hizmetler sağlama<br />

girişimleri ve bu girişimlerin sonucunda enerji<br />

gereksinimlerindeki azalmalar.<br />

Dolaylı enerji tüketimini azaltma girişimleri ve<br />

elde edilen azalmalar.<br />

İ l av e<br />

İ l av e<br />

EN14 Biyoçeşitlilik üzerindeki etkilerin<br />

yönetilmesiyle ilgili stratejiler, devam eden<br />

faaliyetler ve geleceğe yönelik planlar.<br />

EN15 Soy tükenmesi riski düzeyine göre,<br />

operasyonlardan etkilenen bölgelerdeki doğal<br />

yaşam alanlarında, Uluslararası Doğa Koruma<br />

Birliği (IUCN) Kırmızı Listesi’ne giren canlı<br />

türlerinin ve ulusal koruma listesindeki canlı<br />

türlerinin sayısı.<br />

UNSUR: EMİSYONLAR, SIVI VE KATI ATIKLAR<br />

T e m e l<br />

T e m e l<br />

İ l av e<br />

T e m e l<br />

T e m e l<br />

EN16 Ağırlığa göre toplam doğrudan ve dolaylı sera<br />

gazı emisyonları.<br />

EN17 Ağırlığa göre, ilgili diğer dolaylı sera gazı<br />

emisyonları.<br />

EN18 Sera gazı emisyonlarını azaltma girişimleri ve<br />

elde edilen azalmalar.<br />

EN19 Ağırlığa göre, ozon tüketen maddelerin<br />

emisyonları.<br />

EN20 Türüne ve ağırlığına göre NO x<br />

, SO x<br />

ve diğer<br />

önemli hava emisyonları.<br />

T e m e l<br />

İ l av e<br />

İ l av e<br />

EN8<br />

EN9<br />

Kaynağına göre toplam su çekimi.<br />

Su çekiminden önemli ölçüde etkilenen su<br />

kaynakları.<br />

EN10 Geri dönüştürülen ve yeniden kullanılan<br />

suyun yüzdesi ve toplam hacmi.<br />

UNSUR: BİYOÇEŞİTLİLİK<br />

T e m e l<br />

T e m e l<br />

EN11 Koruma alanlarının ve koruma alanlarında<br />

olmayıp yüksek biyoçeşitlilik değerine<br />

sahip alanların içinde ya da sınırında sahip<br />

olunan, kiralanan, yönetilen arazilerin yeri ve<br />

büyüklüğü.<br />

EN12 Koruma alanlarındaki ve koruma alanlarında<br />

olmayıp yüksek biyoçeşitlilik değerine sahip<br />

alanlardaki faaliyet, ürün ve hizmetlerin<br />

biyoçeşitlilik üzerindeki önemli etkilerinin<br />

tanımlanması.<br />

İ l av e<br />

İ l av e<br />

T e m e l T e m e l T e m e l<br />

EN21 Kalitesine ve varış noktasına göre toplam su<br />

deşarjı.<br />

EN22 Türüne ve bertaraf yöntemine göre toplam<br />

atık ağırlığı.<br />

EN23 Önemli sızıntıların toplam sayısı ve hacmi.<br />

EN24 Basel Sözleşmesi Ek I, II, III ve VIII koşulları<br />

kapsamında tehlikeli kabul edilen atıklardan<br />

taşınan, ithal edilen, ihraç edilen ya da işlem<br />

görenlerin ağırlığı ve uluslararası sevkiyatı<br />

yapılan taşınan atıkların yüzdelik payı.<br />

EN25 Raporlama yapan kurumun su deşarjından<br />

ve kaçaklarından önemli ölçüde etkilenen su<br />

kütlelerinin ve bunlarla bağlantılı doğal yaşam<br />

alanlarının adı, büyüklüğü, korunma durumu<br />

ve biyoçeşitlilik değeri.<br />

28<br />

© 2000-2006 <strong>GRI</strong>

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

RG<br />

UNSUR: ÜRÜN VE HİZMETLER<br />

T e m e l<br />

EN26 Ürün ve hizmetlerin çevresel etkilerini<br />

azaltmaya yönelik girişimler ve bu etki<br />

azalımının boyutları.<br />

Sosyal Performans Göstergeleri<br />

Sürdürülebilirliğin sosyal boyutu bir kurumun faaliyette<br />

bulunduğu ortamdaki sosyal sistemler üzerinde yarattığı<br />

etkileri anlamına gelir.<br />

T e m e l<br />

EN27 Satılmış ürünlerin ve bunların ambalaj<br />

malzemelerinin kategorilere göre geri<br />

toplanma yüzdesi.<br />

UNSUR: UYUM<br />

<strong>GRI</strong> Sosyal Performans Göstergeleri işgücü<br />

uygulamalarını, insan haklarını, toplumu ve ürün<br />

sorumluluğunu çevreleyen başlıca Performans<br />

Unsurlarını belirler.<br />

T e m e l<br />

EN28 Çevresel yasa ve yönetmeliklere uyulmaması<br />

halinde uygulanan önemli para cezalarının<br />

maddi değeri ve parasal olmayan yaptırımların<br />

toplam sayısı.<br />

UNSUR: ULAŞTIRMA<br />

İ l av e<br />

EN29 Ürünlerin ve kurumun operasyonlarında<br />

kullanılan diğer mal ve malzemelerin<br />

taşınmasından ve kurum çalışanlarının<br />

ulaşımından kaynaklanan önemli çevresel<br />

etkiler.<br />

UNSUR: GENEL<br />

İ l av e<br />

EN30 Türüne göre toplam çevre koruma harcamaları<br />

ve yatırımları.<br />

Versiyon 3.0<br />

29

RG<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

İşgücü Uygulamaları ve İnsana Yakışır İş<br />

İşgücü Uygulamaları kategorisine özgü Unsurlar,<br />

aralarında aşağıdakilerin de yer aldığı uluslararası kabul<br />

görmüş evrensel standartlara dayanır:<br />

• Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel<br />

Beyannamesi ve Protokolleri<br />

• Birleşmiş Milletler Sözleşmesi: Kişisel ve Siyasal<br />

Haklar Uluslararası Sözleşmesi<br />

• Birleşmiş Milletler Sözleşmesi: Ekonomik, Sosyal ve<br />

Kültürel Haklar Uluslararası Sözleşmesi<br />

• 1998 İşte Temel İlkeler ve Haklar ILO Deklarasyonu<br />

(özellikle de ILO’nun sekiz temel sözleşmesi)<br />

• Viyana Bildirisi ve Eylem Programı<br />

İşgücü Uygulamaları Göstergeleri aynı zamanda ticari<br />

kurumların sosyal sorumluluklarını ele alan iki araçtan<br />

doğrudan faydalanır: ILO Çokuluslu İşletmeler ve Sosyal<br />

Politika ile ilgili <strong>İlkeleri</strong> Üçlü Deklarasyonu ve Ekonomik<br />

İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) Çokuluslu İşletmeler<br />

Genel <strong>İlkeleri</strong>.<br />

Yönetim Yaklaşımı Açıklaması<br />

Aşağıda belirtilen İşgücü Unsurlarına ilişkin olarak,<br />

her Yönetim Yaklaşımı kalemi hakkında kısa ve öz bir<br />

açıklama yapın. ILO Çokuluslu İşletmeler ve Sosyal<br />

Politika ile ilgili <strong>İlkeleri</strong> Üçlü Deklarasyonu (özellikle de<br />

ILO’nun sekiz temel sözleşmesi) ve Ekonomik İşbirliği<br />

ve Kalkınma Örgütü (OECD) Çokuluslu İşletmeler Genel<br />

<strong>İlkeleri</strong> öncelikli referans noktaları olmalıdır.<br />

• İstihdam<br />

• İşgücü/Yönetim İlişkileri<br />

• İş Sağlığı ve Güvenliği<br />

• Eğitim ve Öğretim<br />

• Çeşitlilik ve Fırsat Eşitliği<br />

HEDEFLER VE PERFORMANS<br />

Kurum genelinde İşgücü Unsurlarıyla ilgili performans<br />

hedefleri ve uluslararası kabul görmüş evrensel<br />

standartlarla bağlantılarının gösterilmesi.<br />

Hedeflere yönelik performans sonuçlarını göstermek<br />

amacıyla <strong>GRI</strong> Performans Göstergelerine ilaveten kuruma<br />

özgü Göstergeleri de (gerektiği şekilde) kullanın.<br />

POLİTİKA<br />

Kurumun yukarıda sıralanan İşgücü Unsurlarıyla ilgili<br />

genel taahhüdünü tanımlayan kurum genelindeki<br />

politikasını (veya politikalarını) özetleyin, ya da bunun<br />

genel kullanıma açık olarak nerede bulunabileceğini<br />

belirtin (ör. web bağlantısı). Yukarıda adı geçen<br />

uluslararası standartlarla olan bağlantılarına da atıfta<br />

bulunun.<br />

KURUMSAL SORUMLULUK<br />

Organizasyon şemasında İşgücü Unsurlarıyla ilgili<br />

operasyonel sorumluluğu olan en üst pozisyonu ya<br />

da üst yönetim kademelerinde bu sorumluluğun nasıl<br />

paylaştırıldığını açıklayın. Burada kastedilen, yönetişim<br />

yapıları ile ilgili Açıklama maddesi 4.1’den farklıdır.<br />

EĞİTİM VE FARKINDALIK<br />

İşgücü Unsurları kapsamında eğitime ve farkındalık<br />

yaratmaya yönelik prosedürler.<br />

İZLEME VE TAKİP<br />

İzleme ile düzeltici ve önleyici faaliyetler çerçevesindeki<br />

prosedürler; tedarik zinciriyle ilgili olanlar da dâhil.<br />

İşgücüyle ilgili performansa ait belgelendirmelerin listesi<br />

veya belgelendirme sistemleri, veya rapor hazırlayan<br />

kurumun ya da onun tedarik zincirinin denetlenmesi/<br />

doğrulanması (verification) ile ilgili diğer yaklaşımlar.<br />

İLAVE ÇERÇEVE BİLGİLER<br />

Kurumsal performansın anlaşılması için gerekli olan ilgili<br />

ek bilgiler, örneğin:<br />

• Bellibaşlı başarılar ve yetersizlikler,<br />

• Başlıca kurumsal riskler ve fırsatlar,<br />

• Performansı iyileştirmek amacıyla, raporlama<br />

döneminde kurumsal sistemlerde veya yapılarda<br />

gerçekleştirilen başlıca değişiklikler,<br />

• Politikaları uygulamak veya hedefe ulaşmak<br />

amacına yönelik kilit niteliğindeki stratejiler ve<br />

prosedürler.<br />

30<br />

© 2000-2006 <strong>GRI</strong>

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

RG<br />

İşgücü Uygulamaları ve İnsana Yakışır İş<br />

Performans Göstergeleri<br />

UNSUR: İSTİHDAM<br />

T e m e l<br />

LA1<br />

İstihdam türüne, iş sözleşmesine ve bölgesine<br />

göre toplam işgücü.<br />

İ l av e<br />

LA12 Düzenli şekilde performans ve kariyer gelişimi<br />

değerlendirmesi alan çalışanların yüzdesi.<br />

T e m e l<br />

İ l av e<br />

LA2<br />

LA3<br />

Yaş grubuna, cinsiyete ve bölgeye göre<br />

personel devir hızı ve kurumdan ayrılanların<br />

toplam sayısı.<br />

Geçici ya da yarı zamanlı çalışanlara<br />

sağlanmayıp tam zamanlı çalışanlara<br />

sağlanan sosyal ödemeler ve yardımların ana<br />

operasyonlara göre dağılımı.<br />

UNSUR: İŞGÜCÜ/YÖNETİM İLİŞKİLERİ<br />

UNSUR: ÇEŞİTLİLİK VE FIRSAT EŞİTLİĞİ<br />

T e m e l<br />

T e m e l<br />

LA13 Çalışanların cinsiyet, yaş grubu, azınlık grubu<br />

üyeliği ve diğer çeşitlilik göstergelerine<br />

göre dağılımı ve yönetişim organlarının<br />

kompozisyonu.<br />

LA14 Çalışan kategorisine göre erkek çalışanların<br />

kök ücretlerinin kadınlarınkine göre oranı.<br />

T e m e l<br />

LA4<br />

Toplu iş sözleşmeleri kapsamına giren<br />

çalışanların yüzdesi.<br />

T e m e l<br />

LA5<br />

Toplu sözleşmelerde belirtilip belirtilmediği<br />

de dâhil, önemli operasyonel değişiklikler<br />

konusunda asgari ihbar süresi.<br />

UNSUR: İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ<br />

T e m e l<br />

T e m e l<br />

İ l av e<br />

LA6<br />

LA7<br />

LA8<br />

İş sağlığı ve güvenliği programlarının<br />

izlenmesine yardım eden ve bunlar hakkında<br />

tavsiye veren resmi, yönetimin ve çalışanların<br />

müştereken temsil edildikleri işyeri iş sağlığı<br />

ve güvenliği kurullarında temsil edilen toplam<br />

işgücünün yüzdesi.<br />

Yaralanma, meslek hastalıkları, kaybedilen<br />

günler ve işe devamsızlık oranları ve ölümle<br />

sonuçlanan iş kazalarının bölgelere göre<br />

dağılımı.<br />

Ciddi hastalıklarla ilgili olarak işgücü<br />

mensuplarına, ailelerine veya yerel halka<br />

yardım etmek üzere uygulanan eğitim,<br />

öğretim, rehberlik, hastalık önleme ve risk<br />

kontrol programları.<br />

İ l av e<br />

LA9<br />

Sendikalarla yapılan toplu sözleşmelerin<br />

kapsamına giren sağlık ve güvenlik konuları.<br />

UNSUR: EĞİTİM VE ÖĞRETİM<br />

T e m e l<br />

LA10 Çalışan kategorisine göre, çalışan başına<br />

düşen yıllık ortalama eğitim saatleri.<br />

İ l av e<br />

LA11 Çalışanların istihdam edilebilirliğinin<br />

sürekliliğini destekleyen ve onlara<br />

kariyerlerinin bitiminde yardım edecek beceri<br />

geliştirme ve yaşam boyu eğitim programları.<br />

Versiyon 3.0<br />

31

RG<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

İnsan Hakları<br />

İnsan Hakları Performans Göstergeleri, kurumların insan<br />

haklarının yatırım ve tedarikçi ya da yüklenici seçimi<br />

uygulamalarında ne ölçüde göz önünde tutuldukları<br />

konusunda rapor hazırlamalarını gerektirir.<br />

Buna ek olarak, Göstergeler çalışanların ve güvenlik<br />

personelinin insan hakları ve aynı zamanda ayrımcılık<br />

yapmama, örgütlenme özgürlüğü, çocuk işçiliği, yerli<br />

hakları ve zorla ve zorunlu tutarak çalıştırma konularında<br />

da eğitilmesini kapsar.<br />

Genel kabul görmüş insan hakları aşağıdaki Sözleşmeler<br />

ve Bildiriler ile tanımlanmaktadır:<br />

• Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel<br />

Beyannamesi ve Protokolleri<br />

• Birleşmiş Milletler Sözleşmesi: Kişisel ve Siyasal<br />

Haklar Uluslararası Sözleşmesi<br />

• Birleşmiş Milletler Sözleşmesi: Ekonomik, Sosyal ve<br />

Kültürel Haklar Uluslararası Sözleşmesi<br />

• 1998 İşte Temel İlkeler ve Haklar ILO Deklarasyonu<br />

(özellikle de ILO’nun sekiz temel sözleşmesi)<br />

• Viyana Bildirisi ve Eylem Programı<br />

Yönetim Yaklaşımı Açıklaması<br />

Aşağıda belirtilen İnsan Hakları Unsurlarına ilişkin<br />

olarak, her Yönetim Yaklaşımı kalemi hakkında kısa ve<br />

öz bir açıklama yapın. ILO Çokuluslu İşletmeler ve Sosyal<br />

Politika ile ilgili <strong>İlkeleri</strong> Üçlü Deklarasyonu (özellikle<br />

de ILO’nun 100., 111., 87., 98., 138., 182., 20. ve 105. 9<br />

Sözleşmelerinden oluşan sekiz temel sözleşmesi) ve<br />

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) Çokuluslu<br />

İşletmeler Genel <strong>İlkeleri</strong> öncelikli referans noktaları<br />

olmalıdır.<br />

• Yatırım ve Satın Alma Uygulamaları<br />

• Ayrımcılık Yapmama<br />

• Örgütlenme Özgürlüğü ve Toplu Sözleşme<br />

• Çocuk İşçiliğinin Kaldırılması<br />

• Zorla ve Zorunlu Tutarak Çalıştırmanın Önlenmesi<br />

• Şikayetler ve Mağduriyetlerle ilgili Uygulamalar<br />

• Güvenlik Uygulamaları<br />

• Yerli Hakları<br />

HEDEFLER VE PERFORMANS<br />

Kurum genelinde İnsan Hakları Unsurlarıyla ilgili<br />

performans hedefleri ve yukarıda listelenen uluslararası<br />

kabul görmüş uluslararası bildiriler ve standartlarla<br />

bağlantılarının gösterilmesi.<br />

Hedeflere yönelik performans sonuçlarını göstermek<br />

amacıyla <strong>GRI</strong> Performans Göstergelerine ilaveten kuruma<br />

özgü Göstergeleri de (gerektiği şekilde) kullanın.<br />

POLİTİKA<br />

Kurumun İnsan Hakları Unsurlarıyla (çalışanların bir<br />

sendikaya katılma veya toplu sözleşme yapma kararını<br />

etkilemesi ihtimalinin bulunduğu makul şekilde<br />

değerlendirilebilecek olan politikalar da dâhil) ilgili genel<br />

taahhüdünü tanımlayan kurum genelindeki politikasını<br />

(veya politikalarını) özetleyin, ya da bunun genel<br />

kullanıma açık olarak nerede bulunabileceğini belirtin<br />

(ör. web bağlantısı). Yukarıda adı geçen uluslararası<br />

bildirilerle ve standartlarla olan bağlantılarına da atıfta<br />

bulunun.<br />

KURUMSAL SORUMLULUK<br />

Organizasyon şemasında İnsan Hakları Unsurlarıyla ilgili<br />

operasyonel sorumluluğu olan en üst pozisyonu ya<br />

da üst yönetim kademelerinde bu sorumluluğun nasıl<br />

paylaştırıldığını açıklayın. Burada kastedilen, yönetişim<br />

yapıları ile ilgili Açıklama maddesi 4.1’den farklıdır.<br />

EĞİTİM VE FARKINDALIK<br />

İnsan Hakları Unsurları kapsamında eğitime ve<br />

farkındalık yaratmaya yönelik prosedürler.<br />

İZLEME VE TAKİP<br />

İzleme ile düzeltici ve önleyici faaliyetler çerçevesindeki<br />

prosedürler; tedarik zinciriyle ilgili olanlar da dâhil.<br />

İnsan haklarıyla ilgili performansa ait belgelendirmelerin<br />

listesi veya belgelendirme sistemleri, veya rapor<br />

hazırlayan kurumun ya da onun tedarik zincirinin<br />

denetlenmesi/doğrulanması (verification) ile ilgili diğer<br />

yaklaşımlar.<br />

İLAVE ÇERÇEVE BİLGİLER<br />

Kurumsal performansın anlaşılması için gerekli olan ilgili<br />

ek bilgiler, örneğin:<br />

• Bellibaşlı başarılar ve yetersizlikler,<br />

• Başlıca kurumsal riskler ve fırsatlar,<br />

• Performansı iyileştirmek amacıyla, raporlama<br />

döneminde kurumsal sistemlerde veya yapılarda<br />

gerçekleştirilen başlıca değişiklikler,<br />

• Politikaları uygulamak veya hedefe ulaşmak<br />

amacına yönelik kilit niteliğindeki stratejiler ve<br />

prosedürler.<br />

32<br />

9<br />

100. <br />

ve 111. Sözleşmeler ayrımcılık yapmamayla ilgilidir; 87. ve 98. Sözleşmeler örgütlenme özgürlüğü ve toplu sözleşme hakları ile<br />

ilgilidir; 138. ve 182. Sözleşmeler çocuk işçiliğinin kaldırılmasıyla ilgilidir ve 29. ve 105. Sözleşmeler zorla ve zorunlu tutarak çalıştırmanın<br />

önlenmesiyle ilgilidir.<br />

© 2000-2006 <strong>GRI</strong>

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

RG<br />

İnsan Hakları Performans Göstergeleri<br />

UNSUR: YATIRIM VE SATIN ALMA UYGULAMALARI<br />

T e m e l<br />

T e m e l<br />

İ l av e<br />

HR1<br />

HR2<br />

HR3<br />

İnsan hakları ile ilgili hükümler içeren veya<br />

insan hakları taramasından geçen önemli<br />

yatırım anlaşmalarının yüzdesi ve toplam<br />

sayısı.<br />

İnsan hakları ve alınan önlemler konusunda<br />

taramadan geçen önemli tedarikçilerin ve<br />

yüklenicilerin yüzdesi.<br />

Eğitim alan çalışanların yüzdesi de dâhil olmak<br />

üzere, operasyonlarla ilgili olan insan hakları<br />

unsurları hakkındaki politika ve prosedürler<br />

konusunda verilen toplam çalışan eğitimi<br />

saatleri.<br />

UNSUR: AYRIMCILIK YAPMAMA<br />

Toplum<br />

Toplum Performans Göstergeleri, kurumların içinde<br />

faaliyet gösterdikleri yerel toplumlar üzerindeki<br />

etkilerine odaklanır ve diğer sosyal kurumlarla girdikleri<br />

etkileşimlerden kaynaklanabilen risklerin nasıl<br />

yönetildiğini ve arabuluculuk yapıldığını açıklar.<br />

Özellikle de, rüşvet ve yolsuzluk, kamu politikası<br />

oluşturulmasına haksız müdahale ve tekelcilik<br />

uygulamaları ile ilgili riskler hakkındaki bilgiler aranır.<br />

Yönetim Yaklaşımı Açıklaması<br />

Aşağıda belirtilen Toplum Unsurlarına ilişkin olarak,<br />

her Yönetim Yaklaşımı kalemi hakkında kısa ve öz bir<br />

açıklama yapın:<br />

• Yerel halk<br />

• Yolsuzluk<br />

T e m e l<br />

HR4<br />

Ayrımcılık konusunda toplam vaka sayısı ve<br />

alınan önlemler.<br />

UNSUR: ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜ VE TOPLU<br />

SÖZLEŞME<br />

T e m e l<br />

HR5<br />

Örgütlenme özgürlüğünü kullanma ve toplu<br />

sözleşme yapma haklarının önemli ölçüde risk<br />

altında olabileceği operasyonlar ve bu hakları<br />

desteklemek üzere alınan önlemler.<br />

UNSUR: ÇOCUK İŞÇİLİĞİ<br />

T e m e l<br />

HR6<br />

Çocuk işçiliği vakaları açısından önemli risk<br />

içerdiği belirlenen operasyonlar ve çocuk<br />

işçiliğinin ortadan kaldırılmasına yönelik<br />

olarak alınan önlemler.<br />

UNSUR: ZORLA VE ZORUNLU TUTARAK<br />

ÇALIŞTIRMA<br />

T e m e l<br />

HR7<br />

Zorla veya zorunlu tutarak çalıştırma vakaları<br />

açısından önemli risk içerdiği belirlenen<br />

operasyonlar ve zorla veya zorunlu tutarak<br />

çalıştırmanın ortadan kaldırılmasına yönelik<br />

olarak alınan önlemler.<br />

UNSUR: GÜVENLİK UYGULAMALARI<br />

İ l av e<br />

HR8<br />

Kurumun operasyonlarıyla ilgili olan insan<br />

hakları unsurları hakkındaki kurum politikaları<br />

veya prosedürleri konusunda eğitilen güvenlik<br />

personelinin yüzdesi.<br />

UNSUR: YERLİ HAKLARI<br />

• Kamu Politikası<br />

• Rekabeti Kısıtlayan Davranış<br />

• Uyum<br />

HEDEFLER VE PERFORMANS<br />

Kurum genelinde yukarıda belirtilen Unsurlarla ilgili<br />

performans hedefleri.<br />

Hedeflere yönelik performans sonuçlarını göstermek<br />

amacıyla <strong>GRI</strong> Performans Göstergelerine ilaveten kuruma<br />

özgü Göstergeleri de (gerektiği şekilde) kullanın.<br />

POLİTİKA<br />

Kurumun Toplum Unsurlarıyla ilgili genel taahhüdünü<br />

tanımlayan kurum genelindeki politikasını (veya<br />

politikalarını) özetleyin, ya da bunun genel kullanıma<br />

açık olarak nerede bulunabileceğini belirtin (ör. web<br />

bağlantısı).<br />

KURUMSAL SORUMLULUK<br />

Organizasyon şemasında Toplum Unsurlarıyla ilgili<br />

operasyonel sorumluluğu olan en üst pozisyonu ya<br />

da üst yönetim kademelerinde bu sorumluluğun nasıl<br />

paylaştırıldığını açıklayın. Burada kastedilen, yönetişim<br />

yapıları ile ilgili Açıklama maddesi 4.1’den farklıdır.<br />

EĞİTİM VE FARKINDALIK<br />

Toplum Unsurları kapsamında eğitime ve farkındalık<br />

yaratmaya yönelik prosedürler.<br />

İ l av e<br />

HR9<br />

Yerli halkın haklarının ihlaline ilişkin vakaların<br />

toplam sayısı ve alınan önlemler.<br />

Versiyon 3.0<br />

33

RG<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

İZLEME VE TAKİP<br />

İzleme ile düzeltici ve önleyici faaliyetler çerçevesindeki<br />

prosedürler; tedarik zinciriyle ilgili olanlar da dâhil.<br />

Performansa ait belgelendirmelerin listesi veya<br />

belgelendirme sistemleri, veya rapor hazırlayan<br />

kurumun ya da onun tedarik zincirinin denetlenmesi/<br />

doğrulanması (verification) ile ilgili diğer yaklaşımlar.<br />

İLAVE ÇERÇEVE BİLGİLER<br />

Kurumsal performansın anlaşılması için gerekli olan ilgili<br />

ek bilgiler, örneğin:<br />

• Bellibaşlı başarılar ve yetersizlikler,<br />

• Başlıca kurumsal riskler ve fırsatlar,<br />

• Performansı iyileştirmek amacıyla, raporlama<br />

döneminde kurumsal sistemlerde veya yapılarda<br />

gerçekleştirilen başlıca değişiklikler,<br />

• Politikaları uygulamak veya hedefe ulaşmak<br />

amacına yönelik kilit niteliğindeki stratejiler ve<br />

prosedürler.<br />

Toplum Performans Göstergeleri<br />

UNSUR: YEREL HALK<br />

T e m e l<br />

SO1<br />

Giriş, işletme ve çıkış da dâhil, operasyonların<br />

yerel halk üzerindeki etkilerini değerlendiren<br />

ve yöneten tüm programların ve<br />

uygulamaların niteliği, kapsamı ve etkililiği.<br />

UNSUR: YOLSUZLUK<br />

T e m e l<br />

T e m e l<br />

T e m e l<br />

SO2<br />

SO3<br />

SO4<br />

Yolsuzlukla ilgili riskler yönünden analiz edilen<br />

işletme birimlerinin yüzdesi ve toplam sayısı.<br />

Kurumun yolsuzluğu önleme politika<br />

ve prosedürleri konusunda eğitim alan<br />

çalışanların yüzdesi.<br />

Yolsuzluk vakalarına karşı alınan önlemler.<br />

UNSUR: KAMU POLİTİKASI<br />

T e m e l<br />

SO5<br />

Kamu politikalarına karşı tutum ve kamu<br />

politikası geliştirmeye ve lobi faaliyetlerine<br />

katılım.<br />

İ l av e<br />

SO6<br />

Ülkelere göre siyasi partilere, politikacılara ve<br />

ilgili kuruluşlara yapılan mali ve ayni katkılar.<br />

UNSUR: REKABETİ KISITLAYAN DAVRANIŞ<br />

İ l av e<br />

SO7<br />

Rekabeti kısıtlayan davranış, tröst ve tekelcilik<br />

uygulamalarına yönelik yapılan yasal<br />

işlemlerin toplam sayısı ve bu işlemlerin<br />

sonuçları.<br />

UNSUR: UYUM<br />

T e m e l<br />

SO8<br />

Yasa ve yönetmeliklere uyulmaması nedeniyle<br />

kesilen önemli cezaların parasal değeri ve<br />

parasal olmayan yaptırımların toplam sayısı.<br />

34<br />

© 2000-2006 <strong>GRI</strong>

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

RG<br />

Ürün Sorumluluğu<br />

Ürün Sorumluluğu Performans Göstergeleri, rapor<br />

hazırlayan kurumun ürün ve hizmetlerinin müşterileri<br />

doğrudan etkileyen unsurlarını ele alır; yani, sağlık ve<br />

güvenlik, bilgi ve etiketleme, pazarlama ve kişisel gizlilik<br />

gibi.<br />

Bu unsurlar esasen iç prosedürlerin ve bu prosedürlere<br />

ne ölçüde uyum sağlandığının açıklanması suretiyle ele<br />

alınır.<br />

Yönetim Yaklaşımı Açıklaması<br />

Aşağıda belirtilen Ürün Sorumluluğu Unsurlarına ilişkin<br />

olarak, her Yönetim Yaklaşımı kalemi hakkında kısa ve öz<br />

bir açıklama yapın:<br />

• Müşteri Sağlığı ve Güvenliği<br />

• Ürün ve Hizmet Etiketlemesi<br />

• Pazarlama İletişimi<br />

• Müşterinin Kişisel Gizliliği<br />

• Uyum<br />

İZLEME VE TAKİP<br />

İzleme ile düzeltici ve önleyici faaliyetler çerçevesindeki<br />

prosedürler; tedarik zinciriyle ilgili olanlar da dâhil.<br />

Ürün Sorumluluğuyla ilgili performansa ait<br />

belgelendirmelerin listesi veya belgelendirme sistemleri,<br />

veya rapor hazırlayan kurumun ya da onun tedarik<br />

zincirinin denetlenmesi/doğrulanması (verification) ile<br />

ilgili diğer yaklaşımlar.<br />

İLAVE ÇERÇEVE BİLGİLER<br />

Kurumsal performansın anlaşılması için gerekli olan ilgili<br />

ek bilgiler, örneğin:<br />

• Bellibaşlı başarılar ve yetersizlikler,<br />

• Başlıca kurumsal riskler ve fırsatlar,<br />

• Performansı iyileştirmek amacıyla, raporlama<br />

döneminde kurumsal sistemlerde veya yapılarda<br />

gerçekleştirilen başlıca değişiklikler,<br />

• Politikaları uygulamak veya hedefe ulaşmak<br />

amacına yönelik kilit niteliğindeki stratejiler ve<br />

prosedürler.<br />

HEDEFLER VE PERFORMANS<br />

Kurum genelinde Ürün Sorumluluğu Unsurlarıyla ilgili<br />

performans hedefleri.<br />

Hedeflere yönelik performans sonuçlarını göstermek<br />

amacıyla <strong>GRI</strong> Performans Göstergelerine ilaveten kuruma<br />

özgü Göstergeleri de (gerektiği şekilde) kullanın.<br />

POLİTİKA<br />

Kurumun Ürün Sorumluluğu Unsurlarıyla ilgili genel<br />

taahhüdünü tanımlayan kurum genelindeki politikasını<br />

(veya politikalarını) özetleyin, ya da bunun genel<br />

kullanıma açık olarak nerede bulunabileceğini belirtin<br />

(ör. web bağlantısı).<br />

KURUMSAL SORUMLULUK<br />

Organizasyon şemasında Ürün Sorumluluğu Unsurlarıyla<br />

ilgili operasyonel sorumluluğu olan en üst pozisyonu ya<br />

da üst yönetim kademelerinde bu sorumluluğun nasıl<br />

paylaştırıldığını açıklayın. Burada kastedilen, yönetişim<br />

yapıları ile ilgili Açıklama maddesi 4.1’den farklıdır.<br />

EĞİTİM VE FARKINDALIK<br />

Ürün Sorumluluğu Unsurları kapsamında eğitime ve<br />

farkındalık yaratmaya yönelik prosedürler.<br />

Versiyon 3.0<br />

35

RG<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

Ürün Sorumluluğu Performans Göstergeleri<br />

UNSUR: MÜŞTERİ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ<br />

İ l av e<br />

T e m e l<br />

PR1<br />

PR2<br />

İyileştirilmek üzere ürünlerin ve hizmetlerin<br />

sağlık ve güvenlik etkilerinin değerlendirildiği<br />

yaşam döngüsü evreleri ve bu prosedürlere<br />

tabi olan ana ürün ve hizmet kategorilerinin<br />

yüzdesi.<br />

Sonuçların türüne göre, ürünlerin ve<br />

hizmetlerin sağlık ve güvenlik etkileri ile ilgili<br />

yönetmeliklere ve gönüllü kurallara uyum<br />

sağlamama vakalarının toplam sayısı.<br />

UNSUR: ÜRÜN VE HİZMET ETİKETLEMESİ<br />

İ l av e İ l av e<br />

T e m e l<br />

PR3<br />

PR4<br />

PR5<br />

Prosedürlerin gerekli gördüğü ürün ve hizmet<br />

bilgilerinin türü ve bu bilgi gerekliliklerine tabi<br />

olan ana ürün ve hizmetlerin yüzdesi.<br />

Sonuçların türüne göre, ürün ve hizmet<br />

bilgileri ve etiketleme ile ilgili yönetmeliklere<br />

ve gönüllü kurallara uyum sağlamama<br />

vakalarının toplam sayısı.<br />

Müşteri memnuniyetini ölçen anket sonuçları<br />

da dâhil olmak üzere, müşteri memnuniyetine<br />

yönelik uygulamalar.<br />

UNSUR: PAZARLAMA İLETİŞİMİ<br />

İ l av e<br />

T e m e l<br />

PR6<br />

PR7<br />

Reklam, tanıtım ve sponsorluk da dâhil,<br />

pazarlama iletişimi ile ilgili yasalara,<br />

standartlara ve gönüllü kurallara bağlı<br />

kalmaya yönelik programlar.<br />

Sonuçların türüne göre, reklam, tanıtım ve<br />

sponsorluk da dâhil, pazarlama iletişimi ile<br />

ilgili yönetmeliklere ve gönüllü kurallara uyum<br />

sağlamama vakalarının toplam sayısı.<br />

UNSUR:<br />

MÜŞTERİNİN KİŞİSEL GİZLİLİĞİ<br />

İ l av e<br />

PR8<br />

Müşterinin kişisel gizliliğinin ihlalleri ve<br />

müşteri verilerinin kaybedilmesi ile ilgili<br />

doğrulanmış toplam şikayet sayısı.<br />

UNSUR: UYUM<br />

T e m e l<br />

PR9<br />

Ürün ve hizmetlerin tedariki ve kullanımı<br />

ile ilgili yasa ve yönetmeliklere uyulmaması<br />

nedeniyle kesilen önemli cezaların parasal<br />

değeri.<br />

36<br />

© 2000-2006 <strong>GRI</strong>

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

RG<br />

Genel Raporlama Notları<br />

Veri Toplama<br />

FİZİBİLİTE DEĞERLENDİRMESİ<br />

Rapor içeriğinin belirlenmesi süreci, kurumun, hakkında<br />

rapor hazırlaması gerekecek konular ve Göstergeler dizisi<br />

ile sonuçlanacaktır. Bununla birlikte, verilerin hazırda<br />

bulunması, verilerin toplanma maliyeti, bilgilerin gizliliği,<br />

kişisel gizlilik veya başka yasal kaygılar, mevcut bilgilerin<br />

güvenilirliği ve diğer faktörler gibi pratik zorluklar, belirli<br />

bilgileri meşru nedenlerden dolayı açıklamama kararıyla<br />

neticelenebilir. Öncelikli bilgilerin ihmal edildiği hallerde,<br />

rapor bunu ve nedenlerini açıkça belirtmelidir.<br />

VERİLERİN BİRLEŞTİRİLMESİ VE AYRIŞTIRILMASI<br />

Rapor hazırlayan kurumlar bilgilerin sunulacak<br />

olduğu birleştirme seviyesini saptamaya gerek<br />

duyacaktır. Bu durum, ayrıştırılmış bazda (ör. ülke<br />

veya mahal) raporlanan bilgilerin anlamlılığa katkısı<br />

karşısında gereken çabanın dengelenmesini gerektirir.<br />

Bilgilerin birleştirilmesi ciddi miktarda anlam kaybıyla<br />

sonuçlanabilir ve ayrıca belirli alanlardaki özellikle<br />

güçlü veya zayıf performansa dikkat çekmede<br />

başarısız olabilir. Öte yandan, verilerin gereksiz şekilde<br />

ayrıştırılması bilgilerin kolay anlaşılmasını etkileyebilir.<br />

Rapor hazırlayan kurumlar raporlama Göstergelerindeki<br />

prensipleri ve rehberi kullanmak suretiyle bilgileri<br />

uygun seviyede ayrıştırmalıdır. Ayrıştırma Göstergeden<br />

Göstergeye farklı olabilir, ancak tek ve birleştirilmiş<br />

bir rakama kıyasla genelde daha iyi bir kavrayış<br />

sağlayacaktır.<br />

Rapor Şekli ve Sıklığı<br />

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORUNUN TANIMLAMASI<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> raporu, performansın sabit bir zaman<br />

aralığı içinde makul ve dengeli bir sunumunu sağlayan<br />

tek ve birleşik bir açıklamaya atıfta bulunur. Paydaşlar<br />

bir <strong>GRI</strong> içerik endeksi gibi tek bir noktadan bütün rapor<br />

bilgilerine doğrudan erişebiliyor olmalıdır. Bir paydaş<br />

için bilgiye doğrudan erişme aracı sağlanmadığı sürece<br />

(ör. belirli bir web sitesine bağlantı veya karşılık gelen<br />

yayının sayfa numarası), başka yayınlar bir <strong>GRI</strong> Standart<br />

Açıklama Kaleminin (ör. bir Performans Göstergesi) bilgi<br />

kaynağı olarak gösterilmemelidir. Kurum kullanmayı<br />

seçmiş olduğu <strong>İlkeleri</strong> ve Çerçeve dokümanlarını düzgün<br />

biçimde uyguladığı sürece, <strong>GRI</strong> Çerçevesinin kullanıldığı<br />

bir rapor için minimum uzunluk söz konusu değildir.<br />

RAPORLAMA ORTAMI<br />

Elektronik (ör. CD-ROM) veya web tabanlı raporlama<br />

ve basılı raporlar raporlama için uygun ortamlardır.<br />

Kurumlar web tabanlı ve basılı raporların bir<br />

kombinasyonunu kullanmayı seçebilir veya bunlardan<br />

sadece bir tanesini kullanabilir. Örneğin, bir kurum kendi<br />

web sitesinde detaylı bir rapor sunmayı tercih ederken,<br />

stratejisi ve analizi ile birlikte performans bilgilerinin<br />

basılı bir yayında yer aldığı bir yönetici özeti sunabilir.<br />

Seçimin kurumun kendi raporlama dönemi hakkındaki<br />

kararlarına, içerik güncelleme planlarına, raporun olası<br />

kullanıcılarına ve dağıtım stratejisi gibi diğer pratik<br />

faktörlere bağlı olması ihtimal dâhilindedir. Kullanıcılara<br />

en az bir ortam aracılığı ile (web veya basılı) raporlama<br />

dönemine ait komple bilgi setine erişim imkanı<br />

verilmelidir.<br />

RAPORLAMA SIKLIĞI<br />

Kurumlar bir rapor yayınlamak üzere tutarlı ve periyodik<br />

bir döngü belirlemelidir. Pek çok kurum için, bu yıllık<br />

bir döngü olacaktır, ama bazı kurumlar iki yılda bir<br />

raporlama yapmayı tercih edebilirler. Kurum birleşik<br />

performans hesaplarının yayınlanması arasında düzenli<br />

bir şekilde bilgi güncellemesi yapmayı seçebilir. Bu<br />

durum paydaşlara daha çabuk bilgi sağlama açısından<br />

avantajlara sahiptir, ancak bilgilerin karşılaştırılabilirliği<br />

açısından dezavantajlara sahiptir. Bununla birlikte,<br />

kurumlar yine de raporlanan bütün bilgilerin belirli bir<br />

zaman dilimini kapsadığı, öngörülebilir bir döngüyü<br />

kullanmayı sürdürmelidir.<br />

Ekonomik, çevresel ve sosyal performans hakkındaki<br />

raporlama yıllık mali tablolar gibi diğer kurumsal<br />

raporlamalar ile aynı zamanda çıkabilir veya bunlarla<br />

birleştirilebilir. Koordineli zamanlama, mali performans<br />

ile ekonomik, çevresel ve sosyal performans arasındaki<br />

bağları güçlendirecektir.<br />

Versiyon 3.0<br />

37

RG<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

RAPOR İÇERİĞİNİN GÜNCELLENMESİ<br />

Yeni bir rapor hazırlarken, kurum önceki rapordan bu<br />

yana değişmemiş olan bilgi alanlarını tespit edebilir<br />

(ör. değişikliğe uğratılmamış olan bir politika). Kurum<br />

değişmiş olan konular ve göstergeleri güncellemeyi,<br />

değişmemiş olan Açıklamaları ise yeniden yayınlamayı<br />

seçebilir. Örneğin, bir kurum değişikliğe uğratılmamış<br />

olan politikalar hakkındaki bilgileri yeniden yayınlamayı<br />

ve sadece Performans Göstergelerini güncellemeyi<br />

tercih edebilir. Bu tür bir yaklaşımı kullanmanın esnekliği<br />

büyük oranda kurumun raporlama ortamı seçimine göre<br />

değişecektir. Strateji ve analiz ile Performans Göstergeleri<br />

gibi konuların her raporlama periyodunda değişiklik<br />

göstermesi muhtemel iken, kurumsal profil ve yönetişim<br />

gibi diğer konular daha yavaş bir hızda değişebilir.<br />

Kullanılan stratejiye bakılmaksızın, raporlama dönemine<br />

ait uygun bilgilerin tamamına tek bir noktadan erişilebilir<br />

olmalıdır (ister basılı isterse web tabanlı belge olarak).<br />

Denetim<br />

DENETİM SEÇİMLERİ<br />

Kurumlar raporlarının güvenilirliğini arttırmak için<br />

farklı yaklaşımlar kullanmaktadır. Kurumlar, bilgilerin<br />

yönetilmesi ve raporlanması süreçlerinin bir parçası<br />

olarak iç denetim fonksiyonları da dâhil, iç kontrol<br />

sistemlerine sahip olabilirler. Bu iç sistemler bir raporun<br />

genel bütünlük ve inandırıcılığı açısından önemlidir.<br />

Bununla birlikte, <strong>GRI</strong>, sürdürülebilirlik raporları için tüm iç<br />

kaynaklara ek olarak dış denetimin kullanılmasını tavsiye<br />

eder.<br />

Profesyonel (bağımsız) denetimciler, paydaş panelleri<br />

ve diğer dış gruplar ya da bireyler de dâhil olmak<br />

üzere, rapor hazırlayıcılar dış denetimi sağlamak üzere<br />

farklı yaklaşımları halihazırda kullanmaktadır. Bununla<br />

birlikte, kullanılan yaklaşıma bakılmaksızın, denetim,<br />

kurumun dışında yer alan yetkin gruplar veya bireyler<br />

tarafından yerine getirilmelidir. Bu katılımlarda denetim<br />

için profesyonel standartları takip eden gruplar veya<br />

bireyler kullanılabilir ya da bu katılımlar sistematik,<br />

belgelendirilen ve kanıta dayalı süreçleri izleyen,<br />

ama belirli bir standarda tabi olmayan yaklaşımları<br />

içerebilirler.<br />

Genel olarak, <strong>GRI</strong> Raporlama Çerçevesini kullanan<br />

raporların dış denetimine ait başlıca nitelikler şunlardır:<br />

• Hem asıl konu hem de denetim uygulamalarında<br />

kanıtlanabilir yeterliliğe sahip olan ve kurumun<br />

dışında yer alan gruplar veya bireyler tarafından<br />

yerine getirilmesi,<br />

• Sistematik, belgelendirilmiş, kanıta dayalı ve<br />

tanımlanan prosedürlerle karakterize edilmiş bir<br />

şekilde uygulanması,<br />

• Bir raporda yer alan verilerin doğruluğunu ve ayrıca<br />

genel içerik seçimini göz önünde bulunduracak<br />

şekilde, raporun makul ve dengeli bir performans<br />

sunumu sağlayıp sağlamadığını değerlendirmesi,<br />

• Denetimin yerine getirilmesi için rapor hakkında<br />

bağımsız ve tarafsız bir sonuca ulaşmak ve<br />

yayınlamak üzere kurumla veya onun paydaşlarıyla<br />

olan ilişkileri nedeniyle bir sınırlamaya<br />

tabi olmayan gruplardan veya bireylerden<br />

faydalanması,<br />

• Rapor hazırlayıcısının kendi çıkarımlarına ulaşma<br />

sürecinde <strong>GRI</strong> Raporlama Çerçevesini (Raporlama<br />

Prensipleri de dâhil) ne ölçüde uyguladığını<br />

değerlendirmesi ve<br />

• Yazılı olarak genel kullanıma açık olan bir görüş<br />

veya görüşler dizisiyle ve denetim sağlayıcılarının<br />

rapor hazırlayıcısı ile olan ilişkileri hakkındaki<br />

beyanı ile sonuçlanması.<br />

Profil Açıklaması 3.13’te belirtildiği gibi, kurumlar<br />

dış denetime olan yaklaşımları hakkındaki bilgileri<br />

açıklamalıdır.<br />

<strong>GRI</strong> “dış denetim” terimini raporun ve ihtiva ettiği<br />

bilgilerin kalitesi hakkında yayınlanan çıkarımlarla<br />

sonuçlanmak üzere tasarlanmış faaliyetleri tanımlamak<br />

için kullanmaktadır. Buna, bununla sınırlı olmayacak<br />

şekilde, bu bilgilerin hazırlanmasına temel teşkil eden<br />

süreçlerin değerlendirilmesi de dâhildir. Bu, performans<br />

belgelendirmelerinin veya uyum değerlendirmelerinin<br />

yayınlaması gibi bir kurumun performans düzeyini<br />

veya kalitesini değerlendirmek ya da doğrulamak için<br />

tasarlanmış faaliyetlerden farklılık gösterir.<br />

38<br />

© 2000-2006 <strong>GRI</strong>

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

RG<br />

Terimler Sözlüğü<br />

Bağımsız Yönetim Kurulu Üyesi<br />

“Bağımsız” teriminin tanımlaması farklı yasal yargı<br />

alanları arasında farklılık gösterebilir. Bağımsız kelimesi<br />

genellikle üyenin kurumda hiçbir mali çıkarının<br />

veya çıkar çatışmasına yol açabilecek başka olası<br />

menfaatlerinin bulunmaması anlamına gelir. <strong>İlkeleri</strong><br />

kullanan kurumlar “bağımsız” teriminin tanımını beyan<br />

etmelidir.<br />

<strong>GRI</strong> Raporlama Çerçevesi<br />

<strong>GRI</strong> Raporlama Çerçevesinin amacı bir kurumun<br />

ekonomik, çevresel ve sosyal performansını raporlaması<br />

için genel kabul görmüş bir çerçeve sağlamaktır. Bu<br />

Çerçeve, <strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong>nden,<br />

Gösterge Protokollerinden, Teknik Protokollerden ve<br />

Sektör Eklerinden meydana gelir.<br />

Gösterge Kategorileri<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> konularının geniş alanları ve<br />

gruplamalarına atıfta bulunur. <strong>GRI</strong> <strong>İlkeleri</strong>ne dâhil<br />

edilen kategoriler arasında şunlar yer alır: ekonomik,<br />

çevresel ve sosyal. Sosyal gruplama kendi içerisinde<br />

İşgücü Uygulamaları, İnsan Hakları, Toplum ve Ürün<br />

Sorumluluğu şeklinde sınıflandırılır. Herhangi bir<br />

kategori çeşitli Gösterge Unsurlarına sahip olabilir.<br />

Gösterge Protokolü<br />

Bir Gösterge Protokolü rapor hazırlayıcılarına yardım<br />

etmek ve Performans Göstergelerinin yorumlanmasında<br />

tutarlılığı sağlamak amacıyla tanımlamaları, toplama<br />

rehberini ve diğer bilgileri verir. İlkelerde yer alan<br />

Performans Göstergelerinin her birisi için bir Gösterge<br />

Protokolü mevcuttur.<br />

Gösterge Unsurları<br />

Belirli bir Gösterge kategorisi ile ilgisi bulunan genel bilgi<br />

türleridir (ör. enerji kullanımı, çocuk işçiliği, müşteriler).<br />

İçerik Endeksi<br />

Bir <strong>GRI</strong> içerik endeksi bütün Standart Açıklamaları ve<br />

Açıklamalara verilen cevapların nerede bulunduğunu<br />

(sayfa numarası veya URL) listeleyen bir tablo veya<br />

matristir. Rapor hazırlayan kurumlar ayrıca kuruma özgü<br />

(<strong>GRI</strong> <strong>İlkeleri</strong>nden olmayan) Göstergelere yapılan atfı da<br />

ekleyebilirler. İçerik Endeksi kullanıcılara neyin rapor<br />

edildiğine dair hızlı bir genel açıklama sunar ve raporun<br />

kullanım kolaylığını artırır. Eğer Açıklamalardan bazıları<br />

finansal rapor veya daha önceki sürdürülebilirlik raporları<br />

gibi başka raporlarda yer alıyorsa, bir İçerik Endeksi<br />

özellikle önem kazanır.<br />

İlave Göstergeler<br />

İlave Göstergeler <strong>GRI</strong> <strong>İlkeleri</strong>nde tanımlandığı üzere<br />

yeni uygulamaları temsil eden veya bazı kurumlar için<br />

önceliği olabilen ama genelde çoğunluk için önceliği<br />

olmayan konuları ele alan Göstergelerdir.<br />

Küresel Raporlama Girişimi<br />

<strong>GRI</strong>’nin vizyonu bütün kurumlar tarafından yapılan<br />

ekonomik, çevresel ve sosyal performansla ilgili<br />

raporlamanın finansal raporlama kadar rutin ve<br />

karşılaştırılabilir olmasıdır. <strong>GRI</strong> bu vizyonu <strong>GRI</strong>’nin<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> Çerçevesini geliştirerek,<br />

sürekli iyileştirerek ve kullanımı için kapasite geliştirerek<br />

başarmaktadır. Bütün Raporlama Çerçevesi öğeleri<br />

küresel ve çok paydaşlı bir ortamda görüş birliği<br />

sağlanmasını amaçlayan bir yaklaşım kullanılarak<br />

geliştirilmektedir.<br />

Paydaş<br />

Paydaşlar kabaca (a) kurumun faaliyetlerinden,<br />

ürünlerinden ve/veya hizmetlerinden ciddi şekilde<br />

etkilenmesi, veya (b) eylemleri aracılığı ile kurumun<br />

stratejilerini başarıyla uygulama ve hedeflerine ulaşma<br />

kabiliyetini etkilemesi, makul olarak beklenebilen<br />

gruplar veya bireyler olarak tanımlanır.<br />

Performans Göstergesi<br />

Kurumla ilgili sonuçlar ve neticeler hakkında<br />

karşılaştırılabilir olan ve geçen zaman aralığındaki<br />

değişiklikleri gösteren nitel ve nicel bilgidir.<br />

Profil Açıklamaları<br />

Kurumsal performansın raporlanması ve anlaşılması<br />

için genel çerçeveyi oluşturan <strong>İlkeleri</strong>n 2. Bölümünde<br />

bulunan numaralandırılmış bilgi gereklilikleridir (ör. 2.1,<br />

3.13).<br />

Raporlama Prensibi<br />

Bir raporun elde etmesi gereken sonuçları tanımlayan<br />

ve hangi Göstergelere cevap verileceği ve nasıl cevap<br />

verilmesi gerektiği gibi konularda alınan kararlara tüm<br />

raporlama süreci boyunca rehberlik eden kavramlardır.<br />

Sektör Eki<br />

Sektör Ekleri, <strong>İlkeleri</strong>n belirli bir sektörde nasıl<br />

uygulanacağına dair yorumlamalarla ve rehberle <strong>İlkeleri</strong><br />

tamamlar ve sektöre özgü Performans Göstergelerini<br />

içerir. Geçerli Sektör Göstergeleri <strong>İlkeleri</strong>n yerine değil,<br />

İlkelere ilaveten kullanılmalıdır.<br />

Sınır<br />

Bir sürdürülebilirlik raporunun sınırı, performanslarına<br />

kurumun sürdürülebilirlik raporunda yer verilen<br />

kuruluşlar dizisine atıfta bulunur.<br />

Versiyon 3.0<br />

39

RG<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

Standart Açıklamalar<br />

İlkeler, çoğu kurum için öncelikli olan ve paydaşların<br />

çoğunu ilgilendiren raporlama konularını ve bilgilerini<br />

sunar. Bunlar üç tür Standart Açıklama halinde ele alınır:<br />

• Strateji ve Profil Açıklamaları kurumun stratejisi,<br />

profili, yönetişimi ve yönetim yaklaşımı gibi<br />

kurumsal performansın raporlanması ve<br />

anlaşılması ile ilgili genel çerçeveyi belirler,<br />

• Yönetim Yaklaşımı Açıklamaları bir kurumun belirli<br />

bir alandaki performansın anlaşılması için çerçeve<br />

oluşturmak amacıyla belirli bir konular dizisini nasıl<br />

ele aldığını kapsar,<br />

Temel Gösterge<br />

Temel Göstergeler <strong>GRI</strong> <strong>İlkeleri</strong>nde tanımlandığı<br />

üzere paydaşların çoğu için önemli oldukları ve <strong>GRI</strong><br />

Raporlama Prensiplerine dayanarak aksine görüş<br />

belirtilmediği sürece öncelikli oldukları varsayımı yapılan<br />

Göstergelerdir.<br />

Üniter Kurul<br />

Kurumdan sorumlu olan tek bir yönetişim organına sahip<br />

kurul yapısına atıfta bulunur.<br />

Gösterge metinlerindeki sözcüklerin veya kavramların<br />

tanımları için Gösterge Protokollerine bakınız.<br />

• Performans Göstergeleri kurumun ekonomik,<br />

çevresel ve sosyal performansı hakkında<br />

karşılaştırılabilir bilgileri açıklar.<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> Raporu<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> raporlaması, sürdürülebilir kalkınma<br />

hedefine ulaşmak için çaba gösterirken, kurumsal<br />

performansın ölçülmesi, açıklanması ve ondan<br />

sorumlu olunması uygulamasıdır. Bir sürdürülebilirlik<br />

raporu, rapor hazırlayan kurumun sürdürülebilirlik<br />

performansının dengeli ve makul sunumunu hem<br />

olumlu hem de olumsuz katkıları içerecek şekilde sağlar.<br />

Tedarik Zincirinin Aşağısı<br />

“Tedarik Zincirinin Aşağısında yer alan Kuruluşlar”<br />

terimi ham maddelerin çıkarılmasından malın veya<br />

hizmetin son kullanıcılar tarafından kullanımına kadar<br />

uzanan bir tedarik zinciri kavramına dayandırılmaktadır.<br />

“Tedarik zincirinin aşağısı” terimi rapor hazırlayan kurum<br />

tarafından sağlanan mallar ve hizmetlerin dağıtımında<br />

veya kullanımında rol oynayan kurumlara, ya da daha<br />

genel olarak tedarik zincirinde kurumun kendisinden<br />

daha sonraki bir aşamada rol alan kurumlara atıfta<br />

bulunur.<br />

Tedarik Zincirinin Yukarısı<br />

“Tedarik Zincirinin Yukarısında yer alan Kuruluşlar” terimi<br />

ham maddelerin çıkarılmasından malın veya hizmetin<br />

son kullanıcılar tarafından kullanımına kadar uzanan bir<br />

tedarik zinciri kavramına dayandırılmaktadır. “Tedarik<br />

zincirinin yukarısı” terimi rapor hazırlayan kurumun<br />

tedarik zincirinde rol oynayan kurumlara, ya da daha<br />

genel olarak tedarik zincirinde kurumun kendisinden<br />

daha önceki bir aşamada rol alan kurumlara atıfta<br />

bulunur.<br />

40<br />

© 2000-2006 <strong>GRI</strong>

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

RG<br />

G3 <strong>İlkeleri</strong> için Teşekkür:<br />

Küresel bir Çaba<br />

Aşağıdaki kurumlar G3 geliştirme sürecine nakdi veya<br />

ayni yardım sağlamıştır:<br />

G3 Konsorsiyumu:<br />

Göstergeler Çalışma Grubu (IWG) Üyeleri<br />

Göstergeler Çalışma Grubu göstergeler setinin bir bütün<br />

olarak incelenmesinden; göstergelerin tasarımının kalite<br />

ve tutarlılığının sağlanmasından ve TAC rehberi ile genel<br />

uyumun tasarlanmasından sorumlu idi.<br />

• Mr. Neil Anderson, Union Network International,<br />

UNI<br />

• Mr. David Bent, Forum for the Future<br />

• Mr. William R. Blackburn, William Blackburn<br />

Consulting<br />

G3 için bir defaya mahsus destek:<br />

Birleşik Krallık Çevre, Gıda ve Köy İşleri Bakanlığı<br />

(DEFRA) ve Hollanda Dışişleri Bakanlığı da G3 <strong>İlkeleri</strong>nin<br />

Geliştirilmesine katkıda bulunmuştur.<br />

G3 Çevrimiçi için destek verenler:<br />

Ekonomi Bakanlığı<br />

• Ms. Julie-Anne Braithwaite, Rio Tinto/ICMM<br />

• Ms. Sarah Forrest, Goldman Sachs International<br />

• Ms. Somporn Kamolsiripichaiporn, Chulalongkorn<br />

University<br />

• Mr. Robert Langford, The Federation des Experts<br />

Comptables Europeens (FEE)<br />

• Ms. Stephanie Maier, Ethical Investment Research<br />

Service (EIRIS)<br />

• Ms. Asako Nagai, Sony Corporation<br />

• Mr. Ron Nielsen, Alcan Inc.<br />

• Mr. Michael Rae, World Wide Fund Australia<br />

G3 <strong>İlkeleri</strong> ve Protokolleri İçerik<br />

Geliştirmesi<br />

Ticari çevrelerden, sivil toplum örgütlerinden,<br />

işgücünden, muhasebeden, yatırımdan, akademilerden<br />

ve diğer gruplardan gelen gönüllüler toplanarak G3<br />

<strong>İlkeleri</strong> ve Protokollerinin tamamını düzenlediler.<br />

Aşağıdaki çok paydaşlı teknik çalışma grupları Ocak ve<br />

Kasım 2005 tarihleri arasında toplandı ve her birisi G3<br />

<strong>İlkeleri</strong>nin farklı bir bölümünü teslim etti.<br />

• Ms. Ulla Rehell, Kesko Corporation<br />

• Mr. George Nagle, Bristol-Myers Squibb<br />

• Ms. Filippa Bergin, Amnesty International<br />

• Ms. Giuliana Ortega Bruno, Ethos Institute<br />

IWG, göstergelerin gözden geçirilmesinden ve<br />

kendi uzmanlık alanlarında göstergelere ait teknik<br />

protokollerin oluşturulmasından sorumlu olan altı ayrı ve<br />

konuya özgü Danışma Grubu ile çalıştı.<br />

Toplum Danışma Grubu Üyeleri<br />

• Ms. Anne Gambling, Holcim<br />

• Mr. Sachin Joshi, Center For Social Markets (CSM)<br />

• Mr. Craig Metrick, Investor Responsibility Research<br />

Center (IRRC)<br />

• Mr. Keith Miller, 3M<br />

• Ms. Ruth Rosenbaum, Center for Reflection,<br />

Education and Action (CREA)<br />

• Ms. Glaucia Terreo, Instituto Ethos<br />

• Mr. Peter Wilkinson, Transparency International<br />

Versiyon 3.0<br />

41

RG<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

İnsan Hakları Danışma Grubu Üyeleri<br />

• Ms. Marina d’Engelbronner, Humanist Committee<br />

on Human Rights (HOM)<br />

• Ms. Bethany Heath, Chiquita Brands<br />

• Mr. Jorge Daniel Taillant, The Center for Human<br />

Rights and Environment (CEDHA)<br />

• Rev. Mr. David M. Schilling, Interfaith Center on<br />

Corporate Responsibility<br />

• Ms. Susan Todd, Solstice Sustainability Works Inc.<br />

• Mr. Hirose Chuichiro, Canon<br />

• Mr. Steve Ouma, Kenyan Human Rights<br />

Commission<br />

• Mr. Björn Edlund, ABB Ltd.<br />

• Ms. Marleen van Ruijven, Amnesty International<br />

Çevre (Biyoçeşitlilik ve Su) Danışma<br />

Grubu<br />

• Mr. Ian Blythe, Boots Group PLC<br />

• Mr. Ian Dutton, The Nature Conservancy<br />

• Ms. Annelisa Grigg, Fauna & Flora International<br />

• Ms. Nancy Kamp-Roelands, Ernst & Young<br />

Netherlands/ Royal NIVRA<br />

• Ms. Erin Musk, City West Water<br />

• Mr. Mike Rose, SASOL<br />

• Mr. Fernando Toledo, Codelco<br />

Çevre (Kirlilik) Danışma Grubu Üyeleri<br />

• Ms. Tanja D. Carroll, Coalition for Environmentally<br />

Responsible Economies (CERES)<br />

• Mr. Yutaka Okayama, Toyota Motor Corporation<br />

• Ms. Maria Fatima Reyes, Philippine Institute of<br />

Certified Public Accountants (PICPA)<br />

• Mr. Yogendra Kumar Saxena, Gujarat Ambuja<br />

Cements<br />

• Mr. David Stangis, Intel Corporation<br />

• Ms. Sonia Valdivia, The Catholic University of Peru<br />

• Mr. Eric Shostal, Institutional Shareholder Services<br />

• Ms. Lucian Turk, Dell, Inc.<br />

İşgücü Danışma Grubu Üyeleri<br />

• Ms. Michiko Arikawa, Matsushita Electric Industrial<br />

(Panasonic)<br />

• Mr. Stephen Frost, Southeast Asia Research Centre<br />

• Ms. Kyoko Sakuma, Sustainability Analysis &<br />

Consulting<br />

• Mr. Sean Ansett, Gap Inc.<br />

• Ms. Deborah Evans, Lloyd’s Register of Quality<br />

Assurance (LRQA)<br />

• Mr. Pierre Mazeau, Electricité de France (EDF)<br />

• Mr. Dan Viederman, Verité<br />

Ekonomik Danışma Grubu Üyeleri<br />

• Ms. Christine Jasch, Institute for Environmental<br />

Management and Economics (IOEW)<br />

• Mr. Martin Tanner, Novartis International AG<br />

• Ms. Helen Campbell, former AccountAbility<br />

• Mr. Eric Israel, KPMG LLP<br />

• Ms. Martina Japy, BMJ CoreRatings<br />

• Ms. Michelle Smith, Rohm and Haas<br />

• Ms. Lisa Acree, Business for Social Responsibility<br />

• Mr. Johan Verburg, NOVIB/Oxfam Netherlands<br />

Süreç olarak Raporlama Çalışma Grubu<br />

(RPWG) Üyeleri<br />

Süreç olarak Raporlama Çalışma Grubu, raporlama<br />

prensiplerinin güncellenmesi ve daha da geliştirilmesiyle<br />

ve G3 <strong>İlkeleri</strong>nin uygulanması süreci hakkındaki diğer<br />

rehberlerle görevlendirildi.<br />

• Ms. Amy Anderson, Starbucks Coffee<br />

• Mr. Pankaj Bhatia, World Resources Institute (WRI)<br />

• Mr. Bill Boyle, BP<br />

• Dr. Uwe Brekau, Bayer AG<br />

• Ms. Debra Hall, Coalition for Environmentally<br />

Responsible Economies (CERES)<br />

• Mr. Dunstan Hope, Business for Social<br />

Responsibility<br />

• Dr. Aqueel Khan, Association for Stimulating Know<br />

How (ASK)<br />

42<br />

© 2000-2006 <strong>GRI</strong>

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

RG<br />

• Ms. Judy Kuszewski, SustainAbility Ltd.<br />

• Mr Brian Kohler, Communications, Energy &<br />

Paperworkers Union of Canada<br />

• Mr Ken Larson, Hewlett Packard<br />

• Mr. Steve Lippman, Trillium Invest<br />

• Mr Luis Perera, PriceWaterHouseCoopers<br />

• Mr. Dante Pesce, Vincular, Pontificia Universidad<br />

Católica de Valparaíso<br />

• Ms Mizue Unno, So-Tech Consulting, Inc.<br />

• Mr Cornis van der Lugt, UNEP Division of<br />

Technology, Industry, and Economics (DTIE)<br />

• Mr. Robert Walker, The Ethical Funds Company<br />

• Mr. Ian Whitehouse, Manaaki Whenua Landcare<br />

Research<br />

• Mr Alan Willis, Alan Willis & Associates<br />

• Grup üyesi olmamakla birlikte, Jennifer Iansen-<br />

Rogers, KPMG, Hollanda, süreç konuları hakkında<br />

sürekli danışmanlık yaptı.<br />

İlgililerden Yorumlar<br />

Ocak ve Mart 2006 tarihleri arasında taslak G3 <strong>İlkeleri</strong>ne<br />

yorum yapma çağrısına cevaben 270 yorum sunuldu. Bu<br />

yorumlar nihai G3 <strong>İlkeleri</strong>ni önemli ölçüde şekillendirdi.<br />

<strong>GRI</strong> Yönetişim Organları<br />

Üyeler ve roller de dâhil, yönetişim organları hakkında<br />

tam bilgi almak için www.globalreporting.org adresine<br />

bakın.<br />

Teknik Danışma Komitesi: 12 uzmandan oluşan<br />

bu grup üst düzey teknik danışmanlık ve uzmanlık<br />

sağlayarak <strong>GRI</strong> Raporlama Çerçevesinin genel kalite ve<br />

tutarlılığının muhafaza edilmesine yardım etmektedir.<br />

G3 sürecindeki asıl fonksiyonları genel mimariye<br />

yön verecek önerilerde bulunma, özellikle <strong>İlkeleri</strong>n<br />

içeriği konusunda oluşan başlıca sorunları çözme;<br />

gerekli özenin gösterildiği bir süreç kapsamında<br />

oluşturulmalarını sağlama; G3 versiyonunun<br />

yayınlanmasının onaylanması ya da onaylanmaması<br />

konusunda Kurula hemfikir olma ya da olmama yönünde<br />

tavsiye sunma idi. Üyeler çoğunlukla hemfikir olma<br />

yönünde oy kullandı.<br />

strateji konularında tavsiyede bulunmaktadır ve G3<br />

geliştirme sürecinin genel yolunun belirlenmesine<br />

yardım etmiştir. Bazı bireysel Paydaş Konseyi üyeleri<br />

G3 çalışma gruplarına doğrudan katılmıştır. Konsey G3<br />

<strong>İlkeleri</strong>nin yayınlanması için çoğunlukla hemfikir olma<br />

yönünde oy kullandı.<br />

Yönetim Kurulu: 16 üyeden oluşan bu grup, <strong>GRI</strong><br />

<strong>İlkeleri</strong>nin revizyonları hakkındaki nihai karar verici<br />

otorite, kurumsal strateji ve iş planları da dâhil, <strong>GRI</strong><br />

için nihai güvenilir, mali ve yasal sorumluluğa sahiptir.<br />

G3 süreci boyunca rehberlik ve kılavuzluk sağladıktan<br />

ve TAC ve SC’den tavsiyeler aldıktan sonra, Kurul G3<br />

<strong>İlkeleri</strong>nin yayınlanmasını oybirliği ile kabul etti.<br />

<strong>GRI</strong> Sekreterliği: Baş Yöneticinin liderliğinde, Sekreterlik<br />

<strong>GRI</strong> Yönetim Kurulu tarafından onaylanan <strong>İlkeleri</strong> ve<br />

teknik iş planını uygulamaktadır. Aynı zamanda, iletişim,<br />

destek, paydaş ilişkileri ve mali idare yönetimini de<br />

gerçekleştirmektedir. Sekreterlik Yönetim Kurulunun,<br />

Paydaş Konseyinin ve Teknik Danışma Komitesinin<br />

operasyonlarını da desteklemektedir.<br />

Danışmanlar<br />

<strong>GRI</strong> Sekreterliği G3 süreci esnasında aşağıdaki<br />

danışmanların (ücretli) yardımını kullandı:<br />

• csrrnetwork (Baş danışman – Mark Line)<br />

• Just Solutions (Baş danışman – Vic Thorpe)<br />

• onValues (Baş danışman – Ivo Knoepfel)<br />

• Ove Arup (Baş danışman – Jean Rogers)<br />

• Responsibility Matters (Baş danışman – Mark<br />

Brownlie)<br />

• Sandra Pederson, Editör<br />

• Source-Asia (Baş danışman – Paul Wenman)<br />

• triple innova (Baş danışman – Michael Kuhndt,<br />

Volker Türk)<br />

• University of Amsterdam (Baş danışman – Jeffrey<br />

Harrod)<br />

Paydaş Konseyi: 48 üyeden oluşan bu grup <strong>GRI</strong><br />

yönetişim yapısı dâhilindeki resmi paydaş politika<br />

forumunu oluşturmaktadır. Konsey Kurula politika ve<br />

Versiyon 3.0<br />

43

RG<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

Yasal Sorumluluk<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> raporlamasını teşvik etmek amacıyla<br />

tasarlanmış olan bu doküman tüm dünyadaki rapor<br />

hazırlayan kurumların ve rapor bilgisi kullanıcılarının<br />

temsilcilerinin katılımını içeren benzersiz çok-paydaşlı<br />

danışma süreci ile geliştirilmiştir. <strong>GRI</strong> Yönetim Kurulu<br />

<strong>GRI</strong> <strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong>nin (<strong>GRI</strong><br />

<strong>İlkeleri</strong>) bütün kurumlarca kullanımını teşvik ederken,<br />

raporların <strong>GRI</strong> <strong>İlkeleri</strong>ne kısmen veya tamamen<br />

dayandırılarak hazırlanması ve yayınlanması raporları<br />

geliştirenlerin tam sorumluluğu altındadır. <strong>GRI</strong> Yönetim<br />

Kurulu ve Stichting Küresel Raporlama Girişimi hiçbir<br />

zaman raporların hazırlaması sırasında <strong>GRI</strong> <strong>İlkeleri</strong>nin<br />

kullanılmasından veya <strong>GRI</strong> <strong>İlkeleri</strong>ne dayandırılmış<br />

raporların kullanılmasından doğrudan veya dolaylı olarak<br />

kaynaklanan sonuçtan veya zarar-ziyandan sorumlu<br />

olmaz.<br />

Çeviri<br />

<strong>GRI</strong> <strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong> İngilizce olarak<br />

geliştirilmiş ve yayınlanmıştır. <strong>GRI</strong> tarafından onaylanmış<br />

bu çeviriyi geliştirirken her ne kadar titizlikle çalışılmış<br />

ve metnin doğru olmasına dikkat edilmiş ise de,<br />

<strong>İlkeleri</strong>n İngilizce versiyonu tek resmi metindir. <strong>İlkeleri</strong>n<br />

en güncel İngilizce versiyonu şu internet adresinde<br />

yayınlanmaktadır: www.globalreporting.org.<br />

<strong>GRI</strong> Sürdürülebilrilik <strong>Raporlaması</strong> dokümanlarının<br />

Türkçe’ye çevirisi CSR Consulting Turkey’nin girişimidir.<br />

G3 ve Uygulama Seviyesi dokümanlarının Türkçe’ye<br />

çevirisi TURKCELL’in, Gösterge Protokollerinin çevirisi<br />

Yüksel İnşaat’ın sponsorluğunda gerçekleştirilmiştir.<br />

Koordinasyon ve editörlük:<br />

• Bahar Keskin, Kurucu Ortak ve Kıdemli<br />

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> Danışmanı, CSR Consulting Turkey<br />

• Özlem Çevik, Kurucu Ortak ve <strong>Sürdürülebilirlik</strong><br />

Danışmanı, CSR Consulting Turkey<br />

Uzman değerlendiriciler:<br />

G3 ve Uygulama Seviyesi Dokümanları:<br />

• Burcu Tunçer, Proje Yöneticisi, UNEP/Wuppertal<br />

Institute Collaborating Centre on Sustainable<br />

Consumption and Production (CSCP)<br />

• Nilgün Kıran Cılız, Müdür, Boğaziçi Üniversitesi<br />

Sürdürülebilir Kalkınma ve Temiz Üretim Uygulama<br />

ve Araştırma Merkezi<br />

• Pınar Erol, Proje Yöneticisi, European Environment<br />

Agency (EEA)<br />

Gösterge (Teknik) Protokolleri:<br />

• Berkay Orhaner, Proje Sorumlusu ve M. Feride<br />

Doğan, Projeler Direktörü Türkiye Kurumsal Sosyal<br />

Sorumluluk Derneği (TKSSD)<br />

• Dr. Mahmut Bayazıt, Öğretim Üyesi, Sabancı<br />

Üniversitesi Yönetim Bilimleri Fakültesi<br />

• Dr. Melsa Ararat, Direktor, Sabancı Üniversitesi<br />

Kurumsal Yönetim Forumu; Öğretim Üyesi, Sabancı<br />

Üniversitesi Yönetim Bilimleri Fakültesi<br />

• Doç.Dr. Nil Özçağlar-Toulouse, Öğretim Üyesi,<br />

Université Lille Nord de France<br />

• Pınar Erol, Proje Yöneticisi, European Environment<br />

Agency (EEA)<br />

• Tuba Burcu Şenel, Araştırma, Eğitim ve Dış<br />

İlişkiler Uzmanı, Türkiye İşveren Sendikaları<br />

Konfederasyonu (TİSK)<br />

G3 ve Uygulama Seviyesi Dokümanları Sponsoru:<br />

Gösterge (Teknik) Protokolleri Sponsoru:<br />

Tercüme Koordinatörü:<br />

Kullanım Bildirimi İsteği<br />

Kendi raporlarının esası olarak <strong>GRI</strong> Raporlama<br />

Çerçevesinin <strong>İlkeleri</strong>ni ve/veya diğer öğelerini<br />

kullanmış olan kurumlardan Küresel Raporlama<br />

Girişimine raporun yayınlandığını bildirmeleri<br />

istenir. <strong>GRI</strong>’yi bilgilendirmek için kurumlar aşağıdaki<br />

seçeneklerden herhangi birisini veya hepsini birden<br />

tercih edebilirler:<br />

• <strong>GRI</strong>’ye sadece raporu bildirmek ve basılı kopyasını<br />

veya elektronik kopyasını sunmak,<br />

• Raporu <strong>GRI</strong>’nin çevrimiçi raporlar veritabanına<br />

kaydettirmek,<br />

• <strong>GRI</strong>’den kurumun kendi beyanı olan Uygulama<br />

Seviyesini kontrol etmesini istemek.<br />

44<br />

© 2000-2006 <strong>GRI</strong>

<strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

RG<br />

Telif Hakkı ve Ticari Marka Bildirimi<br />

Bu doküman Stichting <strong>Global</strong> <strong>Reporting</strong> <strong>Initiative</strong> (<strong>GRI</strong>)<br />

tarafından telif hakkı ile korunmaktadır. <strong>Sürdürülebilirlik</strong><br />

raporunun hazırlanmasında veya bilgi amaçlı olarak bu<br />

raporun çoğaltılmasına ve dağıtılmasına <strong>GRI</strong>’nin ön izni<br />

olmaksızın müsaade edilmektedir. Bununla birlikte, ne<br />

bu doküman ne de ondan yapılacak bir alıntı <strong>GRI</strong>’nin<br />

yazılı ön izni olmaksızın başka herhangi bir amaç<br />

doğrultusunda çoğaltılamaz, saklanamaz, tercüme<br />

edilemez veya herhangi bir şekilde ya da herhangi bir<br />

araç yoluyla aktarılamaz (elektronik, mekanik, fotokopi,<br />

kayıt veya başka türlü).<br />

Küresel Raporlama Girişimi, Küresel Raporlama Girişimi<br />

logosu, <strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong> ve <strong>GRI</strong><br />

Küresel Raporlama Girişiminin ticari markalarıdır.<br />

<strong>GRI</strong> ve <strong>Sürdürülebilirlik</strong> <strong>Raporlaması</strong> <strong>İlkeleri</strong><br />

hakkında daha fazla bilgi şuradan edinilebilir:<br />

www.globalreporting.org<br />

info@globalreporting.org<br />

<strong>Global</strong> <strong>Reporting</strong> <strong>Initiative</strong><br />

PO Box 10039<br />

1001 EA Amsterdam<br />

Hollanda<br />

Tel: +31 (0) 20 531 00 00<br />

Faks: +31 (0) 20 531 00 31<br />

© 2000-2006 <strong>Global</strong> <strong>Reporting</strong> <strong>Initiative</strong>.<br />

All rights reserved.<br />

Layout:<br />

INSPIRIT International Communications, Tuuli Sauren,<br />

(layout of the Turkish language version)<br />

Versiyon 3.0<br />

45

logo

Ürünler

Kaynaklar

Şirketler

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!